Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
7 marca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 27 lutego 2025 r. o wydanie interpretacji
indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w kwestii zwolnienia od podatku
dostaw towarów dokonywanych w sklepach charytatywnych.
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego
Fundacja A (dalej: Fundacja lub Wnioskodawca) jest zarejestrowana w Krajowym Rejestrze
Sądowym pod numerem xxx, zarówno w rejestrze stowarzyszeń jak i w rejestrze
przedsiębiorców. Fundacja jest również zarejestrowana jako podatnik VAT (podatek od towarów i usług) czynny. Obrót
sklepów charytatywnych w 2024 roku wyniósł 306.898,77 zł netto.
Fundacja prowadzi dwa sklepy charytatywne w T. Obrót tych sklepów w 2024 roku wyniósł
306.898,77 zł netto. Sklepy charytatywne powstały celem wspierania kobiet, lokalnej
społeczności oraz realizacji działań na rzecz ochrony środowiska, ze szczególnym
uwzględnieniem zrównoważonego rozwoju. Sklepy charytatywne, w godzinach otwarcia,
przyjmują codziennie darowizny rzeczowe, to jest: niepotrzebne, używane przedmioty,
takie jak odzież, obuwie, torebki, książki, porcelanę, ozdoby domowe, zabawki oraz gry.
Wszystkie przedmioty, które przyjmuje, są starannie selekcjonowane, a te nadające się do
dalszego użytkowania trafiają na półki sklepowe. Dzięki tej działalności Fundacja przedłuża
cykl życia rzeczy, ratując je przed trafieniem na wysypisko, co pozytywnie wpływa na
ochronę środowiska poprzez zmniejszenie ilości odpadów. Działania te odpowiadają na
rosnącą świadomość społeczną w zakresie zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialności
ekologicznej.
Przekazane przedmioty są starannie sortowane przez pracowników sklepu, którzy
dokonują ich odświeżenia i ewentualnej naprawy w celu przygotowania do sprzedaży.
Każdy przedmiot jest indywidualnie wyceniany, przy czym ceny są symboliczne,
umożliwiające dostępność produktów dla szerokiego kręgu odbiorców. Dochody ze
sprzedaży przeznaczane są wyłącznie na realizację działań statutowych Fundacji, pokrycie
kosztów działalności sklepu (w tym czynszu) oraz zapewnienie stabilnego zatrudnienia
pracownikom.
Środki pozyskane z działalności sklepów charytatywnych Fundacji w całości wspierają
projekty charytatywne i społeczne realizowane przez Fundację. Fundacja przekazuje
używane przedmioty innym organizacjom, wspiera osoby indywidualne w potrzebie
finansowo i rzeczowo, a także organizuje wydarzenia i warsztaty dla kobiet, w tym
spotkania edukacyjne, warsztaty rozwojowe oraz wydarzenia na rzecz ochrony zwierząt,
takie jak coroczne obchody D.
Działania Fundacji są szczególnie ukierunkowane na odpowiedź na potrzeby lokalnej
społeczności. Fundacja angażuje się w pomoc dzieciom, seniorom oraz organizuje szereg
lokalnych akcji i inicjatyw, które odpowiadają na aktualne potrzeby mieszkańców.
Fundacja realizuje działania zgodne z ideą zrównoważonego rozwoju, łącząc pomoc
społeczną z aktywnym działaniem na rzecz ochrony środowiska oraz tworząc przestrzeń
do rozwoju lokalnych inicjatyw.
Fundacja nie została jeszcze wpisana do wykazu organizacji pożytku publicznego
uprawnionych do otrzymania 1,5% podatku dochodowego od osób fizycznych. Fundacja
podejmuje starania w tym zakresie i najprawdopodobniej zostanie wpisana do wykazu
jeszcze w tym roku.
Wnioskodawca nie dokonuje, w ramach sklepów charytatywnych, dostaw towarów
wymienionych w załączniku nr 1 do ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym
(Dz. U. z 2022 r. poz. 143, z późn. zm.).
W odpowiedzi na wezwanie odpowiedzieli Państwo zadane przez Organ pytania w
następujący sposób:
Na pytanie: „Czy posiadają Państwo status organizacji pożytku publicznego? Prosimy
wskazać, czy spełniają Państwo warunki wymienione w art. 22 ustawy z dnia 23 kwietnia
2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1491
ze zm.)?”
Odpowiedzieli Państwo: „Fundacja A nie posiada statusu organizacji pożytku publicznego.
Fundacja spełnia warunki wskazane w art. 22 ustawy z 23 kwietnia 2003 roku o
działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.”
Na pytanie: „Czy w sklepach charytatywnych sprzedają Państwo tylko i wyłącznie towary
otrzymane w ramach wskazanych darowizn, jeśli nie należy precyzyjnie wskazać jakie i
skąd pozyskane towary Państwo sprzedają?”
Odpowiedzieli Państwo: „Zdecydowana większość towarów pochodzi z darowizn, jedynie,
incydentalnie Fundacja sprzedaje książki i gry oraz maskotki wytworzone przez
spółdzielnię socjalną.”
Na pytanie: „Jakie konkretnie towary sprzedają Państwo w sklepach charytatywnych (tut.
Organ nie wzywa o wskazanie kolejno towarów jakie obecnie mają Państwo w sprzedaży
lecz konkretne przybliżenie jakiego rodzaju asortyment (towary) jest sprzedawany w
sklepach charytatywnych, jakiego rodzaju asortyment (towary) jest w przeważającej
większości, jakiego rodzaju asortyment (towary) jest sporadycznie itp.)?”
Odpowiedzieli Państwo: „Towary sprzedawane przez sklepy charytatywne to: odzież
damską i męską - tych towarów sprzedawanych jest najwięcej. Sprzedawane są również
buty, torebki, książki, szkło, porcelana, ozdoby domowe, zabawki, gry. Sprzedawane
towary nie są towarami, o których mowa w art. 113 ust. 13 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004
roku o podatku od towarów i usług.”
Na pytanie: „W jaki sposób, na jakich zasadach ustalają Państwo ceny sprzedawanych
towarów?”
Odpowiedzieli Państwo: „Ceny są ustalane w odniesieniu do cen rynkowych towarów
podobnych. Na ustalenie ceny ma również wpływ ilość posiadanych przez Fundację
towarów, przy znacznej ilości cena jest obniżana celem szybkiego upłynnienia zapasów.”
Na pytanie: „Czy w odniesieniu do towarów, których wartość rynkowa uwzględniająca
podatek przekracza 2.000 zł, posiadają Państwo dokumentację pozwalającą na
identyfikację darczyńcy i potwierdzającą dokonanie darowizny, a w przypadku darowizny z
terytorium państwa trzeciego posiadają Państwo dodatkowo dokument celny, z którego
wynika, że import tych towarów nie korzystał ze zwolnień, o których mowa w art. 81
ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?”
Odpowiedzieli Państwo: „Fundacja nie sprzedaje towarów o wartości przekraczającej
2.000 zł, każdy z oferowanych towarów jest znacznie tańszy, na droższe z oferowanych
towarów mają cenę od 300 do 400 zł jednakże jest to sprzedaż występująca niezmiernie
rzadko.”
Na pytanie: „Czy nie naruszają Państwo warunków lub zasad działania określonych w
ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie?”
Odpowiedzieli Państwo: „Fundacja nie narusza przepisów ustawy z 24 kwietnia 2003 roku
o działalności pożytku publicznego i wolontariacie.”
Na pytanie: „Czy darowizny otrzymują Państwo w związku z prowadzonymi przez Państwa
zbiórkami towarów, będącymi zbiórkami publicznymi w rozumieniu przepisów ustawy z
dnia 14 marca 2014 r. o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych?”
Odpowiedzieli Państwo: „Fundacja nie prowadzi zbiórek publicznych w rozumieniu
przepisów ustawy z 14 marca 2014 roku o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych.”
Na pytanie: „Czy zbiórki towarów organizowane przez Państwa są przeprowadzane
zgodnie z przepisami ustawy z dnia 14 marca 2014 r. o zasadach prowadzenia zbiórek
publicznych?”
Odpowiedzieli Państwo: „Skoro Fundacja nie prowadzi zbiórek publicznych nie może
naruszać zasad określonych w ustawie wymienionej w pkt 7.”
Na pytanie: „Czy środki pieniężne uzyskane przez Państwa ze sprzedaży towarów zostają
przeznaczone w całości na realizację celów publicznych i religijnych?”
Opowiedzieli Państwo: „Środki uzyskane ze sprzedaży towarów zostają przeznaczone
statutowe oraz na pokrycie kosztów funkcjonowania Fundacji. Cele statutowe są zbieżne z
celami publicznymi.”
Pytanie
Czy Fundacja może skorzystać ze zwolnienia, o którym mowa w §3 ust. 1 pkt 1 lit. a
rozporządzenia Ministra Finansów z 20 grudnia 2013 roku w sprawie zwolnień od podatku
od towarów i usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (Dz. U. z 2023 roku, poz. 955
z późn. zm.) przy dostawie towarów w swoich sklepach charytatywnych?
Państwa stanowisko w sprawie
Wnioskodawca stoi na stanowisku, że sprzedaż dokonywana w sklepach charytatywnych
korzysta ze zwolnienia od podatku na podstawie §3 ust. 1 pkt 1 lit. a rozporządzenia
Ministra Finansów z 20 grudnia 2013 roku w sprawie zwolnień od podatku od towarów i
usług oraz warunków stosowania tych zwolnień (dalej: Rozporządzenie).
Powołany przepis zwalnia z podatku od towarów i usług dostawę towarów, z wyłączeniem
towarów wymienionych w załączniku nr 1 do ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku
akcyzowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 143, z późn. zm.), dokonywaną przez organizację pożytku
publicznego, jeżeli towary te zostały nabyte przez tę organizację pożytku publicznego:
a) w drodze darowizny otrzymanej w związku z prowadzoną przez organizację pożytku
publicznego zbiórką towarów, z przeznaczeniem na realizację celów publicznych i
religijnych,
b) za środki pieniężne pochodzące z ich zbiórki prowadzonej przez organizację pożytku
publicznego, z przeznaczeniem na realizację celów publicznych i religijnych.
Zwolnienie, o którym mowa wyżej, stosuje się, pod warunkiem że:
1) organizacja pożytku publicznego nie narusza warunków lub zasad działania określonych
w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o
wolontariacie;
2) środki pieniężne uzyskane przez organizację pożytku publicznego z dostawy towarów, o
której mowa w ust. 1 pkt 1, zostaną przeznaczone w całości na realizację celów
publicznych i religijnych;
3) nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji;
4) zbiórka, będąca zbiórką publiczną w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 14 marca
2014 r. o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych, jest przeprowadzana zgodnie z
przepisami tej ustawy. Fundacja spełnia warunki zapisane w §3 ust. 2 pkt 1, 2 i 4
Rozporządzenia i w tym zakresie nie ma wątpliwości.
Natomiast wątpliwości Stowarzyszenia budzi warunek niepowodowania naruszenia
konkurencji (§3 ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia). Sprzedaż towarów w sklepie charytatywnym
odbywa się po niższych cenach niż w innych, komercyjnych placówkach handlowych.
Trzeba jednak pamiętać, że wartość sprzedaży Stowarzyszenia w sklepie charytatywnym
jest znikoma na tle sprzedaży prowadzonej przez przedsiębiorców w okolicy. Niska
sprzedaż nie wynika jedynie z niskich cen ale też z ograniczonej ilości oferowanych
towarów, które jak zostało opisane to wcześniej pochodzą wyłącznie z darowizn. W
samych T oraz w okolicach są dziesiątki sklepów oferujących towary używane, co daje
wartość sprzedaży w nieporównywalnej wielkości do sprzedaży sklepu charytatywnego
Stowarzyszenia. Latem 2024 roku w Polsce działało 13,8 tys. sklepów z towarami
używanym - wynika z danych opracowanych dla „Rzeczpospolitej” przeprowadzonych
przez Dun & Bradstreet (dane z publikacji prasowej). Zakładając, że w Polsce żyje około 37
mln osób, a w samej aglomeracji xxx około xx osób, oznacza to, że ludność aglomeracji to
około 5,4% ogólnej populacji kraju. Przyjmując, że aglomeracja xxx to rynek zbytu dla
sklepu charytatywnego prowadzonego przez Stowarzyszenie i odnosząc to to ogólnej
liczby tego typu placówek na podstawie badania Dun & Bradstreet wychodzi, że w
aglomeracji xxx powinno działać około 740 sklepów z towarami używanymi (13.800 x
5,4%). Zatem sklepy Stowarzyszenia stanowią 0,28% sklepów tego typu w aglomeracji.
Wyliczenie to jasno wskazuje, że tak minimalny udział w rynku nie może, w żaden sposób,
zaburzać konkurencji.
Należy również zwrócić uwagę na jeszcze jeden aspekt zagadnienia. Nie można
obiektywnie określić średniej ceny towaru używanego, chociażby ze względu na stan
zużycia, który w przypadku każdego, jednostkowego towaru jest inny. To, że sklep
charytatywny Stowarzyszenia sprzedaje towary po niskich cenach, nie oznacza, że ceny te
są wyższe od cen w innych sklepach z towarami używanymi. Trzeba pamiętać, że sposób
ustalania cen w poszczególnych sklepach też może być różny: waga towaru, jednostka
towaru itp. Rynek towarów jest bardzo specyficzny i zasad tego rynku nie można odnosić
do rynku towarów nowych, gdzie porównanie cen jest łatwe i proste, przede wszystkim ze
względu na to, że możemy porównać ceny identycznych towarów, natomiast w sklepach z
towarami używanymi nie ma dwóch identycznych towarów, chociażby ze względu na stan
zużycia.
Powyższe dywagacje prowadzą do jednego wniosku: sklepy charytatywne Stowarzyszenia
nie naruszają zasad konkurencji, a co za tym idzie Wnioskodawca ma prawo do zwolnienia
z podatku od towarów i usług towarów używanych będących przedmiotem dostawy na
podstawie §3 ust. 1 pkt 1 lit. a Rozporządzenia.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest nieprawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od
towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa
towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Według art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy
oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się
przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, (...).
Nie każda czynność, która stanowi dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu
art. 7 ust. 1 lub art. 8 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i
usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi
być wykonana przez podatnika.
Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości
prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o
której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców
lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz
rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność
gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu
towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów
zarobkowych.
Na podstawie art. 1 ustawy z 6 kwietnia 1984 r. o fundacjach (t. j. Dz. U z 2023 r. poz. 166):
Fundacja może być ustanowiona dla realizacji zgodnych z podstawowymi interesami
Rzeczypospolitej Polskiej celów społecznie lub gospodarczo użytecznych, w
szczególności takich, jak: ochrona zdrowia, rozwój gospodarki i nauki, oświata i
wychowanie, kultura i sztuka, opieka i pomoc społeczna, ochrona środowiska oraz
opieka nad zabytkami.
Zgodnie z at. 5 ust. 5 ustawy o fundacjach:
Fundacja może prowadzić działalność gospodarczą w rozmiarach służących realizacji
jej celów. (...)
Co do zasady, na podstawie ww. przepisów działalność fundacji można więc podzielić na
działalność związaną z realizacją celów, dla których fundacja została powołana (statutową)
oraz pozostałą działalność gospodarczą (która, co do zasady, ma wspomagać działalność
statutową).
Zgodnie z art. 3 ustawy z dnia 23 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i
wolontariacie (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1491 ze zm.):
Działalnością pożytku publicznego jest działalność społecznie użyteczna,
prowadzona przez organizacje pozarządowe w sferze zadań publicznych
określonych w ustawie.
Stosownie do art. 6 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie:
Działalność pożytku publicznego nie jest, z zastrzeżeniem art. 9 ust. 1, działalnością
gospodarczą, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo
przedsiębiorców (Dz. U. z 2024 r. poz. 236 i 1222), i może być prowadzona jako
działalność nieodpłatna lub jako działalność odpłatna.
W myśl art. 9 ust. 1 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie:
Działalność odpłatna pożytku publicznego organizacji pozarządowych oraz
podmiotów wymienionych w art. 3 ust. 3 stanowi działalność gospodarczą, w
rozumieniu przepisów ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców, jeżeli:
1) wynagrodzenie, o którym mowa w art. 8 ust. 1, jest w odniesieniu do działalności
danego rodzaju wyższe od tego, jakie wynika z kosztów tej działalności, lub
2) przeciętne miesięczne wynagrodzenie osoby fizycznej z tytułu zatrudnienia przy
wykonywaniu statutowej działalności odpłatnej pożytku publicznego, za okres
ostatniego roku obrotowego, a w przypadku zatrudnienia trwającego krócej niż rok
obrotowy - za okres tego zatrudnienia, przekracza 3-krotność przeciętnego
miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw ogłoszonego przez Prezesa
Głównego Urzędu Statystycznego za rok poprzedni.
W świetle art. 22 ustawy o działalności pożytku publicznego i wolontariacie:
1. Organizacja pozarządowa oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 pkt 1 i 4 mogą
uzyskać status organizacji pożytku publicznego pod warunkiem, iż działalność o
której mowa w art. 20 ust. 1 pkt 1 i ust. 2 prowadzona jest nieprzerwanie przez co
najmniej 2 lata.
1a. Warunek, o którym mowa w ust. 1, nie dotyczy ochotniczych straży pożarnych.
2. Organizacja pozarządowa oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 pkt 4
podlegające obowiązkowi wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego uzyskują status
organizacji pożytku publicznego z chwilą wpisania do tego Rejestru informacji o
spełnieniu wymagań, o których mowa w art. 20, na zasadach i w trybie określonych
w ustawie z dnia 20 sierpnia 1997 r. o Krajowym Rejestrze Sądowym.
3. Organizacja pozarządowa inna niż wymieniona w ust. 2 oraz podmioty
wymienione w art. 3 ust. 3 pkt 1, uzyskują status organizacji pożytku publicznego z
chwilą wpisania do Krajowego Rejestru Sądowego, na zasadach i w trybie
określonych w ustawie, o której mowa w ust. 2.
4. Organizacja pozarządowa, oraz podmioty wymienione w art. 3 ust. 3 pkt 4 o
których mowa w ust. 2, traci status organizacji pożytku publicznego z chwilą
wykreślenia z Krajowego Rejestru Sądowego informacji o spełnianiu wymagań
określonych w art. 20, a podmioty, o których mowa w ust. 3 - z chwilą ich
wykreślenia z tego Rejestru.
5. W przypadku otwarcia likwidacji, ogłoszenia upadłości albo prawomocnego
oddalenia wniosku o ogłoszenie upadłości organizacji pożytku publicznego z uwagi
na fakt, że majątek organizacji pożytku publicznego nie wystarcza na zaspokojenie
kosztów postępowania, sąd rejestrowy z urzędu wykreśla informację, o której mowa
w ust. 2, lub organizację, o której mowa w ust. 3, z Krajowego Rejestru Sądowego.
6. Właściwy sąd rejestrowy, po uprawomocnieniu się postanowienia w przedmiocie
wykreślenia informacji, o której mowa w ust. 2, lub organizacji, o której mowa w ust.
3, z Krajowego Rejestru Sądowego, informuje o tym Dyrektora Narodowego
Instytutu, podając datę doręczenia i uprawomocnienia się tego postanowienia.
7. Organizacja pożytku publicznego, w stosunku do której właściwy sąd rejestrowy
wydał postanowienie, o którym mowa w ust. 6:
1) informuje Dyrektora Narodowego Instytutu o wysokości niewydatkowanych na
dzień wydania tego postanowienia środków finansowych pochodzących z 1,5%
podatku dochodowego od osób fizycznych, w terminie 14 dni od dnia doręczenia
tego postanowienia;
2) przekazuje niewydatkowane na dzień wydania tego postanowienia środki
finansowe pochodzące z 1,5% podatku dochodowego od osób fizycznych na rzecz
Funduszu Wspierania Organizacji Pożytku Publicznego, w terminie 14 dni od dnia
uprawomocnienia się tego postanowienia.
8. W przypadku niepoinformowania lub nieprzekazania środków, o których mowa w
ust. 7, Dyrektor Narodowego Instytutu wzywa organizację pożytku publicznego do
zwrotu niewydatkowanych środków finansowych pochodzących z 1,5% podatku
dochodowego od osób fizycznych lub przedstawienia niezbędnych wyjaśnień.
9. W przypadku niezastosowania się organizacji pożytku publicznego do wezwania w
terminie 14 dni od dnia jego otrzymania Dyrektor Narodowego Instytutu wydaje
decyzję określającą kwotę niewydatkowanych środków finansowych pochodzących z
1,5% podatku dochodowego od osób fizycznych i określa termin, od którego nalicza
się odsetki. W zakresie nieuregulowanym stosuje się odpowiednio przepisy działu III
ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2023 r. poz. 2383 i
2760 oraz z 2024 r. poz. 879).
Należy również zauważyć, że ustawodawca przewiduje zwolnienie od podatku od towarów
i usług dla pewnej grupy podatników oraz dla pewnej grupy wykonywanych czynności.
Zgodnie z § 3 ust. 1 pkt 1 lit. a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 grudnia 2013 r.
w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych
zwolnień (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 955 ze zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem”:
Zwalnia się od podatku dostawę towarów, z wyłączeniem towarów wymienionych w
załączniku nr 1 do ustawy z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym (Dz.U. z
2022 r. poz. 143, z późn. zm.), dokonywaną przez organizację pożytku publicznego,
jeżeli towary te zostały nabyte przez tę organizację pożytku publicznego w drodze
darowizny otrzymanej w związku z prowadzoną przez organizację pożytku
publicznego zbiórką towarów, z przeznaczeniem na realizację celów publicznych i
religijnych.
W myśl § 3 ust. 2 pkt 1-3 rozporządzenia:
Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, stosuje się, pod warunkiem że:
1) organizacja pożytku publicznego nie narusza warunków lub zasad działania
określonych w ustawie z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego
i o wolontariacie;
2) środki pieniężne uzyskane przez organizację pożytku publicznego z dostawy
towarów, o której mowa w ust. 1 pkt 1, zostaną przeznaczone w całości na realizację
celów publicznych i religijnych;
3) nie spowoduje naruszenia warunków konkurencji.
W myśl § 3 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia:
Zwolnienie, o którym mowa w ust. 1 pkt 1, obowiązuje w przypadku, o którym mowa
w lit. a, w odniesieniu do towarów, których wartość rynkowa uwzględniająca podatek
przekracza 2000 zł - wyłącznie w przypadku, gdy organizacja pożytku publicznego
posiada dokumentację pozwalającą na identyfikację darczyńcy i potwierdzającą
dokonanie darowizny, a w przypadku darowizny z terytorium państwa trzeciego
posiada dodatkowo dokument celny, z którego wynika, że import tych towarów nie
korzystał ze zwolnień, o których mowa w art. 81 ustawy.
Z informacji wskazanych przez Państwa wynika, że prowadzą Państwo dwa sklepy
charytatywne, które powstały celem wspierania kobiet, lokalnej społeczności oraz
realizacji działań na rzecz ochrony środowiska, ze szczególnym uwzględnieniem
zrównoważonego rozwoju. Sklepy charytatywne, w godzinach otwarcia, przyjmują
codziennie darowizny rzeczowe, to jest: niepotrzebne, używane przedmioty, takie jak
odzież, obuwie, torebki, książki, porcelanę, ozdoby domowe, zabawki oraz gry. Wszystkie
przedmioty, które przyjmuje, są starannie selekcjonowane, a te nadające się do dalszego
użytkowania trafiają na półki sklepowe. Dzięki tej działalności przedłużają Państwo cykl
życia rzeczy, ratując je przed trafieniem na wysypisko, co pozytywnie wpływa na ochronę
środowiska poprzez zmniejszenie ilości odpadów. Działania te odpowiadają na rosnącą
świadomość społeczną w zakresie zrównoważonego rozwoju i odpowiedzialności
ekologicznej. Przekazane przedmioty są starannie sortowane przez pracowników sklepu,
którzy dokonują ich odświeżenia i ewentualnej naprawy w celu przygotowania do
sprzedaży. Każdy przedmiot jest indywidualnie wyceniany, przy czym ceny są symboliczne,
umożliwiające dostępność produktów dla szerokiego kręgu odbiorców.
Przedmiotem Państwa zainteresowania jest możliwość korzystania ze zwolnienia, o
którym mowa w §3 ust. 1 pkt 1 lit. a rozporządzenia Ministra Finansów z 20 grudnia 2013
roku w sprawie zwolnień od podatku od towarów i usług oraz warunków stosowania tych
zwolnień przy dostawie towarów w swoich sklepach charytatywnych.
Dokonując oceny przedstawionych okoliczności sprawy należy mieć na względzie zasadę
wykładni zwolnień, stanowiących w istocie odstępstwo od generalnej zasady
powszechności opodatkowania podatkiem VAT. Tym samym, wszelkie zwolnienia należy
interpretować możliwie ściśle i wąsko tak, aby nie doprowadzić do rozszerzenia zwolnień.
Należy zauważyć, że ww. przepis z § 3 ust. 1 pkt 1 lit. a rozporządzenia zwalnia od
podatku wyłącznie sprzedaż towarów (za wyjątkiem towarów wymienionych w
załączniku nr 1 do ustawy o podatku akcyzowym), dokonywaną przez organizację
pożytku publicznego, jeżeli towary te zostały nabyte przez tę organizację pożytku
publicznego w drodze darowizny otrzymanej w związku z prowadzoną przez
organizację pożytku publicznego zbiórką towarów, z przeznaczeniem na realizację
celów publicznych i religijnych.
W świetle przywołanej wyżej regulacji należy wskazać, że warunkiem zastosowania
zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie § 3 ust. 1 pkt 1 lit. a
rozporządzenia jest spełnienie łącznie następujących przesłanek:
1) posiadanie statusu organizacji pożytku publicznego;
2) dokonywanie sprzedaży towarów nabytych w drodze darowizny otrzymanej w związku z
prowadzoną zbiórką towarów, z przeznaczeniem na realizację celów publicznych;
3) przedmiotem sprzedaży nie mogą być towary wymienione w załączniku nr 1 do ustawy
z dnia 6 grudnia 2008 r. o podatku akcyzowym;
4) wartość rynkowa uwzględniająca podatek nie może przekraczać 2000 zł - wyłącznie w
przypadku, gdy organizacja pożytku publicznego posiada dokumentację pozwalającą na
identyfikację darczyńcy i potwierdzającą dokonanie darowizny, a w przypadku
darowizny z terytorium państwa trzeciego posiada dodatkowo dokument celny, z
którego wynika, że import tych towarów nie korzystał ze zwolnień, o których mowa w
art. 81 ustawy;
5) zbiórki towarów organizowane przez organizację pożytku publicznego są
przeprowadzone zgodnie z przepisami ustawy o zasadach prowadzenia zbiórek
publicznych;
6) organizacja pożytku publicznego nie narusza warunków lub zasad działania określonych
w ustawie o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie;
7) środki pieniężne uzyskane przez organizację pożytku publicznego z dostawy towarów,
zostaną przeznaczone w całości na realizację celów publicznych;
8) zastosowanie zwolnienia dla organizacji pożytku publicznego nie może spowodować
naruszenia warunków konkurencji.
Niespełnienie chociażby jednej z ww. przesłanek powoduje, że zwolnienie nie ma
zastosowania.
W opisie sprawy wskazali Państwo jednoznacznie, że Fundacja nie posiada statusu
organizacji pożytku publicznego. Fundacja spełnia warunki wskazane w art. 22 ustawy z
23 kwietnia 2003 roku o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie.
Należy zauważyć, że cytowany wyżej art. 22 ustawy z 23 kwietnia 2003 roku o
działalności pożytku publicznego i o wolontariacie dotyczy warunków uzyskania
/posiadania statusu organizacji pożytku publicznego. To, że spełniają Państwo warunki
wynikające z tego przepisu nie są wystarczające do zastosowania zwolnienia. Aby
korzystać ze zwolnienia na podstawie § 3 ust. 1 pkt 1 lit. a rozporządzenia, należy
posiadać status organizacji pożytku publicznego.
Należy zatem wskazać, że nie spełniają Państwo pierwszej z przesłanek, która jest
konieczna do skorzystania ze zwolnienia na podstawie z § 3 ust. 1 pkt 1 lit. a
rozporządzenia, ponieważ nie są Państwo organizacją pożytku publicznego.
Wskazali Państwo również, że zdecydowana większość towarów pochodzi z darowizn,
jedynie, incydentalnie Fundacja sprzedaje książki i gry oraz maskotki wytworzone przez
spółdzielnię socjalną. Fundacja nie prowadzi zbiórek publicznych w rozumieniu
przepisów ustawy z 14 marca 2014 roku o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych.
Z uwagi na powyższe należy stwierdzić, że nie spełniają Państwo również drugiej z
przesłanek warunkujących prawo do zwolnienia od podatku na podstawie § 3 ust. 1 pkt
1 lit. a rozporządzenia, ponieważ, aby korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie
ww. przepisu, towary muszą zostać nabyte przez organizację pożytku publicznego w
drodze darowizny otrzymanej w związku z prowadzoną przez organizację pożytku
publicznego zbiórką towarów.
W przedmiotowym przypadku analizy wymaga również, czy zastosowanie zwolnienia dla
Państwa nie spowodowałoby naruszenia warunków konkurencji.
Zgodnie bowiem z § 3 ust. 2 pkt 3 rozporządzenia analizowane zwolnienie, o którym
mowa w § 3 ust. 1 pkt 1, stosuje się pod warunkiem, że to zwolnienie nie spowoduje
naruszenia warunków konkurencji.
Zatem analizowane zwolnienie nie znajduje zastosowania w sytuacji gdy miałoby
powodować naruszenie warunków konkurencji. Przedmiotowe zwolnienie nie może być
przyznane, jeśli istnieje realne ryzyko, że zwolnienie doprowadzi do naruszenia warunków
konkurencji.
Wskazać należy, że powszechnie znany termin „konkurencja” sprowadza się do
współzawodnictwa pomiędzy rywalami, a w warunkach rynkowych, pomiędzy podmiotami
gospodarczymi.
Rozpatrując kwestię naruszenia warunków konkurencji należy zweryfikować, czy
zastosowanie zwolnienia wobec dokonywanej przez Państwa sprzedaży towarów
używanych w prowadzonych sklepach doprowadzi do naruszenia warunków konkurencji
wobec innych podmiotów prowadzących działalność gospodarczą polegającą na
prowadzeniu sklepów/punktów oferujących towary używane. Zatem na zagadnienie
naruszenia warunków konkurencji należy spojrzeć na poziomie rynku podmiotów
prowadzących działalność gospodarczą polegającą na sprzedaży towarów używanych.
We wniosku wskazali Państwo, że sprzedaż towarów w sklepie charytatywnym odbywa się
po niższych cenach niż w innych, komercyjnych placówkach handlowych. Uważają
Państwo, że trzeba jednak pamiętać, że wartość sprzedaży Stowarzyszenia w sklepie
charytatywnym jest znikoma na tle sprzedaży prowadzonej przez przedsiębiorców w
okolicy. Niska sprzedaż nie wynika jedynie z niskich cen ale też z ograniczonej ilości
oferowanych towarów, które pochodzą wyłącznie z darowizn. Państwa sklepy stanowią
0,28% sklepów tego typu w aglomeracji. Argumentują Państwo, że tak minimalny udział w
rynku nie może, w żaden sposób, zaburzać konkurencji. Zwracają Państwo uwagę, że nie
można obiektywnie określić średniej ceny towaru używanego, chociażby ze względu na
stan zużycia, który w przypadku każdego, jednostkowego towaru jest inny. To, że sklep
charytatywny Stowarzyszenia sprzedaje towary po niskich cenach, nie oznacza, że ceny te
są wyższe od cen w innych sklepach z towarami używanymi. Trzeba pamiętać, że sposób
ustalania cen w poszczególnych sklepach też może być różny: waga towaru, jednostka
towaru itp. Rynek towarów jest bardzo specyficzny i zasad tego rynku nie można odnosić
do rynku towarów nowych, gdzie porównanie cen jest łatwe i proste, przede wszystkim ze
względu na to, że mogą Państwo porównać ceny identycznych towarów, natomiast w
sklepach z towarami używanymi nie ma dwóch identycznych towarów, chociażby ze
względu na stan zużycia.
W opinii tut. Organu, w przedmiotowym przypadku istnieje realne ryzyko wystąpienia
naruszenia zasad konkurencji. Zwolnienie z opodatkowania dokonywanej przez Państwa
sprzedaży towarów używanych stawiałoby Państwa w uprzywilejowanej sytuacji na rynku
w stosunku do innych podmiotów wykonujących takie same czynności, tj. sprzedających
towary używane.
Wskazać należy, że na rynku funkcjonuje wiele podmiotów, które prowadzą w zasadzie
taką samą działalność, co Państwo w prowadzonych sklepach charytatywnych. Wskazali
Państwo, że prowadzą Państwo dwa sklepy charytatywne. Z opisu sprawy wynika, że
towary sprzedawane przez sklepy charytatywne to: odzież damska i męska - tych towarów
sprzedawanych jest najwięcej. Sprzedawane są również buty, torebki, książki, szkło,
porcelana, ozdoby domowe, zabawki, gry.
Natomiast na rynku funkcjonuje wiele podmiotów zajmujących się sprzedażą tego rodzaju
towarów używanych – sklepy z odzieżą używaną zwane second handami, antykwariaty,
które zajmują się sprzedażą książek czy płyt używanych, księgarnie itp. W takim przypadku
niewątpliwie występuje ryzyko zakłócenia warunków konkurencji w przypadku
zastosowania zwolnienia wobec dokonywanej przez Państwa sprzedaży towarów
używanych w prowadzonych sklepach. Zatem w przypadku zastosowania zwolnienia
wobec dokonywanej przez Państwa sprzedaży towarów używanych w prowadzonych
sklepach charytatywnych w sytuacji gdy sprzedaż towarów używanych przez inne
podmioty, co do zasady, podlega opodatkowaniu, niewątpliwie może wystąpić naruszenie
warunków konkurencji. Wskazać przy tym należy, że nie ma znaczenia możliwa skala tego
zakłócenia a jedynie samo wystąpienie możliwości naruszenia warunków konkurencji.
Wobec powyższego, uznać należy, że zastosowanie zwolnienia dokonywanej przez
Państwa sprzedaży towarów używanych może spowodować realne zagrożenie naruszenia
warunków konkurencji na rynku. Stosując zwolnienie byliby Państwo w uprzywilejowanej
sytuacji na rynku w stosunku do innych podmiotów, które również dokonują sprzedaży
towarów używanych, lecz nie są objęte zwolnieniem od podatku.
Zatem w analizowanym przypadku dla dokonywanej przez Państwa sprzedaży towarów w
sklepach charytatywnych nie znajduje zastosowania zwolnienie, o którym mowa w § 3 ust.
1 pkt 1 rozporządzenia ponieważ nie są spełnione wszystkie określone przepisami
przesłanki, tzn.:
- nie posiadają Państwo statusu organizacji pożytku publicznego,
- sprzedają Państwo towary nabyte w drodze darowizn, które nie są otrzymywane w
związku z prowadzoną zbiórką publiczną przeprowadzaną zgodnie z przepisami ustawy
o zasadach prowadzenia zbiórek publicznych,
- zastosowanie zwolnienia od podatku dokonywanej przez Państwa sprzedaży towarów
używanych, może spowodować realne zagrożenie naruszenia warunków konkurencji na
rynku.
Tym samym Państwa stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu
prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.
Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we
wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Wnioskodawca ponosi
ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we
wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Podkreślenia wymaga, iż
interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile
rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się
będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez
Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany
któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, jak
również w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej,
bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie
wywoła w tym zakresie skutków prawnych.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z
dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r., poz. 111 ze zm.).
Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie
zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się
Państwo do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub
zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem
czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy
z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej :
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w
decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej
praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego
Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa
z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.
U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę
należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej
(art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa
Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres
Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP:
/KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia
przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do
zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz
powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia
29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa.