Interpretacja dotyczy oceny skutków podatkowych w podatku od towarów i usług (VAT) planowanego podziału spółki A. Sp. z o.o. poprzez wydzielenie Działu A., który zajmuje się świadczeniem usług najmu i dzierżawy, do nowo utworzonej spółki. Organ podatkowy uznał, że Dział A. stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu ustawy o VAT, ponieważ jest wyodrębniony organizacyjnie, finansowo i funkcjonalnie w strukturze spółki A. Sp. z o.o. Dział A. dysponuje wszystkimi niezbędnymi składnikami materialnymi i niematerialnymi, w tym zobowiązaniami, do samodzielnego prowadzenia działalności w zakresie świadczenia usług najmu i dzierżawy. Spółka Wydzielona będzie mogła kontynuować tę działalność bez potrzeby angażowania dodatkowych składników majątkowych. W związku z tym organ uznał, że podział spółki A. Sp. z o.o. przez wydzielenie Działu A. do nowo utworzonej spółki będzie czynnością wyłączoną z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnySzanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
23 sierpnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania składników majątkowych Działu A. za zorganizowaną część przedsiębiorstwa i wyłączenia czynności wydzielenia tego Działu do Spółki Wydzielonej z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 25 października 2022 r. (wpływ 25 października 2022 r.).
‒ A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością
‒ Pan K.Z.
‒ Pan M.P.
Udziałowcami spółki A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (dalej jako: „Wnioskodawca 1” lub „Spółka”) są wyłącznie osoby fizyczne: K.Z. oraz M.P. (Wnioskodawca 2 i 3), którzy posiadają po 50% udziałów w kapitale zakładowym Spółki. Jednocześnie ww. wspólnicy pełnią funkcję odpowiednio prezesa zarządu oraz wiceprezesa zarządu Spółki.
Spółka prowadzi działalność gospodarczą polegającą na świadczeniu usług budowlanych w Polsce i za granicą, ponadto Spółka świadczy usługi wynajmu i dzierżawy nieruchomości będących własnością Spółki (najem i dzierżawa powierzchni biurowych, magazynowych, hal i/lub nieruchomości niezabudowanych).
Spółka specjalizuje się w szeroko rozumianym budownictwie kubaturowym, zaczynając od generalnego wykonawstwa hal przemysłowych, poprzez budownictwo obiektów biurowych oraz usługowych, na remontach i renowacjach zabytków kończąc. Spółka realizuje inwestycje zarówno dla inwestorów prywatnych, jak i publicznych.
Zgodnie z przyjętymi założeniami oraz wewnętrzną strategią biznesową wspólnicy oraz Spółka planują dokonać podziału Spółki dokonując rozdzielenia działalności podstawowej (działalność budowlana oraz działalność poboczna) i działalności w zakresie świadczenia usług najmu i dzierżawy na wyodrębnionych składnikach majątkowych (nieruchomości zabudowanych oraz niezabudowanych) poprzez przeniesienie pozostałej części działalności do nowoutworzonej spółki, która powstanie w wyniku podziału Spółki przez wydzielenie stosownie do przepisów art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu spółek handlowych tj. przez przeniesienie części majątku spółki dzielonej na istniejącą spółkę lub na spółkę nowo zawiązaną (podział przez wydzielenie) tj. Spółkę Wydzieloną.
Zgodnie z obowiązującym w Spółce regulaminem organizacyjnym, funkcje operacyjne realizowane są przy pomocy wewnętrznych jednostek organizacyjnych, w tym działów. Dział stanowi wyodrębnioną funkcjonalnie grupę komórek organizacyjnych lub samodzielnych stanowisk realizujący przypisane mu zadania przedsiębiorstwa. Działem kieruje wskazany członek Zarządu, Kierownik Działu lub pracownik zajmujący organizacyjnie wyodrębnione stanowisko (specjalista pełniący funkcję kierowniczą).
Przedsiębiorstwo Spółki składa się z następujących Działów: Dział Administracji, Dział Logistyki, Dział Produkcji, Dział Handlowy oraz Dział A. Działy Administracji, Logistyki, Produkcji oraz Dział Handlowy powiązane są z podstawową działalnością gospodarczą Spółki tj. działalnością budowlaną. Z kolei Dział A. obejmuje operacyjnie działalność Spółki w zakresie świadczenia usług najmu i dzierżawy dla wyodrębnionych składników majątkowych (nieruchomości zabudowanych oraz niezabudowanych).
Działem A. kieruje członek zarządu (Kierownik tego działu), którego zadaniem jest w szczególności: organizacja pracy działu, identyfikowanie i inicjowanie projektów rozwojowych dotyczących najmu i dzierżawy, nadzór nad realizacją umów dotyczących najmu i dzierżawy oraz rozwiązywanie problemów dotyczących ich realizacji, analizowanie i ocena efektywności realizacji umów dotyczących najmu i dzierżawy, określanie budżetu działu i kontrola realizacji jego założeń, prowadzenie dokumentacji realizowanych zadań, opracowywanie wewnętrznych aktów normatywnych, współpraca z dostawcami i odbiorcami. W ramach Działu A. zatrudniony jest jeden pracownik (w wymiarze ½ etatu, który jest delegowany do realizacji zadań gospodarczych związanych z obsługą tej działalności).
W celu zapewnienia dalszego efektywnego rozwoju Spółki, podjęto decyzję o rozpoczęciu działań reorganizacyjnych mających na celu rozdzielenie działalności w zakresie świadczenia usług budowlanych (oraz usług pobocznych) od działalności w zakresie świadczenia usług najmu i dzierżawy w ramach Działu A. i przeniesienie tego działu do Spółki Wydzielonej, przy jednoczesnym pozostawieniu w Spółce podstawowego obszaru działalności związanej z usługami budowlanymi, w skład którego wchodzą pozostałe działy (Administracyjny, Logistyki, Produkcji oraz Handlowy) oraz działalności pobocznej.
W wyniku działań reorganizacyjnych Spółka Wydzielona będzie podmiotem desygnowanym do świadczenia usług najmu i dzierżawy w oparciu o wyodrębnione składniki majątkowe (nieruchomości zabudowanych oraz niezabudowanych) przydzielone do Działu A.
Czynności reorganizacyjne mają polegać na przejęciu przez Spółkę Wydzieloną Działu A. stanowiącego zorganizowaną część składników materialnych i niematerialnych (m.in. aktywów, zobowiązań, praw i obowiązków) służących Spółce do prowadzenia działalności w zakresie świadczenia usług najmu i dzierżawy na wyodrębnionych składnikach majątkowych (nieruchomości zabudowanych oraz niezabudowanych), z wyłączeniem tych nieruchomości posiadanych przez Spółkę, które będą wykorzystane do działalności inwestycyjnej Spółki oraz nieruchomości zabudowanej budynkiem biurowym, które stanowią zarazem fizyczną siedzibę Spółki.
Poza realizacją wskazanych powyżej założeń biznesowych przeprowadzenie opisanych czynności restrukturyzacyjnych może skutkować wystąpieniem w szczególności następujących uzasadnionych przyczyn ekonomicznych:
i. obniżeniem kosztów pozyskiwania i korzystania z finansowania bankowego na skutek większej wiarygodności wyników, przejrzystości zabezpieczeń i uporządkowanym wykorzystywaniem finansowania w obrębie poszczególnych spółek;
ii. zwiększeniem możliwości rozwoju obszarów biznesowych w poszczególnych spółkach, w tym możliwości finansowania z innych od sektora bankowego źródeł, np. funduszy strukturalnych, funduszy branżowych, obligacji;
iii. optymalizacją kosztów operacyjnych poprzez przypisanie wszystkich kosztów operacyjnego prowadzenia obszarów biznesowych do poszczególnych spółek (obecnie utrudniona jest ocena zasadności poziomu kosztów operacyjnych obsługujących łącznie kilka obszarów biznesowych), eliminacja kosztów niegenerujących wartości dla tych obszarów, przekazanie dla spółek decyzyjności co do formy nabywania kosztów usług (umowa o pracę, działalność, dostawca zewnętrzny);
iv. zapewnieniem transparentności modelu zarządzania – jednolitość komunikacji i jej dostępności dla wszystkich obszarów biznesowych;
v. elastyczne możliwości pozyskania partnera/inwestora do wydzielonych obszarów biznesowych, z których każdy może być adresatem innego scenariusza udziałowego (w tym docelowego, który może być inny od początkowego), o innych ramach czasowych i o innym poziomie nakładów – możliwość prowadzenia wielu scenariuszy dla poszczególnych obszarów biznesowych równolegle. Łatwość przeprowadzenia inwestycji bądź dezinwestycji w zależności od potrzeb, szans rynkowych lub okazji biznesowych.
Ponadto, wydzielenie majątku w postaci Działu A. do Spółki Wydzielonej pozwoli na minimalizację ryzyk występujących w ramach obecnej struktury własnościowej. W tym kontekście należy wskazać na następujące ryzyka:
i. ryzyko związane z finansowaniem działalności ze źródeł obcych – obszary biznesowe w ramach prowadzonej działalności gospodarczej korzystają z różnych form finansowania kapitałem obcym, w tym głównie kredytów bankowych. Dostępność kapitału obrotowego jest niezbędna do sfinansowania kapitału obrotowego koniecznego dla realizacji obrotów. Wysokość kapitału obrotowego jest uzależniona od poziomu cen na rynkach. Istotna jest także możliwość przedłużenia posiadanych kredytów obrotowych na kolejne okresy. Nieuzyskanie finansowania z przyczyn leżących poza kontrolą Spółki, dla danego obszaru nie wpływa na inne obszary biznesowe Spółki Wydzielonej;
ii. ryzyko związane z cenami materiałów budowlanych i pozyskiwanych usług obcych w tym obszarze – model biznesowy Spółki w przeważającej części opiera się na zakupie materiałów budowlanych i usług w Polsce. Prowadząc tego typu działalność, Spółka zakłada uzyskanie dodatniej marży, która stanowi jej zysk. Obecny brak stabilności cenowej w kraju i za granicą ma istotny wpływ na osiągane marże i w konsekwencji na uzyskane przez Spółkę wyniki. Dodatkowo gwałtowny wzrost cen materiałów i usług może skutkować spadkiem zamówień na usługi budowlane, co może przełożyć się na pogorszenie sytuacji finansowej Spółki. Przy długotrwałej realizacji usług na rynku budowlanym prawie niemożliwe jest przełożenie wzrostu cen materiałów budowlanych i usług na inwestora/odbiorcę. Zmiana cen na rynkach krajowym i zagranicznym, może więc wygenerować stratę przy sprzedaży usług odbiorcom;
iii. ryzyko zmian cen materiałów Spółka zabezpiecza odpowiednimi zapisami umownymi, wykorzystując w tym celu krótkie terminy realizacji swoich usług budowlanych. Nie wyklucza to jednak występowania niepełnego dopasowania realizowanej umowy do rzeczywistej pod względem cenowym, ilościowym sytuacji rynkowej, czego efektem może być pogorszenie wyników finansowych. Dlatego po powstaniu Spółki Wydzielonej ryzyko związane z cenami materiałów i usług w tym segmencie nie będzie oddziaływać na Spółkę Wydzieloną;
iv. ryzyko braku stabilności polskiego systemu prawnego i podatkowego – Spółka narażona jest na częste zmiany przepisów prawa regulujących działalność na rynku budowlanym, jak również zmian prawa podatkowego, w tym w obszarze podatku CIT (podatek dochodowy od osób prawnych) i VAT (podatek od towarów i usług). Zmiany przepisów mogą wpłynąć na utrudnienia w prowadzonej działalności, związane z koniecznością ponoszenia dodatkowych kosztów, co może mieć negatywny wpływ na wyniki finansowe Spółki, która minimalizuje ryzyko w swojej działalności, monitorując istotne dla jej działalności zmiany w przepisach prawa. Tym niemniej po powstaniu Spółki Wydzielonej ryzyko braku stabilności polskiego systemu prawnego i podatkowego w tym segmencie nie będzie oddziaływać na Spółkę Wydzieloną.
v. ryzyko wynikające z dużej konkurencji – działalność inwestycyjno-budowlana podlega prawnym regulacjom i jest w praktyce koncesjonowana, co sprawia, iż dostępne produkty cechuje pewien stopień standaryzacji. Z tego powodu głównymi przewagami konkurencyjnymi na rynku jest cena, jakość, a także terminowość i możliwość zapewnienia ciągłości dostaw materiałów budowlanych. Istniejąca konkurencja i możliwość dalszego jej rozwoju mogą wymusić na Spółce obniżenie cen oferowanych usług, co w konsekwencji znajdzie odzwierciedlenie w pogorszeniu się wyników finansowych. Po wydzieleniu Spółki Wydzielonej ryzyko wynikające z dużej konkurencji w segmencie usług budowlanych nie będzie oddziaływać na Spółkę Wydzieloną.
Poprzez wydzielenie Spółka Wydzielona otrzyma następujące składniki majątkowe:
prawa do oznaczonych nieruchomości,
wszystkie prawa wynikające z umów z kontrahentami, służące działalności realizowanej w zakresie świadczenia usług najmu i dzierżawy związanych z pkt 1,
prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości związanych z pkt 1,
dokumentację (oryginalną lub kopię) związaną z prowadzeniem działalności w zakresie usług najmu i dzierżawy związanych z pkt 1,
decyzje i postanowienia administracyjne, pozwolenia, zezwolenia, oraz wszelkie inne indywidualne akty administracyjne związane z nieruchomościami Spółki Wydzielonej, których prawo przeniesienia w ramach podziału przez wydzielenie dopuszczają przepisy prawa, oraz których przeniesienie będzie konieczne do zapewnienia Spółce Wydzielonej możliwości prowadzenia działalności w zakresie najmu i dzierżawy,
prawa i obowiązki wynikające z polis ubezpieczeniowych obejmujące ubezpieczenie składników majątkowych Spółki Wydzielonej,
prawa i obowiązki wobec pracowników dedykowanych do wykonywania obowiązków związanych z działalnością gospodarczą Spółki Wydzielonej,
inne składniki związane z działalnością gospodarczą Spółki Wydzielonej:
a) należności przypadające od kontrahentów,
b) zobowiązania, w szczególności:
i. zobowiązania wobec kontrahentów, związane z działalnością Spółki Wydzielonej,
ii. zobowiązania wobec pracowników, związane z działalnością Spółki Wydzielonej,
iii. inne zobowiązania związane z działalnością Spółki Wydzielonej.
Spółka Wydzielona przyjmie dla celów podatkowych składniki majątkowe według wartości wynikających z ksiąg rachunkowych Spółki.
W ramach podziału przez wydzielenie na Spółkę Wydzieloną przejdą również prawa i obowiązki wobec pracowników dedykowanych do wykonywania obowiązków związanych z działalnością gospodarczą Spółki Wydzielonej. W konsekwencji, będzie się to wiązało się z przejściem zakładu pracy w rozumieniu art. 231 § 1 ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.).
Jednocześnie w majątku Spółki Wydzielonej nie znajdą się nieruchomości, które Spółka przeznacza na cele inwestycyjne oraz nieruchomość, na której posadowiony jest budynek biurowy stanowiący faktyczną siedzibę Spółki oraz prawa i obowiązki wynikające z umów najmu lub dzierżawy lokali użytkowych znajdujących się w ww. budynku biurowym. Nieruchomość ta nie jest w żaden sposób związana z biznesem podlegającym wyodrębnieniu do Spółki Wydzielonej.
Ponadto Spółka Wydzielona będzie w niezbędnym zakresie korzystać z zaplecza administracyjnego (powierzchnia biurowa) zlokalizowanego w budynku biurowym stanowiącym faktyczną siedzibę Spółki na podstawie umowy najmu.
Jak wskazano wcześniej składniki majątkowe Działu A. nie stanowią szeregu przypadkowych elementów, lecz są ściśle związane ze świadczeniem usług najmu i dzierżawy. Składniki te są ściśle ze sobą zespolone i wraz z przyporządkowanym do nich zespołem ludzkim, zobowiązaniami i należnościami służą realizacji określonych celów gospodarczych, a zatem są wystarczające do realizacji określonych funkcji gospodarczych.
Również pozostałe w Spółce składniki majątkowe (materialne i niematerialne) służące realizacji podstawowej działalności gospodarczej (świadczenie usług budowlanych) są ściśle związane z obszarem działalności budowlanej. Składniki te również są ściśle ze sobą zespolone, i wraz z przyporządkowanym do nich zespołem ludzkim, zobowiązaniami i należnościami służą realizacji określonych celów gospodarczych, a zatem wystarczą do realizacji określonych funkcji gospodarczych. Z działalnością podstawową związany jest również szereg zobowiązań, w szczególności zobowiązań pracowniczych, z tytułu świadczenia usług przez podwykonawców etc.
Z uwagi na płynny charakter zobowiązań zarówno związanych z działalnością podstawową (działalnością budowlaną) oraz działalnością w zakresie świadczenia usług najmu i dzierżawy za pośrednictwem Działu A., Spółka nie jest aktualnie w stanie wskazać jakiego rodzaju zobowiązania wystąpią na moment dokonania wpisu podziału przez wydzielenie przez sąd rejestrowy. Z uwagi na skalę prowadzonej działalności gospodarczej w obydwu obszarach niewątpliwym jest, iż zobowiązania takie wystąpią.
W oparciu o prowadzoną ewidencję rachunkową (księgi rachunkowe) oraz obowiązującą w spółce politykę rachunkowości, a także przyjęty plan kont, Spółka może:
a) sporządzić odrębne analizy przychodów i kosztów związanych z daną działalnością tj. działalnością podstawową oraz działalnością prowadzoną za pośrednictwem Działu A.,
b) sporządzić odrębne bilanse oraz rachunki zysków i strat związanych z daną działalnością tj. działalnością podstawową oraz działalnością prowadzoną za pośrednictwem Działu A., jak również bilans oraz rachunek zysków i strat połączony (wspólny),
c) sporządzić odrębne plany finansowe i budżety dla poszczególnych ww. działalności.
Analogicznie Spółka jest w stanie ustalić należności jak i zobowiązania związane z prowadzoną działalnością budowlaną oraz działalnością prowadzoną za pośrednictwem Działu A.
Spółka ponadto planuje stosować odrębne rachunki bankowe do działalności podstawowej (działalności budowlanej) oraz działalności prowadzonej w ramach Działu A.
Wartość rynkowa majątku podmiotu dzielonego tj. Spółki w postaci Działu A., który zostanie przekazany Spółce Wydzielonej, nie będzie przekraczać wartości emisyjnej udziałów przydzielonych udziałowcom Spółki (Spółki Dzielonej).
Jednocześnie Wnioskodawca 1 oraz Wnioskodawcy 2 i 3 wskazują, iż udziały w Spółce, nie były nigdy przedmiotem czynności restrukturyzacyjnych, w tym nie były przedmiotem transakcji wymiany udziałów. Z kolei Spółka nie była dotychczas przedmiotem przekształceń.
Uzupełnienie opisu zdarzenia przyszłego
W nadesłanym do wniosku uzupełnieniu w odpowiedzi na pytania Organu wskazali Państwo:
1. Jaka będzie forma prawna Spółki Wydzielonej i czy spółka ta będzie podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych?
Odp.: Spółka Wydzielona będzie posiadać formę spółki z ograniczoną odpowiedzialnością. Spółka Wydzielona będzie podatnikiem podatku dochodowego od osób prawnych.
2. Kto będzie udziałowcem w Spółce nowo zawiązanej?
Odp.: Udziałowcami Spółki nowo zawiązanej będą dotychczasowi Udziałowcy Spółki Dzielonej, będące osobami fizycznymi (Wnioskodawca 2 i 3).
3. Czy Spółka nowo zawiązana (Spółka Wydzielona) będzie posiadała udziały w Spółce Dzielonej?
Odp.: Spółka nowo zawiązana (Spółka Wydzielona) nie będzie posiadać udziałów w Spółce Dzielonej.
4. Czy na dzień dokonania opisanej we wniosku transakcji zespół składników materialnych i niematerialnych wydzielonych z przedsiębiorstwa Spółki, będzie wyodrębniony:
– na płaszczyźnie organizacyjnej, tj. stanowi/będzie stanowić wyodrębnioną organizacyjnie część (zespół składników jest wyodrębnioną w sposób faktyczny działalnością operacyjną, do której można przyporządkować poszczególne składniki majątkowe); organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania; czy wyodrębnienie zostało/zostanie dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze (tj. nastąpiło ich faktyczne wyodrębnienie w strukturze organizacyjnej);
Odp.: Na dzień dokonania opisanej we wniosku transakcji zespół składników materialnych i niematerialnych wydzielonych z przedsiębiorstwa Spółki, będzie wyodrębniony na płaszczyźnie organizacyjnej, tj. będzie stanowić wyodrębnioną organizacyjnie część (zespół składników jest wyodrębnioną w sposób faktyczny działalnością operacyjną, do której można przyporządkować poszczególne składniki majątkowe); organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Na dzień dokonania opisanej we wniosku transakcji zespół składników materialnych i niematerialnych wydzielonych z przedsiębiorstwa Spółki, wyodrębnienie zostanie dokonane na bazie wewnętrznego regulaminu organizacyjnego (nastąpi ich faktyczne wyodrębnienie w strukturze organizacyjnej).
– na płaszczyźnie funkcjonalnej, tj. czy zespół składników majątkowych jest/będzie na tyle zorganizowany, aby samodzielnie wykonywać zadania i prowadzić działalność gospodarczą;
Odp.: Na dzień dokonania opisanej we wniosku transakcji zespół składników materialnych i niematerialnych wydzielonych z przedsiębiorstwa Spółki, będzie wyodrębniony na płaszczyźnie funkcjonalnej, tj. zespół składników majątkowych będzie na tyle zorganizowany, aby samodzielnie wykonywać zadania i prowadzić działalność gospodarczą.
5. Czy Spółka Wydzielona, na bazie nabytych składników majątkowych, ma zamiar kontynuowania działalności Działu A. w dotychczasowym zakresie?
Odp.: Spółka Wydzielona, na bazie nabytych składników majątkowych, ma zamiar kontynuowania działalności Działu A. w dotychczasowym zakresie.
6. Czy Spółka Wydzielona będzie miała faktyczną możliwość kontynuowania dotychczasowej działalności prowadzonej w Dziale A. wyłącznie w oparciu o nabyte składniki, bez konieczności angażowania innych składników lub podejmowania dodatkowych działań?
Odp.: Spółka Wydzielona będzie miała faktyczną możliwość kontynuowania dotychczasowej działalności prowadzonej w Dziale A. wyłącznie w oparciu o nabyte składniki oraz usługi zewnętrzne (outsourcing), bez konieczności angażowania innych składników lub podejmowania dodatkowych działań.
7. Jakie ewentualnie działania faktyczne lub prawne (np. zawarcie umów, zapewnienie innych składników majątku poza nabytymi itp.) Spółka Wydzielona będzie musiała podjąć/wykonać w celu prowadzenia/kontynuowania działalności gospodarczej w oparciu o nabyte od Spółki Dzielonej składniki majątkowe?
Odp.: Spółka Wydzielona nie będzie musiała podjąć/wykonać innych ewentualnych działań faktycznych lub prawnych w celu prowadzenia/kontynuowania działalności gospodarczej w oparciu o nabyte od Spółki Dzielonej składniki majątkowe, z wyjątkiem stosownych powiadomień kontrahentów o dokonanym podziale przez wydzielenie oraz zmianie strony umowy w oparciu o sukcesję prawną oraz stosownymi rejestracjami w organie podatkowych (zgłoszenie NIP-8, zgłoszenie VAT-R, złożenie deklaracji podatkowych dot. podatku od nieruchomości, rejestracja płatnika w ZUS (Zakład Ubezpieczeń Społecznych) etc.), a także zawarcia niezbędnych umów outsourcingowych (np. prowadzenie ksiąg rachunkowych, usługi IT, usługi telekomunikacyjne, podnajem powierzchni biurowej).
8. Czy nieruchomości które są wykorzystywane do działalności inwestycyjnej Spółki oraz nieruchomości zabudowane budynkiem biurowym, które stanowią fizyczną siedzibę Spółki, a które nie zostaną przejęte przez Spółkę Wydzieloną czy będą przez tę Spółkę Wydzieloną wykorzystywane?
Odp.: Nieruchomości, które są wykorzystywane do działalności inwestycyjnej Spółki oraz nieruchomości zabudowane budynkiem biurowym, które stanowią fizyczną siedzibę Spółki, a które nie zostaną przejęte przez Spółkę Wydzieloną będą przez tę spółkę wykorzystywane jedynie w części na potrzeby siedziby działalności gospodarczej na podstawie stosownej umowy najmu zawartej ze Spółką Dzieloną.
9. Co oznacza stwierdzenie, że „Spółka wydzielona będzie w niezbędnym zakresie korzystać z zaplecza administracyjnego (powierzchnia biurowa) zlokalizowanego w budynku biurowym stanowiącym faktyczną siedzibę Spółki na podstawie umowy najmu”?
Kto jest stroną umowy najmu? Jakich nieruchomości dotyczy umowa najmu?
Odp.: Powyższe pytanie jest powiązane z pyt. nr 8. W ramach zawartej po wydzieleniu ze Spółką Dzieloną umowy najmu powierzchni biurowej w budynku biurowym w celu zapewnienia działania siedziby zarządu Spółki Wydzielonej, Spółka będzie korzystać również w niezbędnym zakresie z infrastruktury biurowo-socjalnej (np. dostęp do sieci internet, dostęp do urządzeń biurowych jak ksero etc.).
10. Czy wszystkie składniki majątku przypisane do działalności podstawowej (budowlanej) pozostaną w Spółce; jeśli nie – prosimy wskazać, które nie zostaną w Spółce i dlaczego?
Odp.: Wszystkie składniki majątku przypisane do działalności podstawowej (budowlanej) pozostaną w Spółce Dzielonej.
11. Czy wszystkie składniki majątku przypisane do działalności w zakresie świadczenia usług najmu i dzierżawy za pośrednictwem Działu A. zostaną przeniesione do Spółki Wydzielonej; jeśli nie – prosimy wskazać, które nie zostaną przeniesione, i dlaczego?
Odp.: Wszystkie składniki majątku przypisane do działalności w zakresie świadczenia usług najmu i dzierżawy za pośrednictwem Działu A. zostaną przeniesione do Spółki Wydzielonej.
12. Jakie składniki materialne i niematerialne, czy też zobowiązania, pozostaną w Spółce Dzielonej na dzień podziału przez wydzielenie?
Odp.: Wszystkie składniki materialne i niematerialne, w tym zobowiązania pozostaną w Spółce Dzielonej na dzień podziału przez wydzielenie. Będą to w szczególności środki trwałe oraz wartości niematerialne i prawne, w tym: budynek biurowy, sprzęt biurowy, oprogramowanie, zobowiązania wynikające ze stosunków pracowniczych, umów leasingowych, umów zawartych z kontrahentami, dostawcami i zamawiającymi.
13. Jakich obowiązków i praw, które przejmie Spółka Wydzielona dotyczy wniosek w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych odnośnie pytania nr 5?
Odp.: Wniosek w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych odnośnie pytania nr 5 dotyczy praw i obowiązków płatnika podatku dochodowego od osób fizycznych tj. rozliczenia zaliczek PIT (podatek dochodowy od osób fizycznych), obowiązku sporządzenia informacji PIT-11 za cały rok podatkowy (obejmujący zarówno czas, w który podatnik był zatrudniony w Spółce dzielonej, jak i w Spółce Wydzielonej (nowo zawiązanej).
14. Czy w świetle art. 12 ust. 13 i 14 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm.), głównym lub jednym z głównych celów podziału Spółki Dzielonej przez wydzielenie nie jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania oraz czy podział został przeprowadzony z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych?
Odp.: W świetle art. 12 ust. 13 i 14 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1800 ze zm.), głównym lub jednym z głównych celów podziału Spółki Dzielonej przez wydzielenie nie jest uniknięcie lub uchylenie się od opodatkowania oraz podział zostanie przeprowadzony z uzasadnionych przyczyn ekonomicznych, które zostały wskazane w treści wniosku o wydane indywidualnej interpretacji.
15. Czy wartość składników majątkowych podmiotu dzielonego otrzymanego przez spółkę przejmującą w drodze podziału przez wydzielenie spółka przejmująca:
‒ przyjęła dla celów podatkowych w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu dzielonego? oraz
‒ przypisała do działalności prowadzonej na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej?
Odp.: Wartość składników majątkowych podmiotu dzielonego otrzymanego przez Spółkę Przejmującą w drodze podziału przez wydzielenie Spółka Przejmująca przyjmie dla celów podatkowych w wartości wynikającej z ksiąg podatkowych podmiotu dzielonego. Wszystkie składniki majątkowe podmiotu dzielonego otrzymanego przez Spółkę Przejmującą przypisane będą do działalności prowadzonej wyłącznie na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
16. Czy ustalona na dzień poprzedzający dzień podziału wartość rynkowa majątku podmiotu dzielonego otrzymanego przez spółkę nowo zawiązaną, przewyższa wartość emisyjną udziałów przydzielonych udziałowcom Spółki Dzielonej?
Odp.: Ustalona na dzień poprzedzający dzień podziału wartość rynkowa majątku podmiotu dzielonego otrzymanego przez spółkę nowo zawiązaną, pomniejszona o zobowiązania, nie będzie przewyższać wartości emisyjnej udziałów przydzielonych udziałowcom Spółki Dzielonej (wartość aktywów netto zgodnie z wyrokiem Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 28 kwietnia 2022 r., II FSK 2031/19).
Pytanie w zakresie podatku od towarów i usług (oznaczone we wniosku nr 6)
Czy w świetle art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, działalność zorganizowana wokół Działu A. stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a tym samym podział Spółki przez wydzielenie Działu A. do Spółki Wydzielonej w trybie przepisów art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu Spółek Handlowych celem prowadzenia (kontynuacji) działalności gospodarczej w zakresie świadczenia usług najmu i dzierżawy będzie stanowić czynność wyłączoną z zakresu opodatkowania VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT?
Stanowisko Zainteresowanych
W ocenie Wnioskodawcy 1 w świetle art. 2 pkt 27e ustawy o VAT, działalność zorganizowana wokół Działu A. stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a tym samym podział Spółki przez wydzielenie Działu A. do Spółki Wydzielonej w trybie przepisów art. 529 § 1 pkt 4 Kodeksu Spółek Handlowych celem prowadzenia (kontynuacji) działalności gospodarczej w zakresie świadczenia usług najmu i dzierżawy, będzie stanowić czynność wyłączoną z zakresu opodatkowania VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
W art. 6 ustawy VAT ustawodawca zawarł katalog czynności, do których nie stosuje się przepisów ustawy VAT. Zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy VAT nie stosuje się do „transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.”
W powyższym kontekście należy wskazać, że zgodnie z ugruntowanym podejściem organów podatkowych pojęcie transakcji zbycia należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu dostawa towarów (w zakresie dotyczącym składników materialnych) oraz do terminu, świadczenie usług (w zakresie dotyczącym składników niematerialnych). Zatem transakcja zbycia obejmować będzie wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania zbywalnym składnikiem majątku lub majątkiem jak właściciel. W szczególności, pojęcie transakcji zbycia obejmować będzie swym zakresem takie czynności jak sprzedaż, zamianę, darowiznę, wniesienie wkładu niepieniężnego (aportu) do spółki prawa handlowego poprzez przeniesienie własności wkładu na spółkę w zamian za udziały w niej lub wyemitowane akcje, a także transfer majątku spółki dzielonej do innej spółki w ramach transakcji podziału przez wydzielenie w trybie art. 529 § 1 pkt 4 k.s.h.
Należy podkreślić, że skoro ustawodawca nie zawarł w ustawie VAT definicji legalnej pojęcia transakcja zbycia, to oznacza to, że nie jest istotna forma, w jakiej owo zbycie następuje, lecz samo zadysponowanie w taki sposób, że dochodzi do zmiany podmiotu władającego zbywalnym składnikiem majątku lub majątkiem.
Zgodnie z art. 2 pkt 27e ustawy VAT przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
W świetle praktyki organów podatkowych (przykładowo interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 20 sierpnia 2021 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.263.2021.1.MK), powyższe definicja - w aspekcie poszczególnych rodzajów wyodrębnienia zespołu składników materialnych i niematerialnych w przedsiębiorstwie) jest rozumiana następująco:
‒ wyodrębnienie organizacyjne - czyli wyodrębnienie w strukturze organizacyjnej podatnika znajdujące swój wyraz w statucie, regulaminie lub innym akcie o zbliżonym charakterze (może ono przyjąć formę zakładu, oddziału, działu),
‒ wyodrębnienie finansowe - czyli stan w którym poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie do zorganizowanej części przedsiębiorstwa przychodów i kosztów jak również należności i zobowiązań,
‒ wyodrębnienie funkcjonalne - czyli sytuacja, w której zespół składników materialnych i niematerialnych jest w stanie funkcjonować jako wyodrębniona jednostka na rynku.
Praktyka organów podatkowych dostarcza istotnych szczegółowych wskazówek co do rozumienia powyższych warunków.
Przykładowo w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 lipca 2021 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.236.2021.4.MGO, zwrócono uwagę na konieczność wzajemnego powiązania elementów tworzących zorganizowaną część przedsiębiorstwa: Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.
W dalszej części powołanej wyżej interpretacji, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał na konieczność posiadania cechy zorganizowana składników tworzących zorganizowaną część przedsiębiorstwa: „Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział itp. Przy czym, w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.”
W interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 23 grudnia 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-2.4012.451.2020.4.AA, zwrócono uwagę na konieczność posiadania wewnętrznej samodzielności finansowej w ramach wyodrębnienia finansowego zorganizowanej części przedsiębiorstwa: „Wyodrębnienie finansowe najpełniej realizowane jest w przypadku zakładu lub oddziału osoby prawnej. Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której poprzez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa. Ponadto wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Powyższe oznacza, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.”
W powołanej powyżej interpretacji organ wskazał, również, że możliwe jest wyłączenie niektórych elementów z transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części - niemniej przenoszone składniki zawsze muszą pozostawać ze sobą w funkcjonalnym związku umożliwiającym prowadzenie niezależnej działalności: „W praktyce obrotu gospodarczego zdarzają się sytuacje, w których niektóre elementy przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części podlegają wyłączeniu z transakcji zbycia. Jednak nawet w takim przypadku, składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład części przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w taki sposób, by można było o nich mówić jako o zespole, a nie tylko zbiorze pewnych elementów. Decydujące zatem jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie lub jego zorganizowanej części zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami w sposób umożliwiający kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.”
Z kolei w interpretacji z 6 października 2020 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.564.2020.3.MN, Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, zwrócił uwagę na zdolność funkcjonowania wyodrębnionego zespołu składników jako samodzielnego podmiotu gospodarczego: „Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona - obiektywnie oceniając - posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.”
Dodatkowo, w interpretacji z 9 sierpnia 2021 r., sygn. 0111-KDIB3-1.4012.479.2021.4.KO Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zwrócił uwagę na zamiar kontynuowania działalności przez przejęty zespół składników majątkowych; „Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy, uwzględnić należy następujące okoliczności:
‒ zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
‒ faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.”
Mając na względzie opisany stan faktyczny, Wnioskodawca 1 stoi na stanowisku, że Dział A. stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa Spółki, o którym mowa w art. 2 pkt 27e ustawy VAT, gdyż:
a. z perspektywy funkcjonalnej działalność Działu A. jest funkcjonalnie odrębna od pozostałej działalności Spółki (działalność budowlana). Nie powinno więc budzić wątpliwości, że funkcjonalnie możliwe jest wyodrębnienie tych elementów zarówno Działu A. jak i pozostałej części podstawowej działalności gospodarczej Spółki w obszarze świadczenia usług budowlanych (obejmujących łącznie Działy Administracyjny, Logistyki, Produkcji oraz Dział Handlowy), które służą prowadzeniu każdej z tych działalności odrębnie;
b. z perspektywy organizacyjnej, funkcjonują wyodrębnieni pracownicy i aktywa w ramach struktury wewnętrznej Spółki, które to przypisane są odpowiednio do Działu A. oraz do pozostałych działów Spółki związanych z działalnością podstawową Spółki w obszarze świadczenia usług budowlanych;
c. z perspektywy finansowej, Spółka jest w stanie wyodrębnić aktywa i pasywa związane bezpośrednio (wyłącznie) z działalnością Działu A., jak również dla pozostałych działów funkcjonalnie związanych z podstawową działalnością gospodarczą Spółki w obszarze świadczenia usług budowlanych, a także stworzyć uproszczony bilans zarówno dla działalności gospodarczej prowadzonej w ramach Działu A. oraz działalności podstawowej w zakresie świadczenia usług budowlanych (pokazujący zasoby finansowe związane bezpośrednio z każdą z tych działalności). Nie powinno więc budzić wątpliwości, że zarówno Dział A., jak i część przedsiębiorstwa zw. z prowadzeniem działalności podstawowej w obszarze świadczenia usług budowlanych są w wystarczający sposób wyodrębnione w ramach struktury wewnętrznej Spółki;
d. Dział A. jest w stanie samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług najmu i dzierżawy po przeniesieniu do Spółki Wydzielonej i może być ona kontynuowana bez żadnych przestojów;
e. Spółka Wydzielona, do której zostanie wydzielony Dział A., będzie kontynuować działalność w zakresie świadczenia usług najmu i dzierżawy, jednocześnie Spółka zaprzestanie tej działalności w takim zakresie w jakim świadczenie to było realizowane w oparciu o składniki majątkowe przyporządkowane do Działu A. Spółka będzie prowadzić jedynie w wąskim zakresie działalność związaną z najmem pomieszczeń biurowych w nieruchomości, w której mieści jej siedziba, a która to nie została alokowana do Działu A;
f. Spółka będzie natomiast kontynuować działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług budowlanych. Nie przewiduje się bowiem żadnych komplikacji operacyjnych związanych z wydzieleniem Działu A. do Spółki Wydzielonej (operacja ta pozostanie bez wpływu na kwestie biznesowe związane z działalnością budowlaną jaka pozostanie w Spółce).
W świetle powyższego, Spółka stoi na stanowisku, że Dział A. powinien być uznany za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o VAT. Tym samym, transakcja podziału Spółki przez wydzielenie Działu A. do Spółki Wydzielonej (spółka nowo zawiązana) powinna stanowić czynność pozostająca poza zakresem opodatkowania VAT na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy VAT.
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) – zwanej dalej „ustawą”:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Jednocześnie na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:
Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.
Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.
Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.
W myśl art. 2 pkt 27e ustawy:
Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o zorganizowanej części przedsiębiorstwa - rozumie się przez to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.
Podstawowym wymogiem wynikającym z powyższego przepisu jest więc to, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa stanowiła zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań).
Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa trwałe, obrotowe, a także czynnik ludzki, czyli kadra pracownicza.
Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie. Wydzielenie to ma zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).
W wyroku z 11 kwietnia 2019 sygn. akt II FSK 79/17, który choć dotyczył ustaleń w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych, NSA przedstawił wskazówki, co należy rozumieć jako zorganizowaną część przedsiębiorstwa. Należy zaznaczyć, że definicja tego pojęcia jest identyczna w dwóch podatkach (podatku VAT i podatku dochodowym od osób prawnych). I tak:
w przypadku wyodrębnienia organizacyjnego należy mieć m.in. na uwadze, czy zorganizowana część przedsiębiorstwa występuje w strukturze podatnika w sposób, w który pozwoli samodzielnie realizować określone zadania gospodarcze;
wyodrębnienie finansowe oznacza możliwość prawidłowego przyporządkowania do tej zorganizowanej części przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań. Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalnie niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie;
wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna stanowić funkcjonalnie odrębną całość - obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. (…) Składniki majątkowe materialne i niematerialne, wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa, powinny zatem umożliwić podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego samodzielnego przedsiębiorstwa. Przy ocenie wyodrębnienia określonych składników majątkowych pod uwagę należy brać sytuację istniejącą w podmiocie wnoszącym wkład, w którym winny one stanowić pewną całość.
Zatem, aby w rozumieniu przepisów podatkowych określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.
Reasumując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:
1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania;
2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie;
3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych;
4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.
Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.
Ponadto, przy ocenie czy składniki majątku powinny być uznane za zorganizowaną część przedsiębiorstwa, o której mowa w art. 2 pkt 27e ustawy, uwzględnić należy następujące okoliczności:
1. zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
2. faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.
Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy natomiast zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.
Zakres powyższego wyłączenia zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów.
W wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje natomiast samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.
Mając na uwadze powyższe orzeczenia TSUE należy stwierdzić, że zawarta w art. 2 pkt 27e ustawy definicja legalna zorganizowanej części przedsiębiorstwa musi być interpretowana przez pryzmat treści art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE i w powiązaniu z rozumieniem pojęcia „przekazania całości lub części majątku”, wyłożonym przez Trybunał w ww. orzeczeniu. Trybunał Sprawiedliwości główny nacisk kładzie na badanie konkretnego przypadku, dopuszczając w pewnych przypadkach zbycie samych składników rzeczowych. Tym samym, w myśl orzecznictwa Trybunału, składniki niematerialne nie stanowią konstytutywnego elementu uznania części majątku za zorganizowaną część przedsiębiorstwa w każdym przypadku. Trybunał uznał, że pojęcie zbycia całości lub części majątku należy interpretować tak, że obejmuje ono zbycie przedsiębiorstwa lub niezależnej części przedsiębiorstwa, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub jego część zdolną do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej.
W opisie sprawy wskazaliście Państwo, że A. Sp. z o.o. prowadzi działalność polegającą na świadczeniu usług budowlanych oraz usług wynajmu i dzierżawy nieruchomości będących własnością Spółki. W celu rozdzielenia działalności podstawowej od działalności w zakresie świadczenia usług najmu i dzierżawy, Spółka planuje dokonać podziału przez wydzielenie Działu A. do nowoutworzonej spółki.
Dział A. obejmuje operacyjnie działalność Spółki w zakresie świadczenia usług najmu i dzierżawy dla wyodrębnionych składników majątkowych. Poprzez wydzielenie Spółka Wydzielona otrzyma następujące składniki majątkowe:
prawa do oznaczonych nieruchomości,
wszystkie prawa wynikające z umów z kontrahentami, służące działalności realizowanej w zakresie świadczenia usług najmu i dzierżawy związanych z pkt 1,
prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości związanych z pkt 1,
dokumentację (oryginalną lub kopię) związaną z prowadzeniem działalności w zakresie usług najmu i dzierżawy związanych z pkt 1,
decyzje i postanowienia administracyjne, pozwolenia, zezwolenia, oraz wszelkie inne indywidualne akty administracyjne związane z nieruchomościami Spółki Wydzielonej, których prawo przeniesienia w ramach podziału przez wydzielenie dopuszczają przepisy prawa, oraz których przeniesienie będzie konieczne do zapewnienia Spółce Wydzielonej możliwości prowadzenia działalności w zakresie najmu i dzierżawy,
prawa i obowiązki wynikające z polis ubezpieczeniowych obejmujące ubezpieczenie składników majątkowych Spółki Wydzielonej,
prawa i obowiązki wobec pracowników dedykowanych do wykonywania obowiązków związanych z działalnością gospodarczą Spółki Wydzielonej,
inne składniki związane z działalnością gospodarczą Spółki Wydzielonej:
a) należności przypadające od kontrahentów,
b) zobowiązania, w szczególności:
i. zobowiązania wobec kontrahentów, związane z działalnością Spółki Wydzielonej,
ii. zobowiązania wobec pracowników, związane z działalnością Spółki Wydzielonej,
iii. inne zobowiązania związane z działalnością Spółki Wydzielonej.
W ramach podziału przez wydzielenie na Spółkę Wydzieloną przejdą również prawa i obowiązki wobec pracowników dedykowanych do wykonywania obowiązków związanych z działalnością gospodarczą Spółki Wydzielonej. W konsekwencji, będzie się to wiązało się z przejściem zakładu pracy w rozumieniu Kodeksu pracy.
Państwa wątpliwości w przedmiotowej sprawie dotyczą tego, czy działalność zorganizowana wokół Działu A. stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, a tym samym podział Spółki będzie stanowić czynność wyłączoną z opodatkowania podatkiem VAT.
Dla uznania, że zbywana część przedsiębiorstwa stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa, istotne znaczenie ma ocena, czy ta zbywana część jest zdolna do prowadzenia niezależnej działalności gospodarczej. Oznacza to, że zespół składników materialnych i niematerialnych pozwala z uwagi na swoje zorganizowanie, infrastrukturę, itp., na prowadzenie określonej działalności gospodarczej. Podkreśla się przy tym, że możliwość stanowienia przez ten zespół składników niezależnego przedsiębiorstwa samodzielnie realizującego zadania gospodarcze, powinna mieć wymiar rzeczywisty, a nie jedynie potencjalny. Oznacza to, że majątek ten powinien stanowić już w Spółce Dzielonej zorganizowany zespół składników gotowy realizować określone zadania gospodarcze jako samodzielne przedsiębiorstwo, a po dokonaniu podziału przez wydzielenie powinno być możliwe kontynuowanie działalności gospodarczej przez Spółkę Wydzieloną, w oparciu o nabyte składniki.
Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że zespół składników materialnych i niematerialnych składających się na Dział A. stanowić będzie zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, ponieważ będzie odznaczać się odrębnością organizacyjną, finansową i funkcjonalną z możliwością samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.
Jak wynika z wniosku, Dział A. jest wyodrębniony organizacyjnie w Spółce Dzielonej. Na dzień transakcji Dział będzie formalnie wyodrębniony w Spółce na bazie wewnętrznego regulaminu organizacyjnego. Zespół składników jest też wyodrębniony w sposób faktyczny działalnością operacyjną, do której można przyporządkować poszczególne składniki majątkowe.
O wyodrębnieniu finansowym Działu A. świadczy to, że w oparciu o prowadzoną ewidencję rachunkową, obowiązującą politykę rachunkowości i przyjęty plan kont, możliwe jest sporządzenie odrębnych analiz przychodów i kosztów, bilansów, rachunków zysków i strat oraz planów finansowych i budżetów dla Działu A. Spółka jest w stanie ustalić należności i zobowiązania związane z działalnością prowadzoną w Dziale, a ponadto planuje stosować odrębne rachunki bankowe dla Działu.
Jak Państwo wskazali, składniki majątkowe Działu A. nie stanowią szeregu przypadkowych elementów, lecz są ściśle związane ze świadczeniem usług najmu i dzierżawy. Składniki te są ściśle ze sobą zespolone, i wraz z przyporządkowanym do nich zespołem ludzkim, zobowiązaniami i należnościami służą realizacji określonych celów gospodarczych, a zatem są wystarczające do realizacji określonych funkcji gospodarczych.
Na dzień dokonania opisanej we wniosku transakcji zespół składników materialnych i niematerialnych wydzielonych z przedsiębiorstwa Spółki, będzie wyodrębniony na płaszczyźnie funkcjonalnej, tj. zespół składników majątkowych będzie na tyle zorganizowany, aby samodzielnie wykonywać zadania i prowadzić działalność gospodarczą.
Spółka Wydzielona, na bazie nabytych składników majątkowych, ma zamiar kontynuowania działalności Działu A. w dotychczasowym zakresie. Spółka Wydzielona będzie miała faktyczną możliwość kontynuowania dotychczasowej działalności prowadzonej w Dziale A. wyłącznie w oparciu o nabyte składniki oraz usługi zewnętrzne (outsourcing), bez konieczności angażowania innych składników lub podejmowania dodatkowych działań, z wyjątkiem stosownych powiadomień kontrahentów o dokonanym podziale przez wydzielenie, zmianie strony umowy w oparciu o sukcesję prawną oraz stosownymi rejestracjami w organach podatkowych, a także zawarcia niezbędnych umów outsourcingowych.
Reasumując, Dział A. stanowi zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy, tym samym podział Spółki przez wydzielenie Działu do Spółki Wydzielonej będzie stanowił czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT stosownie do art. 6 pkt 1 ustawy.
Zatem Państwa stanowisko należy uznać za prawidłowe.
Dodatkowe informacje
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
Ponadto informujemy, że niniejsza interpretacja dotyczy wyłącznie skutków podatkowych w zakresie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych, podatku dochodowego od osób prawnych i podatku od czynności cywilnoprawnych wydane zostaną odrębne rozstrzygnięcia.
Ze względu na autonomiczność prawa podatkowego i odrębność uregulowań prawnych w zakresie podatku dochodowego i podatku VAT, rozstrzygnięcie przyjęte w niniejszej interpretacji dot. uznania Działu A. za zorganizowaną część przedsiębiorstwa i wyłączenia czynności wydzielenia Działu A. do Spółki Wydzielonej z opodatkowania podatkiem VAT, pozostaje bez wpływu na rozstrzygnięcie przyjęte w tym zakresie na gruncie przepisów dotyczących podatku dochodowego.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
A. Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością (Zainteresowany będący stroną postępowania – art. 14r § 2 Ordynacji podatkowej) ma prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 i art. 14r ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili