Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku wspólnego o wydanie interpretacji indywidualnej

2 listopada 2022 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 30 października 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

· podatku od towarów i usług w zakresie niepodlegania opodatkowaniu sprzedaży działek nr (…), będących we współwłasności majątkowej małżeńskiej i sposobu dokumentowania ww. sprzedaży oraz

· podatku dochodowego od osób fizycznych.

Treść wniosku wspólnego jest następująca:

Zainteresowani, którzy wystąpili z wnioskiem

1. Zainteresowany będący stroną postępowania:

Pan

`(...)`

2. Zainteresowana niebędąca stroną postępowania:

Pani

`(...)`

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca: Pan (dalej: „Wnioskodawca I”) oraz jego żona Pani (dalej: „Zainteresowana”); (dalej łącznie zwani: „Sprzedający”) są osobami fizycznymi, polskimi rezydentami podatkowymi. Pozostają we wspólności majątkowej ustawowej (małżeńskiej).

Głównym zajęciem Sprzedających jest prowadzenie działalności w sektorze produkcji spożywczej, jako wspólnicy spółki jawnej (…). Prócz tego, Sprzedający są właścicielami nieruchomości rolnych, na których prowadzą gospodarstwo rolne od co najmniej 5 lat. Sprzedający od kilku lat powiększają posiadane gospodarstwo rolne - tzn. dokupują wspólnie grunty w najbliższej okolicy.

Sprzedający są także wspólnikami spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, natomiast Wnioskodawca 1 jest także wspólnikiem spółki komandytowej oraz od czerwca 2018 r. prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, której zgodnie z CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej) przeważającą działalnością są Obiekty noclegowe turystyczne i miejsca krótkotrwałego zakwaterowania (kod PK.D 55.20.Z). Jednocześnie druga ze Sprzedających - tzn. Zainteresowana - nie prowadzi jednoosobowej działalności gospodarczej.

Wnioskodawca 1 jest zarejestrowany jako czynny podatnik podatku od towarów i usług (dalej: „podatek VAT (podatek od towarów i usług)”) z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, która obejmuje m.in. wynajem lokali mieszkalnych.

Oboje Sprzedający w latach 2017-2021 nabyli kilka działek obejmujących grunty orne. Celem zakupu nieruchomości było przede wszystkim powiększenie rodzinnego gospodarstwa rolnego (taki cel jest jasno wskazany w części aktów notarialnych dokumentujących transakcje), a nabywane nieruchomości w całości położone są w sąsiedztwie zamieszkania Sprzedających (w innej miejscowości, lecz w dwóch sąsiednich gminach), a bezpośrednio w sąsiedztwie dotychczas posiadanych już gruntów ornych obejmujących gospodarstwo rolne (tzn. sąsiadują przez drogi: gminną i wojewódzką z innymi posiadanymi już działkami).

Przedmiotowy wniosek dotyczy poniższych niezabudowanych działek gruntowych (gruntów ornych), nabytych (zakupionych na wolnym rynku) w latach 2017-2021 do majątku prywatnego przez oboje Sprzedających w ramach wspólności majątkowej do majątku wspólnego małżonków, w miejscowości (…), gmina (…), woj. (…) (dalej: „Działki”, „Przedmiotowe Działki”):

| Nr | Nr działki | Powierzchnia w ha | Klasa gruntu | Rok zakupu | 1. | (…) | 0,2569 | IVa | 2017 | 2. | (…) | 0,25 | IVa | 2017 | 3. | (…) | 0,35 | IVa | 2018 | 4. | (…) | 0,24 | IVa | 2017 | 5. | (…) | 0,12 | IVa | 2018 | 6. | (…) | 0,2108 | IVa | 2017 | 7. | (…) | 0,11 | IVa | 2018 | 8. | (…) | 0,13 | IVa | 2021

Przedmiotowe Działki niezabudowane, o statusie gruntów ornych znajdują się na terenie, gdzie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego (jako tereny produkcyjno-usługowe). Część z działek posiada dostęp do drogi publicznej, część zaś nie posiada takiego dostępu.

Sprzedający wskazują, że dotychczas w stosunku do Przedmiotowych Działek:

1. nie występowali o wydanie warunków zabudowy dla Przedmiotowych Działek;

2. nie dokonywali żadnych naniesień, zabudowy, instalacji na Działkach;

3. nie dokonywali przyłączy mediów/uzbrojenia do Działek (tj. wody, prądu itp.);

4. nie wykonywali żadnego rodzaju bezpośrednich działań przygotowawczych do budowy na Działkach (jak wycinka drzew, wytyczanie terenu itd.);

5. nie prowadzą działalności gospodarczej na Działkach ani z ich wykorzystaniem;

6. nie wprowadzali Działek do ewidencji środków trwałych działalności gospodarczej Wnioskodawcy ani w żadnej ze spółek, w których Sprzedający uczestniczą;

7. nie dokonywali żadnych zmian prawnych ani faktycznych w statusie Działek, tj. nie dokonywali podziału, scalenia itp.;

8. nie zawierali z nikim umów pośrednictwa w zakresie sprzedaży Działek w przyszłości;

9. nie podejmowali działań marketingowych w celu sprzedaży Działek w przyszłości (nie wystawiali żadnych ogłoszeń publicznych o zamiarze sprzedaży Działek), a także nie próbowali dotychczas sprzedawać Działek;

10. nie zamawiali/nie zlecali przygotowania jakichkolwiek planów związanych z Działkami, w tym opinii geodezyjnych, planów architektonicznych, a także wycen Działek itd.;

11. nie podejmowali bezpośrednich działań mających na celu zwiększenie wartości Działek (ewentualny wzrost wartości Działek może wynikać z upływu czasu od zakupu i naturalnego wzrostu wartości tego rodzaju nieruchomości);

12. utrzymywali Działki od dnia zakupu w ramach swojego gospodarstwa rolnego częściowo jako nieużytki a częściowo jako uprawy rolne;

13. odprowadzali dotychczas od Działek podatek rolny;

14. nabyli Działki od osób fizycznych, zaś przy nabyciu odprowadzono podatek PCC (podatek od czynności cywilnoprawnych) (nie wystąpiły przesłanki opodatkowania VAT transakcji zakupów);

15. nie uzyskiwali indywidualnych interpretacji podatkowych;

16. nie zamierzają w najbliższym czasie dokonywać żadnych wydatków inwestycyjnych, modyfikacji, ulepszeń na Przedmiotowych Działkach.

Sprzedający zakupili Działki dla celu powiększenia posiadanego gospodarstwa rolnego, jednocześnie prócz Przedmiotowych Działek, w ciągu ostatnich pięciu lat Sprzedający zakupili także inne działki w podobnym celu (nie objęte niniejszym Wnioskiem). Dotychczas Sprzedający nie prowadzili na Działkach działalności gospodarczej, ani nie mieli takiego zamiaru.

Sprzedający, prócz gospodarstwa rolnego (składającego się m.in. z wielu działek rolnych) posiadają również inne nieruchomości, w tym wynajmowane lub dzierżawione. Jednakże, Sprzedający podkreślają, że ta działalność nie jest powiązana z posiadaniem gruntów ornych będących przedmiotem niniejszego Wniosku.

Sprzedający zamierzają sprzedać Przedmiotowe Działki spółce kapitałowej, która jest podatnikiem VAT czynnym. Wnioskodawcy są wspólnikami tej spółki.

Transakcja sprzedaży miałaby miejsce najwcześniej w 2023 r., tj. po upływie 5 lat od końca roku, w którym nabyte zostały Działki o numerach: (…) (dalej: „Działki Grupa 1”). W zakresie pozostałych Działek o numerach: (…) (dalej: „Działki Grupa 2”) okres 5 lat od końca roku nabycia, nie upłynąłby w chwili transakcji sprzedaży.

Pytania

1. Czy planowana sprzedaż Przedmiotowych Działek nie będzie stanowiła czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT? (oznaczone we wniosku jako nr 3)

2. W przypadku uznania, że sprzedaż Przedmiotowych Działek podlega opodatkowaniu podatkiem VAT czy faktura dokumentująca dostawę Przedmiotowych Działek powinna zostać wystawiona przez Wnioskodawcę 1 oraz odrębnie przez Zainteresowaną? (oznaczone we wniosku jako nr 4)

Stanowisko Zainteresowanych w sprawie

1. Zdaniem Sprzedających, planowana sprzedaż Przedmiotowych Działek (obu Grup) w ramach przedstawionego zdarzenia przyszłego nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT. (oznaczone we wniosku jako stanowisko 3)

2. W przypadku uznania stanowiska do pytania nr 3 za nieprawidłowe, tj., że sprzedaż Przedmiotowych Działek (obu Grup) podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, zdaniem Sprzedających faktura dokumentująca dostawę Przedmiotowych Działek powinna zostać wystawiona wyłącznie przez Wnioskodawcę 1 (w odniesieniu do całości wynagrodzenia). (oznaczone we wniosku jako stanowisko 4)

UZASADNIENIE STANOWISKA ZAINTERESOWANYCH/SPRZEDAJĄCYCH

Uzasadnienie do pytania nr 1 (oznaczone we wniosku jako stanowisko 3)

Zdaniem Sprzedających, planowana sprzedaż Przedmiotowych Działek w ramach przedstawionego zdarzenia przyszłego nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT, w tym nie będzie podlegała zwolnieniu z podatku VAT, gdyż Sprzedający nie będą działać w charakterze podatnika podatku VAT, a więc osoby prowadzącej działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Dla potrzeb uzasadnienia stanowiska Sprzedających należy wskazać podstawowe regulacje opodatkowania podatkiem od towarów i usług istotne w tym wypadku.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Jednocześnie, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Przy czym, zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 6 ustawy o VAT za towar należy rozumieć rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W tym kontekście, co do zasady - niezabudowany grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, a jego sprzedaż może być traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju. Jednak samo stwierdzenie, że podmiot dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu nie jest wystarczającą przesłanką, aby dana czynność podlegała opodatkowaniu VAT. Kluczowym jest tu, aby podmiot działał w charakterze podatnika, a więc osoby prowadzącej działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Jednocześnie, zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W rezultacie, aby doszło do faktycznego zaistnienia konieczności opodatkowania danej czynności VAT, niezbędne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik VAT. Dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT.

Uzasadnione jest zatem wykluczenie z grona podatników osób fizycznych w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej. W konsekwencji należy uznać, że nie jest podatnikiem podatku VAT ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej. Dokonywanie określonych czynności poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

W tym miejscu należy wskazać, że analiza braku wystąpienia przesłanek uznania planowanej transakcji za wykonywaną w ramach działalności gospodarczej dla potrzeb podatku dochodowego od osób fizycznych nie stanowi automatycznie podstawy dla uznania takich samych skutków na gruncie przepisów opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Niemniej, argumentacja przedstawiona w kontekście opodatkowania PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych), a w szczególności okoliczności faktyczne i brak zorganizowanych działań Sprzedających w kierunku zwiększenia wartości działki dla potrzeb sprzedaży jej z zyskiem stanowią istotny argument, który w ocenie Sprzedających wzmacnia ich stanowisko także na gruncie VAT.

Mając powyższe na uwadze uznanie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika (dla potrzeb VAT) prowadzącego handlową działalność gospodarczą jako handlowiec wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem takiej aktywności danej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną, może być przykładowo (podobnie jak w przypadku tej kwestii w PIT): nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, uzbrojenie w media, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich itd. Przy czym na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

W tym kontekście przytoczyć można rozstrzygnięcie NSA z 29 października 2007 r., (sygn. akt I FPS 3/07): „ani więc formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo lecz z zamiarem częstotliwości nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do tej konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.”

W tym zakresie należy uznać, że również na gruncie przepisów unijnych, zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Na kwestię „majątku prywatnego” i jego odrębności od tego, który wykorzystywany jest na potrzeby działalności gospodarczej w podatku VAT, zwrócił także uwagę TSUE w orzeczeniu w sprawie C- 291/92 Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht. Sprawa dotyczyła kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. TSUE stwierdził, że „majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania nieruchomości w ramach majątku osobistego.

Biorąc pod uwagę powyższe, w kwestii opodatkowania VAT przyszłej sprzedaży Działek istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego we wniosku stanu przyszłego Sprzedający, w celu dokonania sprzedaży Działek podjęli aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. To skutkowałoby koniecznością uznania ich za podmioty prowadzące działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatników podatku VAT. W przeciwnym razie, należy uznać, że sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym Sprzedających.

W tym kontekście wskazać należy, że z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że oboje Sprzedający uznają, że planowana Sprzedaż będzie mieć miejsce poza działalnością gospodarczą, a w szczególności poza działalnością prowadzoną przez Wnioskodawcę. Jako, że oboje Sprzedający nie prowadzą działalności w zakresie obrotu nieruchomościami i nie mają zamiaru prowadzić takiej działalności profesjonalnie wobec Przedmiotowych Działek. Co więcej, Zainteresowana 1 nie jest zarejestrowana dla potrzeb podatku VAT i na tę chwilę żadna z jej aktywności tego nie wymaga. Jak wskazano w odniesieniu do pytania w zakresie skutków podatkowych w PIT - planowana transakcja dotyczy gruntów rolnych pozostających obecnie we wspólnym majątku osobistym małżonków w ramach posiadanego gospodarstwa rolnego. Dodatkowo dokonując zakupów poszczególnych działek intencją małżonków było nabycie do prowadzonego gospodarstwa. W związku z tym opłacali oni dotychczas podatek rolny do tych gruntów, zaś same Działki nie służyły małżonkom nigdy w działalności gospodarczej, ani też nie czerpali z nich zysków w ramach działalności gospodarczej - Działki utrzymywali oni od dnia zakupu w ramach swojego gospodarstwa rolnego częściowo jako nieużytki a częściowa jako uprawy rolne.

W tym miejscu Sprzedający ponownie pragną powołać się na wylistowanie okoliczności wskazujących na brak profesjonalnego i zarobkowego charakteru nabycia, posiadania oraz planowanej sprzedaży Działek, zawarte w opisie stanu faktycznego oraz powołane ponownie w uzasadnieniu do pytania nr 1 i 2 odnośnie do opodatkowania PIT. Przytoczyć można w skrócie okoliczności takie jak brak podejmowania przez Sprzedających dotychczas aktywności mających na celu zwiększenie wartości Działek, w tym dokonywanie ulepszeń jak: zabudowy, uzbrojenia w media, instalacji, przyłączy, utwardzenia dróg, prac przygotowawczych do budowy (jak wycinka drzew, geodezyjne wytyczanie itp.); występowanie o pozwolenia związane z gruntami; podejmowanie działań promocyjno-marketingowych w celu sprzedaży działek, w tym zawieranie umów z profesjonalistami w zakresie obrotu i sprzedaży nieruchomości (w tym pośrednictwa).

Dodatkowo Sprzedający zakupili działki prywatnie, bez VAT (przy zakupach opłacano podatek od czynności cywilno-prawnych), jednocześnie w żadnym momencie nie pozostawały one w ewidencji środków trwałych działalności gospodarczej Wnioskodawcy ani też w żadnym dotychczasowym momencie nie czerpano z nich zysków w ramach działalności gospodarczej, gdzie właściwym byłoby zastosowanie regulacji ustawy o VAT. Jak już wspominano Działki służyły wyłącznie w ramach gospodarstwa rolnego.

Stanowisko podatnika w podobnych sprawach było uznawane za prawidłowe m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 22 września 2022 r. (sygn. 0112-KDIL1-3.4012.294.2022.2.JK), gdzie końcowo uznano, że: „w analizowanej sprawie brak jest przesłanek świadczących o takiej Pana aktywności w przedmiocie planowanej sprzedaży działek, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego - stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie wystąpił bowiem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że sprzedaż wydzielonych części działek wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Nie podjął Pan takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Działania podejmowane przez Pana należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Sprzedając działki skorzysta Pan z przysługującego Mu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, co oznacza, że nie wypełni przesłanek zdefiniowanych w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy, i nie wystąpi w roli podatnika podatku od towarów i usług prowadzącego działalność gospodarczą - w stosunku do tej transakcji. W konsekwencji, sprzedaż działek nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.”

Reasumując, analiza przedstawionych we wniosku okoliczności w świetle przywołanych regulacji prowadzi do stwierdzenia, że planowanej sprzedaży Przedmiotowych Działek (obu grup) Sprzedający dokonają poza podatkiem VAT jako sprzedaży elementów wspólnego majątku prywatnego nie służącego do podlegającej VAT działalności gospodarczej.

Uzasadnienie do pytania nr 2 (oznaczone we wniosku jako stanowisko 4)

W przypadku uznania, że sprzedaż Przedmiotowych Działek podlega jednak opodatkowaniu podatkiem VAT, zdaniem Sprzedających faktura dokumentująca dostawę Przedmiotowych Działek powinna zostać wystawiona wyłącznie przez Wnioskodawcę 1 (w odniesieniu do całości wynagrodzenia). Wynika to przede wszystkim z faktu, że Zainteresowana nie prowadzi żadnej działalności gospodarczej, nie jest zarejestrowana na potrzeby podatku od towarów i usług w Polsce i obecnie nie zamierza podejmować działań, które wymagałyby takiej rejestracji. W dalszym ciągu też podtrzymuje argumenty zawarte w uzasadnieniu do poprzednich pytań - wskazujące na brak prowadzonych działań wobec Przedmiotowych Działek wskazujących na wolę i faktyczne prowadzenie w związku z nimi działalności gospodarczej, w tym objętej VAT.

W sytuacji uznania przez wydający interpretację organ podatkowy, że planowana sprzedaż Przedmiotowych Działek wymagałaby objęcia opodatkowaniem VAT, a co za tym idzie udokumentowaniem fakturą, Sprzedająca zmuszona byłaby zarejestrować się na podatek od towarów i usług w Polsce wyłącznie dla potrzeb tej jednej transakcji.

W konsekwencji stanowiska Sprzedających wobec pytań poprzednich Wnioskodawca 1 - wskazuje, że obecnie posiada on zarejestrowaną działalność gospodarczą, jednakże - jak wskazywano w uzasadnieniu do wcześniejszych pytań - planowana sprzedaż Przedmiotowych Działek nie jest intencją Sprzedających objęta aktywnością w ramach tej działalności gospodarczej, natomiast ma mieć miejsce z majątku prywatnego i w związku z zarządzaniem tymże majątkiem objętym małżeńską współwłasnością. W rezultacie, w ocenie Wnioskodawcy 1 nie jest objęta działalnością w ramach jego rejestracji na VAT. Jednakże, Sprzedający biorą pod uwagę negatywną odpowiedź na wcześniejsze pytanie, a co za tym idzie konieczność objęcia planowanej sprzedaży Przedmiotowych Działek opodatkowaniem podatkiem od towarów i usług w Polsce, w związku z czym stoją na stanowisku - że wyłącznie Wnioskodawca 1 - jako podmiot zarejestrowany na VAT powinien wykazać planowaną transakcją w rejestrze VAT jako obrót VAT i wyłącznie on powinien wystawić fakturę VAT na całość sprzedaży, tak aby małżonka nie była zmuszona dokonywać rejestracji na VAT. Z perspektywy dokumentacyjnej dla przyszłego nabywcy Przedmiotowych Działek wystawienie faktury wyłącznic przez Wnioskodawcę 1 nie będzie rodziło skutków innych/negatywnych wobec sytuacji wystawienia przez 2 osoby. Wręcz przeciwnie transakcja będzie prostsza dla wszystkich stron. Podobnie z perspektywy dokumentacji w rejestrach VAT nie dojdzie do sztucznego dzielenia przedmiotu transakcji i sprzedaż będzie bardziej przejrzysta przy jej ocenie przez organ podatkowy w przypadku przyszłej kontroli.

Sprzedający uzasadniają swoje stanowisko jak niżej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stwarza to dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą specyficzną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy o VAT nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. W rezultacie uznać należy, że podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. Sprzedający uznają, że w sytuacji uznania ich stanowiska w zakresie pytania nr 1 (oznaczone we wniosku jako stanowisko 3) za nieprawidłowe będzie wynikało to głównie z istnienia zarejestrowanej przez Wnioskodawcę 1 działalności gospodarczej (co prawda w innym zakresie jednak - w sytuacji uznania takiego przez organ podatkowy - tak będzie należało przyjąć dla oceny pytania nr 2 - oznaczonego we wniosku jako pytanie nr 4) oraz istnienia rejestracji dla potrzeb podatku VAT w Polsce. W rezultacie ta argumentacja nie będzie miała zastosowania do Zainteresowanej, a w rezultacie nie będzie ona uznawana za podatnika VAT dla potrzeb tej transakcji. Co więcej, Przedmiotowe Działki są objęte wspólnością majątkową, nie znajdują się w majątku odrębnym i jako całość powinny być rozpatrywane. Jeśli ich sprzedaż całościowa byłaby uznana za objęta VAT, wówczas nie ma praktycznego i prawnego znaczenia, który z małżonków rozpozna transakcję dla potrzeb VAT w całości, gdyż nie mamy tu do czynienia z udziałami w nieruchomości objętymi majątkiem odrębnym, lecz udziałami w majątku wspólnym i w sytuacji zgody obu małżonków na rozporządzenie nimi, dzielą one skutki prawne - w tym podatkowe w takim samym stopniu.

Odnosząc się do sposobu dokumentowania transakcji sprzedaży Przedmiotowych Działek, należy wskazać, że zasady dokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu VAT regulują przepisy art. 106a-106q ustawy o VAT.

Na podstawie art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem. W rezultacie - co do zasady - podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika.

W tym kontekście należy wskazać, że w przypadku uznania, że sprzedaż Przedmiotowych Działek będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług (w przypadku negatywnej odpowiedzi wobec pytania nr 1 -oznaczone we wniosku jako stanowisko 3) - Sprzedających będzie występował obowiązek opodatkowania dostawy Przedmiotowych Działek oraz wystawienia faktury dokumentującej tę transakcję. Nie ma tu jednak (jak wskazano wyżej) praktycznej różnicy, który z małżonków wystawi fakturę na całość sprzedaży.

Organy podatkowe niejednokrotnie dopuszczały wystawienie faktury przez jednego z małżonków - w przypadku realizacji sprzedaży przez małżeństwo (gdy uznano m.in., że tylko jeden z małżonków wykonywał transakcję w ramach działalności opodatkowanej VAT), m.in. w:

· interpretacji indywidualnej Dyrektora KIS z 23 sierpnia 2018 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.415.2018.4.MWJ, w której organ uznał, że: „Skoro jak wyżej wskazano to żona Wnioskodawcy z tytułu całej transakcji sprzedaży przedmiotowej nieruchomości będzie występowała w charakterze podatnika podatku od towarów i usług w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, a więc to po stronie małżonki Wnioskodawcy będzie występował obowiązek ewentualnego opodatkowania dostawy ww. nieruchomości oraz wystawienia faktury dokumentującej tę transakcję.”

· interpretacji indywidualnej DIS w Warszawie z 2 marca 2016 r., sygn. IPPP2/4512-1184/15- /AOg, w której organ uznał, że: „Z treści wniosku wynika, że to wyłącznie Wnioskodawca wykorzystywał działki w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej i tylko Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT. (`(...)`) Między małżonkami istnieje ustawowa wspólność majątkowa. W konsekwencji w akcie notarialnym dokumentującym nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie. (`(...)`) W konsekwencji stwierdzić należy, że obowiązek naliczenia i odprowadzenia podatku w tym wystawienia faktury z tytułu dokonanej transakcji będzie spoczywał w całości na Wnioskodawcy.”

· interpretacji indywidualnej DIS w Katowicach z 3 marca 2015 r., sygn. IBPP1/443-1161/14/ES, w której organ uznał, że: „należy stwierdzić, że pomimo zakupu działki nr 122/1 na zasadzie wspólności majątkowej małżeńskiej, część tej nieruchomości, w odniesieniu do której Wnioskodawca działa jako podatnik VAT została przeznaczona i wykorzystywana do działalności gospodarczej Wnioskodawcy w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Tym samym to Wnioskodawca będzie działał z tytułu sprzedaży części nieruchomości jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług i w przypadku konieczności udokumentowania tej dostawy fakturą VAT, to Wnioskodawca będzie obowiązany ująć na fakturze tę dostawę. Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, że w razie zaistnienia konieczności wystawienia przyszłemu nabywcy nieruchomości faktury VAT, fakturę taką zgodnie z prawem powinien wystawić jedynie Wnioskodawca na całą kwotę sprzedaży, należało uznać za prawidłowe.”

Powyższe uzasadnia więc przyjęcie, że w przypadku uznania, że sprzedaż Przedmiotowych Działek podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, faktura dokumentująca ich łączną dostawę powinna zostać wystawiona tylko przez Wnioskodawcę 1 - gdyż to on jest zarejestrowany na VAT, on został uznany przez organ za prowadzącego działalność gospodarczą dla potrzeb VAT i z uwagi na wspólność majątkową i umiejscowienie przedmiotu sprzedaży w tym majątku nie ma praktycznego znaczenia kto z małżonków wystawi fakturę na całość sprzedaży - przy założeniu objęcia całości skutkami VAT (zgodnie z odpowiedzią organu na pytanie nr 1 - oznaczone we wniosku jako pytanie 3).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z przedstawionymi przepisami, grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż jest traktowana jako czynność odpłatnej dostawy towarów na terytorium kraju, o której stanowi art. 7 ust. 1 ustawy, podlegającej opodatkowaniu na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Na mocy art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Zaznaczenia wymaga, że na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, również zbycie udziału w towarze (np. współwłasności nieruchomości gruntowej) stanowi odpłatną dostawę towarów. Powyższe potwierdził NSA w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11.12.2006 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

a) określone udziały w nieruchomości;

b) prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości;

c) udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Należy w tym miejscu wyjaśnić, że prawo dopuszcza, aby własność tej samej rzeczy przysługiwała niepodzielnie kilku osobom. Na tym polega współwłasność w świetle art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).

Współwłasność nie jest instytucją samodzielną, lecz stanowi odmianę własności i charakteryzuje się tym, że własność rzeczy (ruchomej lub nieruchomej) przysługuje kilku podmiotom. Do współwłasności stosuje się – jeśli co innego nie wynika z przepisów poświęconych specjalnie tej instytucji – przepisy odnoszące się do własności.

Zgodnie z art. 196 § 1 ww. ustawy:

Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

Na podstawie art. 196 § 2 ww. ustawy:

Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. Do współwłasności w częściach ułamkowych stosuje się przepisy niniejszego działu.

Art. 198 ustawy Kodeks cywilny stanowi, że:

Każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli.

Współwłaściciel ma względem swojego udziału pozycję wyłącznego właściciela. Ze względu na charakter udziału, każdy ze współwłaścicieli może rozporządzać swoim udziałem bez zgody pozostałych współwłaścicieli. Rozporządzanie udziałem polega na tym, że współwłaściciel może zbyć swój udział.

W myśl art. 210 § 1 Kodeksu cywilnego:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać zniesienia współwłasności. Uprawnienie to może być wyłączone przez czynność prawną na czas nie dłuższy niż lat pięć. Jednakże w ostatnim roku przed upływem zastrzeżonego terminu dopuszczalne jest jego przedłużenie na dalsze lat pięć; przedłużenie można ponowić.

Z regulacji art. 211 tej ustawy wynika, że:

Każdy ze współwłaścicieli może żądać, ażeby zniesienie współwłasności nastąpiło przez podział rzeczy wspólnej, chyba że podział byłby sprzeczny z przepisami ustawy lub ze społeczno-gospodarczym przeznaczeniem rzeczy albo że pociągałby za sobą istotną zmianę rzeczy lub znaczne zmniejszenie jej wartości.

Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359).

Stosownie do art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem, istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W świetle art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

W myśl art. 36 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

Art. 36 § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego stanowi, że:

Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy zapisu zawartego w art. 43 § 1 cyt. Kodeksu:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Należy jednak wskazać, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jak wskazano powyżej „działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Jednocześnie, w art. 12 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE:

Państwa członkowskie mogą uznać za podatnika każdego, kto okazjonalnie dokonuje transakcji związanej z działalnością, o której mowa w art. 9 ust. 1 akapit drugi, w szczególności jednej z następujących transakcji: dostawa terenu budowlanego.

Na podstawie art. 2 ust. 1 lit. a) Dyrektywy 2006/112/WE:

Opodatkowaniu VAT podlegają następujące transakcje: odpłatna dostawa towarów na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze.

Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie wykonuje czynności opodatkowane, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług w świetle powyższych przepisów, jest spełnienie dwóch przesłanek łącznie: po pierwsze dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność została wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem natomiast takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem w kwestii opodatkowania planowanej sprzedaży działek istotne jest, czy w świetle zaprezentowanego opisu sprawy w celu sprzedaży ww. gruntów podjęli/podejmą Państwo aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania Państwa za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Należy mieć też na uwadze, że dla uznania danego majątku za prywatny istotny jest sposób jego wykorzystania i charakter działań podejmowanych w odniesieniu do niego w całym okresie posiadania przez dany podmiot. Aby majątek uznać za prywatny musi być on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych. Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej wyłącznie do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być, np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z dnia 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Ponadto, z orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych Jarosław Słaby przeciwko Ministrowi Finansów (C-180/10) oraz Emilian Kuć i Halina Jeziorska-Kuć przeciwko Dyrektorowi Izby Skarbowej w Warszawie (C-181/10) wynika, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie – zdaniem Trybunału – okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego.

Inaczej jest natomiast – jak wyjaśnił Trybunał – w przypadku gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Zatem za podatnika należy uznać osobę, która w celu dokonania sprzedaży gruntów angażuje podobne środki wykazując aktywność w przedmiocie zbycia nieruchomości porównywalną do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem, tj. działania wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym.

Uznanie, że dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług, wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Z opisu sprawy wynika, iż są Państwo współwłaścicielami (współwłasność majątkowa małżeńska) działek nr (…), które nabyte zostały w latach 2017-2021 jako grunty orne. Celem zakupu nieruchomości było przede wszystkim powiększenie rodzinnego gospodarstwa rolnego (taki cel jest jasno wskazany w części aktów notarialnych dokumentujących transakcje), a nabywane nieruchomości w całości położone są w sąsiedztwie Państwa zamieszkania, a bezpośrednio w sąsiedztwie dotychczas posiadanych już gruntów ornych obejmujących gospodarstwo rolne. Przedmiotowe Działki niezabudowane znajdują się na terenie, gdzie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego (jako tereny produkcyjno-usługowe). Część z działek posiada dostęp do drogi publicznej, część zaś nie posiada takiego dostępu.

Ponadto wskazaliście Państwo, że dotychczas w stosunku do Przedmiotowych Działek:

1. nie występowaliście o wydanie warunków zabudowy dla Przedmiotowych Działek;

2. nie dokonywaliście żadnych naniesień, zabudowy, instalacji na Działkach;

3. nie dokonywaliście przyłączy mediów/uzbrojenia do Działek (tj. wody, prądu itp.);

4. nie wykonywaliście żadnego rodzaju bezpośrednich działań przygotowawczych do budowy na Działkach (jak wycinka drzew, wytyczanie terenu itd.);

5. nie prowadzicie działalności gospodarczej na Działkach ani z ich wykorzystaniem;

6. nie wprowadziliście Działek do ewidencji środków trwałych działalności gospodarczej Zainteresowanego będącego stroną postępowania ani w żadnej ze spółek, w których Sprzedający uczestniczą;

7. nie dokonywaliście żadnych zmian prawnych ani faktycznych w statusie Działek, w tj. nie dokonywaliście podziału, scalenia itp.;

8. nie zawieraliście z nikim umów pośrednictwa w zakresie sprzedaży Działek w przyszłości;

9. nie podejmowaliście działań marketingowych w celu sprzedaży Działek w przyszłości (nie wystawialiście żadnych ogłoszeń publicznych o zamiarze sprzedaży Działek), a także nie próbowaliście dotychczas sprzedawać Działek;

10. nie zamawialiście/nie zlecaliście przygotowania jakichkolwiek planów związanych z Działkami, w tym opinii geodezyjnych, planów architektonicznych, a także wycen Działek itd.;

11. nie podejmowaliście bezpośrednich działań mających na celu zwiększenie wartości Działek (ewentualny wzrost wartości Działek może wynikać z upływu czasu od zakupu i naturalnego wzrostu wartości tego rodzaju nieruchomości);

12. utrzymywaliście Działki od dnia zakupu w ramach gospodarstwa rolnego częściowo jako nieużytki a częściowo jako uprawy rolne;

13. odprowadzaliście dotychczas od Działek podatek rolny;

14. nie zamierzacie w najbliższym czasie dokonywać żadnych wydatków inwestycyjnych, modyfikacji, ulepszeń na Przedmiotowych Działkach.

Analiza opisu sprawy w świetle powołanych przepisów prawa prowadzi do wniosku, iż w przedmiotowej sprawie nie wystąpią okoliczności, które wykraczałyby poza ramy czynności związanych ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W okolicznościach wskazanych w opisie sprawy sprzedaż przedstawionych działek, będących we współwłasności majątkowej małżeńskiej, nie będzie stanowiła działalności gospodarczej podlegającej opodatkowaniu VAT, gdyż brak jest przesłanek świadczących o takiej Państwa aktywności w przedmiocie zbycia ww. działek, która to aktywność byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności).

W związku z powyższym, w przedmiotowej sprawie brak jest przesłanek pozwalających uznać, że dokonując sprzedaży działek nr (…) wystąpią Państwo w charakterze podatników w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzących działalność gospodarczą, w myśl art. 15 ust. 2 ustawy. Jak wcześniej wyjaśniono, aby uznać określoną sprzedaż za opodatkowaną podatkiem VAT nie wystarcza stwierdzić jedynie dostawy towarów, lecz wymagane jest określenie podmiotu dokonującego dostawy za występującego w związku ze sprzedażą jako podatnika podatku od towarów i usług.

W okolicznościach wskazanych w przedstawionym we wniosku opisie sprawy planowaną sprzedaż działek nr (…) należy uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. W związku z tym, będą Państwo korzystali z przysługującego Państwu prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie mają zastosowania. Skutkiem powyższego, sprzedaż ww. działek, będących we współwłasności majątkowej małżeńskiej, nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1 (oznaczonego we wniosku jako nr 3) uznaję za prawidłowe.

Jednocześnie, mając na uwadze rozstrzygnięcie w zakresie pytania nr 1 (oznaczonego we wniosku jako nr 3), nie udzielam odpowiedzi na postawione warunkowo pytanie nr 2 (oznaczone we wniosku jako nr 4) w zakresie sposobu dokumentowania sprzedaży przedmiotowych działek o treści: „W przypadku uznania, że sprzedaż Przedmiotowych Działek podlega opodatkowaniu podatkiem VAT czy faktura dokumentująca dostawę Przedmiotowych Działek powinna zostać wystawiona przez Wnioskodawcę 1 oraz odrębnie przez Zainteresowaną?”

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Niniejszą interpretacją załatwiono sprawę w zakresie podatku od towarów i usług. Natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygniecie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosujecie się Państwo do interpretacji

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

· Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację przez Zainteresowanego, który jest stroną postępowania

Pan `(...)` (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).