Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 6 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie podatku od towarów i usług, który dotyczy zastosowania zwolnienia od podatku do świadczonych przez Państwa usług na rzecz funduszu inwestycyjnego zamkniętego.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 31 października 2022 r. (wpływ 31 października 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest spółką doradztwa podatkowego świadczącą na rzecz swoich klientów czynności doradztwa podatkowego, zgodnie z ustawą z 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2117).

Wnioskodawca posiada siedzibę oraz zarząd na terytorium Polski, a w związku z prowadzoną działalnością, występuje jako czynny podatnik VAT (podatek od towarów i usług). Usługi oferowane przez Spółkę dotyczą m.in.: udzielania porad, opinii podatkowych, wsparcia klientów w rozliczeniach podatkowych, przygotowywania w imieniu klientów kalkulacji oraz deklaracji podatkowych, prowadzenia ksiąg podatkowych, reprezentowania klientów w postępowaniach przed organami administracji publicznej oraz w sporach przed sądami administracyjnymi. Spółka oferuje również swoim klientom wsparcie w zakresie przeprowadzania transakcji z podmiotami powiązanymi oraz przygotowywania dokumentacji cen transferowych.

Czynności świadczone przez Spółkę na rzecz swoich kontrahentów opodatkowane są co do zasady stawką VAT w wysokości 23%.

W ramach prowadzonej działalności, Spółka zawarła umowę z funduszem inwestycyjnym zamkniętym (dalej: „Fundusz”), utworzonym na podstawie ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1523, dalej: „UFI”), na podstawie której świadczy przede wszystkim usługi w zakresie sporządzania bieżących kalkulacji podatku dochodowego od osób prawnych (dalej: „CIT (podatek dochodowy od osób prawnych)”), którego podatnikiem jest Fundusz.

W celu przybliżenia charakteru świadczonych przez Spółkę usług, w ramach realizacji ww. umowy, Spółka wskazuje, że Fundusz oprócz dochodów objętych zwolnieniem z CIT na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 57 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm., dalej: „Ustawa o CIT”), osiąga dochody podlegające opodatkowaniu CIT, które nie korzystają ze zwolnienia, z uwagi na wyłączenie zawarte w art. 17 ust. 1 pkt 57 lit. a Ustawy o CIT. Z uwagi na powyższe, Fundusz w związku z dokonywanymi inwestycjami w podmioty transparentne podatkowo uwzględnia w swoim rozliczeniu CIT przychody i koszty ww. podmiotów, proporcjonalnie do posiadanego w nich prawa do udziału w zysku (zgodnie z art. 5 Ustawy o CIT).

Tym samym, czynności podejmowane przez Spółkę w ramach zawartej umowy, obejmują, przygotowanie okresowych kalkulacji (miesięcznych / kwartalnych), w celu wyliczenia zaliczki na CIT, w tym w szczególności przygotowanie zestawienia przychodów osiągniętych i kosztów poniesionych przez poszczególne transparentne podatkowo podmioty, w których Fundusz posiada prawa do udziału w zysku oraz wszystkich operacji (zdarzeń gospodarczych) po stronie Funduszu, mających wpływ na wysokość podstawy opodatkowania oraz wysokości należnego CIT.

Podstawą do ustalenia przez Spółkę wyniku podatkowego Funduszu oraz prawidłowego przypisania do Funduszu przychodów oraz kosztów (z uwzględnieniem wyników osiągniętych na poziomie podmiotów transparentnych podatkowo) są otrzymywane okresowo od Funduszu, jak również od podmiotów, w których Fundusz posiada prawa do udziału w zysku, dokumenty, dane księgowe oraz wyjaśnienia.

Zadaniem Spółki jest nie tylko przygotowywanie omawianych kalkulacji, ale w szczególności bieżąca analiza otrzymywanych danych, w celu prawidłowego ujęcia zdarzeń gospodarczych w rozliczeniu CIT Funduszu.

Ostatecznym wynikiem działań Spółki w zakresie przedmiotowych usług jest przekazanie do Funduszu kalkulacji CIT za dany okres wraz z informacją o osiągniętych przez Fundusz dochodach/poniesionych stratach w danym okresie, w tym wskazanie kwoty zaliczki do uiszczenia na CIT (jeżeli zaliczka należna wystąpi).

Ponadto, Spółka, w ramach swoich usług przygotowuje na rzecz Funduszu roczne kalkulacje CIT, jak również zeznania roczne CIT (deklaracje na formularzu CIT-8), w celu złożenia do urzędu skarbowego.

Wskazane usługi Spółka wykonuje na podstawie umowy zawartej na czas nieokreślony i będzie wykonywać przedmiotowe usługi w przyszłości.

Wnioskodawca zaznacza, że na podstawie umowy, Spółka może świadczyć usługi polegające na wspieraniu Funduszu w zakresie czynności sprawdzających prowadzonych przez organy podatkowe, w związku z powyższymi rozliczeniami.

Wnioskodawca wskazuje również, że nie zrezygnował i nie zamierza zrezygnować ze zwolnienia z opodatkowania VAT usług zarządzania wskazanych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT, na podstawie art. 43 ust. 22 ustawy o VAT.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Jak wskazano w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego we Wniosku, Wnioskodawca świadczy usługi na rzecz funduszu inwestycyjnego zamkniętego, który został utworzony na podstawie UFI (dalej: „Fundusz”).

UFI określa zasady tworzenia i działania funduszy inwestycyjnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasady prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności przez fundusze zagraniczne i spółki zarządzające.

Ponadto, w świetle UFI, siedzibą i adresem funduszu inwestycyjnego jest siedziba i adres towarzystwa będącego jego organem.

Mając na uwadze powyższe, zarówno siedziba Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych jak i Funduszu znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tj. w (`(...)`).

Usługi świadczone na rzecz Funduszu, będące przedmiotem Wniosku, nie mają i nie będą miały charakteru usług doradztwa, wymienionych w art. 43 ust. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.

Ze względu na brak definicji ustawowej, jak należy rozumieć usługi doradztwa, zasadne jest odwołanie się do wykładni językowej. Jak wskazuje Słownik Języka Polskiego PWN (www.sjp.pwn.pl), „doradzać” oznacza „udzielić porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie”. Doradztwo jest zatem udzieleniem fachowych zaleceń, porad, jak należy postąpić w danej sytuacji. Spółka w ramach swoich działań mających charakter tzw. compliance podatkowego nie będzie udzielała Funduszowi porad, jak należy dokonywać rozliczeń, lecz będzie przygotowywała deklaracje podatkowe w oparciu o dostarczone dane księgowe oraz weryfikowała ich poprawność. Analogicznie należy odnieść się do kwestii reprezentowania Funduszu podczas ewentualnych czynności sprawdzających związanych ze składanymi deklaracjami, gdzie rolą Wnioskodawcy będzie wyjaśnienie stosowanego sposobu i metodologii prowadzenia rozliczeń podatkowych w ramach udzielenia odpowiedzi na zapytania i wezwania organów podatkowych. Podkreślenia wymaga, że usługi świadczone przez Wnioskodawcę będą zatem sprowadzać się do realizowania obowiązków przewidzianych przepisami prawa, reprezentowania interesów oraz podejmowania faktycznych czynności w imieniu Funduszu, a nie ich opiniowania.

Podsumowując, zdaniem Wnioskodawcy usługi świadczone na rzecz funduszu inwestycyjnego zamkniętego wskazane w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego we Wniosku nie mają / nie będą miały charakteru usług doradztwa, wymienionych w art. 43 ust. 15 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Usługi na rzecz Funduszu świadczone są odpłatnie, tj. za wynagrodzeniem od Funduszu.

Wynagrodzenie z tytułu wykonanych przez Wnioskodawcę usług na rzecz Funduszu na podstawie zawartej umowy o świadczenie usług doradztwa podatkowego jest należne na podstawie wystawionej faktury.

Na fakturze świadczone przez Wnioskodawcę usługi są ujęte w jednej pozycji oraz opisywane obecnie jako „Usługi doradztwa podatkowego zgodnie z umową z dnia [dzień-miesiąc-rok] (kalkulacja zaliczki na CIT za [miesiąc/kwartał - rok])”.

Faktyczny zakres wykonanych usług w związku z wystawioną fakturą jest każdorazowo wyszczególniony w załączniku do faktury wraz z podaniem podstawy wynikającej z / odesłania do zawartej umowy.

Zgodnie z zawartą umową o świadczenie usług doradztwa podatkowego pomiędzy Wnioskodawcą a Funduszem, zakres usług obejmuje:

a) sporządzanie miesięcznych kalkulacji na potrzeby ustalenia wyniku podatkowego w podatku dochodowym od osób prawnych (dalej: „CIT”), w tym analizę otrzymywanych raportów dotyczących lokat nietransparentnych podatkowo;

b) sporządzanie i składanie we właściwym urzędzie skarbowym, w imieniu Funduszu, rocznych deklaracji podatkowych,

c) przygotowanie procesu wymiany informacji oraz formatu otrzymywanych danych wsadowych dla potrzeb kalkulacji podatku od poszczególnych spółek transparentnych podatkowo; wspieranie Funduszu w zakresie czynności prowadzonych przez organy podatkowe.

Mając na uwadze charakter usług objętych umową (tzw. CIT compliance) oraz prawdopodobieństwo wystąpienia zapotrzebowania na usługi doradcze, zawarta z Funduszem umowa przewiduje, że w odniesieniu do innych niż wskazane w § 2 (usług wymienionych powyżej), w tym usług doradztwa podatkowego, zleconych Wnioskodawcy przez Fundusz, Strony mogą ustalić odrębne wynagrodzenie ryczałtowe.

W ocenie Wnioskodawcy, tytuł zawartej umowy wskazany w opisie na fakturze, pozostaje bez znaczenia dla określenia charakteru świadczonych przez Wnioskodawcę usług, które jak wskazano, nie stanowią usług doradztwa wymienionych w art. 43 ust. 15 ustawy o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca, jako spółka doradztwa podatkowego, wykonuje czynności wskazane w art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 lipca 1996 r. o doradztwie podatkowym (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 2117 ze zm., dalej: „ustawa o doradztwie podatkowym”).

W myśl powołanego przepisu, czynności doradztwa podatkowego obejmują zarówno:

‒ udzielanie podatnikom, płatnikom i inkasentom, na ich zlecenie lub na ich rzecz, porad, opinii i wyjaśnień z zakresu ich obowiązków podatkowych i celnych oraz w sprawach egzekucji administracyjnej związanej z tymi obowiązkami (pkt 1), jak również

‒ prowadzenie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, ksiąg rachunkowych, ksiąg podatkowych i innych ewidencji do celów podatkowych oraz udzielanie im pomocy w tym zakresie (pkt 2) oraz

‒ sporządzanie, w imieniu i na rzecz podatników, płatników i inkasentów, zeznań i deklaracji podatkowych lub udzielanie im pomocy w tym zakresie (pkt 3).

Z perspektywy ustawy o doradztwie podatkowym, bez znaczenia dla uznania wykonywanych czynności za stanowiące czynności doradztwa podatkowego jest, czy w ramach wykonywanych czynności dochodzi do udzielania fachowych porad, opinii lub zaleceń co do sposobu działania, czy też przedmiot usługi nie przewiduje takowych czynności, jak ma to miejsce w przypadku usług będących przedmiotem złożonego Wniosku.

Z tego względu, opisy faktur stosowane przez Wnioskodawcę, jako spółkę doradztwa podatkowego, w odniesieniu do świadczonych na rzecz Funduszu usług, każdorazowo zawierają odesłanie do zawartej umowy, a ponadto opatrzone są szczegółowym załącznikiem.

Pytanie

Czy świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Funduszu usługi, wskazane w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, polegające w szczególności na sporządzaniu kalkulacji CIT oraz deklaracji podatkowych, podlegają zwolnieniu z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Funduszu usługi, wskazane w opisie stanu faktycznego, polegające w szczególności na sporządzaniu kalkulacji CIT oraz deklaracji podatkowych, podlegają zwolnieniu z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Z powyższego zatem wynika, że w celu zastosowania zwolnienia z VAT na gruncie art. 43 ust. 1 lit. a Ustawy o VAT, konieczne jest spełnienie następujących warunków:

1. świadczone usługi powinny być kwalifikowane jako usługi zarządzania oraz

2. usługi, o których mowa w pkt 1 powinny być świadczone w odniesieniu do funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów ustawy o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Powyższa interpretacja omawianego przepisu Ustawy o VAT znajduje potwierdzenie m.in. w wydanej indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego z 13 maja 2022 r. (sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.135.2022.2.KT), w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: „DKIS”) wskazał, że „(…) zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT uzależnione jest od łącznego spełnienia dwóch warunków:

1. przedmiotowego – świadczone usługi powinny być kwalifikowane jako usługi zarządzania oraz

2. podmiotowego – ww. usługi zarządzania powinny być świadczone w odniesieniu m.in. do funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi albo do portfeli inwestycyjnych funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią. (`(...)`)”.

Zdaniem Spółki, w zaistniałym stanie faktycznym i zdarzeniu przyszłym spełnione są obie przesłanki pozwalające na zastosowanie zwolnienia z opodatkowania VAT usług świadczonych przez Spółkę na rzecz Funduszu, co zostało wykazane poniżej.

Przepisy Ustawy o VAT w jej aktualnym brzmieniu nie definiują pojęcia usług zarządzania. Do 31 marca 2013 r., pojęcie zarządzania było zdefiniowane wprost w art. 43 ust. 8 Ustawy o VAT na potrzeby stosowania omawianego zwolnienia. Jednak na skutek nowelizacji ww. ustawy, spowodowanej koniecznością dostosowania polskich przepisów do orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, dalej: „TSUE” (m.in. wyroki w sprawach C-275/11 GfBk oraz C-169/04 Abbey National), podjęto decyzję o uchyleniu ww. przepisu. W uzasadnieniu do ustawy zmieniającej, ustawodawca wskazał, że pojęcie zarządzania funduszami powierniczymi jest autonomicznym pojęciem prawa wspólnotowego, którego treść nie może być zmieniona przez państwa członkowskie. W konsekwencji, projektodawca stwierdził, że państwa członkowskie nie są uprawnione do definiowania w prawie krajowym pojęcia zarządzania funduszami inwestycyjnymi, dlatego też uzasadnione jest usunięcie przepisu art. 43 ust. 8 z Ustawy o VAT.

Podstawą implementacji do polskiego systemu prawnego omawianego zwolnienia jest art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L. Nr 347/1 ze zm., dalej: „Dyrektywa 112”), zgodnie z którym państwa członkowskie zwalniają z VAT transakcje zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

Użyty w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT, zakres usługi zarządzania funduszami zwolnionej z VAT odpowiada usługom wskazanym w art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy 112 tj. „zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie”.

Powołane w Dyrektywie 112, a w ślad za nią w Ustawie o VAT, pojęcie zarządzania (specjalnymi) funduszami inwestycyjnymi nie zawiera jednak swojej definicji, czego implikacją jest konieczność odwołania się do przepisów prawa wspólnotowego oraz orzecznictwa TSUE.

Odwołując się do aktów prawa wspólnotowego regulujących kwestie zarządzania funduszami inwestycyjnymi, należy w pierwszej kolejności zwrócić uwagę na Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010 (dalej: „Dyrektywa 61”). Zgodnie z treścią załącznika I do Dyrektywy 61, który de facto stanowi katalog otwarty, w zakresie zarządzania funduszami wyróżnia się m.in. administrowanie, w tym:

1. obsługę prawną i usługi w zakresie rachunkowości w zarządzaniu funduszami;

2. zapytania klientów;

3. wycenę i wyznaczenie ceny w tym zeznania podatkowe;

4. monitorowanie przestrzegania uregulowań;

5. prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa i udziałów;

6. podział dochodu;

7. emisję i umarzanie jednostek uczestnictwa i udziałów;

8. ustalenia umowne, w tym wysyłanie świadectw;

9. przechowywanie ksiąg.

W sposób analogiczny funkcję zarządzania definiuje także Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/65/WE z 13 lipca 2009 r. („Dyrektywa UCITS”) w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS). Przy czym UCITS są odpowiednikiem polskich funduszy inwestycyjnych otwartych.

Zdaniem Wnioskodawcy, przyjęte w Dyrektywie 61 sformułowanie „obsługa prawna i usługi w zakresie rachunkowości” pozwala na szeroką interpretację zakresu usług, które należy objąć dyspozycją tego terminu. Nie będą to więc wyłącznie usługi księgowe polegające na ewidencjonowaniu operacji gospodarczych w księgach rachunkowych, ale również działania mające na celu wykorzystanie danych pochodzących z ksiąg w celu obliczenia podatku oraz sporządzania deklaracji i zeznań podatkowych, co mieści się w terminie „obsługa prawna”.

Zgodnie bowiem z art. 1 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 217 ze zm., dalej: „Ustawa o rachunkowości”), Ustawa o rachunkowości określa zasady rachunkowości oraz zasady wykonywania działalności w zakresie usługowego prowadzenia ksiąg rachunkowych.

Ponadto, zgodnie z art. 4 ust. 3 pkt 2 Ustawy o rachunkowości, rachunkowość jednostki obejmuje prowadzenie, na podstawie dowodów księgowych, ksiąg rachunkowych, ujmujących zapisy zdarzeń w porządku chronologicznym i systematycznym. Natomiast, księgi rachunkowe należą do ksiąg podatkowych, do których prowadzenia, do celów podatkowych, obowiązani są podatnicy, płatnicy lub inkasenci, na co wskazuje art. 3 pkt 4 Ordynacji podatkowej. Powyższe prowadzi do wniosku, że podatnik podlegający obowiązkowi podatkowemu, ma możliwość wyliczenia w sposób prawidłowy zobowiązania podatkowego, tylko i wyłącznie w sytuacji, gdy posiada prowadzone w sposób rzetelny i niewadliwy księgi podatkowe (do których zaliczane są księgi rachunkowe). Obowiązek prowadzenia ewidencji rachunkowej nakłada na podatników również Ustawa o CIT. Z treści art. 9 ust. 1 tej ustawy wprost wynika, że określenie dochodu (straty), podstawy opodatkowania i wysokości należnego podatku za rok podatkowy odbywa się na podstawie ewidencji rachunkowej, prowadzonej zgodnie z odrębnymi przepisami. Przepis ten jednoznacznie dowodzi, iż wywiązanie się z obowiązków nałożonych na podatnika Ustawą o CIT nie może odbywać się z pominięciem stosowania Ustawy o rachunkowości, w tym aktów prawnych wydanych na jej podstawie. W przypadku funduszy inwestycyjnych aktem regulującym zasady prowadzenia ksiąg jest Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 24 grudnia 2007 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości funduszy inwestycyjnych (dalej: „Rozporządzenie”). Obie ustawy są więc od siebie zależne w ten sposób, iż stosowanie jednej (Ustawy o CIT) wymaga znajomości i wykorzystania rezultatów płynących z zastosowania drugiej (Ustawy o rachunkowości oraz wydanego na jej podstawie Rozporządzenia).

Zatem, zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym, czynności podejmowane przez Spółkę polegają na aktywnym uczestnictwie w prowadzeniu ksiąg podatkowych Funduszu, poprzez ocenę i podejmowanie decyzji o kwalifikacji podatkowej poszczególnych zdarzeń gospodarczych podmiotów transparentnych podatkowo. Podejmowane następnie działania Wnioskodawcy sprowadzają się w szczególności do zestawienia wyników podatkowych poszczególnych podmiotów transparentnych podatkowo oraz wszystkich operacji Funduszu mających wpływ na wysokość podstawy opodatkowania oraz kwoty CIT. Czynności te wykonywane będą na bieżąco tzn. po ujęciu w księgach wszystkich operacji gospodarczych Funduszu, które powinny być zaksięgowane w danym miesiącu oraz po dostarczeniu danych nt. zdarzeń gospodarczych zaraportowanych w danym okresie na poziomie podmiotów transparentnych podatkowo, w których Fundusz posiada prawa do udziału w zysku.

Otrzymywane przez Wnioskodawcę od departamentu księgowego Funduszu dokumenty oraz dane księgowe Funduszu, a także dane księgowe otrzymywane odnośnie poszczególnych podmiotów transparentnych podatkowo, będą podstawą do:

1. ustalenia przez Spółkę wyniku podatkowego tych podmiotów transparentnych podatkowo;

2. prawidłowego przypisania do Funduszu przychodów oraz kosztów, z uwzględnieniem wyników osiągniętych na poziomie podmiotów, o których mowa w pkt 1;

3. przekazania do Funduszu informacji o osiągniętym dochodzie/poniesionej stracie przez Fundusz w danym miesiącu wraz ze wskazaniem kwoty należnej zaliczki na CIT (jeżeli taka zaliczka wystąpi).

Mając na względzie powyższe, należy stwierdzić, że z perspektywy rozliczeń podatkowych Funduszu, przygotowanie danych księgowych Funduszu oraz informacji nt. zdarzeń gospodarczych za dany okres poszczególnych podmiotów, w których Fundusz posiada prawa do udziału w zysku, nie będą wystarczające do prawidłowego obliczenia ciążących na Funduszu zobowiązań podatkowych. Spółka będzie zobowiązana do weryfikacji oraz analizy tych danych, a następnie do uwzględnienia ich w kalkulacjach podatkowych Funduszu oraz przygotowania ostatecznego wyniku podatkowego. Rezultatem prac Spółki będzie sporządzona kalkulacja miesięczna (lub kwartalna) wraz z informacją przekazaną do Funduszu o osiągniętych dochodach/poniesionych stratach przez Fundusz w danym miesiącu.

Dokonywane przez Wnioskodawcę czynności polegające na ustaleniu wyniku podatkowego Funduszu na podstawie uprzednio przygotowanych przez Wnioskodawcę okresowych kalkulacji na potrzeby CIT (w oparciu o dane otrzymywane od Funduszu oraz od podmiotów transparentnych podatkowo), w ocenie Wnioskodawcy, niewątpliwie zaliczają się do „usług w zakresie rachunkowości” wskazanych w Dyrektywie 61, a tym samym do usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi. Czynności Spółki pozwolą bowiem na określenie wyniku podatkowego Funduszu, co jest pochodną prowadzonych rzetelnie i w sposób niewadliwy ksiąg podatkowych.

Ponadto, zdaniem Wnioskodawcy, sporządzanie rocznych deklaracji CIT Funduszu, również będzie mieścić się w katalogu zarządzania funduszami, określonego w Dyrektywie 61. Warto w tym miejscu wskazać, że w wyroku TSUE, w sprawie C-595/13 Staatssecretaris van Financien przeciwko Fiscale Eenheid XNV es z 9 grudnia 2015 r., TSUE wyjaśnił przedmiotową kwestię w sposób następujący: „(`(...)`) Poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu portfelem do szczególnych funkcji przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania należą funkcje administrowania samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania, takie jak te wymienione w załączniku II do dyrektywy UCITS w rubryce „Administracja” (wyrok ATP PensionService, C-464/12, EU:C:2014:139, pkt 66). (`(...)`)’’. Dodatkowo, TSUE orzekł, że „(`(...)`) nie tylko zarządzanie inwestycjami, wiążące się z wyborem i zbywaniem aktywów będących przedmiotem takiego zarządzania, lecz również usługi administracyjne i rachunkowe, takie jak obliczanie kwoty dochodów i ceny jednostek uczestnictwa lub udziałów funduszu, wycena aktywów, rachunkowość, przygotowywanie deklaracji w celu podziału dochodów, dostarczanie informacji i dokumentacji na temat rachunków okresowych i deklaracji podatkowych, statystyk i podatku VAT, a także opracowywanie prognoz przychodów wchodzą w zakres pojęcia „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy (zob. wyroki: Abbey National, C-169/04, EU:C:2006:289, pkt 26, 63 i 64, a także ATP PensionService, C-464/12, EU:C:2014:139, pkt 68).(`(...)`)”.

Należy bowiem podkreślić, że TSUE wskazuje wprost w swoich rozstrzygnięciach, że przygotowywanie deklaracji podatkowych należy do czynności, które mieszczą się w pojęciu zarządzania funduszami inwestycyjnymi (w tym, zdaniem Wnioskodawcy, Funduszem).

Kwalifikacja usług świadczonych w zakresie prowadzenia ewidencji CIT funduszy, odprowadzanie podatku w imieniu funduszy, przygotowywanie deklaracji, prowadzenie ksiąg rachunkowych, usługi dot. obsługi rachunkowo-księgowej oraz finansowej polegające na prowadzeniu rozliczeń z urzędem skarbowym jako usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT znajduje potwierdzenie w wydawanych interpretacjach organów podatkowych (interpretacja DKIS z 30 marca 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.47.2021.1.EK oraz interpretacja DKIS z 30 maja 2022 r., sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.135.2022.2.KT).

Jak zostało wskazane w opisie stanu faktycznego, Wnioskodawca w ramach świadczonych usług, może wspierać Fundusz w zakresie czynności prowadzonych przez organy podatkowe, w związku z dokonywanymi na rzecz Funduszu rozliczeniami CIT.

W ocenie Wnioskodawcy, prowadzenie postępowania przed organami w trakcie czynności kontrolnych, mieści się w pojęciu obsługi prawnej, które jednak nie zostało zdefiniowane w Dyrektywie 61. Pozwala to przyjąć, iż kategoria ta powinna obejmować wszelkie wsparcie i obsługę, wymagające specjalistycznej wiedzy i doświadczenia z dziedziny stosowania prawa, w tym także prawa podatkowego.

W tym miejscu należy również podkreślić, iż Usługi świadczone przez Wnioskodawcę nie stanowią usług doradczych, co do znaczenia których, wobec braku definicji ustawowych, należy odwołać się do wykładni językowej. Jak wskazuje Słownik Języka Polskiego PWN (www.sjp.pwn.pl), „doradzać” oznacza „udzielić porady, wskazać sposób postępowania w jakiejś sprawie”. Doradztwo jest zatem udzieleniem fachowych zaleceń, porad, jak należy postąpić w danej sytuacji. Spółka w ramach swoich działań mających charakter tzw. compliance podatkowego nie będzie udzielała Funduszowi porad, jak należy dokonywać rozliczeń, lecz będzie przygotowywała deklaracje podatkowe w oparciu o dostarczone dane księgowe oraz weryfikowała ich poprawność. Analogicznie należy odnieść się do kwestii reprezentowania Funduszu podczas ewentualnych czynności sprawdzających związanych ze składanymi deklaracjami, gdzie rolą Spółki będzie wyjaśnienie stosowanego sposobu i metodologii prowadzenia rozliczeń podatkowych w ramach udzielenia odpowiedzi na zapytania i wezwania organów podatkowych. Usługi świadczone przez Wnioskodawcę będą zatem sprowadzać się do realizowania obowiązków przewidzianych przepisami prawa, reprezentowania interesów oraz podejmowania faktycznych czynności w imieniu Funduszu, a nie ich opiniowania.

Uznanie, że Usługi świadczone przez Spółkę mają charakter usług doradczych, stałoby w sprzeczności z intencją prawodawcy, który w Złączniku I do Dyrektywy 61 wprost wskazał, że obsługa prawna i usługi w zakresie rachunkowości stanowią czynności zarządzania funduszami, a zatem nie mogą być uznane za usługi doradcze nieobjęte zwolnieniem z opodatkowania VAT.

Mając na uwadze powyższe, w ocenie Spółki, warunek przedmiotowy do zastosowania zwolnienia Ustawy o VAT należy uznać za spełniony.

Ponadto, zdaniem Wnioskodawcy, nie powinno ulegać wątpliwości, że w odniesieniu do świadczonych usług na rzecz Funduszu spełniony został również warunek podmiotowy.

Wnioskodawca ponownie wskazuje, że zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT znajdzie zastosowanie w odniesieniu do usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi. Zgodnie bowiem z art. 3 ust. 4 UFI, fundusz inwestycyjny może prowadzić działalność jako:

1. fundusz inwestycyjny otwarty;

2. alternatywny fundusz inwestycyjny: specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty.

Tym samym, biorąc pod uwagę, że Fundusz prowadzi działalność jako fundusz inwestycyjny zamknięty, stanowiący na gruncie przepisów UFI jeden z rodzajów alternatywnych funduszy inwestycyjnych, kryterium podmiotowe należy uznać bezsprzecznie za spełnione.

Mając na względzie powyższe, zdaniem Wnioskodawcy, świadczenie na rzecz Funduszu usług polegających w szczególności na sporządzaniu kalkulacji CIT oraz deklaracji podatkowych podlega zwolnieniu od opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2. eksport towarów;

3. import towarów na terytorium kraju;

4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.

Podkreślić należy, że nie każda czynność stanowiąca świadczenie usług w rozumieniu art. 8 ustawy, podlega jednak opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W świetle zapisów art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z ust. 2 powołanego artykułu:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy:

Zwalnia się od podatku usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy:

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2. usług doradztwa;

3. usług w zakresie leasingu.

Stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega wykładni rozszerzającej. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Jednocześnie zwrócić należy uwagę na obowiązujący od 1 stycznia 2022 r. przepis art. 43 ust. 22 ustawy, zgodnie z którym:

Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:

1. jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;

2. złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.

Stosownie zaś do ust. 23 ww. przepisu, również obowiązującego od 1 stycznia 2022 r.:

Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.

Powyższe zmiany przepisów umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku – w tym m.in. właśnie usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że w ramach prowadzonej działalności, zawarli Państwo umowę z funduszem inwestycyjnym zamkniętym (Fundusz), na podstawie której świadczą Państwo przede wszystkim usługi w zakresie sporządzania bieżących kalkulacji podatku dochodowego od osób prawnych, którego podatnikiem jest Fundusz.

Wskazują Państwo, że Fundusz oprócz dochodów objętych zwolnieniem z CIT na podstawie art. 17 ust. 1 pkt 57 Ustawy o CIT, osiąga dochody podlegające opodatkowaniu CIT, które nie korzystają ze zwolnienia, z uwagi na wyłączenie zawarte w art. 17 ust. 1 pkt 57 lit. a Ustawy o CIT. Z uwagi na powyższe, Fundusz w związku z dokonywanymi inwestycjami w podmioty transparentne podatkowo uwzględnia w swoim rozliczeniu CIT przychody i koszty ww. podmiotów, proporcjonalnie do posiadanego w nich prawa do udziału w zysku.

Tym samym, czynności podejmowane przez Państwa w ramach zawartej umowy, obejmują, przygotowanie okresowych kalkulacji (miesięcznych / kwartalnych), w celu wyliczenia zaliczki na CIT, w tym w szczególności przygotowanie zestawienia przychodów osiągniętych i kosztów poniesionych przez poszczególne transparentne podatkowo podmioty, w których Fundusz posiada prawa do udziału w zysku oraz wszystkich operacji (zdarzeń gospodarczych) po stronie Funduszu, mających wpływ na wysokość podstawy opodatkowania oraz wysokości należnego CIT.

Ostatecznym wynikiem Państwa działań w zakresie przedmiotowych usług jest przekazanie do Funduszu kalkulacji CIT za dany okres wraz z informacją o osiągniętych przez Fundusz dochodach/poniesionych stratach w danym okresie, w tym wskazanie kwoty zaliczki do uiszczenia na CIT (jeżeli zaliczka należna wystąpi).

Ponadto, w ramach swoich usług przygotowują Państwo na rzecz Funduszu roczne kalkulacje CIT, jak również zeznania roczne CIT (deklaracje na formularzu CIT-8), w celu złożenia do urzędu skarbowego.

Na podstawie umowy, mogą Państwo świadczyć usługi polegające na wspieraniu Funduszu w zakresie czynności sprawdzających prowadzonych przez organy podatkowe, w związku z powyższymi rozliczeniami.

W ramach swoich działań mających charakter tzw. compliance podatkowego nie będą Państwo udzielali Funduszowi porad, jak należy dokonywać rozliczeń, lecz będą przygotowywali deklaracje podatkowe w oparciu o dostarczone dane księgowe oraz weryfikowali ich poprawność. Analogicznie należy odnieść się do kwestii reprezentowania Funduszu podczas ewentualnych czynności sprawdzających związanych ze składanymi deklaracjami, gdzie Państwa rolą będzie wyjaśnienie stosowanego sposobu i metodologii prowadzenia rozliczeń podatkowych w ramach udzielenia odpowiedzi na zapytania i wezwania organów podatkowych. Podkreślenia wymaga, że usługi świadczone przez Państwa będą zatem sprowadzać się do realizowania obowiązków przewidzianych przepisami prawa, reprezentowania interesów oraz podejmowania faktycznych czynności w imieniu Funduszu, a nie ich opiniowania.

Państwa zdaniem, usługi świadczone na rzecz funduszu inwestycyjnego zamkniętego wskazane w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego we Wniosku nie mają / nie będą miały charakteru usług doradztwa, wymienionych w art. 43 ust. 15 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług.

Usługi na rzecz Funduszu świadczone są odpłatnie, tj. za wynagrodzeniem od Funduszu.

Na fakturze świadczone przez Państwa usługi są ujęte w jednej pozycji oraz opisywane obecnie jako „Usługi doradztwa podatkowego zgodnie z umową z dnia [dzień-miesiąc-rok] (kalkulacja zaliczki na CIT za [miesiąc/kwartał - rok])”. Faktyczny zakres wykonanych usług w związku z wystawioną fakturą jest każdorazowo wyszczególniony w załączniku do faktury wraz z podaniem podstawy wynikającej z / odesłania do zawartej umowy.

Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy świadczone przez Państwa na rzecz Funduszu usługi, wskazane w opisie stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, polegające w szczególności na sporządzaniu kalkulacji CIT oraz deklaracji podatkowych, podlegają zwolnieniu z opodatkowania VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a Ustawy o VAT.

W odniesieniu do kwestii, objętej zakresem zadanego przez Państwa pytania, należy wskazać, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy, uzależnione jest od łącznego spełnienia dwóch warunków:

‒ przedmiotowego – świadczone usługi powinny być kwalifikowane jako usługi zarządzania oraz

‒ podmiotowego – ww. usługi zarządzania powinny być świadczone w odniesieniu do funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych – w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia usług zarządzania. Jednakże przepis art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT stanowi implementację do krajowego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1 ze zm.), zgodnie z którym:

Zwolnieniu od podatku VAT podlega zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

W kontekście ww. przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE, TSUE wielokrotnie wskazywał, że jego wykładnia powinna być dokonywana z uwzględnieniem kontekstu, w jaki się wpisuje, celów oraz układu tej dyrektywy oraz z uwzględnieniem zwłaszcza ratio legis zwolnienia, które przewiduje. TSUE przypominał ponadto, że zwolnienia od podatku stanowią wyjątki od ogólnej zasady, zgodnie z którą, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają wszystkie usługi świadczone odpłatnie przez podatnika, wobec czego należy dokonywać ich ścisłej wykładni. Ponadto zauważono, że zwolnienia przewidziane w art. 13 Szóstej Dyrektywy stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a zatem powinny zostać zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, co ma na celu uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich.

Z ugruntowanego orzecznictwa TSUE (m.in. w sprawach C-169/04, C-275/11, C-595/13) wynika, że celem zwolnienia z opodatkowania transakcji związanych z zarządzaniem funduszami powierniczymi, przewidzianego w art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE), jest w szczególności ułatwienie małym inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pomocą przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Celem pkt 6 tego przepisu jest zapewnienie neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między inwestowaniem bezpośrednim w papiery wartościowe, a inwestowaniem za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Z powyższego wynika, że transakcje, których dotyczy to zwolnienie, są typowe dla działalności, jaką wykonują przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania. Zatem art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu zbiorowym portfelem obejmuje czynności, które polegają na zarządzaniu samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, takie jak te zamieszczone w załączniku II do zmienionej Dyrektywy Rady 85/611/EWG z 20 grudnia 1985 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (85/611/EWG) w rubryce „Administracja”, które są czynnościami właściwymi przedsiębiorstwom zbiorowego inwestowania. Dyrektywa 85/611/EWG została zastąpiona dyrektywą 2009/65/WE z 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS).

Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2009/65/WE:

Działalność związana z zarządzaniem przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II.

Załącznik II do tej dyrektywy określa funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem. Są to odpowiednio:

‒ zarządzanie inwestycjami,

‒ administracja:

a) obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;

b) zapytania klientów;

c) wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);

d) monitorowanie przestrzegania uregulowań;

e) prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;

f) wypłata zysków;

g) emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;

h) rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);

i) prowadzenie ksiąg,

‒ wprowadzanie do obrotu.

Wskazana wyżej definicja zarządzania ma zastosowanie również w odniesieniu do specjalnych funduszy inwestycyjnych innych niż objęte dyrektywą UCITS. W pkt 38 wyroku w sprawie C-595/13 TSUE stwierdził, że spółki takie jak będące przedmiotem postępowania głównego, które zostały utworzone przez wielu inwestorów wyłącznie w celu zainwestowania zgromadzonego majątku w nieruchomości, nie mogą zostać uznane za przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania w rozumieniu dyrektywy UCITS. W takich okolicznościach faktycznych, tj. w odniesieniu do funduszy innych niż objętych dyrektywą UCITS, TSUE przytoczył definicję zarządzania funduszami, którą podał w wyroku C-169/04, a więc nawiązującą do dyrektywy UCITS. W ww. wyroku w sprawie C-595/13 TSUE wskazał, że poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu portfelem do szczególnych funkcji przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania należą funkcje administrowania samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania, takie jak te wymienione w załączniku II do dyrektywy UCITS w rubryce „Administracja”. Zdaniem TSUE, nie tylko zarządzanie inwestycjami, wiążące się z wyborem i zbywaniem aktywów będących przedmiotem takiego zarządzania, lecz również usługi administracyjne i rachunkowe, takie jak obliczanie kwoty dochodów i ceny jednostek uczestnictwa lub udziałów funduszu, wycena aktywów, rachunkowość, przygotowywanie deklaracji w celu podziału dochodów, dostarczanie informacji i dokumentacji na temat rachunków okresowych i deklaracji podatkowych, statystyk i podatku VAT, a także opracowywanie prognoz przychodów wchodzą w zakres pojęcia „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy.

Z uwagi na powyższe przepisy oraz przedstawiony opis sprawy, stwierdzam, że opisane we wniosku czynności, które wykonują Państwo na rzecz funduszu inwestycyjnego zamkniętego – polegające na przygotowaniu okresowych kalkulacji (miesięcznych / kwartalnych), w celu wyliczenia zaliczki na CIT, w tym w szczególności na przygotowaniu zestawienia przychodów osiągniętych i kosztów poniesionych przez poszczególne transparentne podatkowo podmioty, w których Fundusz posiada prawa do udziału w zysku oraz wszystkich operacji (zdarzeń gospodarczych) po stronie Funduszu, mających wpływ na wysokość podstawy opodatkowania oraz wysokości należnego CIT; przekazaniu do Funduszu kalkulacji CIT za dany okres wraz z informacją o osiągniętych przez Fundusz dochodach/poniesionych stratach w danym okresie, w tym wskazaniu kwoty zaliczki do uiszczenia na CIT (jeżeli zaliczka należna wystąpi); przygotowywaniu przez Państwa na rzecz Funduszu rocznych kalkulacji CIT, jak również zeznań rocznych CIT (deklaracje na formularzu CIT-8), w celu złożenia do urzędu skarbowego; wspieraniu Funduszu w zakresie czynności sprawdzających prowadzonych przez organy podatkowe, w związku z powyższymi rozliczeniami – mieszczą się w definicji zarządzania w rozumieniu tego określenia zdefiniowanego przez TSUE. Opisane usługi zawierają się w załączniku II do dyrektywy 2009/65/WE. W konsekwencji, spełniony zostanie warunek przedmiotowy dla zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 12 dla ww. usług.

Usługi te będą podlegały zwolnieniu od podatku pod warunkiem, że spełnione będzie również kryterium podmiotowe. Drugim bowiem warunkiem określonym w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy jest warunek podmiotowy. Ww. zwolnieniu podlegają usługi zarządzania świadczone na rzecz funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych lub zbiorczych portfeli papierów wartościowych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Pod pojęciem przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi należy rozumieć przepisy ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 1523 ze zm.) – dalej jako u.f.i., a także akty wykonawcze wydane na podstawie przepisów tej ustawy.

Zgodnie z art. 1 u.f.i.:

Ustawa określa zasady tworzenia i działania funduszy inwestycyjnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasady prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności przez fundusze zagraniczne i spółki zarządzające.

W myśl art. 38 ust. 1 u.f.i.:

Towarzystwem funduszy inwestycyjnych może być wyłącznie spółka akcyjna z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która uzyskała zezwolenie Komisji na wykonywanie działalności określonej w art. 45 ust. 1 (zezwolenie na wykonywanie działalności przez towarzystwo).

Jak stanowi art. 39 ust. 1 u.f.i.:

Siedziba zarządu towarzystwa powinna znajdować się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Natomiast art. 5 u.f.i. stanowi, że:

Siedzibą i adresem funduszu inwestycyjnego jest siedziba i adres towarzystwa będącego jego organem.

Z kolei zgodnie z art. 2 pkt 9 u.f.i.:

Przez „fundusz zagraniczny” rozumie się fundusz inwestycyjny otwarty lub spółkę inwestycyjną, które uzyskały zezwolenie właściwego organu w państwie członkowskim na prowadzenie działalności zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.

Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 7 u.f.i.:

Pod pojęciem „państwa członkowskiego” należy rozumieć państwo inne niż Rzeczpospolita Polska, które jest członkiem Unii Europejskiej.

U.f.i. wyraźnie rozróżnia zatem pojęcie „funduszu inwestycyjnego” oraz „funduszu zagranicznego”.

Zagraniczne alternatywne fundusze inwestycyjne zostały zdefiniowane w u.f.i. pod pojęciem „unijnego AFI”. Zgodnie z art. 2 pkt 10b u.f.i.:

Przez unijny AFI należy rozumieć alternatywny fundusz inwestycyjny, który został zarejestrowany jako alternatywny fundusz inwestycyjny przez właściwy organ w państwie członkowskim lub uzyskał zezwolenie właściwego organu w państwie członkowskim na prowadzenie działalności jako alternatywny fundusz inwestycyjny, a w przypadku braku wymogu uzyskania zezwolenia lub rejestracji – prowadząc taką działalność, ma siedzibę na terytorium państwa członkowskiego.

Natomiast na potrzeby u.f.i. za alternatywny fundusz inwestycyjny uznaje się fundusze inwestycyjne typu „specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty” oraz „fundusz inwestycyjny zamknięty” (art. 3 ust. 4 pkt 2 u.f.i.) oraz alternatywną spółkę inwestycyjną (art. 8a ust. 1 u.f.i.).

Mając powyższe na uwadze, fundusze zagraniczne oraz unijne AFI nie mieszczą się w zakresie pojęciowym „fundusze inwestycyjne, alternatywne fundusze inwestycyjne (…) w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi”, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy o VAT.

Uwzględniając powyższe, ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) ustawy o VAT mogą korzystać czynności zarządzania funduszami z siedzibą w Polsce. W konsekwencji, powyższe zwolnienie nie znajdzie zastosowania do funduszy mających siedzibę za granicą.

Działalność alternatywnych funduszy inwestycyjnych jest regulowana przepisami ww. ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Zgodnie z art. 2 pkt 10a u.f.i.:

Ilekroć w ustawie jest mowa o alternatywnym funduszu inwestycyjnym – rozumie się przez to instytucję wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, niebędącą funduszem działającym zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.

W myśl art. 3 ust. 1 u.f.i.:

Fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

Jak stanowi art. 3 ust. 3 u.f.i.:

Fundusz inwestycyjny prowadzi działalność, ze szczególnym uwzględnieniem interesu uczestników, przestrzegając zasad ograniczania ryzyka inwestycyjnego określonych w ustawie.

Zgodnie z art. 3 ust. 4 u.f.i.:

Fundusz inwestycyjny może prowadzić działalność jako:

1. fundusz inwestycyjny otwarty;

2. alternatywny fundusz inwestycyjny: specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że zarówno siedziba Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych jak i Funduszu znajdują się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tj. w (…).

Z uwagi na powołane przepisy ustawy o funduszach inwestycyjnych stwierdzam, że również przesłanka podmiotowa uprawniająca do zastosowania zwolnienia od podatku, dotycząca świadczenia opisanych usług – została spełniona.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz wnioski płynące z powołanych powyżej przepisów jak również orzecznictwa TSUE należy stwierdzić, że opisane we wniosku czynności, które świadczą Państwo na rzecz funduszu inwestycyjnego zamkniętego – polegające w szczególności na sporządzaniu kalkulacji CIT oraz deklaracji podatkowych – będą mieściły się w zakresie czynności zarządzania funduszami inwestycyjnymi wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy. W konsekwencji będą podlegać zwolnieniu od podatku VAT na podstawie ww. artykułu.

W związku z powyższym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒ Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (`(...)`). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).