0114-KDIP4-3.4012.117.2020.13.S.KM
📋 Podsumowanie interpretacji
W dniu 2 marca 2020 r. Spółka Akcyjna złożyła wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej zwolnienia z podatku VAT usług pośrednictwa w udzielaniu kredytów na rzecz Banku. Po rozpatrzeniu sprawy oraz uwzględnieniu wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 8 stycznia 2025 r., organ podatkowy stwierdził, że stanowisko Spółki jest prawidłowe, uznając, że świadczone przez nią usługi pośrednictwa korzystają ze zwolnienia z VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Interpretacja jest pozytywna, potwierdzająca stanowisko wnioskodawcy.
❓ Pytania i stanowisko urzędu
Stanowisko urzędu
Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbny📖 Pełna treść interpretacji
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
6 marca 2020 r. wpłynął Państwa wniosek z 2 marca 2020 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie prawa do korzystania ze zwolnienia od podatku świadczonych usług na rzecz Banku. Uzupełnili go Państwo pismem z 1 czerwca 2020 r. (wpływ 3 czerwca 2020 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca: Opis stanu faktycznego Spółka Akcyjna (...) [dalej jako: Spółka] prowadzi działalność gospodarczą i jest zarejestrowana jako czynny podatnik dla potrzeb podatku od towarów i usług. Spółka jest wiodącym dostawcą rozwiązań do obsługi transakcji elektronicznych i wsparcia sprzedaży on-line. Spółka współpracuje z Bankiem w zakresie wsparcia sprzedaży internetowej przy udziale finansowym Banku - w oparciu o zawartą umowę o współpracy. Zgodnie z umową Spółka umożliwia Klientom dokonywanie płatności za pośrednictwem sieci internet za towary lub usługi nabywane w sklepach internetowych - przy wykorzystaniu środków finansowych, które Klient uzyskał od Banku w ramach pożyczki. Umowa pożyczki zawierana jest pomiędzy Bankiem a Klientem po przekierowaniu z bramki płatniczej należącej do Spółki. Przekierowanie następuje w chwili dokonania przez Klienta wyboru płatności ratalnej jako formy zapłaty za zakupiony w sklepie internetowym produkt. Spółka nie jest stroną umowy pożyczki. Ponadto na podstawie umowy współpracy Bank wykorzystuje infrastrukturę należącą do Spółki w celu oferowania pożyczki dla Klientów (tzw. opcja pożyczki przy zakupach internetowych). Spółka dokonuje obsługi płatności z wykorzystaniem udzielonej pożyczki, w ten sposób, że otrzymane od Banku środki pieniężne przekazuje bezpośrednio na rzecz sklepu, w którym klient dokonał zakupu a także promuje płatności w sklepie internetowym z opcją pożyczki. Sama pożyczka jest udzielana na podstawie wniosku złożonego przez Klienta w serwisie internetowym (prowadzonym przez Bank) i jego pozytywnej weryfikacji przez Bank. Jednocześnie Klient wyraża zgodę na przekazanie środków z tyt. pożyczki na rachunek należący do Spółki - w części kwoty udzielonej pożyczki wynoszącej minimum łączną wartość nabytych towarów lub usług. Zgodnie z umową o współpracę Spółce przysługuje wynagrodzenie od Banku w formie prowizji. Prowizja uzależniona jest od łącznej kwoty pożyczek udzielonych na podstawie wniosków złożonych z wykorzystaniem opcji pożyczki udostępnionej przez Spółkę w prowadzonym serwisie internetowym. Wynagrodzenie jest ustalane i rozliczane na podstawie raportu - na koniec okresu rozliczeniowego. Na podstawie otrzymanego raportu, Spółka następnie wystawia fakturę VAT (podatek od towarów i usług) obejmującą kwotę należnej prowizji od Banku. Zgodnie z umową współpracy, Spółka zobowiązuje się do przestrzegania przepisów Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Prawo bankowe w zakresie outsourcingu (art. 6a-6d Prawa bankowego) oraz poddania się czynnościom kontrolnym Komisji Nadzoru Finansowego. Spółka jest wpisana do rejestru pośredników kredytowych prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego pod numerem (...). Uzupełnienie opisu stanu faktycznego Czynności wykonywane przez Spółkę wpływają na zmianę sytuacji prawnej i finansowej klienta. Ponadto działania Spółki wpływają na zmianę sytuacji prawnej i finansowej Banku. Wskutek wykonywanych przez Spółkę czynności pośrednictwa w udzieleniu kredytu - dochodzi do przeniesienia środków finansowych z rachunku Banku na rzecz klienta. Dochodzi zatem do zmiany sytuacji prawnej i finansowej stron transakcji co stanowi jeden z warunków objęcia danej usługi zwolnieniem przedmiotowym z podatku od towarów i usług o jakim mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 VAT. Spółka w ramach umowy zawartej z Bankiem ma na celu oraz w interesie czynienie wszystkiego co możliwe aby doszło do zawarcia umowy kredytu pomiędzy Klientem a Bankiem. Tak jak już była o tym mowa w treści samego wniosku o wydanie interpretacji
indywidualnej, stopień wynagrodzenia Spółki uzależniony jest od wielkości udzielonych pożyczek przez Bank w ramach tzw. opcji pożyczki oferowanej poprzez serwis internetowy prowadzony przez Spółkę. Determinuje to zatem zaangażowanie Spółki jako pośrednika jak również przesądza o charakterze usług świadczonych na rzecz Banku - cechą pośrednictwa jest bowiem prowizyjny system wynagrodzenia. Spółka w ramach świadczonej usługi pośrednictwa w udzieleniu kredytu działa w imieniu i na rzecz Banku. Spółka umożliwia dzięki swojej infrastrukturze zawarcie umowy pożyczki poprzez możliwość składania wniosków o pożyczkę a także uczestniczy w procesie przekazywania i wymiany informacji pomiędzy pożyczkobiorcą a Bankiem np. weryfikacja branży oraz wartości zamówienia w związku z wyborem przez Klienta opcji pożyczki; przekierowanie wniosku kredytowego do Banku w celu jego weryfikacji. Bez działalności Spółki, jako łącznika między Klientem a Bankiem strony umowy pożyczki mogą nie dostrzec możliwości jej zawarcia. Dopiero Spółka poprzez prowadzony portal internetowy łączy potrzebę Klienta z ofertą Banku wskazując, możliwość zawarcia umowy na konkretnych warunkach. Spółka także sama promuje usługę pożyczki oferowaną przez Bank w ramach prowadzonego serwisu internetowego (platformy zakupowej) przez co czynności wykonywane przez Spółkę nie ograniczają się jedynie do dopełnienia formalności administracyjnych związanych z udzieleniem pożyczki przez Bank. Promowanie usługi finansowej odbywa się poprzez pozycjonowanie i umieszczanie odnośników na platformie płatniczej należącej do Spółki. Ponadto z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez Spółkę stanowią element usługi finansowej (udzielenie kredytu) wykonywanej przez Bank. Powyższe zatem wpisuje się w przykładowy katalog przesłanek dla uznania danej usługi za objętą zwolnieniem z VAT o jakim mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 VAT - jakie zostały wymienione przez TSUE w orzeczeniach C-2/95, C-235/00, C-453/05. Spółka nie negocjuje treści umowy lub warunków finansowych kredytu w imieniu klienta. Podkreślenia wymaga fakt, że bez działalności Spółki, jako podmiotu łączącego Klienta z Bankiem strony umowy pożyczki mogą nie dostrzec możliwości jej zawarcia. Dopiero Spółka poprzez prowadzony portal internetowy łączy potrzebę Klienta z ofertą Banku wskazując, możliwość zawarcia umowy na konkretnych warunkach. W rezultacie dzięki ofercie tzw. zakupu z opcją pożyczki skierowaną do Klienta przez Spółkę w porozumieniu z Bankiem - może dojść do wykonania usługi finansowej. Udział zaangażowania zatem Spółki w ramach pośrednictwa w udzieleniu kredytu przez Bank jest znaczący. Czynności wykonywane przez Spółkę w ramach świadczonej na rzecz Banku usługi pośrednictwa w udzieleniu kredytu nie stanowią usług o jakich mowa w art. 43 ust. 15 VAT. Pytanie: Czy usługi świadczone przez Spółkę na rzecz Banku są usługami pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych korzystającymi ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy od podatku od towarów i usług [dalej: ustawa VAT]? Państwa stanowisko w sprawie Zdaniem Spółki świadczone usługi na rzecz Banku stanowią usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, które korzystają ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 8 ust. 1, świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy VAT. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT, zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Na mocy art. 43 ust. 15 ustawy VAT, ww. zwolnienie nie ma zastosowania do czynności ściągania długów, w tym factoringu, usług doradztwa, usług w zakresie leasingu. Przepisy ustawy VAT nie zawierają definicji pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych. Zgodnie z definicją językową (Słownik Języka Polskiego PWN) pośrednictwo to „działalność osoby trzeciej mająca na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron; kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych oraz umożliwianie kontaktu uczestnikom rynku pracy”. Pośrednictwo obejmuje zatem czynności dokonywane w imieniu i na rzecz innego podmiotu, w wyniku których dochodzi do zawarcia transakcji między tym podmiotem a podmiotem trzecim. Działanie „w imieniu” oznacza działanie z czyjegoś upoważnienia, natomiast działanie „na rzecz” oznacza działanie na czyjąś korzyść. Stosownie do przepisu art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U.UE.L 347 str. 1 ze zm.), państwa członkowskie zwalniają udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę. W celu rozstrzygnięcia, co w świetle ww. przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa”, warto odnieść się do wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 (Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde), w którym TSUE stwierdził, że „w istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. Wykonane usługi powinny tworzyć odrębną całość, która wypełnia specyficzne i istotne funkcje usługi pośrednictwa. W tym kontekście celem takiej działalności jest uczynić wszystko co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę, przy czym pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy” (pkt 23 wyroku). „Pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy” (pkt 38 wyroku). Natomiast w wyroku z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd. Trybunał orzekł, że pojęcie pośrednictwa obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. Działalność ta może obejmować m.in. wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych. Celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. W sprawie C-235/00 TSUE wskazał, że znaczenie słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 VI Dyrektywy odnosi się „do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywaniu kontaktu z drugą stroną lub negocjowaniu, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy”. Ponadto, treść cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy VAT wskazuje, że intencją ustawodawcy było objęcie zwolnieniem usług udzielania kredytów i pożyczek pieniężnych, zarówno tych wykonywanych przez banki, jak również świadczonych przez inne podmioty pośredniczące w ich udzielaniu. Omawiane zwolnienie ma charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianego zwolnienia wyłącznie do określonej grupy podmiotów. Pogląd taki potwierdza TSUE w wyroku w sprawie C-2/95, w którym orzekł, że „zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem”. Konkludując można stwierdzić, że według TSUE usługa finansowa świadczona przez podmiot trzeci nie traci w przedmiotowej sytuacji przymiotu takiej usługi. W powołanych wyżej orzeczeniach TSUE wskazał zatem przykładowe elementy wchodzące w skład usługi „pośrednictwa”. Zgodnie z orzecznictwem Trybunału, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić: usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie, z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej, celem jest dążenie do zawarcia umowy, przy czym pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy, usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej). Podobne stanowisko przedstawił Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacjach z 26 marca 2019 r. nr 0113-KDIPT1-2.4012.50.2019.1.MC i z 12 czerwca 2019 r. nr 0112-KDIL1-3.4012.175.2019.1.KS. W ocenie Spółki spełnia ona wszystkie wyżej wskazane warunki: stronami umowy pożyczki są Bank i Klient, Spółka nie jest stroną umowy pożyczki; Spółka umożliwia dzięki swojej infrastrukturze zawarcie umowy pożyczki poprzez możliwość składania wniosków o pożyczkę a także uczestniczy w procesie przekazywania i wymiany informacji pomiędzy pożyczkobiorcą a Bankiem (np. weryfikacja wniosku kredytowego); bez działalności Spółki, jako łącznika między Klientem a Bankiem strony umowy pożyczki mogą nie dostrzec możliwości jej zawarcia. Dopiero Spółka poprzez prowadzony portal internetowy łączy potrzebę Klienta z ofertą Banku wskazując, możliwość zawarcia umowy na konkretnych warunkach; Spółka umożliwia realizację umowy pożyczki poprzez procesowanie przelewu środków finansowych co ma wpływ na zmiany sytuacji prawnej i finansowej stron umowy pożyczki; Spółka także sama promuje usługę pożyczki oferowaną przez Bank w ramach prowadzonego serwisu internetowego (platformy zakupowej) przez co czynności wykonywane przez Spółkę nie ograniczają się jedynie do dopełnienia formalności administracyjnych związanych z udzieleniem pożyczki przez Bank; niewątpliwie na charakter świadczonej usługi ma również sposób wynagradzania - jest on uzależniony od wielkości udzielonych pożyczek przez Bank w ramach tzw. opcji pożyczki oferowanej poprzez serwis internetowy prowadzony przez Spółkę, niewątpliwie prowizyjny charakter wynagradzania jest cechą immanentną usług pośrednictwa. Ponadto, należy podkreślić, że fakt wykonywania czynności pośrednictwa przy wykorzystaniu serwisów internetowych nie wpływa na możliwość zastosowania zwolnienia, co zostało wskazane w wyroku NSA z 26 czerwca 2013 r. o sygn. I FSK 922/12, w którym sąd stwierdził, że: „W dobie nowoczesnych technik komunikacji możliwe jest świadczenie usług pośrednictwa w nabywaniu szeroko rozumianych usług finansowych (ubezpieczeniowych i bankowych) przy wykorzystaniu sieci Internet i nowoczesnych narzędzi elektronicznych”. Odnosząc powyższe uwagi do opisu stanu faktycznego należy stwierdzić, że w wyniku działań podejmowanych przez Spółkę dochodzi do świadczenia przez Spółkę usług pośrednictwa w udzielaniu pożyczek, zwolnionych z opodatkowania VAT. Interpretacja indywidualna Rozpatrzyłem Państwa wniosek – 16 czerwca 2020 r. wydałem interpretację indywidualną znak 0114-KDIP4-3.4012.117.2020.2.EK, w której uznałem Państwa stanowisko za nieprawidłowe. Interpretację doręczono Państwu 23 czerwca 2020 r. Skarga na interpretację indywidualną 22 lipca 2020 r. wnieśli Państwo skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Skarga wpłynęła 27 lipca 2020 r. Wnieśli Państwo o uchylenie w całości zaskarżonej interpretacji i zasądzenie na rzecz Skarżącej kosztów postępowania według norm przepisanych. Postępowanie przed sądami administracyjnymi Wojewódzki Sąd Administracyjny (...) oddalił Państwa skargę na interpretację indywidualną znak 0114-KDIP4-3.4012.117.2020.2.EK – wyrokiem z 2 grudnia 2020 r. sygn. akt I SA/Gd 818/20. Wnieśli Państwo skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 8 stycznia 2025 r. sygn. akt I FSK 743/21 uchylił zaskarżony wyrok w całości i zaskarżoną interpretację indywidualną. Odpis wyroku NSA wpłynął 27 lutego 2025 r. Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.): Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie. Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.: uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyroku; ponownie rozpatruję Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 106 ze zm.), zwanej dalej ustawą, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 7 ust. 1 ustawy: Przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...). Zgodnie z art. 41 ust. 1 ustawy: Stawka podatku wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1. Zgodnie zaś z art. 146aa ust. 1 pkt 1 ustawy, w okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2 i art. 110,wynosi 23%. Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług stawki obniżone lub zwolnienie od podatku. Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy,
zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Powołany wyżej przepis art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, jest efektem implementacji do krajowego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L z 2006 r. Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, w myśl którego: Państwa członkowskie zwalniają udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę. Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu VAT. Z kolei w myśl art. 43 ust. 15 ustawy, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do: 1) czynności ściągania długów, w tym factoringu; 2) usług doradztwa; 3) usług w zakresie leasingu. Z opisu sprawy wynika, że prowadzą Państwo działalność gospodarczą i są zarejestrowani jako czynny podatnik dla potrzeb podatku od towarów i usług. Są Państwo wiodącym dostawcą rozwiązań do obsługi transakcji elektronicznych i wsparcia sprzedaży on-line. Współpracują Państwo z Bankiem w zakresie wsparcia sprzedaży internetowej przy udziale finansowym Banku - w oparciu o zawartą umowę o współpracy. Zgodnie z umową umożliwiają Państwo Klientom dokonywanie płatności za pośrednictwem sieci internet za towary lub usługi nabywane w sklepach internetowych - przy wykorzystaniu środków finansowych, które Klient uzyskał od Banku w ramach pożyczki. Umowa pożyczki zawierana jest pomiędzy Bankiem a Klientem po przekierowaniu z bramki płatniczej należącej do Państwa. Przekierowanie następuje w chwili dokonania przez Klienta wyboru płatności ratalnej jako formy zapłaty za zakupiony w sklepie internetowym produkt. Nie są Państwo stroną umowy pożyczki. Ponadto na podstawie umowy współpracy Bank wykorzystuje infrastrukturę należącą do Państwa w celu oferowania pożyczki dla Klientów (tzw. opcja pożyczki przy zakupach internetowych). Dokonują Państwo obsługi płatności z wykorzystaniem udzielonej pożyczki, w ten sposób, że otrzymane od Banku środki pieniężne przekazuje bezpośrednio na rzecz sklepu, w którym klient dokonał zakupu a także promuje płatności w sklepie internetowym z opcją pożyczki. Sama pożyczka jest udzielana na podstawie wniosku złożonego przez Klienta w serwisie internetowym (prowadzonym przez Bank) i jego pozytywnej weryfikacji przez Bank. Jednocześnie Klient wyraża zgodę na przekazanie środków z tyt. pożyczki na rachunek należący do Państwa - w części kwoty udzielonej pożyczki wynoszącej minimum łączną wartość nabytych towarów lub usług. Zgodnie z umową o współpracę przysługuje Państwu wynagrodzenie od Banku w formie prowizji. Prowizja uzależniona jest od łącznej kwoty pożyczek udzielonych na podstawie wniosków złożonych z wykorzystaniem opcji pożyczki udostępnionej przez Państwa w prowadzonym serwisie internetowym. Wynagrodzenie jest ustalane i rozliczane na podstawie raportu - na koniec okresu rozliczeniowego. Na podstawie otrzymanego raportu, następnie wystawiają Państwo fakturę VAT obejmującą kwotę należnej prowizji od Banku. Zgodnie z umową współpracy, zobowiązują się Państwo do przestrzegania przepisów Ustawy z dnia 29 sierpnia 1997r. Prawo bankowe w zakresie outsourcingu (art. 6a-6d Prawa bankowego) oraz poddania się czynnościom kontrolnym Komisji Nadzoru Finansowego. Są Państwo wpisani do rejestru pośredników kredytowych prowadzonego przez Komisję Nadzoru Finansowego. Wskazali Państwo również, że wykonywane przez Państwa czynności wpływają na zmianę sytuacji prawnej i finansowej klienta. Ponadto Państwa działania wpływają na zmianę sytuacji prawnej i finansowej Banku. Wskutek wykonywanych przez Państwa czynności pośrednictwa w udzieleniu kredytu - dochodzi do przeniesienia środków finansowych z rachunku Banku na rzecz klienta. Dochodzi zatem do zmiany sytuacji prawnej i finansowej stron transakcji co stanowi jeden z warunków objęcia danej usług zwolnieniem przedmiotowym z podatku od towarów i usług o jakim mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 VAT. W ramach umowy zawartej z Bankiem mają Państwo na celu oraz w interesie czynienie wszystkiego co możliwe aby doszło do zawarcia umowy kredytu pomiędzy Klientem a Bankiem. Stopień Państwa wynagrodzenia uzależniony jest od wielkości udzielonych pożyczek przez Bank w ramach tzw. opcji pożyczki oferowanej poprzez serwis internetowy prowadzony przez Państwa. Determinuje to zatem Państwa zaangażowanie jako pośrednika jak również przesądza o charakterze usług świadczonych na rzecz Banku - cechą pośrednictwa jest bowiem prowizyjny system wynagrodzenia. W ramach świadczonej usługi pośrednictwa w udzieleniu kredytu działają Państwo w imieniu i na rzecz Banku. Umożliwiają Państwo dzięki swojej infrastrukturze zawarcie umowy pożyczki poprzez możliwość składania wniosków o pożyczkę a także uczestniczy w procesie przekazywania i wymiany informacji pomiędzy pożyczkobiorcą a Bankiem np. weryfikacja branży oraz wartości zamówienia w związku z wyborem przez Klienta opcji pożyczki; przekierowanie wniosku kredytowego do Banku w celu jego weryfikacji. Bez działalności Spółki, jako łącznika między Klientem a Bankiem strony umowy pożyczki mogą nie dostrzec możliwości jej zawarcia. Dopiero poprzez prowadzony portal internetowy łączą Państwo potrzebę Klienta z ofertą Banku wskazując, możliwość zawarcia umowy na konkretnych warunkach. Także sami Państwo promują usługę pożyczki oferowaną przez Bank w ramach prowadzonego serwisu internetowego (platformy zakupowej) przez co czynności wykonywane przez Państwa nie ograniczają się jedynie do dopełnienia formalności administracyjnych związanych z udzieleniem pożyczki przez Bank. Promowanie usługi finansowej odbywa się poprzez pozycjonowanie i umieszczanie odnośników na platformie płatniczej należącej do Państwa. Ponadto z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez Państwa stanowią element usługi finansowej (udzielenie kredytu) wykonywanej przez Bank. Powyższe zatem wpisuje się w przykładowy katalog przesłanek dla uznania danej usługi za objętą zwolnieniem z VAT o jakim mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 VAT. Wskazali Państwo, że nie negocjuje treści umowy lub warunków finansowych kredytu w imieniu klienta. Bez Państwa działalności, jako podmiotu łączącego Klienta z Bankiem strony umowy pożyczki mogą nie dostrzec możliwości jej zawarcia. Dopiero poprzez prowadzony portal internetowy łączą Państwo potrzebę Klienta z ofertą Banku wskazując, możliwość zawarcia umowy na konkretnych warunkach. W rezultacie dzięki ofercie tzw. zakupu z opcją pożyczki skierowaną do Klienta przez Państwa w porozumieniu z Bankiem - może dojść do wykonania usługi finansowej. Udział Państwa zaangażowania w ramach pośrednictwa w udzieleniu kredytu przez Bank jest znaczący. Czynności wykonywane przez Państwa w ramach świadczonej na rzecz Banku usługi pośrednictwa w udzieleniu kredytu nie stanowią usług o jakich mowa w art. 43 ust. 15 VAT. Państwa wątpliwości sprowadzają się do tego, czy opisana powyżej usługa korzysta ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, jako usługa pośrednictwa w udzielaniu kredytu/pożyczek pieniężnych. Mając na uwadze wykładnię zwolnień przewidzianych w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy oraz w art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady, konieczne jest zdefiniowanie pojęcia „usług pośrednictwa”. W związku z tym, że ani ustawa o podatku od towarów i usług, ani Dyrektywa 112 nie definiują tego pojęcia, w celu określenia, jakie czynności należy rozumieć pod pojęciem usług pośrednictwa, należy oprzeć się na wykładni językowej, wspieranej przy tym orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN, wersja internetowa: http://sjp.pwn.pl), przez pośrednictwo należy rozumieć działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron. Równorzędnie, przez pośrednictwo rozumie się kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych, a więc załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema stronami, uczestniczenie w zawieraniu takich transakcji. W tym zakresie stwierdzić należy, że wykonywane przez podmiot wszelkie czynności zmierzające do zawarcia między dwiema różnymi stronami transakcji handlowych można uznać za pośrednictwo. Z kolei z doktrynalnego punktu widzenia cechą charakterystyczną pośrednictwa odróżniającą ten stosunek od innych umów jest fakt, że bezpośrednią przyczyną zawarcia bezpośrednio lub pośrednio umowy są działania pośrednika. Innymi słowy przez umowę o pośrednictwo należałoby rozumieć taki stosunek prawny istniejący pomiędzy dwiema stronami, z których jedna (pośrednik) otrzymuje zlecenie od drugiej, aby doprowadzić do wymiany gospodarczej świadczeń z osobą trzecią, przy czym znalezienie kontrahenta ma stanowić bezpośredni i decydujący rezultat starań pośrednika. Bezpośrednim celem aktywności pośrednika jest wywołanie skutku prawnego, polegającego na wprowadzeniu zleceniodawcy (podmiotu zastępowanego) w stosunek umowny z osobą trzecią. W celu rozstrzygnięcia, co w świetle przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa” warto odnieść się do wyroku z 21 czerwca 2007 r. w sprawie C- 453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, w którym TSUE stwierdził, że pojęcie pośrednictwa „(...) obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. W tym kontekście celem takiej działalności jest uczynić wszystko co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę, przy czym pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Natomiast nie ma miejsca działalność polegająca na pośrednictwie, jeśli jedna ze stron umowy zleca podwykonawcy część czynności faktycznych związanych z umową (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie CSC Financial Services, pkt 40)” – pkt 23. Z kolei w uzasadnieniu w sprawie CSC Financial Services Ltd. (wyrok TSUE z 13 grudnia 2001 r., C-235/00), która to spółka świadczyła usługi typu call center na rzecz instytucji finansowych, Trybunał podjął się próby konstruowania definicji samego pośrednictwa. Pośrednikiem jest więc podmiot niebędący żadną ze stron umowy, ale świadczący usługę na rzecz strony w zamian za wynagrodzenie. W skład usługi wchodzić może zwłaszcza prowadzenie negocjacji. Celem pośrednictwa jest natomiast uczynienie wszystkiego co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę. Z kolei nie może być mowy o pośrednictwie wówczas, gdy jedna ze stron umowy zleca tylko podwykonawcy część czynności faktycznych. W kwestii znaczenia słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 cześć B lit. d pkt 5 Dyrektywy 2006/112/WE Rady TSUE w ww. wyroku wskazał, że „odnosi się ono do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m. in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy. Z drugiej strony, nie stanowi negocjacji sytuacja, w której jedna ze stron powierza podwykonawcy część formalności administracyjnych związanych z umową, takich jak udzielanie informacji drugiej stronie oraz przyjmowanie i przetwarzanie wniosków, zapisów na papiery wartościowe, będące przedmiotem umowy. W takim przypadku, podwykonawca zajmuje tę samą pozycję, jak strona sprzedająca produkt finansowy i nie jest zatem pośrednictwem”. W konsekwencji, w świetle orzecznictwa TSUE „usługa pośrednictwa” powinna mieć następujące cechy: pośrednik nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i jego działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów, strona transakcji finansowej wypłaca pośrednikowi wynagrodzenie za świadczoną przez niego usługę pośrednictwa, celem działań pośrednika jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę (a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy), czynności pośrednika nie ograniczają się do dopełnienia formalności administracyjnych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej). Oceniając powyższe okoliczności sprawy na tle powołanych regulacji prawnych należy się z Państwem zgodzić, że wykonywane przez Państwa czynności stanowią usługi pośrednictwa finansowego. Z opisu sprawy wynika bowiem, że usługi świadczone przez Państwa na rzecz Banku spełniają przedstawione wyżej przesłanki wynikające z orzecznictwa TSUE dla uznania ich za usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy. Z okoliczności sprawy wynika, że umożliwiają Państwo Klientom dokonywanie płatności za pośrednictwem sieci internet za towary lub usługi nabywane w sklepach internetowych - przy wykorzystaniu środków finansowych, które Klient uzyskał od Banku w ramach pożyczki. Umowa pożyczki zawierana jest pomiędzy Bankiem a Klientem po przekierowaniu z bramki płatniczej należącej do Państwa. Przekierowanie następuje w chwili dokonania przez Klienta wyboru płatności ratalnej jako formy zapłaty za zakupiony w sklepie internetowym produkt. Nie są Państwo stroną umowy pożyczki. Dokonują Państwo obsługi płatności z wykorzystaniem udzielonej pożyczki, w ten sposób, że otrzymane od Banku środki pieniężne przekazuje bezpośrednio na rzecz sklepu, w którym klient dokonał zakupu a także promuje płatności w sklepie internetowym z opcją pożyczki. Wykonywane przez Państwa czynności wpływają na zmianę sytuacji prawnej i finansowej klienta. Ponadto Państwa działania wpływają na zmianę sytuacji prawnej i finansowej Banku. Wskutek wykonywanych przez Państwa czynności pośrednictwa w udzieleniu kredytu - dochodzi do przeniesienia środków finansowych z rachunku Banku na rzecz klienta. Dochodzi zatem do zmiany sytuacji prawnej i finansowej stron transakcji. Ponadto, w ramach umowy zawartej z Bankiem mają Państwo na celu oraz w interesie czynienie wszystkiego co możliwe aby doszło do zawarcia umowy kredytu pomiędzy Klientem a Bankiem. Wykonywane przez Państwa czynności nie stanowią usług o jakich mowa w art. 43 ust. 15 ustawy. Zatem, z uwagi na powołane przepisy prawa oraz orzecznictwo TSUE w kontekście przedstawionych okoliczności sprawy należy stwierdzić, że świadcząc powyższe usługi zmierzające do zawarcia umowy pomiędzy Klientem a Bankiem, świadczą Państwo usługi pośrednictwa zdefiniowane w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o podatku od towarów i usług. Tym samym, ww. usługi korzystają ze zwolnienia od podatku VAT. Powyższe stanowisko potwierdził również Naczelny Sąd Administracyjny w wydanym w niniejszej sprawie wyroku z 8 stycznia 2025 r. sygn. akt I FSK 731/21 wskazując: Należy zgodzić się ze skarżącą spółką, że jej działania nie mają wyłącznie charakteru administracyjno-technicznego. Podejmowane przez nią działania to nie tylko czynność udostępniania (oddania do dyspozycji) przestrzeni na stronie internetowej, ale również stworzenie instytucjom finansowym możliwości przedstawienia ich oferty kredytowej, a klientowi wskazanie możliwości zawarcia takiej umowy. Skarżąca spółka nie tylko oddaje przestrzeń na stronie internetowej, ale również zapewnia narzędzia stwarzające możliwość przeglądania oferty, nawiązania kontaktu, a następnie zawarcia umowy z bankiem. Poza samym przekazywaniem informacji posiada narzędzia, które udostępnia w celu nawiązania kontaktu i zawarcia umowy. Nie stanowi to jedynie pasywnego udostępniania informacji stronom transakcji finansowej, a skarżąca spółka wychodzi poza czynności udostępniania na stronie internetowej informacji o produktach finansowych. Dzięki narzędziom strony skarżącej, umożliwia ona zawarcie umowy między klientem, a instytucją finansową i rozpoczęcie świadczenia usługi finansowej. Celem działania skarżącej spółki jest skojarzenie stron umowy i doprowadzenie do jej zawarcia. (...) skarżąca spółka spełnia warunek uczynienia wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sama jako pośrednik nie ma żadnego interesu w treści umowy. Wobec czego uznać należy, że w przedstawionym stanie faktycznym skarżąca spółka świadczy usługi pośrednictwa finansowego korzystające ze zwolnienia z VAT. (...) W okolicznościach niniejszej sprawy skarżąca spółka nie była jedynie „posłańcem” w zakresie zawarcia umowy kredytowej pomiędzy klientem a bankiem. Jak już odnotowano, stworzyła swego rodzaju infrastrukturę, zaplecze, które pozwala na skojarzenie dwóch stron umowy ze sobą, posiada narzędzia, stronę internetową, ofertę - jeśli klient wejdzie na stronę, to skarżąca spółka oferuje usługę - wniosek kredytowy, przesyłany do banku za pośrednictwem jej strony, następnie bank przesyła środki na konto skarżącej, a nie na konto klienta, dodatkowo skarżąca spółka otrzymuje od banku wynagrodzenie za swoje usługi. Dlatego w przedmiotowej sprawie nie mamy do czynienia z czynnościami czysto technicznymi w zakresie pośredniczenia. Celem działalności skarżącej spółki jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby strony umowy zawarły umowę, natomiast nie ma ona żadnego interesu co do treści zawieranej umowy, nie jest ona jej stroną. Dlatego takie działanie należy uznać za wypełnienie znaczenia słowa „pośrednictwo”. Tym samym, Państwa stanowisko jest prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji. Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS /SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili