0112-KDIL2-2.4011.292.2022.2.AA

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

W dniu 7 marca 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 25 lutego 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zryczałtowanego podatku dochodowego od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 6 czerwca 2022 r. (wpływ 6 czerwca 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca jest osobą fizyczną, prowadzącą działalność gospodarczą pod firmą (…).

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca świadczy usługi agenta ubezpieczeniowego w rozumieniu ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń (Dz.U. z 2019 r., poz. 1881; dalej: Ustawa o dystrybucji ubezpieczeń). Wnioskodawca jest zarejestrowany jako podatnik VAT (podatek od towarów i usług) bierny – działalność Wnioskodawcy jest zwolniona od podatku VAT przedmiotowo z uwagi na charakter świadczonych usług.

W związku z powyższym Wnioskodawca spełnia wszelkie przewidziane prawem wymogi zawarte w Ustawie o dystrybucji ubezpieczeń dotyczące bezpośrednio agentów ubezpieczeniowych.

W celu dotarcia do jak najszerszego kręgu potencjalnych klientów Wnioskodawca działa osobiście, pośrednicząc pomiędzy zakładami ubezpieczeń a podmiotami poszukującymi ochrony ubezpieczeniowej, zawiera też umowy konsorcjalne z innymi agentami ubezpieczeniowymi.

Celem takich umów jest współdziałanie wszystkich konsorcjantów (dalej zwanych wspólnie: Konsorcjum) w zakresie sprzedaży produktów ubezpieczeniowych w taki sposób, aby przez skoordynowane i wspólne działania każdego z konsorcjantów uzyskać rezultat o najkorzystniejszym dla wszystkich wymiarze ekonomicznym.

W związku z zawartą umową konsorcjum każdy z członków Konsorcjum zawiera umowę agencyjną z wiodącym na rynku Towarzystwem Ubezpieczeń (dalej: TU), na bazie której każdy z konsorcjantów zobowiązany jest do sprzedaży w imieniu i na rzecz TU jego produktów ubezpieczeniowych.

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Część prac w ramach swoich działań zleca jednak okresowo innym osobom (dalej: Współpracownicy). Najczęściej są to prace w zakresie analiz dynamiki rynku ubezpieczeniowego, analiz porównawczych ofert różnych towarzystw ubezpieczeniowych, analiz działań konkurencji itp. Może się także zdarzyć, że wspomniane osoby wspomagające będą wykonywały inne zadania istotne dla pośrednictwa ubezpieczeniowego (np. organizacja spotkań z klientami i potencjalnymi klientami). Obecnie Współpracownicy nie są zatrudniani przez Wnioskodawcę na podstawie umów o pracę. Zwykle Współpracowników może łączyć z Wnioskodawcą stosunek prawny na podstawie kontraktów cywilnoprawnych (np. umowa zlecenia, o dzieło).

Wnioskodawca do 2021 roku opodatkowywał przychody z prowadzonych działalności gospodarczych podatkiem liniowym. Z racji jednak na niewielką ilość ponoszonych kosztów tej działalności oraz chęć uproszczenia rozliczeń podatkowych Wnioskodawca zdecydował się jednak na zmianę formy opodatkowania na zryczałtowany podatek od przychodów ewidencjonowanych (dalej: Ryczałt).

Ponadto w uzupełnieniu do wniosku udzielił Pan odpowiedzi na następujące pytania:

Czy w roku poprzedzającym rok podatkowy (tj. w 2021 r.) uzyskał Pan przychody z działalności w wysokości nieprzekraczającej 2 000 000 euro?

Wnioskodawca informuje, że w roku 2021 Wnioskodawca nie uzyskał przychodów przekraczających 2 000 000 euro.

Czy w odniesieniu do prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej prowadzonej wystąpią negatywne przesłanki wynikające z art. 8 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne?

Podatnik nie spełnia żadnej z negatywnych przesłanek wskazanych w art. 8 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 2021 r., poz. 1993).

Czy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy Pan również inne usługi niż te wymienione w sekcji K Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU (Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług)); jeżeli tak, należy wskazać jak sklasyfikowane będą – na podstawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) – faktycznie wykonywane, opisane przez Pana we wniosku usługi (należy podać grupowanie dla każdego rodzaju świadczonych usług)?

Wnioskodawca informuje, że w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej świadczy jedynie usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, wymienione w sekcji K Rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) – tj. symbol PKWiU 66.22.Z Działalność agentów i brokerów ubezpieczeniowych.

Czy kontrakty cywilnoprawne ze współpracownikami, którym Wnioskodawca zleca część prac w ramach swoich działań, są zawierane w ramach prowadzonej przez tych współpracowników pozarolniczej działalności gospodarczej?

Wnioskodawca informuje, że jego współpracownicy nie świadczą zleconych części prac w ramach pozarolniczej działalności gospodarczej. Każdorazowo Wnioskodawca zawiera umowy o współpracy z osobami fizycznymi niewystępującymi jako przedsiębiorcy prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą.

Czy współpracownicy w ramach zawieranych z Panem kontraktów cywilnoprawnych wykonują czynności agencyjne, o których mowa w ustawie o dystrybucji ubezpieczeń; w szczególności, czy współpracownikami są osoby fizyczne wykonujące czynności agencyjne?

Zgodnie z art. 4 ust. 4 ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń (Dz. U. z 2022 r., poz. 905; dalej: Ustawa o dystrybucji ubezpieczeń) poprzez czynności agencyjne należy rozumieć sytuacje, w ramach których Agent ubezpieczeniowy (w tym m.in. Wnioskodawca), w ramach prowadzonej działalności agencyjnej, wykonuje czynności w zakresie dystrybucji ubezpieczeń w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń.

Definicja dystrybucji ubezpieczeń została zawarta w art. 4 ust. 1 Ustawy o dystrybucji ubezpieczeń. Zgodnie z jego treścią poprzez dystrybucję ubezpieczeń należy rozumieć działalność polegającą na:

1. doradzaniu, proponowaniu lub wykonywaniu innych czynności przygotowawczych zmierzających do zawarcia umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych;

2. zawieraniu umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych w imieniu zakładu ubezpieczeń, w imieniu lub na rzecz klienta albo bezpośrednio przez zakład ubezpieczeń;

3. udzielaniu pomocy przez pośrednika ubezpieczeniowego w administrowaniu umowami ubezpieczenia lub umowami gwarancji ubezpieczeniowych i ich wykonywaniu, także w sprawach o odszkodowanie lub świadczenie.

W ramach zawieranych umów współpracownicy Wnioskodawcy wykonują różnego rodzaju zadania, których celem jest wsparcie Wnioskodawcy w ramach prowadzonej przez niego działalności. Zadania te mogą polegać m.in.:

- na czynnościach w zakresie analizy dynamiki rynku ubezpieczeniowego, analizy porównawcze ofert różnych towarzystw ubezpieczeniowych, analizy działań konkurencji, zestawienia produktów ubezpieczeniowych itp.;

- organizacji spotkań z klientami i potencjalnymi klientami;

- udzielaniu odpowiedzi na prośby i pytania klientów kierowane zarówno drogą mailową, jak i telefoniczną.

Wobec tego działania współpracowników zmierzają bezpośrednio do pozyskiwania klientów i wykonywania czynności przygotowawczych zmierzających do zawarcia nowych umów ubezpieczenia przez Wnioskodawcę.

Tym samym, należy wskazać, że czynności wykonywane przez współpracowników Wnioskodawcy stanowią czynności agencyjne w rozumieniu Ustawy o dystrybucji ubezpieczeń.

Pytanie

W związku z przedstawionym stanem faktycznym Wnioskodawca powziął wątpliwość, jaka jest właściwa stawka opodatkowania działalności Wnioskodawcy zryczałtowanym podatkiem od przychodów ewidencjonowanych?

Pana stanowisko w sprawie

W Pana ocenie – charakter prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, z uwzględnieniem obowiązujących przepisów ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, pozwala zastosować w jego przypadku art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. j tej ustawy, czyli stawkę ryczałtu w wysokości 15%. Dodatkowo, wykonywane przez Wnioskodawcę usługi agenta ubezpieczeniowego nie mieszczą się w pojęciu art. 4 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy, dlatego nie mogą być opodatkowane stawką ryczałtową 17%.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zasady opodatkowania zryczałtowanym podatkiem dochodowym niektórych przychodów (dochodów) osiąganych przez osoby fizyczne uregulowane zostały w przepisach ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (dalej: ustawa o ryczałcie).

Postanowienia art. 1 pkt 1 ustawy o ryczałcie regulują opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym niektórych przychodów (dochodów) osiąganych przez osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą. Przy czym, w myśl art. 4 ust. 1 pkt 12 tej ustawy, przez pozarolniczą działalność gospodarczą należy rozumieć pozarolniczą działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym.

Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o ryczałcie opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają przychody osób fizycznych lub przedsiębiorstw w spadku z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 7a ust. 4 lub art. 14 ustawy o podatku dochodowym, z zastrzeżeniem ust. 1e i 1f, w tym również, gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych, spółki cywilnej osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku lub spółki jawnej osób fizycznych, zwanych dalej „spółką”. Do przychodów przedsiębiorstwa w spadku nie stosuje się przepisu art. 12 ust. 10a.

Zgodnie z art. 6 ust. 4 pkt 1 ustawy o ryczałcie podatnicy opłacają w roku podatkowym ryczałt od przychodów ewidencjonowanych z działalności wymienionej w ust. 1, jeżeli w roku poprzedzającym rok podatkowy:

- uzyskali przychody z tej działalności, prowadzonej wyłącznie samodzielnie, w wysokości nieprzekraczającej 2.000.000 euro, lub

- uzyskali przychody wyłącznie z działalności prowadzonej w formie spółki, a suma przychodów wspólników spółki z tej działalność nie przekroczyła kwoty 2.000.000 euro.

Przy czym, w myśl art. 4 ust. 1 pkt 12 ustawy o ryczałcie, użyte w ustawie określenie pozarolnicza działalność gospodarcza oznacza pozarolniczą działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym (Wnioskodawca spełnia te warunki).

Stosownie do art. 5a pkt 6 ustawy o PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych) ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej, oznacza to działalność zarobkową:

a. wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b. polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c. polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

W myśl art. 14 ust. 1 ustawy o PIT za przychód z działalności, o której mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3, uważa się kwoty należne choćby nie zostały faktycznie otrzymane, po wyłączeniu wartości zwróconych towarów, udzielonych bonifikat i skont. U podatników dokonujących sprzedaży towarów i usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług za przychód z tej sprzedaży uważa się przychód pomniejszony o należny podatek od towarów i usług.

Ustawa o ryczałcie przewiduje również wyłączenia z tej formy opodatkowania, o czym stanowi art. 8 ust. 1, jednak działalność Wnioskodawcy nie mieści się w żadnym z nich.

Pisemne oświadczenie o wyborze opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na dany rok podatkowy podatnik składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku przedsiębiorstwa w spadku – według ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego przedsiębiorcy, do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego (art. 9 ust. 1 ustawy o ryczałcie).

Wnioskodawca spełnił ten warunek.

Zakwalifikowanie przez podatnika wykonywanej działalności do odpowiedniego grupowania Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług stanowi podstawę do ustalenia wysokości stawek podatkowych należnych od przychodów opodatkowanych zryczałtowanym podatkiem dochodowym, zgodnie z ustawą o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Wysokość stawek ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych została przez ustawodawcę ustalona w art. 12 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne. I tak, art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. j ww. ustawy stanowi, że ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 15% przychodów ze świadczenia usług finansowych i ubezpieczeniowych (PKWiU sekcja K), innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów.

Wyjaśnić w tym miejscu należy, że sformułowana w art. 4 ust. 1 pkt 11 ww. ustawy, na potrzeby ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, definicja wolnego zawodu stanowi, że pod pojęciem wolnego zawodu rozumiana jest pozarolnicza działalność gospodarcza wykonywana osobiście przez lekarzy, lekarzy dentystów, lekarzy weterynarii, techników dentystycznych, felczerów, położne, pielęgniarki, psychologów, fizjoterapeutów, tłumaczy, adwokatów, notariuszy, radców prawnych, architektów, inżynierów budownictwa, rzeczoznawców budowlanych, biegłych rewidentów, księgowych, agentów ubezpieczeniowych, agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające, brokerów reasekuracyjnych, brokerów ubezpieczeniowych, doradców podatkowych, doradców restrukturyzacyjnych, maklerów papierów wartościowych, doradców inwestycyjnych, agentów firm inwestycyjnych, rzeczników patentowych, oraz nauczycieli w zakresie świadczenia usług edukacyjnych polegających na udzielaniu lekcji na godziny, z tym że za osobiste wykonywanie wolnego zawodu uważa się wykonywanie działalności bez zatrudniania na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze osób, które wykonują czynności związane z istotą danego zawodu.

Definicja ustawowa wolnego zawodu jest niezwykle rozbudowana. Można wymienić trzy przesłanki pozytywne, które muszą być łącznie spełnione, aby spełnić definicję wolnego zawodu.

Obecnie nie ma zaś przesłanki negatywnej, wyłączającej możliwość zaliczenia do wolnego zawodu. Do przesłanek pozytywnych należy zaliczyć:

a) realizowanie czynności związanych z istotą ściśle określonych zawodów;

b) wykonywanie pozarolniczej działalności gospodarczej;

c) osobiste wykonywanie powyższych czynności.

Oprócz przesłanki pozytywnej, składającej się na definicję ustawową wolnego zawodu, jaką jest realizowanie czynności związanych z istotą ściśle określonych zawodów, drugą przesłanką jest wykonywanie pozarolniczej działalności gospodarczej. Wnioskodawca spełnia obie z wymienionych przesłanek.

Trzecią przesłanką pozytywną jest wykonywanie działalności osobiście. Prawodawca sprecyzował, że za osobiste wykonywanie wolnego zawodu uważa się wykonywanie działalności bez zatrudniania innych osób na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze.

Jak wskazuje się w doktrynie, przy wykonywaniu zatem czynności związanych z istotą jednego z powyższych zawodów podmiot ten nie może się posłużyć inną osobą, która jest jego pracownikiem, zleceniobiorcą czy też wykonawcą dzieła lub też stroną zbliżonego stosunku prawnego. Tym samym prawodawca od 1.01.2004 r. doprecyzował, na czym polega owa osobista działalność. Lekarz nie może zatem zatrudnić innego lekarza, który będzie świadczył w jego imieniu usługi medyczne. Może natomiast zatrudniać w swojej prywatnej praktyce lekarskiej personel pomocniczy, np. recepcjonistkę, sprzątaczkę, czy też dozorcę. Osoby te nie świadczą bowiem usług medycznych zamiast lekarza. Podobnie należy uznać, że lekarz może zatrudnić pielęgniarkę czy też położną, a lekarz dentysta technika dentystycznego. Osoby te, będąc personelem pomocniczym, nie ingerują czy też nie zastępują lekarza w osobistym wykonywaniu czynności z zakresu wolnego zawodu. (zob. S. Bogucki, A Cudak, A. Wrzesińska-Nowacka, Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Komentarz, 2022).

Definicja legalna zawodu agenta ubezpieczeniowego zawarta jest w ustawie z 15.12.2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń 171. Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 2 tej ustawy agent ubezpieczeniowy to przedsiębiorca, inny niż agent oferujący ubezpieczenia uzupełniające, wykonujący działalność agencyjną na podstawie umowy agencyjnej zawartej z zakładem ubezpieczeń i wpisany do rejestru agentów. Agent ubezpieczeniowy w ramach prowadzonej działalności agencyjnej wykonuje czynności w zakresie dystrybucji ubezpieczeń w imieniu lub na rzecz zakładu ubezpieczeń.

Dystrybucja ubezpieczeń polega na doradzaniu, proponowaniu lub wykonywaniu innych czynności przygotowawczych zmierzających do zawarcia umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych; zawieraniu umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych w imieniu zakładu ubezpieczeń, w imieniu lub na rzecz klienta albo bezpośrednio przez zakład ubezpieczeń; udzielaniu pomocy przez pośrednika ubezpieczeniowego w administrowaniu umowami ubezpieczenia lub umowami gwarancji ubezpieczeniowych i ich wykonywaniu, także w sprawach o odszkodowanie lub świadczenie. Dystrybucja ubezpieczeń polega również na udzielaniu informacji dotyczących jednej lub większej liczby umów ubezpieczenia lub umów gwarancji ubezpieczeniowych na podstawie kryteriów wybranych przez klienta za pośrednictwem stron internetowych lub innych mediów oraz opracowywaniu rankingu produktów ubezpieczeniowych obejmującego porównanie cen i produktów lub składek z tytułu umowy ubezpieczenia lub umowy gwarancji ubezpieczeniowej, w przypadku gdy klient jest w stanie pośrednio lub bezpośrednio zawrzeć umowę ubezpieczenia lub umowę gwarancji ubezpieczeniowej za pośrednictwem stron internetowych lub innych mediów (zob. S. Bogucki, A Cudak, A. Wrzesińska-Nowacka, Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych. Komentarz, 2022).

Na rynku, poza licencjonowanymi agentami ubezpieczeniowymi, powszechnie działają również osoby wykonujące czynności agencyjne (tzw. OWCA). Są to osoby fizyczne, niebędące agentami ubezpieczeniowymi, które mogą zawierać i podpisywać umowy ubezpieczenia, jeżeli współpracują z agentem ubezpieczeniowym. W zakres ich obowiązków wchodzi m.in. pozyskiwanie nowych klientów i utrzymywanie dobrych relacji z dotychczasowymi, wykonywanie czynności przygotowawczych zmierzających do zawarcia umów ubezpieczenia, administrowanie umowami ubezpieczenia, organizowanie i nadzorowanie czynności agencyjnych.

Na tym tle należy uznać, że Wnioskodawca, wykonując czynności agenta ubezpieczeniowego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, będzie zatrudniać okazjonalnie albo na stałe osoby, które wykonują czynności agencyjne w rozumieniu ustawy. Współpracownicy wykonują zadania w zakresie analizy dynamiki rynku ubezpieczeniowego, analizy porównawcze ofert różnych towarzystw ubezpieczeniowych, analizy działań konkurencji, zestawienia produktów ubezpieczeniowych itp. Sporadycznie osoby te mogą też wykonywać inne zadania istotne dla pośrednictwa ubezpieczeniowego (np. organizacja spotkań z klientami i potencjalnymi klientami).

Ustawa przewiduje, że osoby wykonujące czynności agencyjne mogą być zatrudnione zarówno na podstawie umowy o pracę, jak i umów zlecenia, o dzieło itp. Dodatkowo ustawa nie warunkuje braku spełnienia przesłanki wykonywania działalności osobiście, a tym samym możliwości zastosowania stawki 15%, od tego czy współpracownicy są zatrudnieni na stałe, czy okazjonalnie.

Współpracownicy ingerują zatem w osobiste wykonywanie czynności z zakresu wolnego zawodu przez agenta ubezpieczeniowego, niezależnie od tego czy wykonują czynności agencyjne w ramach stałej współpracy z Wnioskodawcą, czy ad hoc.

Wobec tego nie można uznać Wnioskodawcy za osobę wykonującą wolny zawód w rozumieniu ustawy o ryczałcie. W związku z tym, przychód z wykonywanej przez niego działalności nie może być opodatkowany stawką 17% podatku ryczałtowego.

Konkludując, na podstawie powołanych wyżej przepisów oraz treści wniosku, stwierdzić należy, że Wnioskodawca może w odniesieniu do przychodów uzyskiwanych przez niego z tytułu działalności gospodarczej, wybrać opodatkowanie w formie ryczałtu, gdyż spełnione są ustawowe przesłanki opodatkowania w tej formie. Przychody uzyskiwane przez Wnioskodawcę ze świadczenia w ramach działalności gospodarczej usług, sklasyfikowanych jako usługi agenta ubezpieczeniowego, innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów, powinny zostać opodatkowane stawką ryczałtową 15%, określoną w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. j ustawy o ryczałcie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z postanowieniami art. 1 pkt 1 ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz.U. z 2021 r. poz. 1993 ze zm.):

Ustawa ta reguluje opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym niektórych przychodów (dochodów) osiąganych przez osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą.

Stosownie do art. 6 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:

Opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają przychody osób fizycznych lub przedsiębiorstw w spadku z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 7a ust. 4 lub art. 14 ustawy o podatku dochodowym, z zastrzeżeniem ust. 1e i 1f, w tym również gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych, spółki cywilnej osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku lub spółki jawnej osób fizycznych, zwanych dalej „spółką”. Do przychodów przedsiębiorstwa w spadku nie stosuje się przepisu art. 12 ust. 10a.

W myśl art. 4 ust. 1 pkt 11 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:

Użyte w ustawie określenie wolny zawód oznacza – pozarolniczą działalność gospodarczą wykonywaną osobiście przez tłumaczy, adwokatów, notariuszy, radców prawnych, biegłych rewidentów, księgowych, agentów ubezpieczeniowych, agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające, brokerów reasekuracyjnych, brokerów ubezpieczeniowych, doradców podatkowych, doradców restrukturyzacyjnych, maklerów papierów wartościowych, doradców inwestycyjnych, agentów firm inwestycyjnych oraz rzeczników patentowych, z tym że za osobiste wykonywanie wolnego zawodu uważa się wykonywanie działalności bez zatrudniania na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze osób, które wykonują czynności związane z istotą danego zawodu.

Należy zauważyć, że wyliczenie wolnych zawodów zawarte w art. 4 ust. 1 pkt 11 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne ma charakter wyczerpujący. Wskazuje na to samo brzmienie przepisu definiującego „wolny zawód”, który nie zawiera żadnego zwrotu wskazującego na przykładowy charakter tego wyliczenia (np. w szczególności). Taka konstrukcja przepisów powoduje, że żaden inny zawód, uznawany za wolny, czy to na podstawie przepisów odrębnych ustaw, czy w języku powszechnym, nie jest wolnym zawodem w rozumieniu ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Wobec powyższego stwierdzamy, że przepisy ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne dopuszczają możliwość opodatkowania przychodów z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej w zakresie wolnych zawodów, w tym agentów ubezpieczeniowych, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Warunkiem opodatkowania przychodów uzyskiwanych m.in. przez agenta ubezpieczeniowego jest osobiste wykonywanie działalności gospodarczej, z tym że za osobiste wykonywanie wolnego zawodu uważa się wykonywanie działalności bez zatrudniania na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze osób, które wykonują czynności związane z istotą danego zawodu. Niespełnienie tego warunku wyłącza z możliwości opodatkowania w tej formie osób wykonujących działalność gospodarczą w zakresie wolnych zawodów.

Zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 grudnia 2017 r. o dystrybucji ubezpieczeń (Dz.U. z 2022 r. poz. 905):

Użyte w ustawie określenie agent ubezpieczeniowy oznacza – przedsiębiorcę, innego niż agent oferujący ubezpieczenia uzupełniające, wykonującego działalność agencyjną na podstawie umowy agencyjnej zawartej z zakładem ubezpieczeń i wpisanego do rejestru agentów.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń:

Czynności agencyjne, czynności dystrybucyjne zakładu ubezpieczeń oraz czynności dystrybucyjne zakładu reasekuracji mogą być wykonywane wyłącznie przez osobę fizyczną, która spełnia łącznie następujące warunki:

1. posiada pełną zdolność do czynności prawnych;

2. nie była prawomocnie skazana za umyślne przestępstwo:

a) przeciwko życiu i zdrowiu,

b) przeciwko wymiarowi sprawiedliwości,

c) przeciwko ochronie informacji,

d) przeciwko wiarygodności dokumentów,

e) przeciwko mieniu,

f) przeciwko obrotowi gospodarczemu,

g) przeciwko obrotowi pieniędzmi i papierami wartościowymi,

h) skarbowe;

3. daje rękojmię należytego wykonywania tych czynności;

4. posiada co najmniej wykształcenie średnie lub średnie branżowe;

5. zdała egzamin przeprowadzony przez zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji.

W myśl art. 19 ust. 2 ustawy o dystrybucji ubezpieczeń:

Czynności agencyjne mogą być wykonywane przez osobę fizyczną po wpisaniu jej do rejestru agentów.

Osoby wykonujące czynności agencyjne oraz podmioty, o których mowa w art. 19 ust. 3, obowiązane są, zgodnie z art. 19 ust. 1 pkt 5 oraz art. 19 ust. 3 w zw. z art. 19 ust. 1 pkt 5 ustawy o dystrybucji, do zdania egzaminu przeprowadzonego przez zakład ubezpieczeń lub zakład reasekuracji.

W myśl art. 4 ust. 1 pkt 12 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:

Użyte w ustawie określenie pozarolnicza działalność gospodarcza oznacza pozarolniczą działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym.

Stosownie do treści art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.):

Ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej, oznacza to działalność zarobkową:

a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

– prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Z kolei zgodnie z treścią art. 5b ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych:

Za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1. odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;

2. są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;

3. wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Możliwość opodatkowania w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych uzależniona jest między innymi od niespełnienia przesłanek negatywnych określonych w art. 8 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

W artykule tym zawarto wyłączenia z opodatkowania ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych, jednak – jak Pan oświadczył – do działalności wykonywanej przez Pana nie będą miały zastosowania wyłączenia zawarte w tym przepisie.

Wysokość stawek ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych została przez ustawodawcę ustalona w art. 12 ust. 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

W myśl art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 17% przychodów osiąganych w zakresie wolnych zawodów.

Z kolei w myśl art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. j ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne:

Ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi 15% przychodów ze świadczenia usług finansowych i ubezpieczeniowych (PKWiU sekcja K), innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów.

Możliwość opłacania oraz wysokość stawki ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych uzyskanych w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą zależy wyłącznie od faktycznego rodzaju świadczonych w ramach tej działalności usług. Zatem konieczne jest każdorazowe przypisanie rodzaju wykonywanych czynności do określonego grupowania PKWiU. Przy czym klasyfikacji tej do określonego symbolu PKWiU dokonuje sam podatnik.

Zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług (PKWiU), w sekcji K występują usługi finansowe i ubezpieczeniowe, które obejmują m.in. Dział 65 – Usługi ubezpieczeniowe, reasekuracyjne oraz usługi związane z funduszami emerytalnymi, z wyłączeniem obowiązkowego ubezpieczenia społecznego oraz Dział 66 – Usługi wspomagające usługi finansowe oraz ubezpieczenia i fundusze emerytalne.

Jak wskazał Pan w opisie sprawy – w ramach prowadzonej działalności świadczy Pan jedynie usługi pośrednictwa ubezpieczeniowego, wymienione w sekcji K.

Powyższe regulacje wskazują, że z wolnym zawodem mamy do czynienia wówczas, gdy agent ubezpieczeniowy wykonuje działalność gospodarczą osobiście, czyli bez zatrudniania na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze osób, które wykonują czynności związane z istotą tego zawodu. Wówczas opodatkowanie przychodów ze świadczonych usług wynosi 17%.

W konsekwencji, aby podatnik mógł zastosować 15% stawką ryczałtu winien spełnić dwie przesłanki:

a) zatrudnić osobę fizyczną,

b) osoba zatrudniona powinna wykonywać czynności związane z istotą zawodu wykonywanego przez pracodawcę.

Zatrudnienie przez agenta ubezpieczeniowego osoby fizycznej, która wykonuje czynności związane z istotą tego zawodu, powoduje bowiem, że agent ubezpieczeniowy nie wykonuje działalności osobiście.

Z treści wniosku wynika, że w ramach działalności gospodarczej świadczy Pan usługi agenta ubezpieczeniowego w rozumieniu ustawy o dystrybucji ubezpieczeń. Część prac w ramach swoich działań zleca Pan innym osobom (dalej: współpracownicy). Współpracowników z Panem łączy stosunek prawny na podstawie kontraktów cywilnoprawnych (np. umowa zlecenia, o dzieło). Współpracownicy nie świadczą zleconych części prac w ramach prowadzonej przez nich pozarolniczej działalności gospodarczej. Czynności wykonywane przez współpracowników stanowią czynności agencyjne w rozumieniu ustawy o dystrybucji ubezpieczeń.

Z powyższego wynika zatem, że dochodzi do zawarcia umowy zlecenia, o dzieło między Panem a współpracownikami, którzy wykonują czynności związane z istotą wykonywania zawodu agenta ubezpieczeniowego. Zatem Pana działalność nie spełnia definicji wolnego zawodu. To natomiast oznacza, że właściwą stawką do opodatkowania Pana przychodów ze świadczenia opisanych usług będzie stawka ryczałtu wynosząca 15%.

Reasumując – przychody uzyskiwane przez Pana w ramach wykonywania czynności jako agent ubezpieczeniowy, w sytuacji kiedy zatrudnia Pan inne osoby (współpracowników), które wykonują czynności agencyjne w rozumieniu ustawy o dystrybucji ubezpieczeń, mogą być opodatkowane 15% stawką ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, określoną w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. j ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił, i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).