Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego
zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
25 marca 2025 r. wpłynął Państwa wniosek z 24 marca 2025 r. o wydanie interpretacji
indywidualnej, który dotyczy braku obowiązku podatkowego w podatku VAT (podatek od towarów i usług) z tytułu
podziału Spółki przez wydzielenie zespołu składników osobowo-majątkowych
stanowiącego zorganizowaną część przedsiębiorstwa przenoszoną do Spółki Przejmującej.
Uzupełnili go Państwo - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 17 kwietnia 2025 r.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Spółka „A.” spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w (...) (dalej:
„Wnioskodawca” lub „Spółka”) ma siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i
podlega w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu. Spółka istnieje od 28
sierpnia 2002 r. i figuruje w Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod
numerem KRS (Krajowy Rejestr Sądowy): (...).
Spółka jest zarejestrowana w Polsce jako czynny podatnik podatku od towarów i usług.
Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług w branży
TSL (w tym: logistyka, dystrybucja, transport drogowy towarów, usługi magazynowania i
przeładunku towarów, home delivery).
Udziałowcami Wnioskodawcy są wyłącznie osoby fizyczne, posiadające nieograniczony
obowiązek podatkowy na terytorium RP. Udziałowcami Spółki są dwie osoby fizyczne, z
których każda posiada 50% udziałów w kapitale zakładowym Spółki.
21 grudnia 2012 r. Spółka połączyła się (występując jako spółka przejmująca) ze spółką „B.”
spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (spółka przejmowana) poprzez przeniesienie
całego majątku spółki przejmowanej na spółkę przejmującą w trybie art. 492 § 1 pkt 1 KSH (Krajowa Administracja Skarbowa).
1 lipca 2022 r. zarząd Spółki podjął uchwałę (dalej: „Uchwała”) w sprawie wydzielenia
zorganizowanej części przedsiębiorstwa w istniejącym przedsiębiorstwie Spółki (dalej:
„ZCP”).
Zgodnie z treścią Uchwały wydzielony w strukturze zespół składników osobowo-
majątkowych obejmuje:
nieruchomości, w tym:
działkę zlokalizowaną w (...) pod adresem (...),
budynek biurowo-magazynowy (Hala 1) wraz z przylegającą wiatą
magazynową w (...), pod adresem (...),
budynek stacji transformatorowej,
budynek portierni przy wjeździe,
ogrodzenie,
rurociągi sieci gazowej, kanalizacyjnej i wodnej,
ruchomości (środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne):
laptop (...) (S/N: (...)),
szlaban wjazdowy,
nagrzewnice,
transformator,
rampy załadunkowe,
kocioł centralnego ogrzewania,
wyposażenie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zorganizowanej
części przedsiębiorstwa:
wyposażenie biurowe,
należności związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zorganizowanej
części przedsiębiorstwa,
zobowiązania związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zorganizowanej
części przedsiębiorstwa (w tym podatek od nieruchomości, przegląd stacji
transformatorowej, koszty bieżącej obsługi nieruchomości, koszty energii
elektrycznej i ogrzewania, koszty napraw i konserwacji kotłów gazowych, szlabanu
wjazdowego, koszty odśnieżania i sprzątania terenów zielonych, koszty usług
sprzątających, koszty ochrony nieruchomości, koszty wynagrodzeń pracowniczych,
zobowiązania związane z wynajmem na rzecz podmiotów powiązanych powierzchni
magazynowej w budynku biurowo-magazynowym Hala 1 w B.).
Z treści Uchwały wynika, że ww. zobowiązania i należności zostały na jej mocy
wyodrębnione i odpowiednio zidentyfikowane w księgach Spółki, poprzez pogrupowanie
ich na rozrachunki z kontrahentami krajowymi, rozrachunki z tytułu wynagrodzeń oraz
rozrachunki publicznoprawne. Do rozliczeń operacji finansowych związanych z ZCP
Wnioskodawca utworzył także odrębny rachunek bankowy, na którym zgromadzone są
środki finansowe związane z działalnością gospodarczą ZCP.
Uchwała wskazuje, że w celu prowadzenia działalności gospodarczej, do Zorganizowanej
Części Przedsiębiorstwa został przypisany pracownik, który odpowiada za administrację
biurową i zarządzanie umowami powierzchni magazynowej.
W związku z rozwojem Spółki i aktualnymi planami, a także opisaną powyżej Uchwałą,
wspólnicy Spółki zamierzają podjąć uchwałę w sprawie podziału tej Spółki poprzez
wydzielenie zorganizowanej części przedsiębiorstwa do innej, nowo zawiązanej spółki
kapitałowej - spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, powiązanej osobowo ze Spółką
(dalej: „Spółka Przejmująca”).
Spółka Przejmująca będzie mieć siedzibę na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej i będzie
podlegać w Polsce nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu.
Spółka Przejmująca będzie zarejestrowana w Polsce jako czynny podatnik podatku od
towarów i usług i będzie zajmować się między innymi wynajmem powierzchni
magazynowej i usługami TSL.
Udziałowcami Spółki Przejmującej będą dwie osoby fizyczne posiadające nieograniczony
obowiązek podatkowy na terytorium Polski. Każdy z udziałowców będzie posiadać 50%
udziałów w kapitale zakładowym Spółki Przejmującej.
Udziałowcy Spółki i Spółki Przejmującej to te same osoby fizyczne.
Podział przez wydzielenie ZCP ze Spółki Dzielonej do Spółki Przejmującej zostanie
dokonany w trybie przewidzianym przepisami Kodeksu Spółek Handlowych i w jego
następstwie zostanie podwyższony kapitał zakładowy Spółki Przejmującej, a udziały w
podwyższonym kapitale zakładowym Spółki Przejmującej obejmą udziałowcy Spółki
Dzielonej.
W następstwie podjęcia Uchwały o podziale Spółki Dzielonej przez wydzielenie z niej
składników osobowo-majątkowych, o których mowa w Uchwale, Spółka Dzielona nadal
będzie prowadzić działalność gospodarczą w dotychczasowym kształcie z wykorzystaniem
nieujętych w Uchwale składników osobowych i majątkowych.
Planowany podział przez wydzielenie opisany w niniejszym Wniosku odbędzie się z
uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, a głównym lub jednym z głównych celów
podziału nie jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania.
Planowane działania mają swoje uzasadnione przyczyny ekonomiczne, którymi jest
konieczność odseparowania sektora usług magazynowych, wraz z wysoko cennymi
aktywami do odrębnego podmiotu w celu zminimalizowania ryzyka, którymi obciążona
jest Spółka Dzielona z uwagi na działalność w branży transportowej. Z uwagi na rosnące
koszty działalności w sektorze transportu (paliwo, wynagrodzenia), dynamiczną sytuację
geopolityczną (szczególnie na wschód od Polski), zauważalny wzrost zatorów płatniczych
wśród kontrahentów Spółki Dzielonej oraz ryzyka związane z utratą towaru, np. na skutek
wypadku komunikacyjnego, Wspólnicy chcą zdywersyfikować ryzyko poprzez wyraźniejsze
oddzielenie dwóch niezależnych od siebie gałęzi biznesowych.
Dzięki temu, nawet w przypadku kryzysów w ramach jednej z działalności
(skoncentrowanej wówczas w jednej spółce), druga spółka działająca z wykorzystaniem
przejętych aktywów będzie mogła rozwijać się niezależnie i bez obciążeń wynikających z
kryzysów w innym sektorze gospodarki.
Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego
W nadesłanym uzupełnieniu do wniosku w odpowiedzi na pytania Organu wskazali
Państwo:
1. Czy w oparciu o otrzymany zespół składników osobowo-majątkowych będący
przedmiotem planowanej transakcji:
a) Spółka Przejmująca ma zamiar kontynuowania działalności prowadzonej
dotychczas przez Państwa przy pomocy zbywanych składników osobowo-
majątkowych?
Odp.: Wnioskodawca potwierdza, że Spółka Przejmująca będzie mieć zamiar (na dzień
składania niniejszej odpowiedzi Spółka Przejmująca jeszcze nie została zarejestrowana w
Rejestrze Przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego) kontynuowania prowadzonej
działalności przy wykorzystaniu wszystkich składników osobowo-majątkowych
wymienionych w Uchwale zarządu Wnioskodawcy z 1 lipca 2022 r. (przedstawionych
obszernie w opisie zdarzenia przyszłego złożonego wniosku o wydanie interpretacji).
Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego złożonego wniosku, Spółka Przejmująca
będzie podatnikiem podatku od towarów i usług i będzie zajmować się między innymi
wynajmem powierzchni magazynowej i świadczeniem usług TSL. Taki przedmiot
działalności będzie spójny z charakterem przejmowanego zespołu składników osobowo-
majątkowych, co implikuje fakt kontynuacji tej działalności z wykorzystaniem ww.
składników.
b) Spółka Przejmująca będzie miała faktyczną możliwość kontynuowania tej
działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji bez
konieczności angażowania innych składników majątku, które nie są przedmiotem
transakcji lub podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych (np.
zawarcia nowych umów)? Jeśli Spółka Przejmująca będzie musiała takie działania
podjąć, to należy je wskazać i opisać.
Odp.: Spółka Przejmująca będzie mieć faktyczną zdolność kontynuowania działalności,
którą będzie prowadzić w oparciu o zespół składników osobowo-majątkowych mający być
przedmiotem transakcji opisanej w opisie zdarzenia przyszłego przedstawionego w
złożonym wniosku.
Zespół składników osobowo-majątkowych ujętych w Uchwale jest dostatecznie kompletny
i kompleksowy, by Spółka Przejmująca mogła przy jego wykorzystaniu kontynuować tę
działalność bez angażowania dodatkowych składników majątku (niewymienionych w
opisie zdarzenia przyszłego wniosku) lub bez podejmowania dodatkowych działań
prawnych lub faktycznych.
Jednocześnie Wnioskodawca zastrzega, że nie jest wykluczone, że w przyszłości, wraz z
rozwojem działalności Spółki Przejmującej, będzie ona zwiększać posiadany majątek,
czego konsekwencją będzie pozyskanie składników innych od przejętych w następstwie
planowanej transakcji. Nie zmienia to faktu, że zespół składników osobowo-majątkowych
umożliwi Spółce Przejmującej kontynuowanie tej działalności wyłącznie w oparciu o te
składniki i na dzień planowanej transakcji nie występuje konieczność podejmowania
jakichkolwiek dodatkowych działań faktycznych lub prawnych.
2. Czy przenoszone na rzecz Spółki Przejmującej składniki osobowo-majątkowe będą na
dzień przeniesienia wydzielone w Państwa przedsiębiorstwie na płaszczyźnie:
a) finansowej - tj. czy na podstawie prowadzonej przez Państwa ewidencji księgowej
możliwe jest/będzie przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i
zobowiązań do wyodrębnionej działalności?
Odp.: Wnioskodawca pragnie zauważyć, że w opisie zdarzenia przyszłego złożonego
wniosku wskazano (powołując się na treść Uchwały zarządu Wnioskodawcy z 1 lipca 2022
r.), że zobowiązania i należności, które przypisane są (i ściśle są z nimi związane) do
zespołu składników osobowo-majątkowych mających być przedmiotem transakcji, zostały
wyodrębnione i odpowiednio zidentyfikowane w księgach Spółki, poprzez pogrupowanie
ich na rozrachunki z kontrahentami krajowymi, rozrachunki z tytułu wynagrodzeń oraz
rozrachunki publicznoprawne.
Do rozliczeń operacji finansowych związanych z ZCP Wnioskodawca utworzył także
odrębny rachunek bankowy, na którym zgromadzone są środki finansowe związane z
działalnością gospodarczą ZCP.
Wnioskodawca wskazując, że zobowiązania i należności ściśle związane ze składnikami
osobowo-majątkowymi mającymi być przedmiotem transakcji są odpowiednio
wyodrębnione i zidentyfikowane w księgach rachunkowych Wnioskodawcy miał na myśli
właśnie przychody (należności) i koszty (zobowiązania).
To w ocenie Wnioskodawcy stanowi o istnieniu przymiotu wyodrębnienia ww. zespołu
składników osobowo-majątkowych na płaszczyźnie finansowej i stan ten w myśl najlepszej
wiedzy Wnioskodawcy nie ulegnie jakiejkolwiek zmianie.
b) funkcjonalnej - tj. czy przenoszony na rzecz Spółki Przejmującej zespół składników
materialnych i niematerialnych będzie miał potencjalną zdolność do
funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy realizujący zadania
gospodarcze (w czym to wyodrębnienie będzie się przejawiać)?
Odp.: Wnioskodawca stoi na stanowisku, że przenoszony na rzecz Spółki Przejmującej
zespół składników materialnych i niematerialnych ma i będzie mieć (nie tylko potencjalną,
ale rzeczywistą) zdolność funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy
realizujący zadania gospodarcze.
Ten rodzaj wyodrębnienia będzie przejawiać się w fakcie, że na przenoszony na rzecz
Spółki Przejmującej zespół składników osobowo-majątkowych składają się określone
składniki majątkowe:
nieruchomości, w tym:
działka zlokalizowana w (...) pod adresem (...),
budynek biurowo-magazynowy (Hala 1) wraz z przylegającą wiatą
magazynową w (...), pod adresem (...),
budynek stacji transformatorowej,
budynek portierni przy wjeździe,
ogrodzenie,
rurociągi sieci gazowej, kanalizacyjnej i wodnej,
ruchomości (środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne):
laptop (...) (S/N: (...)),
szlaban wjazdowy,
nagrzewnice,
transformator,
rampy załadunkowe,
kocioł centralnego ogrzewania,
wyposażenie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zorganizowanej
części przedsiębiorstwa:
wyposażenie biurowe,
należności związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zorganizowanej
części przedsiębiorstwa,
zobowiązania związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zorganizowanej
części przedsiębiorstwa (w tym podatek od nieruchomości, przegląd stacji
transformatorowej, koszty bieżącej obsługi nieruchomości, koszty energii
elektrycznej i ogrzewania, koszty napraw i konserwacji kotłów gazowych, szlabanu
wjazdowego, koszty odśnieżania i sprzątania terenów zielonych, koszty usług
sprzątających, koszty ochrony nieruchomości, koszty wynagrodzeń pracowniczych,
zobowiązania związane z wynajmem na rzecz podmiotów powiązanych powierzchni
magazynowej w budynku biurowo-magazynowym Hala 1 w B.).
Dodatkowo, wraz z przenoszonymi składnikami majątku na rzecz Spółki Przejmującej
przejdzie pracownik, który odpowiada za administrację biurową i zarządzanie umowami
najmu powierzchni magazynowej.
To, w połączeniu z opisanym wyżej wyodrębnieniem na płaszczyźnie finansowej, pozwala
nie mieć wątpliwości, że przenoszony na rzecz Spółki Przejmującej zespół składników
materialnych i niematerialnych będzie miał potencjalną zdolność do funkcjonowania jako
samodzielny podmiot gospodarczy realizujący zadania gospodarcze.
Zakres wszystkich składników majątku, praw, należności i zobowiązań, a także wskazanie
sposobu wyodrębnienia i roli pracownika związanej z przenoszonymi aktywami został
opisany w zdarzeniu przyszłym złożonego wniosku w oparciu o treść podjętej przez zarząd
Wnioskodawcy Uchwały.
3. Czy oprócz wymienionego we wniosku zespołu składników osobowo-majątkowych
składającego się na wydzieloną ZCP przedmiotem transakcji będą również wszelkiego
rodzaju umowy związane z przekazywanymi nieruchomościami (należy wymienić te
umowy)?
Odp.: W opisie zdarzenia przyszłego wskazano, że będą to należności związane
działalnością gospodarczą zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Tu Wnioskodawca
precyzuje, że będą to umowy wynajmu powierzchni magazynowej, zawarte z podmiotami
powiązanymi wobec Spółki. Opisane to zostało w treści złożonego wniosku, przy
wskazaniu, że rolą pracownika, którego przejmie Spółka Przejmująca jest właśnie
administrowanie i zarządzanie umowami dotyczącymi powierzchni magazynowej, którą
przejmie Spółka Przejmująca.
4. Czy w ramach planowanego przeniesienia zespołu składników osobowo-majątkowych
do Spółki Przejmującej, dojdzie do tzw. „przejścia zakładu pracy lub jego części na
1innego pracodawcę” w myśl art. 23 ust. 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks
Pracy (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 277 ze zm.)?
Odp.: W ramach przeniesienia zespołu składników osobowo-majątkowych do Spółki
Przejmującej dojdzie do przejścia części zakładu pracy zgodnie z przepisami Kodeksu
Pracy. Powyższe wynika z pozostałych okoliczności przedstawionych w zdarzeniu
przyszłym wniosku.
Wnioskodawca w opisie zdarzenia przyszłego Wniosku wskazał, że do Zorganizowanej
Części Przedsiębiorstwa został przypisany pracownik, który odpowiada za administrację
biurową i zarządzanie umowami powierzchni magazynowej.
Dodatkowo Wnioskodawca pragnie zauważyć, że zgodnie z treścią Uchwały podjętej przez
Zarząd Spółki wynika, że wydzielony w strukturze przedsiębiorstwa Wnioskodawcy zespół
składników osobowo-majątkowych obejmuje między innymi zobowiązania związane z
kosztem wynagrodzeń pracowniczych.
Dodatkowo, w ramach ww. zespołu składników osobowo-majątkowych wyróżniono także
ruchomości, które są niezbędne temu pracownikowi do wykonywania powierzonych mu
zadań, np. laptop.
Fakt, że ten pracownik nie jest związany z podstawową działalnością Wnioskodawcy
urzeczywistnia fakt, że w wyniku planowanych działań restrukturyzacyjnych dojdzie do
przejścia na rzecz Spółki Przejmującej zakładu pracy w myśl przepisów ustawy Kodeks
Pracy.
To znaczy, że Spółka Przejmująca stanie się pracodawcą w stosunku do tego pracownika.
Pytanie
Czy w okolicznościach przedstawionych w opisie zdarzenia przyszłego, w związku z
podziałem wystąpi w Spółce Dzielonej obowiązek podatkowy z tytułu podatku od towarów
i usług?
Państwa stanowisko w sprawie
Wnioskodawca uważa, że w Spółce dzielonej nie wystąpi obowiązek podatkowy z tytułu
podatku od towarów i usług.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług (dalej „ustawa o VAT”),
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej „podatek VAT”) podlegają odpłatna
dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Jednocześnie, art. 6 ustawy o VAT wprowadza określone wyjątki od prezentowanej reguły,
jaką jest opodatkowanie zdarzeń związanych z odpłatną dostawą towarów i odpłatnym
świadczeniem usług. Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów ustawy nie stosuje się
do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa (dalej:
„ZCP”).
Zgodnie ze stanowiskiem prezentowanym w doktrynie prawa podatkowego, pojęcie
„transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób szeroki jako jakąkolwiek czynność
prowadzącą do przeniesienia własności (VAT. Komentarz. Komentarz do art. 6. red. T.
Michalik, wyd. 16. Warszawa 2021). Co do zasady termin „transakcja zbycia”, użyty w art. 6
pkt 1 ustawy o VAT, powinien obejmować wszelkie czynności, w ramach których następuje
przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym m.in. sprzedaż,
zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego.
Prawidłowość przedstawionego powyżej sposobu rozumienia pojęcia „transakcja zbycia”
jest potwierdzana w licznych interpretacjach indywidualnych przepisów prawa
podatkowego (m.in. interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z
21 maja 2024 r., nr 0114-KDIP1-1.4012.143.2024.7.ESZ).
Przepis art. 6 pkt 1 ustawy o VAT z uwagi na swój charakter, powinien być interpretowany
ściśle, co oznacza, że wskazane wyłączenie przedmiotowe ma zastosowanie jedynie w
1przypadku przedsiębiorstwa (w rozumieniu art. 55 ustawy - Kodeks Cywilny) lub ZCP,
zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. Na gruncie ustawy o VAT skutki podatkowe
transakcji zbycia przedsiębiorstwa, jak i ZCP są tożsame.
Odwołując się do art. 2 pkt 27e ustawy o VAT wskazuje się, że pod pojęciem ZCP należy
rozumieć organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie
zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych
do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić
niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. W konsekwencji w
przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie ZCP, czynność ta nie podlega
przepisom ustawy o VAT.
By uznać dany zespół składników osobowo majątkowych za ZCP konieczne jest łączne
spełnienie następujących przesłanek:
istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych;
zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym
przedsiębiorstwie;
składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
zespół tych składników może stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie
realizujące zadania gospodarcze.
Wszystkie ww. przesłanki składają się na wyodrębnienie na płaszczyźnie organizacyjnej,
funkcjonalnej i finansowej.
Stanowisko to znajduje potwierdzenie w licznych indywidualnych interpretacjach
przepisów prawa podatkowego, w tym m.in.:
interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 29 kwietnia
2021 r. nr 0114-KDIP4-1.4012.130.2021.2.RMA;
interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 grudnia
2023 r., nr 0112-KDIL1-1.4012.525.2023.1.JKU;
interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 5 czerwca
2023 r., nr 0111-KDIB1-3.4010.209.2023.3.JKU.
Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot transakcji musi stanowić całość
pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Podkreśla się, że najistotniejsze dla
przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy zbywany majątek stanowi na tyle
zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań
gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.
Nie można mówić o istnieniu zorganizowanej części przedsiębiorstwa, jeżeli nie obejmuje
ona zespołu składników materialnych i niematerialnych, w tym także zobowiązań.
Koniecznością jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie
to ma zachodzić na trzech płaszczyznach - organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej
(przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).
Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma
swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika, jako dział, wydział, oddział itp.
Wyodrębnienie to powinno wynikać ze statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym
charakterze.
Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której
przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie
przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części
przedsiębiorstwa.
Wyodrębnienie funkcjonalne to zdolność realizacji przez te składniki majątkowe
określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić
funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego
prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa.
Majątek przedsiębiorstwa zostanie uznany za jego zorganizowaną część, jeśli posiada
potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy.
Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części
przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w
ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić
potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze,
których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez
zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część
przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także
posiada wewnętrzną samodzielność finansową.
Taką wykładnię prezentuje Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji
indywidualnej z 4 grudnia 2023 r. w sprawie 0112-KDIL1-1.4012.525.2023.1.JKU.
W ocenie Wnioskodawcy w przedstawionym stanie faktycznym zespół składników
wymieniony w Uchwale Zarządu Spółki Dzielonej spełnia warunki umożliwiającego do
uznania go za Zorganizowaną Część Przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy
o VAT i w konsekwencji, na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, wydzielenie ze Spółki
Dzielonej składników majątku tworzących ZCP do Spółki Przejmującej nie będzie podlegać
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Wnioskodawca przedstawia szczegółowe uzasadnienie na potwierdzenie spełnienia
poszczególnych przesłanek wymienionych w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.
1) Wyodrębnienie funkcjonalne (zespół składników materialnych i niematerialnych)
Definicja ZCP zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT przewiduje, że w skład masy
majątkowej tworzącej ZCP powinny wchodzić zarówno składniki materialne, jak i
niematerialne, w tym zobowiązania - składa się to na funkcjonalny element wyodrębnienia
ZCP w istniejącym przedsiębiorstwie (Spółce).
Zgodnie ze stanowiskiem Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej przedstawionym w
interpretacji indywidualnej z 28 stycznia 2025 r. w sprawie 0111-KDIB3-3.4012.508.2024.2.
MPU wskazuje się, że do określenia, czy dany zespół składników majątkowych tworzy ZCP,
nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona
odznaczać odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie
gospodarczym.
Podkreśla się, że ZCP nie jest sumą poszczególnych lub przypadkowych składników, przy
pomocy których w przyszłości będzie można prowadzić odrębną działalność. ZCP
powinien bowiem stanowić zorganizowany zespół składników materialnych i
niematerialnych, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką te składniki
majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu istniejącego przedsiębiorstwa.
W interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 maja 2024 r.
sygn. 0114-KDIP1-1.4012.143.2024.7.ESZ wskazano, iż „(...) elementami zespołu
składników materialnych oraz niematerialnych stanowiących ZCP powinny być w
szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.
Katalog składników musi zawierać również niemajątkowe składniki w postaci zobowiązań
z np. dotychczas zawartych kontraktów”.
Konfrontując prezentowany stan prawny z przedstawionym stanem faktycznym, Uchwała
Zarządu Spółki Dzielonej wskazuje, że w skład ZCP wchodzić będą określone
nieruchomości i środki trwałe oraz ruchomości.
Wskazane w Uchwale składniki nieruchomości nie są wykorzystywane przez Spółkę
Dzieloną do prowadzenia podstawowej dla tej działalności w zakresie usług TSL (w tym:
logistyka, dystrybucja, transport drogowy towarów, usługi magazynowania i przeładunku
towarów, home delivery), gdyż do tej części działalności Spółka Dzielona wykorzystuje inne
posiadane na własność nieruchomości.
W skład ZCP wchodzić będą także określone ruchomości, które służą pracownikowi ZCP
do należytej obsługi kontrahentów ZCP.
Ruchome składniki majątku, w tym przede wszystkim - laptop, pozwalają na obsługę
kontrahentów ZCP w zakresie świadczenia usług magazynowych.
Ze wskazanymi nieruchomościami wiążą się ściśle określone prawa i obowiązki wynikające
z umów najmu powierzchni magazynowej zawartych z podmiotami powiązanymi,
szczegółowo wskazane w stanie faktycznym, a także zobowiązania i wierzytelności
(należności i roszczenia) związane z działalnością ZCP, w tym rozrachunki z kontrahentami
ZCP.
Majątek ZCP tworzą także środki pieniężne zgromadzone na wyodrębnionym dla ZCP
rachunku bankowym, które związane są z przychodami uzyskiwanymi przez ZCP, co
pozwala przypisać ZCP określone przychody osiągane z wykorzystaniem ww. składników
majątkowych.
Kadra pracownicza na mocy Uchwały Spółki Dzielonej jest ściśle przypisana do realizacji
zadań ściśle związanych z działalnością ZCP. Przypisany do ZCP pracownik zajmuje się
sprawami administracyjnymi i biurowymi, a jego głównym zadaniem jest administrowanie
realizowanymi umowami najmu powierzchni magazynowej. Wskazana kadra pracownicza
nie jest jednocześnie związana z działalnością podstawową Spółki Dzielonej.
W związku z tym, w razie zrealizowania rozważanej transakcji podziału Spółki Dzielonej
przez wydzielenie ZCP do innego podmiotu (Spółki Przejmującej) dojdzie do przejścia
zakładu pracy.
Zgodnie z definicją wypracowaną w doktrynie (M. Tomaszewska w: Kodeks pracy.
Komentarz. Tom I. Art. 1-113. wyd. V, red. K. W. Baran. Warszawa 2020 art. 231), zakładem
pracy jest zespół określonych środków materialnych i osobowych stanowiących
zorganizowaną całość służący realizacji przez pracodawcę konkretnej działalności i
stanowiący miejsce zatrudnienia pracowników. Zatem na gruncie prawa pracy pojęcie
1zakładu pracy jest rozumiane szerzej niż pojęcie przedsiębiorstwa z art. 55 Kodeksu
cywilnego.
W wyniku rozważanej transakcji nastąpi także przejście zakładu pracy Spółki Dzielonej
związanego z działalnością wydzielonych Uchwałą składników osobowo-majątkowych
(stosunek pracy z pracownikiem zatrudnionym przez Spółkę Dzieloną ulegnie
1przeniesieniu na Spółkę Przejmującą w trybie art. 23 § 1 Kodeksu Pracy). Przejęty przez
Spółkę Przejmującą pracownik Spółki Dzielonej umożliwi efektywne wykonywanie
określonych zadań gospodarczych przy użyciu składników majątkowych składających się
na przedmiot transakcji.
Wyodrębnienie składników osobowo-majątkowych realizowane na podstawie Uchwały
Zarządu Spółki odpowiada linii interpretacyjnej powyżej prezentowanej przez Dyrektora
Krajowej Informacji Skarbowej.
Powyższe okoliczności wskazują, że zespół składników materialnych i niematerialnych
zdaniem Wnioskodawcy jest dostatecznie wyodrębniony na płaszczyźnie funkcjonalnej, tj.
będzie w stanie samodzielnie realizować określone zadania gospodarcze i ma obiektywną
zdolność do kontynuacji działalności gospodarczej całkowicie niezależnie od głównego
przedmiotu działalności Spółki Dzielonej.
2) Wyodrębnienie organizacyjne
W dorobku interpretacyjnym Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej podkreśla się, że
wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma
swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp.
W doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na
bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt
wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać
cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a
więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników
tworzących część tego przedsiębiorstwa (tak m.in. interpretacja indywidualna z 20 stycznia
2025 r., nr 0114-KDIP1-1.4012.801.2024.3.MKA).
Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 14 listopada 2019 r. sygn. akt II FSK 24/18
stwierdził, że „wyodrębnienie organizacyjne oznacza natomiast, że zorganizowana część
przedsiębiorstwa występuje w strukturze organizacyjnej podatnika, przy czym ocena ta
musi być dokonywana według podstawowego kryterium, tj. ustalenia, jaką rolę składniki
majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu
dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie i
funkcjonalnie całość)”.
W przedstawionym stanie faktycznym, na podstawie Uchwały Zarządu Spółki Dzielonej
nastąpiło wyodrębnienie ZCP w ramach tej Spółki Dzielonej. Uchwała wyraźnie wskazuje,
jakie składniki osobowo-majątkowe ściśle przynależą do ZCP.
Zgodnie z Uchwałą do zakresu działalności wymienionego ZCP należy świadczenie usług
magazynowych na rzecz podmiotów trzecich.
Zgodnie z informacjami przedstawionymi w stanie faktycznym ZCP ma precyzyjnie
określone kompetencje, które nie pokrywają się z pozostałą działalnością Spółki Dzielonej.
Jak wskazano w pisemnych motywach podjęcia Uchwały, celem wydzielenia
zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest planowane przez Spółkę Dzieloną
wyodrębnienie na potrzeby własne Spółki Dzielonej świadczenia usług magazynowych,
niezależnie od działalności prowadzonej przez Spółkę Dzieloną w zakresie świadczenia
usług logistyki, dystrybucji i transportu drogowego towarów.
Tym samym celem wydzielenia zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest
wprowadzenie uporządkowanej struktury organizacyjnej Spółki Dzielonej, o dwóch
niezależnych profilach.
Spółka Dzielona jest w stanie wykazać na podstawie posiadanej dokumentacji, które
składniki majątkowe były ściśle związane z podstawową działalnością tej Spółki, a które z
działalnością ZCP polegającą na świadczeniu usług magazynowych.
Uwzględniając powyższe, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że poczynione
wyodrębnienie jest dostateczne, by spełnić przesłanki wyodrębnienia organizacyjnego, o
których mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.
3) Wyodrębnienie finansowe
Powołując się na ugruntowany dorobek interpretacyjny Dyrektora Krajowej Informacji
Skarbowej należy stwierdzić, że wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności
finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych
możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do
zorganizowanej części przedsiębiorstwa (tak m.in. interpretacja indywidualna z 20 stycznia
2025 r., nr 0114-KDIP1-1.4012.801.2024.3.MKA).
Jak wskazuje się w prawidłowej i korzystnej dla podatnika interpretacji indywidualnej z 4
grudnia 2023 r., nr 0112-KDIL1-1.4012.525.2023.1.JKU, o wyodrębnieniu finansowym
świadczy natomiast fakt, że do zorganizowanej części przedsiębiorstwa możliwe będzie
przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań.
Spółka Dzielona wskazała, że w księgach rachunkowych wyodrębnia i identyfikuje
zobowiązania funkcjonalnie związane z działalnością gospodarczą ZCP i są to rozrachunki
z dostawcami krajowymi, rozrachunki z tytułu wynagrodzeń oraz rozrachunki
publicznoprawne (np. podatki i opłaty lokalne). Dodatkowo, Spółka Dzielona dysponuje
odrębnym rachunkiem bankowym w celu obsługi finansowej rozliczeń związanych z
działalnością ZCP i są tam zgromadzone środki finansowe, związane z przychodami
osiąganymi przez ZCP.
W związku z dokonanym wyodrębnieniem w księgach rachunkowych Spółki Dzielonej,
Spółka Dzielona będzie mogła na potrzeby sporządzania sprawozdania finansowego za
rok podatkowy dokonać dokładnego wskazania wyniku finansowego wydzielonego w jej
ramach ZCP.
Uwzględniając powyższe Wnioskodawca wskazuje, że jego zdaniem wskazany w Uchwale
zespół składników osobowo-majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa,
o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, a planowany podział przez wydzielenie ze
Spółki Zorganizowanej Części Przedsiębiorstwa w związku z powyższym nie będzie
podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z brzmieniem art. 6 pkt 1
ustawy o VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług
(t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa
towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się
przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy
oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde
świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej
niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu
art. 7 (...).
Jednocześnie przepis art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności
spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane
czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu,
mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia
usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.
I tak, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:
Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub
zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Ustawodawca w ww. przepisie nie zdefiniował, co należy rozumieć pod pojęciem
„transakcji zbycia”. Uwzględniając zakres przedmiotowy ustawy o podatku od towarów i
usług pojęcie to należy rozumieć w sposób zbliżony do pojęcia „dostawy towarów” w
ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których
następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, np.
sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie
wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części
przedsiębiorstwa podlega zasadzie swobody umów, a więc może nastąpić na podstawie
każdej czynności rozporządzającej, w tym także w formie umowy sprzedaży lub aportu.
Przepisy regulujące prawną instytucję podziału spółek stanowią treść działu II ustawy z
dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 18 ze zm.),
zwanej dalej „Ksh”.
W art. 529 § 1 Ksh wyróżniono sposoby dokonania podziału spółek kapitałowych. Zgodnie
z ww. przepisem:
Podział może być dokonany:
1) przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na inne spółki za udziały albo
akcje spółki przejmującej, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej (podział
przez przejęcie);
2) przez zawiązanie nowych spółek, na które przechodzi cały majątek spółki dzielonej
za udziały lub akcje nowych spółek, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej
(podział przez zawiązanie nowych spółek);
3) przez przeniesienie całego majątku spółki dzielonej na istniejącą i na nowo
zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek
przejmujących i nowo zawiązanych, które obejmują wspólnicy spółki dzielonej
(podział przez przejęcie i zawiązanie nowej spółki);
4) przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą lub nowo
zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek
przejmujących, nowo zawiązanych lub spółki dzielonej, które obejmują wspólnicy
spółki dzielonej (podział przez wydzielenie);
5) przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą lub nowo
zawiązaną spółkę albo spółki za udziały lub akcje spółki albo spółek
przejmujących lub nowo zawiązanych, które obejmuje spółka dzielona (podział
przez wyodrębnienie).
Przewidziany w art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych podział dokonany przez
wydzielenie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub nowo zawiązaną
spółkę powoduje przeniesienie prawa własności wydzielonych części majątku. Złożoność
procedur związanych z podziałem spółki nie ma przy tym znaczenia. Istotny jest efekt
końcowy - przeniesienie własności.
W świetle powyższych regulacji, dokonany na podstawie Kodeksu spółek handlowych
podział przez wydzielenie poszczególnych części majątku spółki dzielonej jest, na gruncie
ustawy o podatku od towarów i usług, operacją obejmującą zdarzenia podlegające
opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Wyjaśnić jednak należy, że w sytuacji, gdy w wyniku podziału spółki przez wydzielenie
przedmiotem przeniesienia własności jest przedsiębiorstwo lub zorganizowana część
przedsiębiorstwa to mamy do czynienia z transakcją zbycia w rozumieniu art. 6 pkt 1
ustawy, który to przepis wyłącza taką czynność z zakresu regulacji ustawy.
Podkreślenia wymaga, że ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy
o podatku VAT, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie
wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje
przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w
rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt
27e ustawy.
W myśl art. 2 pkt 27e ustawy:
Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa -
rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym
przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym
zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który
zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te
zadania.
Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby
zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i
niematerialnych (w tym zobowiązań).
Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących
zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe,
obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.
Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie.
Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i
funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).
W wyroku z 11 kwietnia 2019 r., sygn. akt II FSK 79/17, który choć dotyczył ustaleń w
zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, NSA przedstawił wskazówki, co należy
rozumieć jako zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Należy zaznaczyć, że definicja tego pojęcia jest identyczna w dwóch podatkach (podatku
VAT i podatku dochodowym od osób prawnych). I tak:
1. w przypadku wyodrębnienia organizacyjnego należy mieć m.in. na uwadze, czy
zorganizowana część przedsiębiorstwa występuje w strukturze podatnika w sposób,
który pozwoli samodzielnie realizować określone zadania gospodarcze;
2. wyodrębnienie finansowe oznacza możliwość prawidłowego przyporządkowania do tej
zorganizowanej części przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań. Ponadto,
wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić
potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania
gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie;
3. wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji
określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna
stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do
samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze
przedsiębiorstwa. (...) Składniki majątkowe materialne i niematerialne, wchodzące w
skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa, powinny zatem umożliwić podjęcie
działalności gospodarczej w ramach odrębnego samodzielnego przedsiębiorstwa. Przy
ocenie wyodrębnienia określonych składników majątkowych pod uwagę należy brać
sytuację istniejącą w podmiocie wnoszącym wkład, w którym winny one stanowić
pewną całość.
Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych określony zespół składników
majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa,
nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona
odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie
gospodarczym.
Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych
relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze
przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego
podmiotu gospodarczego.
Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze
zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące
przesłanki:
1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym
przedsiębiorstwie;
3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie
realizujące ww. zadania gospodarcze.
Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie
zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w
rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.
Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część
przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy, uwzględnić należy następujące
okoliczności:
1. zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez
zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
2. faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące
przedmiotem transakcji.
Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w
przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.
in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania
podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych
uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie,
przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast
zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.
W zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego
zorganizowanej części wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w
wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl, w którym stwierdził, że:
„(...) Celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem
majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku
tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT
opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w
przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu
regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia
jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu -
do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa,
włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią
przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić
działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego
prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej
likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel Dyrektywy,
pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny
(autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując
wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem
wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności
podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem
podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego.
Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112
/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma
funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację
określonego zadania gospodarczego.”
Natomiast w wyroku C-444/10 z 10 listopada 2011 r. TSUE wywiódł, że jeżeli działalność
gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z
nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8
Szóstej Dyrektywy.
Mając na uwadze powyższe orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości należy
stwierdzić, że zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy definicja legalna zorganizowanej części
przedsiębiorstwa musi być interpretowana przez pryzmat treści art. 19 Dyrektywy 2006
/112/WE i w powiązaniu z rozumieniem pojęcia „przekazania całości lub części majątku”,
wyłożonym przez Trybunał w ww. orzeczeniu. Trybunał Sprawiedliwości główny nacisk
kładzie na badanie konkretnego przypadku, dopuszczając w pewnych przypadkach zbycie
samych składników rzeczowych.
Zatem, w myśl orzecznictwa Trybunału, składniki niematerialne nie stanowią
konstytutywnego elementu uznania części majątku za zorganizowaną część
przedsiębiorstwa w każdym przypadku. Trybunał uznał, że pojęcie zbycia całości lub części
majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub
niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego
część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.
W złożonym wniosku wskazali Państwo, że są Państwo zarejestrowani jako czynny
podatnik podatku VAT. Prowadzą Państwo działalność w zakresie świadczenia usług w
branży TSL (w tym: logistyka, dystrybucja, transport drogowy towarów, usługi
magazynowania i przeładunku towarów, home delivery).
1 lipca 2022 r. zarząd Spółki podjął uchwałę (dalej: „Uchwała”) w sprawie wydzielenia
zorganizowanej części przedsiębiorstwa w istniejącym przedsiębiorstwie Spółki.
Zgodnie z treścią Uchwały wydzielony w strukturze zespół składników osobowo-
majątkowych obejmuje:
nieruchomości, w tym:
działkę zlokalizowaną w (...) pod adresem (...),
budynek biurowo-magazynowy (Hala 1) wraz z przylegającą wiatą
magazynową w (...), pod adresem (...),
budynek stacji transformatorowej,
budynek portierni przy wjeździe,
ogrodzenie,
rurociągi sieci gazowej, kanalizacyjnej i wodnej.
ruchomości (środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne):
laptop (...) (S/N: (...)),
szlaban wjazdowy,
nagrzewnice,
transformator,
rampy załadunkowe,
kocioł centralnego ogrzewania,
wyposażenie związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zorganizowanej
części przedsiębiorstwa:
wyposażenie biurowe,
należności związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zorganizowanej
części przedsiębiorstwa - będą to umowy wynajmu powierzchni magazynowej,
zawarte z podmiotami powiązanymi wobec Spółki,
zobowiązania związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zorganizowanej
części przedsiębiorstwa (w tym podatek od nieruchomości, przegląd stacji
transformatorowej, koszty bieżącej obsługi nieruchomości, koszty energii
elektrycznej i ogrzewania, koszty napraw i konserwacji kotłów gazowych, szlabanu
wjazdowego, koszty odśnieżania i sprzątania terenów zielonych, koszty usług
sprzątających, koszty ochrony nieruchomości, koszty wynagrodzeń pracowniczych,
zobowiązania związane z wynajmem na rzecz podmiotów powiązanych powierzchni
magazynowej w budynku biurowo-magazynowym Hala 1 w B.).
Wspólnicy Spółki zamierzają podjąć uchwałę w sprawie podziału tej Spółki poprzez
wydzielenie zorganizowanej części przedsiębiorstwa do innej, nowo zawiązanej spółki
kapitałowej - spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, powiązanej osobowo ze Spółką
(dalej: „Spółka Przejmująca”).
Planowane działania mają swoje uzasadnione przyczyny ekonomiczne, którymi jest
konieczność odseparowania sektora usług magazynowych, wraz z wysoko cennymi
aktywami, do odrębnego podmiotu w celu zminimalizowania ryzyka, którymi obciążona
jest Spółka Dzielona z uwagi na działalność w branży transportowej.
Państwa wątpliwości w przedmiotowej sprawie dotyczą tego, czy w związku z
wydzieleniem ZCP i jego przeniesieniem do Spółki Przejmującej wystąpi u Państwa
obowiązek podatkowy w podatku VAT.
Dla uznania, że zbywana część przedsiębiorstwa stanowi zorganizowaną część
przedsiębiorstwa istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część jest zdolna do
prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Oznacza to, że zespół składników
materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę
itp., na prowadzenie określonej działalności gospodarczej.
Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników
niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze, powinna
mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien
stanowić już u Zbywcy zorganizowany zespół składników gotowy realizować określone
zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po przeniesieniu powinno być
możliwe kontynuowanie działalności gospodarczej przez Nabywcę, w oparciu o nabyte
składniki.
Analiza przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego prowadzi do wniosku, że zespół
składników osobowo-majątkowych stanowić będzie na dzień podziału zorganizowaną
część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, ponieważ odznaczać się
będzie odrębnością organizacyjną, finansową i funkcjonalną z możliwością samodzielnego
funkcjonowania w obrocie gospodarczym oraz będzie obejmował zobowiązania.
Jak wynika z wniosku, podjęli Państwo Uchwałę w sprawie wydzielenia zorganizowanej
części przedsiębiorstwa w Państwa przedsiębiorstwie. Zgodnie z treścią Uchwały, zespół
składników osobowo-majątkowych przenoszony do Spółki Przejmującej został wydzielony
w strukturze Państwa przedsiębiorstwa. Tym samym warunek wyodrębnienia
organizacyjnego przenoszonych składników osobowo-majątkowych należy uznać za
spełniony.
O wyodrębnieniu finansowym zespołu składników osobowo-majątkowych świadczy fakt,
że zobowiązania i należności, które przypisane są (i ściśle są z nimi związane) do zespołu
składników osobowo-majątkowych mających być przedmiotem transakcji, zostały
wyodrębnione i odpowiednio zidentyfikowane w księgach Spółki, poprzez pogrupowanie
ich na rozrachunki z kontrahentami krajowymi, rozrachunki z tytułu wynagrodzeń oraz
rozrachunki publicznoprawne. Jak Państwo doprecyzowali, poprzez wskazanie we
wniosku, że zobowiązania i należności ściśle związane ze składnikami osobowo-
majątkowymi mającymi być przedmiotem transakcji są odpowiednio wyodrębnione i
zidentyfikowane w Państwa księgach rachunkowych, mieli Państwo na myśli właśnie
przychody (należności) i koszty (zobowiązania). Do rozliczeń operacji finansowych
związanych z ZCP utworzyli Państwo także odrębny rachunek bankowy, na którym
zgromadzone są środki finansowe związane z działalnością gospodarczą ZCP.
Należy również uznać, że spełniony będzie warunek wyodrębnienia funkcjonalnego
zespołu składników osobowo-majątkowych. Przenoszony na rzecz Spółki Przejmującej
zespół składników materialnych i niematerialnych ma i będzie mieć (nie tylko potencjalną,
ale rzeczywistą) zdolność funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy
realizujący zadania gospodarcze. Ten rodzaj wyodrębnienia będzie przejawiać się w fakcie,
że na przenoszony na rzecz Spółki Przejmującej zespół składników osobowo-majątkowych
składają się określone składniki majątkowe, szczegółowo wymienione we wniosku.
Dodatkowo, wraz z przenoszonymi składnikami majątku na rzecz Spółki Przejmującej
przejdzie pracownik, który odpowiada za administrację biurową i zarządzanie umowami
najmu powierzchni magazynowej. To, w połączeniu z opisanym wyżej wyodrębnieniem na
płaszczyźnie organizacyjnej i finansowej pozwala uznać, że przenoszony na rzecz Spółki
Przejmującej zespół składników materialnych i niematerialnych będzie miał potencjalną
zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy realizujący zadania
gospodarcze.
Co istotne w sprawie, przedmiotem przeniesienia na rzecz Spółki Przejmującej będą
zobowiązania związane z prowadzoną działalnością gospodarczą zorganizowanej części
przedsiębiorstwa. Ponadto, w ramach przeniesienia zespołu składników osobowo-
majątkowych do Spółki Przejmującej dojdzie do przejścia części zakładu pracy zgodnie z
przepisami Kodeksu pracy.
Wskazali Państwo również, że Spółka Przejmująca ma zamiar kontynuowania
prowadzonej działalności przy wykorzystaniu wszystkich składników osobowo-
majątkowych wymienionych w Uchwale zarządu Spółki z 1 lipca 2022 r. Spółka
Przejmująca będzie mieć faktyczną zdolność kontynowania działalności, którą będzie
prowadzić w oparciu o zespół składników osobowo-majątkowych mający być
przedmiotem transakcji. Jak wynika z opisu sprawy, zespół składników osobowo-
majątkowych ujętych w Uchwale jest dostatecznie kompletny i kompleksowy, by Spółka
Przejmująca mogła przy jego wykorzystaniu kontynuować działalność bez angażowania
dodatkowych składników majątku (niewymienionych w opisie zdarzenia przyszłego
wniosku) lub bez podejmowania dodatkowych działań prawnych lub faktycznych.
Z uwagi na przedstawione okoliczności sprawy uznać należy, że opisany zespół składników
osobowo-majątkowych przenoszony do Spółki Przejmującej będzie cechował się
wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym i funkcjonalnym oraz będzie posiadał
zdolność funkcjonowania jako niezależne przedsiębiorstwo. Jak wynika z wniosku, Spółka
Przejmująca będzie miała faktyczną możliwość kontynuowania działalności prowadzonej
dotychczas przez Państwa z wykorzystaniem tych składników i będzie tę działalność
kontynuowała. Ponadto, przedmiotem przeniesienia do Spółki Przejmującej będą również
zobowiązania związane z wydzieloną działalnością.
Tym samym należy zgodzić się z Państwem, że opisany we wniosku zespół składników
osobowo-majątkowych spełniać będzie przesłanki do uznania go za zorganizowaną część
przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy i w związku z tym jego przeniesienie
w wyniku podziału do Spółki Przejmującej, stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy, nie będzie
podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. W Spółce Dzielonej w związku z
podziałem przez wydzielenie nie wystąpi obowiązek podatkowy w podatku VAT z tytułu tej
transakcji.
Państwa stanowisko uznaję za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego,
który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Jednocześnie wskazuję, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe
tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywać
się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W
związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we
wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb
ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz.
111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja
będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i
zastosują się Państwo do interpretacji.
Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub
zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem
czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy
z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w
decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej
praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego
Sądu Administracyjnego w (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje
ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi
(t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę
należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej
(art. 53 § 1 PPSA):
w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa
Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na
adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS
/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia
przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do
zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz
powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji
podatkowej.