Wnioskodawca, polski rezydent podatkowy, działający jako spółka z o.o., zwrócił się do organu podatkowego o interpretację dotyczącą skutków podatkowych umowy cash poolingu oraz umowy pożyczki zawartych z włoskim udziałowcem. Organ potwierdził, że stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe, stwierdzając, że odsetki z tytułu obu umów powinny być traktowane jako wynagrodzenie za świadczenie usług, a Wnioskodawca, jako nabywca usług, jest zobowiązany do rozliczenia podatku VAT w ramach mechanizmu odwrotnego obciążenia, przy czym usługi te korzystają ze zwolnienia z VAT na podstawie odpowiednich przepisów. Interpretacja jest pozytywna, potwierdzająca stanowisko Wnioskodawcy.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnySzanowni Państwo, stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
14 marca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej m.in. podatku od towarów i usług. Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 14 maja 2025 r. Treść wniosku jest następująca: Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego Wnioskodawcą (zwanym dalej również: „Spółka”) jest polski rezydent podatkowy, działający w formie spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Wnioskodawca należy do międzynarodowej grupy kapitałowej prowadzącej działalność w sektorze (...). Jedynym udziałowcem Wnioskodawcy jest spółka kapitałowa (...) (której charakterystyka przypomina polską spółkę akcyjną) utworzona zgodnie z przepisami prawa włoskiego będąca rezydentem podatkowym Włoch (zwana dalej: „Udziałowiec”), to znaczy podlega we Włoszech nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Jednocześnie, udziałowiec nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania. Udziałowiec posiada 100% udziałów w Spółce przez okres przekraczający 2 lata, a posiadanie ich wynika z tytułu prawa własności. Przedmiot działalności Wnioskodawcy obejmuje m. in. doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania oraz doradztwo techniczne. Wnioskodawca dysponuje niezbędnymi środkami (zapleczem technicznym, personelem) do świadczenia powyższych usług. Klientami Wnioskodawcy są spółki należące do tej samej grupy kapitałowej, do której należy Wnioskodawca i Udziałowiec (dalej: „Grupa”), a którzy prowadzą działalność w Polsce. Ponadto, Wnioskodawca pełni funkcje spółki holdingowej dla spółek operacyjnych, produkujących (...), które należą do portfolio polskich spółek należących do Grupy. Wnioskodawca świadczy również usługi finansowe na rzecz podmiotów należących do Grupy, w szczególności udziela pożyczek polskim spółkom należącym do Grupy oraz jest uczestnikiem wiodącym umowy cash-poolingu zawartej między Wnioskodawcą, a innymi spółkami z Grupy prowadzącymi działalność gospodarczą polegającą na produkcji i (...). Przedmiot działalności Udziałowca obejmuje w szczególności świadczenie usług zarządzania oraz wsparcia sprzedaży dla operacyjnych spółek z Grupy. Udziałowiec prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą we Włoszech, w szczególności posiada niezbędne zaplecze techniczne i osobowe, infrastrukturę. Umowa cash poolingu W maju 2024 r. Wnioskodawca oraz Udziałowiec w celu usprawnienia i zintensyfikowania zarządzania przepływami finansowymi na poziomie Grupy, jak również na poziomie relacji z systemem bankowym zawarły umowę cash poolingu (dalej: „Umowa CP”). Celem Umowy CP jest optymalizacja zarządzania zasobami finansowymi i unikanie źle ustawionych pozycji płynnościowych. Umowa CP została zawarta na rok, ale podlega automatycznemu przedłużeniu na kolejne lata, chyba, że którakolwiek ze stron rozwiąże Umowę CP za pisemnym wypowiedzeniem.
Zgodnie z zawartą brzmieniem preambuły do Umowy CP, strony umowy (oraz inna spółka niebędąca stroną Umowy CP) dokonują integracji struktury cash poolingu rzeczywistego. W związku z tym dodatnie saldo środków pieniężnych na rachunku bankowym Spółki zostaje przeniesione na rachunek bankowy Udziałowca, będący rachunkiem głównym przypisanym do Umowy CP, którego posiadaczem jest Udziałowiec i zostaje zaksięgowane jako należność (dalej: „Nadwyżka Spółki”; w angielskiej wersji Umowy CP jako: „Company’s Cash Advance Payments”). W zamian Udziałowiec udostępnia Spółce nadwyżki gotówkowe (dalej: „Nadwyżki”; w angielskiej wersji Umowy CP jako: „Cash Advance Payments”), gdy tylko będzie to konieczne, na żądanie Spółki, z uwzględnieniem sytuacji zastrzeżonych w treści Umowy CP. Nadwyżki zostają zaksięgowane jako zobowiązanie w księgach Spółki. Spółka, na podstawie Umowy CP, wyraża zgodę na przekazywanie dziennego dodatniego salda środków pieniężnych zgromadzonych na rachunku bankowym Spółki Udziałowcowi bez wymogu oddzielnego wniosku ani powiadomienia. Spółka upoważnia Udziałowca do samodzielnego pobierania i przelewania Nadwyżek Spółki z rachunku bankowego Spółki w drodze bilansowania sald na rachunek bankowy należący do Udziałowca (rachunek główny Umowy CP) w drodze przelewu bankowego. Niezależnie od powyższego Spółka ma prawo żądać przelewów pieniężnych na rachunek bankowy Spółki w takich kwotach, jakie są niezbędne do utrzymania i prowadzenia zwykłej działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem, że przelewy te nie przekraczają ustalonego umownego dziennego limitu. Zarówno Udziałowcowi, jak i Spółce przysługuje wynagrodzenie z tytułu udostępnienia dodatnich sald w formie oprocentowania. Nadwyżki i Nadwyżki Spółki, które są przyznawane przez którąkolwiek ze stron drugiej stronie, w celu ustalenia należnego oprocentowania, są przeliczane na EUR i są oprocentowane w skali roku według dziennej stopy ESTER, z dodaniem lub odjęciem, w stosownych przypadkach, dodatkowej marży, jak wskazano poniżej: Jeżeli Udziałowiec znajduje się w pozycji ujemnej, a mianowicie różnica pomiędzy wszystkimi Nadwyżkami Spółki i Nadwyżkami jest ujemna, Spółka nalicza dzienną stopę ESTER Udziałowcowi pomniejszoną o uzgodniony w Umowie CP spread (określoną liczbę punktów bazowych); lub Jeżeli Udziałowiec znajduje się w pozycji dodatniej, a mianowicie różnica pomiędzy wszystkimi Nadwyżkami Spółki i Nadwyżkami jest dodatnia, Udziałowiec naliczy uzgodniony w Umowie CP spread oprócz dziennej stopy ESTER. Odsetki te naliczane są z dnia na dzień i na podstawie faktycznej liczby dni, które upłynęły oraz roku liczącego 360 dni i stają się wymagalne najpóźniej w dniu 15 marca kolejnego roku kalendarzowego. Jeżeli stopa ESTER oraz spread jest mniejsza od zera, uznaje się ją za zerową. W przypadku, gdy strona będąca pożyczkobiorcą nie posiada wystarczających środków pieniężnych, aby zapłacić całość lub część naliczonych odsetek do dnia 15 marca kolejnego roku lub w jakimkolwiek przypadku nie zapłaci takich odsetek w terminie, odsetki te zostają skapitalizowane. Różnica w sposobie naliczania odsetek, która oznacza wyższe oprocentowanie należne Udziałowcowi niż Spółce odzwierciedla zaangażowanie, pełnione przez Udziałowca funkcje w ramach Umowy CP oraz ponoszone ryzyko finansowe. Nadwyżki oraz Nadwyżki Spółki co do zasady mogą być spłacane w dowolnym momencie po uprzednim pisemnym powiadomieniu strony będącej pożyczkodawcą przez stronę będącą pożyczkobiorcą. Wraz ze spłatą Nadwyżek / Nadwyżek Spółek strona będąca pożyczkobiorcą dokonuje spłaty naliczonych odsetek. Walutą rozliczeniową Umowy CP jest polski nowy złoty. Ponadto, rozliczenia (przelewy) dokonywane między kontami bankowymi Spółki i Udziałowca są w walucie PLN na konto prowadzone w PLN. Jednakże, w celu ustalenia należnych odsetek stronie będącej pożyczkodawcą, wartość Nadwyżek / Nadwyżek Spółki, odpowiednio, zostaje przeliczona na walutę euro. Niezależnie, spłata Nadwyżek / Nadwyżek Spółki, jak i należnych odsetek odbywa się każdorazowo w walucie PLN. Przelewy Nadwyżek Spółki i Nadwyżek dokonywane pomiędzy rachunkami bankowymi Spółki i Udziałowca dokonywane są w walucie PLN pomiędzy rachunkami bankowymi prowadzonymi w PLN. Jednakże w celu ustalenia wartości należności/zobowiązań, jak również obliczenia odsetek płatnych stronie będącej pożyczkodawcą, wartość Zaliczek Spółki i Zaliczek, odpowiednio, jest przeliczana na euro. Dlatego też, chociaż rozliczenia gotówkowe dokonywane są w PLN, odzwierciedlają one równowartość w PLN sald pierwotnie wyrażonych w EUR. Jak zostało wskazane we wcześniejszej części wniosku, w preambule do Umowy CP, znajduje się wskazuje się, że jej zawarcie związane jest z integracją struktury cash poolingu rzeczywistego między Udziałowcem, Spółką, ale też inną spółką. Wnioskodawca wskazuje, że pomimo wskazania w treści preambuły podmiotu trzeciego (niebędącego stroną Umowy CP), rozliczenia na podstawie Umowy CP dokonywane są wyłącznie pomiędzy Spółką a Udziałowcem. Natomiast, wskazanie w preambule podmiotu trzeciego, niebędącego stroną Umowy CP, było uzasadnione faktem, że z dalszych zapisów Umowy CP wynika, że wszystkie Nadwyżki Spółki posiadają tę samą rangę, co wszelkie nadwyżki tego innego podmiotu (pari passus), z którym Udziałowiec zawarł umowę podobną do Umowy CP, to znaczy dokonał integracji struktury cash-poolingu rzeczywistego. Ponadto zgodnie z Umową CP, Udziałowiec nie będzie przypisywał innym pożyczkom lub kredytom zewnętrznym rangi wyższej niż Nadwyżkom Spółki lub tego innego podmiotu, z wyjątkiem roszczeń lub zabezpieczeń, które z mocy prawa mają wyższą rangę. Ten sam obowiązek będzie dotyczył także Spółki. Co istotne, formalnie, integracja struktury cash-poolingu rzeczywistego, w której uczestniczy Spółka, ma charakter umów dwustronnych (między Udziałowcem, a poszczególnymi podmiotami, z różnych państw, należącymi do Grupy). To oznacza, że nie występują bezpośrednie przepływy pieniężne między uczestnikami integracji struktury cash-poolingu rzeczywistego, innymi niż Udziałowiec. Za każdym razem, Nadwyżki udostępnione Spółce pochodzą ze środków własnych Udziałowca, to znaczy, Udziałowiec występuje w roli pożyczkodawcy. Oprócz powyższego, Wnioskodawca jest uczestnikiem wiodącym umowy cash-poolingu zawartej między nim, a innymi polskimi spółkami należącymi do Grupy. Nadwyżki pozyskane przez Wnioskodawcę od Udziałowca w ramach Umowy CP mogą być więc wykorzystywane przez Spółkę do finansowania innych spółek z Grupy, z którymi Wnioskodawca zawarł umowę cash poolingu. Analogicznie w przypadku gdy spółki będące uczestnikami cash poolingu, którego uczestnikiem wiodącym jest Wnioskodawca posiadają dodatnie salda (tj. Wnioskodawca występuje w roli pożyczkobiorcy), zgromadzone w ten sposób środki przez Wnioskodawcę, jeśli skutkują powstaniem dodatniego salda w rozumieniu Umowy CP, zostają przekazane Udziałowcowi na podstawie Umowy CP. W takiej sytuacji, Wnioskodawca z jednej strony jest pożyczkobiorcą wobec uczestników cash poolingu, w którym pełni rolę uczestnika wiodącego, a z drugiej pożyczkodawcą w ramach Umowy CP wobec Udziałowca. Obydwie umowy, których stroną jest Wnioskodawca powodują w połączeniu efektywnie większą integrację struktury finansowania w Grupie. Przedmiotem niniejszego wniosku jest jednak wyłącznie ocena skutków podatkowych Umowy CP. W odniesieniu do skutków podatkowych umowy cash poolingu, w którym Wnioskodawca jest uczestnikiem wiodącym Wnioskodawca wraz z pozostałymi uczestnikami występują z odrębnym wnioskiem. Pożyczka udziałowca Niezależnie od Umowy CP, Wnioskodawca oraz Udziałowiec mają zawartą umowę pożyczki (dalej: „Pożyczka”), w której pożyczkodawcą jest Udziałowiec a pożyczkobiorcą Wnioskodawca. Strony Pożyczki uzgodniły limit kwotowy Pożyczki, w ramach którego Wnioskodawca może wnioskować o wypłatę środków do ustalonego limitu w ramach jednego lub większej liczby ciągnień. Pożyczka jest denominowana w walucie Euro, a środki przekazane Wnioskodawcy zostały przez Udziałowca wypłacone również w Euro. Ponadto, wystąpiła sytuacja, w której kwota Pożyczki (ciągnienia) nie została wypłacona ale kwota zadłużenia została zwiększona bezgotówkowo w drodze potrącenia z inną wierzytelnością. W tym wypadku za kwotę główną zwiększenia Pożyczki strony uznały jej wartość w Euro. Ponadto, w trakcie obowiązywania umowy Pożyczki strony aneksowały umowę i dokonały zwiększenia jej limitu. Zgodnie z treścią umowy Pożyczki strony mogą ustalać terminy spłaty Pożyczki (w całości lub w ratach), a w przypadku spłaty części lub całości Pożyczki Wnioskodawca, w razie potrzeby jest uprawniony do ponownego wnioskowania o wypłatę środków w ramach uzgodnionego limitu Pożyczki. Pierwotnie umowa Pożyczki została zawarta na okres od jej zawarcia (listopad 2020) do końca kolejnego roku kalendarzowego (31 grudnia 2021). Umowa Pożyczki podlega automatycznemu odnowieniu, co rok, na kolejne 12 miesięcy. Umowa może być ponadto rozwiązana przez stronę za z miesięcznym okresem wypowiedzenia. Oprocentowanie Pożyczki zostało ustalone na poziomie rynkowym w oparciu o stopę referencyjną 12 miesięcznego EURIBOR powiększoną o spread. Jeśli stopa referencyjna powiększona o spread jest niższa niż zero, do kalkulacji oprocentowania Pożyczki przyjmuje się zero. Odsetki od Pożyczki naliczane są na koniec każdego roku jej obowiązywania oraz, w przypadku braku zapłaty są kapitalizowane z dniem 31 grudnia. Umowa Pożyczki podlega prawu włoskiemu. Dotychczas, Wnioskodawca zarówno otrzymywał od Udziałowca środki w ramach umowy Pożyczki, dokonywał spłat kwoty głównej i odsetek, jak również dokonywane były kapitalizacje odsetek. Pismem z 14 maja 2025 r. uzupełnili Państwo opis sprawy w zakresie podatku od towarów i usług w następujący sposób: W związku z otrzymanym przez Spółkę Wezwaniem z dnia 30 kwietnia 2025 r. do uzupełnienia wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, Spółka poniżej odnosi się do poszczególnych elementów wskazanych w treści Wezwania (Wnioskodawca umieszcza swoje wyjaśnienia bezpośrednio pod kolejnymi pytaniami Dyrektora KIS). Spółka została poproszona o: II. uzupełnienie opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i wyjaśnienie: 1) Z opisu sprawy wynika, że cyt. „W maju 2024 r. Wnioskodawca oraz Udziałowiec w celu usprawnienia i zintensyfikowania zarządzania przepływami finansowymi na poziomie Grupy, jak również na poziomie relacji z systemem bankowym zawarły umowę cash poolingu (dalej: „Umowa CP”). (...)” Z opisu sprawy wynika też, że cyt. „(...) w preambule do Umowy CP, znajduje się wskazuje się, że jej zawarcie związane jest z integracją struktury cash poolingu rzeczywistego między Udziałowcem, Spółką, ale też inną spółką. Wnioskodawca wskazuje, że pomimo wskazania w treści preambuły podmiotu trzeciego (niebędącego stroną Umowy CP), rozliczenia na podstawie Umowy CP dokonywane są wyłącznie pomiędzy Spółką a Udziałowcem”. W odniesieniu do wyżej cytowanego opisu sprawy należy wyjaśnić: a) jaka jest rola podmiotu trzeciego w ramach Umowy/Struktury cash poolingu - niebędącego stroną Umowy CP? Odpowiedź Wnioskodawcy: Podmiot trzeci, wskazany w preambule Umowy CP nie jest stroną Umowy CP. Udziałowiec zawarł natomiast podobną umowę z tymże podmiotem trzecim. Oznacza to, że zarówno Wnioskodawca, jak i podmiot trzeci dokonują integracji struktury cash-poolingu rzeczywistego z Udziałowcem na takich samych zasadach i umowy te są równo traktowane (posiadają tę samą rangę). Zawarcie przez Udziałowca obydwu umów pozwala optymalizować zarządzanie zasobami finansowymi w Grupie. Co istotne jednak, nie dochodzi do przepływu środków między Wnioskodawcą, a podmiotem trzecim. Za każdym razem Nadwyżki otrzymane przez Wnioskodawcę, są finansowane ze środków należących do Udziałowca. b) Czy „Udziałowiec” (podmiot utworzony zgodnie z przepisami prawa włoskiego), jest Stroną umowy struktury cash poolingu rzeczywistego, która obejmuje również inne polskie spółki z Grupy? Odpowiedź Wnioskodawcy: Udziałowiec (podmiot utworzony zgodnie z przepisami prawa włoskiego), Wnioskodawca i inne polskie spółki z Grupy zawarły umowę o świadczenie usług z bankiem. Na podstawie umowy z bankiem, bank świadczy usługi zarządzania środkami pieniężnymi oraz technicznie organizuje funkcjonowanie Umowy CP, a także innej umowy rzeczywistego cash-poolingu zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a innymi polskimi spółkami z Grupy (ocena podatkowa tej ostatniej umowy cash-poolingu podlega odrębnemu wnioskowi o interpretację podatkową złożonemu przez Wnioskodawcę). Bank udostępnia platformę bankowości elektronicznej i automatyzuje proces przelewów środków pieniężnych pomiędzy rachunkami bankowymi uczestników Umowy CP (a także innej umowy cash-poolingu zawartej pomiędzy polskimi spółkami z grupy, w tym Wnioskodawcą). Umowa z bankiem nie przewiduje żadnego wynagrodzenia dla Wnioskodawcy i Spółek. Niezależnie od powyższego Udziałowiec nie jest stroną umowy zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a innymi polskimi spółkami z Grupy. c) Czy Pomiędzy Wnioskodawcą (E.) a „Udziałowcem” została zawarta odrębna umowa cash poolingu - od umowy cash poolingu rzeczywistego zawartego pomiędzy Wnioskodawcą a innymi polskimi Spółkami z Grupy, która kształtuje obowiązki w zakresie rozliczeń finansowych pomiędzy Wnioskodawcą a „Udziałowcem”? Odpowiedź Wnioskodawcy: Obowiązki pomiędzy Udziałowcem a Wnioskodawcą w ramach struktury cash poolingu rzeczywistego są ukształtowane przez Umowę CP. Wnioskodawca pragnie zwrócić uwagę, że Wnioskodawca jest stroną dwóch umów cash- poolingu rzeczywistego: Stronami Umowy CP, której dotyczy wniosek o interpretację, są wyłącznie Wnioskodawca i Udziałowiec. Wnioskodawca zawarł ponadto odrębną umowę cash-poolingu rzeczywistego z polskimi spółkami należącymi do Grupy. Obie umowy są od siebie odrębne, nie kształtują między sobą żadnych obowiązków w zakresie rozliczeń Wnioskodawcy (w tym z Udziałowcem). Odpowiadając na to pytanie DKIS, Wnioskodawca ponownie wskazuje, że Udziałowiec (podmiot utworzony zgodnie z przepisami prawa włoskiego), Wnioskodawca i inne polskie spółki z Grupy zawarły umowę o świadczenie usług z bankiem. Na podstawie umowy z bankiem, bank świadczy usługi zarządzania środkami pieniężnymi oraz technicznie organizuje funkcjonowanie Umowy CP, a także innej umowy rzeczywistego cash-poolingu zawartej pomiędzy Wnioskodawcą a innymi polskimi spółkami z Grupy (ocena podatkowa tej ostatniej umowy cash-poolingu podlega odrębnemu wnioskowi o interpretację podatkową złożonemu przez Wnioskodawcę). Bank udostępnia platformę bankowości elektronicznej i automatyzuje proces przelewów środków pieniężnych pomiędzy rachunkami bankowymi uczestników Umowy CP (a także innej umowy cash-poolingu zawartej pomiędzy polskimi spółkami z Grupy, w tym Wnioskodawcą). Umowa z bankiem nie przewiduje żadnego wynagrodzenia dla Wnioskodawcy i Spółek. 2) Czy „Udziałowiec” (podmiot utworzony zgodnie z przepisami prawa włoskiego) posiada /będzie posiadać na terytorium Polski siedzibę działalności gospodarczej, lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, lub też jest/będzie zarejestrowany dla celów podatku od towarów i usług na terytorium Polski? Odpowiedź Wnioskodawcy: Udziałowiec nie posiada i obecnie nie zamierza posiadać na terytorium Polski siedzibę działalności gospodarczej, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Nie jest i obecnie nie zamierza być zarejestrowany dla celów podatku od towarów i usług na terytorium Polski. 3) Czy „Udziałowiec” (podmiot utworzony zgodnie z przepisami prawa włoskiego), jest/ będzie na terytorium Włoch podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.)? Odpowiedź Wnioskodawcy: Udziałowiec jest na terytorium Włoch podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.). Wykonuje on na terytorium Włoch działalność gospodarczą w sposób ciągły dla celów zarobkowych. 4) Czy Wnioskodawca (E.) posiada/będzie posiadać na terytorium Włoch siedzibę działalności gospodarczej, lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, lub też jest/będzie zarejestrowany dla celów podatku od towarów i usług na terytorium Włoch? Odpowiedź Wnioskodawcy: Wnioskodawca nie posiada i nie zamierza posiadać na terytorium Włoch siedziby działalności gospodarczej, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Nie jest również ani nie zamierza być zarejestrowany dla celów podatku od towarów i usług na terytorium Włoch. 5) Z opisu sprawy wynika, że cyt.: „Umowa cash poolingu (...). „Zarówno Udziałowcowi, jak i Spółce przysługuje wynagrodzenie z tytułu udostępnienia dodatnich sald w formie oprocentowania”. Z przedstawionego stanowiska wynika, że: cyt.: „Należy zatem uznać, że Spółka, w związku z realizacją Umowy CP, nie świadczy zatem usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT (podatek od towarów i usług). W związku z zawarciem i realizacją Umowy CP, Spółka nie uzyskuje wynagrodzenia z tytułu świadczenia jakiejkolwiek usługi (...)”. W odniesieniu do wyżej cytowanego opisu sprawy należy wyjaśnić: czy Spółka będzie uzyskiwać wynagrodzenie lub nie będzie uzyskiwać wynagrodzenia na podstawie umowy zawartej z „Udziałowcem” nazwanej przez Wnioskodawcę Umową CP. Odpowiedź Wnioskodawcy: Otrzymywane przez Wnioskodawcę odsetki niewątpliwie stanowią przychód Spółki. W rozumieniu potocznym stanowią one wynagrodzenie rozumiane jako zapłatę za udostępnienie kapitału (Nadwyżek Spółki). Fragment „W związku z zawarciem i realizacją Umowy CP, Spółka nie uzyskuje wynagrodzenia z tytułu świadczenia jakiejkolwiek usługi (...)” należy czytać łącznie, jako: (i) brak świadczonej usługi, a w związku z tym (ii) brak wynagrodzenia za usługę. Natomiast, wcześniejszy fragment cytowany przez Dyrektora KIS powinno się rozumieć jako: „Zarówno Udziałowcowi, jak i Spółce przysługuje zapłata z tytułu udostępnienia dodatnich sald w formie oprocentowania”. 6) Czy Udziałowiec na rzecz którego Wnioskodawca wypłaca/będzie wypłacać odsetki z tytułu zawartej umowy cash poolingu oraz umowy pożyczki jest rzeczywistym właścicielem w rozumieniu art. 4a pkt 29 ustawy o CIT (podatek dochodowy od osób prawnych), wypłacanych przez Państwa odsetek? Odpowiedź Wnioskodawcy: Tak, Udziałowiec jest rzeczywistym właścicielem odsetki z tytułu zawartej umowy cash poolingu (Umowy CP) oraz umowy pożyczki (Pożyczki), bo: otrzymuje należność dla własnej korzyści, w tym decyduje samodzielnie o jej przeznaczeniu i ponosi ryzyko ekonomiczne związane z utratą tej należności lub jej części, nie jest pośrednikiem, przedstawicielem, powiernikiem lub innym podmiotem zobowiązanym do przekazania całości lub części należności innemu podmiotowi, prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą w kraju siedziby, jeżeli należności są uzyskiwane w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą. (...) Dlaczego Wnioskodawca określa opisaną we wniosku umowę jako umowę cash-poolingu podczas gdy opis wskazywałby, że zawarto umowę pożyczki: Z treści wniosku wynika, że umowa jest dwustronna - jest zawarta tak naprawdę między dwoma podmiotami - Wnioskodawcą i Udziałowcem. Podmiot trzeci jest wskazany w preambule umowy, ale rozliczenia następują tylko pomiędzy Wnioskodawcą i Udziałowcem. Ponadto w treści wniosku użyte są określenia: „pożyczkodawca”, „pożyczkobiorca”. Odpowiedź Wnioskodawcy: Umowa cash-poolingu jest umową nienazwaną i posiada pewne cechy upodabniające ją do umowy pożyczki. Natomiast, z całą pewnością nie może ona zostać uznana za umowę pożyczki w rozumieniu ustawowym (art. 720 § 1 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny; Dz. U.2024.1061 t.j. z dnia 2024.07.17), bo w szczególności, Umowa CP nie zobowiązuje żadnej ze stron przenieść na drugą określonej wartości pieniędzy. Bez znaczenia przy tym pozostaje, że stronami Umowy CP są tylko dwa podmioty. Użyte w treści wniosku określenia: „pożyczkodawca” i „pożyczkobiorca” mają jedynie na celu wskazanie w danej sytuacji podmiotu, który w związku z przekazaniem Nadwyżki /Nadwyżki Spółki, przekazuje drugiej stronie środki pieniężne (pożyczkodawca) lub otrzymuje środki pieniężne (pożyczkobiorca). Należy bowiem mieć na uwadze, że wzajemne salda podlegają zwrotowi. Pytania w zakresie podatku od towarów i usług (oznaczone jak we wniosku) Czy odsetki należne Udziałowcowi od Wnioskodawcy wynikające z Umowy CP oraz umowy Pożyczki powinny być traktowane jako wynagrodzenie za świadczenie usług przez Udziałowca na rzecz Wnioskodawcy, a w konsekwencji, z uwagi na fakt, że Udziałowiec jest podatnikiem zagranicznym nieposiadającym stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce, to Wnioskodawca, w ramach mechanizmu odwrotnego obciążenia, odpowiedzialny jest za rozliczenie podatku VAT należnego (tzw. import usług) i w związku z charakterem nabywanej usługi powinien wykazywać ją jako zwolnioną z VAT? Czy odsetki otrzymywane przez Wnioskodawcę od Udziałowca na podstawie Umowy CP powinny być traktowane jako wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług, a w konsekwencji, czy Wnioskodawca powinien wykazywać je jako wynagrodzenie za świadczenie usług na rzecz podatnika nieposiadającego siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce, to znaczy niepodlegające opodatkowaniu w Polsce? Czy jakiekolwiek rozliczenia wynikające z Umowy CP oraz umowy Pożyczki mogą dla Wnioskodawcy skutkować ograniczeniu prawa do odliczenia VAT naliczonego na podstawie art. 90 lub art. 86 ust. 2a ustawy o VAT? Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług W ocenie Wnioskodawcy, odsetki należne Udziałowcowi od Wnioskodawcy wynikające z Umowy CP oraz umowy Pożyczki powinny być traktowane jako wynagrodzenie za świadczenie usług przez Udziałowca na rzecz Wnioskodawcy, a w konsekwencji, z uwagi na fakt, że Udziałowiec jest podatnikiem zagranicznym nieposiadającym stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce, to Wnioskodawca, w ramach mechanizmu odwrotnego obciążenia, odpowiedzialny jest za rozliczenie podatku VAT należnego i w związku z charakterem nabywanej usługi powinien ujmować ją jako zwolnioną z VAT. W ocenie Wnioskodawcy, odsetki otrzymywane przez Wnioskodawcę od Udziałowca na podstawie Umowy CP nie powinny być traktowane jako wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług, a w konsekwencji, Wnioskodawca nie powinien wykazywać ich jako wynagrodzenie za świadczenie usług w ogóle. W ocenie Wnioskodawcy, jakiekolwiek rozliczenia wynikające z Umowy CP oraz umowy Pożyczki nie będą dla Wnioskodawcy skutkować ograniczeniu prawa do odliczenia VAT naliczonego na podstawie art. 90, ani art. 86 ust. 2a ustawy o VAT. Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy Ad 1. Charakterystyka Umowy CP Na wstępie należy zauważyć, że polskie przepisy podatkowe nie zawierają regulacji dotyczących umowy cash poolingu. Występująca w obrocie prawnym jako umowa nienazwana - umowa cash poolingu porównywana jest często z umową pożyczki. Chociaż umowa ta do pewnego stopnia przypomina w swym charakterze uregulowaną w polskim prawie umowę pożyczki, jednak nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Dodatkowo, w obrocie gospodarczym funkcjonują umowy cash poolingu o różnej charakterystyce. Co do zasady, umowy cash poolingu zawierane są jako forma zarządzania środkami finansowymi, przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Polegają one na koncentrowaniu środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów, z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem. Zazwyczaj podmiotem tym jest jeden z podmiotów należących do grupy (tzw. cash pooling prywatny) lub zewnętrzny podmiot finansowy, np. bank. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników, to na jego rachunek trafiają środki finansowe. W przypadku cash poolingu, w którym bank jest podmiotem zarządzającym, niekiedy występują sytuacje, gdy umowa cash poolingu przewiduje udostępnianie przez bank finansowania zewnętrznego, gdy ogólne saldo cash poolingu jest ujemne, to znaczy cash pooling nie ogranicza się wyłącznie do przekazywania sald między kontami należącymi do uczestników, ale w przypadku gdy wewnętrzne zasoby nie są w stanie pokryć w całości niedoborów poszczególnych uczestników to bank finansuje taki niedobór (w zamian za wynagrodzenie w formie odsetek). Jak zostało przedstawione w opisie stanu faktycznego, Udziałowiec oraz Spółka należą do tej samej grupy kapitałowej. W 2024 r., w celu usprawnia i zintensyfikowania zarządzania przepływami finansowymi na poziomie Grupy, jak również na poziomie relacji z systemem bankowym zawarły one Umowę CP. Celem Umowy CP jest optymalizacja zarządzania zasobami finansowymi i unikanie źle ustawionych pozycji płynnościowych. Umowa CP została zawarta wyłącznie pomiędzy Udziałowcem oraz Spółką bez bezpośredniego udziału banku, w ramach tzw. cash poolingu prywatnego. Należy zaznaczyć, iż zarówno Udziałowiec, jak i Spółka posiadają rachunki bankowe prowadzone w tym samym banku, jednak bank nie jest stroną Umowy. Bank nie pełni żadnej aktywnej roli w realizacji Umowy CP. Spółka, na podstawie Umowy CP, wyraża zgodę na przekazywanie dziennego dodatniego salda środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych Spółki Udziałowcowi bez wymogu oddzielnego wniosku ani powiadomienia. Ponadto, Spółka upoważnia Udziałowca do samodzielnego pobierania i przelewania Nadwyżek Spółki z rachunków bankowych Spółki w drodze bilansowania sald na rachunek bankowy Udziałowca w drodze przelewu bankowego. Mając na uwadze powyższe należy uznać, że to Udziałowiec pełni funkcję podmiotu zarządzającego mechanizmem cash poolingu będącego przedmiotem niniejszego wniosku. Udziałowiec samodzielnie dokonuje operacji bankowych w ramach realizacji Umowy CP, do czego upoważniony został przez Spółkę. Spółka natomiast nie dokonuje żadnych świadczeń na rzecz Udziałowca (poza udzieleniem zgody na udostępnianie Nadwyżek Spółek). Zarówno Udziałowcowi, jak i Spółce przysługuje wynagrodzenie z tytułu udostępnienia dodatnich sald w formie oprocentowania. Nadwyżki i Nadwyżki Spółki, które są przyznawane przez którąkolwiek ze stron drugiej stronie, w celu ustalenia należnego oprocentowania, są przeliczane na EUR i są oprocentowane w skali roku według dziennej stopy ESTER, z dodaniem lub odjęciem, w stosownych przypadkach, dodatkowej marży. Różnica w sposobie naliczania odsetek, która oznacza wyższe oprocentowanie należne Udziałowcowi niż Spółce odzwierciedla zaangażowanie, pełnione przez Udziałowca funkcje w ramach Umowy CP oraz ponoszone ryzyko finansowe. Wnioskodawca wskazuje, że pomimo wskazania w treści preambuły podmiotu trzeciego (niebędącego stroną Umowy CP), rozliczenia na podstawie Umowy CP dokonywane są wyłącznie pomiędzy Spółką a Udziałowcem. Natomiast, wskazanie w preambule podmiotu trzeciego, niebędącego stroną Umowy CP, było uzasadnione faktem, że z dalszych zapisów Umowy CP wynika, że wszystkie Nadwyżki Spółki posiadają tę samą rangę, co wszelkie nadwyżki tego innego podmiotu (pari passus), z którym Udziałowiec zawarł umowę podobną do Umowy CP, to znaczy dokonał integracji struktury cash-poolingu rzeczywistego. Ponadto zgodnie z Umową CP, Udziałowiec nie będzie przypisywał innym pożyczkom lub kredytom zewnętrznym rangi wyższej niż Nadwyżkom Spółki lub tego innego podmiotu, z wyjątkiem roszczeń lub zabezpieczeń, które z mocy prawa mają wyższą rangę. Ten sam obowiązek będzie dotyczył także Spółki. Co istotne, formalnie, integracja struktury cash-poolingu rzeczywistego, w której uczestniczy Spółka, ma charakter umów dwustronnych (między Udziałowcem, a poszczególnymi podmiotami, z różnych państw, należącymi do Grupy). To oznacza, że nie występują bezpośrednie przepływy pieniężne między uczestnikami integracji struktury cash-poolingu rzeczywistego, innymi niż Udziałowiec. Za każdym razem, Nadwyżki udostępnione Spółce pochodzą ze środków własnych Udziałowca, to znaczy, Udziałowiec występuje w roli pożyczkodawcy. Jak zostało wskazane we wcześniejszej części wniosku, Wnioskodawca jest uczestnikiem wiodącym umowy cash-poolingu zawartej między nim, a innymi polskimi spółkami należącymi do Grupy. Nadwyżki pozyskane przez Wnioskodawcę od Udziałowca w ramach Umowy CP mogą być więc wykorzystywane przez Spółkę do finansowania innych spółek z Grupy, z którymi Wnioskodawca zawarł umowę cash poolingu. Analogicznie w przypadku gdy spółki będące uczestnikami cash poolingu, którego uczestnikiem wiodącym jest Wnioskodawca posiadają dodatnie salda (tj. Wnioskodawca występuje w roli pożyczkobiorcy), zgromadzone w ten sposób środki przez Wnioskodawcę, jeśli skutkują powstaniem dodatniego salda w rozumieniu Umowy CP, zostają przekazane Udziałowcowi na podstawie Umowy CP. W takiej sytuacji, Wnioskodawca z jednej strony jest pożyczkobiorcą wobec uczestników cash poolingu, w którym pełni rolę uczestnika wiodącego, a z drugiej pożyczkodawcą w ramach Umowy CP wobec Udziałowca. Obydwie umowy, których stroną jest Wnioskodawca powodują w połączeniu efektywnie większą integrację struktury finansowania w Grupie. Charakterystyka Umowy Pożyczki Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 z późn. zm.). Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego, przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju. Czynność polegająca na udzieleniu pożyczki pieniężnej podlegającej oprocentowaniu stanowi odpłatne świadczenie usług i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielenie pożyczki przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu jej udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielenie bowiem pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy ta czynność nie znajduje się w jej zakresie przedmiotowym. W efekcie, udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnianiu kapitału na wskazany w umowie okres. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług. Umowa Pożyczki zawarta między Udziałowcem a Spółką jest typową umową pożyczki, która została scharakteryzowana powyżej. W szczególności, Pożyczka jest oprocentowana, a zatem istnieje element odpłatności. Wnioskodawca zauważa, że mogą występować w obrocie prawnym pożyczki udzielane wewnątrzgrupowo, które nie podlegają opodatkowaniu VAT. Tak jest szczególnie w przypadku, gdy pożyczki udziela podmiot nietrudniący się działalnością finansową. Niemniej, jak zostało wskazane w opisie stanu faktycznego, działalność gospodarcza Udziałowca, obejmuje świadczenie usług finansowych na rzecz podmiotów należących do Grupy, a Udziałowiec posiada niezbędne kwalifikacje i zasoby do świadczenia takich usług. W konsekwencji, nie powinno budzić wątpliwości przyjęcie, że Pożyczka została udzielona w ramach działalności gospodarczej Udziałowca i podlega opodatkowaniu VAT. Podleganie płatności opodatkowaniu VAT Na gruncie ustawy o VAT, czynności podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wówczas, gdy: stanowią czynności wymienione w art. 5 ust. 1 ustawy o VAT (przesłanka przedmiotowa); oraz są wykonywane przez podmiot występujący w tym zakresie w roli podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT (przesłanka podmiotowa). Należy w tym miejscu zauważyć, że oba te warunki powinny zostać spełnione łącznie. Tak więc wykonanie czynności podlegającej opodatkowaniu VAT przez podmiot niewystępujący w konkretnym przypadku w charakterze podatnika - nawet jeśli tak w ogóle jest on podatnikiem z innego tytułu - pozostaje poza zakresem opodatkowania VAT. Tak samo wykonanie czynności niepodlegającej opodatkowaniu VAT przez podatnika jest neutralne z punktu widzenia VAT. Innymi słowy, opodatkowaniu mogą podlegać te czynności, w przypadku których spełniony został zarówno podmiotowy, jak i przedmiotowy zakres opodatkowania, tzn. zaistniała czynność określona jako opodatkowana, która została wykonana przez podmiot mający cechę podatnika. 1) Przesłanka przedmiotowa Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 7 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stosownie zaś do art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Z kolei przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się - zgodnie z art. 8 ust. 1 ww. ustawy - każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ww. ustawy. W konsekwencji, świadczeniem usług na gruncie ustawy o VAT jest w zasadzie każde świadczenie dokonywane w Polsce, które nie może zostać zakwalifikowane jako dostawa towarów. Dodatkowo, pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy czym, nie każde działanie, powstrzymanie się od działania, czy tolerowanie czynności lub sytuacji może zostać uznane za usługę podlegającą opodatkowaniu VAT w rozumieniu przepisów ustawy VAT. Co do zasady, w orzecznictwie i praktyce organów podatkowych przyjmuje się, iż aby tak się stało muszą zostać spełnione łącznie trzy następujące warunki: - powinno istnieć określone świadczenie, - powinien istnieć bezpośredni beneficjent świadczenia, - świadczeniu usługodawcy powinno odpowiadać świadczenie wzajemne ze strony nabywcy, tj. beneficjenta świadczenia (wynagrodzenie). Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie. W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (np. wyrok z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise), przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Mając na uwadze, że Udziałowiec posiada siedzibę poza terytorium Polski, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w Polsce, czy też nie. Stosownie do art. 28a ustawy o VAT, na potrzeby stosowania rozdziału 3 działu V ustawy ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to: podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6, osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej; podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług. Wskazany powyżej art. 28a ustawy o VAT wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel i rezultat takiej działalności. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich. 2) Przesłanka podmiotowa Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Z kolei działalność gospodarcza - w myśl art. 15 ust. 2 ww. ustawy - obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Powyższa definicja działalności gospodarczej ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem podatnika tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Aczkolwiek ustawa nie wyraża tego wprost, należy przyjąć, że działalnością gospodarczą jest w zasadzie tylko ta aktywność, która wykonywana jest zawodowo, w sposób profesjonalny. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Ponadto, z ogólnych reguł konstrukcyjnych podatku w ogólności, w tym również podatku VAT, wynika konieczność, aby podmiot wykonujący czynność opodatkowaną występował w odniesieniu do niej jako podatnik. Co więcej, wymóg ten wyrażają wprost regulacje Dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, stanowią one bowiem o wykonywaniu czynności opodatkowanych przez podatnika działającego w takim charakterze. Powyższe podejście potwierdza również orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, w którym wskazuje się, że sam fakt dokonania czynności przez podmiot zarejestrowany jako podatnik VAT nie oznacza, że podlega ona opodatkowaniu VAT, bowiem możliwe jest, że w danej transakcji sprzedawca nie występuje w tej właśnie roli (por. wyrok TSUE z 11 lutego 1993 r., C-291/91; wyrok TSUE z 15 września 2021 r., C-180 /10). Takie stanowisko wyrażane jest także w polskim orzecznictwie sądowo administracyjnym, w którym podkreśla się, że ani formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do tej konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług (por. wyrok NSA (7) z 29 października 2007 r., I FPS 3/07; wyrok WSA w Gliwicach z 17 listopada 2022 r., I SA/Gl 367/22; wyrok WSA w Łodzi z 11 sierpnia 2021 r., I SA/Łd 354/21; Wyrok WSA w Poznaniu z 9 lutego 2010 r., I SA/Po 1015/09). Wobec powyższych rozważań, czynności wykonywane przez Udziałowca w ramach Umowy CP i umowy Pożyczki aby podlegały opodatkowaniu VAT łącznie muszą zostać spełnione następujące warunki: - czynności te muszą stanowić jedną z czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT; - czynności te muszą być wykonane przez podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, który w odniesieniu do tych czynności występuje właśnie w tej roli. Biorąc powyższe rozważania pod uwagę, w ocenie Wnioskodawcy, w przedstawionych okolicznościach stanu faktycznego niewątpliwie zostały spełnione łącznie zarówno przesłanka przedmiotowa, jak i podmiotowa uzasadniające uznanie, że Udziałowiec świadczy na rzecz Spółki usługi podlegające opodatkowaniu VAT zarówno w odniesieniu do Umowy CP, jak i umowy Pożyczki. Miejsce opodatkowania Zgodnie z art. 28b ust. 1 ustawy o VAT miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n. Jak zostało wskazane w opisie stanu faktycznego, Udziałowiec jest podatnikiem zarejestrowanym dla celów VAT we Włoszech, jako podatnik VAT czynny w tym państwie, jak również nie posiada on w Polsce stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Jednocześnie, dla opisanych we wniosku usług (zarządzania płynnością finansową i udzielania pożyczek), ustawodawca nie przewidział szczególnej zasady określenia miejsca jej świadczenia (opodatkowania). Wobec powyższego, dla ustalenia miejsca opodatkowania usługi świadczonej przez Wnioskodawcę na rzecz Kontrahenta zastosowanie powinna znaleźć zasada ogólna wyrażona w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT. Tym samym, w przypadku usługi świadczonej przez Wnioskodawcę na rzecz Kontrahenta miejscem świadczenia będzie państwo siedziby Kontrahenta, tj. Włochy. W konsekwencji, z uwagi na fakt, że Spółka nie posiada na terytorium Włoch stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej (nie prowadzi na terenie Włoch swojej działalności), do rozliczenia podatku należnego VAT zobowiązany jest nabywca (usługobiorca). To znaczy, Spółka powinna udokumentować wykonanie usługi wystawiając fakturę bez kwoty VAT należnego, z adnotacją „odwrotne obciążenie”. Ustalenie podatnika Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy o VAT miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n. Dalej, w myśl treści art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o VAT podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki: usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4, usługobiorcą jest: - w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4, - w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których miejscem świadczenia usług, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, - w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4. Z kolei w świetle art. 17 ust. 2 ustawy o VAT w przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4 i 5, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego. Pojęcie importu usług zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 9 ustawy o VAT zgodnie z którym przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4. Powołany przepis wskazuje na sytuację, w której podatnikiem staje się nabywca usługi, jeśli dokonał on nabycia usługi od usługodawcy spoza terytorium kraju. Przepis ten, wprowadza mechanizm tzw. odwrotnego obciążenia, który polega na opodatkowaniu usług przez usługobiorcę (tu: Wnioskodawcę). Należy wskazać, że dokonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone w szczególności w art. 43 ustawy o VAT. Dla niniejszego wniosku istotny będzie przywoływany już art. 43 ust. 1 pkt 38 zgodnie z którym zwalnia się z opodatkowania usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę oraz pkt 40 zgodnie z którym zwalnia się z opodatkowania usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług. Niewątpliwie, w przypadku wypłaty odsetek na rzecz Udziałowca z tytułu Umowy CP oraz umowy Pożyczki za usługodawcę (w odniesieniu do usługi świadczonej w zamian za otrzymane wynagrodzenie) może zostać uznany Udziałowiec - podatnik nieposiadający siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności na terytorium Polski, a za usługobiorcę Spółka - podatnik posiadający siedzibę w Polsce. Za podatnika zostanie zatem na podstawie przytoczonych wyżej przepisów uznany Wnioskodawca. Z uwagi na fakt, że przedmiotem Umowy CP oraz umowy Pożyczki są w ocenie Wnioskodawcy usługi podlegające zwolnieniu z opodatkowania (na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 (ewentualnie pkt 40) ustawy o VAT), a jednocześnie Wnioskodawca zrezygnował ze zwolnienia z opodatkowania tychże usług świadczonych na rzecz podatników (na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT), należy ocenić, czy w przypadku importu usług będących przedmiotem niniejszego wniosku Wnioskodawca powinien wykazać import usług jako zwolniony z opodatkowania czy podlegający opodatkowaniu standardową stawką. Zgodnie z powszechnie obowiązującą doktryną stosowanie zwolnień od podatku lub stawek preferencyjnych ma charakter wyjątkowy i nie podlega wykładni rozszerzającej. W efekcie podatnik uprawniony jest do zastosowania preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i nie budzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług lub stawki obniżonej. Rozpatrując możliwość rezygnacji ze zwolnienia od podatku i wyboru opcji opodatkowania usług wymienionych m. in. w art. 43 ust. 1 pkt 38 i 40 ustawy o VAT należy wskazać, że art. 43 ust. 22 ustawy o VAT w swojej treści odnosi się do usług finansowych „świadczonych” wyłącznie na rzecz podatników. Z jego treści wynika zatem, że opcję opodatkowania należy odnieść do czynności świadczonych (wykonywanych) przez podatnika na rzecz konkretnych podmiotów (tj. innych podatników). Natomiast w wyniku importu usług, nabywca nie świadczy (nie wykonuje) żadnej usługi, lecz jest wyłącznie zobowiązany do rozliczenia podatku VAT z tytułu jej nabycia. To wskazuje, że podatnik nie może zrezygnować ze zwolnienia określonego w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41 ustawy o VAT w przypadku nabycia usług rozliczanych w ramach mechanizmu odwrotnego obciążenia jako import usług, tylko ze względu na fakt, że świadczenie to następuje w relacji pomiędzy dwoma podatnikami oraz miejscem świadczenia tych usług jest terytorium kraju. Opcję opodatkowania usług finansowych określoną w art. 43 ust. 22 ustawy o VAT należy zatem traktować „wąsko” jako przypisaną do usług finansowych świadczonych (wykonywanych) na terytorium kraju, co znajduje również potwierdzenie w uzasadnieniu do projektu ustawy z dnia 29 października 2021 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. z 2021 r. poz. 2105), na mocy której wprowadzono opcję opodatkowania usług finansowych poprzez dodatnie w artykule 43 przepisu ust. 22. W uzasadnieniu tym wskazano bowiem, że: „Proponowane do wprowadzenia rozwiązania zakładają, że podatnik rezygnujący ze zwolnienia i wybierający opodatkowanie, będzie zobowiązany do opodatkowania wszystkich świadczonych przez niego usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12, 38, 39, 40, 40a oraz pkt 41 świadczonych na rzecz podatników” oraz: „Możliwość wyboru opodatkowania będzie dotyczyła przypadków, gdy usługi te będą wykonywane na rzecz innych podatników”. Należy zatem przyjąć, że w wypłaty odsetek na rzecz Udziałowca z tytułu Umowy CP uraz umowy Pożyczki, gdy Wnioskodawca nabywa usługę od Udziałowca - podatnika posiadającego siedzibę poza terytorium Polski (ale na terytorium Unii Europejskiej) - nabywane usługi powinien wykazać, jako zwolnione z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 (ewentualnie pkt 40) ustawy o VAT. W piśmie uzupełniającym wyjaśnili Państwo, że w zakresie: Umowy cash poolingu (Umowy CP) zastosowanie powinien znaleźć przepis art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy o VAT; a w razie gdyby Dyrektor KIS nie zgodził się z tym stanowiskiem, za stosowanie powinien znaleźć art. 43 ust. 1 pkt 38 o VAT. Wnioskodawca wskazuje, że przyporządkowanie Umowy CP, do któregokolwiek z ww. przepisów będzie miało takie samo znaczenie dla rozstrzygnięcia. Umowy Pożyczki zastosowanie znajdzie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Analogiczne stanowisko prezentuje Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydawanych interpretacjach indywidualnych, np. w: - interpretacji DKIS z dnia 22 kwietnia 2024 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.88.2024.3.ICZ. Zgodnie z treścią art. 19a ust. 5 pkt 1 lit. e ustawy o VAT w przypadku świadczenia usług zwolnionych od podatku zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 37-41 obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części zapłaty z tytułu świadczenia tych usług (kasowo). Przepis ten ma zastosowanie także w przypadku importu tego typu usług (brak jest bowiem przepisu szczególnego, który regulowałby moment powstania obowiązku w przypadku importu usług). W konsekwencji, z uwagi na fakt, że rezygnacja ze zwolnienia, której dokonała Spółka, nie powinna dotyczyć importu usług, Spółka powinna wykazać tę transakcję w momencie zapłaty (kasowo). Poprawność stanowiska Wnioskodawcy potwierdza Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydawanych interpretacjach, np. w: - interpretacji DKIS z dnia 29 listopada 2019 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.566.2019.1. IG. Ad 2. Ocena Wnioskodawcy odnośnie charakterystyki i kwalifikacji Umowy CP na gruncie przepisów o VAT została przedstawiona szerzej w uzasadnieniu Wnioskodawcy do stanowiska w zakresie pytania nr 1 i znajduje ona zastosowanie także w uzasadnieniu do stanowiska Spółki do pytania nr 2. Pytanie nr 2 służyć ma potwierdzeniu skutków podatkowych dla Wnioskodawcy wynikających z sytuacji objętej Umową CP, w której to Udziałowiec otrzymuje od Spółki Nadwyżki Spółki, a w konsekwencji, Spółka staje się uprawniona do otrzymania odsetek od Udziałowca. Jak zostało już przedstawione we wcześniejszej części wniosku Spółka w związku z uczestnictwem w Umowie CP nie dokonuje na rzecz Udziałowca żadnych świadczeń (poza udzieleniem zgody na udostępnianie Nadwyżek Spółki). Należy zatem uznać, że Spółka, w związku z realizacją Umowy CP, nie świadczy zatem usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. W związku z zawarciem i realizacją Umowy CP, Spółka nie uzyskuje wynagrodzenia z tytułu świadczenia jakiejkolwiek usługi, a jedynie może otrzymywać odsetki, lub być zobowiązana do ich zapłaty. Spółka, w związku z realizacją Umowy CP nie dokonuje także nieodpłatnego świadczenia usług zrównanego z opłatnym świadczeniem usługi, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, w szczególności przystąpienie do Umowy CP oraz realizacja Umowy CP mają ścisły związek z działalnością gospodarczą Spółki, jak również w związku z realizacją Umowy CP, nie występuje sytuacja, w której wykorzystywane byłyby towary stanowiące część przedsiębiorstwa Spółki. Jak zostało wskazane w opisie stanu faktycznego, działalność Wnioskodawcy obejmuje, m. in. świadczenie usług finansowych na rzecz podmiotów należących do Grupy, w szczególności udzielanie pożyczek polskim spółkom należącym do Grupy oraz pełnienie funkcji uczestnika wiodącego umowy cash-poolingu zawartej między Wnioskodawcą, a innymi polskimi spółkami z Grupy prowadzącymi działalność gospodarczą polegającą na produkcji (...). Jednakże, oceniając, czy w danym stosunku podmiot pełni rolę podatnika świadczącego usługę trzeba zbadać indywidualnie charakter takiej relacji. W ocenie Wnioskodawcy, pomimo posiadania przez Wnioskodawcę zasobów umożliwiających świadczenie usług finansowych, a nawet faktyczne wykonywanie takich usług, w przypadku Umowy CP, Wnioskodawca powinien być uznany za stronę umowy, która jest wyłącznie odbiorcą usługi świadczonej przez Udziałowca. Zatem należy uznać, że Spółka w ramach Umowy CP nie świadczy usługi, jak również nie działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Pogląd ten jest podzielany przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, np. w: - interpretacji DKIS z dnia 22 kwietnia 2024 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.88.2024.3.ICZ, - interpretacji DKIS z dnia 13 września 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.410.2023.4.AMA. Podsumowując powyższe uzasadnienie do stanowiska dotyczącego pytania nr 2 postawionego we wniosku, Spółka wskazuje, iż odsetki otrzymywane przez nią od Udziałowca na podstawie Umowy CP (w związku z wypłaconymi Nadwyżkami Spółki) nie stanowią dla Wnioskodawcy wynagrodzenia z tytułu świadczenia usług, a w konsekwencji, Spółka nie powinna uwzględniać otrzymanych odsetek w rozliczeniach VAT. Płatności te bowiem nie podlegają opodatkowaniu VAT. Ad 3. Zgodnie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Zgodnie natomiast z treścią art. 90 ust. 1 ustawy o VAT w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Na podstawie art. 90 ust. 2 ustawy o VAT jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10. W myśl art. 90 ust. 3 ustawy o VAT proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo. Zgodnie ze stanowiskiem Spółki zaprezentowanym w stanowisku do pytania nr 2, działania podejmowane przez nią jako uczestnika w związku z zawarciem Umowy CP nie stanowią świadczenia usług w rozumieniu art. 8 ustawy o VAT. Odsetki uzyskiwane przez Spółkę w związku z uczestnictwem w Umowie CP nie stanowią wynagrodzenia z tytułu świadczenia usług. Spółka jako uczestnik cash poolingu nie będzie działać w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Tym samym Spółka nie będzie zobowiązana do uwzględnienia kwot uzyskanych w związku z uczestnictwem w Umowie CP w proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy o VAT. Kalkulacja tego współczynnika nie obejmuje bowiem kwot, które związane są z czynnościami wyłączonymi z zakresu opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Na mocy art. 86 ust. 2a ustawy o VAT w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Wspominane wyżej cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy o VAT. W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Przez cele inne niż działalność gospodarcza rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy o VAT. Takimi sferami będą przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatna działalność statutowa. Analiza przytoczonych przepisów prowadzi do wniosku, że obowiązek ustalania zakresu prawa do odliczenia podatku naliczonego przy wykorzystaniu proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a uzależniony został od łącznego spełnienia następujących warunków: - podatnik wykonuje zarówno czynności, które mają związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jak i czynności, które nie wykazują takiego związku; - podatnik nabywa towary/usługi zarówno dla celów czynności, które mają związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jak i czynności, które nie wykazują takiego związku; - podatnik nie jest w stanie przyporządkować w całości nabywanych towarów/usług wyłącznie do prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. Udział w Umowie CP towarzyszy działalności gospodarczej i nie stanowi obok niej odrębnego przedmiotu działalności Spółki, ale ma na celu optymalizację zarządzania zasobami finansowymi i unikanie źle ustawionych pozycji płynnościowych, co pozytywnie wpływa na działalność gospodarczą prowadzoną przez Spółkę. Zatem, płatności otrzymywane przez Spółkę w ramach Umowy CP mieszczą się w sferze działalności gospodarczej Spółki wskazanej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a tym samym mieszczą się one w pojęciu „celów związanych z działalnością gospodarczą”, w rozumieniu art. 86 ust. 2a ustawy o VAT. Wobec powyższego, w związku z uczestnictwem w strukturze cash poolingu, Spółka nie będzie również zobowiązana do ustalania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej według „sposobu ustalenia proporcji”, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT. Stanowisko powyższe potwierdza także Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w wydawanych interpretacjach indywidualnych, np.: - interpretacji DKIS z dnia 17 października 2024 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.421.2024.4. MP, - interpretacji DKIS z dnia 8 marca 2024 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.13.2024.1.DS, - interpretacji DKIS z dnia 13 września 2023 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.410.2023.4. AMA. Z kolei, w związku z realizacją umowy Pożyczki, Spółka nie otrzymuje żadnych kwot odsetek, a jedynie płaci odsetki Udziałowcowi. A zatem, pomimo iż w przypadku zapłaty do Udziałowca odsetek z tytułu korzystania z Nadwyżek, to Spółka jest rozpoznawana jako podatnik zobowiązany do rozliczenia podatku od tej transakcji, nie osiąga Spółka żadnego wynagrodzenia, które mogłoby wpływać na określenie proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 2 ani 86 ust. 2a ustawy o VAT.
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą” lub „ustawą o VAT”: Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Z powyższego przepisu wynika tzw. zasada terytorialności, zgodnie z którą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega m.in. odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług, ale tylko w sytuacji, gdy miejscem ich świadczenia (określanym na podstawie przepisów ustawy) jest terytorium kraju, przez które - stosownie do definicji zawartej w art. 2 pkt 1 ustawy - rozumie się terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z zastrzeżeniem art. 2a. W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT: Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że: Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również: 1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej; 2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji; 3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu. Powołane przepisy wskazują, iż pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady, podlegają opodatkowaniu VAT wówczas, gdy są wykonywane odpłatnie (z wyjątkiem przypadków ściśle określonych w art. 7 ust. 2 oraz w art. 8 ust. 2 ustawy). Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. W ramach systemu podatku VAT czynnościami podlegającymi opodatkowaniu są transakcje między stronami, przewidujące zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. Zatem jeżeli czynność polega jedynie na świadczeniu jednej ze stron, bez bezpośredniego wynagrodzenia, nie ma podstawy opodatkowania, w związku z czym świadczenie takie nie podlega podatkowi VAT.
Należy zauważyć, iż świadczenie usługi następuje „odpłatnie” w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1, a zatem podlega opodatkowaniu, tylko jeżeli pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż świadczenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości usługi świadczonej usługobiorcy. Świadczenie usług dokonywane odpłatnie w rozumieniu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT wymaga bezpośredniego związku między wyświadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem. W dorobku orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości UE przyjmuje się, że odpłatność ma miejsce wtedy, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług a otrzymanym wynagrodzeniem, przy czym wynagrodzenie jakkolwiek musi być wyrażone w pieniądzu, to jednak nie musi być w tej formie dokonane. Należy podkreślić, że na gruncie przepisów o podatku od towarów i usług bez znaczenia pozostaje to, czy kwota uzyskanego wynagrodzenia (cena) została skalkulowana tak, że stanowi tylko koszt wytworzenia towaru lub wykonania usługi, czy została powiększona także o zysk sprzedającego. Skoro przepisy nie określają formy zapłaty za świadczoną usługę należy uznać, że zobowiązanie usługobiorcy może mieć postać świadczenia nie tylko określonej sumy pieniędzy, ale także świadczenie innej usługi (usługi wzajemnej). Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Ponadto, aby dana czynność (świadczenie) podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym, pomiędzy świadczoną usługą, a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Ponadto, zgodnie z unormowaniami zawartymi w art. 8 ust. 2 ustawy, w pewnych, ściśle określonych przypadkach, również nieodpłatne świadczenie usług należy uznać za spełniające definicję odpłatnego świadczenia usług. W myśl art. 8 ust. 2 ustawy: Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również: 1) użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych; 2) nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. Z powyższych zapisów wynika, że aby nieodpłatne świadczenie usług podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, muszą być spełnione określone warunki: - w przypadku użycia towarów stanowiących część przedsiębiorstwa - użycie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika oraz istnienie prawa podatnika do odliczenia - w całości lub w części - podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów (warunki te muszą być spełnione łącznie), - w przypadku świadczenia usług - świadczenie ich do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika. Zatem dla ustalenia, czy konkretna, nieodpłatna czynność podlega opodatkowaniu w związku z uznaniem jej za odpłatne świadczenie usług, istotny jest cel jej świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisuje się w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności jakie w danej sprawie występują. Należy wskazać, że zakres opodatkowania podatkiem VAT wyznacza nie tylko czynnik przedmiotowy - opodatkowaniu podlega odpłatna dostawa towarów lub odpłatne świadczenie usług, ale także czynnik podmiotowy - czynności muszą być wykonywane przez podatnika. Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy o VAT: Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu: Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Z opisu sprawy wynika, że w maju 2024 r. Państwo oraz Udziałowiec w celu usprawnienia i zintensyfikowania zarządzania przepływami finansowymi na poziomie Grupy, jak również na poziomie relacji z systemem bankowym zawarli mowę cash poolingu (CP). Stronami Umowy CP, której dotyczy wniosek o interpretację, są wyłącznie Państwo i Udziałowiec. Celem Umowy CP jest optymalizacja zarządzania zasobami finansowymi i unikanie źle ustawionych pozycji płynnościowych. Zgodnie z zawartą brzmieniem preambuły do Umowy CP, strony umowy dokonują integracji struktury cash poolingu rzeczywistego. W związku z tym dodatnie saldo środków pieniężnych na rachunku bankowym Państwa zostaje przeniesione na rachunek bankowy Udziałowca, będący rachunkiem głównym przypisanym do Umowy CP, którego posiadaczem jest Udziałowiec. W zamian Udziałowiec udostępnia Państwu nadwyżki gotówkowe, gdy tylko będzie to konieczne, na Państwa żądanie. Państwo, na podstawie Umowy CP, wyrażają zgodę na przekazywanie dziennego dodatniego salda środków pieniężnych zgromadzonych na Państwa rachunku bankowym Udziałowcowi bez wymogu oddzielnego wniosku ani powiadomienia. Zarówno Udziałowcowi, jak i Państwu przysługuje wynagrodzenie z tytułu udostępnienia dodatnich sald w formie oprocentowania. Różnica w sposobie naliczania odsetek, która oznacza wyższe oprocentowanie należne Udziałowcy niż Państwu odzwierciedla zaangażowanie, pełnione przez Udziałowca funkcje w ramach Umowy CP oraz ponoszone ryzyko finansowe. Państwa wątpliwości, objęte pytaniem nr 1, dotyczą kwestii czy odsetki należne Udziałowcowi od Państwa wynikające z Umowy CP (...) powinny być traktowane jako wynagrodzenie za świadczenie usług przez Udziałowca na Państwa rzecz, a w konsekwencji, z uwagi na fakt, że Udziałowiec jest podatnikiem zagranicznym nieposiadającym stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce, to Państwo, w ramach mechanizmu odwrotnego obciążenia, odpowiedzialni są za rozliczenie podatku VAT należnego (tzw. import usług) i w związku z charakterem nabywanej usługi powinni wykazywać ją jako zwolnioną z VAT. Odnosząc się do Państwa wątpliwości w kwestii Umowy cash poolingu (CP) należy zauważyć, że polskie przepisy podatkowe nie zawierają regulacji dotyczących umowy cash poolingu. Występująca w obrocie prawnym jako umowa nienazwana - umowa cash poolingu porównywana jest często z umową pożyczki. Chociaż umowa ta do pewnego stopnia przypomina w swym charakterze uregulowaną w polskim prawie umowę pożyczki, jednak nie wyczerpuje istotnych jej znamion. Nie dochodzi w tym przypadku do zawarcia umowy pożyczki, ponieważ brak jest zobowiązania do przeniesienia określonej ilości pieniędzy na określony w umowie podmiot. Umowa „cash poolingu” jest formą efektywnego zarządzania środkami finansowymi, stosowaną przez podmioty należące do jednej grupy kapitałowej, lub podmioty powiązane ekonomicznie w jakikolwiek inny sposób. Sprowadza się ona do koncentrowania środków pieniężnych z jednostkowych rachunków poszczególnych podmiotów na wspólnym rachunku grupy i zarządzaniu zgromadzoną w ten sposób kwotą, przy wykorzystaniu korzyści skali. Pozwala to na kompensowanie przejściowych nadwyżek, wykazywanych przez jedne z podmiotów, z przejściowymi niedoborami zaistniałymi u innych podmiotów. Dzięki temu dochodzi do minimalizowania kosztów kredytowania działalności podmiotów z grupy poprzez kredytowanie się przy wykorzystaniu środków własnych grupy. W ramach porozumienia cash poolingu uczestnicy wskazują podmiot organizujący cash pooling i zarządzający systemem. Zarządzający systemem w ramach umowy zapewnia dla wszystkich uczestników systemu środki finansowe na pokrycie sald ujemnych, a w przypadku wystąpienia sald dodatnich na rachunkach uczestników, to na jego rachunek trafiają środki finansowe. Usługa cash poolingu jest zatem usługą zazwyczaj wykonywaną przez bank. Natomiast uczestnictwo w strukturze cash poolingu nie jest żadnym świadczeniem. Należy pamiętać, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów/świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem musi bowiem być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonywaniem działa jako podatnik podatku VAT. Z uwagi na cechy charakterystyczne systemu Cash poolingu należy zauważyć, że najczęściej w roli usługodawcy będzie występować Bank, który będzie obsługiwał umowę Cash poolingu. Jednakże należy również brać pod uwadze rolę innych Uczestników Systemu Cash poolingu. Odnosząc się do Państwa wątpliwości należy wyjaśnić, że typowa umowa cash poolingu ma charakter umowy wielostronnej. Tymczasem opisana we wniosku umowa cash poolingu (CP) będzie umową dwustronną, tj. zawartą pomiędzy Państwem a Udziałowcem. Omawiana konstrukcja umowy cash poolingu, jako sposobu zarządzania płynnością finansową uczestniczących w umowie dwóch podmiotów, niewątpliwie zawiera w sobie pewne elementy kredytowania jednego podmiotu przez drugi, gdyż pozwala zidentyfikować strony umowy. Oczywistym jest również, że w przypadku, gdy jeden uczestnik cash poolingu, będzie posiadał nadwyżkę środków pieniężnych (dodatnie saldo), a drugi uczestnik będzie miał lub może się spodziewać salda ujemnego na rachunku cash poolingu - nadwyżka ta zostanie przelana na rachunek tego uczestnika cash poolingu, którego saldo jest ujemne. Jednakże w umowie nie zostanie określona z góry ilość pieniędzy (co jest jednym z istotnych elementów umowy pożyczki) przepływających między tymi podmiotami, a co ważniejsze nie zostanie przeniesiona ich własność na drugą stronę umowy. Nie sposób zatem uznać, że umowa, którą Państwo zawarli z Udziałowcem wyczerpuje wszystkie elementy przedmiotowo istotne dla umowy pożyczki. Zatem umowa, którą Państwo zawarli z Udziałowcem w maju 2024 r. nosi cechy Umowy cash poolingu. Na podstawie opisanej Umowy cash poolinhu (CP) podmiotem dokonującym czynności opodatkowanych będzie Udziałowiec, bowiem jak Państwo wyjaśnili różnica w sposobie naliczania odsetek, która oznacza wyższe oprocentowanie należne Udziałowcowi niż Państwu odzwierciedla zaangażowanie, pełnione przez Udziałowca funkcje w ramach Umowy CP oraz ponoszone ryzyko finansowe. Tym samym Udziałowiec na podstawie zawartej w maju 2024 r. Umowy cash poolingu (CP), świadczy odpłatne usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, ponieważ otrzymuje wynagrodzenie -w postaci wyższych odsetek - za wykonywane czynności. Zatem są spełnione przesłanki wynikające z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT powodujące uznanie wykonywanych czynności na podstawie Umowy cash poolingu (CP), przez Udziałowca na Państwa rzecz jako odpłatne świadczenie usług - zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT. Następna kwestia, która budzi Państwa wątpliwości, objęta pytaniem nr 1, dotyczy ustalenia czy odsetki należne Udziałowcowi od Państwa wynikające z (...) Umowy pożyczki powinny być traktowane jako wynagrodzenie za świadczenie usług przez Udziałowca na Państwa rzecz, a w konsekwencji, z uwagi na fakt, że Udziałowiec jest podatnikiem zagranicznym nieposiadającym stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce, to czy Państwo, w ramach mechanizmu odwrotnego obciążenia, odpowiedzialni są za rozliczenie podatku VAT należnego (tzw. import usług) i w związku z charakterem nabywanej usługi powinni wykazywać ją jako zwolnioną z VAT. Odnosząc się do powyższej kwestii należy wyjaśnić, iż regulacje dotyczące umowy pożyczki zostały zawarte w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2024 r., poz. 1061 ze zm.). Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego: Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości. W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju. Czynność polegająca na udzieleniu pożyczki pieniężnej podlegającej oprocentowaniu stanowi odpłatne świadczenie usług i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielenie pożyczki przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu jej udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielenie bowiem pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet gdy ta czynność nie znajduje się w jej zakresie przedmiotowym. Charakter i cechy usługi udzielenia pożyczki wskazują, że czynność ta mieści się w definicji pojęcia „działalność gospodarcza”. W świetle art. 15 ust. 2 zdanie drugie ustawy o VAT, działalność gospodarcza „obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych”. Niewątpliwie przekazanie środków pieniężnych (a zatem wartości o charakterze niematerialnym) na rzecz pożyczkobiorcy, na określony okres czasu, za ustalonym wynagrodzeniem (oprocentowaniem), uzyskiwanym w ustalonych okresach rozliczeniowych, stanowi wykorzystywanie tych środków w sposób ciągły i w celach zarobkowych. Usługa tego rodzaju mieści się zatem w pojęciu „działalność gospodarcza” zdefiniowanym w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Z opisu sprawy wynika, że niezależnie od Umowy CP, Państwo oraz Udziałowiec mają zawartą umowę pożyczki, w której pożyczkodawcą jest Udziałowiec a pożyczkobiorcą są Państwo. Strony Pożyczki uzgodniły limit kwotowy Pożyczki, w ramach którego Państwo mogą wnioskować o wypłatę środków do ustalonego limitu w ramach jednego lub większej liczby ciągnień. Zgodnie z treścią umowy Pożyczki strony mogą ustalać terminy spłaty Pożyczki (w całości lub w ratach), a w przypadku spłaty części lub całości Pożyczki Wnioskodawca, w razie potrzeby jest uprawniony do ponownego wnioskowania o wypłatę środków w ramach uzgodnionego limitu Pożyczki. Oprocentowanie Pożyczki zostało ustalone na poziomie rynkowym w oparciu o stopę referencyjną 12 miesięcznego EURIBOR powiększoną o spread. Jeśli stopa referencyjna powiększona o spread jest niższa niż zero, do kalkulacji oprocentowania Pożyczki przyjmuje się zero. Udziałowiec jest na terytorium Włoch podatnikiem w rozumieniu art. 28a ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług. Wykonuje on na terytorium Włoch działalność gospodarczą w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz przywołane wyżej przepisy należy stwierdzić, że wskazana we wniosku czynność udzielenia odpłatnej pożyczki spełnia przesłanki uznania tej czynności za podlegającą opodatkowaniu. Udzielenie bowiem pożyczki przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzące obowiązki w podatku od towarów i usług, zaś Pożyczkodawcę (tutaj Udziałowca) znać za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. W konsekwencji wskazana we wniosku czynność udzielenia przez Pożyczkodawcę - Udziałowca tj. przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą na terytorium Włoch - odpłatnej pożyczki pieniężnej na Państwa rzecz (Pożyczkobiorcy), stanowi odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy, i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. W przypadku świadczenia usług, gdy jedna ze stron posiada siedzibę działalności gospodarczej poza terytorium kraju, istotnym dla prawidłowego rozliczenia podatku od towarów i usług jest określenie miejsca świadczenia danej usługi. Od poprawności określenia miejsca świadczenia zależeć będzie, czy dana usługa będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na terytorium Polski, czy też nie. Pojęcie importu usług zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 9 ustawy, zgodnie z którym: Przez import usług rozumie się świadczenie usług, z tytułu wykonania których podatnikiem jest usługobiorca, o którym mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4. W myśl art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy: Podatnikami są również osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne nabywające usługi, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki: a) usługodawcą jest podatnik nieposiadający siedziby działalności gospodarczej oraz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju, a w przypadku usług, do których stosuje się art. 28e, podatnik ten nie jest zarejestrowany zgodnie z art. 96 ust. 4, b) usługobiorcą jest: - w przypadku usług, do których stosuje się art. 28b - podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4, - w przypadku transferu bonów jednego przeznaczenia, w przypadku których miejscem świadczenia usług, których te bony dotyczą, jest terytorium kraju – podatnik, o którym mowa w art. 15, lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, - w pozostałych przypadkach - podatnik, o którym mowa w art. 15, posiadający siedzibę działalności gospodarczej lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej na terytorium kraju lub osoba prawna niebędąca podatnikiem, o którym mowa w art. 15, posiadająca siedzibę na terytorium kraju i zarejestrowana lub obowiązana do zarejestrowania zgodnie z art. 97 ust. 4. Z kolei w świetle art. 17 ust. 2 ustawy: W przypadkach wymienionych w ust. 1 pkt 4 i 5, usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego. Powołany art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy wskazuje na sytuację, w której podatnikiem staje się nabywca usługi, jeśli dokonał on nabycia usługi od usługodawcy spoza terytorium kraju. Przepis art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, wprowadza mechanizm tzw. odwrotnego obciążenia, który polega na opodatkowaniu usług przez usługobiorcę. Stosownie do art. 28a ustawy: Na potrzeby stosowania ww. rozdziału: 1) ilekroć jest mowa o podatniku - rozumie się przez to: a) podmioty, które wykonują samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2, lub działalność gospodarczą odpowiadającą tej działalności, bez względu na cel czy rezultat takiej działalności, z uwzględnieniem art. 15 ust. 6, b) osobę prawną niebędącą podatnikiem na podstawie lit. a, która jest zidentyfikowana lub obowiązana do identyfikacji do celów podatku lub podatku od wartości dodanej; 2) podatnika, który prowadzi również działalność lub dokonuje transakcji nieuznawanych za podlegające opodatkowaniu dostawy towarów lub świadczenia usług zgodnie z art. 5 ust. 1, uznaje się za podatnika w odniesieniu do wszystkich świadczonych na jego rzecz usług. Wskazany powyżej art. 28a ustawy wprowadza drugą definicję podatnika do ustawy. Definicja ta ma zastosowanie tylko w przypadku ustalenia miejsca świadczenia usług. Podatnikiem według tej regulacji jest osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą, bez względu na cel i rezultat takiej działalności. Ustawodawca odwołuje się w tym celu do definicji działalności gospodarczej ustalonej w art. 15 ust. 2 ustawy. Za podatników są uznawane również podmioty wykonujące działalność gospodarczą zgodnie z regulacjami innych państw członkowskich oraz państw trzecich. Zgodnie z ogólną zasadą wyrażoną w art. 28b ust. 1 ustawy: Miejscem świadczenia usług w przypadku świadczenia usług na rzecz podatnika jest miejsce, w którym podatnik będący usługobiorcą posiada siedzibę działalności gospodarczej, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 28e, art. 28f ust. 1 i 1a, art. 28g ust. 1, art. 28i, art. 28j ust. 1 i 2 oraz art. 28n. Jak stanowi art. 28b ust. 2 ustawy: W przypadku gdy usługi są świadczone dla stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika, które znajduje się w innym miejscu niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest to stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Z powyższych przepisów wynika, że miejscem świadczenia usług na rzecz podatnika w rozumieniu art. 28a ustawy jest miejsce, w którym podatnik ten posiada siedzibę swojej działalności gospodarczej. Jeżeli jednak usługi te są świadczone na rzecz stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej podatnika znajdującego się w miejscu innym niż jego siedziba działalności gospodarczej, miejscem świadczenia tych usług jest stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej. Powołaną powyżej zasadę ogólną należy stosować, gdy usługa jest świadczona na rzecz podatnika, a przepisy wskazane w art. 28b ust. 1 ustawy nie przewidują innych zasad ustalenia miejsca świadczenia usług. W omawianej sprawie (jak wykazano wyżej) w zakresie czynności wykonywanych w ramach: Umowy cah poolingu (CP) oraz Umowy pożyczki usługodawcą będzie Udziałowiec - spółka kapitałowa (której charakterystyka przypomina polską spółkę akcyjną) utworzona zgodnie z przepisami prawa włoskiego będąca rezydentem podatkowym Włoch, czyli podmiot nieposiadający siedziby działalności gospodarczej na terytorium Polski. Bowiem jak wyjaśniono Udziałowiec nie posiada i obecnie nie zamierza posiadać na terytorium Polski siedziby działalności gospodarczej, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Nie jest i obecnie nie zamierza być zarejestrowany dla celów podatku od towarów i usług na terytorium Polski. Natomiast beneficjentem ww. usług będą Państwo jako strona Umowy Cash poolingu oraz Umowy pożyczki jako pożyczkobiorca. Państwo nie posiadają i nie zamierzają posiadać na terytorium Włoch siedziby działalności gospodarczej, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej. Nie są również ani nie zamierzają być zarejestrowani dla celów podatku od towarów i usług na terytorium Włoch. Skoro usługodawca tj. Udziałowiec - podmiot zagraniczny dokonuje dokonywać czynności na podstawie Umowy cash poolingu (CP) oraz Umowy pożyczki na terytorium Włoch, to czynności te podlegają opodatkowaniu w miejscu siedziby działalności gospodarczej usługobiorcy, czyli odpowiednio na terytorium tego Państwa gdzie usługobiorca posiada siedzibę działalności gospodarczej, lub stałe miejsce prowadzenia działalności gospodarczej, lub też będzie zarejestrowany dla celów podatku. W omawianej sprawie usługobiorcą są Państwo, jako podmiot posiadający siedzibę działalności gospodarczej na terytorium Polski. Zatem nabycie przez Państwa czynności wykonywanych na podstawie Umowy cash poolingu (CP) oraz Umowy pożyczki przez Udziałowca z siedzibą na terytorium Włoch - stanowi dla Państwa import usług, o którym mowa w art. 2 pkt 9 ustawy, tym samym są Państwo zobowiązani, na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy opodatkować ww. usługi stosownie do art. 28a ust. 1 ustawy na terytorium Polski. Przy czym ustawodawca w treści ustawy przewidział zwolnienie od podatku dla wykonywania niektórych czynności. Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy. W myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy: Zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę. Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 ustawy: Zwalnia się od podatku usługi w zakresie depozytów środków pieniężnych, prowadzenia rachunków pieniężnych, wszelkiego rodzaju transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu tych usług. Z kolei w świetle regulacji art. 43 ust. 15 cyt. ustawy: Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do: 1) czynności ściągania długów, w tym factoringu; 2) usług doradztwa; 3) usług w zakresie leasingu. Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczenia zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, należy interpretować ściśle, zważywszy, że zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą podatek VAT pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia od podatku usług finansowych oparte zostały na obiektywnych kryteriach, nie są zaś uzależnione od rodzaju podmiotu świadczącego te usługi. Stosownie do art. 43 ust. 22 ustawy: Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że: 1) jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny; 2) złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia. W myśl art. 43 ust. 23 ustawy: Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia. Powyższe zmiany przepisów umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy. W odniesieniu do przedstawionego we wniosku opisu sprawy, należy wskazać, że czynności wykonywane przez Udziałowca na Państwa rzecz na podstawie: - Umowy cash poolingu - Umowy pożyczki stanowią świadczenia mieszczące się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne wykonywanie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Zatem opisane usługi cash poolingu świadczone przez Udziałowca stanowią usługi związane z depozytami środków pieniężnych, prowadzeniem rachunków pieniężnych, realizacją transakcji płatniczych, przekazów i transferów pieniężnych, długów, czeków i weksli. Jednocześnie nie zostały one wymienione w art. 43 ust. 15 tej ustawy ani nie spełniają przesłanek żadnej z kategorii usług określonych w tym przepisie. Tym samym korzystają ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 40 Ustawy o VAT. Natomiast czynność udzielenia przez Udziałowca odpłatnej pożyczki pieniężnej na Państwa rzecz (Pożyczkobiorcy), mieści się w zakresie czynności, o których mowa w cyt. art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymienione wprost w tym przepisie i korzysta ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu. Powyższe zwolnienie będzie miało zastosowanie pod warunkiem, że dla tej czynności Pożyczkodawca nie wybierze opcji opodatkowania zgodnie i na warunkach zawartych w art. 43 ust. 22 ustawy o VAT. W konsekwencji Państwo jako usługobiorca ww. usług wykonywanych na podstawie Umowy cash poolingu oraz Umowy pożyczki, są zobowiązani do rozpoznania importu usług w rozumieniu art. 2 pkt 9 w związku z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy, przy czym czynności te mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 i pkt 40 ustawy. Powyższe zwolnienia nie będą miały zastosowania pod warunkiem, że dla tej czynności Państwo jako Usługobiorca wybiorą opcję opodatkowania zgodnie i na warunkach zawartych w art. 43 ust. 22 ustawy o VAT. Wobec powyższego Państwa stanowisko, w kwestii objętej pytaniem nr 1, zgodnie z którym , odsetki należne Udziałowcowi od Wnioskodawcy wynikające z Umowy CP oraz umowy Pożyczki powinny być traktowane jako wynagrodzenie za świadczenie usług przez Udziałowca na rzecz Wnioskodawcy, a w konsekwencji, z uwagi na fakt, że Udziałowiec jest podatnikiem zagranicznym nieposiadającym stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce, to Wnioskodawca, w ramach mechanizmu odwrotnego obciążenia, odpowiedzialny jest za rozliczenie podatku VAT należnego i w związku z charakterem nabywanej usługi powinien ujmować ją jako zwolnioną z VAT – jest prawidłowe. Państwa wątpliwości, objęte pytaniem nr 2, dotyczą kwestii czy odsetki otrzymywane przez Wnioskodawcę od Udziałowca na podstawie Umowy CP powinny być traktowane jako wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług, a w konsekwencji, czy Wnioskodawca powinien wykazywać je jako wynagrodzenie za świadczenie usług na rzecz podatnika nieposiadającego siedziby ani stałego miejsca prowadzenia działalności w Polsce, to znaczy niepodlegające opodatkowaniu w Polsce. Mając na uwadze przedstawiony opis sprawy oraz cytowane wyżej przepisy prawa należy uznać, że Państwo w związku z uczestnictwem w Umowie CP nie dokonują na rzecz Udziałowca żadnych świadczeń - oprócz wyrażenia zgody na przekazywanie dziennego dodatniego salda środków pieniężnych zgromadzonych na Państwa rachunku bankowym. Natomiast za przekazanie nadwyżki finansowej będą Państwo otrzymywać od Udziałowca oprocentowanie. Zatem w związku z realizacją Umowy CP, nie świadczą Państwo usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. W związku z zawarciem i realizacją Umowy CP, nie uzyskują Państwo wynagrodzenia z tytułu świadczenia jakiejkolwiek usługi, a jedynie otrzymują odsetki. Ponadto Państwo w związku z realizacją Umowy CP nie dokonują także nieodpłatnego świadczenia usług zrównanego z opłatnym świadczeniem usługi, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT, bowiem przystąpienie do Umowy CP oraz realizacja Umowy CP ma ścisły związek z Państwa działalnością gospodarczą. Jak wskazali Państwo w opisie stanu faktycznego, działalność Państwa obejmuje, m. in. świadczenie usług finansowych na rzecz podmiotów należących do Grupy, w szczególności udzielanie pożyczek polskim spółkom należącym do Grupy oraz pełnienie funkcji uczestnika wiodącego umowy cash-poolingu zawartej między Państwem, a innymi polskimi spółkami z Grupy prowadzącymi działalność gospodarczą polegającą na produkcji (...). Tym samym Państwo jako nabywca usługi, na podstawie zawartej w maju 2024 r., Umowy cash poolingu (CP), nie świadczą odpłatnych usług w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Wobec powyższego Państwa stanowisko, w kwestii objętej pytaniem nr 2 zgodnie z którym, odsetki otrzymywane przez Wnioskodawcę od Udziałowca na podstawie Umowy CP nie powinny być traktowane jako wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług, a w konsekwencji, Wnioskodawca nie powinien wykazywać ich jako wynagrodzenie za świadczenie usług w ogóle - jest prawidłowe. Ponadto Państwa wątpliwości, objęte pytaniem nr 3, dotyczą ustalenia czy będą Państwo zobowiązani do zmniejszenia kwoty odliczenia VAT naliczonego i czy będą uprawnieni do zastosowania proporcjonalnego odliczenia podatku opisanego w art. 90 ust. 3 ustawy o VAT. Zgodnie art. 86 ust. 1 ustawy: W zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. Zgodnie natomiast z treścią art. 90 ust. 1 ustawy: W stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Na podstawie art. 90 ust. 2 ustawy: Jeżeli nie jest możliwe wyodrębnienie całości lub części kwot, o których mowa w ust. 1, podatnik może pomniejszyć kwotę podatku należnego o taką część kwoty podatku naliczonego, którą można proporcjonalnie przypisać czynnościom, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, z zastrzeżeniem ust. 10. W myśl art. 90 ust. 3 ustawy: Proporcję, o której mowa w ust. 2, ustala się jako udział rocznego obrotu z tytułu czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, w całkowitym obrocie uzyskanym z tytułu czynności, w związku z którymi podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, oraz czynności, w związku z którymi podatnikowi nie przysługuje takie prawo. Należy również zauważyć, że w świetle art. 90 ust. 5 ustawy: Do obrotu, o którym mowa w ust. 3, nie wlicza się obrotu uzyskanego z dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane do środków trwałych podatnika - używanych przez podatnika na potrzeby jego działalności. Należy wyjaśnić, że w wyniku importu usług - usługobiorca nie wykonuje żadnej usługi - jest wyłącznie zobowiązany do rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu nabycia tych usług. Uwzględniając powyższe, należy stwierdzić, iż do obrotu będącego podstawą do obliczenia proporcji, o której mowa w art. 90 ust. 3 ustawy, nie wlicza się takich zdarzeń jak import usług. Wartość importu usług nie powiększa kwoty obrotu, o którym mowa w art. 90 ustawy. Należy wyjaśnić, że w wyniku importu usług dokonywanych w ramach Umowy cash poolingu (CP) oraz Umowy pożyczki, nabywca -usługobiorca czyli Państwo nie wykonują żadnej usługi – są Państwo wyłącznie zobowiązani do rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu nabycia tych usług. Państwo nabywając od Udziałowca (podmiotu z Włoch) usługi cash poolingu oraz usługi finansowe wykonywane na podstawie Umowy pożyczki, nie wykonują żadnej czynności, o której mowa w art. 2 pkt 22 ustawy o VAT, są wyłącznie zobowiązani do rozliczenia podatku od towarów i usług z tytułu ich nabycia. Zatem wartość usług nabywanych od Udziałowca w ramach przedstawionej Umowy cash- poolingu (CP) oraz Umowy pożyczki nie powinny wpływać na Państwa rozliczenia podatku od towarów i usług, nie powinny być również uwzględniane w tzw. proporcji sprzedaży, o której mowa w art. 90 ust. 2 i 3 ustawy. Ponadto na mocy art. 86 ust. 2a ustawy: W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej "sposobem określenia proporcji". Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Zgodnie z art. 86 ust. 2b ustawy: Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli: 1) zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz 2) obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 - w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe. Wspominane wyżej cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i 3 ustawy. W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania VAT. Przez cele inne niż działalność gospodarcza rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i 3 ustawy. Takimi sferami będą przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy czy nieodpłatna działalność statutowa. Analiza przytoczonych przepisów prowadzi do wniosku, że obowiązek ustalania zakresu prawa do odliczenia VAT naliczonego przy wykorzystaniu proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy, uzależniony został od łącznego spełnienia następujących warunków: - podatnik wykonuje zarówno czynności, które mają związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jak i czynności, które nie wykazują takiego związku; - podatnik nabywa towary/usługi zarówno dla celów czynności, które mają związek z prowadzoną przez niego działalnością gospodarczą, jak i czynności, które nie wykazują takiego związku; - podatnik nie jest w stanie przyporządkować w całości nabywanych towarów/usług wyłącznie do prowadzonej przez niego działalności gospodarczej. W opisanej sytuacji mamy do czynienia z czynnościami (cash poolingu) oraz czynnościami udzielenia pożyczek, które towarzyszą Państwa działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu Państwa działalności - bowiem jak wynika z opisu sprawy świadczą Państwo również usługi finansowe na rzecz podmiotów należących do Grupy, w szczególności udzielają Państwo pożyczek polskim spółkom należącym do Grupy oraz są uczestnikiem wiodącym umowy cash-poolingu zawartej innymi spółkami z Grupy pr owadzącymi działalność gospodarczą polegającą na produkcji (..). Celem Umowy CP jest optymalizacja zarządzania zasobami finansowymi i unikanie źle ustawionych pozycji płynnościowych. Zatem, płatności otrzymywane w ramach ww. umów mieszczą się w sferze działalności gospodarczej podatnika wskazanej w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, a tym samym mieszczą się one w pojęciu „celów związanych z działalnością gospodarczą”, w rozumieniu art. 86 ust. 2a ustawy. Wobec powyższego, nie są Państwo zobowiązani do ustalania zakresu wykorzystania nabywanych towarów i usług do realizacji Umowy Cash poolingu oraz Umowy pożyczki do celów działalności gospodarczej według „sposobu ustalenia proporcji”, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT. Wobec powyższego Państwa stanowisko, w kwestii objętej pytaniem nr 3, zgodnie z którym, jakiekolwiek rozliczenia wynikające z Umowy CP oraz umowy Pożyczki nie będą dla Wnioskodawcy skutkować ograniczeniu prawa do odliczenia VAT naliczonego na podstawie art. 90, ani art. 86 ust. 2a ustawy o VAT - jest prawidłowe.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy: - stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia. - dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji. Ocena Państwa stanowiska w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych oraz w zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych jest przedmiotem odrębnych rozstrzygnięć. Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym albo opisem zdarzenia przyszłego. Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku
postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji. - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa.
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili