0113-KDIPT1-1.4012.195.2025.2.MG

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie, stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

20 lutego 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 20 lutego 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy: możliwości rejestracji jako podatnik VAT (podatek od towarów i usług) czynny z datą wsteczną, tj. od dnia 2 sierpnia 2024 r., prawa do odliczenia podatku VAT od zakupów dokonanych w okresie prowadzenia działalności gospodarczej, tj. od dnia 2 sierpnia 2024 r. (bez konieczności korygowania deklaracji VAT, w ramach których skorzystał Pan z prawa do odliczenia od tych zakupów). Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie - pismem z 14 kwietnia 2025 r. (data wpływu 14 kwietnia 2025 r.). Treść wniosku jest następująca: Opis stanu faktycznego Jest Pan osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą, którą rozpoczął Pan w dniu 2 sierpnia 2024 r. W momencie składania wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej)) zamierzał Pan być czynnym podatnikiem VAT. Wskazał Pan we wniosku CEIDG numery rachunków bankowych z myślą o ich umieszczeniu na białej liście podatników VAT. Od początku prowadzenia działalności (tj. od 2 sierpnia 2024 r.) działał Pan w przeświadczeniu, że jest Pan czynnym podatnikiem VAT. Pierwszą fakturę VAT wystawił Pan w dniu 1 września 2024 r. Kolejne faktury były wystawiane w systemie netto + 23% VAT. Każdego miesiąca składał Pan również pliki JPK_VAT zgodnie z obowiązującym Pana harmonogramem rozliczeń oraz terminowo opłacał Pan wskazaną w tych deklaracjach kwotę podatku VAT. We wskazanym wyżej okresie (od sierpnia 2024 r. do lutego 2025 r.) nie otrzymał Pan żadnych uwag ani wezwań z urzędu skarbowego, które mogłyby świadczyć o braku rejestracji na potrzeby podatku VAT. Pana działania (wystawianie faktur z VAT, terminowe składanie deklaracji JPK_VAT oraz terminowe regulowanie należnego podatku) nie wzbudziły zastrzeżeń ze strony właściwego naczelnika urzędu skarbowego. W lutym 2025 r. jeden z Pana kontrahentów zwrócił uwagę, że nie widnieje Pan na tzw. białej liście podatników VAT. Po sprawdzeniu w urzędzie skarbowym okazało się, że nie złożył Pan uprzednio zgłoszenia rejestracyjnego VAT-R. W związku z powyższym, niezwłocznie po stwierdzeniu tego faktu złożył Pan deklarację VAT-R. Skorzystał Pan także z instytucji czynnego żalu. Pana celem jest zaktualizowanie wpisu i dokonanie rejestracji jako podatnik VAT czynny z datą wsteczną, tj. od 2 sierpnia 2024 r. W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że:

Data wykonania pierwszej czynności opodatkowanej podatkiem VAT: Wnioskodawca dokonał pierwszej sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług w dniu 2 sierpnia 2024 r. Była to data rozpoczęcia przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy o VAT – od tego dnia Wnioskodawca zaczął wykonywać czynności podlegające opodatkowaniu VAT. Data złożenia zgłoszenia VAT-R: Zgłoszenie rejestracyjne VAT-R zostało złożone przez Wnioskodawcę w dniu 15 stycznia 2025 r. (tj. po faktycznym rozpoczęciu działalności opodatkowanej). Przyczyną opóźnienia w rejestracji było przeoczenie obowiązku rejestracyjnego – Wnioskodawca zorientował się po pewnym czasie, że nie dopełnił formalności rejestracji przed rozpoczęciem sprzedaży opodatkowanej. Niezwłocznie złożył zatem zaległe zgłoszenie VAT-R, dopełniając obowiązku rejestracji. Pierwszy okres rozliczeniowy wskazany w VAT-R: W złożonym zgłoszeniu VAT-R Wnioskodawca wskazał jako pierwszy okres rozliczeniowy sierpień 2024 r. Innymi słowy, w formularzu rejestracyjnym zaznaczono, że działalność opodatkowana rozpoczęła się od sierpnia 2024 i od tego miesiąca Wnioskodawca powinien być traktowany jako podatnik VAT czynny. Tym samym Wnioskodawca wniósł o rejestrację ze skutkiem wstecznym od wskazanego okresu (miesiąca sierpnia 2024). Prowadzenie ewidencji dla celów VAT od 2 sierpnia 2024 r. (art. 109 ust. 3 ustawy o VAT): Wnioskodawca potwierdza, że od 2 sierpnia 2024 r. prowadzi ewidencję sprzedaży i zakupu dla celów VAT, zgodnie z art. 109 ust. 3 ustawy o VAT. Wszystkie zdarzenia gospodarcze (sprzedaż opodatkowana oraz związane z nią zakupy) są na bieżąco rejestrowane w ewidencji VAT, tak aby możliwe było poprawne ustalenie kwoty podatku należnego oraz naliczonego za poszczególne okresy. Mimo braku formalnej rejestracji w tym okresie, Wnioskodawca dbał o prowadzenie odpowiednich zapisów ewidencyjnych, wymaganych od czynnych podatników VAT. Informacje o zakupach towarów i/lub usług dla celów działalności: Począwszy od sierpnia 2024 r. Wnioskodawca dokonywał zakupów towarów i usług związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Były to m.in. materiały, towary handlowe oraz usługi niezbędne do wykonywania sprzedaży (np. zakup wyposażenia biura, materiałów eksploatacyjnych, usług marketingowych itp.). Wszystkie te nabytki służyły bieżącej lub przyszłej działalności opodatkowanej Wnioskodawcy – były ponoszone z zamiarem wykorzystania ich do czynności opodatkowanych podatkiem VAT w ramach przedsiębiorstwa. Na kogo były wystawiane faktury dokumentujące nabycia: Wszystkie faktury dokumentujące powyższe zakupy wystawiane były na Wnioskodawcę jako nabywcę. Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, dlatego też faktury zawierały imię i nazwisko Wnioskodawcy (ewentualnie nazwę firmy) oraz jego numer NIP jako identyfikator podatkowy nabywcy. W ten sposób dokumenty zakupu jednoznacznie potwierdzają, że nabywcą towarów i usług był Wnioskodawca działający w ramach swojej działalności gospodarczej. Żadna z faktur zakupowych nie była wystawiona na inne podmioty – wszystkie dotyczą wyłącznie zakupów dokonanych przez Wnioskodawcę na potrzeby własnego przedsiębiorstwa. Wykorzystywanie nabytych towarów i usług – rodzaj czynności: Nabyte towary i usługi były i będą wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT wykonywanych przez Wnioskodawcę. Oznacza to, że służą one prowadzeniu sprzedaży opodatkowanej (stawka podstawowa 23% lub inne właściwe stawki VAT) w ramach działalności Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie wykorzystuje tych zakupów do czynności zwolnionych z VAT ani do czynności niepodlegających temu podatkowi. Zakupy te mają bezpośredni związek z prowadzoną sprzedażą opodatkowaną – przykładowo materiały i towary zostają odsprzedane w ramach działalności handlowej opodatkowanej VAT, zaś usługi (jak marketing czy wynajem biura) służą generowaniu sprzedaży opodatkowanej. Możliwość przyporządkowania podatku naliczonego do poszczególnych rodzajów czynności: W związku z powyższym, istnieje pełna możliwość przyporządkowania podatku naliczonego z dokonanych zakupów do czynności opodatkowanych. Ponieważ Wnioskodawca nie wykonuje w ogóle czynności zwolnionych z VAT ani innych czynności nieopodatkowanych, wszystkie kwoty podatku naliczonego wynikające z faktur zakupowych dotyczą sprzedaży opodatkowanej. Nie zachodzi zatem potrzeba stosowania współczynnika proporcji odliczenia – cały podatek naliczony z tych faktur może potencjalnie podlegać odliczeniu (brak konieczności rozdziału na działalność opodatkowaną i zwolnioną, skoro działalność zwolniona nie występuje). Odliczenie VAT w deklaracjach JPK od sierpnia 2024 r.: Pomimo braku formalnego potwierdzenia rejestracji jako podatnik VAT czynny, Wnioskodawca od początku prowadzenia działalności gospodarczej (tj. od sierpnia 2024 r.) składał deklaracje w formie plików JPK_V7. Przy każdej miesięcznej deklaracji Wnioskodawca wykazywał zarówno podatek należny od wykonywanych czynności opodatkowanych, jak i podatek naliczony z faktur zakupowych. Działał w przekonaniu, że zgłoszenie rejestracyjne zostało dopełnione wraz z rozpoczęciem działalności i tym samym posiadał status podatnika VAT czynnego od pierwszej czynności opodatkowanej. Dopiero w styczniu 2025 r. zorientował się, że w rejestrze urzędu skarbowego figuruje jako niezarejestrowany, gdyż nie złożył formalnie VAT-R. W konsekwencji Wnioskodawca podjął niezwłoczne kroki celem usunięcia powstałych rozbieżności (złożył zgłoszenie VAT-R z wsteczną datą rozpoczęcia działalności) i zamierza formalnie potwierdzić prawo do odliczania VAT naliczonego w złożonych już deklaracjach JPK_V7 od sierpnia 2024 r. Pytania Czy w przedstawionej sytuacji przysługuje Panu prawo do rejestracji jako podatnik VAT czynny z datą wsteczną, tj. od dnia 2 sierpnia 2024 r.? Czy - zakładając, że przysługuje Panu prawo do rejestracji jako podatnik VAT czynny z datą wsteczną, tj. od dnia 2 sierpnia 2024 r. - zachowuje Pan (bez konieczności korygowania deklaracji VAT, w ramach których skorzystał Pan z prawa do odliczenia od tych zakupów) prawo do odliczenia podatku VAT od zakupów dokonanych w okresie prowadzenia przez Pana działalności gospodarczej, tj. od dnia 2 sierpnia 2024 r.? Pana stanowisko w sprawie Prawo do rejestracji z datą wsteczną Zdaniem Wnioskodawcy, istnieje prawo do rejestracji jako podatnik VAT czynny z datą wsteczną, tj. ze skutkiem od dnia dokonania pierwszej czynności opodatkowanej (2 sierpnia 2024 r.). Zgodnie z art. 96 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy są co do zasady obowiązani dokonać zgłoszenia rejestracyjnego przed dniem dokonania pierwszej czynności opodatkowanej. W przedmiotowym przypadku obowiązek ten nie został dochowany w terminie – Wnioskodawca złożył zgłoszenie po wykonaniu pierwszej sprzedaży. Ustawa o VAT nie przewiduje jednak sankcji w postaci odmowy rejestracji w przypadku spóźnionego zgłoszenia. Przepisy nie wykluczają rejestracji ex post, a organy podatkowe w praktyce akceptują możliwość złożenia zgłoszenia VAT-R ze skutkiem wstecznym. Innymi słowy, dopuszczalne jest „nadrobienie” obowiązku rejestracji po terminie – podatnik może zostać zarejestrowany jako czynny od daty, kiedy faktycznie powinien nim zostać. Należy podkreślić, że status podatnika VAT ma charakter obiektywny. Podatnikiem jest każda osoba wykonująca samodzielnie działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ustawy – powstanie tego statusu wynika z samego prowadzenia działalności opodatkowanej, a nie z faktu dopełnienia formalności rejestracyjnych. Jak zauważył Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu, status danego podmiotu jako podatnika VAT nie zależy od dokonania rejestracji – jest kategorią obiektywną, wynikającą z faktycznego wykonywania czynności opodatkowanych. Tym samym już od 2 sierpnia 2024 r. Wnioskodawca stał się podatnikiem VAT z mocy prawa, ponieważ rozpoczął wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu. Brak rejestracji nie zwalniał go z obowiązków podatnika (np. rozliczania podatku należnego), ale też – co istotne – nie pozbawia go praw przysługujących podatnikowi, o czym mowa będzie poniżej. W świetle powyższego Wnioskodawca miał prawo złożyć zaległe zgłoszenie VAT-R i wskazać w nim jako datę rozpoczęcia działalności opodatkowanej dzień 2 sierpnia 2024 r. – czyli dokonać rejestracji z datą wsteczną. Organy podatkowe obecnie przyjmują takie zgłoszenia rejestracyjne z datą wstecz, nawet jeśli formalne zarejestrowanie podatnika w rejestrze następuje dopiero w dacie złożenia dokumentów. Przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji z 23 października 2023 r. potwierdził, że podatnik, który błędnie zarejestrował się jako zwolniony, może poprzez aktualizację zgłoszenia VAT-R wskazującą faktyczną datę rozpoczęcia działalności (wstecz) uzyskać pełne uprawnienia podatnika VAT czynnego od tej wcześniejszej daty. W interpretacji tej organ wskazał, że złożenie takiej aktualizacji (ze wskazaniem okresu, za który złożono pierwszą deklarację VAT) spowoduje możliwość realizacji przysługujących podatnikowi praw, w tym prawa do odliczenia podatku naliczonego. Podsumowując, Wnioskodawca miał prawo dokonać rejestracji jako podatnik VAT czynny ze skutkiem od sierpnia 2024 r. Mimo uchybienia terminowi wynikającemu z art. 96 ust. 1 ustawy o VAT, rejestracja „wsteczna” jest prawnie dopuszczalna i akceptowana w praktyce organów podatkowych. Od początku działalności gospodarczej (tj. od sierpnia 2024 r.) Wnioskodawca wypełniał obowiązki przewidziane dla czynnych podatników VAT, to jest składał comiesięczne deklaracje w formie plików JPK_V7 oraz rozliczał podatek należny i naliczony. Uchybienie formalne polegało jedynie na nieterminowym złożeniu VAT-R. Rejestracja z mocą wsteczną umożliwia pełne potwierdzenie dotychczasowych rozliczeń Wnioskodawcy z tytułu podatku VAT. Z perspektywy prawa podatkowego jest on zatem uznawany za czynnego podatnika VAT od dnia 2 sierpnia 2024 r., pomimo że dopełnienie formalności rejestracyjnych i wpis do rejestru nastąpiły dopiero w 2025 r. Prawo do odliczenia VAT naliczonego za okresy sprzed rejestracji W ocenie Wnioskodawcy, przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych dotyczących okresu przed formalną rejestracją, tj. od wydatków poniesionych od sierpnia 2024 r., związanych z działalnością opodatkowaną. Prawo to wynika z ogólnej zasady wyrażonej w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którą podatnik ma prawo do odliczenia VAT naliczonego w takim zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Wszystkie zakupy Wnioskodawcy spełniają ten warunek – były nabywane w celu wykorzystania w opodatkowanej działalności gospodarczej (nawet jeśli nie wszystkie przyniosły sprzedaż opodatkowaną w tym samym miesiącu). Co istotne, ustawa o VAT nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi w tym samym okresie rozliczeniowym – wystarczy, że okoliczności zakupu wskazują na zamiar wykorzystania nabytych dóbr w ramach działalności opodatkowanej podatnika. Wnioskodawca już od sierpnia 2024 r. dokonywał sprzedaży opodatkowanej (choć bez formalnej rejestracji), a zatem zakupy te miały bieżący związek z czynnościami opodatkowanymi lub co najmniej z działalnością, która miała być opodatkowana w przyszłości. Materialne przesłanki prawa do odliczenia zostały więc spełnione (art. 86 ust. 1). Należy rozważyć, czy fakt braku formalnej rejestracji w momencie dokonywania tych zakupów wpływa na możliwość odliczenia podatku naliczonego. Art. 88 ust. 4 ustawy o VAT stanowi, że obniżenia kwoty podatku należnego (ani zwrotu różnicy) nie stosuje się u podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni zgodnie z art. 96. Przepis ten wprowadza wymóg posiadania statusu zarejestrowanego podatnika VAT czynnego jako formalny warunek skorzystania z prawa do odliczenia. W konsekwencji podatnik, który nie dokonał rejestracji, nie może realizować prawa do odliczenia podatku naliczonego – aż do momentu, gdy się zarejestruje. Należy jednak podkreślić różnicę między powstaniem prawa do odliczenia a skorzystaniem z tego prawa. Prawo do odliczenia VAT powstaje z chwilą, gdy spełnione są materialne przesłanki – tj. gdy podatnik otrzyma fakturę dokumentującą zakup związany z działalnością opodatkowaną (w okresie powstania obowiązku podatkowego z tytułu tego zakupu). W Pana przypadku prawo to powstało w momencie otrzymania przez Wnioskodawcę poszczególnych faktur zakupowych (od sierpnia 2024 r. i dalej), ponieważ był on wówczas podatnikiem prowadzącym działalność opodatkowaną (choć niezarejestrowanym). Realizacja natomiast tego prawa następuje poprzez odliczenie podatku naliczonego w deklaracji podatkowej. Żeby skutecznie zrealizować powstałe prawo do odliczenia, podatnik musi usunąć wszelkie negatywne przesłanki formalne przed skorzystaniem z prawa – w tym wypadku dokonać właściwej rejestracji, aby posiadać status czynnego podatnika VAT w momencie składania deklaracji z odliczeniem. Innymi słowy, brak rejestracji czasowo blokuje możliwość odliczenia, ale po usunięciu tej przeszkody (tj. po rejestracji VAT czynnej) podatnik może zrealizować przysługujące mu uprzednio prawo do odliczenia. Takie stanowisko jest obecnie utrwalone w orzecznictwie sądów administracyjnych i potwierdzane w interpretacjach organów skarbowych. Podkreśla się, że ważniejsza jest przesłanka materialna (prowadzenie działalności opodatkowanej) niż formalna (rejestracja) – dlatego podatnik wykonujący czynności opodatkowane ma prawo do odliczenia podatku naliczonego nawet w przypadku braku poprawnej rejestracji. Jak stwierdził Dyrektor KIS w przywoływanej już interpretacji z 23 października 2023 r., ustawa o VAT nie pozbawia podatnika prawa do odliczenia podatku VAT od zakupów poczynionych przed rejestracją, o ile zakupione towary i usługi będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych (oraz spełnione są inne ustawowe warunki). Warunkiem jest jednak dopełnienie obowiązku rejestracji – podatnik musi mieć status czynnego podatnika w momencie realizacji uprawnienia do odliczenia. Stanowisko to jest zgodne z linią orzeczniczą Naczelnego Sądu Administracyjnego, który już wcześniej wskazywał, że brak rejestracji to jedynie przeszkoda formalna, którą podatnik powinien usunąć przed dokonaniem odliczenia, ale sam fakt spóźnionej rejestracji nie może definitywnie przekreślać prawa do odliczenia podatku naliczonego. Co więcej, w najnowszych interpretacjach indywidualnych organy konsekwentnie przyznają podatnikom prawo do odliczenia VAT z faktur otrzymanych przed formalną rejestracją. Ostatecznie urzędy skarbowe co do zasady uznają prawo do odliczenia podatku naliczonego z „historycznych” faktur zakupowych – co potwierdzają liczne interpretacje, m.in. Dyrektora KIS z 21 listopada 2022 r. oraz z 28 lutego 2022 r., dotyczące analogicznych stanów faktycznych. W interpretacjach tych wprost stwierdzono, że zakupy dokonane przed dniem rejestracji mogą dawać prawo do odliczenia, jeżeli są związane z czynnościami opodatkowanymi podatnika. Również przywołana wcześniej interpretacja z 23.10.2023 r. wskazała, że podatnik, który dokona aktualizacji rejestracji z datą wsteczną, może odliczyć VAT z faktur otrzymanych przed datą formalnej rejestracji – w tym celu powinien złożyć deklaracje za odpowiednie okresy rozliczeniowe, uwzględniając w nich ten podatek naliczony. Mając na uwadze powyższe argumenty, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że przysługuje mu prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupów dokonanych od sierpnia 2024 r., mimo że w okresie tym nie figurował formalnie w rejestrze jako podatnik VAT czynny. Zakupy te były bezspornie związane z opodatkowaną działalnością gospodarczą (spełnienie art. 86 ust. 1), zaś jedyna przeszkoda – brak rejestracji – została usunięta poprzez dokonanie rejestracji z mocą wsteczną (spełnienie wymogu z art. 88 ust. 4). W rezultacie Wnioskodawca, jako już zarejestrowany czynny podatnik, może zrealizować swoje uprzednio nabyte prawo do odliczenia podatku naliczonego. Zamierza Pan tego dokonać poprzez utrzymanie rozliczonego podatku naliczonego z faktur otrzymanych w okresie sierpień – grudzień 2024 r. w już złożonych deklaracjach VAT (JPK_V7) za te miesiące (ewentualnie dokonując korekt, jeśli okażą się konieczne). Takie rozwiązanie pozostaje w pełni zgodne z przepisami ustawy o VAT (art. 86 ust. 1 w zw. z art. 88 ust. 4) oraz z aktualną linią interpretacyjną i orzeczniczą. Podsumowując stanowisko Wnioskodawcy: w przedstawionych okolicznościach Wnioskodawcy przysługuje zarówno prawo do rejestracji jako podatnik VAT czynny z datą wsteczną (od 2 sierpnia 2024 r.), jak i prawo do odliczenia podatku naliczonego od zakupów dokonanych przed formalną rejestracją (począwszy od sierpnia 2024 r.). Powyższe wynika z zastosowania w niniejszej sprawie art. 96 ustawy o VAT (opóźnione wykonanie obowiązku rejestracji), art. 88 ust. 4 ustawy (konieczność posiadania statusu czynnego podatnika VAT w momencie skorzystania z odliczenia) oraz art. 86 ustawy (spełnienie materialnych przesłanek odliczenia, ponieważ zakupy służą sprzedaży opodatkowanej). Takie stanowisko znajduje oparcie w aktualnym orzecznictwie sądów administracyjnych oraz potwierdzenie w najnowszych interpretacjach indywidualnych organów podatkowych. W konsekwencji, Wnioskodawca uważa, że jego stanowisko przedstawione we wniosku o interpretację indywidualną jest prawidłowe.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku, jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”: Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy: Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. W myśl art. 15 ust. 2 ustawy: Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Podstawowe uprawnienie podatnika dotyczące obniżenia podatku należnego o podatek naliczony zawarte zostało w art. 86 ust. 1 ustawy, zgodnie z którym: W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124. W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy: Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu: a) nabycia towarów i usług, b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy, warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej. Zatem w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych. Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, podatnik może zrealizować w terminach określonych w art. 86 ust. 10-13 ustawy. Zgodnie z art. 86 ust. 10 ustawy: Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy. Przy czym, co również istotne, zgodnie z art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy: Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a - powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny. Zgodnie z art. 86 ust. 11 ustawy: Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych. Stosownie do treści art. 86 ust. 13 ustawy: Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej: 1) za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo 2) za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego - nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego. Zatem, prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących zakupy związane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą wynika z samej konstrukcji podatku od towarów i usług i zapewnia neutralność tego podatku dla czynnych podatników VAT. W stosunku do faktur lub dokumentów celnych podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy po otrzymaniu faktury lub dokumentu celnego, będącego podstawą odliczenia lub za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych. Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług przewidują określone sytuacje, w których podatnikowi nie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, pomimo tego, że spełnione są generalne przesłanki upoważniające go do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony. Ograniczenia te zawarte są w art. 88 ustawy. Na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy: Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest więc związek zakupów z wykonanymi czynnościami opodatkowanymi. Natomiast dla realizacji tego prawa konieczne jest m.in. posiadanie statusu podatnika VAT czynnego. W myśl art. 96 ust. 1 ustawy: Podmioty, o których mowa w art. 15 i art. 15a, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3. Zgodnie z art. 96 ust. 3 ustawy: Podmioty wymienione w art. 15, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9 lub wykonujące wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, mogą złożyć zgłoszenie rejestracyjne. Stosownie do art. 96 ust. 4 ustawy: Naczelnik urzędu skarbowego po weryfikacji danych podanych w zgłoszeniu rejestracyjnym rejestruje podatnika jako „podatnika VAT czynnego”, a w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako „podatnika VAT zwolnionego”, i na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie. Ponadto w myśl art. 96 ust. 5 ustawy: Jeżeli podmioty, o których mowa w ust. 3, rozpoczną dokonywanie sprzedaży opodatkowanej, utracą zwolnienie od podatku lub zrezygnują z tego zwolnienia, obowiązane są do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w ust. 1, a w przypadku podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni - do aktualizacji tego zgłoszenia, w terminach: 1) przed dniem dokonania pierwszej sprzedaży towaru lub usługi, innych niż zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 2a i 4-41 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, w przypadku rozpoczęcia dokonywania tej sprzedaży; 2) przed dniem, w którym podatnik traci prawo do zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku utraty tego prawa; 3) przed początkiem miesiąca, w którym podatnik rezygnuje ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 oraz art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku rezygnacji z tego zwolnienia, z zastrzeżeniem pkt 4; 4) przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5, w przypadku rezygnacji ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 9, od pierwszej wykonanej czynności. Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio. Zatem, rejestracji należy dokonać przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 ustawy, przy czym przepis nie określa, jak wcześnie rejestracja powinna nastąpić. Natomiast powinna ona nastąpić najpóźniej w dniu poprzedzającym dokonanie pierwszej czynności opodatkowanej. Rejestracja następuje więc w momencie zgłoszenia rejestracyjnego, tj. złożenia w urzędzie skarbowym druku VAT-R. Z tym momentem podmiot uzyskuje formalne znamiona statusu podatnika podatku od towarów i usług i od tego dnia przysługuje mu prawo do odliczania podatku naliczonego od dokonywanych zakupów, które przeznaczone są do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Jednocześnie należy rozróżnić moment powstania prawa do odliczenia od momentu skorzystania z tego prawa. Jego realizacja następuje poprzez złożenie deklaracji podatkowej, wyrażającej wolę skorzystania przez podatnika z prawa do odliczenia i aby skutecznie zrealizować już powstałe uprawnienie, podatnik musi usunąć wszelkie przesłanki negatywne, w tym brak rejestracji, który uniemożliwia identyfikowanie go jako podatnika. Warto również zaznaczyć, że w wyroku TSUE w sprawie C-400/98 Trybunał stwierdził, że prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z dokonaniem inwestycji nie jest uzależnione od dokonania wcześniejszej rejestracji dla celów podatku VAT. Potwierdzeniem takiej tezy mogą być także wyroki TSUE w sprawach C-268/83 oraz C-110 /94, gdzie TSUE wskazał, że powstanie prawa do odliczenia nie zależy od formalnego uznania statusu podatnika przez organy podatkowe. Nabywane jest ono automatycznie, z chwilą uzyskania statusu podatnika, którym się staje w momencie pierwszych inwestycji związanych z przyszłą działalnością gospodarczą. Natomiast z orzecznictwa TSUE w sprawie C-385/09 Nidera wynika, że prawo do odliczenia powstaje w momencie, w którym podatek ten stał się należny, a jego powstanie nie jest w żaden sposób uzależnione od formalnego uznania statusu podatnika przez organ skarbowy, ale od zaistnienia po stronie podatnika zamiaru, potwierdzonego obiektywnymi dowodami, prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów dotyczących VAT. Należy stwierdzić, że ustawa o VAT nie pozbawia podatnika prawa do dokonania odliczenia podatku VAT od zakupów poczynionych w czasie, gdy nie widniał on w rejestrze podatników podatku od towarów i usług, o ile występują przesłanki, że zakupione towary i usługi są wykorzystywane do bieżącej (lub przyszłej) działalności opodatkowanej (oraz spełniają inne warunki określone w przepisach ustawy). Niemniej, ustawodawca narzucił podatnikom, chcącym dokonać odliczenia podatku VAT od poczynionych nabyć, obowiązek rejestracji jako podatnika VAT czynnego. Tym samym podatnik nabywa prawo do odliczenia podatku naliczonego w momencie powstania obowiązku podatkowego w odniesieniu do nabytych przez podatnika towarów i otrzymania faktury. Lecz, aby uprawnienie to zrealizować musi posiadać status podatnika VAT czynnego w momencie realizacji uprawnienia. Jak wynika z opisu sprawy jest Pan osobą fizyczną prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą, którą rozpoczął Pan w dniu 2 sierpnia 2024 r. W momencie składania wniosku o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej zamierzał Pan być czynnym podatnikiem VAT. Od początku prowadzenia działalności (tj. od 2 sierpnia 2024 r.) działał Pan w przeświadczeniu, że jest Pan czynnym podatnikiem VAT. Pierwszą fakturę VAT wystawił Pan w dniu 1 września 2024 r. Każdego miesiąca składał Pan również pliki JPK_VAT oraz terminowo opłacał Pan wskazaną w tych deklaracjach kwotę podatku VAT. Pierwszej sprzedaży opodatkowanej podatkiem od towarów i usług dokonał Pan 2 sierpnia 2024 r. Zgłoszenie rejestracyjne VAT-R złożył Pan 15 stycznia 2025 r. W złożonym zgłoszeniu VAT-R wskazał Pan jako pierwszy okres rozliczeniowy sierpień 2024 r. Od 2 sierpnia 2024 r. prowadzi Pan ewidencję sprzedaży i zakupu dla celów VAT, zgodnie z art. 109 ust. 3 ustawy o VAT. Począwszy od sierpnia 2024 r. dokonywał Pan zakupów towarów i usług związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą. Wszystkie nabytki służyły Pana bieżącej lub przyszłej działalności opodatkowanej. Wszystkie faktury dokumentujące powyższe zakupy wystawiane były na Pana jako nabywcę. Nabyte towary i usługi były i będą wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT wykonywanych przez Pana. Nie wykorzystuje Pan tych zakupów do czynności zwolnionych z VAT ani do czynności niepodlegających temu podatkowi. Pomimo braku formalnego potwierdzenia rejestracji jako podatnik VAT czynny, od początku prowadzenia działalności gospodarczej (tj. od sierpnia 2024 r.) składał Pan deklaracje w formie plików JPK_V7. Przy każdej miesięcznej deklaracji wykazywał Pan zarówno podatek należny od wykonywanych czynności opodatkowanych, jak i podatek naliczony z faktur zakupowych. Okoliczności sprawy wskazują, że pomimo formalnego braku rejestracji do podatku VAT od 2 sierpnia 2024 r. zachowywał się Pan jak czynny podatnik podatku VAT, tj. prowadzi Pan ewidencję do celów rozliczeń podatku VAT od 2 sierpnia 2024 r., wystawiał Pan faktury z wykazaną kwotą podatku VAT, składał Pan jednolite pliki kontrolne dla potrzeb VAT za poszczególne miesiące od sierpnia 2024 r., w deklaracjach wykazywał zarówno podatek należny od wykonywanych czynności opodatkowanych, jak i podatek naliczony z faktur zakupowych. Takie zachowanie wskazuje, że od 2 sierpnia 2024 r. zamierzał Pan być czynnym podatnikiem podatku VAT i postępował Pan jak podatnik VAT czynny. Jednakże przed dniem rozpoczęcia wykonywania czynności opodatkowanych, nie dopełnił Pan, wynikającego z art. 96 ust. 1 ustawy, formalnego obowiązku złożenia dokumentów rejestracyjnych. Zatem, skoro nabywane przez Pana od 2 sierpnia 2024 r. towary i usługi, wykorzystywane są i będą wyłącznie z czynności opodatkowanych, to przysługuje Panu prawo do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z prowadzoną działalnością gospodarczą od 2 sierpnia 2024 roku. Prawo to przysługuje pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych wskazanych w art. 88 ustawy. Jak już wcześniej wskazano, realizacja prawa do odliczenia podatku naliczonego następuje poprzez złożenie deklaracji podatkowej, wyrażającej wolę skorzystania przez podatnika z prawa do odliczenia podatku, jednakże aby skutecznie zrealizować powstałe uprawnienie, podatnik musi usunąć, najpóźniej przed skorzystaniem z tego prawa - wszelkie przesłanki negatywne, w tym brak rejestracji, który uniemożliwia identyfikowanie go jako czynnego podatnika. Dopiero usunięcie negatywnej przesłanki, poprzez złożenie zgłoszenia rejestracyjnego VAT- R (ze wskazaniem okresu rozliczeniowego, za który złoży Pan pierwszą deklarację podatkową) spowoduje możliwość realizacji przez Pana przysługującego prawa do odliczenia kwoty podatku naliczonego. Dopełnienie ww. wymogów umożliwi Panu realizację prawa do odliczenia podatku naliczonego związanego z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT. Jak Pan wskazał w opisie sprawy zgłoszenie rejestracyjne VAT-R zostało złożone przez Pana 15 stycznia 2025 r. W złożonym zgłoszeniu VAT-R wskazał Pan jako pierwszy okres rozliczeniowy sierpień 2024 r. (w formularzu rejestracyjnym zaznaczył Pan, że działalność opodatkowana rozpoczęła się od sierpnia 2024). Wobec powyższego, uwzględniając okoliczności wskazane w opisie sprawy, z których wynika, że od 2 sierpnia 2024 r. zachowywał się Pan jak czynny podatnik podatku VAT, ma Pan prawo do rejestracji jako podatnik VAT czynny z datą wsteczną, tj. od dnia 2 sierpnia 2024 r. Tym samym, po dokonaniu ww. rejestracji jako podatnik VAT czynny, zachowuje Pan (bez konieczności korygowania deklaracji VAT, w ramach których skorzystał Pan z prawa do odliczenia od tych zakupów) prawo do odliczenia podatku VAT od zakupów dokonanych w okresie prowadzenia przez Pana działalności gospodarczej, tj. od dnia 2 sierpnia 2024 r. Tym samym, Pana stanowisko w zakresie pytań oznaczonych nr 1 i nr 2 uznałem za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia. Informuję, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniami, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji. Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS /SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.