0114-KDIP1-2.4012.431.2022.2.JO

📋 Podsumowanie interpretacji

Przyszła sprzedaż nieruchomości przez Panią będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, a Pani stanie się podatnikiem VAT zobowiązanym do zapłaty tego podatku. Wynika to z faktu, że wykorzystywała Pani nieruchomość do celów zarobkowych, osiągając zyski z umowy najmu, co kwalifikuje się jako działalność gospodarczą zgodnie z ustawą o VAT. Dodatkowo, Pani planuje zawrzeć umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości z potencjalnymi nabywcami oraz udzielić im pełnomocnictwa do działania w Pani imieniu w sprawach dotyczących nieruchomości, co również potwierdza prowadzenie działalności gospodarczej. Jednocześnie będzie Pani mogła skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT, ponieważ na nieruchomości znajduje się budynek, w przypadku którego nie przysługiwało Pani prawo do odliczenia podatku naliczonego VAT, a poniesione nakłady na niewielkie prace remontowe nie przekroczyły 30% wartości początkowej budynku.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

1. Czy przyszła sprzedaż nieruchomości opisanej w stanie faktycznym, w związku z wcześniej wykonanymi czynnościami związanymi z tą nieruchomością, w tym na podstawie umów z A. i B., będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, a Pani będzie podatnikiem z tego tytułu zobowiązanym do zapłaty podatku? 2. Jeśli sprzedaż nieruchomości opisanej w stanie faktycznym będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, a Pani będzie podatnikiem z tego tytułu zobowiązanym do zapłaty tego podatku, to czy będzie Pani mogła skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT ze względu na fakt, że na nieruchomości znajduje się budynek, co do którego nie przysługiwało Pani prawo odliczenia podatku naliczonego VAT, czy też sprzedaż będzie podlegała opodatkowaniu właściwą stawką?

Stanowisko urzędu

Ad. 1. Zgodnie z przedstawionymi okolicznościami, przyszła sprzedaż nieruchomości przez Panią będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, a Pani będzie podatnikiem z tego tytułu zobowiązanym do zapłaty podatku. Wynika to z faktu, że Pani wykorzystywała przedmiotową nieruchomość do celów zarobkowych, czerpiąc zyski z zawartej umowy najmu, co stanowi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT. Ponadto, Pani planuje zawrzeć umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości z potencjalnymi nabywcami oraz udzielić im pełnomocnictwa do występowania w Pani imieniu w sprawach dotyczących nieruchomości, co również wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej. Ad. 2. Pani będzie mogła skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT ze względu na fakt, że na nieruchomości znajduje się budynek, co do którego nie przysługiwało Pani prawo odliczenia podatku naliczonego VAT, a nakłady poniesione na niewielkie prace remontowe w budynku nie stanowiły 30% wartości początkowej budynku. Zatem dostawa budynków znajdujących się na nieruchomości będzie korzystać ze zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o VAT. Zwolnienie to będzie miało również zastosowanie do sprzedaży gruntu, na którym te budynki są posadowione.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 sierpnia 2022 r. wpłynął za pośrednictwem ePUAP Pani wniosek z 26 sierpnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania Pani za podatnika z tytułu sprzedaży nieruchomości oraz możliwości korzystania ze zwolnienia od podatku VAT (podatek od towarów i usług) do sprzedaży tej nieruchomości. Uzupełniła go Pani pismem z 30 sierpnia 2022 r. (wpływ 30 sierpnia 2022 r.) oraz – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 20 października 2022 r. (wpływ 20 października 2022 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

W 1995 roku kupiła Pani działkę nr 1 na mocy dwóch aktów notarialnych: Rep. (…) oraz (…). Na działce był stary dom oraz budynki gospodarcze. Nie ma Pani żadnej wiedzy o czasie, w jakim budynki zostały wybudowane. W kolejnych latach zrobiła Pani niewielkie prace remontowe (wymiana dachu - był eternit, okien, itp.). Z tyłu działki wykopała Pani oczko wodne.

W 2013 roku wynajęła Pani działkę na okres kilkunastu miesięcy na cele parkingowo-usługowe, niewielka część działki została wówczas utwardzona. Po tym czasie działka nigdy nie była użytkowana pod żadną działalność gospodarczą, nikt nie zamieszkiwał niewykończonego domu.

Wojewoda w dniu 12 sierpnia 2016 r. wydał decyzję (…) znak: (…) o zezwoleniu na realizacje inwestycji drogowej pn.: (…). Na realizację powyższej inwestycji została przeznaczona Pani nieruchomość, w wyniku dalszych działań Pani nieruchomość została podzielona na dwie nieruchomości: 2 oraz 3. Nieruchomość 3 przeszła na własność Skarbu Państwa, za co uzyskała Pani odszkodowanie, natomiast 2 jest Pani własnością, KW (…).

W grudniu 2020 roku podpisała Pani umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości z firmą A. otrzymując zadatek. Wie Pani, że firma A. robiła badania na działce, przygotowując się do zakupu działki. Nie dysponuje Pani jednak żadnymi informacjami ani dokumentami z tych badań. Do zakupu jednak nie doszło z przyczyn leżących po stronie A., co zostało udokumentowane w styczniu 2022 roku notarialnym oświadczeniem o odstąpieniu od umowy. W lipcu 2022 roku podpisała Pani list intencyjny z firmą B. Po 4 tygodniach list został rozwiązany z przyczyn leżących po stronie B. Wszystkie pełnomocnictwa wydane firmie B., zostały odwołane. Podjęła Pani współpracę z pośrednikami, aby doprowadzić do sprzedaży działki.

Od momentu zakupu, działka - poza opisanym powyżej wynajmem, nie była w żaden sposób przez Panią użytkowana, nie podjęła Pani także żadnych czynności w celu zwiększenia wartości nieruchomości. Poza tą działką nie planuje Pani sprzedaży żadnych innych nieruchomości w najbliższej przyszłości.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu zdarzenia przyszłego.

1. Nie prowadzi Pani działalności gospodarczej.

2. Nie była Pani czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

3. Działka 1 była przez Panią wynajęta w 2013 r. na okres 12 miesięcy jako najem prywatny opodatkowany ryczałtem.

4. Podjęła Pani współpracę z kilkoma pośrednikami, których zadaniem jest prezentowanie oferty z Pani nieruchomością potencjalnym klientom. Pośrednicy mogą zamieszczać ogłoszenie z ofertą sprzedaży Pani działki i brać udział w negocjacjach z ewentualnym klientem. Nie mają żadnych umocowań przed urzędami.

5. W 2018 roku sprzedała Pani zabudowaną nieruchomość rolną w województwie podlaskim. Nie była Pani z tego tytułu podatnikiem podatku VAT.

6. Planuje Pani zawarcie z potencjalnym nabywcą przedwstępnej umowy sprzedaży nieruchomości objętej zakresem pytania. Obecnie trwają negocjacje z potencjalnymi nabywcami, z których każdy wymaga podpisania umowy przedwstępnej.

a) Potencjalny nabywca będzie miał prawo zbadania nieruchomości, otrzyma od Pani pełnomocnictwa do występowania do właściwych sądów, urzędów oraz innych organów administracji publicznej z wnioskami o wydanie wszelkich dokumentów, zaświadczeń oraz udzielenie wszelkich informacji dotyczących stanu prawnego oraz stanu faktycznego nieruchomości. Tak więc potencjalny kupujący będzie miał prawo zbadania Pani nieruchomości pod względem jej przydatności do swojego projektu. Po Pani stronie będzie zakaz, w okresie trwania umowy, prowadzenia negocjacji z innymi potencjalnymi klientami. W okresie trwania umowy nie dokona Pani żadnych obciążeń nieruchomości.

b) W tej umowie zostaną ustalone warunki, które będą musiały być spełnione w celu zawarcia ostatecznej umowy sprzedaży, przenoszącej własność nieruchomości na nabywcę. Warunkiem zapewne będzie przeprowadzenie analizy stanu prawnego, glebowo środowiskowego i technicznego i uznanie przez kupującego, że wyniki tych analiz potwierdzą możliwość realizacji zamierzonej inwestycji.

7. Najpewniej przed sprzedażą nieruchomości udzieli Pani potencjalnemu nabywcy pełnomocnictwa (zgody, upoważnienia) w celu występowania w Pani imieniu w sprawach dotyczących działki nr 2. Będzie to pełnomocnictwo do występowania do właściwych sądów, urzędów oraz innych organów administracji publicznej z wnioskami o wydanie wszelkich dokumentów, zaświadczeń oraz udzielenie wszelkich informacji dotyczących stanu prawnego oraz stanu faktycznego nieruchomości.

8. Na nieruchomości znajdują się następujące naniesienia:

‒ Rodzaj wg KŚT: budynek mieszkalny pow. 99 m2 – jest to stary budynek wybudowany przez poprzednich właścicieli, niewykończony w środku, bez mediów: bez wody, ogrzewania, kanalizacji, bez podłóg, w stanie surowym, nienadający się do mieszkania w obecnym stanie,

‒ Rodzaj wg KŚT: budynki produkcyjne, usługowe i gospodarcze dla rolnictwa pow. 129 m2 – jest to pozostałość po obórce, część dachu i ścian jest zawalona.

Powyższe informacje są zawarte w wypisie z rejestru gruntów, Pani komentarze dotyczą stanu faktycznego.

a) Nie ma Pani wiedzy, kiedy ww. budynki zostały wybudowane i oddane do użytkowania. Pani tę nieruchomość kupiła z budynkami, które są do dziś.

b) W ostatnich dwóch latach nie ponosiła Pani żadnych wydatków na ulepszenie ww. budynków. Jedynie w latach 1999 i 2000 roku wykonała Pani niewielkie prace remontowe, które nie stanowiły 30% wartości początkowej.

‒ niewielkie nakłady ponosiła Pani w 1999 i 2000 roku,

‒ nie przysługiwało Pani prawo do obniżenia kwoty podatku w związku z niewielkimi nakładami na prace remontowe w budynku,

‒ poniesione nakłady nie stanowią 30% wartości początkowej budynku.

Pytania sformułowane w uzupełnieniu

1. Czy przyszła sprzedaż nieruchomości opisanej w stanie faktycznym, w związku z wcześniej wykonanymi czynnościami związanymi z tą nieruchomością, w tym na podstawie umów z A. i B., będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, a Pani będzie podatnikiem z tego tytułu zobowiązanym do zapłaty podatku?

2. Jeśli sprzedaż nieruchomości opisanej w stanie faktycznym będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, a Pani będzie podatnikiem z tego tytułu zobowiązanym do zapłaty tego podatku, to czy będzie Pani mogła skorzystać ze zwolnienia z opodatkowania VAT ze względu na fakt, że na nieruchomości znajduje się budynek, co do którego nie przysługiwało Pani prawo odliczenia podatku naliczonego VAT, czy też sprzedaż będzie podlegała opodatkowaniu właściwą stawką?

Pani stanowisko sformułowane w uzupełnieniu

1. Uważa Pani, że będzie Pani podatnikiem VAT ze względu na prowadzony w 2013 roku wynajem nieruchomości oraz ze względu na czynności, a więc i koszty poniesione przez A. w czasie trwania umowy, dotyczące badania nieruchomości i prowadzące do uzyskania Decyzji Środowiskowej.

2. Uważa Pani, że będzie Pani zwolniona z opodatkowania podatkiem VAT ze względu na to, że nakłady poniesione na niewielkie prace remontowe w budynku, nie stanowiły 30% wartości początkowej budynku, a były zdecydowanie mniejsze.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z treścią art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie nieruchomości traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy.

Stosownie zaś do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Jednakże nie każda czynność stanowiąca dostawę w rozumieniu art. 7 ustawy lub świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, bowiem aby dana czynność była opodatkowana tym podatkiem, musi być wykonana przez podmiot, który w związku z jej wykonaniem jest podatnikiem podatku od towarów i usług.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Mocą ust. 2 powołanego artykułu:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Określony w ustawie zakres opodatkowania podatkiem od towarów i usług wskazuje, że do tego, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności, konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dla tej właśnie czynności będzie działał jako podatnik. Definicja działalności gospodarczej zawarta w ustawie ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem „podatnik” tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Ponadto, działalność gospodarczą stanowi wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Przez ciągłe wykorzystywanie składników majątku należy rozumieć takie wykorzystywanie majątku, które cechuje się powtarzalnością lub długim okresem trwania. Zatem czerpanie dochodów ze składnika majątku wskazuje na prowadzenie działalności gospodarczej.

Z przytoczonych regulacji wynika, że podatnikiem podatku od towarów i usług może być każda osoba, która okazjonalnie dokonuje czynności opodatkowanych, przy czym czynności te winny być związane z działalnością zdefiniowaną jako działalność gospodarcza, tj. wszelką działalnością producentów, handlowców i osób świadczących usługi, włącznie z działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie.

Analizując powyższe przepisy należy stwierdzić, że dostawa towarów podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywana będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Na mocy art. 9 ust. 1 Dyrektywy 2006/112/WE Rady:

„Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Właściwym zatem jest wykluczenie osób fizycznych z grona podatników w przypadku, gdy dokonują sprzedaży, przekazania bądź darowizny towarów stanowiących część majątku osobistego, tj. majątku, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży bądź wykonywania innych czynności w ramach działalności gospodarczej.

W kontekście powyższych rozważań nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata oraz nie prowadzi zorganizowanej, czy zarejestrowanej działalności gospodarczej, a tylko np. wyzbywa się majątku osobistego. Dokonywanie określonych czynności incydentalnie, poza sferą prowadzonej działalności gospodarczej, również nie pozwala na uznanie danego podmiotu za podatnika w zakresie tych czynności.

Przyjęcie, że dany podmiot sprzedając grunt działa w charakterze podatnika prowadzącego handlową działalność gospodarczą (jako handlowiec) wymaga ustalenia, czy jego działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną). Przejawem natomiast takiej aktywności określonej osoby w zakresie obrotu nieruchomościami, która może wskazywać, że jej czynności przybierają formę zorganizowaną może być np.: nabycie terenu przeznaczonego pod zabudowę, jego uzbrojenie, wydzielenie dróg wewnętrznych, działania marketingowe podjęte w celu sprzedaży działek, wykraczające poza zwykłe formy ogłoszenia, uzyskanie decyzji o warunkach zabudowy terenu, czy wystąpienie o opracowanie planu zagospodarowania przestrzennego dla sprzedawanego obszaru, prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie usług deweloperskich lub innych tego rodzaju usług o zbliżonym charakterze. Przy czym, na tego rodzaju aktywność „handlową” wskazywać musi ciąg powyżej przytoczonych okoliczności, a nie stwierdzenie jedynie faktu wystąpienia pojedynczych z nich.

Zatem w kwestii opodatkowania VAT sprzedaży działki istotne jest, czy sprzedający w celu dokonania sprzedaży gruntu podjął lub podejmie aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producenta, handlowca i usługodawcę w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, co skutkuje koniecznością uznania zbywcy nieruchomości za podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu tego przepisu, a więc za podatnika podatku od towarów i usług, czy też sprzedaż nastąpi w ramach zarządu majątkiem prywatnym.

Zwykłe nabycie lub sprzedaż rzeczy nie stanowi wykorzystywania w sposób ciągły majątku rzeczowego w celu uzyskania z tego tytułu dochodu w rozumieniu art. 9 ust. 1 Dyrektywy 112 (a tym samym art. 15 ust. 2 ustawy) jako, że jedynym przychodem z takich transakcji może być ewentualny zysk ze sprzedaży tej rzeczy.

Dodatkowo należy wskazać, że działalność gospodarcza powinna cechować się stałością, powtarzalnością i niezależnością jej wykonywania, bowiem związana jest z profesjonalnym obrotem gospodarczym. Nie jest natomiast działalnością handlową, a zatem i gospodarczą, sprzedaż majątku osobistego, który nie został nabyty w celu jego odsprzedaży i nie jest związany z prowadzoną działalnością gospodarczą.

W tym miejscu należy przywołać orzeczenie z 15 września 2011 r. TSUE w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10, w którym TSUE wskazał, że: „(…) czynności związane ze zwykłym wykonywaniem prawa własności nie mogą same z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej (zob. wyrok z dnia 20 czerwca 1996 r. w sprawie C-155/94 Wellcome Trust, Rec. s. I-3013, pkt 32). Należy dodać, że sama liczba i zakres transakcji sprzedaży dokonanych w niniejszej sprawie nie ma charakteru decydującego. Jak orzekł Trybunał, zakres transakcji sprzedaży nie może stanowić kryterium rozróżnienia między czynnościami dokonywanymi prywatnie, które znajdują się poza zakresem zastosowania dyrektywy, a czynnościami stanowiącymi działalność gospodarczą. Trybunał stwierdził, że dużych transakcji sprzedaży można dokonywać również jako czynności osobistych (zob. podobnie ww. wyrok w sprawie Wellcome Trust, pkt 37). Podobnie okoliczność, iż przed sprzedażą zainteresowany dokonał podziału gruntu na działki w celu osiągnięcia wyższej ceny łącznej sama z siebie nie jest decydująca. Nie ma takiego charakteru również długość okresu, w jakim te transakcje następowały, ani wysokość osiągniętych z nich przychodów. Całość powyższych elementów może bowiem odnosić się do zarządzania majątkiem prywatnym zainteresowanego. Inaczej jest natomiast w wypadku, gdy zainteresowany podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażując środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców w rozumieniu art. 9 ust. 1 akapit drugi dyrektywy VAT. Takie aktywne działania mogą polegać na przykład na uzbrojeniu terenu albo na działaniach marketingowych. Działania takie nie należą do zakresu zwykłego zarządu majątkiem prywatnym, w związku z czym w takiej sytuacji dostawy terenu budowlanego nie można uznać za czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności”.

Zatem przyjęcie, że dana osoba fizyczna sprzedając nieruchomości działa w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, wymaga ustalenia, że jej działalność w tym zakresie przybiera formę zawodową (profesjonalną).

Tym samym aby uznać, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

W tym miejscu podkreślić należy, że pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę, będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny” to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być, np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r., sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Ze wskazanych regulacji wynika, że w świetle definicji zawartej w art. 15 ustawy, dla uznania określonych zachowań danego podmiotu za działalność gospodarczą istotne znaczenie ma ich zorganizowany charakter. Przy czym, taka działalność wystąpi również w przypadku wykorzystywania towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Zatem dostawa towarów (w tym gruntów, budynków i budowli) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika.

Pani wątpliwości sformułowane w pytaniu nr 1 dotyczą kwestii czy przyszła sprzedaż nieruchomości będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT, a Pani będzie podatnikiem VAT z tego tytułu zobowiązanym do zapłaty podatku.

Jak wynika z przedstawionych okoliczności sprawy, wykorzystywała Pani przedmiotową nieruchomość do celów zarobkowych czerpiąc zyski z zawartej umowy najmu.

Na mocy art. 659 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Przez umowę najmu wynajmujący zobowiązuje się oddać najemcy rzecz do używania przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a najemca zobowiązuje się płacić wynajmującemu umówiony czynsz.

Najem jest więc umową dwustronnie zobowiązującą i wzajemną, odpowiednikiem świadczenia wynajmującego, polegającego na oddaniu rzeczy do używania jest świadczenie najemcy, polegające na płaceniu umówionego czynszu. Z powyższego wynika, że umówiony między stronami czynsz jest wynagrodzeniem za możliwość korzystania z cudzej rzeczy i stanowi świadczenie wzajemne.

W kontekście niniejszej sprawy należy zwrócić uwagę na treść zdania drugiego definicji pojęcia „działalność gospodarcza”, w której mówi się o wykorzystywaniu m.in. towarów w sposób ciągły do celów zarobkowych. Takie wykorzystywanie towarów ma miejsce poprzez oddanie ich w stosunki obligacyjne (najem, dzierżawa, leasing itp.).

W konsekwencji, najem nieruchomości stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Tym samym najem wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, bez względu na to, czy jest prowadzony w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W niniejszej sprawie należy zwrócić uwagę na kwestię udzielania pełnomocnictwa, która uregulowana jest w Tytule IV Działu VI Przedstawicielstwo, Rozdział I Przepisy ogólne, Rozdział II Pełnomocnictwo ustawy Kodeks Cywilny

Zgodnie z art. 95 § 1 Kodeksu cywilnego:

Z zastrzeżeniem wyjątków w ustawie przewidzianych albo wynikających z właściwości czynności prawnej, można dokonać czynności prawnej przez przedstawiciela.

Zgodnie z art. 95 § 2 Kodeksu cywilnego:

Czynność prawna dokonana przez przedstawiciela w granicach umocowania pociąga za sobą skutki bezpośrednio dla reprezentowanego.

W myśl art. 96 Kodeksu cywilnego:

Umocowanie do działania w cudzym imieniu może opierać się na ustawie (przedstawicielstwo ustawowe) albo na oświadczeniu reprezentowanego (pełnomocnictwo).

Stosownie do art. 98 Kodeksu cywilnego:

Pełnomocnictwo ogólne obejmuje umocowanie do czynności zwykłego zarządu. Do czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu potrzebne jest pełnomocnictwo określające ich rodzaj, chyba że ustawa wymaga pełnomocnictwa do poszczególnej czynności.

Zgodnie z art. 99 § 1 i 2 Kodeksu cywilnego:

Jeżeli do ważności czynności prawnej potrzebna jest szczególna forma, pełnomocnictwo do dokonania tej czynności powinno być udzielone w tej samej formie.

Pełnomocnictwo ogólne powinno być pod rygorem nieważności udzielone na piśmie.

Na podstawie art. 108 Kodeksu cywilnego:

Pełnomocnik nie może być drugą stroną czynności prawnej, której dokonuje w imieniu mocodawcy, chyba że co innego wynika z treści pełnomocnictwa albo że ze względu na treść czynności prawnej wyłączona jest możliwość naruszenia interesów mocodawcy. Przepis ten stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy pełnomocnik reprezentuje obie strony.

Z regulacji art. 109 Kodeksu cywilnego wynika, że:

Przepisy działu niniejszego stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy oświadczenie woli ma być złożone przedstawicielowi.

Jak wynika z przepisów art. 95 do art. 109 Kodeksu cywilnego, pełnomocnictwo to jednostronne oświadczenie osoby (mocodawcy), na mocy którego inna osoba (pełnomocnik) staje się upoważniona do działania w imieniu mocodawcy.

Zatem z okoliczności przedstawionych w złożonym wniosku nie wynika, aby posiadana nieruchomość służyła wyłącznie do zaspokojenia Pani potrzeb osobistych przez cały okres jej posiadania. Sposób wykorzystania posiadanej nieruchomości przejawiający się w zawarciu umowy najmu bezspornie wskazuje, że nieruchomość utraciła walor majątku osobistego, a zespół podjętych w tym zakresie działań nie stanowi zwykłego zarządzania majątkiem prywatnym, o którym mowa w powołanych powyżej orzeczeniach TSUE. Ponadto z potencjalnymi nabywcami planuje Pani zawrzeć umowę przedwstępną sprzedaży nieruchomości, w której ustalone zostaną warunki, które będą musiały być spełnione w celu zawarcia ostatecznej umowy sprzedaży, przenoszącej własność nieruchomości na nabywcę. Warunkiem jej zawarcia zapewne będzie przeprowadzenie analizy stanu prawnego, glebowo środowiskowego i technicznego i uznanie przez kupującego, że wyniki tych analiz potwierdzą możliwość realizacji zamierzonej inwestycji. Przed sprzedażą nieruchomości udzieli Pani również potencjalnemu nabywcy pełnomocnictwa (zgody, upoważnienia) w celu występowania w Pani imieniu w sprawach dotyczących działki nr 1, będzie to pełnomocnictwo do występowania do właściwych sądów, urzędów oraz innych organów administracji publicznej z wnioskami o wydanie wszelkich dokumentów, zaświadczeń oraz udzielenie wszelkich informacji dotyczących stanu prawnego oraz stanu faktycznego nieruchomości. W opisanej sytuacji udzielając potencjalnemu nabywcy pełnomocnictwa w celu występowania w Pani imieniu w sprawach dotyczących nieruchomości wychodzi Pani naprzeciw jego oczekiwaniom i jednocześnie przyspiesza proces realizacji inwestycji zamierzonej przez nabywcę, co niewątpliwie wskazuje, że jest Pani zainteresowana, aby przekonać nabywcę do nabycia nieruchomości i tym samym podniesie dla potencjalnego nabywcy wartość nieruchomości jeszcze przed jej nabyciem. Jeżeli nabywca uzyska decyzje, które przyspieszą proces budowlany to nabędzie ostatecznie nieruchomość, która jest dla niego atrakcyjniejsza i ma wyższą wartość oraz wpłynie na czas realizacji inwestycji nabywcy. Wobec tego fakt, że ww. działania, nie będą podejmowane bezpośrednio przez Panią, ale przez osoby trzecie nie oznacza, że pozostają bez wpływu na Pani sytuację prawną. Osoby trzecie dokonując ww. działań uatrakcyjnią przedmiotową nieruchomość będącą nadal Pani własnością. Działania te dokonywane za Pani pełną zgodą, wpłyną generalnie na podniesienie atrakcyjności nieruchomości jako towaru i wzrost jej wartości. Po udzieleniu pełnomocnictwa czynności z punktu widzenia podatku VAT zostaną „wykonane” w Pani sferze prawnopodatkowej jako mocodawcy.

W konsekwencji sprzedaż przez Panią nieruchomości opisanej w stanie faktycznym stanowi dostawę dokonaną przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w rozumieniu przepisu art. 15 ust. 2 ustawy, a więc przez podatnika podatku od towarów i usług, o którym mowa w ust. 1 tego przepisu. W tej sytuacji nie można uznać, że dostawa nieruchomości będzie przejawem realizacji prawa do rozporządzania składnikiem związanym z Pani prywatnym majątkiem.

Wobec powyższego, przyszła sprzedaż nieruchomości, w okolicznościach wskazanych we wniosku będzie dostawą, w odniesieniu do której działa Pani jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy i ww. sprzedaż będzie realizowana w ramach działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, która podlega opodatkowaniu podatkiem VAT jako odpłatna dostawa towarów, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy.

Tym samym Pani stanowisko w zakresie pytania nr 1 należy uznać za prawidłowe.

Należy zauważyć, że wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może korzystać ze zwolnienia od tego podatku albo może być opodatkowana tym podatkiem.

Zastosowanie zwolnienia od podatku, jako odstępstwo od zasady powszechności i równości opodatkowania, możliwe jest jedynie w przypadku wykonywania czynności ściśle określonych w ustawie oraz w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie jej upoważnienia.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

W art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT dla dostawy nieruchomości zabudowanych spełniających określone w tych przepisach warunki.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Jak wynika z powyższych uregulowań, zwolnienie wynikające z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy stosuje się w odniesieniu do dostawy całości lub części budynków, budowli, jeżeli w stosunku do nich powstało pierwsze zasiedlenie, przy czym okres pomiędzy pierwszym zasiedleniem, a dostawą nie jest krótszy niż 2 lata. Wykluczenie z tego zwolnienia następuje w sytuacjach, gdy dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz w sytuacji, gdy od momentu pierwszego zasiedlenia do chwili sprzedaży nie minęły co najmniej 2 lata.

Zgodnie z treścią art. 2 pkt 14 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu – rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Z powyższego przepisu wynika, że pierwszym zasiedleniem jest pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. „Pierwsze zasiedlenie” budynku lub jego części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku oddano go w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika – bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku.

W przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

W myśl art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem, że:

a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a stanie się bezzasadne.

W tym miejscu należy nadmienić, że dla dostawy nieruchomości, które nie spełniają przesłanek do objęcia ich zwolnieniem od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 lub 10a ustawy ustawodawca przewidział możliwość zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów tj. zarówno nieruchomości, jak i ruchomości, przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT oraz wykorzystywanych niezależnie od okresu ich używania przez podatnika wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, również prawa wieczystego użytkowania gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Co do zasady zatem, grunt będący przedmiotem sprzedaży podlega opodatkowaniu według takiej stawki podatku od towarów i usług, jaką opodatkowane są budynki/budowle na nim posadowione. Oznacza to, że w sytuacji, gdy budynki, budowle lub ich części korzystają ze zwolnienia od podatku VAT, również sprzedaż gruntu korzysta ze zwolnienia od podatku.

Analiza przedstawionych okoliczności oraz treści powołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że dostawa budynków (domu oraz budynków gospodarczych) znajdujących się na nieruchomości, nie będzie następować w ramach pierwszego zasiedlenia, gdyż jak wynika z opisu sprawy w 1995 r. nabyła Pani tą nieruchomość wraz z ww. budynkami, poza tym nieruchomość była również przedmiotem umowy najmu w 2019 r. Ponadto w ciągu ostatnich dwóch lat nie ponosiła Pani żadnych wydatków na ulepszenie ww. budynków, jedynie w latach 1999 i 2000 roku wykonała Pani niewielkie prace remontowe, które nie stanowiły jednak 30% wartości początkowej. W konsekwencji zostały spełnione warunki umożliwiające zastosowanie zwolnienia od podatku dla dostawy budynków, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

Ponieważ planowana dostawa budynków będzie korzystać ze zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, nie ma potrzeby analizowania zwolnienia na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10a oraz art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy będzie miało również zastosowanie dla sprzedaży gruntu, na którym budynki są posadowione, gdyż zgodnie z art. 29a ust. 8 ustawy w przypadku dostawy budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

Jednocześnie należy podkreślić, że na nieruchomości, którą Pani planuje sprzedać oprócz budynku domu, znajdują się również budynki produkcyjne, usługowe i gospodarcze dla rolnictwa pow. 129 m2 (pozostałość po obórce), a które nie zostały przez Panią uwzględnione przy rozstrzygnięciu zwolnienia od podatku VAT do jej sprzedaży. Jednakże oceniając całościowo Pani stanowisko w zakresie pytania nr 2, z uwagi na fakt, że wywiodła Pani prawidłowy skutek prawny dotyczący zastosowania zwolnienia od podatku VAT do przyszłej sprzedaży nieruchomości, należało uznać je za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Natomiast odnośnie dokumentów stanowiących załącznik do wniosku lub uzupełnienia wyjaśniamy, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, wyczerpujący opis stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego winien wynikać z wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej, a nie z załączonych dokumentów. W związku z tym dokumenty przesłane przez Panią nie były przedmiotem merytorycznej analizy.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pani sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i musi się Pani zastosować do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili