Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 sierpnia 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 18 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania podatkiem VAT (podatek od towarów i usług) zbycia prawa użytkowania wieczystego działki nr 1 wraz z posadowionymi na niej budynkami oraz prawa użytkowania wieczystego działki nr 2 w postępowaniu egzekucyjnym. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismami z 9 listopada 2022 r. (data wpływu 15 listopada 2022 r.) oraz z 30 listopada 2022 r. (data wpływu 5 grudnia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Komornik Sądowy … prowadzi postępowanie egzekucyjne pod sygn. … z wniosku wierzyciela: … (adres koresp.: …) przeciwko dłużnikowi: A Sp. z o.o., …, ul. … (NIP: …, Regon: …, Nr KRS (Krajowy Rejestr Sądowy): …) na podstawie tytułu wykonawczego: Nakaz zapłaty w postępowaniu upominawczym Sądu Okręgowego w … z dnia … r., sygn. akt … zaopatrzony w klauzulę wykonalności z dnia … o egzekucję należności pieniężnej.

Przedmiotem egzekucji są nieruchomości:

1. wieczyste użytkowanie nieruchomości stanowiącej działkę o nr ew. 1 o powierzchni 0,1999 HA położonej: …, ul. …, dla której Sąd Rejonowy w … prowadzi księgę wieczystą o numerze KW `(...)`. Grunt stanowi własność Gminy …, natomiast użytkownikiem wieczystym oraz właścicielem budynku jest dłużnik: A Sp. z o.o. Użytkowanie wieczyste jest ustanowione do dnia 10.06.2093 r.

Dla terenu, na którym położona jest przedmiotowa nieruchomość nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie ze studium uwarunkowań do planu i dotychczasowym przeznaczeniem i aktualnym użytkowaniem, przyjęto przeznaczenie terenu, na którym położona jest nieruchomość jako teren usług.

Informacja o działce: działka nr 1 o powierzchni 0,1999 ha, opis użytku Bi 0,1999, położenie działki ….

Informacja o budynkach zlokalizowanych na ww. działce:

‒ nr ewidencyjny budynku 3, adres …; lok. odrębnych 0; rodzaj wg KŚT budynki przemysłowe, rok budowy 1975; kondygnacja n/p: 1/0; powierzchnia zabudowy 368; materiał ścian: mur,

‒ nr ewidencyjny budynku 4, adres …; lok. odrębnych 0; rodzaj wg KŚT budynki przemysłowe, rok budowy 1975; kondygnacja n/p: 1/0; powierzchnia zabudowy 408; materiał ścian: mur.

Na nieruchomości zlokalizowany jest budynek usługowo-produkcyjny, budowany w konstrukcji tradycyjnej, murowanej ze stropodachem o konstrukcji żelbetowej, prefabrykowanej. Budynek przyległy do budynku byłego domu towarowego, jednokondygnacyjny, nie podpiwniczony. Dane techniczne obiektu:

‒ powierzchnia użytkowa ogółem - 603,00 m2

‒ rok budowy: ok. 1975.

Ocena stanu technicznego:

Obiekt w chwili obecnej zaniedbany i prawie całkowicie zniszczony. Zdewastowano i rozkradziono wszystkie elementy stalowe w budynku - okna, drzwi, bramy, świetliki dachowe, instalację wodną i c.o. Rozkradziono całość instalacji elektrycznej, wszystkie elementy technologiczne. Wszystkie ściany oraz stropodach ze śladami wilgoci i przemarzania. Odpadające tynki zewnętrzne i wewnętrzne, rozebrane fragmenty ścian zewnętrznych i wewnętrznych. Odpadająca farba i płytki ceramiczne, całkowicie zniszczone posadzki. Niesprawne wszystkie instalacje w obiekcie. Biorąc pod uwagę powyższe cechy oraz fakt wykonania obiektu jako nieocieplonego, biegły sądowy stwierdził, że budynek nie nadaje się do użytkowania, a przebywanie w nim może zagrażać zdrowiu użytkowników.

2. użytkowanie nieruchomości stanowiącej działkę o nr ew. 2 o powierzchni 0,0021 ha położonej: …, ul. …, dla której Sąd Rejonowy w … prowadzi księgę wieczystą o numerze KW `(...)`. Grunt stanowi własność Gminy …, natomiast użytkownikiem wieczystym jest dłużnik: A Sp. z o.o. Użytkowanie wieczyste jest ustanowione do dnia 10.06.2093 r. Działka nie ma bezpośredniego dostępu do drogi publicznej. Dostęp do działki przez działkę nr 1. Dla terenu, na którym położona jest przedmiotowa nieruchomość nie obowiązuje miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Zgodnie ze studium uwarunkowań do planu i dotychczasowym przeznaczeniem i aktualnym użytkowaniem, przyjęto przeznaczenie terenu, na którym położona jest nieruchomość jako teren usług.

Informacja o działce: działka nr 2 o powierzchni 0,0021 ha, opis użytku Bi 0,0021, położenie działki …. Na nieruchomości zlokalizowany jest częściowo (przekroczona granica przy wznoszeniu budynku) budynek usługowo-produkcyjny szczegółowo opisany wyżej i posadowiony na działce ujętej w księdze wieczystej o nr KW `(...)`.

Wartość rynkową prawa wieczystego użytkowania nieruchomości stanowiącej działkę o nr ew. 1 o powierzchni 0,1999 ha położonej: …, ul. …, dla której Sąd Rejonowy w …prowadzi księgę wieczystą o numerze KW `(...)` stanowiącej działkę o nr 1 wraz ze zdewastowaną zabudową biegły określił na kwotę … (…) zł.

Wartość rynkową prawa wieczystego użytkowania nieruchomości stanowiącej działkę o nr ew. 2 o powierzchni 0,0021 HA położonej: …, ul. …, dla której Sąd Rejonowy w … prowadzi księgę wieczystą o numerze KW `(...)` stanowiącej działkę o nr 2 określono na kwotę … (…) zł.

Reasumując należy dodać także, że dłużnik nie odbiera żadnej korespondencji. Nie ma z nim żadnego kontaktu. Nie złożył żadnych wyjaśnień w toku postępowania. Początkowo był wpisany jako czynny podatnik podatku VAT, lecz obecnie został wykreślony z rejestru podatników VAT. Jak wskazał biegły na tą nieruchomość nie były czynione żadne nakłady przez dłużnika a budynek jest w bardzo złym stanie i jest zdewastowany.

W uzupełnieniu wniosku, w odpowiedzi na pytania postawione w wezwaniu, o treści:

1. Kiedy i z jakiego powodu dłużna Spółka została wykreślona z rejestru czynnych podatników podatku od towarów i usług?

2. Czy nabycie przez dłużną Spółkę prawa użytkowania wieczystego działek nr 1 i nr 2, nastąpiło w ramach transakcji opodatkowanych, zwolnionych czy niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT oraz czy ww. transakcje zostały udokumentowane fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT?

3. Czy z tytułu nabycia użytkowania wieczystego działek nr 1 i nr 2 dłużnej Spółce przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego? Jeśli nie, to proszę wskazać dlaczego.

4. W jaki sposób, do jakich celów, działki nr 1 i nr 2 były/są/będą do dnia zbycia wykorzystywane przez dłużną Spółkę?

5. Czy dłużna Spółka wykorzystywała/wykorzystuje działki nr 1 i nr 2 do działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług ?

6. Czy działki nr 1 i nr 2 były/są/będą do dnia sprzedaży wykorzystywane przez dłużną Spółkę wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której były/są/będą wykorzystywane działki nr 1 i nr 2, dłużna Spółka wykonywała/wykonuje – należy podać podstawę prawną zwolnienia?

7. Czy działki nr 1 i nr 2 były/są/będą do dnia sprzedaży udostępniane osobom trzecim na podstawie umów najmu, dzierżawy?

8. Jeśli odpowiedź na pytanie nr 7 jest twierdząca, to należy wskazać, czy udostępnianie to miało/ma/będzie miało charakter odpłatny, czy nieodpłatny?

9. Czy na działce nr 1, oprócz budynków przemysłowych 3, 4 oraz budynku usługowo-produkcyjnego, posadowiony jest budynek byłego domu towarowego?

10. Czy budynki położone na działce nr 1 są budynkami w rozumieniu przepisów art. 3 pkt 2 ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2021 r., poz. 2351 z późn. zm.)?

11. Czy poszczególne budynki położone na działce nr 1, które będą przedmiotem sprzedaży w trybie egzekucji, są trwale związane z gruntem?

12. Czy poszczególne budynki położone na działce nr 1 zostały nabyte czy wybudowane przez dłużną Spółkę?

13. W przypadku, gdy budynek/budynki położone na działce nr 1 zostały nabyte przez dłużną Spółkę, to czy budynek/budynki zostały nabyte w ramach transakcji opodatkowanej, zwolnionej czy niepodlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT oraz czy ww. transakcja ta została udokumentowane fakturą z wykazaną kwotą podatku VAT?

14. Czy z tytułu nabycia/wybudowania poszczególnych budynków położonych na działce nr 1 dłużnej Spółce przysługiwało prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony? Jeżeli nie, to należy wskazać przyczyny.

15. W jaki sposób, do jakich celów dłużna Spółka wykorzystywała poszczególne budynki położone na działce nr 1?

16. Czy poszczególne budynki położone na działce nr 1 dłużna Spółka wykorzystywała w działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług?

17. Czy budynki położone na działce nr 1 były/są/będą do dnia zbycia wykorzystywane przez dłużną Spółkę wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, to jaką działalność zwolnioną z opodatkowania podatkiem VAT, do której były/są/będą wykorzystywane ww. budynki, wykonywała dłużna Spółka - należy podać podstawę prawną zwolnienia?

18. Czy nastąpiło pierwsze zasiedlenie wszystkich budynków położonych na działce nr 1 lub ich części w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy o podatku od towarów i usług? Jeżeli tak, należy wskazać dokładną datę pierwszego zasiedlenia.

19. Jeżeli nastąpiło pierwsze zasiedlenie części budynków położonych na działce nr 1, to należy wskazać w jakiej w części?

20. Kiedy nastąpiło zajęcie do używania budynków położonych na działce nr 1? Należy wskazać dokładną datę.

21. W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie nr 18 należy wskazać w wyniku jakich czynności nastąpiło pierwsze zasiedlenie poszczególnych budynków położonych na działce nr 1 lub ich części?

22. Czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem poszczególnych budynków położonych na działce nr 1 lub ich części a ich dostawą upłynie okres dłuższy niż 2 lata?

23. W przypadku wskazania, że poszczególne budynki położone na działce nr 1 były nabyte przez dłużną Spółkę, to należy wskazać czy ww. budynki przed ich nabyciem przez dłużną Spółkę były wykorzystywane przez poprzedniego właściciela/poprzednich właścicieli?

24. Czy poszczególne budynki położne na działce nr 1 były/są/będą do dnia sprzedaży przedmiotem najmu, dzierżawy, użyczenia, itp.? Jeżeli tak, to należy wskazać:

a) kiedy poszczególne budynki lub ich części zostały/zostaną oddane w najem, dzierżawę, użyczenie (należy wskazać dzień, miesiąc i rok)?

b) czy to udostępnienie miało/ma/będzie miało charakter odpłatny czy nieodpłatny?

25. Czy dłużna Spółka ponosiła nakłady na ulepszenie poszczególnych budynków położonych na działce nr 1 w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, w wysokości wyższej niż 30% wartości początkowej poszczególnych budynków? Jeśli tak, to należy wskazać (odpowiedzi na poniższe pytania należy udzielić tylko w przypadku twierdzącej odpowiedzi na pytanie nr 25):

a) w jakim okresie dłużna Spółka ponosiła wydatki na ulepszenie poszczególnych budynków?

b) jakie budynki były ulepszane?

c) czy nakłady, ponoszone przez dłużną Spółkę na ulepszenie poszczególnych budynków stanowiły „przebudowę” rozumianą jako dokonanie istotnych zmian przeprowadzonych w celu zmiany wykorzystania budynków lub w celu znaczącej zmiany warunków zasiedlenia?

d) czy w stosunku do wydatków na ulepszenie poszczególnych budynków dłużnej Spółce przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?

e) kiedy poszczególne budynki po dokonaniu ulepszeń, zostały oddane do użytkowania? Należy wskazać dokładną datę.

f) czy po oddaniu do użytkowania ulepszonych budynków miało miejsce pierwsze zasiedlenie tych budynków? Jeżeli tak, to należy wskazać dzień, miesiąc i rok, kiedy nastąpiło „pierwsze zasiedlenie”.

g) czy między pierwszym zasiedleniem ulepszonych budynków, a ich dostawą, upłynie okres dłuższy niż 2 lata?

h) w jaki sposób dłużna Spółka wykorzystywała/wykorzystuje ulepszone budynki po oddaniu ich do użytkowania?

i) czy ulepszone budynki były udostępniane osobom trzecim na podstawie najmu, dzierżawy, itp.? Jeżeli tak, to czy była to czynność odpłatna czy nieodpłatna?

26. Jeżeli nie posiada Pan informacji, o których mowa w ww. pytaniach, które są niezbędne do oceny, czy w przedmiotowej sprawie ma zastosowanie zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 10, 10a ustawy o podatku od towarów i usług, to należy wskazać:

‒ czy ten brak informacji jest wynikiem podjętych przez Pana, jako komornika, działań?

‒ czy działania te zostały udokumentowane?

‒ czy podjęte działania potwierdzają brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od dłużnej Spółki?

Odpowiedzi na pytania nr 2-8 należy udzielić odrębnie dla każdej z działek objętych wnioskiem. Natomiast odpowiedzi na pytania nr 10-25 a)-i) należy udzielić odrębnie dla każdego budynku położonego na działce nr 1.

wskazał Pan:

‒ w odniesieniu do pytań oznaczonych nr 1, 3, 8, 14, 17, 21, 22 i 23 – „Brak danych.”,

‒ w odniesieniu do pytania nr 2 – „Nie. Komornik dokonał przejrzenia papierowych akt ksiąg wieczystych i ustalił, że akt notarialny Rep. A nr … z dnia 25.09.2013 r. stanowiący podstawę nabycia nie określał ceny nabycia wraz z podatkiem VAT.”,

‒ w odniesieniu do pytania nr 4 – „Działki nie są w żaden sposób wykorzystywane.”,

‒ w odniesieniu do pytania nr 5 – „Działki nie są w żaden sposób wykorzystywane. Nie jest tam prowadzona żadna działalność.”,

‒ w odniesieniu do pytania nr 6 – „Działki nie są w żaden sposób wykorzystywane. Nie jest tam prowadzona żadna działalność.”,

‒ w odniesieniu do pytania nr 7 – „Działki nie są w żaden sposób wykorzystywane. Komornik nie ma wiedzy na temat ewentualnych zawartych umowach dzierżawy. Działki nie są wykorzystywane przez osoby trzecie. Nikt tam nie prowadzi żadnej działalności.”,

‒ w odniesieniu do pytania nr 9 – „Nie”,

‒ w odniesieniu do pytania nr 10 – „Tak”,

‒ w odniesieniu do pytania nr 11 – „Tak”,

‒ w odniesieniu do pytania nr 12 – „Zostały nabyte przez spółkę. Spółka nie budowała tych budynków i nie czyniła na nich nakładów.”,

‒ w odniesieniu do pytania nr 13 – „Komornik dokonał przejrzenia papierowych akt ksiąg wieczystych i ustalił, że akt notarialny Rep. A nr … z dnia 25.09.2013 r. stanowiący podstawę nabycia nie określał ceny nabycia wraz z podatkiem VAT. Brak bliższych danych.”,

‒ w odniesieniu do pytania nr 15 – „Spółka de facto nigdy ich nie wykorzystywała. Nie prowadzono tam działalności.”,

‒ w odniesieniu do pytania nr 16 – „Spółka de facto nigdy ich nie wykorzystywała. Nie prowadzono tam działalności. Brak bliższych danych.”,

‒ w odniesieniu do pytania nr 18 – „Brak danych. Poprzednio inni właściciele prowadzili tam działalność.”,

‒ w odniesieniu do pytania nr 19 – „Brak danych. Budynki wybudowane ok. 1975 roku. Poprzednio inni właściciele prowadzili tam działalność.”,

‒ w odniesieniu do pytania nr 20 – „Brak danych. Poprzednio inni właściciele prowadzili tam działalność.”,

‒ w odniesieniu do pytania nr 24 – „Nie były”,

‒ w odniesieniu do pytania nr 25 – „Nie ponosiła nakładów na nieruchomość. Biegły wyjaśnił, że zna te budynki i od kilkunastu lat nic tam nie ulepszano i nie prowadzono działalności. Nieruchomość systematycznie niszczeje.”,

‒ w odniesieniu do pytania nr 26 – „Wyjaśnienie. Brak możliwości pozyskania wszystkich danych. Jako komornik sądowy podejmował Pan działania mające na celu pozyskanie ww. danych. W tym celu wezwano spółkę - dłużnika do złożenia wyjaśnień. Spółka nie odbiera żadnej korespondencji w sprawie i ta po podwójnym awizowaniu powraca do akt ze skutkiem doręczenia. Ponadto na okoliczność ww. pytań wysłuchano biegłego sądowego M.N., który sporządzał operat szacunkowy. Z powyższego wysłuchania sporządzono protokół. Komornik także analizował akta papierowe ksiąg wieczystych w …. Z powyższego sporządzono notatkę służbową do akt sprawy. Działania komornika są więc dokumentowane. Brak możliwości uzyskania informacji od dłużnej spółki”.

Ponadto w uzupełnieniu wskazał Pan: „Co do odpowiedzi na pytania 2-8 to sytuacja dla obu działek i dla budynków jest identyczna. Odpowiedzi na pytania 10-25 są identyczne”.

Pytanie

Czy w związku ze sprzedażą nieruchomości będących przedmiotem egzekucji należy odprowadzić podatek od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie (doprecyzowane w uzupełnieniu wniosku)

W ocenie Wnioskodawcy wobec faktu, że dłużnika wykreślono z rejestru czynnych podatników VAT i faktu, że nieruchomość jest mocno zdewastowana i nie były na nią czynione nakłady - zbycie nieruchomości w postępowaniu egzekucyjnym nie będzie opodatkowane podatkiem VAT. Ewentualne rozliczenia podatkowe dłużnik powinien wykonać z chwilą wykreślenia go rejestru czynnych podatników VAT (przeprowadzić remanent).

W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że podtrzymuje swoje stanowisko, że zbycie nieruchomości nie będzie opodatkowane podatkiem VAT.

Dłużna Spółka :

‒ nabyła nieruchomość bez podatku VAT,

‒ nabyła nieruchomość wraz z gotowymi budynkami wybudowanymi około 1975 r.,

‒ nie prowadzi tam de facto żadnej działalności,

‒ nie poczyniła na nieruchomość żadnych nakładów, a tym bardziej nakładów przekraczających 30 % wartości nieruchomości,

‒ aktualnie nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT.

Z chwilą wykreślenia winna dokonać stosownego remanentu i uiścić ewentualne należne podatki.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Pan przedstawił we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2022 r. poz. 479) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.):

Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.

W świetle cyt. wyżej przepisów, płatnikami podatku od towarów i usług (czyli podmiotami zobowiązanymi do obliczania, poboru podatku od podatnika i wpłaty podatku na konto organu podatkowego) mogą być organy egzekucyjne oraz komornicy sądowi. Sytuacja taka ma miejsce, gdy w wykonaniu czynności egzekucyjnych organy te dokonują dostawy towarów należących do podatnika lub przez niego posiadanych z naruszeniem przepisów. Sformułowanie „płatnikami” oznacza, że organy te nie stają się z tytułu wykonania powyższych czynności podatnikami podatku od towarów i usług, lecz pełnią jedynie rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne.

Komornik sądowy pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą dokonaną w ramach egzekucji. Nie bez znaczenia jest także fakt, że podatnik, będący dłużnikiem, zazwyczaj nie otrzymuje kwot uzyskanych przez organ egzekucyjny ze sprzedaży towarów w wykonaniu czynności egzekucyjnych. Prawdopodobne jest zatem, że podatnik nie posiada innych środków finansowych umożliwiających uiszczenie należnego podatku. Ustanowienie organu egzekucyjnego płatnikiem zapewnia odprowadzenie należnego podatku przez organ przeprowadzający dostawę w ramach czynności egzekucyjnych.

Zaznaczenia wymaga, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Natomiast w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku.

Zatem komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług i do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 2 pkt 6 ustawy:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Należy zaznaczyć, że sprzedaż nieruchomości w trybie egzekucji stanowi odpłatną dostawę towarów, co oznacza, że zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, objęta jest zakresem przedmiotowym opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

W odniesieniu do art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;

4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;

5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;

6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Zgodnie z przedstawionymi przepisami budynki oraz grunty spełniają definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a ich sprzedaż jest traktowana jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy, która to czynność podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem był podatnikiem podatku od towarów i usług.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Należy zaznaczyć, że sprzedaż składników majątku przedsiębiorstwa podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Z opisu sprawy wynika, że prowadzi Pan - jako Komornik Sądowy - postępowanie egzekucyjne, którego przedmiotem są nieruchomości: wieczyste użytkowanie nieruchomości stanowiącej działkę o nr ew. 1, na której posadowione są budynki o nr ewidencyjnym 3, o nr ewidencyjnym 4 i budynek usługowo-produkcyjny oraz użytkowanie nieruchomości stanowiącej działkę o nr ew. 2, na której zlokalizowany jest częściowo budynek usługowo-produkcyjny. Dłużnikiem w przedmiotowej sprawie jest sp. z o.o. Dłużnik początkowo był wpisany jako czynny podatnik podatku VAT, lecz obecnie został wykreślony z rejestru podatników VAT.

W rozpatrywanej sprawie dłużna Spółka jest użytkownikiem wieczystym działki nr 1 i właścicielem budynków o nr ewidencyjnych 3 i 4 i budynku usługowo-produkcyjnego, posadowionych na tej działce oraz użytkownikiem wieczystym działki nr 2. W związku z powyższym ww. działki oraz budynki stanowią składniki majątku dłużnej Spółki.

Mimo, że dłużnik obecnie nie jest czynnym podatnikiem podatku VAT, to w odniesieniu do transakcji zbycia prawa użytkowania wieczystego działki nr 1 i prawa własności posadowionych na niej budynków o nr ewidencyjnych 3, 4 i budynku usługowo-produkcyjnego oraz prawa użytkowania wieczystego działki nr 2, będzie występował w charakterze podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Zauważyć bowiem należy, że przedmiotem zbycia będą składniki majątku należące do przedsiębiorstwa dłużnika.

W tym miejscu zauważyć należy, że w myśl art. 14 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem podlegają towary własnej produkcji i towary, które po nabyciu nie były przedmiotem dostawy towarów, w przypadku rozwiązania spółki cywilnej lub handlowej niemającej osobowości prawnej.

Zgodnie z art. 14 ust. 5 ustawy:

W przypadkach, o których mowa w ust. 1 i 3, podatnicy są obowiązani sporządzić spis z natury towarów na dzień rozwiązania spółki, zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu albo wystąpienia przypadków, o których mowa w ust. 1 pkt 3, zwany dalej "spisem z natury". Podatnicy są obowiązani złożyć informację o dokonanym spisie z natury, o ustalonej na jego podstawie wartości towarów i o kwocie podatku należnego, nie później niż w dniu złożenia deklaracji podatkowej składanej za okres obejmujący dzień rozwiązania spółki, zaprzestania wykonywania czynności podlegających opodatkowaniu albo wystąpienia przypadków, o których mowa w ust. 1 pkt 3.

Wskazania wymaga, że spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest kapitałową spółką handlową, posiadającą osobowość prawną. Zatem w przedmiotowej sprawie – wbrew Pana twierdzeniu – do dłużnej spółki nie znajdzie zastosowania art. 14 ust. 1 i ust. 5 ustawy.

W konsekwencji, dostawa przez Komornika w drodze licytacji komorniczej prawa użytkowania wieczystego działki nr 1 i prawa własności posadowionych na niej budynków o nr ewidencyjnych 3 i 4 i budynku usługowo-produkcyjnego oraz prawa użytkowania wieczystego działki nr 2 będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, jako odpłatna dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Przy czym, wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być albo opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Na mocy art. 41 ust. 1 ustawy:

Stawka podatku od towarów i usług wynosi 22%, z zastrzeżeniem ust. 2-12c, art. 83, art. 119 ust. 7, art. 120 ust. 2 i 3, art. 122 i art. 129 ust. 1.

Zgodnie z art. 146aa ust. 1 pkt 1 tej ustawy:

W okresie od dnia 1 stycznia 2019 r. do końca roku następującego po roku, dla którego wartość relacji, o której mowa w art. 38a pkt 4 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, jest nie większa niż 43% oraz wartość, o której mowa w art. 112aa ust. 5 tej ustawy, jest nie mniejsza niż -6%, stawka podatku, o której mowa w art. 41 ust. 1 i 13, art. 109 ust. 2, art. 110 i art. 138i ust. 4, wynosi 23%.

Jednakże, zarówno w treści ustawy o VAT, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi lub zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

W świetle art. 2 pkt 33 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o terenach budowlanych - rozumie się przez to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane – są zwolnione od podatku.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 503 ze zm.):

Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

Charakter danego terenu wyznacza ww. plan miejscowy, wskazując czy teren jest budowlany, czy też szerzej – przeznaczony pod zabudowę.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

W konsekwencji, generalnie opodatkowane podatkiem VAT są dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe zabudowane i niezabudowane, przy czym w przypadku tych ostatnich opodatkowane są wyłącznie te, których przedmiotem są tereny budowlane, czyli tereny przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, dla których nie obowiązuje plan zagospodarowania przestrzennego oraz nie wydano decyzji o warunkach zabudowy – są zwolnione od podatku VAT. Ustawa o podatku od towarów i usług w kontekście zastosowania właściwej stawki podatku VAT przy sprzedaży gruntu nakazuje oceniać przeznaczenie tego gruntu wyłącznie na podstawie istniejącego planu zagospodarowania przestrzennego oraz wydanych decyzji o warunkach zabudowy.

Jak wynika z opisu sprawy, przedmiotem egzekucji są:

‒ prawo użytkowania wieczystego działki nr 1 i prawo własności posadowionych na niej budynków o nr ewidencyjnych 3, 4 i budynku usługowo-produkcyjnego

‒ prawo użytkowania wieczystego działki o nr ew. 2, na której zlokalizowany jest częściowo budynek usługowo-produkcyjny.

W myśl z art. 47 § 1 i § 2 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.), zwanej dalej „Kodeksem cywilnym”:

§ 1. Część składowa rzeczy nie może być odrębnym przedmiotem własności i innych praw rzeczowych.

§ 2. Częścią składową rzeczy jest wszystko, co nie może być od niej odłączone bez uszkodzenia lub istotnej zmiany całości albo bez uszkodzenia lub istotnej zmiany przedmiotu odłączonego.

Na podstawie art. 48 Kodeksu cywilnego:

Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych, do części składowych gruntu należą w szczególności budynki i inne urządzenia trwale z gruntem związane, jak również drzewa i inne rośliny od chwili zasadzenia lub zasiania.

Tak więc rzecz, która stała się częścią składową innej rzeczy (rzeczy nadrzędnej), traci samodzielny byt prawny i dzieli losy prawne rzeczy nadrzędnej.

Wyrażenia „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel” zawartego w przytoczonym art. 7 ustawy o podatku od towarów i usług nie należy utożsamiać z prawem własności. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej, definiując wyrażenie „dostawa towarów” akcentuje „własność ekonomiczną” funkcjonującą w oderwaniu od krajowych przepisów prawa cywilnego, regulujących przeniesienie prawa własności. W orzeczeniu C-320/88 Staatssecretaris van Financiën v. Shipping and Forwarding Safe B.V. TSUE wyraził pogląd, że „wyrażenie „dostawa towarów” w rozumieniu artykułu 5(1) VI Dyrektywy oznacza także przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, nawet jeżeli nie dochodzi do przeniesienia własności rzeczy w sensie prawnym” (pkt 1), jednak jednocześnie zastrzegł, że „zadaniem sądu krajowego jest określenie w każdym przypadku, na podstawie stanu rzeczy, czy przeniesienie prawa do dysponowania rzeczą jak właściciel, w rozumieniu artykułu 5(1) VI Dyrektywy, miało miejsce” (pkt 2).

Zatem, w sytuacji gdy przedmiotem sprzedaży jest grunt, na którym posadowiony jest fragment budynku, to mimo, iż ten fragment budynku stanowi w świetle prawa cywilnego część składową nieruchomości, jednakże fragment ten nie będzie przedmiotem sprzedaży wraz z działką, to w świetle ustawy o podatku od towarów i usług nie dojdzie do przeniesienia prawa do rozporządzania tym fragmentem budynku jak właściciel (zarówno w sensie ekonomicznym, jak i w sensie prawnym), a zatem przedmiotem dostawy będzie w takim przypadku tylko sam grunt, jako grunt zabudowany.

Zatem, w przypadku planowanej dostawy prawa użytkowania wieczystego działki o nr ew. 2, przedmiotem dostawy będzie wyłącznie grunt, którego jednak nie można uznać za teren niezabudowany, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy. Powyższe wynika z faktu, że na gruncie tym posadowiona jest część budynku usługowo-produkcyjnego.

Tym samym, dostawa prawa użytkowania wieczystego działki o nr ew. 2 nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, gdyż przepis ten stosuje się tylko do dostawy terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane, a taka sytuacja nie będzie miała miejsca, gdyż dostawa będzie dotyczyć gruntu zabudowanego.

Skoro do sprzedaży ww. działki nr 2 nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy, należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

‒ towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

‒ przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

W analizowanej sprawie, dostawa prawa użytkowania wieczystego działki nr 2 nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy. Jak wynika z okoliczności sprawy, dłużnik nie wykorzystywał ww. działki do prowadzenia działalności gospodarczej. Zatem nie można uznać, że działka nr 2 - od momentu jej nabycia do momentu jej zbycia – była wykorzystywana przez dłużnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku.

Oznacza to, że nie zostanie spełniony co najmniej jeden z warunków do zastosowania zwolnienia dostawy działki nr 2 na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Tym samym, sprzedaż prawa użytkowania wieczystego działki nr 2 będzie stanowiła czynność podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w powiązaniu z art. 7 ust. 1 ustawy, która nie będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 i pkt 2 ustawy. Wobec powyższego sprzedaż prawa użytkowania wieczystego działki nr 2 będzie opodatkowana według właściwej stawki podatku.

Zatem będzie Pan zobowiązany – jako płatnik – do odprowadzenia podatku od towarów i usług od sprzedaży prawa użytkowania wieczystego działki nr 2.

Natomiast kwestie związane ze zwolnieniem od podatku dostawy budynków i budowli zostały uregulowane w art. 43 ust. 10 i 10a ustawy.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim;

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest - co do zasady - zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części, kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy:

Przez pierwsze zasiedlenie rozumie się oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. Pierwsze zasiedlenie budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli lub ich części oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku/budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika – bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku, budowli.

W tym miejscu należy nadmienić, że w przypadku nieruchomości zabudowanych niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom - po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Według art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Powyższy przepis wskazuje, jakie muszą zostać spełnione warunki aby sprzedaż budynków, budowli lub ich części mogła korzystać ze zwolnienia od podatku VAT. Z przepisu tego wynika, że prawo do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do budynków, budowli lub ich części będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Zatem jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt. 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt. 10a stanie się bezzasadne.

Jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy, przeanalizowania wymaga możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w oparciu o wyżej cytowany przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Analiza przepisów regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw budynków, budowli lub ich części, prowadzi do konkluzji, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z kilku podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie ww. obiektów. Stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter świadczonych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle tego przepisu przy sprzedaży budynków, budowli lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu (prawa użytkowania wieczystego), na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części korzysta ze zwolnienia od podatku, ze zwolnienia takiego korzysta również dostawa gruntu, na którym ww. obiekty są posadowione.

Co do zasady zatem grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według tych samych regulacji jak budynki i budowle na nim posadowione.

Jednocześnie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia „budynku” i „budowli”. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz.2351 ze zm.).

W myśl art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane:

Pod pojęciem budynku należy rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Z okoliczności sprawy wynika, że przedmiotem postępowania egzekucyjnego jest m.in. prawo użytkowania wieczystego nieruchomości stanowiącej działkę o nr ew. 1, na której posadowione są budynek o nr ewidencyjnym 3, budynek o nr ewidencyjnym 4 i budynek usługowo-produkcyjny. Budynki wybudowane ok. 1975 roku. Poprzednio inni właściciele prowadzili tam działalność. Dłużnik nie ponosił nakładów na nieruchomość. Budynki od kilkunastu lat nie były ulepszane i nie prowadzono działalności. Nabycie nastąpiło na podstawie aktu notarialnego z 25.09.2013 r.

Analiza przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego na tle przywołanych regulacji prawnych wskazuje, że sprzedaż budynku o nr ewidencyjnym 3, budynku o nr ewidencyjnym 4 i budynku usługowo-produkcyjnego będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, gdyż będą spełnione warunki wymienione w tym przepisie. Przedstawione we wniosku okoliczności wskazują, że sprzedaż budynku o nr ewidencyjnym 3, budynku o nr ewidencyjnym 4 i budynku usługowo-produkcyjnego nie będzie dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia. Z przedstawionych w opisie sprawy okoliczności wynika bowiem, że doszło do pierwszego zasiedlenia budynku o nr ewidencyjnym 3, budynku o nr ewidencyjnym 4 i budynku usługowo-produkcyjnego. Jak wskazano we wniosku nabycie nastąpiło w 2013 r. a budynki były wykorzystywane przez poprzednich właścicieli do prowadzenia działalności. Zatem pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a planowaną dostawą budynku o nr ewidencyjnym 3, budynku o nr ewidencyjnym 4 i budynku usługowo-produkcyjnego upłynie okres ponad 2 lat.

Wobec powyższego, sprzedaż ww. budynku o nr ewidencyjnym 3, budynku o nr ewidencyjnym 4 i budynku usługowo-produkcyjnego będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. W konsekwencji, sprzedaż prawa użytkowania wieczystego gruntu, tj. działki nr 1 również będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy w związku z art. 29a ust. 8 ustawy.

Tym samym Pana stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒ Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t. j. Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).