0111-KDIB3-3.4012.571.2024.4.PJ

📋 Podsumowanie interpretacji

Wnioskodawca, spółka X, prowadzi działalność w zakresie handlu detalicznego artykułami spożywczymi i planuje reorganizację polegającą na wydzieleniu zorganizowanej części przedsiębiorstwa zajmującego się sprzedażą detaliczną oraz jej sprzedaży podmiotowi zewnętrznemu. W związku z tym, zwrócił się do organu podatkowego z pytaniem, czy ta sprzedaż będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT. Organ potwierdził, że sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa będzie wyłączona od opodatkowania VAT, uznając, że spełnione są wszystkie przesłanki do uznania przedmiotu sprzedaży za zorganizowaną część przedsiębiorstwa. W związku z tym, organ pozytywnie rozstrzygnął zapytanie podatnika.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

Czy sprzedaż przez Wnioskodawcę sieci sklepów wraz z wyposażeniem, towarem, know-how oraz przejęcie pracowników będzie stanowić sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT? Czy czynność sprzedaży będzie wyłączona od opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT?

Stanowisko urzędu

Stanowisko Wnioskodawcy w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe. Sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa będzie wyłączona od opodatkowania VAT na podstawie art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT. Zespół składników materialnych i niematerialnych składający się na dział sprzedaży detalicznej spełnia przesłanki z art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo, stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

Państwa wniosek z 27 listopada 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie wyłączenia z opodatkowania zbycia zorganizowanej części przedsiębiorstwa wpłynął 25 listopada 2024 r. Uzupełnili go Państwo pismem z 10 lutego 2025 r. (data wpływu 18 lutego 2025 r.) oraz pismem z 5 marca 2025 r. (data wpływu: 12 marca 2025 r.) stanowiącymi odpowiedzi na wezwania Organu. Treść wniosku jest następująca: Opis stanu faktycznego Wnioskodawca – X. (zwana dalej: „Spółką” lub „Wnioskodawcą”) jest podmiotem gospodarczym, którego główny obszar działalności stanowi handel detaliczny artykułami spożywczymi. Spółka posiada sieć sklepów spożywczych na terenie kraju. Nieruchomości, w których znajdują się lokale są własnością innej spółki - Y. Spółka – Y. wynajmuje swoje nieruchomości spółce X. celem prowadzenia przez nią działalności w zakresie handlu detalicznego artykułami spożywczymi. Spółka X. wybrała opodatkowanie ryczałtem od dochodów spółek. Aktualnie Spółka planuje reorganizację, polegającą na wydzieleniu z niej zorganizowanej części przedsiębiorstwa zajmującego się sprzedażą detaliczną (ZCP), a następnie sprzedaż owej zorganizowanej części przedsiębiorstwa podmiotowi zewnętrznemu (dalej: „Spółka nabywająca lub Kupujący”). Spółka nabywająca jest opodatkowana ryczałtem od dochodów spółek (estoński CIT (podatek dochodowy od osób prawnych)). Przejęcie ma nastąpić na podstawie umowy sprzedaży (w rozumieniu art. 535 kodeksu cywilnego) zorganizowanej części przedsiębiorstwa tj.: - w zakresie najmu lokali od spółki jawnej - poprzez przeniesienie stosunków najmów lokali usługowych (sklepów) na okres 10 lat na rzecz Spółki nabywającej (rozwiązanie umów i zawarcie ich na nowo); - w zakresie najmu lokali od podmiotów zewnętrznych - poprzez renegocjację najmów lokali na okres 10 lat na rzecz kupującego; - w zakresie towarów będących obecnie na ewidencji sklepów - w całości ich własność przejdzie na kupującego: - w zakresie wyposażenia i wystroju sklepów - również w całości własność zostanie przeniesiona na kupującego; - pracownicy - nastąpi przejęcie załogi przez kupującego;

- w zakresie know-how - zostaną przeniesione na podstawie umowy sprzedaży także wytyczne dot. wystroju sklepów, ułożenia towarów na półkach, strategii cenowych, baza klientów oraz inne wartości niematerialne; - pozostałe umowy jak np.: za media - będą podlegały renegocjacji celem przeniesienia ich na kupującego (o ile będzie taka możliwość) bądź refakturowaniu do końca ich trwania (np. umowa z energetyką); Ponadto, należy zaznaczyć iż na moment dokonania transakcji sprzedaży u Wnioskodawcy istnieć będzie wyodrębnienie organizacyjne, finansowe i funkcjonalne - sam dział sprzedaży detalicznej stanowi odrębny strukturalnie dział w Spółce, księgowo i finansowo zostaną wyodrębnione przychody, jak również koszty wobec tej części przedsiębiorstwa, a sieć sprzedaży przeznaczona jest i będzie do realizacji określonego zadania - sprzedaży detalicznej. Należy też zaznaczyć, iż pozostały po transakcji majątek w Spółce stanowić będzie również stanowić zespół składników, w oparciu o który Spółka będzie mogła prowadzić w dalszym ciągu działalność operacyjną, bowiem nie przeniesie całości swojego majątku, tylko wydzieli jego zorganizowaną część. W spółce pozostaną m.in. siedziba spółki, wyposażenie biura, flota aut dostawczych oraz flota aut osobowych, kredyt obrotowy i inne zobowiązania pozostaną w Spółce, przez co będzie ona nadal zdolna realizować swoje działania w pozostałych obszarach. Równocześnie Wnioskodawca wskazuje, że w chwili obecnej, z uwagi na wciąż zmieniające się realia gospodarcze, Spółka jest w trakcie prowadzenia analiz rynkowych, w celu zbadania jaki dokładny przedmiot i zakres działalności jest dla niej optymalny do przedsięwzięcia. W uzupełnieniu wniosku z 10 lutego 2025 r., wskazali Państwo ponadto, że: Umowy najmu od spółki jawnej zostaną zawarte przez Wnioskodawcę, a następnie nastąpi ich przeniesienie na rzecz Spółki nabywającej. Umowy najmu od podmiotów zewnętrznych renegocjował będzie Wnioskodawca, w porozumieniu ze spółką nabywającą. Wyodrębnienie działu sprzedaży detalicznej nastąpi na podstawie innego dokumentu tj. uchwały wspólników spółki komandytowej, która zawierać będzie założenia i wytyczne dotyczące procesu. Zdaniem Wnioskodawcy, będące przedmiotem sprzedaży składniki materialne i niematerialne będą pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole (a nie o zbiorze pewnych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego) który mógłby stanowić dla nabywcy niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze wykonywane dotychczas u Wnioskodawcy. W ramach planowanej sprzedaży działu sprzedaży detalicznej nastąpi przeniesienie 1pracowników w formie przejścia zakładu pracy, zgodnie z art. 23 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 1465 ze zm.) Zdaniem Wnioskodawcy przedmiot sprzedaży w momencie sprzedaży będzie posiadał potencjalną zdolność do działania jako niezależne przedsiębiorstwo realizujące określone zadania gospodarcze, do który jest przeznaczony w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy. Zdaniem Wnioskodawcy prowadzona przez Wnioskodawcę ewidencja zdarzeń gospodarczych umożliwia przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do działu sprzedaży detalicznej. Założeniem transakcji, z racji wyodrębnienia finansowego przenoszonego zespołu składników jest to, aby Kupujący nie był obowiązany angażować własnych środków w celu kontynuacji działalności, do której obecnie wykorzystywany jest dział sprzedaży detalicznej. Flota aut osobowych, która pozostanie w Spółce po transakcji nie będzie służyła działalności działu sprzedaży detalicznej. Podmiot nabywający posiada własną flotę pojazdów, którą jest w stanie obsłużyć nowo nabyty zespół składników. W ramach umowy sprzedaży na Kupującego zostaną przeniesione zobowiązania i wierzytelności Wnioskodawcy związane z prowadzoną działalnością działu sprzedaży detalicznej. W ramach transakcji sprzedaży zostaną na kupującego nie zostaną przeniesione znaki firmowe Wnioskodawcy, związane z prowadzoną działalnością działu sprzedaży detalicznej, ponieważ podmiot nabywający jest zainteresowany stosowaniem własnego oznaczenia przedsiębiorstwa i wcieleniem istniejącego zespołu składników do własnej struktury. Podstawą przejęcia ZCP będzie umowa sprzedaży. Natomiast jedną z form przejęcia (przejścia) własności, w tym m in. ZCP przewidziano właśnie takową umowę sprzedaży. W związku z tym stanowić będzie ona podstawę transakcji. W uzupełnieniu z 5 marca 2025 r. wskazali Państwo, że: Będące przedmiotem sprzedaży składniki materialne i niematerialne będą pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole (a nie o zbiorze pewnych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego) który mógłby stanowić dla nabywcy niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze wykonywane dotychczas u Wnioskodawcy. Wnioskodawca wskazuje, że Przedmiot sprzedaży w momencie sprzedaży będzie posiadał potencjalną zdolność do działania jako niezależne przedsiębiorstwo realizujące określone zadania gospodarcze, do których jest przeznaczony w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy. Wnioskodawca stwierdza, że prowadzona przez Wnioskodawcę ewidencja zdarzeń gospodarczych umożliwia przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do działu sprzedaży detalicznej. Pytanie w zakresie podatku od towarów i usług Czy sprzedaż przez Wnioskodawcę sieci sklepów wraz z wyposażeniem, towarem, know- how (rozumianym jako baza klientów, wytyczne dot. wystroju czy strategii cenowych) oraz przejęcie pracowników tychże sklepów, jak również przeniesienie umów najmu lokali usługowych wraz z częścią umów za media na Spółkę nabywającą będzie stanowić sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT (podatek od towarów i usług), a tym samym czynność sprzedaży będzie wyłączona od opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT? Państwa stanowisko w sprawie w zakresie podatku od towarów i usług Zdaniem Wnioskodawcy, sprzedaż sieci sklepów wraz z wyposażeniem, towarem, know- how (rozumianym jako baza klientów, wytyczne dot. wystroju czy strategii cenowych) oraz przejęcie pracowników tychże sklepów, jak również przeniesienie umów najmu lokali usługowych wraz z częścią umów za media na Spółkę nabywającą będzie stanowić sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT, a tym samym czynność sprzedaży będzie wyłączona od opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT. Uzasadnienie własnego stanowiska Ustawodawca w słowniczku ustawowym zdefiniował w art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT czym jest zorganizowana część przedsiębiorstwa: Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o: (...) zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania; Zgodnie z powyższymi regulacjami jako ZCP rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Wyodrębnienie musi zatem zachodzić na płaszczyźnie: A) organizacyjnej - ZCP powinno istnieć w ramach struktury organizacyjnej przedsiębiorstwa jako dział, wydział, oddział. B) finansowej i rachunkowej - możliwość przyporządkowania przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do ZCP. C) funkcjonalnej - ZCP powinno być przeznaczone do realizacji określonego zadania gospodarczego: Organy wielokrotnie wypowiadały się na ten temat omawianego zagadnienia i tak np.: Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w piśmie z dnia 29 czerwca 2020 r. sygn. 0111- KDIB1#1.4010.123.2020.4.ŚS wskazał, iż: „Podstawowym wymogiem jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza. Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Zatem, samo nazwanie jednostki wewnętrznej określonym mianem nie zapewnia wyodrębnienia organizacyjnego, jeżeli nie podąża za tym autonomia decyzyjna, wyposażenie majątkowe i zarządzanie zespołem pracowniczym. Ważne jest przypisanie jednostce uprawnień skutkujących samodzielnym prowadzeniem działalności „widocznym z zewnątrz”. Takie stanowisko prezentują również sądy administracyjne, w szczególności Naczelny Sąd Administracyjny, w tym m in.: Wyrok NSA z dnia 23 sierpnia 2018 r. sygn. II FSK 2288/16 Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania na rynku jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego samodzielnego przedsiębiorstwa. Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek, wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część (...) Wyrok NSA z dnia 11 kwietnia 2019 r. - sygn. II FSK 79/17 Aby część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, powinna ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania na rynku jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne, wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa, powinny zatem umożliwić podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego samodzielnego przedsiębiorstwa. Przy ocenie wyodrębnienia określonych składników majątkowych pod uwagę należy brać sytuację istniejącą w podmiocie wnoszącym wkład, w którym winny one stanowić pewną całość. Czy też najnowszy wyrok z dnia 3 marca 2023 r. - sygn. II FSK 1844/20 Naczelny Sąd Administracyjny stwierdził iż: Zakwalifikowanie danego zespołu składników materialnych i niematerialnych jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa możliwe jest jedynie, gdy spełnione są wszystkie przesłanki określone w art. 4a pkt 4 u.p.d.o.p. Istotne jest zatem ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu. Kolejnym warunkiem jest wyodrębnienie tego zespołu w ramach istniejącego przedsiębiorstwa w trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej. Jak wspominano wyżej, u Wnioskodawcy dział sprzedaży detalicznej stanowić będzie wyodrębniony strukturalnie dział w ramach działalności prowadzonej przez podatnika. Dodatkowo, dojdzie do wyodrębnienia finansowo-rachunkowego polegającego na wyodrębnieniu księgowym przychodów i kosztów wobec tej części przedsiębiorstwa, a ponadto jak i wskazano, wyodrębniona część przedsiębiorstwa stanowić będzie całość pod względem realizacji zadania funkcjonalnego jakim jest sprzedaż detaliczna. W kontekście powyższego Wnioskodawca wskazuje, że jego wątpliwości budzi kwestia substratu majątkowego jaka wejdzie w skład przenoszonego zespołu składników. Powyższe jest istotne, z punktu widzenia wyłączeń, które zostaną dokonane w ramach przenoszonego zasobu majątkowego tj. biura spółki komandytowej, samochodów dostawczych oraz aut osobowych, kredytu obrotowego na bieżące finansowanie, rozwiązanie i zawarcie na nowo umów najmu, umowa z energetyką, która będzie refakturowana. W tym kontekście istnieją korzystne stanowiska sądów administracyjnych, które w podobnych stanach faktycznych dla branży spożywczej, potwierdzają istnienie ZCP, choćby z pewnymi wyłączeniami, jak przykładowo: „W omawianej sytuacji istotny jest fakt, że strona w tych samych lokalach i przy użyciu nabytych składników majątkowych kontynuowała prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie sprzedaży artykułów spożywczych i przemysłowych. Działalność prowadzona przez zbywcę - Spółkę A, a także ten sam rodzaj działalności prowadzonej dalej przez nabywcę prowadzona była z wykorzystaniem tych samych składników majątkowych. Strona co prawda zawarła umowy najmu lokali, lecz kontynuacja sprzedaży nie wymagała przeniesienia ani towarów ani wyposażenia sklepów. Lokalizacja sklepów nie uległa zmianie”. „(..)o tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa nie przesądza kwestia zawarcia umów najmu lokali, umów z dostawcami towarów, zatrudnienia 1pracowników. Ustawodawca w art. 55 k.c. wskazał bowiem przykładowe składniki przedsiębiorstwa. Ważne natomiast jest to, aby wyłączenie poszczególnych elementów tworzących pojęcie przedsiębiorstwa nie przekreśliło jego istoty, co w niniejszej sprawie nie miało miejsca”. „Wbrew stanowisku skarżącej nie stanowi warunku kwalifikacji przedmiotu nabycia jako zorganizowanej części przedsiębiorstwa wstąpienie we wszystkie dynamicznie zmieniające się umowy podmiotu, od którego następuje nabycie Umowy z pracownikami, aktualne pozwolenia i odbiory, baza danych kontrahentów, umowa obsługi terminalu kart płatniczych stanowią indywidualne działania podejmowane w konsekwencji dysponowania częścią majątku uprzednio zorganizowanego w celu prowadzenia określonej działalności gospodarczej” - wyrok WSA w Gdańsku z 7 września 2021 r, sygn. akt: I SA/Gd 534/21 (prawomocny). Odnosząc się z kolei do kwestii własności lokali wykorzystywanych na potrzeby działalności gospodarczej, należy stwierdzić iż posiadanie przez spółkę na własność tych lokali, nie jest obligatoryjne. Jak stwierdził Sąd Najwyższy w wyroku z dnia 15 marca 2018 r. sygn. III CSK 378/18: „(...) Wszak w skład przedsiębiorstwa nie musi wchodzić prawo własności nieruchomości, na której jest prowadzona działalność. Uprawnienie do korzystania z nieruchomości może wynikać ze stosunków obligacyjnych”. W związku z powyższym, należy stwierdzić, iż wyodrębnienie działu sprzedaży detalicznej jako w sposób przedstawiony wyżej, będzie stanowiło zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e - Ustawy o VAT. Pozostały majątek spółki taki jak: siedziba spółki, wyposażenie biura, flota aut dostawczych, flota aut osobowych, kredyt obrotowy, inne zobowiązania, pozostali pracownicy (biurowi), pozostaną w Spółce i pozwolą realizować spółce bieżącą działalność operacyjną.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej ustawą: Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Według art. 2 pkt 6 ustawy: Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. W myśl art. 7 ust. 1 ustawy: Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, (...). Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy: Sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów. Zgodnie z przedstawionymi wyżej przepisami, grunt i budynki spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Jednocześnie art. 6 ustawy wskazuje na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Są w nim wskazane czynności, które co do zasady należą do grupy czynności podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług, z uwagi jednak na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu. Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy: Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Przepisy art. 6 wskazują na wyłączenia określonych czynności spod zakresu przepisów ustawy. Są tutaj wskazane te czynności, które co do zasady należą do grupy czynności

podlegających opodatkowaniu, mieszczące się w zakresie odpłatnej dostawy towarów czy też odpłatnego świadczenia usług. Z uwagi jednakże na stosowne wyłączenie, czynności te nie podlegają opodatkowaniu. Przy czym należy zaznaczyć, że użyte w cytowanym przepisie sformułowanie „transakcje zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, nieodpłatne przekazanie, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu. Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, winien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma on zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy. Wskazany wyżej przepis art. 2 pkt 27e ustawy stanowi, że: Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza. Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa. Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą umożliwić Nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa. Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową. Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki: • istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania; • zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie; • składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych; • zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze. Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy. Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy uwzględnić należy następujące okoliczności: • zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji, oraz • faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji. Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji. Tym samym, w przypadku, gdy konieczne dla kontynuowania działalności gospodarczej jest angażowanie przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub podejmowanie dodatkowych działań, brak jest możliwości stwierdzenia, że w danym przypadku zespół składników majątkowych stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m. in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa. Jak wskazał Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. w sprawie Zita-Modes C-497/01 „(...) pojęcie zbycia, czy to za wynagrodzeniem, czy też bez lub w charakterze aportu wniesionego do spółki, całości aktywów lub jej części, należy interpretować tak, iż obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa, włącznie z jego rzeczowymi składnikami oraz, w zależności od konkretnego przypadku, składnikami materialnymi, które łącznie, stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej, natomiast nie obejmuje ono zwykłego zbycia aktywów, takiego jak sprzedaż zapasów produktów”. Z orzeczenia tego wynika ponadto, że w świetle tej normy Dyrektywy 2006/112/WE Rady - nabywca całości lub części majątku podatnika powinien mieć zamiar prowadzenia działalności nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie działać tylko w celu niezwłocznego zlikwidowania danej działalności oraz sprzedaży ewentualnych zapasów. Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, wskazując, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje zaś samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak i nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej. Ponadto, w wyroku z dnia 21 czerwca 2012 r., sygn. I FSK 1586/11 NSA zauważył, że „Sam tylko fakt wyłączenia jakiegokolwiek składnika majątku nie pozwala na stwierdzenie, że już z tego powodu przedmiotem zbycia nie jest zorganizowana część przedsiębiorstwa, bowiem decydującą jest okoliczność, czy przy użyciu tej części można samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. (...) Jeśli wyłączenie określonego składnika nie pozbawi wydzielonego kompleksu majątkowego cech przedsiębiorstwa bądź jego zorganizowanej części, to zbycie w takiej postaci nie podlega podatkowi od towarów i usług”. O tym, czy nastąpiło zbycie zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności. Z przedstawionego przez Państwa opisu sprawy wynika, że główny obszar Państwa działalności stanowi handel detaliczny artykułami spożywczymi. Posiadają Państwo sieć sklepów spożywczych na terenie kraju. Nieruchomości, w których znajdują się lokale są własnością spółki jawnej (odrębnego podmiotu). Aktualnie planują Państwo reorganizację, polegającą na wydzieleniu ze spółki komandytowej zorganizowanej części przedsiębiorstwa zajmującego się sprzedażą detaliczną (ZCP), a następnie sprzedaż owej zorganizowanej części przedsiębiorstwa podmiotowi zewnętrznemu. Przejęcie ma nastąpić na podstawie umowy sprzedaży (w rozumieniu art. 535 kodeksu cywilnego) zorganizowanej części przedsiębiorstwa, tj.: - nastąpi przeniesienie stosunków najmów lokali usługowych (sklepów) w zakresie najmu lokali od spółki jawnej - na okres 10 lat na rzecz Spółki nabywającej (rozwiązanie umów i zawarcie ich na nowo przez Wnioskodawcę, a następnie ich przeniesienie na rzecz Spółki nabywającej); - w zakresie najmu lokali od podmiotów zewnętrznych umowy najmu na okres 10 lat na rzecz kupującego renegocjował będzie Wnioskodawca, w porozumieniu ze spółką nabywającą; - w zakresie towarów będących obecnie na ewidencji sklepów - w całości ich własność przejdzie na kupującego; - w zakresie wyposażenia i wystroju sklepów - również w całości własność zostanie przeniesiona na kupującego; - pracownicy - nastąpi przejęcie załogi przez kupującego; - w zakresie know-how - zostaną przeniesione na podstawie umowy sprzedaży także wytyczne dot. wystroju sklepów, ułożenia towarów na półkach, strategii cenowych, baza klientów oraz inne wartości niematerialne; - pozostałe umowy jak np.: za media - będą podlegały renegocjacji celem przeniesienia ich na kupującego (o ile będzie taka możliwość) bądź refakturowaniu do końca ich trwania (np. umowa z energetyką). Na moment dokonania transakcji sprzedaży u Wnioskodawcy istnieć będzie wyodrębnienie organizacyjne, finansowe i funkcjonalne - sam dział sprzedaży detalicznej stanowi odrębny strukturalnie dział w spółce komandytowej, księgowo i finansowo zostaną wyodrębnione przychody, jak również koszty wobec tej części przedsiębiorstwa, a sieć sprzedaży przeznaczona jest i będzie do realizacji określonego zadania - sprzedaży detalicznej. Będące przedmiotem sprzedaży składniki materialne i niematerialne będą pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole (a nie o zbiorze pewnych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego) który mógłby stanowić dla nabywcy niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące określone zadania gospodarcze wykonywane dotychczas u Wnioskodawcy. Przedmiot sprzedaży w momencie sprzedaży będzie posiadał potencjalną zdolność do działania jako niezależne przedsiębiorstwo realizujące określone zadania gospodarcze, do który jest przeznaczony w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy. Prowadzona przez Wnioskodawcę ewidencja zdarzeń gospodarczych umożliwia przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do działu sprzedaży detalicznej. W ramach umowy sprzedaży na Kupującego zostaną przeniesione zobowiązania i wierzytelności Wnioskodawcy związane z prowadzoną działalnością działu sprzedaży detalicznej. Jak już wyjaśniono, zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich by można było mówić o nich jak o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa w momencie ich przekazania (na ile stanowią w przedsiębiorstwie w tym momencie, wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość). Przedstawione we wniosku okoliczności wskazują, że opisany zespół składników materialnych i niematerialnych składających się na dział sprzedaży detalicznej, będzie cechował się wyodrębnieniem organizacyjnym, finansowym oraz funkcjonalnym i mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące przypisane mu zadania. Za wyodrębnieniem organizacyjnym zespołu składników materialnych i niematerialnych składających się na Dział przemawia fakt, że – jak Państwo podali – dział sprzedaży detalicznej stanowi odrębny strukturalnie dział w Spółce, wyodrębnienie działu sprzedaży detalicznej nastąpi na podstawie innego dokumentu tj. uchwały wspólników spółki komandytowej. Ponadto w ramach planowanej sprzedaży działu sprzedaży detalicznej nastąpi 1przeniesienie pracowników w formie przejścia zakładu pracy, zgodnie z art. 23 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy. Powyższe świadczy, że dział sprzedaży detalicznej jest wyodrębniony organizacyjnie w strukturze przedsiębiorstwa. Opisany we wniosku zespół składników materialnych i niematerialnych składających się na dział sprzedaży detalicznej na dzień sprzedaży będzie również wyodrębniony finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, o czym świadczy fakt, że prowadzona przez Wnioskodawcę ewidencja zdarzeń gospodarczych umożliwia przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do działu sprzedaży detalicznej. Oprócz wyodrębnienia organizacyjnego i finansowego, opisany zespół składników materialnych i niematerialnych składających się na dział sprzedaży detalicznej będzie również na dzień sprzedaży wyodrębniony funkcjonalnie w istniejącym przedsiębiorstwie. Jak wskazali Państwo w opisie sprawy sieć sprzedaży przeznaczona jest i będzie do realizacji określonego zadania - sprzedaży detalicznej, a przedmiot sprzedaży w momencie sprzedaży będzie posiadał potencjalną zdolność do działania jako niezależne przedsiębiorstwo realizujące określone zadania gospodarcze, do który jest przeznaczony w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy. Jednocześnie Spółka będzie nadal zdolna realizować swoje działania w pozostałych obszarach innych niż działalność przypisana do działu sprzedaży detalicznej. Przedstawione w opisie sprawy okoliczności oraz dokonana w kontekście przytoczonych regulacji prawnych oraz orzecznictwa TSUE ich całościowa analiza, prowadzi do wniosku, że zostaną spełnione wszystkie wskazane wcześniej przesłanki do uznania zespołu składników materialnych i niematerialnych składających się na dział sprzedaży detalicznej, za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. W konsekwencji uznania opisanego zespołu składników materialnych i niematerialnych składających się na dział sprzedaży detalicznej za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, planowana transakcja sprzedaży ww. zespołu składników podmiotowi zewnętrznemu będzie stanowić czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy. Jak bowiem wskazali Państwo we wniosku – Spółka nabywająca będzie kontynuowała dotychczasową działalności, do której obecnie wykorzystywany jest dział sprzedaży detalicznej i nie będzie obowiązana angażować własnych środków w celu kontynuacji. Należy zatem zgodzić się z Państwa stanowiskiem, zgodnie z którym sprzedaż sieci sklepów wraz z wyposażeniem, towarem, know-how (rozumianym jako baza klientów, wytyczne dot. wystroju czy strategii cenowych) oraz przejęcie pracowników tychże sklepów, jak również przeniesienie umów najmu lokali usługowych wraz z częścią umów za media na Spółkę nabywającą będzie stanowić sprzedaż zorganizowanej części przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT, a tym samym czynność sprzedaży będzie wyłączona od opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT. Tym samym Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia. Niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie. Zaznaczenia wymaga, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe

tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność. Równocześnie w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji - Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2025 r. poz. 111). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji. - Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej: 1) z zastosowaniem art. 119a; 2) w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług; 3) z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści. - Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej: Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (...). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA): - w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo - w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/wnioski albo /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA). Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej.

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili