0114-KDIP1-2.4012.428.2022.2.RST

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 sierpnia 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku opodatkowania podatkiem VAT (podatek od towarów i usług) przyszłej sprzedaży działki nr 1 lub działek powstałych z jej podziału. Uzupełnił go Pan pismem z 26 sierpnia 2022 r. (wpływ 5 września 2022 r.) oraz w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 15 listopada 2022 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W 1992 roku otrzymał Pan w drodze darowizny od rodziców działkę rolną o powierzchni (…) m2 położoną w miejscowości (…), gm. (…) o numerze ewidencyjnym 1 (dalej jako działka) - akt notarialny repertorium A nr (…).

Od chwili nabycia działki nie prowadził Pan na niej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Od chwili nabycia działka jest działką niezabudowaną. Do działki nie są też doprowadzone jakiekolwiek media. Na części działki (ok. (…) m2) zasadził Pan las. W chwili nabycia, na działce posadzony był młody sad, którego jednak nigdy Pan nie uprawiał, aż w końcu „zdziczał”. Przez pewien czas od nabycia utrzymywał Pan porządek na działce, ale na skutek braku jej użytkowania działka stała się zaniedbana. W tym roku uporządkował Pan działkę poprzez wycięcie części drzew. Działka była użytkowana wyłącznie przez Pana i nigdy nie była przedmiotem najmu ani dzierżawy z Pana strony.

Pod koniec ubiegłego roku, postanowił Pan sprzedać działkę. Z uwagi że przez ostatnie 10 lat pracował Pan w (…) i w większości tam zamieszkiwał, nie miał Pan czasu zająć się sprzedażą działki i zlecił to pośrednikowi. Działka nie jest objęta planem zagospodarowania przestrzennego, dla działki nie została również wydana decyzja o warunkach zabudowy. Zamierza Pan sprzedać działkę by uzyskane ze sprzedaży środki finansowe przeznaczyć na bieżące potrzeby własne i rodziny. Rozważa Pan ewentualny podział działki na mniejsze i sprzedaż powstałych z podziału działek w razie potrzeb, ponieważ potencjalni nabywcy zainteresowani są mniejszymi działkami.

W piśmie uzupełniającym z 15 listopada 2022 r. uzupełnił Pan opis zdarzenia przyszłego o następujące informacje:

‒ planuje Pan podział działki rolnej o powierzchni (…) m2 położonej w miejscowości (…), gm. (…) na 10 mniejszych działek. Na dzień udzielenia niniejszej odpowiedzi podział nie został przeprowadzony. Nie złożył Pan również wniosku o podział w/w działki rolnej o powierzchni (…) m2 położonej w miejscowości (…), gm. (…) o numerze ewidencyjnym 1.

‒ nie planuje Pan zlecać sprzedaży działek pośrednikowi. Dotychczasowa umowa na sprzedaż całej nieruchomości została rozwiązana.

‒ nie planuje Pan udzielania pełnomocnictwa potencjalnym nabywcom działek, z tego też względu nie jest Pan w stanie wskazać dokładnego zakresu potencjalnego pełnomocnictwa. W przypadku, gdyby potencjalny nabywca chciał zabezpieczyć się przed dokonaniem zakupu gruntu niezdatnego do realizacji planowanej przez niego inwestycji może Pan umocować go w zakresie uzyskania niezbędnych zgód i pozwoleń wynikających z przepisów ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane.

W takiej sytuacji prawdopodobne jest, że Pan i potencjalny nabywca zawrą umowę przedwstępną sprzedaży, a Pan umocuje potencjalnego nabywcę do występowania przed wszelkimi organami administracji publicznej oraz do podejmowania wszelkich działań faktycznych i prawnych niezbędnych do uzyskania decyzji i pozwoleń takich jak:

‒ uzyskanie prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji o warunkach zabudowy;

‒ uzyskanie prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji o pozwoleniu na budowę;

‒ przeprowadzenia badania dotyczącego ponadnormatywnego zanieczyszczenia nieruchomości skutkującego koniecznością rekultywacji;

‒ potwierdzenia badaniami geotechnicznymi możliwości posadowienia na nieruchomości budynków przy zastosowaniu tradycyjnych technologii budowlanych;

‒ uzyskanie warunków technicznych przyłączy - kanalizacji sanitarnej, wodnej, kanalizacji deszczowej, przyłącza energetycznego.

‒ nie posiada Pan innych nieruchomości przeznaczonych w przyszłości do sprzedaży.

‒ do tej pory nigdy nie dokonywał Pan sprzedaży nieruchomości.

Wskazał Pan również, że przedmiotem zapytania jest wyłącznie interpretacja art. 15 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.) w odniesieniu do planowanej sprzedaży działek powstałych z podziału działki rolnej o powierzchni (…) m2 położonej w miejscowości (…), gm. (…).

Pytanie

Czy Wnioskodawca w związku ze sprzedażą działki rolnej o powierzchni (`(...)`) m2 położonej w miejscowości (`(...)`), gm. (`(...)`) o numerze ewidencyjnym 1 lub sprzedaży działek powstałych z jej podziału będzie zobowiązany do rozliczenia i zapłaty podatku od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie

Nabył Pan działkę rolną o powierzchni (`(...)`) m2 położoną w miejscowości (`(...)`), gm. (`(...)`) o numerze ewidencyjnym 1 w drodze darowizny do majątku prywatnego (dalej jako działka).

Od chwili nabycia działki nie prowadził Pan na niej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Od chwili nabycia działka jest działką niezabudowaną. Do działki nie są też doprowadzone jakiekolwiek media. Na części działki (ok. (`(...)`) m2) zasadzi Pan las. W chwili nabycia, na działce posadzony był młody sad, którego jednak nigdy Pan nie uprawiał, aż w końcu „zdziczał”. Przez pewien czas od nabycia utrzymywał Pan porządek na działce, ale na skutek braku jej użytkowania działka stała się zaniedbana. W tym roku uporządkował Pan działkę poprzez wycięcie części drzew. Działka była użytkowana wyłącznie przez Pana i nigdy nie była przedmiotem najmu ani dzierżawy z Pana strony. Pod koniec ubiegłego roku, postanowił Pan sprzedać działkę. Z uwagi że przez ostatnie 10 lat pracował Pan w (`(...)`) i w większości tam zamieszkiwał, nie miał Pan czasu zająć się sprzedażą działki i zlecił to pośrednikowi. Działka nie jest objęta planem zagospodarowania przestrzennego, dla działki nie został również wydana decyzja o warunkach zabudowy.

Zamierza Pan sprzedać działkę by uzyskane ze sprzedaży środki finansowe przeznaczyć na bieżące potrzeby własne i rodziny. Rozważa Pan ewentualny podział działki na mniejsze i sprzedaż powstałych z podziału działek w razie potrzeb, ponieważ potencjalni nabywcy zainteresowani są mniejszymi działkami. Stoi Pan na stanowisku, że dokonując sprzedaży działki rolnej o powierzchni (`(...)`) m2 położonej w miejscowości (`(...)`), gm. (`(...)`) o numerze ewidencyjnym 1 nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 931 z późn. zm.) i nie będzie zobowiązany do rozliczenia i zapłaty podatku od towarów i usług z tytułu tej sprzedaży. Będzie tak również w przypadku, sprzedaży działek powstałych z podziału działki rolnej o powierzchni (`(...)`) m2 położonej w miejscowości (`(...)`), gm. (`(...)`) o numerze ewidencyjnym 1.

Uzasadnienie

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.) - dalej jako uVAT - opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Towary to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii (art. 2 pkt 6 uVAT), a przez sprzedaż, rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów (art. 2 pkt 22 uVAT).

W myśl art. 7 ust. 1 uVAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, co oznacza, że obejmuje każdą czynność polegającą na wydaniu rzeczy lub jej części przez zbywcę nabywcy, w wyniku której nabywca uzyskuje prawo do faktycznego dysponowania rzeczą lub jej częścią tak, jakby był właścicielem tej rzeczy.

Należy jednak zauważyć, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 uVAT, podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z tą czynnością jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 uVAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 2 uVAT, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W ustawie o podatku od towarów i usług określono też, co należy rozumieć pod pojęciem działalności gospodarczej. Obejmuje ona wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych (art. 15 ust. 2 uVAT).

Definicja działalności gospodarczej, zawarta w ustawie o podatku od towarów i usług ma charakter uniwersalny, pozwalający na zaliczenie do kręgu „podatników” wszystkich prowadzących określoną działalność i występujących w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Tym samym, nie jest działalnością handlową, a zatem i gospodarczą sprzedaż majątku osobistego i nie jest podatnikiem podatku VAT osoba fizyczna w przypadku, gdy dokona sprzedaży, przekazania, bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży, bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

Należy jednak zauważyć, że wykorzystywanie majątku prywatnego stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku dla celów zarobkowych należy rozumieć takie wykorzystywanie, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania i polega na czerpaniu dochodów ze składnika majątku.

W zakresie opodatkowania transakcji sprzedaży nieruchomości wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10. TSUE orzekł, że czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej. Sama liczba i zakres transakcji sprzedaży nie mogą stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania Dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Podobnie - zdaniem Trybunału - okoliczność, że przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego. Inaczej jest natomiast - wyjaśnił Trybunał - w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi Dyrektywy. Dla ustalenia zawodowego profilu działalności istotne będą takie okoliczności, jak np.: uzbrojenie terenu, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, a także uzyskanie przed sprzedażą decyzji o warunkach zagospodarowania terenu (zabudowy), czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Podkreślić zatem należy, że w kwestii opodatkowania dostawy nieruchomości istotne jest czy zbywca w celu dokonania sprzedaży podjął aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 uVAT, co skutkuje koniecznością uznania go w takiej sytuacji za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu uVAT, a więc za podatnika podatku od towarów i usług. Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi bowiem wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu obrotu w rozumieniu art. 15 ust. 2 uVAT jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Tym samym, co do zasady osoby fizyczne, które dokonują transakcji w ramach zarządu majątkiem prywatnym, wykluczone są z grona podatników VAT. W tym miejscu należy podkreślić, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie przepisów uVAT, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 uVAT, w której sformułowano pojęcie „działalności gospodarczej”. Skoro uVAT nie zawiera określenia „majątek prywatny” zasadnym jest odwołanie się do orzecznictwa TSUE (np. w sprawie C-291/92 Finanzamt Uelzen V. Dieter Armbrecht, które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych). Wg orzecznictwa TSUE „majątek prywatny” to taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego.

W konsekwencji dla rozstrzygnięcia, czy Wnioskodawca w związku z realizacją określonej czynności występuje w charakterze podatnika wymaga każdorazowo oceny okoliczności faktycznych danej sprawy. Ocenie podlegać muszą przede wszystkim działania, jakie podejmuje zbywca w celu dokonania sprzedaży. W niniejszej sprawie nabył Pan działkę rolną o powierzchni (`(...)`) m2 położoną w miejscowości (`(...)`), gm. (`(...)`) o numerze ewidencyjnym 1 w drodze darowizny do majątku prywatnego. Od chwili nabycia działki nie prowadził Pan na niej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Od chwili nabycia działka jest działką niezabudowaną. Do działki nie są tez doprowadzone jakikolwiek media. Na części działki (ok. (`(...)`) m2) zasadził Pan las. W chwili nabycia, na działce posadzony był młody sad, którego jednak nigdy Pan nie uprawiał, aż w końcu „zdziczał”. Przez pewien czas od nabycia utrzymywał Pan porządek na działce, ale na skutek braku jej użytkowania działka stała się zaniedbana. W tym roku uporządkował Pan działkę poprzez wycięcie części drzew. Działka była użytkowana wyłącznie przez Pana i nigdy nie była przedmiotem najmu ani dzierżawy z Pana strony. Pod koniec ubiegłego roku, postanowił Pan sprzedać działkę. Z uwagi że przez ostatnie 10 lat pracował Pan w (`(...)`) i w większości tam zamieszkiwał, nie miał Pan czasu zająć się sprzedażą działki i zlecił to pośrednikowi. Działka nie jest objęta planem zagospodarowania przestrzennego, dla działki nie został również wydana decyzja o warunkach zabudowy. Zamierza Pan sprzedać działkę by uzyskane ze sprzedaży środki finansowe przeznaczyć na bieżące potrzeby własne i rodziny. Rozważa Pan ewentualny podział działki na mniejsze i sprzedaż powstałych z podziału działek w razie potrzeb, ponieważ potencjalni nabywcy zainteresowani są mniejszymi działkami.

Stoi Pan na stanowisku, że dokonując sprzedaży działki rolnej o powierzchni (`(...)`) m2 położonej w miejscowości (`(...)`), gm. (`(...)`) o numerze ewidencyjnym 1 nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.) i nie będzie zobowiązany do rozliczenia i zapłaty podatku od towarów i usług z tytułu tej sprzedaży. Będzie tak również w przypadku, sprzedaży działek powstałych z podziału działki rolnej o powierzchni (`(...)`) m2 położonej w miejscowości (`(...)`), gm. (`(...)`) o numerze ewidencyjnym 1. W momencie sprzedaży działki dokona Pan czynności zwykłego zarządu swoim prywatnym majątkiem i nie zrobi tego w ramach działalności gospodarczej. Tym samym nie będzie podlegał opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 685 z późn. zm.) i nie będzie zobowiązany do rozliczenia i zapłaty podatku od towarów i usług z tytułu sprzedaży działki. Będzie tak również w przypadku, sprzedaży dziełek powstałych z podziału działki rolnej o powierzchni (`(...)`) m2 położonej w miejscowości (`(...)`), gm. (`(...)`) o numerze ewidencyjnym 1.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Pojęcie sprzedaży zostało zdefiniowane w art. 2 pkt 22 ustawy, zgodnie z którym:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości gruntowych, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Wskazać jednak należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów, w rozumieniu art. 7 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, ponieważ, aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

Pojęcie „podatnika” i „działalność gospodarcza”, na potrzeby podatku od towarów i usług, zostały określone w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy.

Na mocy art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie, ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które charakteryzuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności. „Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Zasadne jest zatem wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania, aportu, darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem natomiast takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem w kwestii opodatkowania VAT sprzedaży działki istotne jest, czy sprzedający w celu dokonania sprzedaży gruntu podjął lub podejmie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania zbywcy nieruchomości za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 112 (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W tym miejscu należy przywołać orzeczenie z 15 września 2011 r. TSUE w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10, w którym TSUE wskazał, że: „(…) czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej (zob. wyrok z dnia 20 czerwca 1996 r. w sprawie C-155/94 Wellcome Trust, Rec. s. I-3013, pkt 32). Należy dodać, że sama liczba i zakres transakcji sprzedaży dokonanych w niniejszej sprawie nie ma charakteru decydującego. Jak orzekł Trybunał, zakres transakcji sprzedaży nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Wellcome Trust, pkt 37). Podobnie okoliczność, iż przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego. Inaczej jest natomiast w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy VAT. Takie aktywne działania mogą polegać na przykład na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, w związku z czym w takiej sytuacji dostawy terenu budowlanego nie można uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności”.

Zatem przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną).

Tym samym aby uznać, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być, np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Ze wskazanych regulacji wynika, że w świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy, można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.

Z opisu sprawy wynika, że w 1992 roku otrzymał Pan w drodze darowizny od rodziców niezabudowaną działkę rolną o powierzchni (…) m2 położoną w miejscowości (…), gm. (…) o numerze ewidencyjnym 1. Od chwili nabycia działki nie prowadził Pan na niej działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług. Na części działki (ok. (…) m2) zasadził Pan las. W chwili nabycia, na działce posadzony był młody sad, którego jednak nigdy Pan nie uprawiał. Przez pewien czas od nabycia utrzymywał Pan porządek na działce, ale na skutek braku jej użytkowania działka stała się zaniedbana. W tym roku uporządkował Pan działkę poprzez wycięcie części drzew. Do działki nie są doprowadzone jakiekolwiek media. Działka była użytkowana wyłącznie przez Pana i nigdy nie była przedmiotem najmu ani dzierżawy z Pana strony. Pod koniec ubiegłego roku, postanowił Pan sprzedać działkę. Z uwagi że przez ostatnie 10 lat pracował Pan w (…) i w większości tam zamieszkiwał, nie miał Pan czasu zająć się sprzedażą działki i zlecił to pośrednikowi, jednak dotychczasowa umowa na sprzedaż całej nieruchomości została rozwiązana i nie planuje Pan zlecać sprzedaży działek pośrednikowi. Działka nie jest objęta planem zagospodarowania przestrzennego, dla działki nie została również wydana decyzja o warunkach zabudowy. Nie posiada Pan innych nieruchomości przeznaczonych w przyszłości do sprzedaży, ani do tej pory nigdy nie dokonywał Pan sprzedaży nieruchomości.

Zamierza Pan sprzedać działkę by uzyskane ze sprzedaży środki finansowe przeznaczyć na bieżące potrzeby własne i rodziny. Rozważa Pan także ewentualny podział działki na mniejsze i sprzedaż powstałych z podziału działek w razie potrzeb, ponieważ potencjalni nabywcy zainteresowani są mniejszymi działkami. Jednak na dzień złożenia wniosku podział nie został przeprowadzony. Nie złożył Pan również wniosku o podział w/w działki rolnej. Nie planuje Pan udzielania pełnomocnictwa potencjalnym nabywcom działek. W przypadku jednak, gdyby potencjalny nabywca chciał zabezpieczyć się przed dokonaniem zakupu gruntu niezdatnego do realizacji planowanej przez niego inwestycji może Pan umocować go w zakresie uzyskania niezbędnych zgód i pozwoleń wynikających z przepisów ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane. W takiej sytuacji prawdopodobne jest również, że Pan i potencjalny nabywca zawrą umowę przedwstępną sprzedaży, a Pan umocuje potencjalnego nabywcę do występowania przed wszelkimi organami administracji publicznej oraz do podejmowania wszelkich działań faktycznych i prawnych niezbędnych do uzyskania decyzji i pozwoleń takich jak: uzyskanie prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji o warunkach zabudowy; uzyskanie prawomocnej, ostatecznej i wykonalnej decyzji o pozwoleniu na budowę; przeprowadzenia badania dotyczącego ponadnormatywnego zanieczyszczenia nieruchomości skutkującego koniecznością rekultywacji; potwierdzenia badaniami geotechnicznymi możliwości posadowienia na nieruchomości budynków przy zastosowaniu tradycyjnych technologii budowlanych; uzyskanie warunków technicznych przyłączy - kanalizacji sanitarnej, wodnej, kanalizacji deszczowej, przyłącza energetycznego.

Na tle tak przedstawionego opisu sprawy Pana wątpliwości dotyczą obowiązku rozliczenia i zapłaty podatku od towarów i usług.

Odnosząc się do Pana wątpliwości należy wskazać, że znaczenie dla przedmiotowej sprawy ma analiza całokształtu działań jakie podjął i podejmie Pani w odniesieniu do opisanej działki przez cały okres jej posiadania. W niniejszej sprawie brak jest przesłanek świadczących o takiej Pana aktywności w przedmiocie zbycia niezabudowanej działki o numerze 1, która byłaby porównywalna do działań podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego rodzaju obrotem (brak przesłanek zawodowego – stałego i zorganizowanego charakteru takiej działalności). Nie dokonywał Pan żadnych czynności w celu uatrakcyjnienia działki, które podniosłyby jej wartość - nie doprowadził mediów oraz nie podejmował działań marketingowych wykraczających poza standardowe działania osób nieprowadzących działalności gospodarczej (nawiązał Pan chwilową współpracę z pośrednikiem). Od momentu nabycia przedmiotowej działki nie jest ona przez Pana wykorzystywana, działka ta nie była również przedmiotem najmu ani dzierżawy. Nie planuje Pan także zlecać sprzedaży działek pośrednikowi, a dotychczas zawarta umowa na sprzedaż całej nieruchomości została rozwiązana. Ponadto, nie planuje Pan udzielenia pełnomocnictwa potencjalnym nabywcom działek. Środki finansowe ze sprzedaży chce Pan przeznaczyć na bieżące potrzeby własne i rodziny. Co istotne, planuje Pan podział przedmiotowej działki rolnej na 10 mniejszych działek. Na dzień złożenia wniosku podział nie został jednak przeprowadzony, nie złożył Pan również wniosku o podział w/w działki rolnej.

W analizowanej sytuacji nie wystąpi zatem ciąg zdarzeń, które jednoznacznie przesądzają, że sprzedaż przedmiotowej działki/działek wypełnia przesłanki działalności gospodarczej. Nie będzie Pan podejmować takich aktywnych działań w zakresie obrotu nieruchomościami, które świadczyłyby o angażowaniu środków w sposób podobny do wykorzystywanych przez handlowców. Jedyną Pana aktywnością była chwilowa współpraca z pośrednikiem nieruchomości, ze względu na fakt iż mieszka i pracuje Pan w (…) i nie miał czasu zająć się sprzedażą. Także ewentualny podział działki na 10 mniejszych działek nie będzie aktywnością świadczącą o profesjonalnym obrocie nieruchomościami. Opisane powyżej działania które zostały lub zostaną przez Pana podjęte, w stosunku do działki nr 1 należy zaliczyć do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Z okoliczności sprawy nie wynika, aby wystąpił taki ciąg zdarzeń, który wskazywałby na Pana aktywność w zakresie obrotu nieruchomościami.

Pojedyncze czynności nie mogą przesądzać o tym, że będzie Pan działać jako handlowiec. Działania podejmowane przez Pana należą zatem do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym. Dokonując sprzedaży działki rolnej o numerze 1 lub działek powstałych z jej podziału będzie korzystał Pan z przysługującego prawa do rozporządzania własnym majątkiem, która to czynność oznacza działanie w sferze prywatnej, do której nie będą miały zastosowania przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Mając na uwadze treści powołanych uregulowań na tle opisu sprawy należy stwierdzić, że sprzedaż działki o numerze 1 lub działek powstałych z jej podziału nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, gdyż stanowi ona majątek prywatny, a Pan nie wykorzystywał ww. działki/działek do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług. W opisanej sytuacji nie wystąpi Pan dla tej czynności w charakterze podatnika, a tym samym sprzedaż opisanej działki lub działek powstałych z jej podziału będzie sprzedażą majątku osobistego, do której unormowania ustawy o podatku od towarów i usług nie znajdą zastosowania.

W rezultacie Pana stanowisko, należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Podkreślenia wymaga fakt, że na dzień składania wniosku nie planuje Pan udzielać pełnomocnictwa potencjalnym nabywcom działek do działania w Pana imieniu w związku z ich sprzedażą. Zatem wskazać należy, że niniejsza interpretacja indywidualna odnosi się do zdarzenia przyszłego wskazanego przez Pana w chwili złożenia wniosku. Organ bowiem nie dokonuje analizy przyszłych hipotetycznych i niepewnych sytuacji, które mogą wystąpić przy sprzedaży działek. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku (np. zlecenia sprzedaży pośrednikowi, udzielenia potencjalnemu nabywcy lub jakiekolwiek innej osobie umocowania do działania w Pana imieniu w związku ze sprzedażą działek, zawarcie umowy przedwstępnej, wystąpienie o warunki zabudowy, uzbrojenie terenu, doprowadzenie mediów itd.), udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (`(...)`). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”). Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).