0114-KDIP4-1.4012.516.2022.2.DP

📋 Podsumowanie interpretacji

W przypadku rozwiązania umowy najmu przez małżonków oraz podpisania nowej umowy najmu wyłącznie przez małżonka wnioskodawcy, wnioskodawca będzie zobowiązany do rozpoznania nieodpłatnej dostawy towarów, zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. Ponadto, wnioskodawca będzie musiał dokonać korekty podatku naliczonego, który został odliczony przy nabyciu nieruchomości, na podstawie art. 91 ustawy o VAT. Wyrejestrowanie wnioskodawcy z rejestru czynnych podatników VAT nie wpłynie na obowiązek przeprowadzenia tej korekty. Interpretacja uznaje stanowisko wnioskodawcy za nieprawidłowe.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

1. Czy w sytuacji rozwiązania umowy najmu przez małżonków i podpisania umowy najmu wyłącznie przez małżonka wnioskodawcy, wnioskodawca będzie zobowiązany do rozpoznania dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT? 2. Czy w sytuacji rozwiązania umowy najmu przez małżonków i podpisania umowy najmu wyłącznie przez małżonka wnioskodawcy, wnioskodawca będzie zobowiązany do rozpoznania nieodpłatnego świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT? 3. Czy w sytuacji rozwiązania umowy najmu przez małżonków i podpisania umowy najmu wyłącznie przez małżonka wnioskodawcy, wnioskodawca będzie zobowiązany do korekty podatku naliczonego odliczonego przy nabyciu Nieruchomości? 4. Czy w sytuacji, gdy wnioskodawca wyrejestruje się z rejestru czynnych podatników VAT (po uprzednim rozwiązaniu umowy najmu przez małżonków i podpisaniu umowy najmu wyłącznie przez małżonka wnioskodawcy), będzie zobowiązany do korekty podatku naliczonego odliczonego przy nabyciu Nieruchomości?

Stanowisko urzędu

1. W ocenie organu, w sytuacji rozwiązania umowy najmu zawartej przez małżonków i podpisania umowy najmu wyłącznie przez małżonka wnioskodawcy, wnioskodawca będzie zobowiązany do rozpoznania nieodpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. Wynika to z faktu, że wnioskodawca i jej małżonek są odrębnymi podatnikami VAT, a przekazanie używanej przez wnioskodawcę w działalności gospodarczej części nieruchomości do działalności gospodarczej małżonka będzie stanowiło przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, podlegające opodatkowaniu na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy. 2. W ocenie organu, w sytuacji rozwiązania umowy najmu przez małżonków i podpisania umowy najmu wyłącznie przez małżonka wnioskodawcy, wnioskodawca nie będzie zobowiązana do rozpoznania nieodpłatnego świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT. Czynność ta będzie bowiem stanowiła dostawę towarów opodatkowaną na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy. 3. W ocenie organu, w sytuacji rozwiązania umowy najmu zawartej przez małżonków i podpisania umowy najmu wyłącznie przez małżonka wnioskodawcy, wnioskodawca będzie zobowiązana do dokonania korekty podatku naliczonego odliczonego przy nabyciu Nieruchomości. Wynika to z faktu, że nastąpi zmiana przeznaczenia części nieruchomości z czynności opodatkowanych do czynności zwolnionych z VAT, co zgodnie z art. 91 ustawy rodzi obowiązek dokonania korekty. 4. W ocenie organu, w sytuacji gdy wnioskodawca wyrejestruje się z rejestru czynnych podatników VAT (po uprzednim rozwiązaniu umowy najmu przez małżonków i podpisaniu umowy najmu wyłącznie przez małżonka wnioskodawcy), będzie ona zobowiązana do dokonania korekty podatku naliczonego odliczonego przy nabyciu Nieruchomości. Obowiązek ten wynika z faktu zmiany przeznaczenia części nieruchomości z czynności opodatkowanych do czynności zwolnionych z VAT, a nie z faktu wyrejestrowania się z rejestru podatników VAT.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 września 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 22 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych rozwiązania umowy najmu, w której wynajmującymi są Pani i Małżonek, a następnie zawarcia umowy najmu wyłącznie przez Pani Małżonka.

Wniosek uzupełniła Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 2 listopada 2022 r. (wpływ 4 listopada 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

A.M. (dalej „Wnioskodawca”) w lutym 2017 r. nabyła wraz z małżonkiem nieruchomość niemieszkalną (dalej „Nieruchomość”). Nieruchomość została nabyta za środki stanowiące majątek wspólny małżonków i w związku z tym nieruchomość objęta została wspólnością ustawową majątkową małżeńską istniejącą między nimi. Zarówno Wnioskodawca jak i jej małżonek w związku z nabyciem Nieruchomości oraz planem oddania Nieruchomości w najem zarejestrowali się jako czynni podatnicy VAT (podatek od towarów i usług). Wnioskodawca oraz jej małżonek odliczyli VAT naliczony przy transakcji nabycia Nieruchomości każdy po 1/2. Nieruchomość od momentu zakupu jest wynajmowana. W umowie najmu jako wynajmujący występują oboje małżonkowie. Faktury za najem wystawiane są przez oboje małżonków. Każdy z nich fakturuje połowę określonego w umowie czynszu. Co za tym idzie każdy z małżonków deklaruje i odprowadza do urzędu swoją część (1/2) VAT należnego z tytułu otrzymywanego czynszu z najmu. Każdy z małżonków opłaca podatek dochodowy z najmu w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych. Wnioskodawca prowadzi również działalność gospodarczą zwolnioną przedmiotowo z podatku VAT (działalność medyczna).

Małżonkowie rozważają rozwiązanie obowiązującej umowy najmu w 2022 roku. Bezpośrednio po rozwiązaniu zostanie podpisana umowa najmu z dotychczasowym najemcą. Stroną umowy najmu będzie wyłącznie małżonek Wnioskodawcy.

Po rozwiązaniu umowy najmu Wnioskodawca będzie wykonywał wyłącznie czynności zwolnione przedmiotowo z podatku VAT (działalność medyczna). Wnioskodawca po rozwiązaniu umowy najmu wyrejestruje się z rejestru czynnych podatników VAT.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego

Nieruchomość opisana we wniosku składa się z dwóch działek zabudowanych. Działka nr 1 jest zabudowana budynkiem niemieszkalnym oraz budowlą w postaci placu z kostki brukowej. Działka nr 2 jest zabudowana budowlą w postaci placu z kostki brukowej.

Najem nieruchomości od początku jest opodatkowany podatkiem dochodowym opłacanym w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, w związku z czym ww. budynki i budowle zostały wprowadzone do wykazu środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Ewidencja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych nie była prowadzona.

Nie były ponoszone wydatki na ulepszenie ww. budynków i budowli w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym o wartości przekraczającej 30% ich wartości początkowej.

Pytania

  1. Czy w sytuacji rozwiązania umowy najmu przez małżonków i podpisania umowy najmu wyłącznie przez małżonka Wnioskodawcy, Wnioskodawca będzie zobowiązany do rozpoznania dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT?

  2. Czy w sytuacji rozwiązania umowy najmu przez małżonków i podpisania umowy najmu wyłącznie przez małżonka Wnioskodawcy, Wnioskodawca będzie zobowiązany do rozpoznania nieodpłatnego świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT?

  3. Czy w sytuacji rozwiązania umowy najmu przez małżonków i podpisania umowy najmu wyłącznie przez małżonka Wnioskodawcy, Wnioskodawca będzie zobowiązany do korekty podatku naliczonego odliczonego przy nabyciu Nieruchomości?

  4. Czy w sytuacji, gdy Wnioskodawca wyrejestruje się z rejestru czynnych podatników VAT (po uprzednim rozwiązaniu umowy najmu przez małżonków i podpisaniu umowy najmu wyłącznie przez małżonka Wnioskodawcy), będzie zobowiązany do korekty podatku naliczonego odliczonego przy nabyciu Nieruchomości?

Pani stanowisko w sprawie

  1. W ocenie Wnioskodawcy w sytuacji rozwiązania umowy najmu zawartej przez małżonków i podpisania umowy najmu wyłącznie przez małżonka Wnioskodawcy, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do rozpoznania dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT.

  2. W ocenie Wnioskodawcy w sytuacji rozwiązania umowy najmu przez małżonków i podpisania umowy najmu wyłącznie przez małżonka Wnioskodawcy, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do rozpoznania nieodpłatnego świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.

  3. W ocenie Wnioskodawcy w sytuacji rozwiązania umowy najmu zawartej przez małżonków i podpisania umowy najmu wyłącznie przez małżonka Wnioskodawcy, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do korekty podatku naliczonego odliczonego przy nabyciu Nieruchomości.

  4. W ocenie Wnioskodawcy w sytuacji, gdy Wnioskodawca wyrejestruje się z rejestru czynnych podatników VAT (po uprzednim rozwiązaniu umowy najmu przez małżonków i podpisaniu umowy najmu wyłącznie przez małżonka Wnioskodawcy), nie będzie zobowiązany do korekty podatku naliczonego odliczonego przy nabyciu Nieruchomości.

Uzasadnienie Pani stanowiska

Pytanie nr 1

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Zgodnie z art. 7 ust. 2 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

  1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

  2. wszelkie inne darowizny

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Z powyższych regulacji wynika, iż aby można było mówić o dostawie towarów (odpłatnej bądź nieodpłatnej) powinno nastąpić przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel.

Zgodnie z art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa, obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (jest to ich majątek wspólny). Wspólność ustawowa obejmuje wszelkie przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich. Wspólność małżeńska została ukształtowana jako wspólność łączna, którą charakteryzuje to, że w czasie jej trwania małżonkowie nie mają określonych udziałów w majątku wspólnym, nie mogą rozporządzać udziałami, a także nie mogą żądać podziału majątku objętego wspólnością ustawową. Wspólność ta jest wspólnością masy majątkowej, to znaczy obejmuje cały zbiór praw majątkowych takich jak własność i inne prawa rzeczowe czy wierzytelności.

Pomimo trwania wspólności każdy z małżonków ma zarówno prawo do udziału i rozporządzania tak całym majątkiem wspólnym, jak i w odniesieniu do poszczególnych składników majątku wspólnego. Wspólność majątkowa małżeńska nie jest bowiem samodzielnym i niezależnym od małżonków bytem, który realizuje swoje własne uprawnienia do określonych lub wszystkich składników tego mienia. Należy zatem uznać, że prowadzenie przez małżonków odrębnych działalności gospodarczych nie ma wpływu na uprawnienie do dysponowania i zarządzania majątkiem.

W ocenie Wnioskodawcy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT oraz art. 7 ust. 2 ustawy o VAT w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT nie mają zastosowania do małżonków będących we wspólności ustawowej łącznej, ponieważ nie występuje tu przeniesienie wspólnego majątku z jednego podatnika na drugiego. Na gruncie ustawy o VAT nie mamy do czynienia z dwoma odrębnymi podmiotami (podatnikami VAT), z których jeden dokonuje nieodpłatnego (bądź odpłatnego) świadczenia, a drugi z tego nieodpłatnego (bądź odpłatnego) świadczenia korzysta. Fakt, że małżonkowie prowadzą oddzielne działalności gospodarcze nie ma znaczenia, bowiem każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym.

Rozwiązanie umowy najmu, w której jako wynajmujący aktualnie występują oboje małżonkowie i rozpoczęcie najmu wyłącznie przez małżonka Wnioskodawcy nie będzie miało wpływu na możliwość dysponowania i zarządzania majątkiem wspólnym. Przez cały okres istnienia ustroju wspólności majątkowej pomiędzy małżonkami nie można wyodrębnić udziałów w Nieruchomości, którymi małżonkowie mogliby niezależnie rozporządzać, i który może być przedmiotem dostawy (odpłatnej bądź nieodpłatnej) rozumianej jako przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel.

Mając na uwadze powyższe w sytuacji rozwiązania umowy najmu przez małżonków i podpisania umowy najmu wyłącznie przez małżonka Wnioskodawcy, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do rozpoznania dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT.

Pytanie nr 2

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Na podstawie art. 8 ust. 2 ustawy o VAT za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

  1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

  2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W ocenie Wnioskodawcy art. 8 ust. 2 ustawy o VAT nie ma zastosowania w przypadku rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego małżonków, które były wykorzystywane w działalności gospodarczej obojga małżonków lub jednego z małżonków, a następnie będą wykorzystywane wyłącznie na potrzeby działalności gospodarczej prowadzonej przez drugiego małżonka (w omawianym przypadku - małżonka Wnioskodawcy). W takim przypadku nie można bowiem uznać, że małżonek, który dotychczas wykorzystywał rzecz na potrzeby własnej działalności (ewentualnie rzecz była wykorzystywana w działalnościach gospodarczych obojga małżonków), dokonuje jakiegokolwiek świadczenia na rzecz drugiego małżonka. Z istoty wspólności majątkowej małżeńskiej wynika bowiem, że każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym. Fakt, że małżonkowie prowadzą oddzielne działalności gospodarcze nie ma w takim przypadku znaczenia.

Mając na uwadze powyższe w sytuacji rozwiązania umowy najmu przez małżonków i podpisania umowy najmu wyłącznie przez małżonka Wnioskodawcy, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do rozpoznania nieodpłatnego świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.

Pytanie nr 3

Zgodnie z art. 91 ust. 2 ustawy o VAT w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty podatku odliczonego podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku Nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu.

Na podstawie art. 91 ust. 3 ustawy o VAT korekty, o której mowa wyżej, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej - w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.

Powyższe przepisy stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi (art. 91 ust. 7 ustawy o VAT).

W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w powyższym akapicie, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.

Powyższe przepisy ustawy o VAT nie będą miały zastosowania do stanu faktycznego opisanego we wniosku, gdyż w związku z rozwiązaniem umowy najmu przez małżonków i podpisaniem umowy najmu wyłącznie przez małżonka Wnioskodawcy nie nastąpi zmiana przeznaczenia opisywanej Nieruchomości. Przez cały będzie ona bowiem wykorzystywana do działalności gospodarczej opodatkowanej VAT.

Inne przepisy ustawy o VAT również nie przewidują korekty VAT w opisywanej sytuacji.

Mając na uwadze powyższe, w sytuacji rozwiązania umowy najmu przez małżonków i podpisania umowy najmu wyłącznie przez małżonka Wnioskodawcy, Wnioskodawca nie będzie zobowiązany do korekty podatku naliczonego odliczonego przy nabyciu Nieruchomości.

Pytanie nr 4

Zgodnie z art. 91 ust. 2 ustawy o VAT, w przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty podatku odliczonego podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku Nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów - jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu.

Na podstawie art. 91 ust. 3 ustawy o VAT korekty, o której mowa wyżej, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej - w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.

Powyższe przepisy stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi (art. 91 ust. 7 ustawy o VAT).

W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w powyższym akapicie, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.

Powyższe przepisy ustawy o VAT nie będą miały zastosowania do stanu faktycznego opisanego we wniosku, gdyż w związku z wyrejestrowaniem się Wnioskodawcy z rejestru czynnych podatników VAT (po uprzednim rozwiązaniu umowy najmu przez małżonków i podpisaniu umowy najmu wyłącznie przez małżonka Wnioskodawcy) nie nastąpi zmiana przeznaczenia opisywanej Nieruchomości. Przez cały czas nieruchomość będzie bowiem wykorzystywana do działalności gospodarczej opodatkowanej VAT.

Inne przepisy ustawy o VAT również nie przewidują korekty VAT odliczonego przy nabyciu Nieruchomości, w związku z wyrejestrowaniem się z rejestru czynnych podatników VAT.

Mając na uwadze powyższe, w sytuacji gdy Wnioskodawca wyrejestruje się z rejestru czynnych podatników VAT (po uprzednim rozwiązaniu umowy najmu przez małżonków i podpisaniu umowy najmu wyłącznie przez małżonka Wnioskodawcy), nie będzie zobowiązany do korekty podatku naliczonego odliczonego przy nabyciu Nieruchomości.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku, jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zasady opodatkowania podatkiem od towarów i usług definiuje ustawa z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwana dalej „ustawą”.

Art. 5 ust. 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają:

  1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

  2. eksport towarów;

  3. import towarów na terytorium kraju;

  4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

  5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Art. 2 pkt 6 i 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o:

  1. towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii;

  2. sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Przepis art. 7 ust. 1 ustawy, definiujący pojęcie „dostawa towarów” nie odwołuje się do cywilistycznych pojęć sprzedaży, czy też przeniesienia prawa własności, lecz do ekonomicznego władztwa nad rzeczą. To sprawia, że przedmiotem opodatkowania może być nie tylko sprzedaż czy zamiana rzeczy jako fizycznie wyodrębnionych dóbr materialnych, ale również inne transakcje wywierające, z ekonomicznego punktu widzenia, podobne skutki.

Wykładnię sformułowania „przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel”, przedstawił Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-320/88 Shipping and Forwarding Safe B.V. v. Staatsecretaris van Financien. W orzeczeniu tym TSUE stwierdził, że dla uznania danej czynności za opodatkowaną dostawę towarów, nie ma znaczenia to, czy dochodzi do przeniesienia własności według prawa właściwego dla danego kraju. Regulacja ta ma zastosowanie do każdego przeniesienia prawa do rozporządzania towarem na inny podmiot, które to przeniesienie skutkuje tym, że strona ta uzyskuje de facto możliwość korzystania z rzeczy tak jak właściciel, nawet jeżeli nie wiąże się to z przeniesieniem własności. W tym orzeczeniu, odnosząc się do dostawy towarów, Trybunał posłużył się terminem przeniesienia „własności w sensie ekonomicznym”, podkreślając tym samym uniezależnienie opodatkowania od przeniesienia własności towarów. Oznacza to więc, że na gruncie przedmiotowego przepisu kluczowym elementem jest przeniesienie, w istocie rzeczy, praktycznej kontroli nad rzeczą i możliwości dysponowania nią.

Innymi słowy pojęcie „przeniesienie prawa do rozporządzania jak właściciel” dotyczy tego rodzaju czynności, która daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel. Chodzi tutaj przede wszystkim o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów nie jest bowiem przeniesienie prawa własności, zatem zwrotu „prawo do rozporządzania jak właściciel” nie można interpretować jako „prawa własności”. Idąc dalej należy wskazać, że czynności przejścia własności ekonomicznej nie musi towarzyszyć przejście własności w sensie prawnym, bowiem „dostawa towarów” nie ogranicza się wyłącznie do prawa własności rzeczy.

Należy więc uznać, że dostawa towarów powinna podlegać ocenie przede wszystkim z punktu widzenia swoich aspektów ekonomicznych, zaś jej skutki o charakterze cywilnoprawnym, występujące na gruncie prawa cywilnego, mają mniejsze znaczenie.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie (za wynagrodzeniem). Jednocześnie ustawodawca zrównał niektóre dostawy towarów i świadczenia usług wykonywane nieodpłatne z odpłatną dostawą towarów i odpłatnym świadczeniem usług, a więc z czynnościami, które podlegają opodatkowaniu podatkiem VAT.

Jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

  1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

  2. wszelkie inne darowizny,

- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Jak wynika z powyższych uregulowań, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, w tym także wszelkie inne darowizny, z którymi wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych.

Jeżeli natomiast podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie (w tym także darowizna) tych towarów pozostaje poza zakresem opodatkowania (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania), bez względu na cel, na który zostały one przekazane (darowane).

Warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek:

‒ po pierwsze – czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług,

‒ po drugie – czynność wykonywana jest przez podmiot, który jest podatnikiem VAT.

Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wielokrotnie wypowiadał się w kwestii opodatkowania nieodpłatnych świadczeń. W wyroku z 27 czerwca 1989 r. w sprawie C‑50/88 (Heinz Küchne) Trybunał stwierdził, że ze wspólnym systemem podatku od wartości dodanej spójne jest nieopodatkowanie amortyzacji aktywów przedsiębiorstwa w odniesieniu do ich prywatnego użytku w przypadku, gdy VAT od tych towarów nie podlegał odliczeniu, przy jednoczesnym opodatkowaniu wydatków ponoszonych na utrzymanie i używanie towarów, w odniesieniu do których podatnik jest uprawniony do odliczenia podatku. Rozwiązanie to pozwala zarówno uniknąć podwójnego opodatkowania samych towarów, jak i braku opodatkowania ostatecznej konsumpcji.

Również w orzeczeniu z 25 maja 1993 r. w sprawie C-193/91 (Gerhard Mohsche) oraz w orzeczeniu z 17 maja 2001 r. w połączonych sprawach C-322/99 (Hans-Georg Fisher) i C‑323/99 (Klaus Brandenstein) Trybunał wskazał, że nieodpłatne świadczenia mogą być opodatkowane wyłącznie w takim zakresie, w jakim podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia podatku naliczonego.

Jednak nie każda czynność, która stanowi dostawę towarów lub świadczenie usług, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność była opodatkowana, musi być wykonana przez podmiot, który spełnia przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Pojęcia „podatnik” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały zdefiniowane w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny. Pozwala na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Status podatnika podatku od towarów i usług wynika również z okoliczności dokonania czynności, które podlegają opodatkowaniu tym podatkiem.

Wskazała Pani we wniosku, że w lutym 2017 r. nabyła Pani wraz z małżonkiem nieruchomość niemieszkalną za środki stanowiące majątek wspólny małżonków. W związku z tym nieruchomość objęta została wspólnością ustawową majątkową małżeńską.

Problematyka współwłasności została uregulowana w art. 195-221 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Art. 195 Kodeksu cywilnego:

Własność tej samej rzeczy może przysługiwać niepodzielnie kilku osobom (współwłasność).

Art. 196 Kodeksu cywilnego:

§ 1. Współwłasność jest albo współwłasnością w częściach ułamkowych, albo współwłasnością łączną.

§ 2. Współwłasność łączną regulują przepisy dotyczące stosunków, z których ona wynika. (`(...)`)

Z kolei ustrój majątkowy małżeński – definiowany jako sytuacja prawna małżonka wobec majątku drugiego małżonka – regulują przepisy ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359).

Art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

Art. 35 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku.

Art. 36 § 1 i § 2 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Art. 37 § 1 pkt 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Ustawa o podatku od towarów i usług nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Stwarza to dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokona czynności podlegającej opodatkowaniu.

Z opisu sprawy wynika, że wraz z Małżonkiem nabyła Pani do majątku wspólnego Nieruchomość niemieszkalną, planując oddanie jej w najem. Zarówno Pani, jak i Małżonek, zostali zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni. Małżonkowie odliczyli po połowie podatek naliczony przy transakcji nabycia Nieruchomości. W umowie najmu jako wynajmujący występują oboje małżonkowie. Faktury za najem wystawiane są przez oboje małżonków – każde z Państwa fakturuje połowę umówionego czynszu, w konsekwencji każde z małżonków deklaruje i odprowadza proporcjonalną część podatku należnego z tytułu czynszu z najmu. Prowadzi Pani również działalność gospodarczą zwolnioną przedmiotowo od podatku VAT.

Małżonkowie rozważają rozwiązanie obowiązującej umowy najmu i zawarcie z dotychczasowym najemcą nowej umowy, w której stroną najmu będzie wyłącznie Małżonek.

Pani wątpliwości dotyczą kwestii, czy w przypadku zawarcia umowy najmu wyłącznie przez Pani Małżonka, będzie Pani zobowiązana do rozpoznania dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy.

Analizując powołane wyżej regulacje prawne w kontekście okoliczności sprawy przedstawionych we wniosku, w pierwszej kolejności należy wyjaśnić, że w oparciu o majątek wspólny prowadzi Pani indywidualną działalność gospodarczą (w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy), jako zarejestrowany czynny podatnik VAT. Zatem, w oparciu o składniki majątku wspólnego posiada Pani odrębną działalność (odrębną własność ekonomiczną), natomiast jako małżeństwo współwłasność łączną. Czyli, prowadząc swoją działalność w oparciu o część składników majątku wspólnego ma Pani nad tym majątkiem kontrolę ekonomiczną. We wniosku wskazała Pani, że analogicznie działalność gospodarczą prowadzi Małżonek.

Mimo faktu, że prowadzi Pani działalność gospodarczą i nie ma Pani rozdzielności majątkowej z mężem (majątek objęty jest wspólnością majątkową), to w sensie ekonomicznym Pani jest właścicielem tej części majątku wspólnego.

Zatem, pomimo że określone składniki majątku – w analizowanej sprawie nieruchomość składająca się z dwóch działek zabudowanych budynkiem niemieszkalnym i budowlą w postaci placu z kostki brukowej – zostały zakupione w ramach istniejącej małżeńskiej wspólnoty majątkowej, to składniki te w odpowiedniej części były przeznaczone wyłącznie do Pani działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Z wniosku wynika, że zamierza Pani zaprzestać wykorzystywania tej części majątku wspólnego w swojej działalności gospodarczej i w związku z tym będzie on wykorzystywany wyłącznie w działalności gospodarczej Małżonka. Oznacza to przekazanie używanej przez Panią w działalności gospodarczej części nieruchomości do działalności gospodarczej Małżonka. Tym samym, z tytułu przekazania nieruchomości do działalności gospodarczej Małżonka, będzie Pani działała jako podatnik w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy.

A zatem, mając na uwadze przedstawiony opis sprawy i obowiązujące przepisy należy stwierdzić, że planowane przez Panią przeniesienie części nieruchomości na rzecz Małżonka, występującego jako odrębny przedsiębiorca, będzie stanowić nieodpłatną dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 ustawy, podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Nieodpłatne przekazanie mężowi części nieruchomości wykorzystywanej przez Panią w prowadzonej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy. Jak Pani bowiem wskazała, w związku z nabyciem ww. nieruchomości Pani i Małżonek odliczyli podatek naliczony przy transakcji nabycia nieruchomości każde po 1/2 – oznacza to, że i Pani, i Małżonkowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Tym samym, spełnione zostały przesłanki zawarte w art. 7 ust. 2 ustawy: w związku z przekazaniem części nieruchomości na rzecz Małżonka jest Pani podatnikiem podatku od towarów i usług, a przedmiotem nieodpłatnego przekazania jest część nieruchomości, przy nabyciu której przysługiwało Pani prawo do odliczenia podatku naliczonego i z którego Pani skorzystała.

A zatem Pani stanowisko w zakresie pytania oznaczonego nr 1 jest nieprawidłowe.

W pytaniu nr 2 sformułowała Pani wątpliwości dotyczące nieuznania opisanej we wniosku czynności za nieodpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT.

Świadczenie usług zostało zdefiniowane w cytowanym wyżej art. 8 ust. 1 ustawy i w świetle tego przepisu jest to każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7. Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Podobnie jak w przypadku dostawy towarów, także dla świadczenia usług ustawodawca przewidział wyjątki od zasady, że opodatkowaniu podlegają czynności odpłatne – zostały one zawarte w art. 8 ust. 2 ustawy:

Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

  1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

  2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Opisana we wniosku czynność przekazania używanej przez Panią w działalności gospodarczej części nieruchomości do działalności gospodarczej Małżonka będzie czynnością zrównaną z odpłatną dostawą towarów na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy. Tym samym, nie będzie świadczeniem usług.

W konsekwencji nie można uznać Pani stanowiska w zakresie pytania nr 2 za prawidłowe. Chociaż opisana we wniosku czynność nie stanowi nieodpłatnego świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, ale wynika to z innej podstawy prawnej niż Pani wskazuje.

A zatem Pani stanowisko w zakresie pytania oznaczonego nr 2 jest nieprawidłowe.

W kolejnym pytaniu sformułowała Pani wątpliwości, czy będzie Pani zobowiązana do korekty podatku naliczonego odliczonego przy nabyciu Nieruchomości w sytuacji rozwiązania umowy najmu przez małżonków i podpisania umowy najmu wyłącznie przez Pani Małżonka.

Zagadnienie korekty związane jest z prawem do odliczenia podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Jak wynika z tego przepisu, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Powyższa zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego oraz podmiotu zobowiązanego do ich dokonania zostały określone w art. 91 ustawy.

Zgodnie z ust. 1 - 8 ww. art. 91 ustawy:

1. Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10, 10a lub 10c-10g lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

2. W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

3. Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej – w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.

4. W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.

5. W przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 - w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.

6. W przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:

  1. opodatkowane - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;

  2. zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu - w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.

7. Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

7a. W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15 000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.

7b. W przypadku towarów i usług innych niż wymienione w ust. 7a, wykorzystywanych przez podatnika do działalności gospodarczej, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 1, ust. 2 zdanie trzecie i ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 7c.

7c. Jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, o których mowa w ust. 7b, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje - korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.

7d. W przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione w ust. 7a i 7b, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana.

8. Korekty, o której mowa w ust. 5-7, dokonuje się również, jeżeli towary i usługi nabyte do wytworzenia towaru, o którym mowa w ust. 2, zostały zbyte lub zmieniono ich przeznaczenie przed oddaniem tego towaru do użytkowania.

Z powołanych przepisów wynika, że podatnik jest zobowiązany do rozpoznania prawa do odliczenia podatku naliczonego w momencie nabycia towarów i usług oraz dokonania ewentualnej korekty tego odliczonego bądź nieodliczonego podatku w przypadku późniejszej zmiany przeznaczenia nabytych towarów i usług lub zmiany sposobu wykorzystania.

Przepisy art. 91 wprowadzają konstrukcję korekty podatku naliczonego dokonywaną z uwagi na zmianę struktury sprzedaży albo na zmianę pierwotnego przeznaczenia towaru lub usługi (z którą związany jest podatek naliczony). Wprowadzenie procedury korekty związane jest z tym, że w systemie VAT obowiązuje zasada odliczenia niezwłocznego, tzn. w momencie nabycia. W tym momencie związek towaru z danym rodzajem czynności (opodatkowane, zwolnione, mieszane) ma zazwyczaj charakter planowany. Do czasu faktycznego wykorzystania nabytego towaru lub usługi faktyczny związek z danym rodzajem czynności może się zmienić, przekreślając prawo do odliczenia albo uzasadniając dokonanie odliczenia.

Jednocześnie przepisy wprowadzają szczególny tryb korekty do wybranych składników majątku. Z uwagi na zazwyczaj wieloletni okres wykorzystania składników majątku zaliczanych do środków trwałych oraz nieruchomości, ustawa przyjmuje zasadę dokonywania cząstkowej i równomiernej korekty w dłuższym czasie (dla nieruchomości przez 10 lat, a dla pozostałych składników majątku przez 5 lat). Regulacje te mają na celu urealnienie odliczenia podatku naliczonego. Ustawa zakłada bowiem, że środki trwałe (jako dobra o charakterze trwałym) zużywają się w określonym czasie, a nie jednorazowo. W tym też czasie stopniowo konsumowane jest prawo do odliczenia i należy je oceniać w dłuższej perspektywie czasu, a nie jednorazowo.

Reasumując, z powołanych przepisów wynika, że podatnik jest zobowiązany, co do zasady, dokonać korekty podatku naliczonego w sytuacji, gdy zmienia się przeznaczenie nabytych towarów i usług np. ze związanych z czynnościami niedającymi prawa do odliczenia na związane z czynnościami opodatkowanymi czy odwrotnie.

W przypadku, w którym podatnik zmienia przeznaczenie środka trwałego nabytego (wytworzonego) dla celów działalności opodatkowanej VAT (lub mieszanej) i zaczyna go używać wyłącznie do wykonywania czynności zwolnionych z opodatkowania, ma on zasadniczo obowiązek skorygować odliczony VAT, jeżeli taki został odliczony. Analogicznie powinien postąpić podatnik w sytuacji sprzedaży takiego środka trwałego, jeżeli przy jego nabyciu (wytworzeniu) odliczył VAT naliczony, a przy zbyciu zastosuje zwolnienie z VAT.

Odnosząc się do Pani wątpliwości należy więc przede wszystkim przeanalizować, czy przekazanie używanej przez Panią w działalności gospodarczej części nieruchomości do działalności gospodarczej Małżonka spowoduje zmianę jej przeznaczenia.

Jak wskazano powyżej, czynność ta będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 7 ust. 2 ustawy.

Zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku dla niektórych czynności.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest - co do zasady - zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowe jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Według art. 2 pkt 14 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu - rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej;

W przypadku dostawy budynków, budowli lub ich części niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy podatnik ma możliwość – po spełnieniu określonych warunków – skorzystania ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów;

Z przepisów tych wynika, że prawo do zwolnienia przysługuje wówczas, gdy w stosunku do obiektów będących przedmiotem sprzedaży nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, oraz dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ulepszenie tych obiektów, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Ponadto, jeżeli nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub pkt 10a ustawy należy przeanalizować możliwość skorzystania ze zwolnienia od podatku w myśl przepisu art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle, rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy:

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Co do zasady zatem, grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według takiej stawki podatku od towarów i usług, jaką opodatkowane są budynki/budowle na nim posadowione. Oznacza to, że w sytuacji, gdy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, również sprzedaż gruntu korzysta ze zwolnienia od podatku.

We wniosku wskazała Pani, że w lutym 2017 r. nabyła Pani wraz z małżonkiem nieruchomość, która składa się z dwóch działek zabudowanych budynkiem niemieszkalnym i budowlami w postaci placu z kostki brukowej. Od momentu zakupu Nieruchomość jest wynajmowana. Faktury za najem wystawiane są przez oboje małżonków. Każde z nich fakturuje połowę określonego w umowie czynszu, a następnie deklaruje i odprowadza do urzędu swoją część VAT należnego z tytułu otrzymywanego czynszu z najmu. Najem nieruchomości od początku jest opodatkowany podatkiem dochodowym opłacanym w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, w związku z czym ww. budynki i budowle zostały wprowadzone do wykazu środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych. Nie były ponoszone wydatki na ulepszenie ww. budynków i budowli w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym o wartości przekraczającej 30% ich wartości początkowej.

Małżonkowie rozważają rozwiązanie obowiązującej umowy najmu w 2022 roku i zawarcie nowej wyłącznie przez Małżonka, czyli przekazanie używanej przez Panią w działalności gospodarczej części nieruchomości do działalności gospodarczej Małżonka.

Z przedstawionych okoliczności wynika więc, że od momentu pierwszego zasiedlenia nieruchomości do jej przekazania w ramach czynności, o których mowa w art. 7 ust. 2 ustawy, upłyną ponad 2 lata.

Zatem w rozpatrywanej sprawie zostaną spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, dla dostawy używanej przez Panią w działalności gospodarczej części budynku niemieszkalnego oraz budowli w postaci placu z kostki brukowej. Zwolnieniem zostanie również objęty grunt, na którym powyższe budowle są posadowione, zgodnie z art. 29 ust. 8 ustawy. Oznacza to, że przekazanie używanej przez Panią w działalności gospodarczej części nieruchomości do działalności gospodarczej Małżonka będzie stanowiło transakcję zwolnioną z VAT.

W tej sytuacji badanie przesłanek dla zastosowania zwolnienia od podatku VAT wynikających z art. 43 ust. 1 pkt 2 oraz art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy jest bezzasadne, gdyż zwolnienia te mają zastosowanie do dostawy budynków, budowli lub ich części nieobjętej zwolnieniem, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Jak wskazano powyżej, w podatku VAT obowiązuje zasada niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. W momencie nabycia towarów i usług należy dokonać oceny, czy intencją podatnika jest wykonywanie czynności opodatkowanych.

Z wniosku wynika, że Pani i Małżonek nabyli nieruchomość z zamiarem wykorzystywania jej do czynności opodatkowanych podatkiem VAT i każde z Państwa, jako odrębny podatnik VAT, odliczyło podatek naliczony przy transakcji nabycia Nieruchomości, po połowie. Nieruchomość istotnie jest przez Panią wykorzystywana zgodnie z tym zamiarem, tj. jest wynajmowana, a Pani deklaruje i odprowadza do urzędu swoją część podatku należnego z tytułu otrzymywanego czynszu.

Natomiast planowane przekazanie używanej przez Panią w działalności gospodarczej części nieruchomości do działalności gospodarczej Małżonka będzie korzystało ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Zatem w analizowanej sprawie nastąpi zmiana przeznaczenia budynku i budowli, znajdujących się na nieruchomości, co powoduje konieczność dokonania jednorazowej korekty podatku, w rozliczeniu za okres, w którym nastąpi przekazanie nieruchomości, na podstawie art. 91 ust. 5 ustawy.

Korekty odliczonego podatku naliczonego związanego z nabyciem lub wytworzeniem środka trwałego należy dokonywać z uwzględnieniem 10-letniego okresu, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. W analizowanym przypadku nieruchomość została zakupiona w 2017 r., zaś dostawa jej części, używanej przez Panią w prowadzonej przez Panią działalności gospodarczej, na rzecz Małżonka ma nastąpić w roku 2022. Zatem nieruchomość jest jeszcze w okresie korekty.

Odnosząc się do Pani stanowiska należy podkreślić, że Pani i Małżonek są odrębnymi podatnikami VAT. Dla Pani sytuacji podatkowej na gruncie podatku od towarów i usług nie jest istotne, w jaki sposób Małżonek będzie wykorzystywał część majątku wspólnego (nieruchomości), która dotąd była wykorzystywana w Pani działalności gospodarczej. Część nieruchomości w swojej działalności gospodarczej wykorzystywała Pani do wykonywania czynności opodatkowanych. Zamierza Pani zaprzestać wykonywania czynności opodatkowanych (najmu) na rzecz czynności zwolnionej od opodatkowania (dostawy budynku i budowli). Nastąpi zatem zmiana przeznaczenia tego towaru, a Pani będzie zobowiązana do dokonania jednorazowej korekty podatku, w rozliczeniu za okres, w którym nastąpi przekazanie nieruchomości.

Pani stanowisko w zakresie pytania nr 3 jest nieprawidłowe.

Pani wątpliwości dotyczą także kwestii, czy będzie Pani zobowiązana do korekty podatku naliczonego odliczonego przy nabyciu Nieruchomości w sytuacji, gdy wyrejestruje się Pani z rejestru czynnych podatników VAT (po uprzednim rozwiązaniu umowy najmu przez małżonków i podpisaniu umowy najmu wyłącznie przez Pani Małżonka).

Przepisy dotyczące rejestracji zawarte są w Dziale X Rozdziale 1 ustawy.

Art. 96 ust. 1 ustawy:

Podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Art. 96 ust. 4 ustawy:

Naczelnik urzędu skarbowego po weryfikacji danych podanych w zgłoszeniu rejestracyjnym rejestruje podatnika jako „podatnika VAT czynnego”, a w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 – jako „podatnika VAT zwolnionego”, i na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie.

Art. 96 ust. 5 ustawy:

Jeżeli podmioty, o których mowa w ust. 3, rozpoczną dokonywanie sprzedaży opodatkowanej, utracą zwolnienie od podatku lub zrezygnują z tego zwolnienia, obowiązane są do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w ust. 1, a w przypadku podatników zarejestrowanych jako podatnicy VAT zwolnieni - do aktualizacji tego zgłoszenia, w terminach:

  1. przed dniem dokonania pierwszej sprzedaży towaru lub usługi, innych niż zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 2a i 4-41 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, w przypadku rozpoczęcia dokonywania tej sprzedaży;

  2. przed dniem, w którym podatnik traci prawo do zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku utraty tego prawa;

  3. przed początkiem miesiąca, w którym podatnik rezygnuje ze zwolnienia, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 3 oraz art. 113 ust. 1 i 9, w przypadku rezygnacji z tego zwolnienia, z zastrzeżeniem pkt 4;

  4. przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5, w przypadku rezygnacji ze zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 9, od pierwszej wykonanej czynności.

Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio.

Art. 96 ust. 6 ustawy:

Jeżeli podatnik zarejestrowany jako podatnik VAT zaprzestał wykonywania czynności podlegającej opodatkowaniu, jest on obowiązany zgłosić zaprzestanie działalności naczelnikowi urzędu skarbowego; zgłoszenie to stanowi dla naczelnika urzędu skarbowego podstawę do wykreślenia podatnika z rejestru jako podatnika VAT.

Art. 96 ust. 10 ustawy:

Podatnicy zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, u których następnie sprzedaż została zwolniona od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 lub którzy następnie zgłosili, że będą wykonywać wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43, pozostają w rejestrze jako podatnicy VAT zwolnieni.

Podatek od towarów i usług należy do grupy podatków powstających z mocy prawa, który pobierany jest w trybie tzw. samoobliczenia. Dlatego też szczególnie istotną rolę w tym podatku odgrywają deklaracje podatkowe. Przy ich pomocy podatnik określa i zgłasza organowi podatkowemu (deklaruje) wysokość zobowiązania podatkowego.

Termin składania deklaracji określa art. 99 ust. 1 ustawy:

Podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10, art. 130c, art. 133 i art. 138g ust. 2.

Zgodnie zaś z art. 99 ust. 7 ustawy:

Przepisu ust. 1 nie stosuje się do podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie art. 113, oraz podmiotów wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 lub na podstawie przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3, chyba że:

  1. przysługuje im zwrot różnicy podatku lub zwrot podatku naliczonego zgodnie z art. 87 lub przepisami wydanymi na podstawie art. 92 ust. 1 pkt 3;

  2. są obowiązani do dokonania korekty podatku odliczonego, o której mowa w art. 90a, art. 90c lub art. 91, lub

  3. są obowiązani do dokonania korekty, o której mowa w art. 89a ust. 4 lub art. 89b ust. 1, lub uprawnieni do dokonania korekty, o której mowa w art. 89b ust. 4.

Z wniosku wynika, że odliczyła Pani podatek VAT naliczony przy zakupie nieruchomości, której część obecnie wykorzystuje Pani do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT – najmu. Planuje Pani przekazanie używanej przez Panią w działalności gospodarczej części nieruchomości do działalności gospodarczej Małżonka. Jak wykazano powyżej, czynność ta będzie korzystała ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Oznacza to, że nastąpi zmiana przeznaczenia tego towaru, a Pani będzie zobowiązana do dokonania korekty podatku na podstawie przepisów art. 91 ustawy, ponieważ nie minął okres korekty.

Mając zatem na uwadze powołane przepisy prawa oraz opis sprawy należy stwierdzić, że skoro jest Pani zobowiązana do dokonania korekty podatku naliczonego odliczonego przy nabyciu przedmiotowej nieruchomości (z uwagi na zmianę jej przeznaczenia), to w takiej sytuacji wystąpi obowiązek złożenia deklaracji dla celów podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 99 ust. 7 ustawy. Na powyższy obowiązek nie wpłynie fakt, że po rozwiązaniu umowy najmu będzie Pani wykonywała wyłącznie czynności zwolnione przedmiotowo z podatku VAT (działalność medyczna) i wyrejestruje się Pani z rejestru czynnych podatników VAT. Brak obowiązku składania deklaracji przez podatników, u których sprzedaż jest zwolniona od podatku na podstawie przepisów wymienionych art. 99 ust. 7 ustawy, nie dotyczy sytuacji, w której Pani się znajdzie, tj. kiedy będzie pani obowiązana do dokonania korekty podatku odliczonego, o której mowa art. 91 ustawy.

Zatem odnosząc się do Pani pytania – wyrejestrowanie z rejestru podatników podatku VAT nie spowoduje konieczności dokonania korekty na podstawie art. 91 ustawy, gdyż jak już wcześnie wskazano, obowiązek dokonania korekty będzie wynikał z przekazania części nieruchomości Małżonkowi, która to czynność będzie korzystała ze zwolnienia z podatku VAT, a w związku z tym będzie miała miejsce zmiana przeznaczenia części nieruchomości z czynności opodatkowanych do czynności zwolnionych z tego podatku.

Obowiązek korekty podatku odliczonego wynika więc ze zmiany przeznaczenia nieruchomości, a nie z Pani statusu jako podatnika VAT czynnego lub zwolnionego.

Pani stanowisko w zakresie pytania nr 4 jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła, i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (`(...)`). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili