Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 października 2024 r. wpłynął Państwa wniosek z 27 maja 2024 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy zakupie towarów i usług służących realizacji Projektu. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 16 grudnia 2024 r. (wpływ 19 grudnia 2024 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca będąc zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, przystępuje do realizacji projektu „(`(...)`)” w ramach programu (`(...)`)).

Projekt będzie realizowany w partnerstwie w oparciu o zawartą umowę z różnymi podmiotami. Województwo (…) jest Liderem projektu, natomiast Partnerami Projektu są: (…).

Realizacja Projektu po stronie administracji samorządowej należy do Urzędu Marszałkowskiego Województwa (…). Projekt został ujęty w (…) jako przedsięwzięcie priorytetowe o szczególnym znaczeniu dla rozwoju regionu. (`(...)`).

W Projekcie zaplanowano następujące zadania:

1. Spotkania i podnoszenie kompetencji (`(...)`);

2. Obserwatoria (`(...)`);

3. Podnoszenie kompetencji;

4. Wizyty studyjne;

5. Badania i analizy;

6. Współpraca nauka-biznes.

Uniwersytet (`(...)`), jako partner Projektu, będzie realizował następujące zadania:

1. Obserwatorium (`(...)`).

W ramach obserwatorium zadaniem (`(...)`) będzie prowadzenie ciągłych badań zmienności sektora (`(...)`). Przewidziano realizację różnych form badania rynku jednostek sektora (`(...)`). Badania będą prowadzone w okresie realizacji projektu z częstotliwością od 1 do 4 razy w roku. Badania obejmują: badania fokusowe, indywidualne wywiady pogłębione, badania koniunktury, itp. Na koniec każdego roku Projektu powstanie raport roczny. Na potrzeby identyfikacji respondentów przewidziano zakup bazy danych. Przewidziano wynagrodzenia (refundacja, dodatek) pracowników (`(...)`) uczestniczących w projekcie. Realizacja badań będzie prowadzona poprzez zlecenie usług wyspecjalizowanym jednostkom.

2. Podnoszenie kompetencji (`(...)`).

W ramach tego zadania przewidziano realizację okresowych (4 razy w roku) szkoleń, warsztatów, spotkań eksperckich kierowanych do jednostek branży (`(...)`). (`(...)`) będzie odpowiedzialny za wybór jednostek szkolonych, przygotowanie i organizację. Tematyka szkoleń powinna wzmacniać kompetencje sektora w zakresie B+R. Zakres wydatków obejmuje usługę szkoleń, wynajem sal, katering, wynagrodzenia ekspertów oraz osobowe koszty przygotowań szkoleń ponoszone przez (`(...)`).

Przyznawane granty powinny przyczynić się do promocji osiągnięć (`(...)`), zwiększenia ich wpływu na rozwój innowacyjności, a przede wszystkim wzmocnienia współpracy między środowiskiem naukowym a otoczeniem gospodarczym. Wdrożenie kompleksowych działań na rzecz prowadzenia procesu przedsiębiorczego odkrywania (`(...)`) w województwie (`(...)`) przyczyni się do wzmacniania innowacyjności i konkurencyjności regionu. Biorąc pod uwagę powyższe, Wnioskodawca informuje, że towary i usługi nabywane w ramach realizacji projektu pn. „(`(...)`)” będą wykorzystywane wyłącznie do leżących w zakresie działalności statutowej Uniwersytetu (`(...)`).

Zauważyć należy, iż Wnioskodawca w ramach przedmiotowego Projektu będzie nabywał usługi lub towary w oparciu o dokumenty (faktury), które będą wystawiane na jego rzecz – w zakresie realizowanego przez niego zakresu Projektu. Podkreślenia wymaga fakt, iż Wnioskodawca w przedmiotowym Projekcie występuje jako jeden z (`(...)`) Partnerów. Liderem projektu jest Województwo (`(...)`).

Efekty Projektu będą wykorzystywane do działalności podstawowej prowadzonej przez Wnioskodawcę, tj. w celach naukowych oraz dydaktycznych. Będą one służyły w głównej mierze, po stronie Wnioskodawcy, upowszechnianiu publicznemu zdobytej wiedzy naukowej.

Całość wydatków kwalifikowanych w ramach przedmiotowego Projektu będzie dofinansowana w 100% przez instytucję finansującą.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu sprawy

Efekty realizacji Zadania, będą wykorzystywane do czynności zwolnionych z podatku od towarów i usług oraz incydentalnie do czynności niepodlegających opodatkowaniu.

Na pytanie o treści:

W przypadku, gdy wydatki dotyczące zadania pn.: „(`(...)`)” będą wykorzystywać Państwo zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT (podatek od towarów i usług) oraz niepodlegających opodatkowaniu i/lub zwolnionych, prosimy o wskazanie, czy będą Państwo w stanie dokonać odrębnego przyporządkowaniu kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT oraz czynnościami niepodlegającymi podatkowaniu i/lub zwolnionymi od podatku VAT?

Odpowiedzieli Państwo: TAK.

Pytanie

Czy w związku z realizacją projektu „(`(...)`)”, Wnioskodawcy przysługuje prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy zakupie towarów i usług służących realizacji ww. Projektu zgodnie z art. 86 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2023 r. poz. 1570 ze zm.) ?

Państwa stanowisko w sprawie

W związku z realizacją projektu pn. „(`(...)`)” Wnioskodawca nie będzie wykonywał czynności opodatkowanych, zatem nie zostanie spełniona przesłanka warunkująca prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony określony w art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z powyższym, Wnioskodawca nie będzie uprawniony do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy zakupie towarów i usług, służących realizacji Projektu. Uniwersytet (`(...)`) przy realizacji projektu będzie wykonywać czynności statutowe Uczelni w zakresie edukacji i rozpowszechaniu wiedzy naukowej.

W ocenie Wnioskodawcy, rezultaty Projektu będą wykorzystywane zarówno do realizacji zadań objętych treścią zwolnienia ujętego w art. 43 ust. 1 pkt 26) lit. b), tj. usługi świadczone przez uczelnie, jednostki naukowe Polskiej Akademii Nauk oraz instytuty badawcze, w zakresie kształcenia oraz dostawę towarów i świadczenie usług ściśle z tymi usługami związane, jak i do realizacji zadań, które nie podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

W opisie stanu faktycznego wskazano, iż Wnioskodawca w przedmiotowym Projekcie będzie wykonywał czynności związane z prowadzeniem badań. Wnioskodawca, w ramach realizowanego Projektu, nie będzie generował dochodów ani wykonywał czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Tym samym, nie będzie prowadził działalności gospodarczej – komercyjnej. Wobec powyższego uznać należy, iż na gruncie art. 15 ust. 2 ustawy, nie będzie on z tego tytułu podatnikiem podatku od towarów i usług, tj. przy prowadzeniu badań naukowych, które należą do jego zadań statutowych. Działalności tej nie można zaliczyć do działalność producentów, handlowców lub usługodawców, o których w tym przepisie. Dodatkowo wskazać należy, iż badania naukowe nie mają, w tym przypadku celu komercyjnego po stronie Wnioskodawcy, a służyć będą jedynie publicznemu upowszechnieniu zdobytej wiedzy.

Jednocześnie, z uwagi na wskazany zakres związany z prowadzeniem różnego rodzaju szkoleń, warsztatów i spotkań, które nie będą miały charakteru odpłatnego, tj. z tytułu uczestnictwa w nich nie będzie pobierana odpłatność od uczestników.

Wnioskodawca jest na stanowisku, że działania te będą objęte zwolnieniem, o którym w treści art. 43 ust. 1 pkt 26 lit. b) oraz pkt 29 lit. c) ustawy.

W zakresie kosztów, które wystąpią w ramach realizowanego Projektu po stronie Wnioskodawcy wskazać należy, iż w głównej mierze będą one oparte o koszty wynagrodzeń pracowników naukowych uczelni. Koszty te będą przez Wnioskodawcę dzielone na gruncie ustawy na koszty odnoszące się do czynności zwolnionych i czynności nieopodatkowanych.

W związku z powyższym, Wnioskodawca jest on na stanowisku, że nie będzie mu przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur dokumentujących realizację zadań w ramach Projektu.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do odliczenia podatku przysługuje tylko zarejestrowanym, czynnym podatnikom VAT oraz jedynie w przypadku, gdy nabywane towary i usługi mają związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 361 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Stosownie do cytowanych przepisów, na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Państwa wątpliwości dotyczą braku możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy zakupie towarów i usług służących realizacji Projektu.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym więc warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT, jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostaną spełnione, ponieważ efekty realizacji zadania, nie będą przez Państwa wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, lecz – jak wskazali Państwo w opisie sprawy – do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz incydentalnie do czynności niepodlegających opodatkowaniu. Ponadto, towary i usługi nabywane w ramach realizacji projektu pn. „(`(...)`)” będą wykorzystywane wyłącznie do leżących w zakresie działalności statutowej Uniwersytetu (`(...)`). Wnioskodawca w ramach przedmiotowego Projektu będzie nabywał usługi lub towary w oparciu o dokumenty (faktury), które będą wystawiane na jego rzecz – w zakresie realizowanego przez niego zakresu Projektu. Efekty Projektu będą wykorzystywane do działalności podstawowej prowadzonej przez Wnioskodawcę, tj. w celach naukowych oraz dydaktycznych. Będą one służyły w głównej mierze, po stronie Wnioskodawcy, upowszechnianiu publicznemu zdobytej wiedzy naukowej.

Jednocześnie zaznaczenia wymaga, że na pytanie o treści: „W przypadku, gdy wydatki dotyczące zadania pn.: „(`(...)`)” będą wykorzystywać Państwo zarówno do czynności opodatkowanych podatkiem VAT oraz niepodlegających opodatkowaniu i/lub zwolnionych, prosimy o wskazanie, czy będą Państwo w stanie dokonać odrębnego przyporządkowaniu kwot podatku naliczonego związanego z czynnościami opodatkowanymi podatkiem VAT oraz czynnościami niepodlegającymi podatkowaniu i/lub zwolnionymi od podatku VAT?”, wskazali Państwo, że tak. Natomiast – jak jednoznacznie wynika z treści wniosku – efekty realizacji Zadania, będą wykorzystywane do czynności zwolnionych z podatku od towarów i usług oraz incydentalnie do czynności niepodlegających opodatkowaniu.

W związku z powyższym, ze względu na niespełnienie podstawowej pozytywnej przesłanki, warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług, nie mają Państwo – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego na fakturach dokumentujących zakupy związane z realizacją Projektu.

Podsumowanie

W związku z realizacją projektu pn. „(`(...)`)” nie przysługuje Państwu prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od zakupów towarów i usług służących realizacji ww. Projektu.

Tym samym Państwa stanowisko przedstawione we wniosku jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (oraz z opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. Tak więc, w rozstrzygnięciu oparto się na informacji, że efekty realizacji Zadania, będą wykorzystywane do czynności zwolnionych z podatku od towarów i usług oraz incydentalnie do czynności niepodlegających opodatkowaniu. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Pojęcie „kosztu kwalifikowalnego” nie jest pojęciem podatkowym i organy podatkowe nie są właściwe do rozstrzygania wątpliwości podatników odnośnie możliwości zaliczania wartości podatku od towarów i usług do kosztów kwalifikowalnych. Kwestię tę rozstrzygają bowiem przepisy regulujące zasady korzystania ze środków pomocowych. Zasady i przepisy podatkowe przywołane w uzasadnieniu niniejszej interpretacji mogą być jedynie pomocne przy dokonywaniu oceny, czy podatek VAT w tej sytuacji powinien być kosztem kwalifikowalnym. W związku z powyższym nie zajęto stanowiska w tej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2024 r. poz. 935; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Warszawska 5, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2383 ze zm.).