0114-KDIP1-1.4012.1.2020.14.S.KOM

📋 Podsumowanie interpretacji

W dniu 2 stycznia 2020 r. wpłynął wniosek podatnika z dnia 23 grudnia 2019 r. o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej braku opodatkowania podatkiem VAT kwoty odstępnego otrzymanego od sprzedających. Podatnik, prowadzący działalność gospodarczą w zakresie kupna i sprzedaży używanych ruchomości, zawierał z osobami fizycznymi umowy przedwstępne, w ramach których w przypadku odstąpienia od umowy sprzedający zobowiązany był do zapłaty odstępnego. Organ podatkowy, uwzględniając wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 30 stycznia 2025 r. oraz wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 24 lutego 2021 r., stwierdził, że stanowisko podatnika jest prawidłowe, a kwota odstępnego nie jest świadczeniem opodatkowanym podatkiem od towarów i usług. Interpretacja jest pozytywna, potwierdzająca stanowisko wnioskodawcy.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

Czy składana podatnikowi przez niedoszłego sprzedawcę kwota odstępnego jest świadczeniem opodatkowanym podatkiem od towarów i usług?

Stanowisko urzędu

Kwota odstępnego nie jest świadczeniem opodatkowanym podatkiem od towarów i usług. Odstępne ma charakter kary umownej, a nie wynagrodzenia za świadczenie. Nie istnieje związek pomiędzy wypłatą odstępnego a dostawą towarów. Odstąpienie od umowy przedwstępnej jest czynnością jednostronną, nieopodatkowaną VAT. Interpretacja oparta na przepisach obowiązujących w dacie wydania pierwotnej interpretacji.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 stycznia 2020 r. wpłynął Pani wniosek z 23 grudnia 2019 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT (podatek od towarów i usług) kwoty otrzymanego od sprzedających odstępnego. Treść wniosku jest następująca: Opis stanu faktycznego Podatnik jest przedsiębiorcą prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie m.in. kupna i sprzedaży używanych ruchomości, i czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach powyższej działalności podatnik zawiera z osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej umowy sprzedaży, kupując od nich używane ruchomości w celu dalszej odsprzedaży. Zdarza się, że takie osoby fizyczne nie są pewne co do zamiaru sprzedaży ruchomości, i wówczas podatnik zawiera z nimi przedwstępne umowy sprzedaży, dając im czas do namysłu. Jednocześnie podatnik demonstruje silną wolę kupna ruchomości przy zawarciu umowy przedwstępnej, wręczając potencjalnemu sprzedającemu zaliczkę na poczet ceny sprzedaży - w różnej wysokości - nie wyższej niż cena sprzedaży rzeczy, gdyby doszło do zawarcia umowy rozporządzającej. Podatnik, negocjując z potencjalnymi sprzedawcami używanych ruchomości umowy przedwstępne sprzedaży, używa różnych instytucji prawa cywilnego, w tym odstąpienia od zawartej umowy za zapłatą odstępnego: art. 396 Kodeksu cywilnego. Jeżeli niedoszły sprzedawca - w umowie, z którym przewidziano prerogatywę z art. 396 Kodeksu cywilnego - chce zniweczyć umowę przedwstępną sprzedaży, składa jednostronne oświadczenie woli o odstąpieniu od niej, za zapłatą odstępnego i zwrotem zaliczki. Po takich rozliczeniach, umowa sprzedaży nie dochodzi do skutku i strony rozchodzą się.

Pytanie

Czy składana podatnikowi przez niedoszłego sprzedawcę kwota odstępnego jest świadczeniem opodatkowanym podatkiem od towarów i usług? Pani stanowisko w sprawie Składana przez niedoszłego sprzedawcę używanej rzeczy ruchomej kwota odstępnego, czyniona w ramach jednostronnego oświadczenia woli na podstawie art. 396 Kodeksu cywilnego, nie jest świadczeniem opodatkowanym podatkiem od towarów i usług. Poprawne zorientowanie odstępnego z art. 396 Kodeksu cywilnego wg przepisów o podatku od towarów i usług wymaga tylko uproszczonego ustalenia charakteru instytucji odstąpienia na gruncie tego kodeksu. Jednostronne uprawnienie do zniweczenia umowy przez odstąpienie uregulowane jest – poza art. 396 Kodeksu cywilnego - m.in. w następujących przepisach Kodeksu cywilnego: 1a) art. 491 § 1 i § 2 kodeksu cywilnego oraz 492 kodeksu cywilnego - uniwersalne prawo odstąpienia, do zastosowania bez uprzedniego, umownego zastrzeżenia tej treści, b) art. 492 kodeksu cywilnego - umowne prawo odstąpienia, wyraźnie zastrzeżone w umowie, w ramach swobody umów prawa cywilnego,

c) art. 560 § 1 kodeksu cywilnego - z kodeksowej wiązki uprawnień kupującego korzystającego z rękojmi za wady rzeczy sprzedanej, d) art. 635 kodeksu cywilnego - szczególne wobec art. 656 § 1 kodeksu cywilnego prawo odstąpienia realizowane częstokroć przez zamawiającego z umów o roboty budowlane. Ustawodawca zajmując się skutkami odstąpienia w wyżej podanych, różnych wariantach odstąpienia, konsekwentnie posługuje się pojęciami szkody i odszkodowania, tj. w art. 493 § 1 Kodeksu cywilnego, art. 494 § 1 Kodeksu cywilnego, art. 566 § 1 Kodeksu cywilnego. Ustawodawca uznaje prymat związania umowami cywilnymi i generalne zobowiązanie do ich wykonania zgodnie z wolą stron, a ich niweczenie z jednej strony nie powinno prowadzić do poszkodowania strony niewinnej odstąpienia, ale także do jej wzbogacenia. Tam, gdzie to możliwe: tj. w art. 493 § 1 Kodeksu cywilnego, art. 494 § 1 Kodeksu cywilnego, art. 566 § 1 Kodeksu cywilnego, ustawodawca nakazuje stronom zakończonej w drodze odstąpienia umowy ustalać dokładnie wartość szkody, zgodnie z generalną zasadą z art. 471 Kodeksu cywilnego, co kreuje oczywiste problemy i spory, w tym sądowe. W przypadku umownego prawa do odstąpienia z art. 396 Kodeksu cywilnego ustawodawca skorzystał z modelu zryczałtowanego odszkodowania - kary umownej - o jakiej mowa w art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego i art. 484 § 1 Kodeksu cywilnego. Innymi słowy, odstępne z art. 396 Kodeksu cywilnego ma charakter kary umownej - zryczałtowanego odszkodowania oderwanego od faktycznie poniesionej szkody - gdzie strony godząc się na nią, szacują jego wysokość podobnie jak stawkę kary umownej. Jeżeli tak, odstępne z art. 396 Kodeksu cywilnego - podobnie jak kara umowna z art. 483 § 1 Kodeksu cywilnego i art. 484 § 1 Kodeksu cywilnego - jest odszkodowaniem, nie zaś „zapłatą”, czy „zarobkiem” strony poszkodowanej nie zawarciem umowy lub jej niewykonaniem. Nie ulega wątpliwości, że odszkodowania nie są świadczeniem opodatkowanym wg art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, wobec czego kwota odstępnego, czyniona w ramach jednostronnego oświadczenia woli na podstawie art. 396 Kodeksu cywilnego, nie jest świadczeniem opodatkowanym podatkiem od towarów i usług. Podatnik podziela pogląd na owo zagadnienie wyrażone w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z 1 sierpnia 2018 r., sygn. akt I SA/Wr 487/18, i jest zbudowany pogłębioną analizą charakteru prawnego odstępnego tam przedstawioną. Interpretacja indywidualna Rozpatrzyłem Pani wniosek i 28 lutego 2020 r. wydałem interpretację indywidualną znak 0114-KDIP1-1.4012.1.2020.2.KOM, w której uznałem Pani stanowisko za nieprawidłowe. Interpretacja została Pani doręczona w trybie doręczenia zastępczego w dniu 23 marca 2020 r. Skarga na interpretację indywidualną 21 kwietnia 2020 r. wniosła Pani skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Wniosła Pani o uchylenie skarżonej interpretacji indywidualnej w całości wobec naruszenia przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej przepisów prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, oraz zasądzenie na Pani rzecz od Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej kosztów postępowania wywołanego tą skargą, w tym kosztów zastępstwa radcowskiego wg norm przepisanych. Postępowanie przed sądem administracyjnym/sądami administracyjnymi Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uchylił zaskarżoną interpretację – wyrokiem 24 lutego 2021 r. sygn. akt III SA/Wa 1107/20. Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wniósł skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 30 stycznia 2025 r. sygn. akt I FSK 1377/21 oddalił skargę kasacyjną Organu. 5 maja 2025 r. wpłynęły do Organu akta sprawy. Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.): Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie. Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.: uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Naczelny Sąd Administracyjny oraz Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w ww. wyrokach; ponownie rozpatruję Pani wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie wydania pierwotnej interpretacji, bowiem niniejsza interpretacja stanowi ponowne rozstrzygnięcie tej samej sprawy w wyniku orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego Warszawie oraz Naczelnego Sądu Administracyjnego. Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2020 r. poz. 106) – zwanej dalej ustawą: Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy: Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). W świetle art. 2 pkt 6 ustawy: Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. W myśl art. 8 ust. 1 ustawy: Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również: 1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej; 2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa. W związku z powyższym, pod pojęciem świadczenia – składającego się na istotę usługi – należy rozumieć każde zachowanie się na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Na świadczenie mogą się jednocześnie składać zachowania związane z działaniem, jak i zaniechaniem. Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do kategorii usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w myśl art. 7 ustawy. Przy czym, w rozumieniu ustawy, na mocy art. 8 ust. 1 pkt 2 ustawy – przez świadczenie usług należy rozumieć także zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji. W związku z powyższym, jeżeli zaniechanie pewnych czynności za odszkodowaniem przynosiłoby wymierną korzyść konkretnemu podmiotowi, to wówczas powinno być ono na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług uznane za usługę. Zatem, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Kwestia ta ma szczególnie istotne znaczenie przy takich świadczeniach, których istotą jest zaniechanie, powstrzymywanie się od określonych czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Odnosząc się do pojęcia odszkodowania, należy zauważyć, że jest to termin niezdefiniowany w ustawie o podatku od towarów i usług. Regulacje dotyczące odszkodowania zostały zawarte w ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r., poz. 1145 ze zm.) Z art. 361 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego wynika, że: § 1. Zobowiązany do odszkodowania ponosi odpowiedzialność tylko za normalne następstwa działania lub zaniechania, z którego szkoda wynikła. § 2. W powyższych granicach, w braku odmiennego przepisu ustawy lub postanowienia umowy, naprawienie szkody obejmuje straty, które poszkodowany poniósł, oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Na podstawie ww. przepisu odszkodowanie uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto, między zdarzeniem, a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy. Zgodnie z art. 471 Kodeksu cywilnego: Dłużnik obowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. Zatem, szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnienia adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania. Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie, lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną – świadczenie w zamian za wynagrodzenie, co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana ze zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji. Ustalanie statusu wypłacanej kwoty odstępnego jako podlegającej, bądź nie opodatkowaniu podatkiem VAT, należy oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem. Zatem, jeżeli płatność o charakterze odszkodowawczym nie będzie miała bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony kontrahenta, wówczas kwota otrzymanych odszkodowań nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem. Wobec powyższego, tylko wówczas, gdy płatności o charakterze odszkodowawczym nie będą miały bezpośredniego związku z żadną czynnością mającą charakter świadczenia ze strony podmiotu zobowiązanego, wtedy kwota otrzymanych odszkodowań nie będzie mieściła się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług i jako taka nie będzie podlegała opodatkowaniu tym podatkiem. Z opisu sprawy wynika, że jest Pani czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT, przedsiębiorcą prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą w zakresie m.in. kupna i sprzedaży używanych ruchomości. W ramach powyższej działalności zawiera Pani z osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej umowy sprzedaży, kupując od nich używane ruchomości w celu dalszej odsprzedaży. Zdarza się, że takie osoby fizyczne nie są pewne co do zamiaru sprzedaży ruchomości, i wówczas zawiera Pani z nimi przedwstępne umowy sprzedaży, dając im czas do namysłu. Jednocześnie demonstruje Pani silną wolę kupna ruchomości przy zawarciu umowy przedwstępnej, wręczając potencjalnemu sprzedającemu zaliczkę na poczet ceny sprzedaży - w różnej wysokości - nie wyższej niż cena sprzedaży rzeczy, gdyby doszło do zawarcia umowy rozporządzającej. Negocjując z potencjalnymi sprzedawcami używanych ruchomości umowy przedwstępne sprzedaży, używa Pani różnych instytucji prawa cywilnego, w tym odstąpienia od zawartej umowy za zapłatą odstępnego np. art. 396 Kodeksu cywilnego. Jeżeli niedoszły sprzedawca - w umowie, z którym przewidziano prerogatywę z art. 396 Kodeksu cywilnego - chce zniweczyć umowę przedwstępną sprzedaży, składa jednostronne oświadczenie woli o odstąpieniu od niej, za zapłatą odstępnego i zwrotem zaliczki. Po takich rozliczeniach, umowa sprzedaży nie dochodzi do skutku i strony rozchodzą się. Pani wątpliwości w sprawie dotyczą tego, w jaki sposób powinna Pani traktować na gruncie podatku VAT wypłacane na Pani rzecz przez sprzedających należności z tytułu odstąpienia od umowy przedwstępnej. Aby ustalić zasady opodatkowania danej czynności, dokonanej w zamian za odszkodowanie (rekompensatę) niezbędne jest rozstrzygnięcie, czy te czynności skutkują uzyskaniem bezpośrednich korzyści przez wypłacającego. Zauważyć należy, że w świetle wyżej przytoczonych przepisów, na gruncie stosunków cywilnoprawnych, szkoda polega na nienależytym wykonaniu, bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnieniu adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem, a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania. Co do zasady, obowiązek pokrycia szkody powstaje z uwagi na dokonanie czynności zabronionej (ex delicto) lub w wyniku niewykonania lub nieprawidłowego wykonania postanowień umowy (ex contracto). Jak wynika z wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 24 lutego 2021 r., sygn. akt III SA/Wa 1107/20, zapadłego w niniejszej sprawie: „(...) w sytuacji opisanej we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej brak jest nabycia towarów lub usług, brak także jakiegokolwiek świadczenia, które byłoby dostawą lub usługą. Niewątpliwie bowiem, nie ma takiego charakteru sama umowa przedwstępna, gdyż wyłącznie na jej podstawie nie dochodzi do dostawy towarów. Opodatkowanie odstępnego, które wynika z umowy przedwstępnej miałoby charakter sztuczny i de facto prowadziłoby do opodatkowania świadczenia, które wynikało z umowy przedwstępnej, ale nie byłyby związane z dostawą towarów, o których mowa w tej umowie, jednocześnie bowiem do zawarcia umowy przyrzeczonej, czyli dostawy w ogóle nie dochodzi. Odstępne nie stanowi tu wynagrodzenia za żadną czynność opodatkowaną, a między otrzymaniem odstępnego, a czynnością opodatkowaną musi istnieć bezpośredni związek, którego tu nie ma. Nie istnieje tu także związek pomiędzy wypłatą należności, a otrzymaniem świadczenia wzajemnego, bowiem odstąpienie od umowy przedwstępnej jest czynnością jednostronną. Nie można wywieźć istnienia świadczenia z samego faktu zawarcia dwustronnej czynności prawnej, jaką jest umowa przedwstępna, bowiem stanowi ona wyłącznie zobowiązanie do zawarcia umowy przyrzeczonej. Nie można także mówić tu o zobowiązaniu do powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowaniu czynności lub sytuacji (art. 8 ust. 1 pkt 2 u.p.t.u.), bowiem odstąpienie od umowy stanowiło jednostronną czynność, na którą strony się umówiły w umowie przedwstępnej. (...) W sprawie zatem należy uznać, że odstępne jest rodzajem rekompensaty za niespełnienie zobowiązania wynikającego z umowy przedwstępnej w postaci zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży. Trudno w takiej sytuacji mówić o zgodnym zakończeniu umowy, skoro nawet nie doszło do jej zawarcia. Nie można też uznać, że odstępne wiąże się bezpośrednio z umową sprzedaży, do której zawarcia nie dochodzi. Tym samym, nie sposób jest dostrzec w sprawie świadczenia wzajemnego mającego wystarczająco bezpośredni związek między świadczeniem usługi a zapłatą odstępnego, który to stanowi warunek konieczny dla opodatkowania danej czynności VAT. (...)” W konsekwencji WSA w Warszawie stwierdził, że: „W okolicznościach stanu faktycznego przedstawionego przez Skarżącą należy uznać, że należności wypłacone na rzecz Wnioskodawczyni w formie odstępnego przez sprzedających z tytułu odstąpienia od umowy przedwstępnej zobowiązującej do zawarcia umowy sprzedaży towarów używanych należy uznać za niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. (...)” Rozstrzygając analizowaną sprawę należy również mieć na uwadze zapadłe w tej sprawie orzeczenie Naczelnego Sądu Administracyjnego z 30 stycznia 2025 r., sygn. akt I FSK 1377 /21, w którym NSA zgodziło się z argumentacją WSA w Warszawie wskazując, że: „(...) w okolicznościach przedmiotowej sprawy, odstępne nie stanowi zapłaty za wyrażenie zgody przez nabywcę na odstąpienie od umowy, albowiem odstąpienie od umowy stanowi realizację uprawnienia przez sprzedającego i jest czynnością jednostronną. Podjęcie takiej decyzji przez sprzedającego wywołuje w sprawie ściśle określone konsekwencje, jakimi jest nie zawarcie umowy sprzedaży i konieczność zapłaty odstępnego przez sprzedającego. Naczelny Sąd Administracyjny podziela zatem pogląd, że odstępne w niniejszej sprawie jest rodzajem rekompensaty za niespełnienie zobowiązania wynikającego z umowy przedwstępnej w postaci zawarcia przyrzeczonej umowy sprzedaży. Trudno w takiej sytuacji mówić o zgodnym zakończeniu umowy, skoro nawet nie doszło do jej zawarcia. Nie można też uznać, że odstępne wiąże się bezpośrednio z umową sprzedaży, do której zawarcia nie dochodzi. (...) W warunkach niniejszej sprawy odstąpienie ma charakter rekompensaty i nie jest ekwiwalentem za wykonaną usługę, nie jest także wynagrodzeniem za żadną czynność opodatkowaną. (...)”. Mając zatem na względzie powołaną argumentację Naczelnego Sądu Administracyjnego oraz Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, przepisy prawa, a także elementy stanu faktycznego sprawy wskazać należy, że w przedmiotowej sprawie wypłacane na Pani rzecz w formie odstępnego przez sprzedających z tytułu odstąpienia od umowy przedwstępnej zobowiązującej do zawarcia umowy sprzedaży towarów używanych należności nie stanowią wynagrodzenia za usługę i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Pani stanowisko, zgodnie z którym składana przez niedoszłego sprzedawcę używanej rzeczy ruchomej kwota odstępnego, czyniona w ramach jednostronnego oświadczenia woli, nie jest świadczeniem opodatkowanym podatkiem od towarów i usług, należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie wydania zaskarżonej interpretacji. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji. Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS /SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili