0114-KDIP4-1.4012.37.2025.2.RMA

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

dłowe

Szanowni Państwo, stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 stycznia 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 20 stycznia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy opodatkowania podatkiem od towarów i usług przekazywanych praw do uzyskania „białych certyfikatów” i prawa do odliczenia podatku naliczonego. Uzupełnili go Państwo pismem z 6 marca 2025 r. (wpływ 7 marca 2025 r.) - w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Informacje ogólne Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT (podatek od towarów i usług), posiadającym siedzibę oraz zarząd na terytorium Polski. Spółka prowadzi wyspecjalizowaną działalność na rynku energetycznym w zakresie handlu energią elektryczną i świadczenia usług dystrybucji energii elektrycznej oraz dokonuje sprzedaży paliw do pojazdów (...). Dnia 3 kwietnia 2023 r. Spółka dołączyła do grupy kapitałowej będącej największym producentem i dostawcą energii elektrycznej w Polsce. Powyższe przełożyło się m.in. na zmianę firmy, pod którą działa Spółka. Współpraca z przewoźnikami (...) W ramach prowadzonej działalności Spółka współpracuje z przewoźnikami (...) (dalej: „Przewoźnicy”). Przewoźnicy realizują różne przedsięwzięcia służące poprawie efektywności energetycznej, co stanowi podstawę do wydania świadectw efektywności energetycznej, o których mowa w art. 20 ust. 1 ustawy z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (dalej: „Białe Certyfikaty”). W praktyce otrzymanie Białych Certyfikatów od Prezesa Urzędu Regulacji Energetyki (dalej: „URE”) jest możliwe za zrealizowanie przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej oraz stanowi wsparcie finansowe zachęcające do tego rodzaju działań. Dodatkowo, Spółka dokona następujących czynności: przeprowadzi audyt efektywności energetycznej, dokona analizy zużycia energii, określi potencjalną oszczędność energii elektrycznej w związku z planowanym przedsięwzięciem energooszczędnym, zawnioskuje do Prezesa URE o wydanie Białego Certyfikatu (tj. przygotuje i złoży wniosek na własną rzecz i we własnym imieniu do Prezesa URE na podstawie upoważnienia udzielonego przez Przewoźnika) oraz będzie monitorować postępowanie w tym zakresie, będzie prowadzić bieżącą korespondencję z URE, przeprowadzi audyt „porealizacyjny” potwierdzający uzyskanie planowanej oszczędności energii, wypłaci Klientowi wynagrodzenie, zawiadomi Prezesa URE o zakończeniu realizacji przedsięwzięcia energooszczędnego przez Klienta,

pozyska Białe Certyfikaty w swoim imieniu i na swoją rzecz na podstawie upoważnienia udzielonego przez Klienta. Przy realizacji czynności wskazanych powyżej, Spółka skorzysta z pomocy podwykonawców, tj. wyspecjalizowanych podmiotów prowadzących działalność polegającą na świadczeniu eksperckich usług doradczych w zakresie efektywności energetycznej. W związku z przekazaniem przez Przewoźnika upoważnienia celem pozyskania praw majątkowych (tj. Białych Certyfikatów), otrzyma on od Spółki wynagrodzenie w wysokości 80% wartości pozyskanych Białych Certyfikatów. Wynagrodzenie stanie się należne Przewoźnikowi w momencie pozyskania Białych Certyfikatów przez Spółkę, a dokładnie w momencie wczytania praw majątkowych wynikających z Białych Certyfikatów na koncie ewidencyjnym Spółki w Rejestrze Świadectw Pochodzenia prowadzonym przez Towarową Giełdę Energii. Wynagrodzenie będzie przysługiwało Przewoźnikowi niezależnie od późniejszego przeznaczenia Białych Certyfikatów (tzn. bez względu na to, czy Spółka przekaże Białe Certyfikaty do sprzedaży, czy do umorzenia). W przypadku, gdy Spółka nie pozyska Białych Certyfikatów, wynagrodzenie nie będzie należne Przewoźnikowi. W celu określenia wartości wynagrodzenia Przewoźnika, Białe Certyfikaty zostaną odpowiednio wycenione. Wartość Białego Certyfikatu zostanie ustalona jako mniejsza z: wartości jednostkowej opłaty zastępczej obowiązującej w roku wczytania praw majątkowych na koncie Spółki w Rejestrze Świadectw Pochodzenia, albo średnioważonej ceny Białego Certyfikatu na sesjach giełdowych Towarowej Giełdy Energii w miesiącu, w którym zostały one wczytane na koncie ewidencyjnym Spółki. Ustawa o efektywności energetycznej Dla kompletności Wnioskodawca pragnie wskazać, że obowiązki w zakresie realizacji przedsięwzięć energooszczędnych oraz pozyskiwania Białych Certyfikatów są uregulowane w ustawie z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (Dz. U. z 2024 r. poz. 1047 z późn. zm.; dalej: „ustawa o efektywności energetycznej”). Na podstawie ustawy o efektywności energetycznej, Spółka zobowiązana jest uzyskiwać i przedstawiać do umorzenia Prezesowi URE Białe Certyfikaty, które są potwierdzeniem deklarowanej /planowanej do zaoszczędzenia ilości energii finalnej wynikającej z przedsięwzięcia lub przedsięwzięć tego samego rodzaju służących poprawie efektywności energetycznej, bądź uiszczać opłatę zastępczą. Obowiązek, o którym mowa powyżej, jest nałożony na przedsiębiorstwa energetyczne wykonujące działalność gospodarczą w zakresie m.in. wytwarzania lub obrotu energią elektryczną i sprzedające energię elektryczną odbiorcom końcowym przyłączonym do sieci na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. W konsekwencji, Spółka jest zobligowana do realizacji tej powinności na podstawie przepisów ustawy o efektywności energetycznej. Procedura wydawania świadectw efektywności energetycznej Kwestię wydawania Białych Certyfikatów regulują przepisy ustawy o efektywności energetycznej. Zgodnie z ustawą o efektywności energetycznej: Białe Certyfikaty są wydawane przez Prezesa URE na wniosek podmiotów, które realizują przedsięwzięcia skutkujące poprawie efektywności energetycznej. Do wniosku o wydanie Białych Certyfikatów, dołącza się wyniki audytu efektywności energetycznej, które potwierdzają uzyskanie planowanej oszczędności energii finalnej z zakończonego przedsięwzięcia lub przedsięwzięć służących poprawie efektywności energetycznej. Prawa majątkowe wynikające z Białych Certyfikatów są towarem giełdowym w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych. Prawa wynikające z Białych Certyfikatów są zbywalne. Prawa majątkowe wynikające z Białych Certyfikatów powstają z chwilą ich zapisania po raz pierwszy na koncie w rejestrze świadectw efektywności energetycznej i przysługują podmiotowi będącemu posiadaczem tego konta. Podmioty uzyskujące Białe Certyfikaty mogą je odsprzedawać w celu uzyskania korzyści finansowych lub przekazać do umorzenia celem wypełnienia ciążących na nich obowiązków wynikających z ustawy o efektywności energetycznej. Prezes URE na wniosek podmiotu, któremu przysługują prawa majątkowe wynikające z Białych Certyfikatów, może umorzyć Białe Certyfikaty w całości albo w części. Przykładowo, Spółka może wykorzystać część posiadanych Białych Certyfikatów do zrealizowania obowiązku wynikającego z ustawy o efektywności energetycznej, a pozostałą część przeznaczyć do sprzedaży lub do rozliczenia obowiązku wynikającego z ustawy o efektywności energetycznej w następnych latach. Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego Działania dotyczące pozyskania i sprzedaży Białych Certyfikatów będą wykonywane we własnym imieniu i na własny rachunek Wnioskodawcy na podstawie upoważnienia udzielonego przez Przewoźnika. Białe Certyfikaty będą rejestrowane na koncie Wnioskodawcy w Rejestrze Świadectw Pochodzenia prowadzonym przez Towarową Giełdę Energii. Sprzedaż praw majątkowych wynikających z Białych Certyfikatów zostanie wykonana przez Wnioskodawcę. Białe Certyfikaty będą własnością Wnioskodawcy. Wnioskodawca zdecyduje, czy wykorzystać część posiadanych Białych Certyfikatów do zrealizowania obowiązku wynikającego z ustawy o efektywności energetycznej, a pozostałą część przeznaczyć do sprzedaży lub do rozliczenia obowiązku wynikającego z ustawy o efektywności energetycznej w następnych latach. Wydatki związane z nabyciem i sprzedażą świadectw efektywności energetycznej będą ponoszone przez Wnioskodawcę. Pomiędzy Wnioskodawcą a Przewoźnikiem będzie zawarta umowa o współpracę w zakresie świadectw efektywności energetycznej (dalej: „Umowa”). W analizowanej sprawie nie dojdzie do powierniczego nabycia praw majątkowych wynikających ze świadectw efektywności energetycznej, a następnie do ich przeniesienia na rzecz osób trzecich przez Wnioskodawcę działającego również przy sprzedaży tych praw na rachunek Przewoźnika (jak wskazano wcześniej, sprzedaż Białych Certyfikatów będzie odbywać się na rachunek Wnioskodawcy). Przedmiot Umowy oraz warunki współpracy pomiędzy Przewoźnikiem a Wnioskodawcą zostały w sposób szczegółowy opisane w złożonym wniosku o interpretację. Celem Umowy jest pozyskanie Białych Certyfikatów przez Wnioskodawcę na podstawie upoważnienia udzielonego przez Przewoźnika. W związku z przekazaniem upoważnienia, Przewoźnik otrzyma wynagrodzenie od Wnioskodawcy. Czynności, do których zobowiązuje się Wnioskodawca na podstawie Umowy: Dodatkowo, Spółka dokona następujących czynności: przeprowadzi audyt efektywności energetycznej, dokona analizy zużycia energii, określi potencjalną oszczędność energii elektrycznej w związku z planowanym przedsięwzięciem energooszczędnym, zawnioskuje do Prezesa URE o wydanie Białego Certyfikatu (tj. przygotuje i złoży wniosek na własną rzecz i we własnym imieniu do Prezesa URE na podstawie upoważnienia udzielonego przez Przewoźnika) oraz będzie monitorować postępowanie w tym zakresie, będzie prowadzić bieżącą korespondencję z URE, przeprowadzi audyt „porealizacyjny” potwierdzający uzyskanie planowanej oszczędności energii, wypłaci Klientowi wynagrodzenie, zawiadomi Prezesa URE o zakończeniu realizacji przedsięwzięcia energooszczędnego przez Klienta, pozyska Białe Certyfikaty w swoim imieniu i na swoją rzecz na podstawie upoważnienia udzielonego przez Klienta. O sprzedaży świadectw efektywności energetycznej będzie decydował Wnioskodawca. Uzyskane Białe Certyfikaty Spółka może wykorzystać w części do zrealizowania obowiązku wynikającego z ustawy o efektywności energetycznej lub przeznaczyć do sprzedaży lub do rozliczenia obowiązku wynikającego z ustawy o efektywności energetycznej w następnych latach. Obowiązek przekazania do umorzenia świadectw efektywności energetycznej związany jest z działalnością gospodarczą prowadzoną przez Spółkę opodatkowaną podatkiem VAT. Przedstawienie świadectw efektywności energetycznej do umorzenia Prezesowi URE nie wywołuje żadnych skutków w VAT. Sprzedaż praw majątkowych wynikających z Białych Certyfikatów podlega VAT. Pytania 1. Czy przekazując na rzecz Spółki prawo do uzyskania Białych Certyfikatów w zamian za uzyskanie płatności wskazanej w opisie zdarzenia przyszłego, Przewoźnicy dokonują odpłatnego świadczenia usług opodatkowanego podatkiem VAT? 2. Czy Spółka ma prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego wynikającej z faktury dokumentującej przekazanie prawa do uzyskania Białych Certyfikatów? Państwa stanowisko w sprawie 1. Przekazanie przez Przewoźników na rzecz Spółki prawa do uzyskania Białych Certyfikatów w zamian za uzyskanie wskazanej w opisie zdarzenia przyszłego płatności stanowi odpłatne świadczenie usług opodatkowane podatkiem VAT. 2. Spółka ma prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego wynikającej z faktury dokumentującej przekazanie prawa do uzyskania Białych Certyfikatów. Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy Ad. 1. Opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Przez dostawę towarów rozumie się z kolei przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (art. 7 ust. 1 ustawy o VAT). Świadczeniem usług jest natomiast każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów (art. 8 ust. 1 ustawy o VAT). Biorąc pod uwagę powyższe, aby działanie było uznane za usługę podlegającą opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy o VAT, konieczne jest łączne spełnienie następujących warunków: usługa powinna mieć charakter odpłatny, musi istnieć podmiot, na rzecz którego świadczona jest usługa (tj. beneficjent świadczenia). Sądy administracyjne zwracają uwagę, że świadczenie usług podlega opodatkowaniu wtedy, gdy pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, na podstawie którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych. Aby usługa podlegała obowiązkowi podatkowemu z tytułu VAT koniecznym warunkiem jest, by świadczona była odpłatnie, przy czym pomiędzy czynnością podlegającą opodatkowaniu (usługą), a wynagrodzeniem otrzymanym z tytułu jej wyświadczenia musi istnieć bezpośredni, czytelny i dostrzegalny związek (por. prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, dalej: „WSA”, w Kielcach z 15 marca 2012 r. sygn. I SA/Ke 89/12; prawomocny wyrok WSA w Krakowie z 30 sierpnia 2023 r. sygn. I SA/Kr 569/23). Powyższa konkluzja jest również wspierana przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, dalej: „TSUE”. W jednym z wyroków TSUE wskazał, że świadczenie usług bez bezpośredniego świadczenia wzajemnego powoduje, że brak jest podstaw do opodatkowania VAT. Świadczenie usług powinno być dokonywane odpłatnie, tzn. pomiędzy usługodawcą i usługobiorcą musi istnieć stosunek prawny, w ramach którego będzie dochodzić do świadczeń wzajemnych, a wynagrodzenie otrzymywane przez usługodawcę będzie stanowić ekwiwalent usługi świadczonej na rzecz usługobiorcy (por. wyrok TSUE z 29 października 2009 r. w sprawie C-246/08, wyrok TSUE z 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93). W innym rozstrzygnięciu Trybunał zaakcentował, że system VAT przewiduje, że czynnościami opodatkowanymi są wyłącznie takie transakcje, za które ustalono zapłatę ceny lub inne wynagrodzenie. W związku z tym, świadczenie usług bez wynagrodzenia skutkuje brakiem podstawy opodatkowania, co przekłada się na brak opodatkowania VAT (por. wyrok TSUE z 27 października 2011 r. w sprawie C-93/10). Biorąc pod uwagę dorobek orzecznictwa TSUE należy stwierdzić, że aby czynność podlegała opodatkowaniu VAT, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy świadczoną usługą, a świadczeniem wzajemnym. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Przenosząc powyższe na grunt przedstawionego zdarzenia przyszłego należy wskazać, że Klienci realizują przedsięwzięcie służące poprawie efektywności energetycznej. Jednocześnie nie pozyskują oni Białych Certyfikatów samodzielnie, lecz zbywają prawo do ich pozyskania na rzecz Spółki. Warto podkreślić, że Spółka pozyskuje Białe Certyfikaty w oparciu o uzyskane od Klientów upoważnienie oraz w zamian za określoną kwotę należną Klientom, tj. 80% wartości pozyskanych Białych Certyfikatów. W praktyce mamy do czynienia z konkretnym świadczeniem, polegającym na przekazaniu uprawnienia do pozyskania Białych Certyfikatów, w zamian za określoną płatność (tj. 80% wartości pozyskanych Białych Certyfikatów). Zatem bez wątpienia mamy do czynienia ze świadczeniem wzajemnym, tj. Spółka jako usługobiorca otrzyma świadczenie, polegające na otrzymaniu uprawnienia do pozyskania Białych Certyfikatów, a Klienci jako usługodawcy otrzymają z tego tytułu płatność. Nie ulega wątpliwości zatem, że płatność, którą otrzymają Klienci, będzie stanowić wynagrodzenie za usługi, podlegające opodatkowaniu VAT. Powyższe konkluzje są podparte stanowiskiem organów interpretacyjnych, m.in. w indywidualnej interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 26 stycznia 2022 r. sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.818.2021.2.ALN. Ad. 2 W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT). Dodatkowo, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług (art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT). Jednocześnie prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę (art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy o VAT). Nie ulega wątpliwości, że nabyta przez Spółkę usługa polegająca na przekazaniu uprawnień do pozyskania Białych Certyfikatów, będzie przez nią wykorzystywana do wykonywania czynności opodatkowanych. Dodatkowo, jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, Spółka otrzyma od Przewoźników fakturę dokumentującą zakup uprawnień do pozyskania Białych Certyfikatów. Zatem prawo do odliczenia VAT naliczonego będzie przysługiwać Spółce w rozliczeniu za okres, w którym Spółka otrzyma tę fakturę.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”: Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (...) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. W myśl art. 2 pkt 6 ustawy: Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy: Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy: Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również: 1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej; 2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji; 3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa. Definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i wyraża zasadę powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji, które podatnicy wykonują w ramach swojej działalności gospodarczej. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie na rzecz innej osoby, niebędące dostawą. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie,

wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Usługą nie będzie natomiast takie świadczenie, którego treścią jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stanowi ono bowiem dostawę towarów. Aby czynność podlegała opodatkowaniu, musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy jej wykonaniem a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną czynność w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia. Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz świadczenia usług) za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). Przepisy dotyczące funkcjonowania podatku VAT w krajach członkowskich Unii Europejskiej podlegają harmonizacji na zasadach określonych Dyrektywą Rady 2006/112 /WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwaną dalej Dyrektywą 2006/112/WE. Uszczegółowieniem zasad obowiązywania i funkcjonowania podatku VAT określonych w Dyrektywie 2006/112/WE są wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE). Kwestia „odpłatności” była niejednokrotnie rozpatrywana przez TSUE. Jak zauważył Trybunał w wyroku z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise: „Czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem”. Natomiast w wyroku z 3 marca 1994 r. w sprawie C-16/93 R. J. Tolsma przeciwko Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden TSUE wskazał, że: „Czynność podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”. W orzeczeniu z 5 lutego 1981 r., w sprawie C-154/80 Staatssecretaris van Financiën przeciwko Association coopérative „Coöperatieve Aardappelenbewaarplaats GA” Trybunał stwierdził, że: „Świadczenie podlega opodatkowaniu jedynie w wypadku, gdy podstawę opodatkowania stanowi świadczenie wzajemne otrzymane przez świadczącego usługę. Musi również istnieć możliwość wyrażenia w pieniądzu wartości tego świadczenia wzajemnego”. Zatem z odpłatnością za dostawę towarów lub świadczenie usług mamy do czynienia w sytuacji, gdy pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usługi a zapłatą istnieje związek. Odpłatność może przybierać różne formy - nie jest warunkiem, aby została ustalona lub dokonana w pieniądzu. Odpłatność jako świadczenie wzajemne może również przybrać postać rzeczową (zapłata w innym towarze lub usłudze) albo mieszaną (zapłata w części pieniężna i w części rzeczowa). Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną wystarczające jest, aby istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność. O czynności dokonanej za wynagrodzeniem można mówić w sytuacji, gdy: istnieje ścisły związek pomiędzy wykonanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia, oparty na relacjach cywilnoprawnych pomiędzy podmiotami, wynagrodzenie może być wyrażone w pieniądzu, związek, o którym mowa powyżej ma charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że odpłatność następuje za dane świadczenie. Jednak nie każda dostawa towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy lub świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby czynność podlegała opodatkowaniu, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem. Zgodnie z art. 15 ust. 1-2 ustawy: 1. Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. 2. Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zasady nabywania, zbywania i umarzania świadectw efektywności energetycznej określa ustawa z dnia 20 maja 2016 r. o efektywności energetycznej (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1047 ze zm.), zwana dalej „ustawą o efektywności energetycznej”. Stosownie do art. 20 ust. 3 ustawy o efektywności energetycznej: Świadectwo efektywności energetycznej wydaje Prezes URE na wniosek podmiotu: 1) planującego rozpoczęcie prac zmierzających do realizacji przedsięwzięcia lub przedsięwzięć tego samego rodzaju służących poprawie efektywności energetycznej albo 2) upoważnionego przez podmiot, o którym mowa w pkt 1. W myśl art. 30 ust. 1-3 ustawy o efektywności energetycznej: 1. Prawa majątkowe wynikające ze świadectwa efektywności energetycznej są towarem giełdowym w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych. Prawa te są zbywalne. 2. Prawa majątkowe wynikające ze świadectwa efektywności energetycznej powstają z chwilą zapisania świadectwa efektywności energetycznej po raz pierwszy na koncie w rejestrze świadectw efektywności energetycznej, na podstawie informacji, o której mowa w art. 24 ust. 2, i przysługują podmiotowi będącemu posiadaczem tego konta. 3. Przeniesienie praw majątkowych wynikających ze świadectwa efektywności energetycznej następuje z chwilą dokonania odpowiedniego zapisu w rejestrze świadectw efektywności energetycznej prowadzonym przez podmiot prowadzący: 1) giełdę towarową w rozumieniu ustawy z dnia 26 października 2000 r. o giełdach towarowych lub 2) na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej rynek regulowany w rozumieniu ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi - organizujący obrót prawami majątkowymi wynikającymi ze świadectw efektywności energetycznej. Państwa wątpliwości dotyczą tego, czy Przewoźnicy przekazując na rzecz Państwa prawo do uzyskania Białych Certyfikatów w zamian za płatność dokonują świadczenia usług opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W przedmiotowej sprawie mamy do czynienia po stronie Przewoźników - podmiotów, które realizują różne przedsięwzięcia służące poprawie efektywności energetycznej, co stanowi podstawę do wydania świadectw efektywności energetycznej - z przekazaniem na Państwa rzecz prawa do uzyskania Białych Certyfikatów w zamian za stosowne wynagrodzenie (w wysokości 80% ich wartości). Jak Państwo wskazali, działania dotyczące pozyskania i sprzedaży Białych Certyfikatów będą wykonywane we własnym imieniu i na Państwa własny rachunek na podstawie upoważnienia udzielonego przez Przewoźnika. W analizowanej sprawie nie dojdzie do powierniczego nabycia praw majątkowych wynikających ze świadectw efektywności energetycznej, a następnie do ich przeniesienia na rzecz osób trzecich. Białe Certyfikaty będą Państwa własnością. Białe Certyfikaty będą rejestrowane na Państwa koncie w Rejestrze Świadectw Pochodzenia prowadzonym przez Towarową Giełdę Energii. Sprzedaż praw majątkowych wynikających z Białych Certyfikatów zostanie wykonana przez Państwa. O sprzedaży świadectw efektywności energetycznej będą decydowali Państwo. Przewoźnicy niejako zatem „odstępują” od pozyskania świadectw efektywności energetycznej i przekazują na Państwa rzecz prawo do nabycia Białych Certyfikatów (które następnie będą odsprzedawane lub przekazane do umorzenia) w zamian za określone w umowie wynagrodzenie. W świetle powyższego należy uznać, że uzyskane przez Przewoźników płatności w wysokości 80% wartości pozyskanych Białych Certyfikatów będą stanowić wynagrodzenie za wykonaną usługę. W konsekwencji Przewoźnicy będa świadczyli na Państwa rzecz za odpłatnością usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy, podlegającą - na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy - opodatkowaniu tym podatkiem. Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe. Państwa wątpliwości dotyczą również prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej przekazanie prawa do uzyskania Białych Certyfikatów. Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy: W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy: Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu: a) nabycia towarów i usług, b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi. Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy: Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Stosownie do art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy: Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a - powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek nabytych towarów lub usług z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. Warunki te w analizowanej sprawie będą spełnione. Są Państwo czynnym podatnikiem VAT. Uzyskane Białe Certyfikaty mogą Państwo wykorzystać w części do zrealizowania obowiązku wynikającego z ustawy o efektywności energetycznej, przeznaczyć do sprzedaży lub do rozliczenia obowiązku w następnych latach. Przedstawienie świadectw efektywności energetycznej do umorzenia Prezesowi URE nie wywołuje żadnych skutków w VAT. Obowiązek przekazania do umorzenia świadectw efektywności energetycznej związany jest z działalnością gospodarczą prowadzoną przez Państwa opodatkowaną podatkiem VAT. Sprzedaż praw majątkowych wynikających z Białych Certyfikatów podlega VAT. W konsekwencji będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego wynikającej z faktury dokumentującej przekazanie prawa do uzyskania Białych Certyfikatów. Prawo to będzie przysługiwało - stosownie do ww. art. 86 ust. 10 i ust. 10b pkt 1 ustawy - w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych usług powstał obowiązek podatkowy, nie wcześniej jednak niż w rozliczeniu za okres, w których otrzymają Państwo fakturę od Przewoźników. Stanowisko w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie Państwa i tylko w stosunku do Państwa może wywołać określone przepisami skutki prawne. Natomiast nie wywołuje skutków prawnych dla Przewoźników. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji. Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS /SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.