Wnioskodawca, będący czynnym podatnikiem VAT, zamierza przekazać swoje gospodarstwo rolne w drodze darowizny na rzecz córki, z wyjątkiem czterech działek przeznaczonych do dzierżawy. Wnioskodawca zwrócił się do organu podatkowego z pytaniami dotyczącymi wyłączenia z opodatkowania VAT tej darowizny oraz obowiązku dokonania korekty podatku VAT w związku z przekazaniem zorganizowanej części gospodarstwa. Organ potwierdził, że przekazanie gospodarstwa rolnego w drodze darowizny jest wyłączone z opodatkowania VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy oraz że nie ma obowiązku dokonania korekty podatku VAT odliczonego przez Wnioskodawcę. W związku z tym, organ pozytywnie rozstrzygnął zapytania Wnioskodawcy.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnydłowe Szanowny Panie, stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT (podatek od towarów i usług) na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy przekazania gospodarstwa rolnego w drodze darowizny na rzecz córki (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) oraz braku obowiązku dokonania korekty w związku z przekazaniem zorganizowanej części gospodarstwa na rzecz córki (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) – jest prawidłowe.
13 stycznia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 9 stycznia 2025 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy kwestii: · wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy przekazania gospodarstwa rolnego w drodze darowizny na rzecz córki (
oznaczone we wniosku nr 1);
· braku obowiązku dokonania korekty w związku z przekazaniem zorganizowanej części gospodarstwa na rzecz córki (pytanie oznaczone we wniosku nr 2); · braku obowiązku dokonania korekty przez Pana córkę, przy zbywaniu w przyszłości środków trwałych nabytych poprzez darowiznę zorganizowanej części gospodarstwa rolnego (pytanie oznaczone we wniosku nr 3). Uzupełnił go Pan pismem z 2 kwietnia 2025 r. (wpływ 7 kwietnia 2025 r.) – w odpowiedzi na wezwanie. Treść wniosku jest następująca:
Wnioskodawca jest osobą fizyczną posiadająca miejsce zamieszkania na terytorium Polski. Od roku 2000 jest czynnym podatnikiem VAT podatku od towarów i usług. Wnioskodawca prowadzi gospodarstwo rolne w zakresie uprawy roślin i hodowli trzody chlewnej. Wnioskodawca zamierza zaprzestać prowadzenia gospodarstwa rolnego i przekazać całość gospodarstwa na rzecz córki w drodze darowizny za wyjątkiem czterech działek o powierzchni (...) ha (przeznaczone do dzierżawy) jako zabezpieczenie na starość. W skład gospodarstwa rolnego wchodzą: niezabudowane nieruchomości rolne, maszyny i urządzenia rolnicze, pojazdy, budynki i budowle przeznaczone do prowadzenia działalności rolnej, dom mieszkalny, materiały i surowce (nawozy, drobny sprzęt gospodarczy itp.), dokumentacja związana z prowadzeniem działalności rolniczej oraz zobowiązania. Część budynków i maszyn i urządzeń wytworzona lub zakupiona była przed rejestracją Wnioskodawcy jako podatnika VAT. Część środków trwałych została wytworzona lub zakupiona po rejestracji jako podatnik VAT. Środki trwałe wchodzące w skład gospodarstwa: 1. Budynek mieszkalny – brak odliczenia podatku VAT 2. Budynki i budowle: - zadaszenie wiata – dokonano odliczenia w roku 2021, - pojemnik paszowy – dokonano odliczenia w roku 2007, - chlewnia – dokonano odliczenia w roku 2006, - dobudówka – dokonano odliczenia w roku 2021, - garaż dwustanowiskowy – dokonano odliczenia w roku 2023, - zbiornik sztuk 2 – dokonano odliczenia w roku 2024, - utwardzenie drogi – dokonano odliczenia w roku 2011, - utwardzenie drogi – dokonano odliczenia w roku 2022, - chlewnia – brak odliczenia podatku VAT, - budynek gospodarczy – brak odliczenia podatku VAT, 3. Inwentarz żywy - knury – dokonano odliczenia VAT w roku 2024, - maciory – dokonano odliczenia w roku 2024, - prosiaki – pozyskane z hodowli i następnie sprzedawane, 4. Maszyny, urządzenia, środki transportu: - myjka wysokociśnieniowa – odliczenie w roku 2020, - nagrzewnica wodna – odliczenie w roku 2007, - napęd podnośnika ślimakowego – odliczenie w roku 2007,
- pompa – odliczenie w roku 2020, - kocioł – odliczenie w roku 2012, - cyklon odpylający – odliczenie w roku 2016, - mieszalnik pasz – odliczenie w roku 2010, - wóz asenizacyjny – odliczenie w roku 2020, - pług obracalny – odliczenie w roku 2022, - poidło dla tuczników – odliczenie w roku 2008, - pług rolniczy – odliczenie w roku 2012, - Kojec porodowy szt. 2 – odliczenie w roku 2006, - wózek mieszający – odliczenie w roku 2015, - zagarniacz łamany – odliczenie w roku 2010, - opryskiwacz polowy – odliczenie w roku 2004, - urządzenie 5000 I z separatorem – odliczenie w roku 2019, - urządzenie nawigacyjne – odliczenie w roku 2010, - system wentylacji budynku – odliczenie w roku 2010, - system uzdatniania wody – odliczenie w roku 2022, - brama bioasekuracyjna – odliczenie w roku 2019, - samochód osobowy – odliczenie w roku 2019, - ciągnik rolniczy – odliczenie w roku 2004, - ciągnik rolniczy – odliczenie w roku 2022, - traktor kosiarka – odliczenie w roku 2016, - przyczepa rolnicza- odliczenie w roku 2022, - ultrasonograf – odliczenie w roku 2021, - zestaw RTK – odliczenie w roku 2023, 5. Grunty, działki: - działka gruntu rolnego zabudowanego nr 1 położona w obrębie geodezyjnym nr (...) o powierzchni (...) ha, - działka gruntu rolnego zabudowanego nr 2 położona w obrębie geodezyjnym nr (...) o powierzchni (...) ha, - niezabudowane działki gruntu rolnego nr 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, 16, 17, 17, 18, 19, 20, 21, 22, 23, 24, 25, 26, 27, 28, 29, 30, 31, 32, 33, 34, 35, 36, 37, 38, 39, 40, 41, 42, 43, 44, 45, 46, 47, 48, 49, 50, 51, 52, 53, 54, 55, 56, 57, 58, 59, 60, 61, 62, 63, 64, 65 położone w (...) o powierzchni (...) ha, - niezabudowane działki gruntu rolnego nr 66, 67, 68, 69, 70, 71, 72, 73 położone w obrębie geodezyjnym nr (...) o powierzchni (...) ha, - niezabudowaną działkę gruntu rolnego nr 74 położoną w obrębie geodezyjnym (...) o powierzchni (...) ha, - udział 1/2 części w prawie własności niezabudowanej działki gruntu rolnego nr 75 o powierzchni (...) ha, - udział 1/3 części w prawie własności niezabudowanej działki gruntu rolnego nr 76 o powierzchni (...) ha. W darowiźnie Wnioskodawca zamierza przekazać córce całość gospodarstwa za wyjątkiem działek nr 3, 4, 5 oraz 6 (o łącznej powierzchni (...)). Córka Wnioskodawcy prowadzi własne gospodarstwo rolne w zakresie produkcji roślinnej i jest czynnym podatnikiem VAT podatku od towarów i usług. Otrzymane od ojca gospodarstwo ma zamiar połączyć ze swoim gospodarstwem rolnym i prowadzić dalej jako całość. Przedmiotem darowizny przez Wnioskodawcę na rzecz córki będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa, wyodrębniona organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie. Obdarowana córka nadal samodzielnie będzie prowadziła gospodarstwo rolne w zakresie produkcji roślinnej oraz zwierzęcej. Przedmiotem darowizny będą także składniki niematerialne, zobowiązania z tytułu umowy zawartej z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w ramach której przyznano pomoc na zakup (...). W ramach przejęcia gospodarstwa rolnego przejęte zostaną również umowy dzierżawy gruntów rolnych. Doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego 1) Pytanie „Proszę wprost wskazać czy wykorzystywał/wykorzystuje Pan gospodarstwo rolne będące przedmiotem darowizny do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT”? Odpowiedź: Prowadzi Pan gospodarstwo rolne i jest Pan zarejestrowanym podatnikiem VAT od 17 października 2000 r. o numerze NIP (...). Wykorzystuje Pan gospodarstwo rolne do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Córka również prowadzi gospodarstwo rolne i jest zarejestrowanym podatnikiem VAT od 30 stycznia 2014 r. o numerze NIP (...). Córka wykorzystuje gospodarstwo rolne do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Po otrzymaniu darowizny połączy gospodarstwa i rozszerzy o produkcję zwierzęcą i nadal będzie wykorzystywała gospodarstwo do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. 2) Pytanie „Proszę uzasadnić wskazane przez Pana wyodrębnienie gospodarstwa rolnego, będącego przedmiotem darowizny, na płaszczyznach: a) organizacyjnej (czy stanowi wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań) przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych?); Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że wyodrębniona działalność ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział, itp. Organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania; b) finansowej (czy posiada samodzielność finansową, pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym oraz czy na podstawie prowadzonej przez Wnioskodawcę ewidencji księgowej możliwe jest przyporządkowanie nie tylko przychodów i kosztów, ale również należności i zobowiązań do wyodrębnionych działalności, przez co możliwe jest określenie wyniku finansowego?); Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa; c) funkcjonalnej (czy stanowi potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze?); Wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa”. Odpowiedź: Przekazuje Pan córce w zasadzie całe gospodarstwo, zorganizowane jako całość i umożliwiające prowadzenie produkcji roślinnej i zwierzęcej, wszystkie grunty, budynki, maszyny i zwierzęta. Jest to całość gospodarstwa za wyjątkiem czterech działek rolno budowlanych, niezabudowanych, które mają Pana zabezpieczyć finansowo na starość, ponieważ emerytura rolnicza jest bardzo niska i wynosi około 2 tysięcy złotych. Jeżeli nie będzie Pan miał pieniędzy na leki, jedzenie to ma Pan zamiar te działki sprzedać. Wyodrębniona część gospodarstwa rolnego stanowi organizacyjnie wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do wykonywania produkcji roślinnej i zwierzęcej. Wyodrębniona część gospodarstwa rolnego posiada samodzielność finansową pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym. Dla wyodrębnionej części gospodarstwa jest prowadzona przez biuro rachunkowe ewidencja księgowa do podatku VAT, umożliwiająca przyporządkowanie przychodów i kosztów. Gospodarstwo rolne nie jest zobowiązane do prowadzenia ewidencji księgowej i nie jest zobowiązane do ustalania wyniku finansowego, niemniej jednak na podstawie prowadzonej ewidencji jest możliwe określenie wyniku finansowego. Wyodrębniona część gospodarstwa stanowi niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze. Funkcjonalnie wyodrębniona część gospodarstwa rolnego stanowi funkcjonalną część przedsiębiorstwa i obejmuje elementy niezbędne do samodzielnego funkcjonowania. Funkcjonalnie wyodrębniona część gospodarstwa rolnego posiada potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne umożliwią nabywcy podjęcie w przyszłości działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa a w tym przypadku w ramach odrębnego gospodarstwa rolnego. 3) Pytanie „Czy brak przekazania w darowiźnie córce działek nr 3, 4, 5 oraz 6 będzie miało wpływ na funkcjonowanie darowanego gospodarstwa? Proszę zwięźle wyjaśnić”. Odpowiedź: Przekazanie gospodarstwa rolnego bez działek numer 3, 4, 5 oraz 6 nie będzie miało wpływu na funkcjonowanie gospodarstwa rolnego, ponieważ są to działki rolno budowlane i niezabudowane o powierzchni (...) ha. W ramach darowizny przekaże Pan córce pozostałą cześć gospodarstwa o powierzchni (...) ha wraz ze wszystkimi budynkami, maszynami, narzędziami i trzodą chlewną. 4) Pytanie „Czy Pana córka będzie musiała podjąć/wykonać jakieś działania faktyczne lub prawne (np. zawarcie umów, zapewnienie innych składników majątku poza nabytymi, itp.) w celu kontynuowania działalności w oparciu o nabyte od Pana składniki majątkowe? Jeśli tak, to jakie”? Odpowiedź: W ramach przekazania gospodarstwa córka dostanie kompletny zespół składników majątkowych i nie majątkowych umożliwiających prowadzenie Gospodarstwa rolnego w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej i kontynuowanie prowadzonej przez Pana działalności. Córka nie będzie musiała zapewniać dodatkowych składników majątku poza nabytymi w celu kontynuowania działalności. Przedmiotem darowizny będą również dwa składniki majątkowe zakupione z dotacji i dotyczące ich zobowiązania z tytułu umowy z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W ramach przejęcia gospodarstwa przejęte zostaną również umowy dzierżawy gruntów rolnych. Posiada Pan wstępne uzgodnienia przejęcia tych zobowiązań i wstępną zgodę stron umów, formalności zostaną wykonane po sporządzeniu umowy darowizny. 5) Pytanie „Kto aktualnie zamieszkuje wspomniany we wniosku dom mieszkalny”? Odpowiedź: W domu wspomnianym we wniosku zamieszkuje Pan, Wnioskodawca wraz z małżonką. 6) Pytanie „Przez kogo ww. dom będzie zamieszkiwany po przekazaniu go przez Pana w darowiźnie na rzecz córki w ramach przekazania gospodarstwa rolnego”? Odpowiedź: Po przekazaniu domu w ramach darowizny gospodarstwa rolnego na rzecz córki nadal będzie w nim Pan mieszkał z małżonką aż do śmierci w ramach ograniczonego prawa rzeczowego – służebności dożywotniego zamieszkania. 7) Pytanie „Czy po przekazaniu przez Pana ww. domu w formie darowizny Pan również będzie mieszkał w tym budynku”? Odpowiedź: Tak jak powyżej Pan napisał, po przekazaniu domu w ramach darowizny gospodarstwa rolnego na rzecz córki nadal będzie w nim Pan mieszkał aż do śmierci, w ramach ograniczonego prawa rzeczowego – służebności dożywotniego zamieszkania. Pytania 1. Czy przekazanie gospodarstwa rolnego w drodze darowizny na rzecz córki na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług jest wyłączone z opodatkowania podatkiem VAT? 2. Czy w związku z przekazaniem zorganizowanej części gospodarstwa na rzecz córki jest obowiązek dokonania korekty podatku VAT odliczonego w związku z nabywaniem środków trwałych wchodzących w skład gospodarstwa? Pana stanowisko w sprawie Zdaniem Wnioskodawcy, powyższa transakcja nie podlega ustawie o VAT zgodnie z art. 6 pkt 1, a przedmiot darowizny stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług. Wnioskodawca uważa, że prawidłowe jest stanowisko, że w zdarzeniu przyszłym przedstawionym we wniosku przekazanie gospodarstwa rolnego przez Wnioskodawcę w drodze darowizny na rzecz córki będzie stanowiło zbycie przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 6 ustawy o VAT, niepodlegające opodatkowaniu podatkiem VAT oraz niestanowiące obowiązku dokonania przez Wnioskodawcę korekty podatku VAT naliczonego, odliczonego w związku z przekazaniem przez Wnioskodawcę gospodarstwa rolnego. Na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, przepisów Ustawy o VAT nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Oznacza to, że zbycie obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania przedmiotem jak właściciel, w tym również darowiznę. Zgodnie z treścią art. 55 Kodeksu Cywilnego, za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Pomimo tego, że w przepisach Kodeksu Cywilnego, gospodarstwo rolne zostało zdefiniowane odrębnie od przedsiębiorstwa, to można przyjąć, że spełnia ono określone w tej ustawie wymogi właściwe dla przedsiębiorstwa. Zorganizowana część przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o VAT to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. W związku z tym, jeśli dojdzie do zbycia (w tym darowizny) całego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, to taka transakcja nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT. Według Wnioskodawcy prawidłowe jest również stanowisko, że w zdarzeniu przyszłym przedstawionym we wniosku, przekazanie gospodarstwa rolnego przez Wnioskodawcę na rzecz córki nie będzie stanowiło obowiązku dokonania przez Wnioskodawcę korekty podatku VAT naliczonego, odliczonego w związku z nabywanymi przez Wnioskodawcę środkami trwałymi. Przekazanie przez Wnioskodawcę zorganizowanej części gospodarstwa na rzecz córki nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT oraz nie spowoduje po stronie Wnioskodawcy konieczności zwrotu odzyskanych kwot podatku z tytułu dokonanych zakupów. Zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy o VAT, w przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w art. 91 ust. 1 ust. 9 ustawy o VAT jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub na nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Jak zostało wskazane we wniosku córka Wnioskodawcy będzie kontynuowała działalność rolniczą przy użyciu gospodarstwa rolnego (wszystkich jego składników) i będzie prowadziła ten sam kierunek działalności rolnej co Wnioskodawca. Wszystkie składniki gospodarstwa rolnego będą w dalszym ciągu wykorzystywane przez córkę Wnioskodawcy do prowadzenia działalności rolniczej opodatkowanej podatkiem VAT. Art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że pod pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest to, aby jej przedmiot stanowił zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej, przeznaczonej do realizacji określonych zadań gospodarczych. Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne, niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową. Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym co będzie miało miejsce w opisanym przypadku. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki tak by można było mówić o zespole, których cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa czyli na ile stanowią wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość. Dla uznania, że zbywana część przedsiębiorstwa stanowi jego zorganizowaną część, istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część przedsiębiorstwa jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. W związku z takim przekazaniem nie ma także obowiązków w zakresie korekty podatku naliczonego dokonującego przekazania (w tym także w zakresie podatku naliczonego od nabycia środków trwałych). Wywodzi się powyższe z brzmienia art. 91 ust. 9 ustawy o podatku od towarów i usług. Przytoczyć należy także pismo Dyrektora Izby Skarbowej w Opolu z 17 września 2007 r. PPH/443-0087/07/IW w którym stwierdzono m.in. „przekazanie przedsiębiorstwa do spółki osobowej wyłączone jest spod działania ustawy o podatku od towarów i usług, tj. nie podlega opodatkowaniu tym podatkiem oraz nie wiąże się dla wnoszącego aport z obowiązkiem skorygowania podatku naliczonego, odliczonego w związku z nabyciem składników majątkowych wchodzących w skład przedsiębiorstwa”. Powyższe potwierdzają interpretacje wydane przez Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 0114-KDIP1-3.4012.299.2021.2.MPE z 12 sierpnia 2021 r. oraz 0112-KDIL1- 2.4012.176.2023.2.ID z 11 lipca 2023 r. Przedkładając powyższe w sytuacji, w której ojciec (podatnik VAT czynny) przekaże córce (podatnikowi VAT czynnemu) gospodarstwo rolne w formie darowizny, córka będzie kontynuowała działalność rolniczą w takim zakresie jak prowadził jej ojciec, transakcja ta nie spowoduje obowiązku korekty podatku naliczonego ani u darującego ani u nabywcy gospodarstwa mimo tego, że nie podlegała ona również opodatkowaniu na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku w zakresie wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy przekazania gospodarstwa rolnego w drodze darowizny na rzecz córki (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) oraz braku obowiązku dokonania korekty w związku z przekazaniem zorganizowanej części gospodarstwa na rzecz córki (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) – jest prawidłowe.
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwaną dalej ustawą: Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy: Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...). Natomiast w świetle art. 2 pkt 6 ustawy: Towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Definicja gospodarstwa rolnego została zdefiniowana w art. 2 pkt 16 ustawy. I tak:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o gospodarstwie rolnym – rozumie się przez to gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym. Jednocześnie przepisy art. 6 ustawy wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszcząc się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu. W myśl art. 6 pkt 1 ustawy: Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Zatem w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług. Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, 1zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 55 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), zgodnie z którym: Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności: 1) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa); 2) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów 3) i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości; 4) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych; 5) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne; 6) koncesje, licencje i zezwolenia; 7) patenty i inne prawa własności przemysłowej; 8) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne; 9) tajemnice przedsiębiorstwa; 10) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej. 1Sformułowanie zawarte w zacytowanym art. 55 Kodeksu cywilnego „obejmuje ono w szczególności”, pozwala uznać, że definicja wymienia tylko przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W rezultacie przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się z niektórych tylko 1elementów wyliczenia zawartego w art. 55 Kodeksu cywilnego. Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu 1art. 55 Kodeksu cywilnego (a co za tym idzie, ustawy) jest więc to, że stanowi on „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”. 2Potwierdza to art. 55 Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym: Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych. 3Zgodnie z art. 55 Kodeksu cywilnego: Za gospodarstwo rolne, uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą, oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. Wprawdzie w przepisach Kodeksu cywilnego gospodarstwo rolne zostało zdefiniowane odrębnie od przedsiębiorstwa, to jednak można przyjąć, że spełnia ono określone w tej ustawie wymogi właściwe dla przedsiębiorstwa. Zatem należy przyjąć, że gospodarstwo rolne (mimo jego odrębnego zdefiniowania zarówno w ustawie, jak i w Kodeksie cywilnym), stanowi podobną do przedsiębiorstwa jednostkę organizacyjną, w ramach której prowadzona jest działalność gospodarcza. Przedsiębiorstwo jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym, funkcjonalnym i materialnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej. Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy, ustawodawca wyłączył ponadto z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa. W myśl art. 2 pkt 27e ustawy: Przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza. Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). W wyroku z 11 kwietnia 2019 r., sygn. akt II FSK 79/17, który choć dotyczył ustaleń w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, NSA przedstawił wskazówki, co należy rozumieć jako zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Należy zaznaczyć, że definicja tego pojęcia jest identyczna w dwóch podatkach (podatku VAT i podatku dochodowym od osób prawnych). I tak: 1) w przypadku wyodrębnienia organizacyjnego należy mieć m.in. na uwadze, czy zorganizowana część przedsiębiorstwa występuje w strukturze podatnika w sposób, w który pozwoli samodzielnie realizować określone zadania gospodarcze; 2) wyodrębnienie finansowe oznacza możliwość prawidłowego przyporządkowania do tej zorganizowanej części przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań. Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie; 3) wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. (...) Składniki majątkowe materialne i niematerialne, wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa, powinny zatem umożliwić podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego samodzielnego przedsiębiorstwa. Przy ocenie wyodrębnienia określonych składników majątkowych pod uwagę należy brać sytuację istniejącą w podmiocie wnoszącym wkład, w którym winny one stanowić pewną całość. Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich, jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki: 1) istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania; 2) zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie; 3) składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych; 4) zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze. Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy. Ponadto, przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy lub przedsiębiorstwo w 1rozumieniu art. 55 Kodeksu cywilnego, uwzględnić należy następujące okoliczności: 1) zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz 2) faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji. Zakres powyższego wyłączenia zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie – nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu – do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego. W wyroku NSA z 28 sierpnia 2013 r., sygn. akt II FSK 2529/11 stwierdzono: „Żaden z przepisów prawa powoływanych przez Sąd pierwszej instancji oraz wnoszącego skargę kasacyjną nie zawiera wprost, dosłownie i jednoznacznie wymogu, zgodnie z którym dla bytu prawnego przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części niezbędne jest prawo własności nieruchomości. Organy podatkowe nie ustaliły też w sprawie, że składniki wnoszonego aportem przedsiębiorstwa (...) nie mogły funkcjonować jako zorganizowana część przedsiębiorstwa bez prawa własności nieruchomości albo też z wykorzystaniem innych nieruchomości niż te, których podatnik nie wniósł do spółki. Istotne znaczenie ma również podnoszona przez Sąd pierwszej instancji okoliczność, że w dniu wniesienia – otrzymania aportu spółka kapitałowa otrzymała także, tytułem dzierżawy, prawo do przywoływanych powyżej nieruchomości”. Natomiast w wyroku C-444/10 z 10 listopada 2011 r. TSUE wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy. W tym zakresie Trybunał uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Trybunał rozpatrujący sprawę uznał, że przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu wspólnotowych regulacji VAT wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Z opisu sprawy wynika, że jest Pan czynnym podatnikiem podatku VAT i prowadzi Pan gospodarstwo rolne w zakresie uprawy roślin i hodowli trzody chlewnej. Zamierza Pan zaprzestać prowadzenia gospodarstwa rolnego i przekazać całość gospodarstwa na rzecz córki w drodze darowizny za wyjątkiem czterech działek, jako zabezpieczenie na starość. W skład gospodarstwa rolnego wchodzą: niezabudowane nieruchomości rolne, maszyny i urządzenia rolnicze, pojazdy, budynki i budowle przeznaczone do prowadzenia działalności rolnej, dom mieszkalny, materiały i surowce, dokumentacja związana z prowadzeniem działalności rolniczej oraz zobowiązania. Część budynków i maszyn i urządzeń wytworzona lub zakupiona była przed rejestracją Pana jako podatnika podatku VAT. Część środków trwałych została wytworzona lub zakupiona po rejestracji jako podatnik VAT. W darowiźnie zamierza Pan przekazać córce całość gospodarstwa za wyjątkiem działek nr 3, 4, 5 oraz 6. Pana córka prowadzi własne gospodarstwo rolne w zakresie produkcji roślinnej i jest czynnym podatnikiem VAT podatku od towarów i usług. Otrzymane od Pana gospodarstwo ma zamiar połączyć ze swoim gospodarstwem rolnym i prowadzić dalej jako całość. Przedmiotem darowizny na rzecz córki będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa, wyodrębniona organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie. Obdarowana córka nadal samodzielnie będzie prowadziła gospodarstwo rolne w zakresie produkcji roślinnej oraz zwierzęcej. Przedmiotem darowizny będą także składniki niematerialne, zobowiązania z tytułu umowy zawartej z ARiMR, w ramach której przyznano pomoc na zakup (...). W ramach przejęcia gospodarstwa rolnego przejęte zostaną również umowy dzierżawy gruntów rolnych. Wykorzystuje Pan gospodarstwo rolne do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Również Pana córka wykorzystuje gospodarstwo rolne do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Po otrzymaniu darowizny połączy gospodarstwa i rozszerzy o produkcję zwierzęcą i nadal będzie wykorzystywała gospodarstwo do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Przekazuje Pan córce w zasadzie całe gospodarstwo, zorganizowane jako całość i umożliwiające prowadzenie produkcji roślinnej i zwierzęcej, wszystkie grunty, budynki, maszyny i zwierzęta. Jest to całość gospodarstwa za wyjątkiem czterech działek rolno budowlanych, niezabudowanych, które mają Pana zabezpieczyć finansowo na starość. Wyodrębniona część gospodarstwa rolnego stanowi organizacyjnie wyodrębniony zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do wykonywania produkcji roślinnej i zwierzęcej. Wyodrębniona część gospodarstwa rolnego posiada samodzielność finansową pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie gospodarczym. Dla wyodrębnionej części gospodarstwa jest prowadzona przez biuro rachunkowe ewidencja księgowa do podatku VAT, umożliwiająca przyporządkowanie przychodów i kosztów. Gospodarstwo rolne nie jest zobowiązane do prowadzenia ewidencji księgowej i nie jest zobowiązane do ustalania wyniku finansowego, niemniej jednak na podstawie prowadzonej ewidencji jest możliwe określenie wyniku finansowego. Wyodrębniona część gospodarstwa stanowi niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze. Funkcjonalnie wyodrębniona część gospodarstwa rolnego stanowi funkcjonalną część przedsiębiorstwa i obejmuje elementy niezbędne do samodzielnego funkcjonowania. Funkcjonalnie wyodrębniona część gospodarstwa rolnego posiada potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne umożliwią nabywcy podjęcie w przyszłości działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa, a w tym przypadku w ramach odrębnego gospodarstwa rolnego. Przekazanie gospodarstwa rolnego bez działek numer 3, 4, 5 oraz 6 nie będzie miało wpływu na funkcjonowanie gospodarstwa rolnego, ponieważ są to działki rolno budowlane i niezabudowane. W ramach przekazania gospodarstwa córka dostanie kompletny zespół składników majątkowych i niemajątkowych, umożliwiających prowadzenie gospodarstwa rolnego w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej i kontynuowanie prowadzonej przez Pana działalności. Córka nie będzie musiała zapewniać dodatkowych składników majątku poza nabytymi w celu kontynuowania działalności. Przedmiotem darowizny będą również dwa składniki majątkowe zakupione z dotacji i dotyczące ich zobowiązania z tytułu umowy z ARiMR. W ramach przejęcia gospodarstwa przejęte zostaną również umowy dzierżawy gruntów rolnych. W domu mieszkalnym zamieszkuje Pan wraz z małżonką. Po przekazaniu domu w ramach darowizny gospodarstwa rolnego na rzecz córki nadal będzie w nim Pan mieszkał z małżonką aż do śmierci w ramach ograniczonego prawa rzeczowego – służebności dożywotniego zamieszkania. Pana wątpliwości dotyczą w pierwszej kolejności kwestii wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy przekazania gospodarstwa rolnego w drodze darowizny na rzecz córki (pytanie oznaczone we wniosku nr 1). Wskazać należy, że zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. O tym, czy doszło do zbycia przedsiębiorstwa, decyduje zakres zbywanego majątku, zakres praw i zobowiązań, ponadto decydujące jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, umożliwiające kontynuowanie określonej działalności gospodarczej. Jak wskazał Pan we wniosku, zamierza Pan zaprzestać prowadzenia gospodarstwa rolnego i przekazać całość gospodarstwa na rzecz córki w drodze darowizny. Otrzymane od Pana gospodarstwo ma ona zamiar połączyć ze swoim gospodarstwem rolnym i prowadzić dalej jako całość. W ramach przekazania gospodarstwa, Pana córka dostanie kompletny zespół składników majątkowych i niemajątkowych, umożliwiających prowadzenie gospodarstwa rolnego w zakresie produkcji roślinnej i zwierzęcej i kontynuowanie prowadzonej przez Pana działalności. Córka nie będzie musiała zapewniać dodatkowych składników majątku poza nabytymi w celu kontynuowania działalności. Darowiźnie nie będą podlegały działki nr 3, 4, 5 oraz 6, które stanowią Pana zabezpieczenie na starość. Przekazanie gospodarstwa rolnego bez działek numer 3, 4, 5 oraz 6 nie będzie miało wpływu na funkcjonowanie gospodarstwa rolnego. Należy w tym miejscu wskazać, że nie w każdym przypadku konieczne jest przeniesienie wszystkich elementów wchodzących w skład standardowych elementów typowych dla transakcji dotyczących zbycia przedsiębiorstwa, ważne, aby nabywca mógł kontynuować działalność gospodarczą w oparciu o składniki materialne i niematerialne będące przedmiotem transakcji – co będzie miało miejsce w opisanym przypadku. Jak wynika z opisu zdarzenia przyszłego, po dokonaniu darowizny gospodarstwa rolnego, nabywca – Pana córka – będzie nadal prowadziła tożsamą działalność rolniczą, tj. będzie kontynuowała dotychczasową Pana działalność. Nabywca będzie zatem, kontynuował przy pomocy nabytych składników, dotychczasową działalność, którą obecnie Pan prowadzi, bez konieczności podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych. Mając na uwadze powyższy opis sprawy, należy zauważyć, że planowana przez Pana (na rzecz córki, która będzie nadal prowadziła tożsamą działalność rolniczą, tj. będzie kontynuowała dotychczasową Pana działalność) darowizna wskazanego gospodarstwa rolnego będzie stanowić transakcję wyłączoną z opodatkowania podatkiem VAT w myśl art. 6 pkt 1 ustawy, przy czym wbrew Pana wskazaniom – przedmiotem planowanej dostawy nie będzie zorganizowana część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e 1ustawy, tylko przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55 Kodeksu cywilnego, bowiem przekazuje Pan, w związku z zamiarem zaprzestania prowadzenia gospodarstwa rolnego, całość gospodarstwa na rzecz córki w drodze darowizny (za wyjątkiem czterech działek, których brak nie wpłynie na funkcjonowanie gospodarstwa). Podsumowując, stwierdzam, że przekazanie gospodarstwa rolnego w drodze darowizny na rzecz córki będzie stanowiło transakcję wyłączoną z opodatkowania podatkiem VAT, na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy. Tym samym, Pana stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 należało uznać za prawidłowe. Podkreślam, że zakresem wynikającym z ww. pytania była w istocie kwestia braku podlegania opodatkowaniu podatkiem VAT, na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy, darowizny gospodarstwa rolnego. W związku z powyższym, prawidłowo określił Pan skutki podatkowe, uznając, że powyższa transakcja nie podlega ustawie zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy. Zatem, pomimo błędnego wskazania przez Pana, że darowizna ta stanowi darowiznę zorganizowanej części przedsiębiorstwa, Pana stanowisko należało uznać w swej istocie za prawidłowe. Dalsze Pana wątpliwości dotyczą kwestii braku obowiązku dokonania korekty w związku z przekazaniem zorganizowanej części gospodarstwa na rzecz córki (pytanie oznaczone we wniosku nr 2). Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekty podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do ich dokonania zostały określone w art. 91 ustawy o podatku od towarów i usług. Zgodnie z art. 91 ust. 1 ustawy: Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a lub 10c-10g, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10, 10a lub 10c-10g lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego. Na podstawie art. 91 ust. 1a ustawy: Podatnik może nie dokonywać korekty, o której mowa w ust. 1, jeżeli różnica między proporcją ustaloną zgodnie z art. 90 ust. 2-10a lub 10c-10g a proporcją ustaloną dla zakończonego roku podatkowego nie przekracza dwóch punktów procentowych. W oparciu o art. 91 ust. 1b ustawy: W przypadku gdy proporcja ustalona dla zakończonego roku podatkowego jest mniejsza niż proporcja ustalona zgodnie z art. 90 ust. 2-10a lub 10c-10g, przepis ust. 1a stosuje się pod warunkiem, że kwota podatku naliczonego niepodlegająca odliczeniu wynikająca z: 1) różnicy między ustalonymi proporcjami oraz 2) korekty, o której mowa w ust. 2, z wyłączeniem korekty środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł - nie przekracza 10 000 zł. Stosownie do art. 91 ust. 2 ustawy: W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Na mocy art. 91 ust. 3 ustawy: Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej – w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy. Ponadto, art. 91 ust. 4 ustawy stanowi, że: W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty. W myśl art. 91 ust. 5 ustawy: W przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 – w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy. Zgodnie z art. 91 ust. 6 ustawy: W przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną: 1) opodatkowane – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi; 2) zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu. Stosownie do art. 91 ust. 7 ustawy: Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi. Według art. 91 ust. 7a ustawy: W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty. Stosownie do art. 91 ust. 7b ustawy: W przypadku towarów i usług innych niż wymienione w ust. 7a, wykorzystywanych przez podatnika do działalności gospodarczej, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 1, ust. 2 zdanie trzecie i ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 7c. Na mocy art. 91 ust. 7c ustawy: Jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, o których mowa w ust. 7b, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje – korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy. Zgodnie z art. 91 ust. 7d ustawy: W przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione w ust. 7a i 7b, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana. W myśl art. 91 ust. 8 ustawy: Korekty, o której mowa w ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania. Jednocześnie, na mocy art. 91 ust. 9 ustawy: W przypadku transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa korekta określona w ust. 1-8 jest dokonywana przez nabywcę przedsiębiorstwa lub nabywcę zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Jak wynika z cytowanego wyżej art. 91 ust. 9 ustawy, w przypadku gdy przedmiotem zbycia jest przedsiębiorstwo lub jego zorganizowana część do korekt, o których mowa w art. 91 ustawy zobowiązany jest nabywca przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części, w sytuacji, gdy nabyte przez niego składniki majątku nie będą wykorzystywane wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych, tj. będą wykorzystywane zarówno do czynności opodatkowanych, jak i zwolnionych lub niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, lub wyłącznie do czynności zwolnionych lub niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Odnosząc się zatem do brzmienia przytoczonych wyżej przepisów do opisanego we wniosku zdarzenia przyszłego należy stwierdzić, że skoro przedmiotem przekazania (darowizny) przez Pana na rzecz córki będzie gospodarstwo rolne, stanowiące przedsiębiorstwo, to czynność ta – jak wskazano wyżej – będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT. Oznacza to, że nie będzie Pan zobowiązany do dokonania korekty podatku naliczonego, gdyż zgodnie z art. 91 ust. 9 ustawy, ewentualny obowiązek korekty podatku naliczonego będzie ciążyć na nabywcy przedsiębiorstwa. Podsumowując, stwierdzam, że w związku z przekazaniem gospodarstwa rolnego na rzecz córki nie ma Pan obowiązku dokonania korekty podatku VAT odliczonego w związku z nabywaniem środków trwałych wchodzących w skład gospodarstwa. Tym samym, Pana stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 należało uznać za prawidłowe.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji. Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa: Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym, Pan ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem. Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści wniosku
opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność. Należy zauważyć, że w myśl art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej: Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). Mając na uwadze, że wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego został złożony przez Pana, zaznacza się, że interpretacja nie wywiera skutku prawnego dla Pana córki, która chcąc uzyskać interpretację indywidualną, powinna wystąpić z odrębnym wnioskiem o jej wydanie. Interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie wyłączenia z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy przekazania gospodarstwa rolnego w drodze darowizny na rzecz córki (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) oraz braku obowiązku dokonania korekty w związku z przekazaniem zorganizowanej części gospodarstwa na rzecz córki (pytanie oznaczone we wniosku nr 2). Natomiast w części dotyczącej braku obowiązku dokonania korekty przez Pana córkę, przy zbywaniu w przyszłości środków trwałych nabytych poprzez darowiznę zorganizowanej części gospodarstwa rolnego (pytanie oznaczone we wniosku nr 3) zostało wydane 18 kwietnia 2025 r. postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania nr 0112-KDIL1-2.4012.199.2023.1.AS. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji · Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji. · Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. · Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo · w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili