Opis zdarzenia przyszłego
A. (dalej również jako: „Stowarzyszenie”) jest międzynarodowym stowarzyszeniem non-
profit z siedzibą w Szwajcarii, zrzeszającym niezależnych importerów, producentów oraz
dystrybutorów ... Stowarzyszenie nie posiada stałego miejsca prowadzenia działalności
gospodarczej na terytorium Polski.
Głównym przedmiotem działalności Stowarzyszenia jest ekspansja znaku towarowego ...,
którego Stowarzyszenie jest właścicielem, przez promocję zakładania i prowadzenia ...
Ponadto, A. angażuje się w obronę interesów członków Stowarzyszenia, a także promocję
współpracy między jego członkami w poszczególnych krajach i między nimi, zarówno w
Europie, jak i poza nią.
W skład Stowarzyszenia wchodzą:
spółki członkowskie, które w pełni korzystają z praw i przywilejów wynikających z
przynależności do A. (np. C. S.A.), oraz
organizacje krajowe, pełniące rolę pośredników w procesie regulowania płatności
między członkami a Stowarzyszeniem (np. „B.” Sp. z o.o.).
C. S.A. (dalej także: „Spółka”, „Wnioskodawca” lub „C.”) jest osobą prawną, spółką akcyjną
mającą siedzibę na terytorium Polski oraz podlegającą w Polsce nieograniczonemu
obowiązkowi podatkowemu od całości swoich dochodów. Spółka jest także
zarejestrowana w Polsce jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. Spółka
prowadzi działalność gospodarczą, której głównym przedmiotem jest sprzedaż detaliczna i
hurtowa ... Od 2020 roku C. należy do stowarzyszenia A., dzięki czemu jako pierwsza
polska firma uzyskał prawo do budowania i rozwoju sieci ... w Polsce i w Ukrainie.
„B.” Sp. z o.o. (dalej także: „B.”, a także łącznie z Wnioskodawcą jako: „Zainteresowane”),
jest natomiast osobą prawną, spółką z ograniczoną odpowiedzialnością, mającą siedzibę
na terytorium Polski. Spółka nie jest zarejestrowana w Polsce jako czynny podatnik
podatku od towarów i usług. Głównym przedmiotem działalności B. jest pozostałe
doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania. Oprócz tego,
B. prowadzi działalność w zakresie reklamy oraz stosunków międzyludzkich (public
relations) i komunikacji.
Z uwagi na pełnioną w Stowarzyszeniu funkcję organizacji krajowej, jej działalność w
praktyce sprowadza się jednak do przekazywania płatności z tytułu składek członkowskich
na linii podmioty krajowe (uczestnicy Stowarzyszenia, w tym C.) – A.
Spółka i B. są spółkami powiązanymi w sposób kapitałowy i osobowy. Spółka jest jednym z
trzech wspólników B., posiadającym .... udziałów o łącznej wartości.... zł (15,14% udziałów).
Jednocześnie prezes zarządu spółki B. - Pan ..., pełni jednocześnie funkcję prokurenta
Spółki. Z kolei, prezes zarządu Spółki - Pan ... zasiada w radzie nadzorczej B.
Działalność A.
Działalność Stowarzyszenia i jego członków opiera się na zasadzie strategii jednej marki. W
ramach Stowarzyszenia powołana została Grupa ds. Brandingu, której zadaniem jest
opracowanie i wdrażanie spójnej strategii brandingu dla wszystkich członków
Stowarzyszenia. Członkowie Stowarzyszenia zobowiązani są natomiast do prowadzenia
swojej działalności wyłącznie pod marką ..., promowania jej oraz dbałości o jak najlepszy
wizerunek marki. Wyjątkowo, za zgodą A., członkowie Stowarzyszenia mogą na stacjach
promować również marki ... partnerów, z którymi współpracują członkowie
Stowarzyszenia lub marki własne.
Z tytułu przynależności do Stowarzyszenia i wnoszenia corocznych opłat, po stronie
członków powstaje szereg korzyści wynikających z usług standardowo świadczonych przez
Stowarzyszenie (dalej: „Usługi”). Do najważniejszych z nich zalicza się:
umożliwienie prowadzenia działalności pod znakiem towarowym ..., cieszącym się
renomą i prestiżem;
umożliwienie współpracy z innymi firmami członkowskimi w celu wymiany wiedzy i
doświadczeń; oraz
umożliwienie uczestnictwa w corocznych wydarzeniach organizowanych przez A.
Korzystanie ze znaku ... przez członków Stowarzyszenia powinno odbywać się w oparciu o
księgę znaku, dostarczaną Członkom Stowarzyszenia pod nazwą „...”. Dokument ten
zawiera szczegółowe wytyczne dotyczące prawidłowego używania znaku ... w ściśle
określony sposób. Wszelkie działania wykraczające poza zbiór zasad określony w księdze
znaku wymagają uprzedniej konsultacji ze Stowarzyszeniem. Konsultacja ta ma na celu
zapewnienie zgodności działań z wizerunkiem marki ... i wartościami reprezentowanymi
przez Stowarzyszenie.
Dnia 16 czerwca 2020 r., C. zawarł umowę członkowską (dalej: „Umowa Członkowska”) z A.
na wniosek organizacji krajowej – B. B. nie przyjęła jednak roli którejkolwiek za stron
Umowy Członkowskiej. Na mocy zawartej Umowy Członkowskiej C. stał się pełnoprawnym
członkiem Stowarzyszenia, zyskując możliwość używania znaku towarowego ..., który
cieszy się renomą i uznaniem. Spółka, w oparciu o nabytą licencją na używanie znaku
towarowego ..., prowadzi opodatkowaną działalność gospodarczą w przedmiocie ..., co
stanowi główne źródło generowanych przez Wnioskodawcę przychodów.
Finansowanie działalności A.
Działalność statutowa Stowarzyszenia finansowana jest z płatności członkowskich
wnoszonych przez członków Stowarzyszenia, za pośrednictwem odpowiednich organizacji
krajowych. Uiszczane opłaty de facto stanowią zapłatę za korzyści uzyskiwane w związku z
przynależnością do Stowarzyszenia, w tym w szczególności za nabycie licencji na używanie
znaku towarowego ...
Składki członkowskie płatne są raz do roku i składają się z części stałej składki oraz
zmiennej części składki, zależnej od zaraportowanego przez członka Stowarzyszenia
wolumenu sprzedaży w poszczególnych segmentach biznesowych i stawek określonych
przez zgromadzenie członków Stowarzyszenia. Członkowie zobowiązani są do
dostarczania wskazanych wielkości do odpowiednich organizacji krajowych, które
następnie dwa razy do roku raportują całkowitą wielkość sprzedaży wszystkich swoich
firm członkowskich do A. Wielkość sprzedaży musi być zaraportowana do:
początku listopada każdego roku - szacunki wielkości sprzedaży w danym roku;
końca lutego roku następnego - ostateczne wielkości sprzedaży z roku poprzedniego.
Następnie, w oparciu o dostarczone dane, A. wystawia faktury (rachunki) na rzecz
organizacji krajowych, dokumentujące płatności z tytułu składek członkowskich.
Fakturowanie odbywa się w dwóch etapach:
na początku stycznia - za stałą część składki;
na początku kwietnia - za zmienną część składki.
Faktury (rachunki) wystawiane są zgodnie z prawem szwajcarskim (opodatkowane stawką
0% właściwą dla tzw. „eksportu usług”) przez A. na rzecz organizacji krajowej B. i stanowią
podstawę do dalszych rozliczeń między B. a C., a także innymi spółkami operacyjnymi,
korzystającymi ze znaku towarowego. Na podstawie otrzymanych faktur B. wystawia
bowiem na rzecz Spółki wezwania do dokonania płatności, noty obciążeniowe lub inne
analogiczne dokumenty, określające w szczególności kwotę należności i termin płatności,
traktując płatności jako niepodlegające pod opodatkowanie VAT (podatek od towarów i usług). Do wskazanych
dokumentów B. dołącza kopie faktur wystawionych przez A. Kopie te stanowią
potwierdzenie podstawy naliczenia należności.
W oparciu o otrzymane od B. dokumenty, Spółka dokonuje wpłat z tytułu składki
członkowskiej w Stowarzyszeniu na rzecz B., która następnie na podstawie „Porozumienia
w sprawie rozliczeń składek członkowskich stowarzyszenia ...” zawartego dnia 17 września
2018 r. pomiędzy C. a B. (dalej: „Porozumienie”) nieodpłatnie przekazuje określoną kwotę
do A. Organizacja krajowa (B.), nie nabywa zatem Usług i nie dokonuje ich odsprzedaży na
rzecz Spółki, a jedynie dokonuje czynności stricte technicznej w postaci przekazywania
płatności. Na chwilę obecną, nie prowadzi ona bowiem żadnej działalności zarobkowej, a
jej działalność sprowadza się do nieodpłatnego przekazywania rozliczeń pomiędzy
stronami Umowy Członkowskiej, tj. Stowarzyszeniem i C.
W przypadku, gdy kwota składki członkowskiej przekracza koszty działalności
Stowarzyszenia, nadwyżka ta jest zwracana lub odliczana od składek członkowskich w
latach kolejnych, co świadczy o charakterze non-profit Stowarzyszenia. Z uwagi, że
uiszczenie opłaty członkowskiej jest warunkiem koniecznym do korzystania z Usług
świadczonych przez Stowarzyszenie, brak wniesienia tej opłaty skutkuje wykluczeniem ze
Stowarzyszenia i organizacji krajowej.
Powyżej opisany schemat rozliczeń z tytułu opłat członkowskich w Stowarzyszeniu od C.
do B., a następnie od B. do A., czyli z udziałem podmiotu pośredniczącego, wynika z zasad
przyjętych przez A. i jest powszechnie stosowany we wszystkich krajach, w których działają
partnerzy A. Istotą tego schematu jest centralizacja procesów płatniczych i zapewnienie
spójności w rozliczeniach na terenie wszystkich jurysdykcji, w których działa A. Organizacje
krajowe, pełniąc rolę pośredników, zapewniają efektywne i transparentne zarządzanie
płatnościami członkowskimi, co z kolei przekłada się na stabilność finansową
Stowarzyszenia i jego zdolność do realizacji statutowych celów.
Ponadto, dwuetapowy proces rozliczeń zapewnia przejrzystość i prawidłowe
udokumentowanie transakcji, uwzględniając rolę B. jako pośrednika w przekazywaniu
składek członkowskich. Opisywany sposób działania stanowi integralną część
funkcjonowania A. i jest ściśle związany z zasadami członkostwa w Stowarzyszeniu;
Potencjalni członkowie, decydując się na dołączenie do A., muszą zaakceptować
obowiązujący sposób rozliczeń.
W uzupełnieniu wniosku udzielono odpowiednio następujących odpowiedzi na zadane w
wezwaniu pytania:
a) „Czy w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wykonują Państwo czynności:
opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
zwolnione z opodatkowania podatkiem od towarów i usług,
niepodlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?”
Odpowiedź: Wnioskodawca informuje, że w ramach prowadzonej działalności
gospodarczej C. realizuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od
towarów i usług. C. w ramach działalności gospodarczej nie wykonuje czynności
zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów lub usług lub
niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem.
b) „Czy nabywane przez Państwa usługi w związku z uiszczaniem opłaty członkowskiej
są wykorzystywane do czynności:
opodatkowanych podatkiem od towarów i usług,
zwolnionych z opodatkowania podatkiem od towarów i usług,
niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?”
Odpowiedź: C. wskazuje, że nabywane w związku z uiszczaniem opłat członkowskich
usługi, dzięki którym C. nabywa w szczególności licencję i tym samym prawo do
korzystania ze znaku towarowego ... wykorzystywane są przez Wnioskodawcę do
czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Spółka bowiem,
posługując się znakiem towarowym ... na podstawie licencji dokonuje sprzedaży ...
pod szyldem ..., co bezpośrednio wpływa na generowaną przez Wnioskodawcę
sprzedaż opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.
c) „Czy w przypadku konieczności ewentualnego dokonania przez B. tzw. wstecznego
zgłoszenia rejestracyjnego, B. będzie korzystać ze zwolnienia określonego w art. 113
ust. 1 lub ust. 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j.
Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.)?”
Odpowiedź: Spółka wskazuje, że w przypadku konieczności ewentualnego
dokonania przez B. Sp. z o.o. (dalej: „B.”) tzw. wstecznego zgłoszenia
rejestracyjnego, B. będzie korzystać ze zwolnienia określonego w art. 113 ust. 1 i
ust. 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: „ustawa
VAT”), niemniej z uwagi na wysokość przewidzianego tam limitu, zwolnienie to
przysługiwałoby B. prawdopodobnie przez niedługi okres czasu.
d) „Z jakich powodów został przyjęty opisany we wniosku „schemat rozliczeń z tytułu
opłat członkowskich w Stowarzyszeniu od C. do B. a następnie od B. do A.”? W
szczególności proszę wskazać:
· Dlaczego Państwo nie dokonują/nie mogą dokonywać wpłat bezpośrednio do A.?”
Odpowiedź: Wnioskodawca wskazuje, iż nie ma on możliwości dokonywania wpłat
bezpośrednio do A. Obecny sposób rozliczenia, polegający na pośrednictwie
organizacji krajowej (B.) w przekazywaniu składek członkowskich, stanowi wymóg
narzucony przez Stowarzyszenie (A.) każdemu z jego członków. Wymagania w tym
zakresie wynikają z umów (porozumień) zawieranych przez A. ze swoimi członkami.
A. prezentuje ustandaryzowany schemat działania na terenie wszystkich jurysdykcji,
obejmującego m.in. centralizację rozliczeń składek członkowskich, co wiąże się z
koniecznością przekazywania należności za pośrednictwem wyznaczonej w tym celu
jednostki - w niniejszym przypadku za pośrednictwem B. Taki sposób rozliczania
składek członkowskich zwiększa w ocenie A. przejrzystość i efektywność procesu
płatniczego, a także pozwala na kontrolę przepływu środków pieniężnych.
· „Z jakich powodów A. nie wystawia faktur na Państwa?”
Odpowiedź: Brak wystawiania przez A. faktur bezpośrednio na C. wynika z
wypracowanej przez A. praktyki, o której mowa powyżej, czemu wyraz dawany jest
w zawieranych umowach (porozumieniach).
Wnioskodawca wskazuje, że A. działając na rynku szwajcarskim od niemalże stu lat,
wypracowała własny schemat organizacyjny, oparty na współpracy z lokalnymi
organizacjami krajowymi. Istotą tego schematu jest centralizacja procesów
płatniczych i zapewnienie spójności w rozliczeniach na terenie wszystkich
jurysdykcji, w których działa A. Organizacje krajowe, pełniąc rolę pośredników,
zapewniają w ocenie A. efektywne i transparentne zarządzanie płatnościami
członkowskimi, co z kolei przekłada się na stabilność finansową Stowarzyszenia i
jego zdolność do realizacji statutowych celów.
Zarówno C., jak i B. przystępując do Stowarzyszenia były zobowiązane
zaakceptować reguły panujące w tym Stowarzyszeniu i zaakceptować sposób
rozliczeń i tym samym obrót faktur, w drodze zawartego porozumienia w sprawie
rozliczeń składek członkowskich Stowarzyszenia. Niemniej, zarówno C. jak i B.,
mając wiedzę jak faktycznie wygląda omawiana transakcja, w ramach której rola B.
sprowadza się w zasadzie jedynie do technicznego przekazu płatności z jednego
podmiotu (C.) do drugiego (A.), powzięły wątpliwości co do prawidłowego sposobu
rozliczania tych transakcji dla potrzeb podatku od towarów i usług, stąd też podjęły
decyzję o wystąpieniu z wnioskiem wspólnym o wydanie interpretacji indywidualnej.
e) „Czy w związku opisanym we wniosku schematem przekazywania płatności B.
pobiera od Państwa lub innego podmiotu jakiekolwiek dodatkowe wynagrodzenie?
Jeżeli tak, to proszę wskazać od kogo i jak kalkulowane jest to wynagrodzenie?”
Odpowiedź: Wnioskodawca informuje, że w związku z opisanym we Wniosku
schematem przekazywania płatności B. nie pobiera od Spółki, ani żadnego innego
podmiotu jakiegokolwiek dodatkowego wynagrodzenia.
f) „Czy płatność pobierana od Państwa przez B. stanowi równowartość składek
członkowskich na rzecz A.?”
Odpowiedź: Spółka wskazuje, że płatność pobierana od Wnioskodawcy przez B.
stanowi równowartość składek członkowskich na rzecz A. należnych od C. B. nie
dolicza jakiegokolwiek dodatkowego wynagrodzenia od przekazywanych składek
pomiędzy podmiotami.
g) „Czy B. przyjmując faktury, dokumentujące należne A. składki członkowskie od
Państwa, działa we własnym imieniu ale na rzecz Państwa?”
Odpowiedź: W ocenie Wnioskodawcy, nie dochodzi do sytuacji, by przyjmując
faktury, dokumentujące należne A. składki członkowskie od C., B. działała we
własnym imieniu, ale na rzecz C.
B. przyjmowała faktury od A. z uwagi na wypracowany w Stowarzyszeniu sposób
rozliczeń i obiegu faktur. Przyjmowanie i ewidencja faktur stanowią jednak jedynie
czynności techniczne, które w przekonaniu C. i B. nie mają istotnego znaczenia,
które należy przypisać rzeczywistemu zdarzeniu gospodarczemu. Tymczasem, B.
pełni w analizowanej transakcji jedynie techniczną funkcję - przekazując środki
pieniężne z jednego podmiotu (C.) do drugiego (A.). B. nie nabywa usług (nie
nabywa w szczególności licencji, która jest głównym dobrem kryjącym się pod
regulowaną przez C. opłatą członkowską), usługa świadczona jest bezpośrednio
przez A. (właściciela znaku towarowego ...) na rzecz C. (korzystającego ze znaku
towarowego ...), z pominięciem B., której funkcja ograniczona jest do przekazu
środków pieniężnych.
Uznanie, że przyjmując faktury, dokumentujące należne A. składki członkowskie od
C., B. działa w imieniu i na rzecz C., mogłoby sugerować, że B. nabywa usługi od A. i
sama świadczy te usługi na rzecz C., co wymaga, zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy VAT,
refakturowania. W ocenie Spółki, takie stanowisko byłoby nieuzasadnione biorąc
pod uwagę wzajemną rolę podmiotów w transakcji i charakter ich świadczeń.
Pomimo tego, że A. wystawia na B. faktury dokumentujące sumę składek
członkowskich, B. faktycznie nie nabywa tych usług i nie dokonuje ich odsprzedaży
na rzecz C., a pełni jedynie funkcję technicznej obsługując procesu płatności,
podczas gdy dla prawidłowej kwalifikacji transakcji pod kątem VAT kluczowe
znaczenia ma właśnie realny kształt transakcji. Przedmiotowe rozróżnienie mające
wpływ na sposób opodatkowania transakcji ma zatem kluczowe znaczenie dla
rozstrzygnięcia przedmiotowej sprawy, a wątpliwości w tym zakresie skłoniły C. oraz
B. do wystąpienia z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej.
Pytania
1. Czy transakcja polegająca na nabyciu przez Spółkę, będącą członkiem
Stowarzyszenia, od A. Usług, które wykorzystuje do działalności opodatkowanej, w
zamian za składki członkowskie uiszczane na rzecz A. za pośrednictwem B., podlega
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług po stronie Spółki jako tzw. import
usług?
2. Czy w przypadku uznania stanowiska Spółki w zakresie pytania nr 1 za
nieprawidłowe i uznania, że charakter wzajemnych świadczeń, a w szczególności
fakt uiszczania przez Spółkę płatności z tytułu składek członkowskich na rzecz A. za
pośrednictwem B., skutkuje tym, że to B. nabywa Usługi od A., a następnie B.
świadczy te Usługi na rzecz Spółki, to:
B. powinna zarejestrować się wstecznie jako podatnik VAT, rozpoznawać
import Usług nabytych od A. i wystawiać na rzecz Spółki faktury dokumentujące
świadczenie Usług z naliczeniem krajowego podatku VAT,
natomiast Spółka powinna rozpoznawać transakcję nabycia Usług od B. i w
związku z tym powinna mieć prawo do odliczenia VAT wynikającego z faktur
otrzymywanych od B.?
Państwa stanowisko w sprawie
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1
W ocenie Wnioskodawcy, transakcja polegająca na nabyciu przez Spółkę, będącą
członkiem Stowarzyszenia, od A. Usług, które wykorzystuje do działalności
opodatkowanej, w zamian za składki członkowskie uiszczane na rzecz A. za
pośrednictwem B., podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako tzw.
import usług.
Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2
W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku uznania stanowiska Spółki w zakresie pytania nr 1
za nieprawidłowe i uznania, że charakter wzajemnych świadczeń a w szczególności fakt
uiszczania przez Spółkę płatności z tytułu składek członkowskich na rzecz A. za
pośrednictwem B., skutkuje tym, że B. nabywa Usługi od A., a następnie to B. świadczy te
Usługi na rzecz Spółki, to:
B. powinna zarejestrować się wstecznie jako podatnik VAT, gdzie datą wykonania
czynności opodatkowanych będzie data wykonania pierwszego importu Usług,
rozpoznawać import Usług nabytych od A. i wystawiać na rzecz Spółki faktury
dokumentujące świadczenie Usług z naliczeniem krajowego podatku VAT,
Spółka natomiast powinna rozpoznawać transakcję nabycia Usług od B. i w związku z
tym powinna mieć prawo do odliczenia VAT wynikającego z faktur otrzymywanych
od B.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy do pytania nr 1
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług
podlegają:
1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2) eksport towarów;
3) import towarów na terytorium kraju;
4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Według art. 2 pkt 9) ustawy o VAT, przez import usług rozumie się świadczenie usług, z
tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1
pkt 4.
Dokonując analizy powyższych regulacji należy zauważyć, że przepisy ustawy o VAT nie
wymieniają importu usług jako odrębnej czynności podlegającej opodatkowaniu
podatkiem od towarów i usług. W przypadku importu usług czynnością podlegającą
opodatkowaniu jest zatem wymienione w art. 5 ust. 1 pkt 1) tej ustawy odpłatne
świadczenie usług na terytorium kraju.
Świadczenie usług
W myśl art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1
pkt 1), rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub
jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy
towarów w rozumieniu art. 7.
Jak wynika z treści art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, usługą jest każde świadczenie wykonane
przez podatnika w ramach działalności, które nie jest dostawą towarów. Słownik języka
polskiego PWN definiuje „świadczenie” jako obowiązek wykonania lub przekazania czegoś
na czyjąś rzecz, oraz to, co jest z tytułu takich zobowiązań wykonywane lub przekazywane,
natomiast czasownik „świadczyć” oznacza „robić coś dla kogoś”. Kluczowym warunkiem
opodatkowania VAT danego świadczenia jest jednak istnienie bezpośredniego związku
przyczynowo-skutkowego między wykonaną usługą a otrzymanym za nią
wynagrodzeniem. Bezpośredni związek przyczynowy charakteryzuje się:
określonością, a zatem możliwością precyzyjnego zidentyfikowania świadczenia, za
które otrzymano wynagrodzenie;
wymiernością, rozumianą jako możliwość określenia wartości świadczenia i
wynagrodzenia;
bezpośredniością, czyli bezpośrednią relacją pomiędzy wykonaniem świadczenia a
otrzymaną zapłatą; oraz
ekwiwalentnością, oznaczającą współmierność wartości świadczenia i otrzymanego
wynagrodzenia.
Należy ponadto wskazać, że dana czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od
towarów i usług wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a
jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej
czynności.
Jak bowiem wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu w wyroku z dnia 13
lutego 2009 r., sygn. I SA/Po 1300/08: „Przesłanką uznania danego zdarzenia za
świadczenie usług jest istnienie bezpośredniego beneficjenta, konsumenta świadczenia.”
Podobnie uznał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z
dnia 17 września 2021 r., sygn. 0111-KDIB3-3.4012.363.2021.2.MS: „Zauważyć jednak
należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje
bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze
majątkowym. W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas,
gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji
może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek
pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi
mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność
następuje w zamian za to świadczenie.”
W świetle powyższych rozważań, opodatkowaniu podatkiem VAT podlega wyłącznie
świadczenie, które przynosi odbiorcy bezpośrednią, choćby potencjalną korzyść
majątkową. Brak beneficjenta czerpiącego wymierną korzyść z danego świadczenia
wyklucza jego kwalifikację jako usługi podlegającej VAT.
Import usług
Zgodnie z art. 2 pkt 9 ustawy o VAT import usług rozumiany jest jako świadczenie usług, z
tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1
pkt 4.
Stosownie natomiast do art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne,
jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające
usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:
a) usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz
stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w
przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest
zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
b) usługobiorcą jest:
w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art.
15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15,
zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których
miejscem świadczenia usług, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju -
podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o
którym mowa w art. 15,
w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający
siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności
gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o
którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana
lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4
Według art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne
niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność
gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
W oparciu o przywołane przepisy, należy wyodrębnić dwa kluczowe elementy, których
spełnienie determinuje kwalifikację danej czynności jako importu usług:
usługa musi być świadczona przez podatnika, który posiada siedzibę, w której
prowadzi działalność, lub stałe miejsce prowadzenia działalności poza terytorium
Polski. Dotyczy to zarówno państw Unii Europejskiej, jak i państw trzecich;
podatnikiem z tytułu importu usług musi być polski usługobiorca.
Jak bowiem wskazał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach w wyroku z dnia 6 lipca
2020 r., sygn. I SA/Gl 465/19 „Status podatnika podatku od towarów i usług w imporcie
usług uzyskuje się wówczas, gdy nabywa się usługi świadczone przez podmiot mający
siedzibę, miejsce zamieszkania albo pobytu poza terytorium kraju i z tytułu ich
świadczenia (nabycia), to podatnik krajowy (nabywca) jest zobowiązany do rozliczenia
podatku od towarów i usług od tych czynności. Warunkiem koniecznym do tego, aby
uznać, że mamy do czynienia z importem usług, jest również określony status
usługodawcy, czyli podmiotu świadczącego usługę. Powinien on być podatnikiem podatku
od towarów i usług z siedzibą (lub miejscem zamieszkania) w innym kraju niż Polska.”
A zatem, przez import usług należy rozumieć świadczenie usług przez podmiot mający
siedzibę poza terytorium kraju, z tytułu których podatnikiem jest usługobiorca (podmiot
krajowy).
Opodatkowanie VAT transakcji nabycia Usług przez Spółkę
Jak wynika z okoliczności stanu faktycznego, działalność A. finansowana jest ze składek
członkowskich wnoszonych przez członków Stowarzyszenia, za pośrednictwem
odpowiednich organizacji krajowych. W zamian za składki członkowskie uiszczane na
podstawie umów członkowskich na rzecz Stowarzyszenia za pośrednictwem organizacji
krajowych, członkowie Stowarzyszenia mogą czerpać korzyści związane z Usługami
świadczonymi przez Stowarzyszenie na ich rzecz, w szczególności w postaci uzyskania
możliwości wykorzystywania znaku towarowego ... do prowadzonej przez nich działalności
opodatkowanej w postaci sprzedaży detalicznej i hurtowej ... funkcjonujących pod szyldem
...
Dokonując analizy przedstawionych korzyści, należy stwierdzić, że członkowie A.
otrzymują skonkretyzowane świadczenia od Stowarzyszenia w zamian za określone
wynagrodzenie w postaci składki członkowskiej. Ponadto, świadczenia te nabywane są
wyłącznie przez członków Stowarzyszenia, bezpośrednio na podstawie zawartych umów
członkowskich. Organizacje krajowe nie nabywają Usług.
Wobec powyższego, określona wpłata w postaci składki członkowskiej na rzecz A., za
pośrednictwem B. jako organizacji krajowej, stanowi w rzeczywistości wypłatę
wynagrodzenia m.in. za udzielenie licencji niewyłącznej na znak towarowy ... Płatność
dokonywaną przez C. na rzecz Stowarzyszenia oraz możliwość korzystania ze znaku
towarowego ... łączy bowiem wyraźny związek - dzięki dokonywanej płatności
Wnioskodawca otrzymuje możliwość prowadzenia opodatkowanej działalności
gospodarczej pod renomowanym znakiem towarowym i czerpania z tego tytułu zysków.
Dokonywana płatność nie jest zatem zwykłą opłatą członkowską, ale swego rodzaju
ekwiwalentem za konkretną korzyść majątkową.
Jak bowiem uznał Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z
dnia 10 stycznia 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.721.2022.4.IK: „Jeżeli bowiem określona
organizacja została utworzona także w celu wykonywania na rzecz swoich członków
jednego, czy kilku konkretnych świadczeń, to w tym przypadku składkę na jej rzecz można
potraktować jako zapłatę za określone świadczenie (usługę).”
Podobne stanowisko zajął Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji
indywidualnej z dnia 19 lipca 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.260.2023.2.Ko, w której
wskazał: „Zatem należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z
sytuacją, w której wystąpią skonkretyzowane świadczenia udzielane przez Stowarzyszenie
na rzecz Kupującego/członka Stowarzyszenia w zamian za określone wynagrodzenie.
Określona wpłata w postaci składki członkowskiej na rzecz Państwa będzie w
rzeczywistości wypłatą wynagrodzenia za świadczenie w postaci poszukiwania dla swoich
członków korzystnej ochrony ubezpieczeniowej w zakresie ubezpieczeń osobowych i
majątkowych w związku z przynależnością do stowarzyszenia i opłacaną składką
członkowską. W wyniku czego członkowie Stowarzyszenie mają prawo przystąpić na
korzystnych warunkach do umowy ubezpieczenia. W przedmiotowym przypadku
otrzymają Państwo od Kupującego określoną kwotę (opłatę za członkostwo na rzecz
Stowarzyszenia), w zamian za poszukiwanie dla nich korzystnej ochrony ubezpieczeniowej
w zakresie ubezpieczeń osobowych i majątkowych, którą należy traktować jako
skonkretyzowane świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i
usług, ponieważ spełniona jest przesłanka istnienia związku pomiędzy wpłatą należności, a
otrzymaniem świadczenia wzajemnego, co jest warunkiem koniecznym do uznania, że
wypłata tej kwoty podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.”
Dodatkowo należy wskazać, że rola organizacji krajowych (B.) w transakcji będącej
przedmiotem pytania nr 1 sprowadza się do czynności stricte technicznych w postaci
przekazywania płatności za Usługi wyświadczone przez Stowarzyszenie na rzecz jego
członków na podstawie porozumień w sprawie przekazywania składek członkowskich,
zawieranych pomiędzy członkiem Stowarzyszenia a daną organizacją krajową.
Tym samym, B. nie nabywa od Stowarzyszenia żadnych Usług, w tym licencji na używanie
znaku towarowego ..., lecz jedynie przekazuje płatności pomiędzy Spółką, a
Stowarzyszeniem. Jako że właścicielem znaku towarowego ... jest A., to jedynie ten
podmiot może udzielić prawa do korzystania z niego podmiotom trzecim. Z tego względu
B. nie może zostać uznana ani za podmiot nabywający Usługi, ani za podmiot świadczący
te Usługi, w tym usługi w postaci udzielenia licencji do znaku towarowego ... B. nie
powinna być także uznana za podmiot pośredniczący w jakikolwiek sposób w nabyciu
przez Spółkę Usług. Rola B. ogranicza się jedynie do technicznej obsługi procesu
rozliczenia i pośredniczenia w procesie płatności. Ponadto, B. nie prowadzi żadnej
działalności gospodarczej, ani nie generuje zysków z tytułu pośrednictwa w płatnościach.
W konsekwencji, do świadczenia usługi w analizowanej sprawie dochodzi na linii A. – C.,
natomiast B. pełni jedynie funkcję pośrednika w transakcji, działającego na zlecenie A.
Powyższe znajduje potwierdzenie w wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 1
czerwca 2023 r., sygn. I FSK 827/20, w którym sąd ten wskazał: „Odmienne stanowisko
organu w tym zakresie zdaje się nie wynikać z błędnej wykładni przepisów prawa
materialnego, a z nieuprawnionego stwierdzenia, że przedmiotowa umowa o dotację
celową stanowi "odsprzedaż usługi" świadczonej przez wykonawców modernizacji. W
zarysowanym stanie faktycznym jednak na próżno szukać podstawy takiego twierdzenia -
nie ma w nim mowy o odpłatności (która uzasadniałaby określenie "odsprzedaż"), zaś
wprost wskazano, że Wykonawcy świadczą usługę bezpośrednio na rzecz Beneficjentów, a
Gmina w tej transakcji pełni jedynie rolę płatnika. Ciężko więc znaleźć uzasadnienie do
twierdzenia o odsprzedaży usługi przez podmiot który na żadnym etapie usługi nie nabył.”
Należy również zwrócić uwagę na dwuczęściową strukturę składki członkowskiej. Składa
się ona z elementu stałego oraz elementu zmiennego, który uzależniony jest m.in. od
wielkości sprzedaży poszczególnych członków Stowarzyszenia.
Pomimo jednak podziału na dwie części, składka stanowi jedną opłatę, dającą członkom
Stowarzyszenia równy dostęp do wszystkich korzyści. Wysokość uiszczanej składki nie
wiąże się bowiem z żadnymi dodatkowymi korzyściami, lecz stanowi jedynie sposób
kalkulacji wynagrodzenia należnego za korzystanie ze znaku towarowego ... Co istotne,
sposób kalkulacji wynagrodzenia uzależniony m.in. od wysokości obrotów, jest często
stosowany w przypadku udzielania licencji. W związku z tym, pomimo podziału składki
członkowskiej na dwie części, w ocenie Wnioskodawcy, obie opłaty stanowią
wynagrodzenie za usługi świadczone przez Stowarzyszenie na rzecz członków.
Powyższe stanowisko potwierdzają tezy wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego
w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 4 listopada 2015 r., sygn. I SA/Go 385/15: „Poza sporem
jest także, że wyżej wymienione składki są przeznaczane na pokrycie kosztów realizacji
tych usług. Trzeba również zauważyć, że zapłata takiej składki, podzielonej na część stałą i
ruchomą oraz mającej postać trzech wyżej wymienionych opłat, a związanej z
przynależnością do agendy, funkcjonującej w ramach Zrzeszenia, przynosi jego członkom
bezpośrednie korzyści w postaci otrzymywania zleceń na przewozy, w trybie i na zasadach
ustalonych np. w regulaminie korporacji. Taksówkarze opłacając powyższe składki
otrzymują konkretne świadczenie. W tej sytuacji prawidłowo zostało przyjęte, w świetle
art. 5 ust. 1 pkt 1 oraz art. 8 ustawy o VAT, że sporne opłaty są odpłatnością za usługi
świadczone przez Zrzeszenie na rzecz jego członków.”
Jednocześnie należy zauważyć, że A. jest podmiotem prawa szwajcarskiego,
nieposiadającym siedziby oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na
terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Wnioskodawca natomiast jest czynnym podatnikiem
podatku od towarów i usług, posiadającym siedzibę oraz stałe miejsce prowadzenia
działalności gospodarczej na terytorium Polski i to on jest beneficjentem nabywanych od
Stowarzyszenia Usług. Tym samym, przesłanki niezbędne do uznania świadczenia Usług
przez Stowarzyszenie na rzecz Wnioskodawcy za import usług zostały spełnione.
Powyższa kwestia była przedmiotem rozważań sądów administracyjnych i organów
podatkowych. Przykładowo, jak wskazał Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu w
interpretacji indywidualnej z dnia 15 czerwca 2009 r., sygn. ILPP2/443-427/09-2/EN:
„Nabywane przez Spółkę usługi i płacone wynagrodzenie w postaci tzw. Składek Stałych i
Rocznych należy rozpatrywać "globalnie". Płacone bowiem wynagrodzenie w postaci
Składek jest wynagrodzeniem za różne czynności, które są wykonywane przez G. Są to
składki za prawo do korzystania z nazwy, za możliwość korzystania ze specjalistycznego
oprogramowania, za możliwość korzystania z bazy wiedzy, za możliwość uczestnictwa w
konferencjach, korzystania z dotychczasowego dorobku G, w tym niewątpliwie jest też
wynagrodzenie za czynności informacyjne realizowane przez G, przykładowo
przekazywanie informacji o uczestnictwie Wnioskodawcy w G, przekazywanie informacji
na temat zakresu działalności Zainteresowanego innym Firmom Członkowskim itp.
Wypłacane wynagrodzenie jest zatem, niewątpliwie wynagrodzeniem za różne
świadczenia, usługi. Można tutaj wymienić usługi licencji, reklamy itp. Są to niewątpliwie
usługi niematerialne. (...) Mając powyższe na uwadze, zdaniem Wnioskodawcy powinien
on ująć nabywane usługi tj. prawo do korzystania z nazwy G, prawo do korzystania z
Oprogramowania oraz inne usługi, za które Zainteresowany uiszcza wynagrodzenie jako
import usług oraz opodatkować podatkiem VAT w Polsce.”
Powyższe potwierdza także stanowisko Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej
wyrażone w interpretacji indywidualnej z dnia 2 grudnia 2020 r., sygn. 0114- KDIP1-
2.4012.370.2020.1.RD: „Fundacja (zarejestrowany podatnik VAT czynny), nabywając usługę
od zagranicznego podmiotu (Telewizji) polegającą na udzieleniu przez Telewizję licencji do
Filmów video, Zwiastunów i Klipów powinna rozpoznać w tym zakresie import usług, który
będzie opodatkowany zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa na terytorium Polski w
myśl art. 28b ustawy w związku z art. 17 ust. 1 pkt 4 oraz art. 2 pkt 9 ustawy.”
Mając na uwadze powyższe, w ocenie Wnioskodawcy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie
z którym transakcja polegająca na nabyciu przez Spółkę, będącą członkiem
Stowarzyszenia, od A. Usług, które wykorzystuje do działalności opodatkowanej, w zamian
za składki członkowskie uiszczane na rzecz A. za pośrednictwem B., podlega
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako tzw. import usług, który winien zostać
rozpoznany przez C. jako nabywcę. To bowiem C. nabywa przedmiotowe Usługi, a B. pełni
jedynie funkcję technicznego przekazu płatności pomiędzy tymi dwoma podmiotami.
Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy do pytania nr 2
W ocenie Wnioskodawcy uznanie stanowiska Spółki w zakresie pytania nr 1 za
nieprawidłowe wynikałoby z uznania, że w niniejszej sprawie winien znaleźć zastosowanie
art. 8 ust. 2a ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem w przypadku gdy podatnik, działając
we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług,
przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi. Artykuł ten reguluje
tzw. „refakturowanie”, które związane jest ze swego rodzaju fikcją prawną polegającą na
tym, że usługa, która w rzeczywistości świadczona jest tylko raz, dla celów podatkowych
traktowana jest tak, jakby była przedmiotem dwóch odrębnych transakcji.
Jak wskazał Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 12 kwietnia 2022 r., sygn. II FSK
1926/19: „Refakturowanie usług oznacza nic innego jak «fakturowanie» usługi świadczonej
przez podatnika podatku od towarów i usług przy pomocy osoby trzeciej. Refakturowanie
jest zatem pewnego rodzaju odsprzedażą usług w sytuacji, gdy jeden z podmiotów
nabywa daną usługę i następnie ją sprzedaje, przy czym sprzedawca nie jest
bezpośrednim usługodawcą. Refakturowanie usług wystąpi jedynie w sytuacji, gdy
podatnik nabywa usługi we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej (nabywcy). Celem
refakturowania jest bowiem przeniesienie poniesionych kosztów przez podmiot
refakturujący na podmiot, który z danych usług faktycznie korzystał, pomimo że podmiot
refakturujący danej usługi nie wykonał.”
Uznanie stanowiska Wnioskodawcy za nieprawidłowe w zakresie pytania nr 1, tj. przyjęcie,
że C. nie powinien wykazywać importu Usług nabywanych od A. oznaczałoby, że w
niniejszej sprawie należałby uznać, że pomimo jedynie technicznej roli w przekazywaniu
płatności, jaką pełni B., to B. sama nabyła (w ramach importu Usług od A.), a następnie
wyświadczyła na rzecz C. te Usługi w ramach transakcji krajowej. Takie stanowisko oparte
byłoby na zastosowaniu w sprawie fikcji prawnej, o której mowa w art. 8 ust. 2a ustawy o
VAT, sprowadzającej się do uznania, że B. nabyła Usługi we własnym imieniu, ale na rzecz
Spółki.
W konsekwencji, naturalnym następstwem przyjęcia tego rodzaju wykładni powinny być
następujące czynności:
B. powinna:
zarejestrować się wstecznie jako podatnik VAT, gdzie datą wykonania czynności
opodatkowanych będzie data wykonania pierwszego importu Usług,
rozpoznawać import Usług nabywanych od A.,
wystawiać na rzecz Spółki faktury dokumentujące świadczenie Usług z naliczeniem
krajowego podatku VAT,
Spółka natomiast powinna rozpoznawać krajową transakcję nabycia Usług od B. i w
związku z tym powinna mieć prawo do odliczenia VAT wynikającego z faktur
otrzymywanych od B.
Rejestracja B. jako podatnika VAT
Zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy o VAT podmioty, o których mowa w art. 15 i art. 15a, są
obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć
naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.
W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne
niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność
gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Stosownie natomiast do art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje
wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów
pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących
wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające
na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla
celów zarobkowych.
Jak wynika z powyżej przytoczonych regulacji, podmioty prowadzące samodzielną
działalność gospodarczą, objętą przepisami ustawy o VAT, są co do zasady zobowiązane
do rejestracji jako podatnik VAT przed rozpoczęciem wykonywania pierwszej czynności
podlegającej opodatkowaniu.
Przenosząc powyższe na grunt przedmiotowej sprawy w pierwszej kolejności należy
zauważyć, że B. w momencie złożenia niniejszego wniosku o wydanie interpretacji
indywidualnej nie prowadzi aktywnej działalności gospodarczej nastawionej na
generowanie zysków. Nie jest ona ponadto zarejestrowana jako czynny podatnik podatku
od towarów i usług, a jej działalność sprowadza się do czynności stricte technicznej w
postaci przekazywania płatności z tytułu składek członkowskich od członków
Stowarzyszenia, w tym C., do A. Przekazywane płatności stanowią de facto wynagrodzenie
za Usługi świadczone przez Stowarzyszenie na rzecz jego członków na podstawie umów
członkowskich.
Tym samym, w przypadku uznania stanowiska Spółki w zakresie pytania nr 1 za
nieprawidłowe i uznania, że fakt uiszczania przez Spółkę płatności z tytułu składek
członkowskich na rzecz A. za pośrednictwem B. powoduje, że to B.,nabywa, a następnie
świadczy Usługi na rzecz Spółki, przyjmując fikcję prawną na podstawie art. 8 ust. 2a
ustawy o VAT, to B. winna powinna dokonać tzw. wstecznego zgłoszenia rejestracyjnego
jako podatnik od towarów i usług, gdzie datą wykonania czynności opodatkowanych
będzie data wykonania pierwszego importu Usług - Spółka nie będzie bowiem korzystać z
przysługujących na podstawie ustawy o VAT, możliwości zwolnienia podmiotowego.
Rozpoznanie przez B. importu usług od A.
W przypadku uznania stanowiska w zakresie pytania nr 1 za nieprawidłowe, a tym samym
uznania, że na gruncie okoliczności stanu faktycznego zastosowanie winien znaleźć art. 8
ust. 2a ustawy o VAT, B. powinna wykazywać import Usług nabywanych od A.
Jak wynika bowiem z art. 2 pkt 9) ustawy o VAT, przez import usług rozumie się
świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym
mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4).
W myśl natomiast przytoczonego już w niniejszym wniosku art. 17 ust. 1 pkt 4) ustawy o
VAT, podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające
osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są
następujące warunki:
a) usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz
stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w
przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest
zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
b) usługobiorcą jest:
w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art.
15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15,
zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4,
w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których
miejscem świadczenia usług, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju -
podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o
którym mowa w art. 15,
w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający
siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności
gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o
którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana
lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.
W związku z powyższym, w sytuacji uznania, że to nie C. winien rozpoznać import Usług
nabywanych od A., zastosowanie winien znaleźć art. 8 ust. 2a ustawy o VAT, gdzie w
ramach fikcji prawnej należałoby przyjąć, że A. świadczy na rzecz B. Usługi, które
następnie B. przekazuje Wnioskodawcy będącym ostatecznym beneficjentem Usług. Z
uwagi jednak na fakt, że A. nie posiada siedziby, ani stałego miejsca prowadzenia
działalności gospodarczej na terytorium Polski, a B. po dokonaniu rejestracji jako podatnik
VAT spełniać będzie przesłanki uznania jej za usługobiorcę, o którym mowa w art. 17 ust. 1
pkt 4) ustawy o VAT, to B. winna wówczas wykazywać import Usług nabywanych od A.
Wystawienie faktur dokumentujących Usługi świadczone przez B. na rzecz Spółki
Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1) ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę
dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa
w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku
od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej
niebędącej podatnikiem.
W myśl art. 2 pkt 22) ustawy o VAT, przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę
towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz
wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
Z powyższych regulacji wynika, że każdy podatnik, który dokonuje odpłatnej dostawy
towarów lub odpłatnie świadczy usługi na rzecz innego podatnika podatku od towarów i
usług, jest zobowiązany do wystawienia faktury dokumentującej tę transakcję.
A zatem, w przypadku uznania stanowiska Spółki w zakresie pytania nr 1 za
nieprawidłowe i uznania, że fakt uiszczania przez Spółkę płatności z tytułu składek
członkowskich na rzecz A. za pośrednictwem B. powinien świadczyć o tym, że to B.
nabywa, a następnie świadczy Usługi na rzecz Spółki, wówczas to B. powinna wystawiać na
rzecz C. faktury dokumentujące świadczenie Usług naliczając krajowy podatek VAT.
Odliczenie VAT
Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie w jakim towary i usługi są
wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym
mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę
podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art.
124.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1) lit. a) ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma
kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia
towarów i usług.
Na podstawie analizy powyższych regulacji należy stwierdzić, że prawo do obniżenia kwoty
podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną
spełnione łącznie dwie następujące przesłanki:
odliczenia dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług
oraz
towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do
wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest
określenie podatku należnego.
Aby podatnik VAT mógł skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego od podatku
należnego, konieczne jest zatem istnienie związku między nabywanymi towarami i
usługami a prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, która jest opodatkowana
podatkiem od towarów i usług.
Ustawodawca nie sprecyzował jednak, w jakim zakresie i w jaki sposób nabywane towary i
usługi powinny być związane z prowadzoną działalnością gospodarczą, aby podatnik mógł
odliczyć podatek naliczony z faktur dokumentujących nabycie tych towarów i usług. Należy
zatem uznać, że związek ten może być zarówno bezpośredni, jak i pośredni. Oznacza to,
że podatnik ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego nie tylko w przypadku, gdy
nabyte towary i usługi są wykorzystywane bezpośrednio do czynności opodatkowanych
(np. zakup towarów handlowych), ale również wtedy, gdy służą one do prowadzenia
działalności gospodarczej w sposób pośredni (np. zakup usług księgowych, koszty
reklamy). (tak przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 18 lutego 2021 r., sygn.
0114-KDIP4-3.4012.656.2020.1.KM
Należy również podkreślić, że prawo do odliczenia podatku naliczonego, jako integralna
część systemu VAT, w zasadzie nie może być ograniczane, ani pod względem czasu, ani też
pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem wyjątkowy przywilej
podatnika, lecz jego fundamentalne prawo. Możność wykonania tego prawa powinna być
zapewniona niezwłocznie i względem wszystkich kwot podatku, które zostały pobrane
(naliczone) od transakcji związanych z zakupami. Decydujące znaczenie dla oceny istnienia
prawa do odliczenia ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z
czynnościami opodatkowanymi. (zob. interpretacja indywidualna z dnia 19 lipca 2024 r.,
sygn. 0111-KDIB3-3.4012.223.2024.2.MPU).
Jednocześnie wskazać należy, że ustawodawca uzależnił prawo do odliczenia podatku
naliczonego w całości lub części nie tylko od spełnienia powyższych przesłanek
pozytywnych, lecz również od niezaistnienia przesłanek negatywnych określonych w art.
88 ustawy o VAT. Przepis ten zawiera katalog wyjątków, które wyłączają prawo podatnika
do odliczenia podatku naliczonego od podatku należnego.
Przenosząc powyższe na grunt niniejszej sprawy w pierwszej kolejności należy zauważyć,
że Spółka - jak zostało wskazane w opisie stany faktycznego - jest zarejestrowana w Polsce
jako czynny podatnik podatku od towarów i usług. Zatem pierwszy z warunków, jaki musi
być spełniony, aby możliwe było odliczenie VAT naliczonego z faktur wystawionych przez
B. na rzecz Wnioskodawcy, został spełniony.
Ponadto należy zauważyć, że Spółka, jako członek Stowarzyszenia, wykorzystuje
nabywane w związku z uiszczaniem opłaty członkowskiej usługi do wykonywania czynności
opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Spółka, w oparciu o nabytą licencją na
używanie znaku towarowego ..., prowadzi bowiem ... pod szyldem ..., co bezpośrednio
wpływa na generowane przez Wnioskodawcę przychody. W związku z tym, istnieje
bezpośredni związek pomiędzy usługami nabywany w związku z przynależnością do
Stowarzyszenia, w tym z nabyciem licencji na znak towarowy ..., a świadczony przez Spółkę
czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług. Tym samym, druga z
przesłanek jaka musi zostać spełniona, aby możliwa była realizacja przez Spółkę prawa do
odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawianych przez B., również została spełniona.
Co równie istotne, działalność gospodarcza prowadzona przez Wnioskodawcę nie podlega
zwolnieniom ani wyłączeniom z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Dodatkowo, w niniejszym stanie faktycznym nie występują żadne przesłanki wyłączające
możliwość odliczenia podatku naliczonego, uregulowane w art. 88 ustawy o VAT.
Wobec powyższego, w ocenie Spółki Wnioskodawca, będący czynnym podatnikiem VAT
oraz wykorzystujący nabywane usługi do prowadzenia opodatkowanej podatkiem od
towarów i usług działalności gospodarczej, będzie miał prawo do odliczenia VAT
naliczonego z faktur wystawianych przez B.
Potwierdzeniem powyższego stanowiska jest stanowisko Dyrektora KIS wyrażone w
interpretacji indywidualnej z dnia 23 grudnia 2024 r., sygn. 0112- KDIL1-3.4012.583.2024.1.
AKR. Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że podmiot A (Lider) oraz podmiot B (Partner)
zawarły umowę w celu realizacji wspólnego przedsięwzięcia w ramach konsorcjum. Koszty
wspólne związane z tą umową ponosi Lider, który następnie obciąża Partnera kosztami
obejmującymi zwrot części kosztów wspólnych. Jak wskazał Dyrektor Krajowej Informacji
Skarbowej: „W świetle powyższego obciążenie Partnera przez Lidera kwotą obejmującą
zwrot części Kosztów Wspólnych będzie spełniać kryteria odpłatnego świadczenia usług. W
tej sytuacji należy przyjąć, że mamy do czynienia z refakturowaniem usług. (...)
Podsumowując, stwierdzić należy, że obciążenie Partnera przez Lidera kwotą obejmującą
zwrot części Kosztów Wspólnych będzie czynnością opodatkowaną podatkiem VAT. Lider
będzie zobowiązany wystawić na Partnera fakturę z tego tytułu. Partnerowi będzie
przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego z faktur wystawianych przez Lidera
obejmujących rozliczenie Kosztów Wspólnych.”
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 25 października 2012 r., sygn. I FSK 65/12
wskazał natomiast: „Obowiązek podatkowy na gruncie podatku od towarów i usług w
przypadku odsprzedaży usług powstawał będzie na zasadach określonych w art. 19
ustawy o VAT, z tym tylko wyjątkiem, że w sytuacji gdy ustawa wiąże powstanie tego
obowiązku z wystawieniem faktury, powstawał on będzie z chwilą wystawienia refaktury,
gdyż to ten właśnie dokument (będący w istocie zwykłą fakturą tyle tylko, że wystawioną
przez podmiot refakturujący) potwierdza (w ramach fikcji prawnej przyjętej w art. 8 ust. 2a
ustawy o VAT) wyświadczenie stosownej usługi przez refakturującego na rzecz jej
faktycznego beneficjenta. I to na podstawie tego dokumentu, w przypadku gdy dana
usługa odsprzedawana jest podatnikowi VAT, możliwe będzie odliczenie podatku
naliczonego przez tego podatnika.”
W związku z powyższym, w ocenie Spółki Wnioskodawca będzie uprawniony do odliczania
podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur wystawianych przez B.
Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy prawidłowe jest stanowisko, zgodnie
z którym w niniejszej sprawie w przypadku uznania stanowiska Spółki w zakresie pytania 1
za nieprawidłowe i uznania, że charakter wzajemnych świadczeń, a w szczególności fakt
uiszczania przez Spółkę płatności z tytułu składek członkowskich na rzecz A. za
pośrednictwem B., skutkuje tym, że B. nabywa Usługi od A., a następnie to B. świadczy te
Usługi na rzecz Spółki, to:
B. powinna wstecznie zarejestrować się jako podatnik VAT, gdzie datą wykonania
czynności opodatkowanych będzie data wykonania pierwszego importu Usług,
rozpoznawać import Usług nabytych od A. i wystawiać na rzecz Spółki faktury
dokumentujące świadczenie Usług z naliczeniem krajowego podatku VAT,
Spółka natomiast powinna rozpoznawać transakcję nabycia Usług od B. i w związku z
tym ma powinna mieć prawo do odliczenia VAT wynikającego z faktur
otrzymywanych od B.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług
(t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”,
podlegają:
1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
2) eksport towarów;
3) import towarów na terytorium kraju;
4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy
oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Stosownie do art. 2 pkt 9 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o imporcie usług – rozumie się przez to
świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o
którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się
przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
W świetle art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde
świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej
niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu
art. 7 (...).
Definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest
wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług
transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej. Z
treści art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na
rzecz danego podmiotu. Słownik języka polskiego definiuje czasownik „świadczyć” jako
„wykonywać coś na czyjąś rzecz”, „świadczenie” zaś to obowiązek wykonywania,
przekazania czegoś.
Z powyższego wynika więc, że świadczeniem usług jest każde świadczenie na rzecz danego
podmiotu niebędące dostawą towarów. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy
rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie,
wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też
tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia, jako usługi, należy mieć na względzie,
że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie, które
nie jest dostawą towarów, zgodnie z art. 7 ustawy. Dodatkowo, warto wskazać, że pojęcie
„świadczenia” wywodzi się z prawa cywilnego i należy je rozumieć zgodnie z ukształtowaną
w tej gałęzi prawa definicją jako „każde zachowanie się na rzecz innej osoby”.
Pojęcie usługi według ustawy o podatku od towarów i usług jest szersze od usługi w
rozumieniu klasyfikacji statystycznych. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko
takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca
świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.
W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy
wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może
zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Co więcej, związek pomiędzy
otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć
charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że płatność
następuje w zamian za to świadczenie.
Taka definicja świadczenia usług jest wyrazem realizacji powszechności opodatkowania
podatkiem od towarów i usług wszelkich transakcji wykonywanych przez podatników w
ramach ich działalności gospodarczej.
Natomiast stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy:
W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby
trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam
otrzymał i wyświadczył te usługi.
Przepis ten jest źródłem praw i obowiązków podatników w odniesieniu do świadczeń
określanych mianem „odsprzedaży” lub „refakturowania” usług. W związku z tym należy
stwierdzić, że nabycie usług oraz ich późniejsza odsprzedaż (z marżą czy bez) powinny być
zawsze traktowane jako dwie odrębne transakcje usługowe.
Powyższy przepis jest odpowiednikiem art. 28 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28
listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE
L 347 s. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, który stanowi, że:
W przypadku, kiedy podatnik działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby
trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że podatnik ten nabył i
wyświadczył te usługi.
Oznacza to, że podmiot świadczący (sprzedający) daną usługę nabytą we własnym
imieniu, lecz na rzecz osoby trzeciej traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a
następnie jako usługodawca tej samej usługi. Przeniesienie ciężaru kosztów na inną
osobę, nie może być zatem w żaden inny sposób potraktowane niż jako świadczenie
usługi w tym samym zakresie.
Zatem w przypadku, gdy podmiot nabywa usługę, a następnie odsprzedaje ją
kontrahentowi w tzw. „stanie nieprzetworzonym”, uznawany jest za podatnika, który
usługę taką świadczy. Świadczenie takich usług powinno zostać opodatkowane podatkiem
od towarów i usług według stawki właściwej dla danego rodzaju usług.
Wskazać należy, że nie każda czynność, która stanowi dostawę towarów w rozumieniu art.
7 ustawy, bądź świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu
podatkiem od towarów i usług. Określona czynność będzie opodatkowana podatkiem
VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność
gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.
W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości
prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o
której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców
lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz
rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność
gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu
towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów
zarobkowych.
Przy czym zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy:
Podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające
osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione
są następujące warunki:
a) usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz
stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w
przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest
zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4,
b) usługobiorcą jest:
w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b – podatnik, o którym
mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa
w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art.
97 ust. 4,
w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których
miejscem świadczenia usług, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju
– podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca
podatnikiem, o którym mowa w art. 15,
w pozostałych przypadkach – podatnik, o którym mowa w art. 15,
posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce
prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba
prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca
siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do
zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4.
Na podstawie art. 17 ust. 2 ustawy:
W przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4 i 5, usługodawca lub dokonujący
dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego.
Powołany przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, wprowadza mechanizm tzw. odwrotnego
obciążenia, który polega na opodatkowaniu usług przez usługobiorcę. Warunkiem
zastosowania odwrotnego obciążenia na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy jest
spełnienie warunków dotyczących usługodawcy jak i usługobiorcy. Jednocześnie, aby
wystąpił import usług, miejsce świadczenia usługi nabywanej przez podatnika od
podatnika zagranicznego musi znajdować się na terytorium Polski.
Regulacje prawne w zakresie określania miejsca świadczenia usług, zostały zawarte w
ustawie o podatku od towarów i usług w rozdziale 3 działu V „Miejsce świadczenia przy ś
wiadczeniu usług”.
Stosownie do art. 28a ustawy:
Na potrzeby stosowania ww. rozdziału:
1) ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to:
a) podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa
w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez
względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6;
b) osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest
zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku
od wartości dodanej;
2) podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji
nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub
świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu
do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług.
Wskazany art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta
ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem
według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą.
Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w
art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące
działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw
trzecich.
Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy:
Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest
miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności
gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust.
1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n.
Jak stanowi art. 28b ust. 2 ustawy:
W przypadku, gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności
gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba
działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce
prowadzenia działalności gospodarczej.
Z powyższych przepisów ustawy wynika zatem, że co do zasady, usługa świadczona na
rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy inna niż wskazana w art. 28e, art. 28f ust. 1
i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy podlega opodatkowaniu
w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, chyba że jest świadczona dla
stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej usługobiorcy, które znajduje się w
innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, wówczas miejscem świadczenia
tej usługi jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, dla którego ta usługa
jest świadczona.
Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy należy zauważyć, że w niniejszej sprawie
wniesienie przez członków Stowarzyszenia składek członkowskich uprawnia do czerpania
przez członków Stowarzyszenia szeregu korzyści wynikających z przystąpienia do
Stowarzyszenia. W praktyce uczestnictwo w Stowarzyszeniu sprowadza się do uzyskania
możliwości prowadzenia działalności gospodarczej pod znakiem towarowym ..., który
cieszy się renomą i uznaniem. Jak wskazano we wniosku brak uiszczania opłaty
członkowskiej skutkuje wykluczeniem ze Stowarzyszenia oraz z organizacji krajowej.
Uiszczenie opłaty członkowskiej jest warunkiem koniecznym do korzystania z ww. Usług
przez członków A. Zatem należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie mamy do
czynienia z sytuacją, w której wystąpią skonkretyzowane świadczenia udzielane przez A. w
zamian za określone wynagrodzenie. Określona wpłata w postaci składki członkowskiej na
rzecz Stowarzyszenia jest w rzeczywistości wypłatą wynagrodzenia za świadczenie w
postaci możliwości czerpania przez członków Stowarzyszenia szeregu korzyści
wynikających z przystąpienia do Stowarzyszenia. Tym samym wpłata składki członkowskiej
na rzecz Stowarzyszenia, stanowi wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług, o którym
mowa w art. 8 ust. 1 ustawy.
Przy czym w celu udzielenia odpowiedzi na pytanie nr 1 wniosku należy przeanalizować
warunki i okoliczności w jakich dokonywane są płatności składek członkowskich.
Jak wynika z opisu sprawy działalność statutowa Stowarzyszenia finansowana jest z
płatności członkowskich wnoszonych przez członków Stowarzyszenia, za pośrednictwem
odpowiednich organizacji krajowych. Faktury (rachunki) wystawiane są zgodnie z prawem
szwajcarskim przez A. na rzecz organizacji krajowej B. i stanowią podstawę do dalszych
rozliczeń między B. a C., jako podmiotem korzystającymi ze znaku towarowego. Na
podstawie otrzymanych faktur B. wystawia na rzecz C. wezwania do dokonania płatności,
noty obciążeniowe lub inne analogiczne dokumenty, określające w szczególności kwotę
należności i termin płatności. Płatności pobierane od C. przez B. stanowią równowartość
składek członkowskich na rzecz Stowarzyszenia. Obecny sposób rozliczenia, polegający na
pośrednictwie organizacji krajowej (B.) w przekazywaniu składek członkowskich, stanowi
wymóg narzucony przez Stowarzyszenie każdemu z jego członków. Istotą tego schematu
jest centralizacja procesów płatniczych i zapewnienie spójności w rozliczeniach na terenie
wszystkich jurysdykcji, w których działa A. Organizacje krajowe, pełniąc rolę pośredników,
zapewniają efektywne i transparentne zarządzanie płatnościami członkowskimi, co z kolei
przekłada się na stabilność finansową Stowarzyszenia i jego zdolność do realizacji
statutowych celów. Taki sposób rozliczania składek członkowskich zwiększa w ocenie A.
przejrzystość i efektywność procesu płatniczego, a także pozwala na kontrolę przepływu
środków pieniężnych.
Na tle tak przedstawionego opisu sprawy – wbrew Państwa twierdzeniu – należy
stwierdzić, że B., jako pośrednik w dokonywaniu płatności na linii A. – C., nabywa usługę –
w zakresie umożliwienia członkom Stowarzyszenia czerpania szeregu korzyści
wynikających z przystąpienia do Stowarzyszenia – we własnym imieniu, ale na rzecz C. i
tym samym B. dokonuje odsprzedaży (refakturowania) ww. usług. Zatem w niniejszej
sprawie znajdzie zastosowanie regulacja wynikająca z art. 8 ust. 2a ustawy.
Oznacza to, że B. jako podmiot świadczący ww. usługę nabytą we własnym imieniu, lecz na
rzecz Państwa traktowany jest najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca
tej samej usługi. Przeniesienie ciężaru kosztów na C. nie może być zatem w żaden inny
sposób potraktowane niż jako świadczenie usługi w tym samym zakresie. Celem
obciążenia C. kosztami usługi jest odsprzedaż tej usługi przez podmiot uczestniczący
pośrednio w świadczeniu, czyli B., pomimo że B. jako pośrednik tej usługi nie wykonał.
Przenoszenie kosztów jest więc świadczeniem pomiędzy podmiotem pośredniczącym
pomiędzy właściwym usługodawcą, a rzeczywistym nabywcą tej usługi.
W niniejszej sprawie występuje zatem tzw. fikcja prawna przewidziana w art. 8 ust. 2a
ustawy, w świetle której B. występuje w roli odsprzedającego przedmiotowe usługi nabyte
we własnym imieniu, lecz na rzecz C. C. w opisywanym przypadku jest beneficjentem ww.
usługi nabytej od B. Zatem, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług, B. jest
traktowana najpierw jako usługobiorca, a następnie jako usługodawca tej samej usługi, za
którą to usługę B. obciąża C.
Wobec powyższego, mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy należy
stwierdzić, że na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług C. nie nabywa w zamian za
płacone składki członkowskie usług od A. (tj. od podmiotu nieposiadającego siedziby
działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na
terytorium kraju). W konsekwencji C. nie jest zobowiązany do wykazania importu usług z
tego tytułu. W opisanym schemacie współpracy pomiędzy A. a C., przy udziale B. – na
podstawie art. 8 ust. 2a ustawy – dochodzi do nabycia ww. usług w zakresie umożliwienia
czerpania szeregu korzyści wynikających z przystąpienia do Stowarzyszenia od organizacji
krajowej, tj. od B.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 wniosku uznaję za
nieprawidłowe.
Odnośnie obowiązku rejestracji jako podatnik VAT należy wskazać, że w myśl art. 96 ust. 1
ustawy:
Podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania
pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego
zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.
Na podstawie art. 96 ust. 3 ustawy:
Podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na
podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od
podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82
ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.
Przepis art. 96 ust. 4 ustawy:
Naczelnik urzędu skarbowego, po weryfikacji danych podanych w zgłoszeniu
rejestracyjnym, rejestruje podatnika jako:
1) „podatnika VAT czynnego”,
2) „podatnika VAT zwolnionego” - w przypadku podatnika, o którym mowa w:
a) ust. 3 i 3c,
b) art. 113a ust. 1, jeżeli złożył zawiadomienie w celu rejestracji jako podatnik
VAT UE
- i na jego wniosek potwierdza to zarejestrowanie.
Z kolei, w myśl art. 96 ust. 5 ustawy:
Jeżeli podmioty, o których mowa w ust. 3, rozpoczną dokonywanie sprzedaży
opodatkowanej, utracą zwolnienie od podatku lub zrezygnują z tego zwolnienia,
obowiązane są do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w ust. 1, a w
przypadku podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni – do
aktualizacji tego zgłoszenia w terminach:
1) przed dniem dokonania pierwszej sprzedaży towaru lub usługi, innych niż
zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 2a i 4-41 lub przepisów
wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, w przypadku rozpoczęcia dokonywania tej
sprzedaży;
2) przed dniem, w którym podatnik traci prawo do zwolnienia, o którym mowa w
art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku utraty tego prawa;
3) przed początkiem miesiąca, w którym podatnik rezygnuje ze zwolnienia, o którym
mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 oraz art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku rezygnacji z tego
zwolnienia, z zastrzeżeniem pkt 4;
4) przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5, w przypadku
rezygnacji ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 9, od pierwszej
wykonanej czynności.
A zatem, rejestracji należy dokonać przed dniem wykonania pierwszej czynności
określonej w art. 5 ustawy, przy czym przepis nie określa, jak wcześnie rejestracja powinna
nastąpić. Natomiast powinna ona nastąpić najpóźniej w dniu poprzedzającym dokonanie
pierwszej czynności opodatkowanej.
Zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy:
Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym
deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca
następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c i
art. 133 i art. 138g ust. 2.
Zasady dokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu regulują przepisy art.
106a-106q ustawy.
Zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy:
Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
1) sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art.
106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku,
podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz
osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
2) wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik
korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;
3) wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż
wskazany w pkt 1;
4) otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o
których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:
a) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
b) czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5
pkt 4,
c) dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a
ust. 1b.
Jak stanowi art. 106b ust. 2 ustawy:
Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży
zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9, art. 113a ust. 1
lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.
Faktury są dokumentami sformalizowanymi. Prawidłowość materialnoprawna faktury
zachodzi, jeżeli odzwierciedla w sposób prawidłowy zdarzenie gospodarcze. Faktura potw
ierdza zaistniałe zdarzenia gospodarcze, a jej elementy formalne wymagane przez art.
106e ust. 1 ustawy, mają znaczenie dowodowe.
Dane, które powinna zawierać faktura, zostały wskazane w art. 106e ust. 1 ustawy, w
tym w pkt 1-18 wymieniono:
Faktura powinna zawierać:
1) datę wystawienia;
2) kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób
jednoznaczny identyfikuje fakturę;
3) imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich
adresy;
4) numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z
zastrzeżeniem pkt 24 lit. a oraz pkt 25;
5) numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na
potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on
towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;
6) datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę
otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest
określona i różni się od daty wystawienia faktury;
7) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;
8) miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;
9) cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);
10) kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu
wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej
netto;
11) wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez
kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);
12) stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku
korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach
6a, 7 i 9;
13) sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi
stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;
14) kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty
dotyczące poszczególnych stawek podatku;
15) kwotę należności ogółem;
16) w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług, w odniesieniu do których:
a) obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 1 lub art. 21 ust. 1, lub
b) w przepisach wydanych na podstawie art. 19a ust. 12 określono termin powstania
obowiązku podatkowego z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty,
- wyrazy „metoda kasowa”;
17) w przypadku faktur, o których mowa w art. 106d ust. 1 – wyraz
„samofakturowanie”;
18) w przypadku dostawy towarów lub wykonania usługi, dla których obowiązanym
do rozliczenia podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym
charakterze jest nabywca towaru lub usługi – wyrazy ,,odwrotne obciążenie”;
(...)
Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy:
Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika posiadającego
siedzibę działalności gospodarczej na terytorium kraju, u którego wartość sprzedaży,
z wyłączeniem podatku, nie przekroczyła w poprzednim ani bieżącym roku
podatkowym kwoty 200 000 zł.
Stosownie do art. 113 ust. 5 ustawy:
Jeżeli wartość sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie ust. 1 przekroczy
kwotę, o której mowa w ust. 1, zwolnienie traci moc począwszy od czynności, którą
przekroczono tę kwotę.
Jak stwierdzono w odpowiedzi na pytanie nr 1 wniosku B., jako pośrednik w dokonywaniu
płatności na linii A. – C., nabywa usługę – w zakresie umożliwienia członkom
Stowarzyszenia czerpania szeregu korzyści wynikających z przystąpienia do
Stowarzyszenia – we własnym imieniu, ale na rzecz C. i tym samym B. dokonuje
odsprzedaży (refakturowania) ww. usług.
Zatem na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług B. nabywa w zamian za płacone
składki członkowskie usługi od A., tj. od podmiotu nieposiadającego siedziby działalności
gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium
kraju.
Jak wynika z okoliczności sprawy B., jest osobą prawną, spółką z ograniczoną
odpowiedzialnością, mającą siedzibę na terytorium Polski. Głównym przedmiotem
działalności B. jest pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej
i zarządzania. Oprócz tego, B. prowadzi działalność w zakresie reklamy oraz stosunków
międzyludzkich (public relations) i komunikacji.
Zatem należy stwierdzić, że B. jest podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy. W
konsekwencji miejsce świadczenia, a tym samym opodatkowania nabywanych przez B.
usług należy rozstrzygać na podstawie przepisów regulujących miejsce świadczenia usług
na rzecz podmiotu będącego podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy. Do nabywanych
przez B. usług nie znajdują zastosowania szczególne zasady określania miejsca
świadczenia usług, o których mowa w art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i,
art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n ustawy. W analizowanym przypadku zgodnie z ogólną
zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy, miejscem świadczenia usług jest miejsce, gdzie
usługobiorca posiada swoją siedzibę, tj. Polska. Tym samym nabywane przez B. usługi
podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT w Polsce.
Wobec powyższego, w związku z nabyciem przez B. usług od A., B. jest podatnikiem z
tytułu importu usług, w rozumieniu art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, zobowiązanym do
rozliczenia podatku VAT z tego tytułu.
Jednocześnie, w niniejszej sprawie B., na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy w związku z art. 8
ust. 2a ustawy, świadczy usługi, na rzecz C.
Jak wynika ze wskazanych wyżej regulacji, do dokonania rejestracji jako podatnicy VAT co
do zasady zobowiązane są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości
prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą.
Rejestracja taka powinna nastąpić jeszcze przed dokonaniem pierwszej czynności
podlegającej opodatkowaniu VAT.
W odniesieniu do powyższej reguły ustawodawca wprowadził jednak pewien wyjątek. Jak
bowiem wynika z art. 96 ust. 3 ustawy podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż
jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie
czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na
podstawie art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne.
We wniosku wskazano, że w przypadku konieczności ewentualnego dokonania przez B.
tzw. wstecznego zgłoszenia rejestracyjnego, B. będzie korzystać ze zwolnienia określonego
w art. 113 ust. 1 i ust. 9 ustawy.
Zatem, w sytuacji gdy B. będzie korzystać ze zwolnienia określonego w art. 113 ust. 1 i ust.
9 ustawy, nie będzie miała obowiązku rejestracji jako podatnik podatku VAT w związku z
nabyciem usług od A., a następnie sprzedaży na rzecz C. W tej sytuacji B. nie będzie miała
również obowiązku wystawiania na rzecz C. faktur dokumentujących świadczenie usług.
Jednocześnie należy wskazać, że jeżeli wartość sprzedaży opodatkowanej na terytorium
Polski przekroczy kwotę 200.000 zł, to B. utraci prawo do korzystania ze zwolnienia
określonego w art. 113 ust. 1 ustawy i B. będzie wówczas zobowiązana do rejestracji jako
podatnik VAT czynny i wystawiania faktur na rzecz C. dokumentujących świadczenie usług
z naliczeniem krajowego podatku VAT. Zwolnienie, o którym mowa w art. 113 ust. 1
ustawy utraci moc począwszy od czynności, którą zostanie przekroczona wskazana kwota
limitu, stosownie do art. 113 ust. 5 ustawy.
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w
art. 86 ust. 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności
opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do
obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem
art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur
otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem
usługi.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 4 lit. a ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi kwota podatku należnego z tytułu świadczenia
usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 lub 8 podatnikiem jest ich
usługobiorca.
Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod
warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że
zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz
niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten
określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku
należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jak wynika z art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy
podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku
gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest
zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do
podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w
sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Przepis art. 88 ust. 4 ustawy mówi, że:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do
podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art.
96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą
wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Jak wynika z okoliczności sprawy C. jest zarejestrowany w Polsce jako czynny podatnik
podatku od towarów i usług. W ramach prowadzonej działalności gospodarczej C. realizuje
czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. C. w ramach
działalności gospodarczej nie wykonuje czynności zwolnionych z opodatkowania
podatkiem od towarów lub usług lub niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem.
Nabywane w związku z uiszczaniem opłat członkowskich usługi, dzięki którym C. nabywa w
szczególności licencję i tym samym prawo do korzystania ze znaku towarowego ...
wykorzystywane są przez C. do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.
C. bowiem, posługując się znakiem towarowym ... na podstawie licencji dokonuje
sprzedaży ... pod szyldem ..., co bezpośrednio wpływa na generowaną przez C. sprzedaż
opodatkowaną podatkiem od towarów i usług.
Wobec powyższego, w przypadku otrzymania przez C. faktur dokumentujących nabycie od
B. usług z naliczeniem krajowego podatku VAT, wówczas C. będzie miał prawo do
odliczenia podatku naliczonego wynikającego z ww. faktur, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy.
Prawo to przysługuje pod warunkiem, że nie wystąpiły przesłanki negatywne wskazane w
art. 88 ustawy.
W związku z powyższym, oceniając całościowo Państwa stanowisko w zakresie pytania nr
2 uznaję je za nieprawidłowe, bowiem we własnym stanowisku nie uwzględniają Państwo
okoliczności wynikającej z opisu sprawy, że przez pewien czas B. będzie korzystała ze
zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 ustawy.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego,
który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Informuję, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku
(zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie
mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.
Zaznacza się, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o
wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia
zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany
przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo
ponoszą ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem
we wniosku opisu sprawy. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe
tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji
pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W
związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we
wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb
ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz.
111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja
będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą
mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub
zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem
czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy
z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w
decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej
praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
przez Zainteresowanego, który
jest stroną postępowania
C. Spółka Akcyjna (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji
podatkowej) ma prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego
Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa
z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.
U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę
należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej
(art. 53 § 1 PPSA):
w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa
Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres
Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS
/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia
przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do
zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz
powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r
Ordynacji podatkowej.