Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
dłowe
Szanowny Panie,
stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego
zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
10 stycznia 2025 r. wpłynął Pana wniosek z 10 stycznia 2025 r. o wydanie interpretacji
indywidualnej, który dotyczy uznania majątku jako zorganizowanej części
przedsiębiorstwa, którego wniesienie do fundacji rodzinnej będzie – na podstawie art. 6
pkt 1 – wyłączone spod przepisów ustawy.
Uzupełnił go Pan pismem z 17 kwietnia 2025 r. (wpływ 17 kwietnia 2025 r.) – w odpowiedzi
na wezwanie.
Treść wniosku jest następująca:
Opis zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca jest osobą fizyczną, prowadzącą jednoosobową działalność gospodarczą w
oparciu o wpis do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, której
głównym przedmiotem działalności jest Pośrednictwo w sprzedaży miejsca na cele
reklamowe w pozostałych mediach, 73.12.D (PKD (Polska Klasyfikacja Działalności)). Posiada Wnioskodawca nieograniczony
obowiązek podatkowy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w rozumieniu art. 3 ust. 1 i
1a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych (dalej jako PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych)) i jest podatnikiem
VAT (podatek od towarów i usług) czynnym.
Wnioskodawca zamierza wnieść jako darowiznę do fundacji rodzinnej – której będzie
fundatorem – cześć majątku, który wykorzystywany jest w ramach działalności
gospodarczej.
Obecnie, w skład przedsiębiorstwa Wnioskodawcy wchodzą m.in. następujące składniki
majątkowe:
· Nieruchomość stanowiąca środek trwały w działalności, będąca lokalem użytkowym
wybudowanym w roku 2021. Nieruchomość została wprowadzona do działalności i
przy budowie Wnioskodawca odliczył podatek VAT naliczony;
· Nieruchomość stanowiąca środek trwały w działalności, będąca lokalem użytkowym
nabytym w roku 2021. Nieruchomość została nabyta do działalności i przy budowie
Wnioskodawca odliczył podatek VAT naliczony;
· Nieruchomość stanowiąca środek trwały w działalności, będąca lokalem użytkowym
wybudowanym w roku 2022. Nieruchomość została wybudowana do działalności i
przy budowie Wnioskodawca odliczył podatek VAT naliczony;
· Nieruchomość stanowiąca środek trwały w działalności, będąca lokalem mieszkalnym
nabytym w roku 2016. Nieruchomość została nabyta do działalności i przy nabyciu
Wnioskodawca nie odliczył podatek VAT naliczony gdyż kupił ja od osoby fizycznej;
· Nieruchomość gruntowa niezabudowana nieruchomościami, nieruchomość została
nabyta do działalności i przy nabyciu Wnioskodawca nie odliczał podatek VAT
naliczony gdyż kupił ją od osoby fizycznej;
· Nieruchomość będąca lokalem mieszkalnym nabytym w roku 2016 na podstawie aktu
darowizny od rodziców. Wnioskodawca nie odliczył podatku VAT naliczonego.
Wnioskodawca w ramach działalności wynajmuje nieruchomości innym podmiotom
(najemcom). Nieruchomości są przedmiotem ubezpieczenia OC. W ramach planowanego
przekazania nieruchomości, istniejące umowy nie zostaną rozwiązane. Fundacja rodzinna
będzie kontynuowała zawarty najem. Również zawarte umowy ubezpieczenia będą
„wniesione” do fundacji rodzinnej.
Wnioskodawca zlecał sprzątanie oraz prace związane w bieżącą eksploatacją oraz
drobnymi pracami podmiotom zewnętrznym/wykonywał takie praca osobiście. Wskazane
czynności będą również wykonywane na rzecz fundacji rodzinnej przez zewnętrzne
podmioty/Wnioskodawcę.
W stosunku do wszystkich powyższych nieruchomości nie zostały poniesione istotne
wydatki o charakterze modernizacyjnym. Wydatki poniesione na rzecz tych nieruchomości
były niewielkie (dla żadnej z nieruchomości nie przekroczyły one 30% wartości
początkowej tej nieruchomości) – związane z koniecznością dokonywania pomniejszych
napraw i konserwacji.
Wnioskodawca rozważa wniesienie powyżej wskazanego majątku związanego z
prowadzoną przez siebie jednoosobową działalnością gospodarczą do fundacji rodzinnej –
tak, aby wyposażyć tę fundację w majątek. Po nabyciu przedsiębiorstwa fundacja rodzinna
– wykorzystując to przedsiębiorstwo – będzie prowadzić działalność w zakresie m.in.
wynajmu nieruchomości.
Fundacja rodzinna, której Wnioskodawca będzie fundatorem, planuje być czynnym
zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług. Obecnie Wnioskodawca
wykorzystuje nieruchomości na potrzeby prowadzonej działalności.
Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego
Na zadane w wezwaniu pytania udzielił Pan następujących odpowiedzi:
Pytanie 1: Co będzie przedmiotem planowanej darowizny? Prosimy enumeratywnie
wymienić wszystkie składniki transakcji.
Odpowiedź:
Przedmiotem darowizny będą:
· Nieruchomość stanowiąca środek trwały w działalności, będąca lokalem użytkowym
wybudowanym w roku 2021. Nieruchomość została wprowadzona do działalności i
przy budowie Wnioskodawca odliczył podatek VAT naliczony;
· Nieruchomość stanowiąca środek trwały w działalności, będąca lokalem użytkowym
nabytym w roku 2021. Nieruchomość została nabyta do działalności i przy budowie
Wnioskodawca odliczył podatek VAT naliczony;
· Nieruchomość stanowiąca środek trwały w działalności, będąca lokalem użytkowym
wybudowanym w roku 2022. Nieruchomość została wybudowana do działalności i
przy budowie Wnioskodawca odliczył podatek VAT naliczony;
· Nieruchomość stanowiąca środek trwały w działalności, będąca lokalem mieszkalnym
nabytym w roku 2016. Nieruchomość została nabyta do działalności i przy nabyciu
Wnioskodawca nie odliczył podatku VAT naliczonego gdyż kupił ją od osoby
fizycznej;
· Nieruchomość gruntowa niezabudowana nieruchomościami, nieruchomość została
nabyta do działalności i przy nabyciu Wnioskodawca nie odliczał podatku VAT
naliczonego gdyż kupił ją od osoby fizycznej;
· Nieruchomość będąca środkiem trwałym w firmie, będąca lokalem mieszkalnym
nabytym w roku 2016 na podstawie aktu darowizny od rodziców. Wnioskodawca
nie odliczył podatku VAT naliczonego;
· Zawarte polisy ubezpieczeniowe na nieruchomości;
· Zawarte umowę z najemcami, które będą kontynuowane pomiędzy fundacją rodzinną
a dotychczasowymi najemcami;
· Umowy o utrzymanie czystości w nieruchomościach również będą przechodziły do
fundacji rodzinnej.
1Pytanie 2: Czy przedmiotem transakcji będzie przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55
ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061 ze zm.), tj.
przedsiębiorstwo jako zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych,
przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej obejmujące w szczególności:
· oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa
przedsiębiorstwa);
· własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i
wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
· prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz
prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych
stosunków prawnych;
· wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
· koncesje, licencje i zezwolenia;
· patenty i inne prawa własności przemysłowej;
· majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
· tajemnice przedsiębiorstwa;
· księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej?
Jeżeli tak, to proszę wskazać jakie składniki stanowią ww. zespół.
Odpowiedź:
Zdaniem Wnioskodawcy, nie będzie to przedsiębiorstwo zgodnie z przepisami kodeksu
cywilnego. Przedmiotem darowizny będą nieruchomości, umowy najmu, umowy z
dostawcami mediów, polisy ubezpieczeniowe, umowy o utrzymaniu czystości.
Pytanie 3: Czy przedmiotem przekazania na rzecz fundacji rodzinnej będą wszystkie
składniki majątku, w oparciu o które prowadzi Pan działalność gospodarczą?
Odpowiedź:
Przedmiotem darowizny nie będą wszystkie dotychczas wykorzystywane składniki
majątku. Jest to część prowadzonej działalności. Przedmiotem darowizny będą tylko
nieruchomości jak i grunty które są wynajmowane. Natomiast pozostały majątek
pozostanie w działalności i Wnioskodawca zamierza go dalej wykorzystywać do
prowadzonej działalności.
Pytanie 4: Czy po wniesieniu majątku związanego z prowadzoną działalnością do fundacji
rodzinnej pozostaną w Pana posiadaniu jakiekolwiek składniki majątkowe
wykorzystywane dotychczas w prowadzonej działalności gospodarczej? Jeśli tak, to należy
wskazać:
a. czy będą one funkcjonalnie związane z przedmiotem zbycia?
b. jakie będą przyczyny nieprzekazania ww. składników?
Odpowiedź:
Pozostały majątek w działalności nie jest funkcjonalnie związany z przenoszonym do
fundacji rodzinnej majątkiem.
W działalności pozostanie majątek za pomocą którego Wnioskodawca będzie prowadził
działalność związaną z działalnością reklamową. Pozostały majątek pozwoli na
prowadzenie działalności w ramach działalności jednoosobowej. Wnioskodawca w
przyszłości nie wyklucza wniesienia innego mienia do fundacji rodzinnej. Jednak ze
względu na kwestię zmian przepisów w zakresie fundacji rodzinnej Wnioskodawca nie
wnosi całego majątku, który wykorzystywany jest w ramach działalności.
Pytanie 5: Czy po wniesieniu majątku związanego z prowadzoną działalnością do fundacji
rodzinnej będzie Pan prowadził działalność gospodarczą? Jeśli tak, to proszę wskazać w
jakim zakresie?
Odpowiedź:
Tak, Wnioskodawca będzie prowadził działalność gospodarczą w zakresie: Głównym
kodem PKD dla wynajmu miejsc reklamowych jest 73.11.Z – Działalność agencji
reklamowych. Ten kod obejmuje również kompleksową działalność promocyjną,
tworzenie treści reklamowych i współpracę z markami. Dodatkowo, warto rozważyć kod
73.12.Z – Pośrednictwo w sprzedaży czasu i miejsca na cele reklamowe, szczególnie w
przypadku pośrednictwa w odsprzedaży.
Pytanie 6: Czy po wniesieniu majątku związanego z prowadzoną działalnością do Fundacji
Rodzinnej zaprzestanie Pan prowadzenia działalności/dokona Pan jej likwidacji?
Odpowiedź:
Nie, działalność będzie prowadzona również po wniesieniu majątku do fundacji rodzinnej.
Pytanie 7: Czy przedmiot darowizny będzie stanowił zorganizowany kompleks praw,
obowiązków i rzeczy, zdolny do realizacji zadań gospodarczych przypisanych
przedsiębiorstwu i wykonywania określonej działalności bez ponoszenia dodatkowych
nakładów rzeczowych i/lub finansowych?
Odpowiedź:
Ze względu na powstałe wątpliwości Wnioskodawca wystąpił z wnioskiem o wydanie
interpretacji indywidualnej, aby Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, czy
przenoszony majątek stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Zdaniem
Wnioskodawcy, przenoszony majątek stanowi zorganizowaną część, jednak celem
złożonego przez Wnioskodawcę wniosku jest potwierdzenie czy planowane działania
dotyczą zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Pytanie 8: Czy fundacja rodzina ma faktyczną możliwość kontynuowania działalności
prowadzonej przez Pana wyłącznie na podstawie składników materialnych i
niematerialnych będących przedmiotem darowizny? Czy też fundacja będzie musiała
podjąć/wykonać jakieś działania faktyczne lub prawne w celu prowadzenia/
kontynuowania działalności gospodarczej w oparciu o nabyte składniki materialne i
niematerialne? Jeśli tak, to jakie będą to działania.
Odpowiedź:
Po otrzymaniu majątku fundacja rodzinna będzie odpowiednio wyposażona w składniki
majątku na podstawie których będzie mogła prowadzić działalność w ramach tak zwanej
działalności dozwolonej (art. 5 ustawy o fundacji rodzinnej).
Pytanie 9: Czy przedmiot transakcji na dzień planowanej dostawy będzie stanowił zespół
składników materialnych i niematerialnych wraz ze zobowiązaniami, który mógłby
stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania
gospodarcze?
Odpowiedź:
Ze względu na powstałe wątpliwości Wnioskodawca wystąpił z wnioskiem o wydanie
interpretacji indywidualnej, aby Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdził, czy
przenoszony majątek stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Zdaniem
Wnioskodawcy przenoszony majątek stanowi zorganizowaną część, jednak celem
złożonego przez Wnioskodawcę jest potwierdzenie czy planowane działania dotyczą
zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Wnioskodawca przenosi zarówno majątek trwały
jak i zobowiązania do fundacji rodzinnej.
Pytanie 10: Czy na dzień planowanej transakcji przedmiot zbycia będzie stanowił
wyodrębniony organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie
zespół składników materialnych i niematerialnych w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o
podatku od towarów i usług?
Odpowiedź:
Na dzień planowanej transakcji przedmiot zbycia będzie stanowił wyodrębniony
organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie zespół
składników materialnych i niematerialnych w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku
od towarów i usług.
Definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta jest w art. 2 ust. 27e ustawy o
VAT, pod którym to pojęciem rozumie się: organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w
istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym
zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który
zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te
zadania.
Zatem na gruncie Ustawy o VAT mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią
przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:
· istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania,
· zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym
przedsiębiorstwie,
· składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,
· zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie
realizujące ww. zadania gospodarcze.
Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia stanowi całość pod
względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Przenoszony majątek przez Wnioskodawcę
stanowi zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, który zdolny jest do
realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.
Pytanie 11: Jeżeli ww. zespół składników materialnych i niematerialnych będzie stanowił
wyodrębniony organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie
zespół składników materialnych i niematerialnych, to należy wskazać na czym będzie
polegać każde ww. wyodrębnienie?
Przy czym wskazać należy, iż:
a. wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma
swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp.
Przy czym w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno
być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym
charakterze,
b. wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w
której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest
przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do
zorganizowanej części przedsiębiorstwa,
c. wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji
określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi
stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do
samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze
przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za
jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną
zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki
majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części
przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności
gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Odpowiedź:
Przedmiot darowizny na moment darowizny będą wyodrębnione na płaszczyźnie
organizacyjnej, tj. będą stanowiły składniki materialne przeznaczone do realizacji
określonych zadań gospodarczych i będą mogły stanowić niezależne przedsiębiorstwo
realizujące te zadania.
Przedmiot darowizny będzie wyodrębniony na płaszczyźnie finansowej, tj. będzie posiadał
samodzielność finansową pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie
gospodarczym. Na podstawie ewidencji księgowej jest możliwe przyporządkowanie nie
tylko przychodów i kosztów, ale również należności i zobowiązań dla wyodrębnionej
działalności, przez co możliwe będzie ustalenie wyniku finansowego.
Przedmiot darowizny będzie wyodrębniony na płaszczyźnie funkcjonalnej, będzie stanowił
niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.
Pytanie 12: Czy przedmiot przekazania na rzecz fundacji rodzinnej w ramach planowanej
transakcji będzie posiadał potencjalną zdolność do działania jako niezależne
przedsiębiorstwo realizujące określone zadania gospodarcze, w istniejącym
przedsiębiorstwie?
Zdaniem Wnioskodawcy, ze względu na wyodrębnienie na płaszczyźnie organizacyjnej,
finansowej oraz funkcjonalnej przedmiot darowizny będzie posiadał zdolność do działania
jako niezależne przedsiębiorstwo, które będzie w stanie realizować zadania gospodarcze.
Pytanie 13: Czy na fundację rodzinną przeniesione zostaną również:
a. prawa i obowiązki z umów, na podstawie których udzielono zbywcy finansowania
dłużnego na realizację, nabycie, modernizację, adaptację lub przebudowę
przenoszonej nieruchomości, o ile zbywca korzystał z takiego finasowania i jest
stroną takich umów;
b. umowy o zarządzanie nieruchomością;
c. umowy zarządzania aktywami;
d. należności o charakterze pieniężnym związane z przenoszonym majątkiem.
Ad a
Aktualnie Wnioskodawca nie jest stroną takich umów, więc nie zostaną one przepisane na
fundacją rodzinną.
Ad b
Aktualnie Wnioskodawca nie jest stroną takich umów, więc nie zostaną one przepisane na
fundacją rodzinną. Jednak będzie przeniesiona umowa na utrzymanie czystości oraz polisy
ubezpieczeniowe, które w pośredni sposób wpływają na zarzadzanie nieruchomością oraz
mają na celu zabezpieczenie potencjalnych losowych zdarzeń.
Ad c
Aktualnie Wnioskodawca nie jest stroną takich umów, więc nie zostaną one przepisane na
fundacją rodzinną.
Ad d
Należności o charakterze pieniężnym związane z lokalem.
Pytanie
Czy wniesienie majątku do fundacji rodzinnej powinno być, zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o
VAT, traktowane jako transakcja zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa lub
przedsiębiorstwa i jako takie nie powinno podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT?
Pana stanowisko w sprawie
Wniesienie majątku do fundacji rodzinnej powinno być, zgodnie z art. 6 ust. 1 VAT,
traktowane jako transakcja zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa i jako takie nie
powinno podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 VAT, opodatkowaniu podlega m.in. odpłatna dostawa towarów
na terytorium kraju.
W art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, towary zdefiniowano jako: rzeczy oraz ich części, a także
wszelkie postacie energii. Ta definicja towarów obejmuje swoim zakresem również
nieruchomości, w tym grunty, budynki czy części budynków.
W art. 6 pkt 1 VAT przewidziano wyłączenie, w konsekwencji którego czynności prawne
polegające na zbyciu przedsiębiorstwa (lub jego zorganizowanej części) wyłączone są z
opodatkowania VAT, tj. takie czynności prawne nie podlegają opodatkowaniu podatkiem
od towarów i usług.
Należy w tym miejscu nadmienić, że treść art. 6 pkt 1 ustawy o VAT nie ogranicza się
jedynie do sprzedaży jako formy przeniesienia własności rzeczy w myśl art. 535 § 1 ustawy
z 23 kwietnia 1964 r. Kodeksu cywilnego (t. j.: Dz. U. z 2023 r. poz. 1610). W komentarzu do
ustawy o podatku od towarów i usług T Michalik wskazuje, że (VAT. Komentarz, Wyd. 16,
Warszawa 2021, art. 6, akapit 13), pojęcie zbycia celowo zostało zastosowane przez
ustawodawcę, by swoim zakresem objęć nie tylko sprzedaż, ale również jakąkolwiek inną
formę „zadysponowania” przedsiębiorstwem (lub jego zorganizowaną częścią) w taki
sposób, by prowadziło to do jego zbycia. W związku z tym nie tylko sprzedaż, ale również
zamiana, darowizna czy przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego
traktowana jest jako zbycie, a co za tym idzie ma do niej zastosowanie art. 6 pkt 1 ustawy
o VAT.
W związku z powyższym należy ustalić czy wnoszone nieruchomości oraz umowy stanowią
przedsiębiorstwo lub zorganizowaną część przedsiębiorstwa.
Przepisy ustawy o VAT nie zawierają definicji przedsiębiorstwa. W tym zakresie należy
sięgnąć do przepisów kodeksu cywilnego.
1Zgodnie z art. 55 Kodeksu cywilnego, Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem
składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności
gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności: 1) oznaczenie indywidualizujące
przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa); 2) własność
nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz
inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości; 3) prawa wynikające z umów
najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z
nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych; 4)
wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne; 5) koncesje, licencje i
zezwolenia; 6) patenty i inne prawa własności przemysłowej; 7) majątkowe prawa
autorskie i majątkowe prawa pokrewne; 8) tajemnice przedsiębiorstwa; 9) księgi i
dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Jak podkreśla się w orzecznictwie, taki zespół dóbr materialnych i niematerialnych należy
postrzegać przede wszystkim funkcjonalnie. Natomiast definicja zorganizowanej część
przedsiębiorstwa została ujęta w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. Wynika z niej, że przez ZCP
należy rozumieć organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym
przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania,
przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby
stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Inaczej mówiąc, przez ZCP należy rozumieć taki zespół składników majątku (materialnych i
niematerialnych), w tym zobowiązań, które charakteryzują się dostatecznym stopniem
wyodrębnienia finansowego i organizacyjnego, umożliwiającym realizację określonych
zadań gospodarczych. Taki zespół mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo, które
samodzielnie mogłoby realizować określoną działalność gospodarczą (podobnie NSA w
wyroku z 21 stycznia 2020 r., sygn. I FSK 1343/17).
Ministerstwo Finansów wydało Objaśnienia podatkowe dot. opodatkowania podatkiem od
towarów i usług transakcji zbycia nieruchomości komercyjnych (dalej jako: „Objaśnienia”).
W Objaśnieniach wskazano okoliczności jakie muszą wystąpić, by daną transakcję
traktować jako zbycie przedsiębiorstwa lub ZCP – co oznacza, brak opodatkowania takiej
transakcji. Zgodnie z Objaśnieniami, w celu zakwalifikowania danej transakcji jako zbycia
przedsiębiorstwa lub ZCP należy łącznie spełnić dwa warunki:
1. Nabywca ma zamiar kontynuowania działalności dotychczas prowadzonej przez
zbywcę przy pomocy składników będących przedmiotem transakcji (kryterium
intencji nabywcy);
2. Istnieje faktyczna możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki
będące przedmiotem transakcji (kryterium możliwości kontynuowania działalności).
Ważne przy tym jest, że momentem oceny spełnienia powyższych warunków powinien być
moment przeprowadzenia transakcji.
Ad 1 Kryterium intencji nabywcy według Objaśnień MF W Objaśnieniach, Ministerstwo
podkreśla, że przy ocenie intencji nabywcy należy brać pod uwagę całokształt okoliczności
związanych z transakcją (ocenianych na moment jej zawarcia). W szczególności więc
należy zwrócić uwagę na wszelkie działania nabywcy, które mogą stanowić potwierdzenie
tego, że ma on zamiar kontynuować określoną działalność. Objaśnienia wskazują: „Zatem
w celu stwierdzenia zamiaru kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej
dotychczas przez zbywcę konieczne jest istnienie dowodów potwierdzających istnienie na
moment transakcji takiego zamiaru po stronie nabywcy (np. w formie korespondencji
elektronicznej/mailowej)”.
Zamiar kontynuowania dotychczasowej działalności Wnioskodawcy zostanie
udokumentowany w stosownych dokumentach towarzyszących wyposażeniu fundacji w
majątek (np. poprzez stosowne oświadczenia składane w akcie notarialnym). Ten warunek
zostanie zatem spełniony.
Kolejnymi przesłankami, które zgodnie z Objaśnieniami świadczą o zamiarze
kontynuowania działalności jest brak planów nabywcy w zakresie:
· zlecenia opracowania koncepcji nowego zagospodarowania nieruchomości;
· zlecenia opracowania planów architektonicznych i budowlanych dotyczących
przeprowadzenia nowej inwestycji;
· zlecenia innych analiz dotyczących planowanej inwestycji (np. prawnych,
podatkowych, geodezyjnych, wodnoprawnych, geologicznych, środowiskowych);
· wystąpienia o wydanie decyzji o warunkach zabudowy;
· wystąpienia o zatwierdzenie projektu budowlanego i wydanie decyzji o pozwoleniu na
budowę.
Nowopowstała fundacja nie planuje podjęcia powyżej wskazanych działań. Co oznacza
spełnienie tego warunku. Podsumowując, wnioskować można, że, na podstawie
zestawienia przesłanek wynikających z Objaśnień oraz okoliczności przeprowadzanej
transakcji, kryterium zamiaru nabywcy kontynuowania działalności zostanie spełnione. To
daje argumenty przemawiające za tym, że wniesienie nieruchomości do fundacji rodzinnej
stanowić będzie zbycie przedsiębiorstwa niepodlegające opodatkowaniu VAT.
Ad 2 Kryterium możliwości kontynuowania działalności wg Objaśnień Kryterium to jest
spełnione według Objaśnień, gdy majątek: „zawiera składniki pozwalające na
kontynuowanie działalności gospodarczej realizowanej uprzednio przez zbywcę bez
konieczności:
· angażowania przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem
transakcji lub
· podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych (np. zawarcia umów)
niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o przejęte
składniki".
Objaśnienia wskazują, że ocena kryterium kontynuowania działalności wymaga weryfikacji
tego, czy oprócz przeniesienia standardowych elementów towarzyszących transakcji
sprzedaży nieruchomości (takich jak grunt, budynek, infrastruktura techniczna, prawa i
obowiązki z umów najmu, które przechodzą na nabywcę z mocy prawa) dochodzi do
przeniesienia na nabywcę takich elementów jak:
· prawa i obowiązki z umów, na podstawie których udzielono zbywcy finansowania
dłużnego na realizację, nabycie, modernizację, adaptację lub przebudowę
przenoszonej nieruchomości, o ile zbywca korzystał z takiego finansowania i jest
stroną takich umów;
· umowy o zarządzanie nieruchomością;
· umowy zarządzania aktywami;
· należności o charakterze pieniężnym związane z przenoszonym majątkiem.
Co istotne, Objaśnienia wskazują również, że omawiane kryterium nie jest spełnione, w
przypadku, w którym: „nabywca sam zawarł lub zawiera umowy o zarządzanie
nieruchomością i zarządzanie aktywami, nawet z tymi samymi podmiotami, które
świadczyły ww. usługi zarządzania na rzecz zbywcy”.
W objaśnianiach wskazano, że bez wpływu na powyższe pozostaje umowa na
dostarczanie mediów. Dodatkowo, za pozostające bez wpływu na ocenę czy zbycie danej
nieruchomości podlega opodatkowaniu VAT w omawianym kontekście w Objaśnieniach
wskazano również to, czy doszło do przeniesienia elementów, które są przydatne do
wykorzystywania nieruchomości zgodnie z jej przeznaczeniem niezależnie od zamiaru
kontynuacji działalności zbywcy przez nabywcę – jako przykłady wskazano tu m.in.:
wyposażenie budynku, prawa i obowiązki z umów serwisowych (ochrona obiektu,
sprzątanie itp.).
Zdaniem Wnioskodawcy, powyżej wskazane warunki zostały spełnione. Fundacja
rodzinna, będzie mogła kontynuować dotychczasową działalność związaną z wynajmem i
zarządzania nieruchomościami po wniesieniu tychże do fundacji będzie możliwe bez
konieczności nabywania dodatkowych składników majątku. Fundacja rodzinna będzie
mogła prowadzić działalność związaną z wynajmem nieruchomości bez potrzeby
dokonywania nakładów związanych z modernizacją czy adaptacją nieruchomości oraz
zawierania nowych umów.
W świetle Objaśnień podatkowych powyższe elementy stanu faktycznego wskazują, że
nieruchomości będące przedmiotem wniesienia do fundacji rodzinnej mogą zostać
uznane za zorganizowaną, którego zbycie pozostaje poza zakresem ustawy o VAT (w myśl
art. 6 ust. 1 tejże ustawy). W celu kontynuowania działalności fundacja rodzinna nie będzie
bowiem zmuszona do podjęcia dodatkowych działań, od których taka kontynuacja byłaby
zależna – przekazywany majątek będzie umożliwiał dalsze prowadzenie tej samej
działalności gospodarczej, a prawa i obowiązki z dotychczasowych umów przejdą na
fundację (np. umowy o zarządzanie nieruchomością).
Powyższe stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie dodatkowo w orzecznictwie
polskich sądów, np. NSA w wyroku z 12 kwietnia 2019 r., sygn. I FSK 1831/17, w którym
sąd stwierdza, że jednym z argumentów decydujących o tym, że nie doszło do zbycia
przedsiębiorstwa lub ZCP jest fakt, że w stanie faktycznym na nabywcę nie przeniesiono
szeregu umów, w tym umowy o zarządzaniu nieruchomością. Podsumowując, na
podstawie zestawienia przesłanek wynikających z Objaśnień oraz okoliczności
przeprowadzanej transakcji, można wnioskować, że i drugie kryterium (możliwości
kontynuowania działalności) również jest spełnione. To świadczy o tym, że wniesienie
nieruchomości do fundacji rodzinnej stanowić będzie zbycie transakcję niepodlegającą
opodatkowaniu VAT.
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej potwierdza, w wydawanych interpretacjach
indywidualnych, że przeniesienie nieruchomości może stanowić czynność wyłączoną z
opodatkowania podatkiem VAT. Przykładowo:
· Interpretacja indywidualna DKIS z 22 lutego 2022 r., sygn. 0114-KDIP4-
2.4012.792.2021.3.WH: „ W kontekście zatem zbycia przedsiębiorstwa, z wyłączenia
stosowania przepisów ustawy korzysta przekazanie przedsiębiorstwa lub jego
niezależnej części, w tym dóbr materialnych oraz ewentualnie elementów
niematerialnych, które razem tworzą przedsiębiorstwo lub jego część zdolne do
prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Nabywca musi jednakże mieć
na celu prowadzenie przekazanego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jedynie
natychmiastową likwidację danej działalności lub sprzedanie zapasów zasobów,
jeśli istnieją”;
· Interpretacja indywidualna DKIS z 6 kwietnia 2023 r., sygn. 0114-KDIP1-
1.4012.689.2022.4.AKA: „Spółka, do której został wniesiony aport ZCP ma faktyczną
możliwość prowadzenia działalności gospodarczej w niezmienionym zakresie, bez
angażowania dodatkowych składników majątkowych lub podejmowania
dodatkowych działań. Spółka kontynuuje w oparciu o te składniki działalność
gospodarczą w takim samym zakresie, w jakim była prowadzona”.
W wydanym przez Naczelny Sąd Administracyjny orzeczeniu z 20 kwietnia 2018 r., sygn. I
FSK 1113/16, sąd zwraca uwagę na „harmonijność” przekazania składników majątku i
kontynuacji danej działalności. Jak wskazuje sąd opisując stan faktyczny tej sprawy: „(...)
działalność była prowadzona na bazie środków przekazanych przez zbywcę. Nabywca, tj.
skarżąca spółka, z mocy prawa, wstąpiła w prawa i obowiązki na podstawie umowy najmu
w miejsce dotychczasowego wynajmującego. Działające w wielu obszarach (handel, hotel,
SPA) duże centrum handlowe w sposób harmonijny przeszło, na własność skarżącej spółki
i kontynuowało swoje funkcjonowanie w niezmienionej formie, pod niezmienioną nazwą,
podobnie jak działający w obiekcie hotel. Nabyte składniki majątku niewątpliwie
umożliwiły samodzielne funkcjonowanie obiektu i kontynuowanie działalności w zakresie
prowadzonym dotychczas przez zbywcę. Ponadto, nabyta przez skarżącą spółkę
nieruchomość pełniła w niej taką samą rolę, jaką pełniła u zbywcy, tj. stanowiła przedmiot
najmu dla tych samych podmiotów gospodarczych prowadzących działalność w lokalach
użytkowych wynajmowanych na terenie centrum handlowego”.
Podobna sytuacja będzie miała miejsce w stanie faktycznym będącym przedmiotem
niniejszego wniosku – fundacja rodzinna kontynuowałaby dokładnie taką samą działalność
gospodarczą (tj. polegającą na wynajmie nieruchomości), w niezmienionej formie.
Wniesione nieruchomości pełniłyby taką samą rolę, jaką pełniły u Zbywcy, tj. stanowiły
przedmiot najmu dla tych samych najemców. Konkludując, biorąc pod uwagę wskazane
powyższe orzecznictwo można uznać, że istnieją przesłanki, by twierdzić, ze przedmiotowa
czynność wniesienia nieruchomości do fundacji rodzinnej i towarzyszące jej elementy
będzie zbyciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa w świetle przepisów VAT, co
oznacza, że planowane wniesienie nieruchomości do fundacji rodzinnej nie będzie
podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku – jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług
(t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361, ze zm.), zwanej dalej „ustawą o VAT”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”,
podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium
kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się
przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (...).
W świetle art. 2 pkt 6 ustawy o VAT:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy
oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Jednocześnie przepis art. 6 ustawy o VAT wskazuje na wyłączenia określonych czynności
spod zakresu przepisów ustawy. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą
do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej
dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne
wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu.
I tak, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o VAT:
Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub
zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Zatem w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub
zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy.
Pojęcie „transakcji zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy
towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w
ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel,
np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu
niepieniężnego, czyli aportu.
Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, powinien on być
interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a
zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do
rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu ustawy z dnia 23
kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 1061, ze zm.) lub
zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.
Stosownie do art. 2 pkt 27e ustawy o VAT:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa –
rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym
przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym
zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który
zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te
zadania.
Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby
zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i
niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu
w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach:
organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań
gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych,
stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa
trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.
Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma
swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy
czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być
dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze.
Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część
przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna
występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności
i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.
Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału
osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale
sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest
przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do
zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji
określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić
funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego
prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby
zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część,
musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako
samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne
wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić Nabywcy
podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.
Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić
potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze,
których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez
zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część
przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także
posiada wewnętrzną samodzielność finansową.
Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników
majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa,
nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona
odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie
gospodarczym.
Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych
relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze
przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego
podmiotu gospodarczego.
Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze
zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące
przesłanki:
· istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
· zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym
przedsiębiorstwie;
· składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
· zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie
realizujące ww. zadania gospodarcze.
Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie
zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w
rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT.
Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w
przepisie art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać
ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy o VAT, który wyłącza z
opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników materialnych i
niematerialnych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym
przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie
dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.
Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część
przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT uwzględnić należy
następujące okoliczności:
· zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez
zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
· faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące
przedmiotem transakcji.
Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w
przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie
przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub
podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym
przypadku zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część
przedsiębiorstwa.
Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. w
sprawie Zita-Modes C-497/01 „(...) pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez
lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy
interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi
składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami materialnymi,
które łącznie, stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do
prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego
zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów”. Z orzeczenia tego wynika
ponadto, że # w świetle tej normy Dyrektywy 2006/112/WE Rady - nabywca całości lub
części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego
przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania
danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów.
Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10
Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, wskazując, że regulacja art. 5 (8) VI
Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa
lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie
niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa
zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia
towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że
nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19
Dyrektywy 112, wymaga by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie
samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone
dobra, zarówno ruchome, jak i nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia
charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.
O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują
każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik
obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z
koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności.
W tym miejscu należy zwrócić uwagę na przepisy dotyczące działalności fundacji
rodzinnej, która uregulowana została w ustawie z dnia 26 stycznia 2023 r. o fundacji
rodzinnej (t. j. Dz.U. z 2023 r. poz. 326, ze zm.), zwanej dalej „ustawą o fundacji rodzinnej”.
Jak stanowi art. 2 ust. 1 ustawy o fundacji rodzinnej:
Fundacja rodzinna jest osobą prawną utworzoną w celu gromadzenia mienia,
zarządzania nim w interesie beneficjentów oraz spełniania świadczeń na rzecz
beneficjentów. Fundator określa w statucie szczegółowy cel fundacji rodzinnej.
Jak wynika z art. 2 ust. 2 ustawy o fundacji rodzinnej:
Przez świadczenie rozumie się składniki majątkowe, w tym środki pieniężne, rzeczy
lub prawa, przeniesione na beneficjenta albo oddane beneficjentowi do korzystania
przez fundację rodzinną albo fundację rodzinną w organizacji, zgodnie ze statutem i
listą beneficjentów.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy o fundacji rodzinnej:
Fundacja rodzinna może wykonywać działalność gospodarczą w rozumieniu art. 3
ustawy z dnia 6 marca 2018 r. - Prawo przedsiębiorców (Dz. U. z 2023 r. poz. 221)
tylko w zakresie:
1) zbywania mienia, o ile mienie to nie zostało nabyte wyłącznie w celu dalszego
zbycia;
2) najmu, dzierżawy lub udostępniania mienia do korzystania na innej podstawie;
3) przystępowania do spółek handlowych, funduszy inwestycyjnych, spółdzielni oraz
podmiotów o podobnym charakterze, mających swoją siedzibę w kraju albo za
granicą, a także uczestnictwa w tych spółkach, funduszach, spółdzielniach oraz
podmiotach;
4) nabywania i zbywania papierów wartościowych, instrumentów pochodnych i praw
o podobnym charakterze;
5) udzielania pożyczek:
a) spółkom kapitałowym, w których fundacja rodzinna posiada udziały albo akcje,
b) spółkom osobowym, w których fundacja rodzinna uczestniczy jako wspólnik,
c) beneficjentom;
6) obrotu zagranicznymi środkami płatniczymi należącymi do fundacji rodzinnej w
celu dokonywania płatności związanych z działalnością fundacji rodzinnej;
7) produkcji przetworzonych w sposób inny niż przemysłowy produktów roślinnych i
zwierzęcych, z wyjątkiem przetworzonych produktów roślinnych i zwierzęcych
uzyskanych w ramach prowadzonych działów specjalnych produkcji rolnej oraz
produktów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, o ile ilość produktów
roślinnych lub zwierzęcych pochodzących z własnej uprawy, hodowli lub chowu,
użytych do produkcji danego produktu stanowi co najmniej 50% tego produktu;
8) gospodarki leśnej.
Z cytowanych przepisów ustawy o fundacji rodzinnej wynika, że fundacja rodzinna
tworzona jest w celu gromadzenia majątku rodzinnego przedsiębiorstwa, zarządzania nim
oraz zabezpieczenia potrzeb finansowych beneficjentów tej fundacji. Fundator określa w
statucie szczegółowy cel fundacji, dodatkowo przepisy ustawy o fundacji rodzinnej
określają również zakres, w jakim fundacja może prowadzić działalność gospodarczą.
Zatem, w sytuacji wykonywania czynności wpisujących się w definicje dostawy towarów
czy świadczenia usług – w rozumieniu art. 5 ustawy o VAT – w tym również w zakresie
zbywania mienia, gdy fundacja będzie dokonywała tych czynności w sposób ciągły dla
celów zarobkowych, bez względu na cel czy rezultat tej działalności, będzie uznana za
podatnika prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ustawy o
VAT.
Z przedstawionego przez Pana we wniosku opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan
jednoosobową działalność gospodarczą, której głównym przedmiotem jest pośrednictwo
w sprzedaży miejsca na cele reklamowe. W ramach działalności wynajmuje Pan
nieruchomości innym podmiotom. Jest Pan zarejestrowanym, czynnym podatnikiem
podatku VAT. Zamierza Pan wnieść jako darowiznę do fundacji rodzinnej, której będzie
Pan fundatorem, część majątku, który wykorzystywany jest w prowadzonej przez Pana
działalności gospodarczej.
Przedmiotem darowizny będą nieruchomości (lokale mieszkalne, lokale użytkowe oraz
grunt), zawarte polisy ubezpieczeniowe na nieruchomości, zawarte umowy z najemcami
oraz umowy o utrzymanie czystości w nieruchomościach.
Pozostały majątek w działalności nie jest funkcjonalnie związany z przenoszonym do
fundacji rodzinnej majątkiem.
W działalności pozostanie majątek za pomocą którego będzie Pan prowadził działalność
związaną z działalnością reklamową. Pozostały majątek pozwoli na prowadzenie
działalności w ramach działalności jednoosobowej.
Po otrzymaniu majątku fundacja rodzinna będzie odpowiednio wyposażona w składniki
majątku na podstawie których będzie mogła prowadzić działalność w ramach tak zwanej
działalności dozwolonej (art. 5 ustawy o fundacji rodzinnej).
Przenosi Pan zarówno majątek trwały jak i zobowiązania do fundacji rodzinnej.
Na dzień planowanej transakcji przedmiot zbycia będzie stanowił wyodrębniony
organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie zespół
składników materialnych i niematerialnych w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku
od towarów i usług.
Przenoszony majątek przez Wnioskodawcę stanowi zorganizowany kompleks praw,
obowiązków i rzeczy, który zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych
przedsiębiorstwu.
Przedmiot darowizny na moment darowizny będą wyodrębnione na płaszczyźnie
organizacyjnej, tj. będą stanowiły składniki materialne przeznaczone do realizacji
określonych zadań gospodarczych i będą mogły stanowić niezależne przedsiębiorstwo
realizujące te zadania.
Przedmiot darowizny będzie wyodrębniony na płaszczyźnie finansowej, tj. będzie posiadał
samodzielność finansową pozwalającą na autonomiczne funkcjonowanie w obrocie
gospodarczym. Na podstawie ewidencji księgowej jest możliwe przyporządkowanie nie
tylko przychodów i kosztów, ale również należności i zobowiązań dla wyodrębnionej
działalności, przez co możliwe będzie ustalenie wyniku finansowego.
Przedmiot darowizny będzie wyodrębniony na płaszczyźnie funkcjonalnej, będzie stanowił
niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze.
Ze względu na wyodrębnienie na płaszczyźnie organizacyjnej, finansowej oraz
funkcjonalnej przedmiot darowizny będzie posiadał zdolność do działania jako niezależne
przedsiębiorstwo, które będzie w stanie realizować zadania gospodarcze.
Aktualnie nie jest Pan stroną umów, na podstawie których udzielono Panu finansowania
dłużnego na realizację, nabycie, modernizację, adaptację lub przebudowę przenoszonej
nieruchomości oraz o zarządzanie nieruchomościami. Jednak będzie przeniesiona umowa
na utrzymanie czystości oraz polisy ubezpieczeniowe, które w pośredni sposób wpływają
na zarzadzanie nieruchomością oraz mają na celu zabezpieczenie potencjalnych losowych
zdarzeń. Na fundację przeniesione zostaną należności o charakterze pieniężnym związane
z lokalem.
Po nabyciu majątku fundacja rodzinna – wykorzystując otrzymane składniki – będzie
prowadzić działalność w zakresie m.in. wynajmu nieruchomości.
Pana wątpliwości dotyczą kwestii uznania majątku jako zorganizowanej części
przedsiębiorstwa, którego wniesienie do fundacji rodzinnej będzie – na podstawie art. 6
pkt 1 – wyłączone spod przepisów ustawy.
Mając na uwadze powołane przepisy oraz przedstawiony we wniosku opis zdarzenia
przyszłego, stwierdzić należy, że opisany we wniosku zespół składników będących
przedmiotem planowanego zbycia do fundacji rodzinnej będzie stanowił zorganizowaną
część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, ponieważ
przedstawione przez Pana okoliczności sprawy wskazują, że ww. zespół składników będzie
odznaczać się odrębnością organizacyjną, funkcjonalną i finansową z możliwością
samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym a nabywca (fundacja rodzinna)
będzie kontynuował działalność w zakresie najmu. Wobec powyższego, zbycie składników
materialnych i niematerialnych będących przedmiotem planowanego zbycia do fundacji
rodzinnej będzie stanowiło czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT
stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Podsumowując, stwierdzam, że opisane składniki majątku stanowić będą zorganizowaną
część przedsiębiorstwa, a ich wniesienie do fundacji rodzinnej będzie – na podstawie art. 6
pkt 1 – wyłączone spod przepisów ustawy.
Zatem Pana stanowisko uznałem jako prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który
obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa:
Składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do
wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia
przyszłego oraz do przedstawienia własnego stanowiska w sprawie oceny prawnej
tego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego.
Jestem ściśle związany przedstawionym we wniosku zdarzeniem przyszłym, Pan ponosi
ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym jego przedstawieniem.
Zatem, wydając przedmiotową interpretację oparłem się na wynikającym z treści
wniosku opisie zdarzenia przyszłego. W przypadku, gdy w toku postępowania
podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny
stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w
sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona
odpowiedź traci swoją aktualność.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z
dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111 ze zm.).
Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna
(tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do
interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub
zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem
czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
1) z zastosowaniem art. 119a;
2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy
z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w
decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej
praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu
Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z
dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz.
U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę
należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej
(art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa
Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres
Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP
(art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia
przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do
zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz
powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji
podatkowej.