0112-KDIL1-3.4012.128.2025.3.MR

📋 Podsumowanie interpretacji

W dniu 26 lutego 2025 r. podatniczka złożyła wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej skutków podatkowych przeniesienia udziałów we współwłasności Nieruchomości, pytając o opodatkowanie tym podatkiem VAT oraz o możliwość zwolnienia z tego podatku. Organ podatkowy stwierdził, że stanowisko podatniczki jest nieprawidłowe, wskazując, że przeniesienie udziałów nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT, ponieważ podatniczka nie działa jako podatnik w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. W związku z tym, organ negatywnie rozstrzygnął zapytanie podatniczki.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

Czy przeniesienie przez Wnioskodawcę udziałów we współwłasności Nieruchomości podlega opodatkowaniu VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)? Czy przeniesienie przez Wnioskodawcę udziałów we współwłasności Nieruchomości podlega pod zwolnienie z podatku VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 4)?

Stanowisko urzędu

Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych przeniesienia udziałów we współwłasności Nieruchomości jest nieprawidłowe. Przeniesienie własności udziałów w Nieruchomości nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT. Brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując dostawy wystąpi Pani w charakterze podatnika VAT. Dostawa udziałów w Nieruchomości będzie korzystać z przysługującego Pani prawa do rozporządzania majątkiem osobistym. Nieodpłatne użyczenie nieruchomości nie stanowi działalności gospodarczej.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

Opis zdarzenia przyszłego

B, A, C chcą dokonać przeniesienia przysługujących im udziałów we współwłasności Nieruchomości, dla której Sąd Rejonowy w (...) Wydział (...) prowadzi księgę wieczystą o numerze: (...) (zwaną dalej Nieruchomością). Przeniesienie udziałów w ww. prawie własności każdego ze współwłaścicieli (w tym A) ma nastąpić w ramach ugody zawartej z osobą trzecią (osobą fizyczną), której przysługuje względem ww. współwłaścicieli (w tym A) roszczenie o zachowek po zmarłej (...) (będącej babcią A oraz C oraz teściową B). B, A, C są współwłaścicielami ww. Nieruchomości w udziałach po 1/3, które nabyli w spadku po zmarłej (...) (żonie B oraz matce A oraz C). Przeniesienie nastąpi zatem w celu zwolnienia z długu w zakresie roszczenia o zapłatę zachowku. W dniu (...) 2021 r. zmarła Pani (...), pozostawiając po sobie spadkobierców w osobach męża B oraz dwóch córek: C oraz małoletniej córki A. Zgodnie z protokołem dziedziczenia objętym aktem notarialnym z dnia (...) 2022 r., sporządzonym przez notariusza, zostali oni powołani do spadku po zmarłej (...) w równych udziałach wynoszących 1/3 części. (...) nabyła z kolei w całości na podstawie testamentu, spadek po (...), zmarłej (...) 2020 r. w (...), zgodnie z aktem poświadczenia dziedziczenia sporządzonym (...) 2020 r. Na podstawie umowy darowizny z (...) 2014 r., (...) nabyła od (...) ww. Nieruchomość. Nieruchomość została nabyta przez B, C oraz A w spadku po ww. (...). Nieruchomość składa się z jednej działki pgr 1. Działka jest zabudowana. Nieruchomość zabudowana budynkiem handlowym z częścią administracyjną, zlokalizowana w m. (...) ul. 2(...), na działce nr 1, o pow. 1101 m. Kształt działki nieregularny, teren płaski, z nieuregulowanym dojazdem po działce nr 2, należąca do (...). Przeznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego: działka nr 1 znajduje się na terenach zabudowy usługowo produkcyjnej – symbol (...). Budynek handlowy z częścią biurową w konstrukcji tradycyjnej, dwukondygnacyjny, częściowo podpiwniczony, z użytkowym poddaszem, pod dachem drewnianym pokrytym blachą trapezową. Obiekt użytkowany jako sklep (...) oraz część administracyjna, w zadawalającym stanie technicznym, o przeciętnym standardzie. Innych budynków ani budowli na tej działce nie ma. Nikt nie ponosił w ostatnich 3 latach żadnych nakładów na ww. budynek, które stanowiłyby ponad 30% jego wartości początkowej. Nie było też ani rozbudowy, ani przebudowy Nieruchomości – nie postawiono na niej żadnych dodatkowych budynków, budowli ani ich części.

Nieruchomość niewprowadzona do działalności Pana B ani Pani A, ani Pani C. Pani C i Pani A nie mają zarejestrowanej w CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej) żadnej działalności gospodarczej ani jej faktycznie nie prowadzą, chociaż są czynnymi podatnikami podatku VAT (podatek od towarów i usług), w związku z dokonanymi transakcjami sprzedaży udziałów w innych nieruchomościach. Pan B jest czynnym podatnikiem podatku VAT. Od 2014 r. Nieruchomość nie jest nikomu wynajmowana, wcześniej wykorzystywał ją (...) w ramach własnej działalności. Od 2014 r. (daty darowizny) na nieruchomość nie były ponoszone nakłady, których wartość przekraczałaby 30% wartości początkowej obiektu. Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego 1. Czy przedmiotowy budynek (przez cały okres posiadania, tj. od momentu wejścia w posiadanie do momentu planowanego zbycia) wykorzystywany był/jest/będzie wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeśli tak, to proszę wskazać jakie są to czynności? Odpowiedź: Przedmiotowy budynek przez cały okres posiadania od momentu wejścia w posiadanie do momentu planowanego zbycia nie jest, nie był i nie będzie przez Panią wykorzystywany. Nie wykorzystywała Pani, nie wykorzystuje ani nie będzie Pani wykorzystywała budynku do żadnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o której mowa w przepisie art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług ani do działalności zwolnionej. Nie dochodzi również do przypadku o którym mowa w przepisie art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. 2. W jaki konkretnie sposób budynek znajdujący się na działce nr 1 był/jest/będzie przez Panią wykorzystywany w całym okresie posiadania, tj. od momentu wejścia w jego posiadanie aż do momentu zbycia? Odpowiedź: Nie wykorzystywała Pani budynku od momentu wejścia w posiadanie i nadal go nie wykorzystuje i nie będzie go wykorzystywać w całym okresie posiadania. 3. Czy ww. budynek był/jest/będzie przedmiotem zawartych przez Panią z podmiotami trzecimi umów najmu, dzierżawy lub umów o podobnym charakterze? Odpowiedź: Ww. budynek nie był, nie jest i nie będzie przedmiotem zawartych przez Panią z podmiotami trzecimi umów najmu, dzierżawy lub umów o podobnym charakterze. Budynek jest (w części w jakiej jest urządzony sklep (...)) użyczany (bez odpłatności) Pani wujkowi, tj. bratu Pani zmarłej matki, po której nabyła Pani spadek. Z części administracyjnej korzysta (użyczenie bez odpłatności) Pani dziadek – ojciec Pani zmarłej matki, po której nabyła Pani spadek. 4. W związku z informacją we wniosku, że: „Obiekt użytkowany jako sklep (...) oraz część administracyjną (...)”. Proszę wskazać, kto i na jakiej podstawie użytkuje ww. budynek jako sklep (...)? Odpowiedź: Jako sklep (...) ww. budynek na podstawie użyczenia użytkuje brat Pani zmarłej matki, po której nabyła Pani spadek. Nie wie Pani na jakiej dalszej podstawie i kto urządził sklep (...). Część administracyjną na podstawie użyczenia wykorzystuje Pani dziadek – ojciec Pani zmarłej matki, po której nabyła Pani spadek. 5. Kto jest Pani przedstawicielem ustawowym i dokonuje w Pani imieniu czynności prawnych oraz występuje przed sądami i urzędami? Odpowiedź: Na dzień złożenia wniosku pozostaje Pani osobą małoletnią (nie ukończyła Pani 18 roku życia). Pani przedstawicielem ustawowym jest Pani ojciec – (...). Dokonuje on w Pani imieniu czynności prawnych oraz występuje przed sądami i urzędami. Pytania 1. Czy przeniesienie przez Wnioskodawcę udziałów we współwłasności Nieruchomości podlega opodatkowaniu VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 3)? 2. Czy przeniesienie przez Wnioskodawcę udziałów we współwłasności Nieruchomości podlega pod zwolnienie z podatku VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 4)? Pani stanowisko w sprawie W Pani ocenie: Ad 1. Pani zdaniem, przeniesienie przez Panią udziałów we współwłasności Nieruchomości podlega opodatkowaniu VAT. Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowanie podatkiem od towarów i usług podlega odpłatna dostawa towarów. Zgodnie z przepisem art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Stąd przeniesienie udziałów w Nieruchomości stanowi czynność podlegającą opodatkowaniu. Ad 2. Pani zdaniem, przeniesienie przez Panią udziałów we współwłasności Nieruchomości podlega pod zwolnienie z podatku VAT. Przedmiotem przeniesienia będą udziały w nieruchomości zabudowanej. Sprzedaż nieruchomości nastąpi ze zwolnieniem z VAT na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT zgodnie z którym: 1. Zwalnia się od podatku: [...] 10) dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy: a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim, b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata. Ww. przepis będzie miał zastosowanie w stanie faktycznym opisanym na wstępie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy: Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). W myśl art. 2 pkt 6 ustawy: Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy: Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów. Zgodnie z przedstawionymi przepisami, zarówno grunty, jak i budynki spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE Rady”: Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy: 1) określone udziały w nieruchomości, 2) prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości, 3) udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części. Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11. Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zwanej dalej Kodeksem cywilnym. Na mocy art. 195 Kodeksu cywilnego: Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność). Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności. Należy zatem uznać, że udział każdego ze współwłaścicieli jest ze swej istoty szczególną postacią prawną własności. Jak stanowi art. 196 § 1 Kodeksu cywilnego: Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną. Na podstawie art. 196 § 2 Kodeksu cywilnego: Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu. W świetle art. 46 § 1 Kodeksu cywilnego: Nieruchomościami są części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności (grunty), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny od gruntu przedmiot własności. Przepis art. 198 Kodeksu cywilnego stanowi, że: Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Współwłaściciel ma względem swojego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział. W konsekwencji, należy przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości (gruntów, budynków), jak również udziału we współwłasności nieruchomości traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Należy też zauważyć, że dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy, rozumiana jest przez ustawodawcę, jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W określeniu „jak właściciel” zawiera się możliwość uznania za dostawę owego faktycznego przeniesienia władztwa nad rzeczą. W rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług „dostawa” oznacza wszelkiego rodzaju rozporządzanie towarem (sprzedaż, zamiana, darowizna, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego). W tym miejscu wskazać należy, że zgodnie z art. 155 § 1 Kodeksu cywilnego: Umowa sprzedaży, zamiany, darowizny, przekazania nieruchomości lub inna umowa zobowiązująca do przeniesienia własności rzeczy co do tożsamości oznaczonej przenosi własność na nabywcę, chyba że przepis szczególny stanowi inaczej albo że strony inaczej postanowiły. 1Z kolei na podstawie art. 353 Kodeksu cywilnego: Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego. Ustawodawca przy założeniu zasady swobody umów nie stawia przeszkód, aby dłużnik zwolnił się ze zobowiązania przez spełnienie innego świadczenia, jeżeli również taka jest wola wierzyciela. Zgodnie bowiem z art. 453 Kodeksu cywilnego: Jeżeli dłużnik w celu zwolnienia się z zobowiązania spełnia za zgodą wierzyciela inne świadczenie, zobowiązanie wygasa. Jednakże gdy przedmiot świadczenia ma wady, dłużnik obowiązany jest do rękojmi według przepisów o rękojmi przy sprzedaży. Z powyższego przepisu wynika, że wierzyciel może zgodzić się przyjąć – zamiast świadczenia, które dłużnik powinien spełnić zgodnie z treścią zobowiązania – inne świadczenie zaoferowane przez dłużnika w celu zwolnienia się ze zobowiązania (świadczenie w miejsce wypełnienia „datio in solutum”). Przesłankami wygaśnięcia zobowiązania są porozumienia stron oraz rzeczywiste spełnienie świadczenia przez dłużnika. Świadczenie w miejsce wykonania może być dokonywane w ramach wszelkiego typu zobowiązań o charakterze cywilnoprawnym (tj. wynikających z czynności prawnych). Zakres modyfikacji dotychczasowego zobowiązania uzależniony jest jedynie od ogólnie obowiązujących przepisów, ale to od uznania stron zależy, jakie świadczenie zgodzi się przyjąć wierzyciel w miejsce dotychczasowego i jakie dłużnik będzie mógł wykonać. W myśl art. 917 Kodeksu cywilnego: Przez ugodę strony czynią sobie wzajemne ustępstwa w zakresie istniejącego między nimi stosunku prawnego w tym celu, aby uchylić niepewność co do roszczeń wynikających z tego stosunku lub zapewnić ich wykonanie albo by uchylić spór istniejący lub mogący powstać. Należy podkreślić, że celem „datio in solutum” jest wygaśnięcie istniejących pomiędzy stronami zobowiązań poprzez spełnienie przez dłużnika świadczenia innego niż określone w treści pierwotnej umowy. Zobowiązanie wówczas wygasa tak, jakby wygasło przez zwykłe wykonanie, przy czym konieczną przesłanką wygaśnięcia zobowiązania – poza umową stron – jest rzeczywiste dokonanie świadczenia przez dłużnika. Przeniesienie własności przez dłużnika na rzecz wierzyciela, będące w istocie spełnieniem świadczeń wobec wierzyciela, stanowi dostawę towaru w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy. W wyniku powyższego przeniesienia praw własności wierzyciel rozporządza powyższym prawem jak właściciel. Przeniesienie własności towarów w trybie art. 453 Kodeksu cywilnego stanowi zatem odpłatną dostawę w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług. Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje, co należy rozumieć przez czynność odpłatną. Jednak dla uznania, że dostawa towarów/świadczenie usługi podlega opodatkowaniu tym podatkiem, bezwzględnym warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność, co wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Odpłatność oznacza wykonanie czynności (dostawy towarów oraz/lub świadczenia usług) za wynagrodzeniem. Należy zauważyć, że przepisy podatkowe nie zawierają jakichkolwiek ograniczeń, co do formy zapłaty. Wynagrodzenie (zapłata) nie musi nastąpić w formie świadczenia pieniężnego. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny. Zatem pod pojęciem odpłatności rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego). Wskazać należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, bądź świadczenie usług zdefiniowane w art. 8 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy. Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy: Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy: Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej. Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. W myśl art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE Rady”: „Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu. Jednocześnie w art. 12 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE Rady wskazano, że: Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności dostawy terenu budowlanego. Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE Rady: Opodatkowaniu VAT podlega odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze. Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te powinny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług. Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej. W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności. Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając nieruchomość działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem zaś takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu dostawy nieruchomości, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich. Zatem w kwestii opodatkowania dostawy nieruchomości istotne jest, czy zbywca w celu dokonania dostawy ww. nieruchomości podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania go za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też dostawa nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy. Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku prywatnego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą. Problem odnoszący się do rozstrzygnięcia, czy sprzedaż nieruchomości jest sprzedażą majątku osobistego, czy też stanowi sprzedaż realizowaną przez podatnika prowadzącego w tym zakresie działalność gospodarczą, był przedmiotem orzeczenia z 15 września 2011 r. TSUE w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10. Z orzeczenia tego wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy 2006/112/WE Rady, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego. Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy 2006/112/WE Rady. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem. W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Należy zatem sięgnąć do wykładni wynikającej z orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla celów działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania nieruchomości czy jej części w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE. Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy. Ocenie podlegać muszą przede wszystkim działania, jakie podejmuje zbywca w celu dokonania sprzedaży. Dostawa towarów (np. nieruchomości) podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana jest przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działający w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług dla określenia jego praw i obowiązków. W kontekście powyższych rozważań istotna jest więc ocena, czy z przedstawionego we wniosku opisu sprawy wynika, że podejmowała Pani w odniesieniu do Nieruchomości działania charakterystyczne dla profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Ocena ta winna przy tym uwzględniać nie tylko samodzielne znaczenie poszczególnych kryteriów kwalifikacji określonych działań jako cech charakteryzujących działalność handlową, ale też brać pod uwagę całokształt tychże działań, ich wzajemne uzupełnianie się i przydatność z punktu widzenia tego rodzaju działalności gospodarczej. Ustalenia wymaga również, czy za podatnika podatku od towarów i usług może zostać uznana osoba małoletnia posiadająca ograniczoną zdolność do czynności prawnych, czy też dla uznania osoby fizycznej za podatnika konieczne jest posiadanie przez tę osobę pełnej zdolności do czynności prawnych nabywanej m.in. w związku z osiągnięciem pełnoletniości. W tym miejscu należy wskazać, że brak pełnoletniości nie skutkuje automatycznie wykluczeniem danej osoby fizycznej z grona podatników podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 135 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.): Zdolność prawną i zdolność do czynności prawnych w sprawach podatkowych ocenia się według przepisów prawa cywilnego, jeżeli przepisy prawa podatkowego nie stanowią inaczej. Zdolność prawna to zdolność do bycia podmiotem praw i obowiązków. Zdolność do czynności prawnych to zdolność do nabywania praw i obowiązków poprzez własne działania lub zaniechania (w drodze czynności prawnych). Zgodnie z art. 11 Kodeksu cywilnego: Pełną zdolność do czynności prawnych nabywa się z chwilą uzyskania pełnoletności. Stosownie do brzmienia art. 10 § 1 i § 2 Kodeksu cywilnego: Pełnoletnim jest, kto ukończył lat osiemnaście. Przez zawarcie małżeństwa małoletni uzyskuje pełnoletność. Nie traci jej w razie unieważnienia małżeństwa. W myśl art. 98 § 1 ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (t. j. Dz. U. z 2023 r., poz. 2809 ze zm.): Rodzice są przedstawicielami ustawowymi dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską. Jeżeli dziecko pozostaje pod władzą rodzicielską obojga rodziców, każde z nich może działać samodzielnie jako przedstawiciel ustawowy dziecka. Interesy majątkowe małoletnich dzieci wymagają ochrony, do której powołane są osoby sprawujące władzę rodzicielską. Podstawową formą ochrony tych interesów jest zarząd majątkiem dziecka, o którym mowa w art. 101 § 1-3 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego: § 1. Rodzice obowiązani są sprawować z należytą starannością zarząd majątkiem dziecka pozostającego pod ich władzą rodzicielską. § 2. Zarząd sprawowany przez rodziców nie obejmuje zarobku dziecka ani przedmiotów oddanych mu do swobodnego użytku. § 3. Rodzice nie mogą bez zezwolenia sądu opiekuńczego albo, w przypadkach 1wskazanych w art. 640 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. z 2023 r. poz. 1550, 1429, 1606, 1615, 1667 i 1860), sądu spadku dokonywać czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu ani wyrażać zgody na dokonywanie takich czynności przez dziecko. Zarząd majątkiem małoletniego dziecka może polegać m.in. na: - czynnościach faktycznych (np. remont majątku dziecka), - czynnościach prawnych (np. wynajem składników stanowiących majątek dziecka), - reprezentowaniu małoletniego w postępowaniu administracyjnym, sądowym. Biorąc pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że nie ma przeszkód aby uznać osobę małoletnią za podatnika w sytuacji, gdy przedstawiciel ustawowy podejmuje w jego imieniu działania mające charakter działalności gospodarczej. W tym miejscu należy zwrócić również uwagę na kwestię użyczenia (bez odpłatności) Nieruchomości. Jako sklep (...) ww. budynek na podstawie użyczenia użytkuje brat Pani zmarłej matki, po której nabyła Pani spadek. Część administracyjną na podstawie użyczenia wykorzystuje Pani dziadek – ojciec zmarłej matki, po której nabyła Pani spadek. W myśl art. 710 Kodeksu cywilnego: Przez umowę użyczenia użyczający zobowiązuje się zezwolić biorącemu, przez czas oznaczony lub nieoznaczony, na bezpłatne używanie oddanej mu w tym celu rzeczy. Istotnymi cechami umowy użyczenia są dwa elementy: oddanie rzeczy do używania na pewien czas oraz nieodpłatność. Z tytułu nieodpłatnego użyczenia budynku nie uzyskuje Pani przysporzenia majątkowego. W związku z powyższym, nieodpłatne użyczenie nieruchomości nie stanowi działalności gospodarczej oraz nie może świadczyć o zamiarze wykonywania działalności gospodarczej w zakresie profesjonalnego obrotu nieruchomościami. Uwzględniając powyższą analizę przepisów oraz przedstawione okoliczności sprawy wskazać należy, że w odniesieniu do przeniesienia przez Panią udziałów we współwłasności Nieruchomości (w ramach zawartej ugody), brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując ww. dostawy wystąpi Pani w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Jak wynika bowiem z przedstawionych okoliczności sprawy, przedmiotowy budynek przez cały okres posiadania od momentu wejścia w posiadanie do momentu planowanego zbycia nie jest, nie był i nie będzie przez Panią wykorzystywany. Nie wykorzystywała, nie wykorzystuje ani nie będzie Pani wykorzystywała budynku do żadnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, o której mowa w przepisie art. 5 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług ani do działalności zwolnionej. Nie dochodzi również do przypadku, o którym mowa w przepisie art. 8 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. Ww. budynek nie był, nie jest i nie będzie przedmiotem zawartych przez Panią z podmiotami trzecimi umów najmu, dzierżawy lub umów o podobnym charakterze. Budynek jest (w części w jakiej jest urządzony sklep (...)) użyczany (bez odpłatności). Z części administracyjnej korzysta (użyczenie bez odpłatności) Pani dziadek. W analizowanej sprawie brak jest zatem przesłanek świadczących o takiej Pani aktywności w przedmiocie dostawy Nieruchomości, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpi bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że dostawa Nieruchomości będzie wypełniać przesłanki działalności gospodarczej. Nie podejmie Pani takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Działania podejmowane przez Panią należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Dokonując przeniesienia własności udziałów w Nieruchomości (w ramach zawartej ugody) będzie korzystała Pani z przysługującego Jej prawa do rozporządzania własnym majątkiem, co oznacza, że nie wypełni Pani przesłanek zdefiniowanych w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy i nie wystąpi w roli podatnika podatku od towarów i usług prowadzącego działalność gospodarczą – w stosunku do tej transakcji. W konsekwencji, przeniesienie własności udziałów w Nieruchomości (w ramach zawartej ugody) nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wobec powyższego, dokonując dostawy (przeniesienia własności) udziałów w Nieruchomości będzie korzystać Pani z przysługującego Jej prawa do rozporządzania majątkiem osobistym, co nie jest wykonywaniem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Brak tego statusu pozbawia Panią cech podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy w zakresie dostawy ww. Nieruchomości, a jej dostawę cech czynności podlegającej opodatkowaniu, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy. Podsumowując, stwierdzić należy, że przeniesienie przez Panią udziałów we współwłasności Nieruchomości nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT. Tym samym, Pani stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 jest nie prawidłowe. Skoro w przedmiotowej sprawie przeniesienie przez Panią udziałów we współwłasności Nieruchomości nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, odpowiedź na

Pytanie

oznaczone we wniosku nr 4, staje się bezprzedmiotowa.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji. Zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej: Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Pan ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego podanym przez Pana w złożonym wniosku. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność. Wniosek w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych podlega odrębnemu rozpatrzeniu. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji · Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji. · Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. · Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): · w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo · w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili