0114-KDIP4-1.4012.150.2025.2.RMA

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

dłowe Szanowni Państwo, stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 kwietnia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków oraz sieci wodociągowej. Uzupełnili go Państwo pismem z 29 kwietnia 2025 r. (wpływ 30 kwietnia 2025 r.) - w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca: Opis stanu faktycznego Gmina (...) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT (podatek od towarów i usług). W dniu 29 marca 2023 r. Gmina (...) zawarła z Samorządem Województwa (...) w trybie art. 34 ust. 1 ustawy z dnia 20 lutego 2015 r. o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. z 2023 r. poz. 2298), zwanej dalej „umową PROW”, umowę o przyznaniu pomocy Nr (...) na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków oraz sieci wodociągowej na terenie Gminy (...) (§ 3 ust. 1 umowy PROW). Realizacja umowy PROW miała objąć poniesienie przez Gminę (...) kosztów kwalifikowalnych operacji na zasadach określonych umową PROW. Koszty kwalifikowalne operacji umowa PROW zdefiniowała jako: „koszty związane z realizacją operacji, które zostały poniesione, w tym opłacone ze środków Beneficjenta i zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 14 lipca 2016 r. w sprawie szczegółowych warunków i trybu przyznawania oraz wypłaty pomocy finansowej na operacje typu „Gospodarka wodno-ściekowa” w ramach poddziałania „Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (Dz. U. z 2022 r. poz. 2646), które mogą zostać objęte pomocą w ramach operacji typu „Gospodarka wodno-ściekowa” (§ 1 pkt 5 umowy PROW). Na podstawie umowy PROW Gmina (...) miała otrzymać pomoc w wysokości (...) PLN, tj. do 63% kosztów kwalifikowalnych operacji, przy czym wykonawca robót miał być wyłoniony zgodnie z przepisami dotyczącymi zamówień publicznych.

Strony, tj. Gmina (...) oraz Samorząd Województwa (...) podpisały do umowy PROW 3 aneksy: z dnia 25 stycznia 2024 r., z dnia 28 sierpnia 2024 r. oraz z dnia 23 października 2024 r. Jednak żaden z tych aneksów nie wprowadzał zmian w zakresie okoliczności wyżej opisanych. W ramach realizacji umowy PROW Gmina (...) przeprowadziła dwa postępowania w trybie podstawowym regulowanym ustawą z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2024 r. poz. 1320): 1) pierwsze na budowę i przebudowę sieci wodociągowej na terenie Gminy (...) w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020, które wygrała także ta sama firma – umowa została podpisana w dniu 25 października 2023 r., 2) drugie na budowę 212 przydomowych oczyszczalni ścieków w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020, które zostało rozstrzygnięte na rzecz firmy: (...) – umowa została podpisana w dniu 7 marca 2024 r. Wykonawca, który wygrał oba przetargi był zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, tym samym wynagrodzenie zostało obciążone należnym podatkiem VAT. Wynagrodzenie wykonawcy z tytułu umowy na budowę sieci wodociągowej na terenie Gminy (...) zostało ustalone zgodnie ze zwycięską ofertą w kwocie (...), zaś wynagrodzenie wykonawcy z tytułu umowy na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków zostało ustalone zgodnie ze zwycięską ofertą w kwocie (...). Wykonawca wykonał wszystkie roboty przewidziane umową na budowę i przebudowę sieci wodociągowej na terenie Gminy (...) i zostały one odebrane protokołem zdawczo- odbiorczym z dnia 2 lutego 2024 r. podpisanym obok przedstawicieli stron także przez Inspektora Nadzoru Inwestorskiego. Wad nie stwierdzono. Inwestycja w postaci budowy i przebudowy sieci wodociągowej stanowi uzupełnienie istniejącej na terenie Gminy sieci wodociągowej. Gmina (...) sama prowadzi działalność z zakresie doprowadzania wody i pełni rolę przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjnego w rozmienieniu ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2024 r. poz. 757). Za pośrednictwem sieci wodociągowej Gmina dostarcza wodę mieszkańcom i przedsiębiorcom gminnym i z tego tytułu pobiera wynagrodzenie na podstawie wystawionych faktur VAT. Z tytułu wykonania przedmiotowych umów wykonawca (...) wystawił fakturę VAT, która została w całości opłacona przez Gminę (...). Wprawdzie Gmina (...) jest właścicielem sieci wodociągowej oraz wykonała przydomowe oczyszczalnie ścieków na gruntach osób trzecich z własnych środków (oraz środków z PROW), to użytkownikami końcowymi przydomowych oczyszczalni ścieków będą osoby trzecie – mieszkańcy Gminy (...). Roboty w postaci budowy przydomowych oczyszczalni ścieków są aktualnie na etapie odbierania. Jeszcze w roku 2022 - w związku z planowanym złożeniem przez Gminę wniosku o dofinansowanie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 dla działania „Podstawowe usługi i odnowa wsi na obszarach wiejskich”, poddziałania „Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów małej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii” na operacje typu „Gospodarka wodno-ściekowa”, w celu spełnienia obowiązku prawidłowej eksploatacji wybudowanej oczyszczalni - Gmina zawarła z mieszkańcami Gminy (...) 211 umów użyczenia (jedna oczyszczalnia została wybudowana na gruncie Gminy do obsługi budynku mieszkania wielolokalowego będącego własnością Gminy), na mocy których w obrębie przedmiotu użyczenia Gmina miała prawo wybudować przydomowe oczyszczalnie ścieków dla potrzeb bytowych właścicieli. Doboru wielkości przydomowej oczyszczalni dostosowanej do potrzeb właścicieli oraz jej rodzaju miała dokonać Gmina. Użyczenie, o którym mowa w akapicie wyżej miało i do dziś ma charakter bezpłatny. Na mocy wyżej wskazanych umów użyczenia po wybudowaniu przydomowych oczyszczalni ścieków, miały one pozostać własnością Gminy przez 5 lat od dnia wypłaty płatności końcowej z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020, zaś po upływie tego okresu przydomowe oczyszczalnie ścieków miały przejść na własność właściciela działki. Przejście prawa własności przydomowej oczyszczalni ścieków ma nastąpić z mocy prawa i nie będzie wymagało zawarcia oddzielnej umowy. Gmina ma zawiadomić właściciela o fakcie przejścia prawa własności odrębnym pismem. Przekazanie przydomowej oczyszczalni ścieków zostanie potwierdzone protokołem zdawczo– odbiorczym. Na mocy wyżej wskazanych umów użyczenia właściciel został zobowiązany po wybudowaniu przydomowej oczyszczalni ścieków przez okres 5 lat od dnia wypłaty płatności końcowej z Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 do: 1) umożliwienia przedstawicielom Urzędu Gminy w (...) lub osobom przez nią wskazanym przeprowadzania przeglądów serwisowo/gwarancyjnych zgodnych z warunkami określonymi w karcie gwarancyjnej oraz kontroli przydomowej oczyszczalni ścieków; 2) ponoszenia kosztów napraw przydomowej oczyszczalni zaistniałych z winy Właściciela nieruchomości: 3) eksploatacji przydomowej oczyszczalni zgodnie z zaleceniami określonymi w projekcie i instrukcji obsługi; 4) niewprowadzania jakichkolwiek zmian w urządzeniach przydomowej oczyszczalni. Właściciel zobowiązał się nadto do zaniechania składania jakichkolwiek roszczeń od Gminy w przedmiocie odszkodowań za poniesione ewentualne szkody związane z realizacją tej inwestycji. Naprawy gwarancyjne po odbiorze końcowym inwestycji miały być zgłaszane do Urzędu Gminy w (...). Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego Inwestycja realizowana jest na potrzeby oczyszczania ścieków bytowych z nieruchomości zamieszkałych z terenu gminy, których nie można podłączyć do systemu kanalizacji zbiorczej. Inwestycja nie będzie generowała żadnego dochodu dla Gminy. Celem inwestycji jest wyłącznie uporządkowanie gospodarki ściekowej i poprawa środowiska naturalnego. Koszt utrzymania i eksploatacji będzie obciążał wyłącznie mieszańców. W finansowaniu inwestycji właściciele posesji ogólnie nie partycypują w kosztach. Inwestycja będzie pokryta wyłącznie środkami pozyskanymi z projektu oraz środkami z budżetu Gminy. Mieszkańcy nie wnoszą żadnych wpłat. Nie ma żadnych wpłat i różnic. Oczyszczalnia ścieków wybudowana na gruncie Gminy do obsługi budynku wielolokalowego będzie służyła wykonywaniu wyłącznie czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż Gmina nie będzie pobierała żadnych opłat od użytkowników mieszkania wielolokalowego z tytułu korzystania przez nich z oczyszczalni. Realizowana inwestycja w zakresie budowy i przebudowy sieci wodociągowej jest/będzie wykorzystywana wyłącznie do świadczenia usług dostarczania wody opodatkowanych podatkiem od towarów i usług na rzecz mieszkańców. W ocenie Gminy cała inwestycja w zakresie budowy i przebudowy sieci wodociągowej jest /będzie wykorzystywana do celów prowadzonej działalności gospodarczej. Pytania 1. Czy Gminie (...) przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków? 2. Czy Gminie (...) przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na budowę i przebudowę sieci wodociągowej? Państwa stanowisko w sprawie Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, Gminie (...): 1. nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków, 2. będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na budowę i przebudowę sieci wodociągowej. Stosownie do treści art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2024 r. poz. 361 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą VAT”, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. W myśl art. 15 ustawy VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności (ust. 1), zaś przez działalność gospodarczą należy rozumieć wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (ust. 2). Wnioskodawca niewątpliwie jest podatnikiem podatku od towarów i usług, o czym świadczy fakt jego rejestracji jako czynnego podatnika VAT. Fakt rejestracji nie przesądza natomiast o faktycznym opodatkowaniu danej czynności, gdyż podatnik – aby był opodatkowany – musi działać w charakterze podatnika w odniesieniu do tej czynności. Zasadę tę najlepiej odzwierciedla zapis w art. 2 ust. 1 lit. a) dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 r., s. 1 z późn. zm.), zwanej dalej „dyrektywą VAT”, który stanowi, że opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze, zaś zgodnie z lit. b) opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej podlega odpłatne świadczenie usług na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze. Fakt rejestracji jako podatnika VAT nie przesądza także o związku danej czynności z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Cytowany wyżej art. 86 ust. 1 ustawy VAT wskazuje, że odliczyć można wyłącznie podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Przepis ten nie daje możliwości dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT. Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy VAT oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy VAT. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. W każdym przypadku należy zatem dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych. Stwierdzić należy, że każde nabycie towarów i usług przeznaczonych do przyszłego wykorzystania ich do czynności opodatkowanych w ramach prowadzonej działalności gospodarczej bez względu na to, jakie faktycznie będą efekty tej działalności, należy uznać w momencie jego dokonania za związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych. W końcu należy wskazać, że zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. W ocenie Wnioskodawcy w analizowanym stanie faktycznym nie ulega wątpliwości, że budowa 211 przydomowych oczyszczalni ścieków w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014–2020 nie miała i nie ma związku z czynnościami opodatkowanymi Gminy (...). Przydomowe oczyszczalnie ścieków zostały przekazane nieodpłatnie na podstawie umowy użyczenia przez Gminę na rzecz jej mieszkańców, zaś jedna oczyszczalnia została wybudowana na gruncie Gminy do obsługi budynku mieszkania wielolokalowego będącego własnością Gminy. Żaden z mieszkańców (ani sama Gmina sobie – w zakresie gminnego budynku mieszkania wielolokalowego) nie będzie płacić Gminie żadnego wynagrodzenia z tego tytułu, zaś Gmina nie będzie ich obciążać żadnymi kosztami z tytułu wybudowania przydomowych oczyszczalni ścieków na ich gruntach. Mając na uwadze przywołany przepis art. 86 ust. 1 ustawy VAT oraz opis sprawy, w ocenie Wnioskodawcy nie będzie mu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków. Inaczej jest w przypadku budowy i przebudowy sieci wodociągowej. Inwestycja stanowi uzupełnienie istniejącej na terenie Gminy sieci wodociągowej. Gmina (...) sama prowadzi działalność w zakresie doprowadzania wody i pełni rolę przedsiębiorstwa wodociągowo- kanalizacyjnego w rozmienieniu ustawy z dnia 7 czerwca 2001 r. o zbiorowym zaopatrzeniu w wodę i zbiorowym odprowadzaniu ścieków (Dz. U. z 2024 r. poz. 757). Za pośrednictwem sieci wodociągowej Gmina dostarcza wodę mieszkańcom i przedsiębiorcom gminnym i z tego tytułu pobiera wynagrodzenie na podstawie wystawionych faktur. Tym samym w ocenie podatnika zakupy dotyczące budowy i przebudowy sieci wodociągowej są związane wyłącznie z wykonywaniem czynności opodatkowanych, a inwestycja będzie w całości wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy VAT. Mając na uwadze przywołany przepis art. 86 ust. 1 ustawy o VAT oraz opis sprawy, w ocenie Wnioskodawcy będzie mu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na budowę i przebudowę sieci wodociągowej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług określa ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwana dalej „ustawą”. Art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy: Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (...) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Art. 7 ust. 1 ustawy: Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Art. 8 ust. 1 ustawy: Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również: 1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej; 2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji; 3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa. Art. 8 ust. 2a ustawy: W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Pojęcie „dostawa towarów” w rozumieniu przepisów ustawy, obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Z kolei każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi co do zasady usługę w rozumieniu ustawy. Muszą być przy tym spełnione następujące warunki: w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (wierzyciel/nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia, świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie). Przy czym oba ww. warunki powinny być spełnione łącznie, aby świadczenie podlegało, jako usługa, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Z powołanego wyżej art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług co do zasady podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas,

gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy). Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). Przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych w dyrektywie 2006/112/WE /Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347 z 11 grudnia 2006 r. str. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą”. Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w Dyrektywie są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć TSUE. W dorobku orzecznictwa Trybunału przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Odpłatność określana jest przez strony umowy i jeśli strony ustalą zapłatę, wówczas wykonane świadczenie staje się odpłatne. W przypadku istnienia świadczenia wzajemnego otrzymanego przez świadczącego usługę, należy uznać czynności wykonywane w ramach zawartej umowy za odpłatne świadczenie usług określone w art. 8 ust. 1 ustawy, podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych. Dana czynność (usługa) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdy istnieje bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym – w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia. Jednocześnie, aby dana czynność była opodatkowana podatkiem od towarów i usług musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku VAT. Art. 15 ust. 1-2 ustawy: 1. Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. 2. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Przepisy art. 15 ust. 1 i 2 ustaw stanowią implementację art. 9 ust. 1 Dyrektywy: „Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu. Przepis ten stwierdza, że wykorzystywanie własności dóbr materialnych lub niematerialnych do celów zarobkowych w sposób ciągły, należy w szczególności uznać za działalność gospodarczą. Art. 15 ust. 6 ustawy: Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Rolę gminy szczegółowo określa ustawa z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1465 ze zm.). Art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym: Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym: Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Art. 7 ust. 1 pkt 1 i 3 ustawy o samorządzie gminnym: Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności, zadania własne obejmują sprawy: 1) ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej; 3) wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz. Z opisu sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. W dniu 29 marca 2023 r. zawarli Państwo z Samorządem Województwa (...) umowę o przyznaniu pomocy na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków oraz sieci wodociągowej na terenie gminy. Na podstawie umowy PROW mieli Państwo otrzymać pomoc w wysokości (...), tj. do 63% kosztów kwalifikowalnych operacji, przy czym wykonawca robót miał być wyłoniony zgodnie z przepisami dotyczącymi zamówień publicznych. W ramach realizacji umowy PROW przeprowadzili Państwo dwa postępowania w trybie regulowanym ustawą z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych: pierwsze na budowę i przebudowę sieci wodociągowej na Państwa terenie, które wygrała nw. firma – umowa została podpisana w dniu 25 października 2023 r., drugie na budowę 212 przydomowych oczyszczalni ścieków, które zostało rozstrzygnięte na rzecz firmy (...) – umowa została podpisana w dniu 7 marca 2024 r. Wykonawca, który wygrał oba przetargi był zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, tym samym wynagrodzenie zostało obciążone należnym podatkiem VAT. Wykonawca wykonał wszystkie roboty przewidziane umową na budowę i przebudowę sieci wodociągowej na terenie gminy. Roboty w postaci budowy przydomowych oczyszczalni ścieków są aktualnie na etapie odbierania. Jeszcze w roku 2022, w związku z planowanym złożeniem przez Państwa wniosku o dofinansowanie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, zawarli Państwo z mieszkańcami 211 umów użyczenia (jedna oczyszczalnia została wybudowana na gruncie gminy do obsługi budynku wielolokalowego będącego Państwa własnością), na mocy których w obrębie przedmiotu użyczenia mieli Państwo prawo wybudować przydomowe oczyszczalnie ścieków dla potrzeb bytowych właścicieli. Doboru wielkości przydomowej oczyszczalni dostosowanej do potrzeb właścicieli oraz jej rodzaju mieli dokonać Państwo. Użyczenie miało i do dziś ma charakter bezpłatny. Inwestycja realizowana jest na potrzeby oczyszczania ścieków bytowych z nieruchomości zamieszkałych z terenu gminy, których nie można podłączyć do systemu kanalizacji zbiorczej. Inwestycja nie będzie generowała żadnego dochodu dla Państwa. Celem inwestycji jest wyłącznie uporządkowanie gospodarki ściekowej i poprawa środowiska naturalnego. W finansowaniu inwestycji właściciele posesji nie partycypują w kosztach. Inwestycja będzie pokryta wyłącznie środkami pozyskanymi z projektu oraz środkami z Państwa budżetu. Mieszkańcy nie wnoszą żadnych wpłat. Oczyszczalnia ścieków wybudowana na gruncie gminy do obsługi budynku wielolokalowego będzie służyła wykonywaniu wyłącznie czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż nie będą Państwo pobierali żadnych opłat od użytkowników mieszkania wielolokalowego z tytułu korzystania przez nich z oczyszczalni. Realizowana inwestycja w zakresie budowy i przebudowy sieci wodociągowej jest/będzie wykorzystywana wyłącznie do świadczenia usług dostarczania wody opodatkowanych podatkiem od towarów i usług na rzecz mieszkańców. Cała inwestycja w zakresie budowy i przebudowy sieci wodociągowej jest/będzie wykorzystywana do celów prowadzonej działalności gospodarczej. Państwa wątpliwości dotyczą prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków. Należy zauważyć, że projekt w tym zakresie dotyczy budowy łącznie 212 oczyszczalni, gdzie 211 sztuk dotyczy przydomowych oczyszczalni ścieków wybudowanych na gruntach należących do mieszkańców gminy na podstawie zawartych z nimi umów użyczenia, natomiast 1 oczyszczalnia – na Państwa gruncie, do obsługi budynku wielolokalowego będącego Państwa własnością. W stosunku do sytuacji dotyczącej 211 szt. POŚ wybudowanych na gruntach mieszkańców zasadnym jest odwołanie się do wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 30 marca 2023 r. w sprawie C-612/21 (Gmina O. przeciwko Dyrektorowi Krajowej Informacji Skarbowej) oraz w sprawie C-616/21 (Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przeciwko Gminie L.). Co prawda wyroki te nie odnoszą się do czynności dokonywanych przez gminę w związku z budową przydomowych oczyszczalni ścieków, jednakże wnioski płynące z ww. orzeczeń mogą być pomocne w analizowanym przypadku. W pierwszej kolejności należy przywołać wyrok w sprawie C-612/21, który odnosi się do czynności dokonywanych przez gminę w ramach promowania odnawialnych źródeł energii . W wyroku tym TSUE wskazał, że: „(...) aby czynności dokonywane przez gminę w ramach promowania odnawialnych źródeł energii były objęte zakresem stosowania dyrektywy 2006/112, powinny one, po pierwsze, stanowić dostawę lub świadczenie usług, które gmina ta wykonuje odpłatnie na rzecz swoich mieszkańców w rozumieniu art. 2 ust. 1 lit. a) i c) tej dyrektywy, a po drugie, być dokonywane w ramach działalności gospodarczej w rozumieniu art. 9 ust. 1 rzeczonej dyrektywy, tak aby owa gmina działała również w charakterze podatnika” (pkt 24). Trybunał zwrócił uwagę na istotne elementy stanu faktycznego, które zaistniały w sprawie będącej przedmiotem ww. postępowania: „W tym względzie, po pierwsze, należy zauważyć, że podczas gdy przedsiębiorca dąży do stałego osiągania dochodu (zob. podobnie wyrok z dnia 20 stycznia 2021 r., AJFP Sibiu i DGRFP Braãov, C-655/19, EU:C:2021:40, pkt 27–29 i przytoczone tam orzecznictwo), gmina O. wskazała we wniosku o wydanie indywidualnej interpretacji podatkowej, jak wynika z postanowienia odsyłającego, że nie zamierza świadczyć regularnie usług instalacji systemów OZE i nie zatrudnia ani nie zamierza zatrudniać pracowników w tym celu, co odróżnia niniejszą sprawę od spraw, w których świadczenia gminne miały charakter trwały. Po drugie, z informacji przedstawionych przez sąd odsyłający wynika, że gmina O. wydaje się ograniczać do zaproponowania swoim mieszkańcom będącym właścicielami nieruchomości, którzy mogą być zainteresowani systemami OZE, w ramach programu regionalnego mającego na celu umożliwienie przejścia na gospodarkę niskoemisyjną, dostarczenia i zainstalowania u nich tych systemów OZE za pośrednictwem przedsiębiorstwa wybranego w wyniku przetargu, w zamian za ich udział nieprzekraczający 25% kosztów podlegających dofinansowaniu związanych z tą dostawą i z tą instalacją, podczas gdy owa gmina płaci danemu przedsiębiorstwu wynagrodzenie za te same dostawę i instalację po cenie rynkowej. Tymczasem Trybunał miał już okazję orzec, że jeżeli gmina odzyskuje – w drodze otrzymywanych przez nią wkładów – jedynie niewielką część poniesionych przez siebie kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych, taka różnica między tymi kosztami a kwotami otrzymanymi w zamian za oferowane usługi może sugerować, że wkłady te należy raczej uznać za opłatę aniżeli wynagrodzenie (zob. podobnie wyrok z dnia 12 maja 2016 r., Gemeente Borsele i Staatssecretaris van Financiën, C-520/14, EU:C:2016:334, pkt 33 i przytoczone tam orzecznictwo). W konsekwencji nawet biorąc pod uwagę płatności przyznane gminie O. przez dane województwo, które wynoszą 75% kosztów podlegających dofinansowaniu, suma kwot otrzymanych od zainteresowanych właścicieli z jednej strony i od owego województwa z drugiej strony pozostaje strukturalnie niższa od łącznych kosztów faktycznie poniesionych przez tę gminę, jak wskazano w pkt 31 niniejszego wyroku, co nie odpowiada podejściu, jakie przyjąłby w danym wypadku instalator systemów OZE, który przy ustalaniu swoich cen starałby się zawrzeć w nich swoje koszty i osiągnąć marżę zysku. Natomiast wspomniana gmina ponosi jedynie ryzyko strat, nie mając perspektywy zysku. Po trzecie, nie wydaje się ekonomicznie opłacalne, aby taki instalator systemów OZE obciążał odbiorców swoich dostaw towarów i świadczenia usług jedynie najwyżej jedną czwartą poniesionych przez siebie kosztów, oczekując jednocześnie rekompensaty w postaci dofinansowania za zasadniczą część pozostałych trzech czwartych tych kosztów. Taki mechanizm nie tylko stawiałby jego przepływy pieniężne w sytuacji strukturalnie deficytowej, ale ponadto stwarzałby nietypowy stopień niepewności dla podatnika, ponieważ kwestia, czy i w jakim zakresie osoba trzecia zwróci tak istotną część poniesionych kosztów, pozostaje faktycznie otwarta do czasu podjęcia przez tę osobę trzecią decyzji, co następuje po tym, jak sporne transakcje zostaną dokonane” (pkt 36-39). Na podstawie powyższej analizy TSUE doszedł do wniosku, że: „W konsekwencji nie wydaje się, z zastrzeżeniem dokonania weryfikacji przez sąd odsyłający, by gmina O. wykonywała w niniejszym przypadku działalność o charakterze gospodarczym w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006 /112. Ponieważ gmina O., w świetle powyższych rozważań, nie wykonuje działalności wchodzącej w zakres stosowania dyrektywy 2006/112, nie jest konieczne ustalenie, czy działalność ta byłaby również wyłączona z tego zakresu stosowania na podstawie art. 13 ust. 1 tej dyrektywy” (pkt 40#41). Ostatecznie Trybunał orzekł, że: „(...) art. 2 ust. 1, art. 9 ust. 1 i art. 13 ust. 1 dyrektywy 2006/112 należy interpretować w ten sposób, że dostawy towarów i świadczenia usług podlegających opodatkowaniu VAT nie stanowi dostarczenie i zainstalowanie przez gminę, za pośrednictwem przedsiębiorstwa, systemów OZE na rzecz jej mieszkańców będących właścicielami nieruchomości, którzy wyrazili wolę wyposażenia tych nieruchomości w takie systemy, jeżeli taka działalność nie ma na celu osiągania stałego dochodu i skutkuje jedynie zapłatą przez tych mieszkańców kwot pokrywających najwyżej jedną czwartą poniesionych kosztów, a pozostała część jest finansowana ze środków publicznych” (pkt 42). Ponadto w wyroku w sprawie C-616/21, który odnosi się do czynności dokonywanych przez gminę związanych z usuwaniem azbestu oraz prawa do odliczenia VAT naliczonego od tych czynności TSUE rozstrzygnął, że: „artykuł 2 ust. 1, art. 9 ust. 1 i art. 13 ust. 1 dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że: okoliczność zlecania przez gminę przedsiębiorstwu czynności usuwania azbestu i odbierania wyrobów i odpadów zawierających azbest na rzecz jej mieszkańców będących właścicielami nieruchomości, którzy wyrazili taką wolę, nie stanowi świadczenia usług podlegającego opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej, jeżeli taka działalność nie ma na celu osiągania stałego dochodu i nie prowadzi do żadnej płatności ze strony tych mieszkańców, zaś czynności te są finansowane ze środków publicznych”. Aby określić, czy budowa przydomowych oczyszczalni ścieków (POŚ) na nieruchomościach mieszkańców będzie przez Państwa realizowana w ramach działalności gospodarczej zdefiniowanej w art. 15 ust. 2 ustawy, szczególne znaczenie ma analiza przesłanek wskazanych w ww. wyrokach TSUE, tj.: brak zarobkowego charakteru podejmowanych czynności – czynność nie ma na celu osiągnięcia stałego dochodu, brak równorzędnego ekwiwalentu ekonomicznego ze strony ostatecznego beneficjenta inwestycji (mieszkańca gminy), zgoda mieszkańca na wykonanie usługi na jego nieruchomości, uzyskanie dofinansowania, zlecenie zrealizowania inwestycji wyspecjalizowanemu podmiotowi trzeciemu. Analiza przedstawionego przez Państwa opisu sprawy wykazuje, że będą Państwo realizować ww. inwestycję w warunkach podobnych do tych wynikających z wyroków TSUE w sprawie C#612/21 i C#616/21. W analizowanej sprawie należy podkreślić, że skoro: inwestycja realizowana jest na potrzeby oczyszczania ścieków bytowych z nieruchomości zamieszkałych z terenu gminy, których nie można podłączyć do systemu kanalizacji zbiorczej. Inwestycja nie będzie generowała żadnego dochodu dla Państwa. Celem inwestycji jest wyłącznie uporządkowanie gospodarki ściekowej i poprawa środowiska naturalnego; w finansowaniu inwestycji właściciele posesji nie partycypują w kosztach. Inwestycja będzie pokryta wyłącznie środkami pozyskanymi z projektu oraz środkami z Państwa budżetu. Mieszkańcy nie wnoszą żadnych wpłat; jeszcze w roku 2022, w związku z planowanym przez Państwa złożeniem wniosku o dofinansowanie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, zawarli Państwo z mieszkańcami gminy 211 umów użyczenia, na mocy których w obrębie przedmiotu użyczenia mieli Państwo prawo wybudować przydomowe oczyszczalnie ścieków dla potrzeb bytowych właścicieli. Doboru wielkości przydomowej oczyszczalni dostosowanej do potrzeb właścicieli oraz jej rodzaju mieli dokonać Państwo. Użyczenie miało i do dziś ma charakter bezpłatny; na podstawie umowy PROW mieli Państwo otrzymać pomoc w wysokości (...), tj. do 63% kosztów kwalifikowalnych operacji zadania. Wykonali Państwo przydomowe oczyszczalnie ścieków na gruntach osób trzecich z własnych środków (oraz środków z PROW); w ramach realizacji umowy PROW przeprowadzili Państwo dwa postępowania w trybie ustawy Prawo zamówień publicznych, które na budowę przydomowych oczyszczalni zostało rozstrzygnięte na rzecz firmy (...) – umowa została podpisana w dniu 7 marca 2024 r. Roboty w postaci budowy przydomowych oczyszczalni ścieków są aktualnie na etapie odbierania, to zgodnie ze stanowiskiem TSUE przedstawionym w ww. wyrokach budowa przez Państwa przydomowych oczyszczalni ścieków na nieruchomościach mieszkańców w ramach realizacji inwestycji nie stanowi dostawy towarów lub świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Opis przedmiotowej sprawy wskazuje, że w związku z realizacją inwestycji w części polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków dla mieszkańców nie wykonują Państwo działań na zasadach i w tych samych warunkach, które dotyczą podmiotów gospodarczych. Państwa rola sprowadza się do zorganizowania skutecznego finansowania i wykonania przydomowych oczyszczalni ścieków dla mieszkańców na terenie gminy. Realizując inwestycję w części polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków dla mieszkańców nie działają Państwo w celach zarobkowych tak jak przedsiębiorca, celem ww. inwestycji w tej części jest interes społeczny. Nie jest to zatem sposób działania występujący w przypadku zwykłej działalności gospodarczej. W wyniku Państwa działań nie wystąpią znaczące zakłócenia konkurencji, które prowadzić mogłyby do wyłączenia z dostaw dla ostatecznego konsumenta innych podmiotów. Z opisu sprawy wynika bowiem, że inwestycja w części polegającej na budowie przydomowych oczyszczalni ścieków dla mieszkańców była/jest realizowana przez wykonawcę zewnętrznego. Tym samym działają Państwo jako świadczeniobiorca dokonujący zakupu od podmiotów prywatnych. Zatem czynności wykonywane przez Państwa na rzecz mieszkańców w ramach inwestycji, polegające na budowie 211 szt. POŚ na ich nieruchomościach, nie stanowią odpłatnej dostawy towarów w myśl art. 7 ust. 1 ustawy lub odpłatnego świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy i są wykonywane poza działalnością gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy. Czynności te nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Odnosząc się natomiast do kwestii prawa do odliczenia w związku z poniesionymi wydatkami zauważyć należy, że podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy. W myśl tego przepisu: W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy: Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu: a) nabycia towarów i usług, b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi. W świetle art. 88 ust. 4 ustawy: Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7. Z przepisu tego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Ponadto ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 tej ustawy. Jak już wcześniej wskazano, realizacja inwestycji w zakresie budowy 211 szt. POŚ na nieruchomościach mieszkańców nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem nie dokonują Państwo w tym zakresie dostawy towarów, ani świadczenia usług podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT. Wobec powyższego nie występuje związek pomiędzy dokonywanymi zakupami a czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Ponadto wskazali Państwo, że oczyszczalnia ścieków (1 szt.) wybudowana na gruncie gminy do obsługi budynku wielolokalowego będzie służyła wykonywaniu wyłącznie czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż nie będą Państwo pobierali żadnych opłat od użytkowników mieszkania wielolokalowego z tytułu korzystania przez nich z oczyszczalni. Tym samym w przypadku tej oczyszczalnie również nie występuje związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych, warunkujący prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z jej budową. Zatem nie przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na budową przydomowych oczyszczalni ścieków. Stanowisko w zakresie pytania nr 1 należy uznać za prawidłowe. Państwa wątpliwości dotyczą również prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na budowę i przebudowę sieci wodociągowej. Jak wynika z wniosku, realizowana inwestycja w zakresie budowy i przebudowy sieci wodociągowej jest/będzie wykorzystywana wyłącznie do świadczenia usług dostarczania wody opodatkowanych podatkiem od towarów i usług na rzecz mieszkańców. Cała inwestycja w zakresie budowy i przebudowy sieci wodociągowej jest/będzie wykorzystywana do celów prowadzonej działalności gospodarczej. Powtórzyć należy, że w celu odliczenia podatku naliczonego w pierwszej kolejności podatnik powinien przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności (opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej i niepodlegającej opodatkowaniu tym podatkiem). Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy przysługuje pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług związanych wyłącznie z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej, brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do podatku naliczonego związanego z zakupem towarów i usług wykorzystywanych wyłącznie do wykonywania czynności zwolnionych z opodatkowania oraz niepodlegających temu podatkowi. Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy, a w przypadku wystąpienia także czynności zwolnionych z opodatkowania tym podatkiem – proporcję, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy. Tym samym z uwagi na fakt, że realizowana inwestycja w zakresie budowy i przebudowy sieci wodociągowej jest/będzie wykorzystywana wyłącznie do świadczenia usług dostarczania wody opodatkowanych podatkiem od towarów i usług na rzecz mieszkańców , w myśl art. 86 ust. 1 ustawy przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych na budowę i przebudowę sieci wodociągowej. Stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji. Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS /SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.