0113-KDIPT1-2.4012.645.2019.10.MC

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

22 października 2019 r. wpłynął Państwa wniosek z 16 października 2019 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT (podatek od towarów i usług) odszkodowania z tytułu zmniejszenia wartości Nieruchomości w związku z trwałym posadowieniem urządzeń przesyłowych. Treść wniosku jest następująca: Opis stanu faktycznego Wnioskodawca, tj. spółka działająca pod firmą Przedsiębiorstwo ... Sp. z o.o. jest właścicielem nieruchomości położonej w ..., jednostka ewidencyjna ..., obręb nr ....., składającej się z działek o numerach ... i ... o łącznym obszarze 0,2995 ha, dla której Sąd Rejonowy dla ... - ... w ..., IV Wydział ... (dalej: Nieruchomość). Na podstawie art. 124 ust. 1, 4, 6 i 7 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (dalej: u.g.n.) wydana została na rzecz spółki pod firmą Miejskie Przedsiębiorstwo ... S.A. (dalej: ...) decyzja Prezydenta Miasta ... z dnia 10.12.2013 r. znak: ..., utrzymana w mocy decyzją Wojewody ... z dnia 6.05.2014 r. znak ..., ograniczająca korzystanie z przedmiotowej nieruchomości poprzez zezwolenie ... na założenie i przeprowadzenie przewodów - na działce nr ... (obecnie nr ...) wodociągu DN 300 mm, rurociągu tłocznego ścieków DN 250 mm, przyłącza wodociągowego DN 200 mm w pasie o szerokości 6,5 m i długości 53 m, a na działce nr 2 wodociągu DN 300 mm, rurociągu tłocznego ścieków DN 250 mm w pasie o szerokości 6,5 m i długości 24 m. W związku z wykonaniem robót określonych w powyższych decyzjach, Wnioskodawca poniósł szkodę, o której mowa w art. 128 ust. 4 u.g.n. w postaci: - ograniczenia korzystania z przedmiotowej Nieruchomości przez okres realizacji na niej robót budowlanych, jak również w czasie późniejszym na skutek bezterminowego obowiązku udostępniania nieruchomości w celu wykonywania przez ... czynności związanych z konserwacją oraz usuwaniem awarii ciągów, przewodów i urządzeń objętych ww. decyzjami, - zmniejszenia wartości tej Nieruchomości wskutek wybudowania w jej gruncie urządzeń przesyłowych w postaci ww. rurociągów, wodociągów, infrastruktury towarzyszącej z zachowaniem pasa ochronnego na powierzchni tego gruntu. Wnioskodawca zwrócił się do ... o ustalenie i wypłatę odszkodowania przewidzianego w art. 128 ust. 4 u.g.n. dla szkód powstałych w związku z realizacją ww. decyzji. W odpowiedzi ... przedłożył operaty szacunkowe sporządzone na dzień 24.04.2019 r. i 29.04.2019 r. przez biegłego rzeczoznawcę majątkowego, określające wysokość odszkodowania z tytułu ograniczenia korzystania z tej Nieruchomości w okresie budowy przedmiotowej infrastruktury oraz z tytułu zmniejszenia wartości tej Nieruchomości wskutek wybudowania w jej gruncie przez ... elementów inwestycji będącej przedmiotem ww. decyzji. Operaty te zostały sporządzone w oparciu o art. 128 ust. 4 u.g.n. oraz par. 43 Rozporządzenia z dnia 21.09.2004 r. Rady Ministrów w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego. W dniu 3.10.2019 r. pomiędzy Wnioskodawcą a ... zostało zawarte porozumienie, w którym została określona wysokość odszkodowania na rzecz Wnioskodawcy, z tytułu

ograniczenia korzystania z Nieruchomości w okresie budowy infrastruktury na kwotę ... zł oraz wysokość odszkodowania z tytułu zmniejszenia wartości Nieruchomości w następstwie trwałego posadowienia urządzeń w jej gruncie na kwotę ... zł. Wysokość tych odszkodowań wynika z wyceny przedstawionej w wyżej wymienionych operatach szacunkowych, sporządzonych przez biegłego rzeczoznawcę majątkowego na dzień 24 i 29 kwietnia 2019 r.

Pytanie

Czy w opisanym stanie faktycznym, wypłata odszkodowania z tytułu zmniejszenia wartości Nieruchomości na skutek trwałego posadowienia w jej gruncie urządzeń przesyłowych podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług? Państwa stanowisko w sprawie Wypłata odszkodowania z tytułu zmniejszenia wartości Nieruchomości na skutek trwałego posadowienia w jej gruncie urządzeń przesyłowych, w opisanym stanie faktycznym, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Stanowisko Wnioskodawcy uzasadnia fakt, że przedmiotowe odszkodowanie ma wyłącznie charakter ekwiwalentu pieniężnego za wyrządzoną szkodę, jaką jest w tym przypadku obniżenie wartości nieruchomości będącej własnością Wnioskodawcy. W związku z otrzymanym odszkodowaniem nie wystąpiła po stronie Wnioskodawcy żadna czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 11.03.2004 r. o podatku od towarów i usług, z późn. zm. (dalej: ustawa). Nie nastąpiła bowiem w tym przypadku dostawa towarów ani świadczenie usług, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Zgodnie z tym przepisem, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Przepis ten nie wymienia otrzymania lub wypłaty odszkodowania jako czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT, sama zaś ustawa nie definiuje pojęcia odszkodowania. Natomiast w art. 7 ust. 1-2 ustawy, ustawodawca określił jakie czynności stanowią opodatkowaną dostawę towarów, a w art. 8 ust. 1-2 jakie czynności stanowią opodatkowane świadczenie usług, o których to mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1. Żadna z czynności wymienionych w tych przepisach nie odpowiada okoliczności faktycznej polegającej na utracie wartości nieruchomości, która to utrata stanowi szkodę po stronie Wnioskodawcy. Istotą odszkodowania w związku ze szkodą doznaną przez Wnioskodawcę w wyniku posadowienia na jej Nieruchomości instalacji przesyłowych, nie jest zatem płatność ani za dostawę towarów, ani za świadczenie usługi, lecz rekompensata za doznaną szkodę polegającą na utracie wartości Nieruchomości. Nie ma bowiem w tym przypadku żadnej transakcji ekwiwalentnej polegającej na świadczeniu w zamian za wynagrodzenie, co oznacza, że odszkodowanie to nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony Wnioskodawcy. Okoliczność polegająca na doznaniu tego rodzaju szkody nie może być zatem uznana za wykonanie usługi bądź dostawę towaru. Mając powyższe na uwadze, Wnioskodawca uznaje swoje stanowisko za w pełni uzasadnione. Interpretacja indywidualna Rozpatrzyłem Państwa wniosek – 15 stycznia 2020 r. wydałem interpretację indywidualną znak 0113-KDIPT1-2.4012.645.2019.1.MC, w której uznałem Państwa stanowisko za nieprawidłowe w zakresie braku opodatkowania podatkiem VAT odszkodowania z tytułu zmniejszenia wartości Nieruchomości w związku z trwałym posadowieniem urządzeń przesyłowych. Interpretację doręczono Państwu 22 stycznia 2020 r. Skarga na interpretację indywidualną

14 lutego 2020 r. wnieśli Państwo skargę na tę interpretację do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Skarga wpłynęła do mnie 24 lutego 2020 r. Wnieśli Państwo o uchylenie zaskarżonej interpretacji indywidualnej w całości oraz zasądzenie na rzecz Strony Skarżącej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego, według norm przepisanych. Postępowanie przed sądami administracyjnymi Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie uchylił zaskarżoną interpretację – wyrokiem z 30 czerwca 2020 r. sygn. akt I SA/Kr 317/20. 2 września 2020 r. wniosłem skargę kasacyjną od tego wyroku do Naczelnego Sądu Administracyjnego. Naczelny Sąd Administracyjny – wyrokiem z 7 sierpnia 2024 r. (wpływ 18 października 2024 r.), sygn. akt I FSK 1612/20 oddalił skargę kasacyjną. 24 stycznia 2025 r. do Krajowej Informacji Skarbowej wpłynął prawomocny wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie wraz z aktami sprawy. Ponowne rozpatrzenie wniosku – wykonanie wyroku Zgodnie z art. 153 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.): Ocena prawna i wskazania co do dalszego postępowania wyrażone w orzeczeniu sądu wiążą w sprawie organy, których działanie, bezczynność lub przewlekłe prowadzenie postępowania było przedmiotem zaskarżenia, a także sądy, chyba że przepisy prawa uległy zmianie. Wykonuję obowiązek, który wynika z tego przepisu, tj.: • uwzględniam ocenę prawną i wskazania dotyczące postępowania, które wyraził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie i Naczelny Sąd Administracyjny w ww. wyrokach; • ponownie rozpatruję Państwa wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej – stwierdzam, że stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy zaznaczyć, że niniejszą interpretację oparto na przepisach prawa podatkowego obowiązujących w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym we wniosku stanie faktycznym. Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2018 r., poz. 2174 ze zm.) zwanej dalej „ustawą” Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: 1) odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju; 2) eksport towarów; 3) import towarów na terytorium kraju; 4) wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju; 5) wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. W myśl art. 7 ust. 1 ustawy: Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy: Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również: 1) przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej; 2) zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji; 3) świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa. Definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem od towarów i usług transakcji wykonywanych przez podatników w ramach ich działalności gospodarczej. Z treści art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu. Słownik języka polskiego definiuje czasownik „świadczyć” jako „wykonywać coś na czyjąś rzecz”, „świadczenie” zaś to obowiązek wykonywania, przekazania czegoś. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby. Na zachowanie to składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Z pojęcia usługi będzie natomiast wyłączone takie świadczenie, którego treścią jest przeniesienie na inny podmiot prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Stanowi ono bowiem dostawę towarów. Przy ocenie charakteru świadczenia, jako usługi, należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów. Jeśli tylko mamy do czynienia ze świadczeniem, to na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług stanowi ono albo usługę, albo dostawę towarów. W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Co więcej, związek pomiędzy otrzymywaną płatnością, a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Nie każda jednak czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 5 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Analizując bowiem powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Jedną z generalnych zasad na gruncie podatku od towarów i usług jest bowiem to, że czynności wymienione w art. 5 ust. 1 ustawy podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdy wykonane są przez podatnika. Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy: Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy: Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. W tym miejscu wyjaśnić należy, że przepisy podatkowe nie zawierają definicji odszkodowania. Zatem w tym zakresie należy posiłkować się przepisami ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.). Na gruncie prawa cywilnego odszkodowanie za doznaną szkodę majątkową lub niemajątkową uzależnione jest od zaistnienia zdarzenia, z którym przepisy łączą obowiązek naprawienia szkody. Ponadto między zdarzeniem a zaistniałą w jego wyniku szkodą musi istnieć związek przyczynowy. Kodeks cywilny rozróżnia dwa podstawowe rodzaje odpowiedzialności: kontraktową, która powstaje z mocy umowy i odnosi się do przypadków niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania (art. 471 Kodeks cywilny) oraz deliktową, czyli wynikającą z czynów niedozwolonych (art. 415 Kodeks cywilny). Zgodnie z treścią art. 471 Kodeksu cywilnego: Dłużnik zobowiązany jest do naprawienia szkody wynikłej z niewykonania lub nienależytego wykonania zobowiązania, chyba, że niewykonanie lub nienależyte wykonanie jest następstwem okoliczności, za które dłużnik odpowiedzialności nie ponosi. W świetle wyżej przytoczonych przepisów, na gruncie stosunków cywilnoprawnych szkoda polega na nienależytym wykonaniu bądź niewykonaniu zobowiązania przez dłużnika, istnieniu adekwatnego związku przyczynowego pomiędzy działaniem lub zaniechaniem, a szkodą. Brak tych przesłanek powoduje, że nie mamy do czynienia ze szkodą, za powstanie której dłużnik zobowiązany jest do wypłaty odszkodowania. Istotą odszkodowań nie jest zatem płatność za świadczenie lecz rekompensata za szkodę. W takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną – świadczenie w zamian za wynagrodzenie, co oznacza, że otrzymane odszkodowanie nie wiąże się z żadnym świadczeniem ze strony podatnika. Zapłata ta nie jest też związana ze zobowiązaniem się otrzymującego daną kwotę do wykonania czynności, powstrzymania się od dokonania czynności lub tolerowania czynności lub sytuacji. Zatem jeżeli płatność o charakterze odszkodowawczym nie ma bezpośredniego związku z czynnością mającą charakter świadczenia, wówczas kwota wypłaconych odszkodowań nie mieści się w katalogu czynności wymienionych w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, i jako taka nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem. Zatem ustalanie statusu wypłacanej rekompensaty, jako podlegającej bądź niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT należy oceniać w kontekście związku z konkretnym świadczeniem. Odnosząc się do kwestii braku opodatkowania podatkiem VAT odszkodowania z tytułu zmniejszenia wartości Nieruchomości w związku z trwałym posadowieniem urządzeń przesyłowych, należy mieć na uwadze stanowisko WSA w Krakowie przedstawione w wyroku z 30 czerwca 2020 r. sygn. akt I SA/Kr 317/20 i NSA w wyroku z 7 sierpnia 2024 r. sygn. akt I FSK 1612/20. WSA w Krakowie, w wyroku który zapadł w niniejszej sprawie wskazał, że spór między stronami koncentrował się wokół zagadnienia, czy świadczenie otrzymane przez Spółkę, było odszkodowaniem czy wynagrodzeniem za wykonanie odpłatnej usługi, o której mowa w art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT. W ocenie WSA, stanowisko Organu w kwestii uznania świadczenia otrzymanego przez Spółkę za wynagrodzenie za wykonanie odpłatnej usługi, o której mowa w art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT jest nieprawidłowe i wynika przede wszystkim z błędnej oceny przedstawionych przez Spółkę okoliczności faktycznych, w ramach podstawy faktycznej wniosku, którą Organ był związany. W rezultacie Organ błędnie wywiódł, że w tych okolicznościach zastosowanie znajdą art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT. WSA podał, że w przedstawionych okolicznościach faktycznych, wypłacone Spółce odszkodowanie jest ustawowo gwarantowanym odszkodowaniem za szkody powstałe w związku z realizacją inwestycji na podstawie decyzji Prezydenta Miasta ... z dnia 10 grudnia 2013 r. utrzymanej w mocy decyzją Wojewody ... z dnia 6 maja 2014 r. ograniczającej korzystanie z przedmiotowej nieruchomości poprzez trwałe posadowienie na jej gruncie urządzeń przesyłowych (przewodów wodnych i ściekowych). WSA zaznaczył, że źródłem tego świadczenia jest art. 128 ust. 4 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2020 r., poz. 65 ze zm.). Z kolei stwierdzenie rodzaju uszczerbków w ramach ustalenia szkody rzeczywistej, a następnie ustalenie jej wysokości nastąpiło na podstawie opinii biegłego rzeczoznawcę majątkowego, w której została określona wysokość odszkodowania z tytułu ograniczenia korzystania z tej nieruchomości w okresie budowy przedmiotowej infrastruktury oraz z tytułu zmniejszenia wartości tej nieruchomości wskutek posadowienia w jej gruncie elementów inwestycji zrealizowanej przez MPWiK. W ocenie WSA nie powinno być wątpliwości co do tego, że wypłacona Spółce kwota miała rekompensować doznane uszczerbki majątkowe, a zatem pełniła funkcję kompensacyjną, charakterystyczną dla świadczenia odszkodowawczego. WSA zaznaczył, że potwierdzenie powyższego można znaleźć m.in. w wyroku z dnia 16 stycznia 2020 r., sygn. akt I OSK 1453/18, w którym Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził, że „zgodnie z art. 128 ust. 4 u.g.n., odszkodowanie przysługuje za szkody powstałe wskutek zdarzeń, o których mowa w art. 120 i 124-126. Odszkodowanie powinno odpowiadać wartości poniesionych szkód. Jeżeli wskutek tych zdarzeń zmniejszy się wartość nieruchomości, odszkodowanie powiększa się o kwotę odpowiadającą temu zmniejszeniu. Jak zatem z treści wyżej przytoczonego przepisu wynika, odszkodowanie, przyznawane w związku z ograniczeniem sposobu korzystania z prawa własności nieruchomości, dokonanego na podstawie art. 124 ust. 1 u.g.n., ustalane jest generalnie w odniesieniu do poniesionej przez właściciela nieruchomości szkody. To ostatnie pojęcie jest zaś instytucją prawa cywilnego, a w związku z tym nie ma przeszkód by w takiej sytuacji zastosować wykładnię systemową przez co należy rozumieć zastosowanie w omawianej sytuacji ogólnych, generalnych zasad regulujących kwestie przyznawanie poszkodowanemu odszkodowania”. W świetle powyższego WSA w Krakowie uznał, że okoliczności faktyczne przedstawione we wniosku pozwalają na stwierdzenie, że wypłacona Spółce kwota z tytułu zmniejszenia wartości nieruchomości na skutek trwałego posadowienia na jej gruncie urządzeń przesyłowych jest odszkodowaniem, które nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT. Świadczenie to nie jest bowiem wynagrodzeniem z tytułu wykonania przez Spółkę odpłatnej usługi, o której mowa w art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 7 sierpnia 2024 r., sygn. akt I FSK 1612/20 podzielając stanowisko WSA w Krakowie, zauważył, że pod pojęciem usługi należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (czynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi istnieć bezpośredni związek o charakterze przyczynowym pomiędzy jej wykonaniem a otrzymanym świadczeniem wzajemnym - taki, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste, adekwatne wynagrodzenie za daną czynność w ramach stosunku prawnego. Otrzymana zapłata powinna być konsekwencją wykonania świadczenia. Wynagrodzenie musi być należne za wykonanie tego świadczenia. NSA wskazał, że jeśli świadczenie usług nie ma charakteru dobrowolnego, co przewiduje art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT, bo podmiot jest przymuszony do dokonania określonej czynności, wówczas uznaje się, że świadczy on usługę, pod warunkiem, że można wyodrębnić jej (usługi) beneficjenta, czyli odbiorcę świadczenia odnoszącego z niego korzyść. NSA zauważył, że w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT nie zostały wymienione odszkodowania, stąd - co do zasady - nie stanowią one świadczenia usług w rozumieniu tego przepisu i nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Istotą odszkodowania, które służy wyrównaniu uszczerbku w majątku w związku z np. działaniem kontrahenta jest brak możliwości zidentyfikowania wzajemnego świadczenia ze strony podatnika. O tym czy otrzymana kwota stanowi rzeczywiście odszkodowanie nie przesądza taki sposób określenia świadczenia przez strony, lecz konieczna jest ocena całokształtu okoliczności, które stały się podstawą do otrzymania przedmiotowego świadczenia wspierana treścią stosunku prawnego pomiędzy stronami. Za przykład służyć może ocena świadczenia określanego jako „odszkodowanie” z tytułu wcześniejszego rozwiązania stosunku najmu, które traktuje się na gruncie prawa podatkowego jako wynagrodzenie (zob. wyrok NSA z 21 czerwca 2017 r., sygn. akt I FSK 1868/15; wyrok NSA z 22 marca 2017 r., sygn. akt I FSK 1283/15). NSA podał, że przekładając powyższe uwagi na stan faktyczny w sprawie należy odwołać się do okoliczności przedstawionych we wniosku o interpretację, w którym Spółka przedstawiła, że jako właściciel wskazanych nieruchomości położonych w Krakowie stała się adresatem obowiązków wynikających z decyzji wydanych na podstawie art. 124 ust. 1, 4, 6 i 7 ustawy z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t. j. Dz. U. 2024 poz. 1145; dalej: u.g.n.) wobec Miejskiego Przedsiębiorstwa Wodociągów i Kanalizacji S.A. Na tej podstawie podmiot miejski uzyskał prawo do założenia i przeprowadzenia przewodów związanych z instalacją wodociągową. W konsekwencji Spółka, jak wskazała, zgodnie z art. 128 ust. 4 u.g.n. poniosła szkodę w postaci: „ograniczenia korzystania z przedmiotowej Nieruchomości przez okres realizacji na niej robót budowlanych, jak również w czasie późniejszym na skutek bezterminowego obowiązku udostępniania nieruchomości w celu wykonywania przez MPWiK czynności związanych z konserwacją oraz usuwaniem awarii ciągów, przewodów i urządzeń objętych ww. decyzjami” oraz „zmniejszenia wartości tej Nieruchomości wskutek wybudowania w jej gruncie urządzeń przesyłowych w postaci ww. rurociągów, wodociągów, infrastruktury towarzyszącej z zachowaniem pasa ochronnego na powierzchni tego gruntu”. NSA wskazał, że przepis art. 128 ust. 4 u.g.n. odnosi się do odszkodowań z tytułu przewidzianego we wcześniejszych przepisach ustawy ograniczania praw do nieruchomości, stanowiąc, że odszkodowanie przysługuje również za szkody powstałe wskutek zdarzeń, o których mowa w art. 120 i 124-126 u.g.n. Odszkodowanie powinno odpowiadać wartości poniesionych szkód. Jeżeli wskutek tych zdarzeń zmniejszy się wartość nieruchomości, odszkodowanie odpowiada temu zmniejszeniu. Odszkodowanie przewidziane w art. 128 ust. 4 w zw. z art. 124 u.g.n. nie ma charakteru cywilnoprawnego. Wszelkie kwestie związane ze sposobem ustalania wysokości tego odszkodowania zostały unormowane w rozdziale 5 działu III u.g.n. Regulacje tam zawarte nie przewidują żadnego odesłania do odpowiedniego stosowania przepisów Kodeksu cywilnego i nie dają podstaw do stosowania w tym zakresie analogii do rozwiązań cywilnoprawnych. W ocenie NSA stanowisko Sądu pierwszej instancji, który stwierdził, że wypłacona Spółce z tego tytułu kwota „miała rekompensować doznane uszczerbki majątkowe” jest trafne w świetle przedstawionych we wniosku okoliczności stanu faktycznego, który nie może podlegać na gruncie postępowania interpretacyjnego żadnej modyfikacji. W konsekwencji NSA wskazał, że wypłacone Spółce środki pieniężne należało uznać za odszkodowanie, które jako nie stanowiące odpłatnej usługi, nie podlega opodatkowaniu VAT na podstawie art. 8 ust. 1 pkt 3 ustawy o VAT w związku z art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy. W związku z powyższym, uwzględniając okoliczności sprawy i treść powołanych wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego z 7 sierpnia 2024 r., sygn. akt I FSK 1612/20 i Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z 30 czerwca 2020 r., sygn. I SA/Kr 317/20 należy stwierdzić, że środki finansowe wypłacone Spółce z tytułu zmniejszenia wartości Nieruchomości w wyniku realizacji inwestycji, o której mowa we wniosku, nie stanowią wynagrodzenia za usługę lecz odszkodowanie. W konsekwencji otrzymane przez Państwa odszkodowania z tytułu zmniejszenia wartości Nieruchomości na skutek trwałego posadowienia w jej gruncie urządzeń przesyłowych, w opisanym stanie faktycznym, nie podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia. Informuję, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. Zaznaczam, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany z przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Państwo ponoszą ryzyko związane z jego ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem sprawy podanym przez Państwa w złożonym wniosku. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach stanu faktycznego podanego przez Państwa. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji · Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji. · Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. · Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w ... . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo · w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.