0114-KDIP1-3.4012.329.2025.1.KP
📋 Podsumowanie interpretacji
Wnioskodawczyni, będąca osobą fizyczną z polską rezydencją podatkową, prowadziła działalność gospodarczą w zakresie handlu odzieżą, korzystając ze zwolnienia podmiotowego w VAT. Oprócz tego, wynajmowała dom jednorodzinny, nabyty w ramach współwłasności małżeńskiej, który nie był związany z działalnością gospodarczą. Wnioskodawczyni zwróciła się do organu o potwierdzenie, że przychody z najmu nie powinny być wliczane do limitu zwolnienia podmiotowego w VAT. Organ podatkowy uznał stanowisko wnioskodawczyni za nieprawidłowe, stwierdzając, że wynajem nieruchomości stanowi działalność gospodarczą, a przychody z tego tytułu powinny być wliczane do limitu zwolnienia. W związku z tym, organ negatywnie rozstrzygnął zapytanie podatnika.
❓ Pytania i stanowisko urzędu
Stanowisko urzędu
Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbny📖 Pełna treść interpretacji
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
18 kwietnia 2025 r. wpłynął Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku obowiązku wliczania do limitu zwolnienia podmiotowego świadczonych przez Panią usług najmu prywatnego. Treść wniosku jest następująca: Opis stanu faktycznego Wnioskodawczyni jest osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania na terytorium Polski i posiadającą polską rezydencję podatkową. W latach 2020 – 2023 Wnioskodawczyni prowadziła jednoosobową działalność gospodarczą w zakresie handlu odzieżą i innymi wyrobami tekstylnymi. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej korzystała ze zwolnienia podmiotowego w podatku od towarów i usług na podstawie art. 113 ust. 1 ustawy o VAT (podatek od towarów i usług). Przychody z działalności gospodarczej Wnioskodawczyni opodatkowywała ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Wartość sprzedaży w ramach działalności gospodarczej Wnioskodawczyni nie przekroczyła kwoty 200 000 zł w trakcie roku podatkowego. Poza prowadzeniem powyższej działalności gospodarczej Wnioskodawczyni osiągała przychody z najmu prywatnego. Przedmiotem najmu Wnioskodawczyni był dom jednorodzinny ulokowany w (...) przy ul. (...). Został on nabyty przez Wnioskodawczynię wraz z jej mężem w ramach współwłasności małżeńskiej, do majątku prywatnego. Transakcja nabycia domu została sfinansowana kredytem hipotecznym udzielonym przez (...) Kredytobiorcami byli oboje małżonkowie, tj. Wnioskodawczyni i jej mąż. Zakup domu nie był związany z działalnością gospodarczą i nie został wprowadzony do działalności gospodarczej Wnioskodawczyni. Nabycie nieruchomości nie zostało ujęte w księgach podatkowych (ewidencji środków trwałych). Powyższa nieruchomość sąsiaduje bezpośrednio z nieruchomością syna Wnioskodawczyni (znajduje się w ostrej granicy działki z domem jednorodzinnym syna Wnioskodawczyni), w której zamieszkuje on wraz z rodziną (żoną i dwójką dzieci). Nabycie właśnie tej
nieruchomości było związane wyłącznie z bliskością członka rodziny i wynikało z obawy przed nabyciem tej nieruchomości przez osoby, które mogłyby zakłócić mir domowy rodziny syna Wnioskodawczyni (ze względu na bliskość tej posesji i specyfikę okien wychodzących na dom syna Wnioskodawczyni (na ścianie sąsiadującej z działką przy ul. (...) w domu syna Wnioskodawczyni wstawione są (...)). Również okna domu przy ul. (...) wychodzą na działkę syna Wnioskodawczyni, co ingeruje w prywatność jego rodziny. Zatem, nabycie tej konkretnej nieruchomości podyktowane było dbałością o bezpieczeństwo i prywatność posiadanej i zamieszkanej przez rodzinę syna Wnioskodawczyni nieruchomości. Jednocześnie, Wnioskodawczyni rozważa w niedalekiej przyszłości (po spłacie kredytu hipotecznego w całości lub znaczącej części) zburzenie domu przy ul. (...) i powiększenie działki syna Wnioskodawczyni. Wskazać bowiem należy, że usadowiony na niej dom jest już w złym stanie i nie ma powodów by w niego inwestować dodatkowe środki. Jednakże, rozsądne zarządzanie mieniem osobistym spowodowało konieczność odpowiedniego zagospodarowania tej nieruchomości, tak aby nie generowała wyłącznie wydatków dla Wnioskodawczyni i jej męża, w tym w szczególności związanych ze spłatą rat kredytu i wydatków związanych z utrzymaniem nieruchomości. Małżonkowie zatem wspólnie podjęli decyzję o najmie tej nieruchomości. W celu zawarcia umowy najmu zarówno Wnioskodawczyni, jak i jej małżonek, nie podejmowali żadnych dodatkowych starań właściwych dla profesjonalnych uczestników rynku. Przede wszystkim nie prowadzili żadnej działalności marketingowej mającej przyciągnąć potencjalnych najemców, jak ogłoszenia w prasie/Internecie czy banery informacyjne (wynajem). Pierwszego najemcę zasugerował poprzedni właściciel nieruchomości. Z uwagi na zły stan budynku, wynajem nieruchomości został poprzedzony wyłącznie niezbędnymi czynnościami, pozwalającymi bezpiecznie z niego korzystać – wymieniono uszkodzony piec grzewczy starej generacji oraz ocieplono rozpadającą się elewację. Cały wynajem był rozliczany przez Wnioskodawczynię według obowiązujących przepisów prawa podatkowego (PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)-36). Od momentu konieczności rozliczania w ryczałcie od przychodów ewidencjonowanych, tj. od 2023 r. był on płacony w obowiązującej wartości 8,5% od przychodu. Ponadto, na podstawie umowy kredytu hipotecznego jaką oboje małżonkowie zawarli z (...) było jego ubezpieczenie na wypadek śmierci jednego z kredytobiorców. W 2022 r. zmarł małżonek Wnioskodawczyni, co spowodowało, że 50% pozostającej części kapitałowej kredytu hipotecznego spłacił ubezpieczyciel, co jednoznacznie potwierdza osobisty, a nie gospodarczy charakter wykorzystania nieruchomości przy ul. (...). Po śmierci małżonka Wnioskodawczyni jego udziały w nieruchomości, w równym wymiarze, odziedziczyła Wnioskodawczyni i jej syn. Pytania 1) Czy w opisanym stanie faktycznym, dokonując wynajmu nieruchomości (domu jednorodzinnego), poza prowadzoną działalnością gospodarczą, Wnioskodawczyni występuje jako podatnik podatku od towarów i usług? 2) Czy w latach 2020 – 2023 przychody z wynajmu prywatnej nieruchomości Wnioskodawczyni powinny być wliczane do limitu zwolnienia podmiotowego (200.000,00 zł), określonego w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT? Pani stanowisko w sprawie Ad 1 Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że w związku z wynajmem prywatnej nieruchomości, poza działalnością gospodarczą, nie działała ona jako podatnik podatku od towarów i usług. Ad 2 Wnioskodawczyni stoi na stanowisku, że przychody osiągane w latach 2020 – 2023 z wynajmu prywatnej nieruchomości (nie wynajmowanej w ramach prowadzonej działalności gospodarczej) nie powinny być wliczane do limitu zwolnienia podmiotowego, określonego w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT. Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawczyni Przedstawiając własne stanowisko, zdaniem Wnioskodawczyni zasadne jest wskazanie przesłanek prawnych, których ziszczenie się wywołuje obowiązek opodatkowania danego zdarzenia podatkiem od towarów i usług. Zakres opodatkowania VAT wyznaczają bowiem dwie przesłanki: przedmiotowa (opodatkowana jest dostawa towarów i świadczenie usług), oraz podmiotowa (czynności wykonywane są przez podatnika VAT, który działa w takim charakterze). Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami podatku od towarów i usług są podmioty wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą. Przez działalność gospodarczą należy natomiast rozumieć wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 ustawy o VAT). Według art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie i w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. Działalność gospodarcza definiowana jest jako wszelka działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów. Za działalność gospodarczą uznaje się również wykorzystywanie w sposób ciągły majątku rzeczowego i wartości niematerialnych i prawnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu. Zgodnie z tezami zawartymi w wyroku składu 7 sędziów Naczelnego Sądu Administracyjnego z 29 października 2007 r., sygn. akt I FPS 3/07 oraz w orzeczeniach Naczelnego Sądu Administracyjnego (np. wyrok z 27 października 2009 r., sygn. akt I FSK 1043/08) podającymi kryteria, jakimi należy kierować się przy określaniu, że w takich przypadkach mamy do czynienia z działalnością gospodarczą, a nie z zarządem majątkiem prywatnym, przepisy art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o VAT powinny być rozumiane w ten sposób, że warunkiem sine qua non uznania, że dany podmiot działa w charakterze podatnika VAT jest ustalenie, że działa on jako producent, handlowiec, usługodawca, pozyskujący zasoby naturalne, rolnik lub jako osoba wykonująca wolny zawód. Ani więc formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do tej konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. O ile definicja podatnika i działalności gospodarczej ma bardzo szeroki charakter to nie powinno budzić wątpliwości, że w jej granicach nie mieści się zarządzanie majątkiem prywatnym przez osoby fizyczne. Inaczej mówiąc, wolne od opodatkowania VAT są sytuację, w których osoby fizyczne dokonują czynności dotyczących ich majątku niezwiązanego z prowadzoną działalnością gospodarczą. Ocena czy dany podmiot działa w charakterze podatnika VAT musi mieć miejsce w odniesieniu do konkretnych okoliczności faktycznych danej sprawy. Niedopuszczalne jest zatem szablonowe (automatyczne) podejście, które nie uwzględnia konkretnego (zindywidualizowanego) stanu faktycznego. Doprowadziłoby to bowiem do absurdalnej sytuacji objęcia działalnością gospodarczą każdej umowy najmu, dzierżawy czy umowy o podobnym charakterze. „Jakkolwiek pojęcie działalności gospodarczej zdefiniowane w przepisach ustawy o VAT ma charakter bardzo szeroki, to nie może ona prowadzić do interpretacji, w której każda odpłatna dla właściciela czynność prawna odnosząca się do nieruchomości utożsamiana będzie z działalnością gospodarczą.” (zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 6 grudnia 2019 r., sygn. akt I SA/Wr 708/19). W miejsce bezwarunkowego objęcia VAT takich czynności konieczne jest rozpatrywanie każdego zdarzenia per se. Stanowisko takie wynika z ugruntowanego orzecznictwa sądów administracyjnych. Przykładowo, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie w wyroku z 6 stycznia 2022 r., sygn. akt I SA/Sz 887/21 wskazał, że „(...) stwierdzenie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.” W konsekwencji, dopiero okoliczności faktyczne danej sprawy pozwolą na rozróżnienie działalności osobistej danej osoby od czynności podejmowanych w ramach jej działalności gospodarczej. Kryteriami statuującymi ten dychotomiczny podział jest charakter aktywności dokonywanej przez tę osobę. Ze swojej natury działalność gospodarcza ma zawodowy charakter. Za taką można tylko uznać działalność wykonywaną profesjonalnie, czyli z wykorzystaniem umiejętności, wiedzy i doświadczenia potrzebnego przy danej aktywności zawodowej, nakierowanej zasadniczo na uzyskiwanie zysku. Jak stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 21 stycznia 2022 r., sygn. akt I FSK 1421/18, „Działalność gospodarcza musi cechować się przede wszystkim fachowością, czyli nieokazjonalnym charakterem. Takie cechy jak działanie na własny rachunek, powtarzalność czynności i uczestnictwo w obrocie gospodarczym, wypełniają znamiona działalności gospodarczej.” Co istotne, pojęcie działalności gospodarczej wymaga angażowania środków wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w ramach prowadzenia działalności gospodarczej. Tylko wówczas czynności przybierają zawodową (profesjonalną) formę. Działalności profesjonalnej należy zatem przeciwstawić zwykłe wykonywanie przez właściciela prawa własności. Zgodnie z art. 140 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), w granicach określonych przez ustawy i zasady współżycia społecznego właściciel może, z wyłączeniem innych osób, korzystać z rzeczy zgodnie ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem swego prawa, w szczególności może pobierać pożytki i inne dochody z rzeczy. W tych samych granicach może rozporządzać rzeczą. Właściciel rzeczy jest zatem uprawniony do dokonywania czynności prawnych polegających chociażby na obciążeniu prawa własności prawami rzeczowymi ograniczonymi. Na podstawie umów może również przekazać rzecz do władania osobie trzeciej, np. na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu. Co ważne, w ocenie konkretnego stanu faktycznego należy uwzględniać działania podejmowane na poszczególnych etapach aktywności danej osoby w ich całokształcie, a nie wyłącznie osobno. W świetle powyższego, wskazać należy, że przedmiotem najmu prywatnego Wnioskodawczyni jest dom jednorodzinny, który został nabyty przez Wnioskodawczynię wraz z mężem w ramach współwłasności małżeńskiej. Już sama ta okoliczność (nabycie nieruchomości w ramach ustrojów wspólnoty małżeńskiej) wskazuje na osobisty (prywatny) charakter tych działań. Transakcja została sfinansowana kredytem hipotecznym udzielonym przez (...) Kredytobiorcami byli oboje małżonkowie. Gdyby natomiast zamiarem Wnioskodawczyni była inwestycja podjęta w ramach prowadzonej działalności gospodarczej to nabycie zostałoby dokonane samodzielnie przez Wnioskodawczynię. Nabycie nieruchomości nie zostało uwzględnione w rozliczeniach podatkowych działalności gospodarczej Wnioskodawczyni – tego zdarzenia nie ujęto w księgach podatkowych (ewidencji środków trwałych). Wnioskodawczyni prowadzi bowiem prostą działalność handlową polegającą na obrocie odzieżą i innymi wyrobami tekstylnymi. Nabycie nieruchomości, której dotyczy najem prywatny nie ma zatem żadnego związku z przedmiotem działalności gospodarczej Wnioskodawczyni. W tym miejscu warto też odnieść się do wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 10 kwietnia 2024 r., sygn. akt I SA/Gl 1375/23 gdzie wskazano, że „Sąd zwraca uwagę, że jak wynika z wniosku skarżącej, lokal mieszkalny został nabyty do jej majątku osobistego. Podatniczka prowadzi działalność gospodarczą, której przeważającym przedmiotem jest wynajem i zarzadzanie nieruchomościami stanowiącymi lokale użytkowe. Jednak mieszkanie, którego dotyczy zapytanie nie zostało wprowadzone do ewidencji środków trwałych, a podatniczka konsekwentnie podnosi, że nabyte zostało do jej majątku osobistego. W ocenie Sądu nie sposób w realiach rozpoznanej sprawy przypisać skarżącej zachowanie polegające na podejmowaniu jakichkolwiek czynności w zakresie najmu spornego lokalu mieszkalnego, które należałoby utożsamiać z działalnością gospodarczą. Istotną okolicznością pozostaje fakt, iż nieruchomość, której dotyczy wniosek nie została wprowadzona przez do działalności gospodarczej jako środek trwały. Wprost przeciwnie, skarżąca podnosi, że nieruchomość została zakupiona do majątku prywatnego. Sąd zwraca uwagę, że zakup i posiadanie nieruchomości w majątku prywatnym nie może wykluczać uznania czynsz najmu jako pożytku cywilnego związanego z posiadaniem określonego majątku, również w przypadku, gdy osoba fizyczna prowadzi jednocześnie działalność gospodarczą. Taki wniosek jest uprawniony zwłaszcza w rozpoznanej sprawie, gdy skala majątku prywatnego oddanego w wynajem jest niewielka (jedno mieszkanie).” W niniejszej sprawie kluczowe znaczenie ma również sama lokalizacja nieruchomości – sąsiaduje ona bezpośrednio z nieruchomością syna Wnioskodawczyni, w której zamieszkuje on wraz z rodziną. Nabycie właśnie tej nieruchomości było wyłącznie związane z bliskością członka rodziny, podyktowane dbałością o bezpieczeństwo i prywatność posiadanej i zamieszkanej przez rodzinę syna Wnioskodawczyni nieruchomości. Motywy te należy odróżnić od motywów przedsiębiorcy dokonującego inwestycji mającej wygenerować jak największy zysk. Rozpatrywane nabycie nie było bowiem poprzedzone gruntowną analizą rynku i wyborem nieruchomości mogącej przynieść jak największy zwrot z zainwestowanego kapitału. Brak zawodowych (profesjonalnych) powodów stojących za nabyciem inwestycji jest jedną z wielu okoliczności wskazujących na przypisanie nabycia inwestycji do majątku prywatnego, a nie związanego z prowadzoną działalnością gospodarczą. Jednakże, rozsądne zarządzanie mieniem osobistym spowodowało konieczność odpowiedniego zagospodarowania tej nieruchomości. Pozostawienie jej bowiem odłogiem generowałoby wyłącznie wydatki dla Wnioskodawczyni i jej męża, w tym spłatę rat kredytu i wydatków związanych z utrzymaniem nieruchomości. Małżonkowie zatem wspólnie podjęli decyzję o najmie tej nieruchomości. Ze swojej istoty najem ten miał charakter odpłatny, gdyż tylko w ten sposób pozwolił na uzyskanie środków niezbędnych dla utrzymania nieruchomości. Na co warto zwrócić uwagę, sama odpłatność świadczenia nie ma w niniejszej sprawie decydującego znaczenia. Jest ona bowiem wynikiem racjonalnego (ekonomicznego) podejścia do posiadanych zasobów prywatnych. Czynsz za najem stanowi świadczenie płacone przez najemcę okresowo co wynika z istoty umowy najmu opartej na uzyskiwaniu przez wynajmującego pożytków cywilnych w czasie oddania rzeczy na używanie. Uzyskiwanie dochodu z najmu nie jest samodzielną i wystarczającą przesłanką przemawiającą za włączeniem tego typu działań w zakres ustawy o podatku od towarów i usług, jeśli osoba nie działa w charakterze podatnika VAT. Na ten aspekt zwrócił uwagę Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, który w wyroku z 10 lutego 2021 r., sygn. akt III SA/Wa 658/20 wskazał, że „Trudność przejawia się w tym, że zarówno podmiot prywatny, jak i gospodarczy działają w celu osiągnięcia jak największego zysku. Przyjęcie więc kryterium odnoszącego się tylko do maksymalizowania zysku nie pozwala na rozstrzygnięcie sporu. Zarówno właściciel prywatny, jak i uczestnik obrotu gospodarczego dążą do najbardziej zyskownej sprzedaży. Jest to naturalne. Zupełnie nielogiczne byłoby, gdyby poprzez swoje zaniedbania sprzedawca pozbawiał się możliwego do osiągnięcia zysku.” „Najem prywatny może mieć także charakter zorganizowany, ciągły i powtarzalny, samo zaś uzyskiwanie przez wynajmującego pożytków z majątku w postaci czynszu, nie oznacza od razu prowadzenia działalności gospodarczej.” (zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Bydgoszczy z 1 grudnia 2021 r., sygn. akt I SA/Bd 642/21). Na irrelewantny charakter odpłatności jako wyłącznej przesłanki statuującej opodatkowaniem danego zdarzenia VAT zwrócił uwagę również Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach, który w wyroku z 30 stycznia 2024 r., sygn. akt I SA/Gl 1047 /23 wskazał, że „Odpłatność świadczenia nie przesądza sama przez się o tym, że stanowi ono element działalności gospodarczej. Przy takim założeniu należałoby uznać, że każdy podmiot pobierający wynagrodzenie za jakiekolwiek świadczenia (także np. pracę najemną) prowadzi działalność gospodarczą.” Zdaniem Wnioskodawczyni wynajęcie jednego domu jednorodzinnego nabytego jako majątek prywatny niezwiązany z działalnością gospodarczą nie stanowi działalności gospodarczej na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług. Bowiem, podatnik dokonujący transakcji „prywatnie” nie działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, a transakcja nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Jak przyjmuje się w literaturze, skoro czynsz najmu jest pożytkiem cywilnym z posiadanego majątku, to błędne byłoby przyjęcie, że bierne uzyskiwanie przez podatnika pożytków z majątku stanowi prowadzenie działalności gospodarczej (por. M. Jamroży, A. G., Kwalifikacja przychodów z najmu prywatnego do źródła przychodów. Monitor Podatkowy 2017, nr 6, str. 55). W niniejszej sprawie podnieść należy, że odpłatność świadczenia nie miała na celu osiągnięcie zysku, ale wynikała wyłącznie z dbałości o własne interesy małżonków - dbałości o ich wspólny majątek. Nieracjonalne i pozbawione jakiegokolwiek sensu byłoby bowiem udostępnienie zasobów z własnego majątku prywatnego, na który dodatkowo trzeba ponosić bieżące wydatki, tytułem darmym. Na co również należy zwrócić uwagę, ze swojej istoty najem ma charakter periodyczny. Nie może to zatem, samo w sobie, przesądzać o ciągłym i zorganizowanym charakterze, właściwym dla działalności gospodarczej. „Nie sposób również z samej natury umowy najmu, który, co do zasady wykonywany jest w sposób długoterminowy, wywodzić wprost okoliczności wykonywania tej usługi w sposób ciągły dla celów zarobkowych. (...) Sąd podkreśla, iż najem nieruchomości ze swej natury ma charakter ciągły.” (zob. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 10 kwietnia 2024 r., sygn. akt I SA/Gl 1375/23). Dla uzasadnia prawidłowości stanowiska Wnioskodawczyni istotne jest również to, że w celu zawarcia umowy najmu zarówno Wnioskodawczyni, jak i jej małżonek, nie podejmowali żadnych dodatkowych starań właściwych dla profesjonalnych uczestników rynku. Przede wszystkim nie prowadzili żadnej działalności marketingowej mającej przyciągnąć potencjalnych najemców, jak ogłoszenia w prasie/Internecie czy banery informacyjne (wynajem). Pierwszego najemcę zasugerował poprzedni właściciel nieruchomości. Motywy te są dalekie od motywów podmiotu gospodarczego, dla którego zasadniczym kryterium jest osiągnięcie zysku z inwestycji. Z uwagi na zły stan budynku, najem nieruchomości został poprzedzony wyłącznie niezbędnymi czynnościami, pozwalającymi na bezpiecznie korzystanie z przedmiotu najmu – wymieniono uszkodzony piec grzewczy starej generacji oraz ocieplono rozpadającą się elewację. Jak wskazują sądy administracyjne znaczące nakłady inwestycyjne podnoszące standard nieruchomości mogą być elementem wykraczającym poza standardowe działania zarządu majątkiem prywatnym, co w niniejszej sprawie nie miało jednak miejsca. Poczynione zmiany w budynku polegały tylko na zapewnieniu możliwości normalnego korzystania z niego, co dodatkowo uwypukla osobisty charakter działań związanych z przedmiotową nieruchomością. Zatem skala działań Wnioskodawczyni dotycząca przedmiotowej nieruchomości świadczy o tym, że nie podejmowała ona czynności, które noszą cechę profesjonalnego wynajmu nieruchomości mieszkaniowych. Jak wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z 10 kwietnia 2024 r., sygn. akt I SA/Gl 1375/23, „Nabycie jednego mieszkania do majątku prywatnego i oddanie go w wynajem nie decyduje jeszcze o zawodowym charakterze działalności danego podmiotu (...). O profesjonalnym charakterze działalności przesądzić może jedynie szereg innych okoliczności, które powodują, że aktywność podmiotu w przedmiocie wynajmu nieruchomości jest porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju działalnością. Chodzi zatem o taką działalność podmiotu w odniesieniu do spornego lokalu mieszkalnego, która polega na aktywnych działaniach w zakresie wynajmu nieruchomościami.” W niniejszej sprawie na uwagę zasługuje również okoliczność, że zgodnie z umową kredytu hipotecznego jaką oboje małżonkowie zawarli z bankiem było ubezpieczenie kredytu na wypadek śmierci jednego z kredytobiorców. W 2022 r. zmarł małżonek Wnioskodawczyni, co spowodowało, że 50% pozostającej części kapitałowej kredytu hipotecznego spłacił ubezpieczyciel. Ponadto, po śmierci małżonka Wnioskodawczyni jego udziały w nieruchomości, w równym wymiarze, odziedziczyła Wnioskodawczyni i jej syn. Powyższe dodatkowo potwierdza osobisty, a nie gospodarczy charakter wykorzystania przedmiotowej nieruchomości. W ocenie Wnioskodawczyni w niniejszej sprawie znaczenie ma również wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”) z 15 września 2011 r. Słaby i in.: C-180/10, C-181/10. Niezależnie od tego, że orzeczenie to zapadło w nieco odmiennym stanie faktycznym jednak uwagi poczynione przez TSUE w zakresie czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności należy odnieść wprost do niniejszej sprawy. W powyższym orzeczeniu TSUE zauważył, że dostawę gruntu przeznaczonego pod zabudowę należy uznać za objętą podatkiem od towarów i usług na podstawie prawa krajowego państwa członkowskiego, jeżeli państwo to skorzystało z możliwości przewidzianej w art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, niezależnie od częstotliwości takich transakcji oraz od kwestii, czy sprzedawca prowadzi działalność producenta, handlowca lub usługodawcy, pod warunkiem że transakcja ta nie stanowi jedynie czynności związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. TSUE wskazał, że osoby fizycznej, która prowadziła działalność rolniczą na gruncie nabytym ze zwolnieniem z VAT i przekształconym wskutek zmiany planu zagospodarowania przestrzennego niezależnej od woli tej osoby w grunt przeznaczony pod zabudowę, nie można uznać za podatnika VAT w rozumieniu art. 9 ust. 1 i art. 12 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, kiedy dokonuje ona sprzedaży tego gruntu, jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym tej osoby. Natomiast jeżeli osoba ta w celu dokonania wspomnianej sprzedaży podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy 2006/112/WE, należy uznać ją za podmiot prowadzący „działalność gospodarczą” w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług. TSUE stanowisko to prezentował także w innych orzeczeniach (np. C-263/11, C-331 /14, C-72/137). TSUE stwierdził, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Podsumowując, nabycie i wykorzystanie przez Wnioskodawczynię przedmiotowej nieruchomości miało wyłącznie osobisty (prywatny) charakter i w żaden sposób nie było związane z prowadzoną działalnością gospodarczą. Opisana aktywność Wnioskodawczyni jest właściwa dla zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, czynnością związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności (nie wykracza poza granice zwykłego zarządu majątkiem prywatnym). Nie budzi wątpliwości, że świadczenie usług podlega opodatkowaniu VAT wyłącznie wówczas, gdy świadczone jest przez podmiot mający status podatnika VAT i działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej usługi. Skoro wykorzystanie przez Wnioskodawczynię przedmiotowej nieruchomości miało wyłącznie osobisty charakter i nie było związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, a jej aktywność była właściwa dla zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, to tym samym nie można uznać, że Wnioskodawczyni w tym zakresie działała jako podatnik VAT, co powoduje, że nie podlegała i nie podlega ona opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W rezultacie powyższego, skoro dokonując wynajmu prywatnej nieruchomości, poza prowadzoną działalnością gospodarczą, Wnioskodawczyni nie działa w charakterze podatnika VAT, a czynność ta nie podlega opodatkowaniu VAT, to tym samym przychody osiągane w latach 2020 – 2023 z przedmiotowego wynajmu nie powinny być wliczane do limitu zwolnienia podmiotowego, określonego w art. 113 ust. 1 ustawy o VAT. Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika posiadającego siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju, u którego wartość sprzedaży, z wyłączeniem podatku, nie przekroczyła w poprzednim ani bieżącym roku podatkowym kwoty 200 000,00 zł. Wnioskodawczyni wyraża przekonanie, że skala podjętych działań związanych z wynajmem prywatnej nieruchomości (poza prowadzoną działalnością gospodarczą) i ich zakres mieści się w ramach racjonalnych działań osoby zarządzającej swoim mieniem, pozwalają przyjąć tezy postawione na wstępie i uznać je za prawidłowe i uzasadnione w przedstawionym stanie faktycznym. Biorąc powyższe pod uwagę, Wnioskodawczyni wnosi o potwierdzenie przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, że zaprezentowane wyżej stanowisko Wnioskodawczyni w kontekście zadanych pytań jest prawidłowe.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.) zwanej dalej ustawą: Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Na podstawie art. 2 pkt 22 ustawy: Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży - rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. W myśl art. 7 ust. 1 ustawy: Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy: Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (...). Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Zauważenia jednak wymaga, że nie każda czynność stanowiąca odpłatną dostawę towarów lub odpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi być wykonywana przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tej czynności. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy: Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W myśl art. 15 ust. 2 ustawy: Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. W tym miejscu należy wskazać, że umowa najmu jest cywilnoprawną umową nakładającą na strony - zarówno wynajmującego, jak i najemcę - określone przepisami obowiązki. Jak wynika z art. 659 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym: Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz. W myśl art. 659 § 2 Kodeksu cywilnego: Czynsz może być oznaczony w pieniądzach lub w świadczeniach innego rodzaju.
Najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, a umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne należne za używanie lokalu przez jego najemcę. Na gruncie przepisów ustawy najem stanowi świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Zatem, usługa najmu wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywana jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Charakter stosunku prawnego, jaki kształtuje umowa najmu, wskazuje, że ma ona długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe. Z opisu sprawy wynika, że w latach 2020 – 2023 prowadziła Pani działalność gospodarczą, w której korzystała Pani ze zwolnienia podmiotowego od podatku VAT. Ponadto, jest Pani właścicielem domu jednorodzinnego. Wynajmuje go Pani wyłącznie na cele prywatne. Pani wątpliwości dotyczą kwestii, czy dokonując wynajmu nieruchomości (domu jednorodzinnego), poza prowadzoną działalnością gospodarczą, Wnioskodawczyni występuje jako podatnik podatku od towarów i usług oraz czy przychody z tytułu najmu mieszkania rozliczanego na zasadach tzw. najmu prywatnego uzyskane przez Panią w latach 2020-2023 r. powinny zostać wliczone do limitu zwolnienia podmiotowego z art. 113 ust. 1 ustawy o VAT. Odnosząc się do Pani wątpliwości związanych z wliczaniem do limitu określonego w art. 113 ust. 1 ustawy wartości usług najmu prywatnego należy wskazać, że: Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 36 ustawy: Zwalnia się od podatku usługi w zakresie wynajmowania lub wydzierżawiania nieruchomości o charakterze mieszkalnym lub części nieruchomości, na własny rachunek, wyłącznie na cele mieszkaniowe lub na rzecz społecznych agencji najmu, o których mowa w art. 22a ust. 1 ustawy z dnia 26 października 1995 r. o społecznych formach rozwoju mieszkalnictwa (Dz. U. z 2023 r. poz. 790 i 1114, 1463 i 1693). Z powołanego wyżej przepisów wynika, że ze zwolnienia od podatku od towarów i usług korzysta wyłącznie świadczenie usług wynajmu nieruchomości o charakterze mieszkalnym na cele mieszkaniowe. Zastosowanie zwolnienia jest więc uzależnione od spełnienia przesłanek obiektywnych, dotyczących charakteru wynajmowanego lokalu (lokal mieszkalny) oraz subiektywnych, dotyczących przeznaczenia wynajmowanego lokalu (cel mieszkaniowy). W związku z tym, zwolnieniu nie podlega wynajem nieruchomości o charakterze mieszkalnym na cel inny niż mieszkaniowy. Powyższe wskazuje, że przesłanki do zastosowania zwolnienia są następujące: świadczenie usługi na własny rachunek, charakter mieszkalny nieruchomości, mieszkaniowy cel najmu lub dzierżawy. Zaistnienie wszystkich powyższych przesłanek skutkuje zastosowaniem zwolnienia od podatku. Brak któregokolwiek z powyższych elementów nie pozwala natomiast na zastosowanie zwolnienia i w konsekwencji następuje opodatkowanie świadczonej usługi. Ustawa o podatku od towarów i usług przewiduje również możliwość skorzystania ze zwolnienia podmiotowego zgodnie z art. 113 ustawy. Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy: Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200.000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku. Przepis art. 113 ust. 2 ustawy stanowi, że Do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1, nie wlicza się: 1) wewnątrzwspólnotowej sprzedaży towarów na odległość, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju; 1a) sprzedaży na odległość towarów importowanych, która nie podlega opodatkowaniu podatkiem na terytorium kraju; 2) odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem: a) transakcji związanych z nieruchomościami, b) usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, c) usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych - jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych; 3) odpłatnej dostawy towarów, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji. Stosownie do art. 113 ust. 5 ustawy: Jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą przekroczono tę kwotę. Tym samym podatnik może korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie i według zasad określonych m.in. wyżej przytoczonymi przepisami pod warunkiem, że nie wykonuje czynności, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy. W myśl tego przepisu: Zwolnień, o których mowa w ust. 1 i 9, nie stosuje się do podatników: 1) dokonujących dostaw: a) towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy, b) towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem: - energii elektrycznej (CN 2716 00 00), - wyrobów tytoniowych, - samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji, c) budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b, d) terenów budowlanych, e) nowych środków transportu, f) następujących towarów, w związku z zawarciem umowy w ramach zorganizowanego systemu zawierania umów na odległość, bez jednoczesnej fizycznej obecności stron, z wyłącznym wykorzystaniem jednego lub większej liczby środków porozumiewania się na odległość do chwili zawarcia umowy włącznie: - preparatów kosmetycznych i toaletowych (PKWiU (Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług) 20.42.1), - komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (PKWiU 26), - urządzeń elektrycznych (PKWiU 27), - maszyn i urządzeń, gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 28), g) hurtowych i detalicznych części i akcesoriów do: - pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli (PKWiU 45.3), - motocykli (PKWiU ex 45.4); 2) świadczących usługi: a) prawnicze, b) w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego, c) jubilerskie, d) ściągania długów, w tym factoringu; 3) nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju. Analiza powołanych wyżej przepisów prawa podatkowego wskazuje, że obliczając limit sprzedaży uprawniający podatnika do zwolnienia od podatku na podstawie art. 113 ust.1 ustawy, po przekroczeniu którego podatnik traci prawo do zwolnienia od podatku, zgodnie z art. 113 ust. 2 pkt 2 ustawy nie bierze się pod uwagę odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług, zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, z wyjątkiem m.in. transakcji związanych z nieruchomościami, jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych. Na podstawie art. 288 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347, s. 1 ze zm.): 1. Kwota rocznego obrotu stanowiąca punkt odniesienia dla zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 284, obejmuje następujące kwoty, z wyłączeniem VAT: a) wartość dostaw towarów i świadczenia usług w zakresie, w jakim byłyby one opodatkowane, gdyby zostały dokonane przez podatnika nieobjętego zwolnieniem; b) wartość transakcji zwolnionych, z prawem do odliczenia VAT zapłaconego na poprzednim etapie, zgodnie z art. 98 ust. 2 lub art. 105a; c) wartość transakcji zwolnionych zgodnie z art. 146–149 oraz art. 151, 152 i 153; d) wartość transakcji zwolnionych zgodnie z art. 138, gdy zastosowanie ma zwolnienie przewidziane w tym artykule; e) wartość transakcji związanych z nieruchomościami, transakcji finansowych, o których mowa w art. 135 ust. 1 lit. b)–g), oraz usług ubezpieczeniowych i reasekuracyjnych, chyba że transakcje te mają charakter transakcji pomocniczych. 2. Zbycia materialnych lub niematerialnych dóbr inwestycyjnych podatnika nie uwzględnia się do celów obliczania obrotu, o którym mowa w ust. 1. Zatem Dyrektywa 2006/112/WE w art. 288 pkt 1 lit. e stanowi, że kwota obrotu obejmuje wartość transakcji związanych z nieruchomościami. Zauważenia wymaga, że Dyrektywa 2006/112/WE najem i dzierżawę nieruchomości traktuje jako transakcje. Wynika to chociażby z treści art. 135 lit. l Dyrektywy, dotyczącego zwolnienia od podatku określonych transakcji, który jako transakcje zwolnione wymienia dzierżawę i najem nieruchomości. Według internetowego wielkiego słownika języka polskiego, transakcja to czynność lub zespół czynności prowadzący lub mający doprowadzić do kupna albo sprzedaży jakichś towarów. Ustawodawca zarówno w akcie zasadniczym, jak i w rozporządzeniach wykonawczych do ustawy nie zdefiniował pojęcia charakter „pomocniczy”. W takim przypadku w pierwszej kolejności stosuje się wykładnię językową, w taki bowiem sposób ustawodawca komunikuje się z podatnikiem jako adresatem normy. Dopiero gdy wykładnia językowa nie prowadzi do jednoznacznych rezultatów dopuszczalne jest skorzystanie z pozajęzykowych dyrektyw interpretacyjnych. Według internetowego słownika synonimów (strona internetowa - http://synonim.net /synonim/pomocniczy), synonimami do słowa „pomocniczy” są pojęcia: „pomocny, wspierający, poboczny, akcesoryjny, dodatkowy, dopływowy, posiłkowy, subsydialny, subsydiarny, uzupełniający, wspomagający”. Przepisy unijnej Dyrektywy w zakresie VAT posługują się określeniem „incidental transactions” w ramach odpowiedniego przepisu, co na język polski może być tłumaczone jako „transakcje incydentalne/uboczne”. Termin „incydentalny” wg Słownika języka polskiego (Słownika Wydawnictwa Naukowego PWN) oznacza przy tym „mający małe znaczenie lub zdarzający się bardzo rzadko”, natomiast termin „uboczny” oznacza „dotyczący czegoś pośrednio, mniej istotny lub dodatkowy”. Transakcje o charakterze „incydentalnym” oznaczają zdarzenia występujące nie tyle rzadko, ile ubocznie, przy określonej okazji, nawet gdyby występowały w sposób powtarzalny. Pojęcie „incydentalności” odnosi się więc nie tyle do samej częstotliwości występowania danego zdarzenia, co raczej do jego poboczności względem zasadniczej działalności podatnika. Także w wersji francuskiej omawianej VI Dyrektywy użyto określenia „accessoire”, a w wersji niemieckiej „Hilfsumsaetze”, co wskazuje, że w analizowanym kontekście istotne jest, aby były to czynności poboczne, czy też pomocnicze do zasadniczej działalności podatnika (wspomniane powyżej trzy wersje językowe VI Dyrektywy są kompatybilne i wskazują na pomocniczy, poboczny charakter omawianych czynności). Podobnie, polska wersja językowa Dyrektywy 2006/112, która zastąpiła VI Dyrektywę, odstępuje od sformułowania „transakcje sporadyczne” i określa omawiane czynności jako „transakcje pomocnicze”. Transakcje pomocnicze zatem to takie, które nie są związane z zasadniczą działalnością podatnika, a przychody z ich tytułu nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem tej działalności. Tak więc, aby ocenić, czy dana czynność może być uznana za pomocniczą, należy wziąć pod uwagę przede wszystkim to, czy stanowi ona uzupełnienie zasadniczej działalności gospodarczej podatnika. Jeżeli dana działalność stanowi stały i niezbędny element wbudowany w funkcjonowanie przedsiębiorstwa podatnika, to transakcje takie nie mogą być uznane za pomocnicze. Zatem, aby ocenić, czy świadczona usługa ma charakter „pomocniczy”, należy wziąć pod uwagę to, czy stanowi ona uzupełnienie zasadniczej działalności gospodarczej podatnika. Zauważenia wymaga, że jak wcześniej wskazano, świadczenie usług najmu wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, jeżeli jest wykonywane w sposób ciągły do celów zarobkowych. W okolicznościach niniejszej sprawy na gruncie ww. przepisów należy więc stwierdzić, że czynność najmu przez Panią domu jednorodzinnego na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług wypełnia definicję działalności gospodarczej określoną w art. 15 ust. 2 ustawy. Przedmiotowy budynek stanowi majątek wykorzystywany w prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej. Bez znaczenia, dla uznania Pani za podatnika podatku od towarów i usług prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu podatku VAT z tytułu najmu budynku, pozostaje okoliczność jego wynajmu w ramach tzw. „najmu prywatnego”. Należy wskazać, że na gruncie przepisów ustawy o VAT działalność gospodarcza obejmuje czynności polegające na wykorzystywaniu towarów (w tym przypadku budynku) w sposób ciągły dla celów zarobkowych z tytułu tej czynności. Tym samym, skoro świadczy Pani usługi najmu domu jednorodzinnego za wynagrodzeniem, to w kontekście powołanych przepisów ustawy, najem ten stanowi, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, odpłatne świadczenie usług w ramach prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. W konsekwencji jest Pani podatnikiem podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, z tytułu ww. najmu. Odnosząc się zatem do Pani wątpliwości, wskazać należy, że z cytowanego brzmienia art. 113 ust. 2 pkt 2 lit. a) ustawy wynika, że do wartości sprzedaży, o której mowa w ust. 1 (czyli uprawniającej do zwolnienia podmiotowego) nie wlicza się m.in. obrotu z tytułu odpłatnego świadczenia usług zwolnionych od podatku (na podstawie m.in. art. 43 ust. 1 ustawy), jednakże z wyjątkiem transakcji związanych z nieruchomościami, jeżeli czynności te nie mają charakteru transakcji pomocniczych. Za czynności związane z nieruchomościami należy uznać nie tylko usługi stricte dotyczące nieruchomości, ale wszelkie czynności, których wykonanie oparte jest na wykorzystaniu, używaniu i użytkowaniu nieruchomości. Transakcje pomocnicze natomiast to takie, które nie są związane z zasadniczą działalnością podatnika, a przychody z ich tytułu nie są bezpośrednim, stałym i koniecznym uzupełnieniem tej działalności, co w Pani przypadku nie ma miejsca. Prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej w zakresie usługi najmu przedmiotowego budynku nie można uznać za działalność świadczoną pomocniczo. Jest to – jak jednoznacznie wynika z przedstawionego opisu sprawy, obok działalności w zakresie sprzedaży handlu odzieżą oraz innymi wyrobami tekstylnymi, drugi rodzaj wykonywanej przez Panią, na podstawie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, działalności gospodarczej. Ponadto zwrócić należy uwagę, że zwolnienie wynikające z art. 113 ustawy jest zwolnieniem podmiotowych, co oznacza, że jest związane bezpośrednio z podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą, która w standardowych warunkach podlegałaby opodatkowaniu. Zwolnienie to odnosi się do konkretnego limitu wynikającego ze sprzedaży (odpłatnej dostawy towarów i odpłatnego świadczenia usług) danego podatnika. Skoro, jak wyżej wskazano wykonuje Pani oprócz działalności gospodarczej polegającej na handlu odzieży i innymi wyrobami tekstylnymi również działalność gospodarczą w zakresie wynajmu, to na podstawie art. 113 ust. 1 pkt 2 lit b) sprzedaż z tej działalności również powinna być wliczana do limitu, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy. Trzeba też zaznaczyć, że działalność gospodarcza, w rozumieniu ustawy, nie musi być – co do zasady – prowadzona w celu uzyskania zysku. W ramach działalności gospodarczej podatnik VAT może dążyć do osiągnięcia celów inne niż zarobkowe. Tym samym podatnikami VAT mogą być również podmioty typu „non profit”, realizujące np. zadania charytatywne, przy czym, opodatkowaniu mogą podlegać jedynie takie czynności tych podatników, działających w tym charakterze, które są realizowane odpłatnie. Bez znaczenia także dla bycia podatnikiem VAT jest efekt prowadzonej działalności, w szczególności, czy jest to działalność dochodowa czy przynosząca straty. Tym samym Pani argument, że wynajem mieszkania, nie jest ukierunkowany na osiągnięcie zysków, a jedynie stanowi formę pokrycia kosztów związanych z jego wcześniejszym zakupem i bieżącymi wydatkami jest bez znaczenia, w odniesieniu do tego, że wynajem, na gruncie ustawy o VAT jest odpłatnym świadczeniem usług i wykonywany jest w ramach prowadzonej w takim zakresie działalności gospodarczej. W konsekwencji należy stwierdzić, że wartość świadczonych przez Panią usług najmu domu jednorodzinnego (wraz ze wszystkimi pobieranymi od najemcy opłatami), stanowiących odpłatne świadczenie usług w ramach prowadzonej w tym zakresie przez Panią działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, każdorazowo podlega / podlegała / będzie podlegać wliczeniu do wartości sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 ustawy. W konsekwencji, Pani stanowisko uznaję za nieprawidłowe. W odniesieniu do powołanych przez Panią wyroków WSA i NSA Organ wskazuje, że wyrok WSA w Szczecinie z 6 stycznia 2022 r. sygn. akt I SA/Sz 887/21, wyrok WSA we Wrocławiu z 6 grudnia 2019 r. sygn. akt I SA/Wr 708/19, wyrok WSA w Warszawie z 10 lutego 2021 r. sygn. akt. III SA/Wa 658/20 oraz wyrok NSA z 21 stycznia 2022 r. sygn. akt. I FSK 1421/18 dotyczyły opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży nieruchomości, wyrok WSA w Bydgoszczy z 1 grudnia 2021 r. sygn. akt. I SA/Bd 642/21 dotyczył opodatkowania podatkiem VAT sprzedaży laptopów. Zatem powyższe rozstrzygnięcia zapadły w indywidualnych sprawach osadzonych w odmiennym stanie faktycznym i wiążący charakter mają w tychże sprawach, w których zapadły. Każdy indywidualny opis sprawy wymaga każdorazowo zbadania wielu występujących okoliczności. Natomiast wyrok WSA w Gliwicach z 30 stycznia 2024 r. sygn. akt I SA/Gl 1047/23 oraz WSA w Gliwicach z 10 kwietnia 2024 r. sygn. akt. I SA/Gl 1375/23 są nieprawomocne.
Dodatkowe informacje
Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Ponosi Pani ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który przedstawiła Pani i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji. Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS /SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili