Interpretacja indywidualna – stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest:

· nieprawidłowe – w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu:

o budowy wydzielonej jezdni autobusowej (buspas) w pasie drogowym (pytanie nr 1)

o budowy pętli autobusowej (pytanie nr 2a);

o budowy parkingu `(...)` (pytanie nr 2b);

o budowy kanałów technologicznych ITS przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT (podatek od towarów i usług) obliczonego dla Urzędu Miejskiego (pytanie nr 2c);

o budowy przystanków autobusowych oraz miejsc na rowery w rejonie przystanków (pytanie nr 3);

o rozbudowy istniejącego przejazdu kolejowego kategorii … na linii … (pytanie nr 4);

o budowy oświetlenia drogowego, które służyło będzie wyłącznie oświetleniu wydzielonej ww. jezdni autobusowej (pytanie nr 5);

o rozbudowy ulicy … (pytanie nr 6);

o wycinki i nasadzeń wyrównujących oraz zagospodarowaniu terenów zielonych (pytanie nr 8);

o przebudowy istniejącego torowiska tramwajowego (pytanie nr 9);

· prawidłowe – w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu:

o montażu sygnalizacji świetlnej pracującej w systemie ITS przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT obliczonego dla Urzędu Miejskiego (pytanie nr 7);

o rozbudowy sygnalizacji świetlnej przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT obliczonego dla Urzędu Miejskiego (pytanie nr 10);

o opisanych wydatków służących całości Inwestycji pn. „…” przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT obliczonego dla Urzędu Miejskiego (pytanie nr 11).

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 lipca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 14 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z inwestycją pn. „…”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina `(...)` (dalej: „Gmina”) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT.

Gmina rozlicza VAT miesięcznie.

Zgodnie z przepisem art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 559 z późn. zm.), do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, w szczególności zadania własne obejmują sprawy lokalnego transportu zbiorowego.

Gmina wykonuje również zadania związane z budową dróg publicznych oraz organizacją ruchu drogowego, zgodnie bowiem z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, w szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Ponieważ Gmina jest miastem na prawach powiatu wykonuje również zadania budowy dróg wojewódzkich w granicach miasta, zgodnie bowiem z art. 19 ust. 5 ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (t.j. z 2021 r. poz. 1376 z późn. zm.), w granicach miast na prawach powiatu zarządcą wszystkich dróg publicznych, z wyjątkiem autostrad i dróg ekspresowych oraz dróg, o których mowa w przepisach wydanych na podstawie art. 5 ust. 2a, jest prezydent miasta.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o drogach publicznych, organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi.

Gmina `(...)` – Urząd Miejski `(...)` realizując zadanie organizacji komunikacji miejskiej tramwajowej i autobusowej sprzedaje (świadczy) usługę komunikacji miejskiej w zakresie transportu autobusowego i tramwajowego (bilety opodatkowane stawką podatku VAT 8%) i w tym zakresie działa jak podatnik podatku od towarów i usług, wykonując działalność gospodarczą, o której mowa w art. 15 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz.U. z 2022 r., poz. 931 z późn. zm.). Zgodnie bowiem z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku VAT, opodatkowaniu tym podatkiem podlega odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług, przy czym przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (art. 8 ust. 1 ustawy o VAT). Gmina rozlicza VAT należny z tytułu wykonywania przedmiotowej usługi.

Komunikacja miejska autobusowa i tramwajowa działa według rozkładu jazdy.

Wykonując usługę komunikacji miejskiej autobusowej Gmina zakupuje od spółki należącej do Gminy (Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego Sp. z o.o. – dalej: „MPK”) oraz innych przewoźników usługę przewozu osób i bagażu. Natomiast wykonując usługę komunikacji miejskiej tramwajowej, Gmina zakupuje usługę przewozu osób i bagażu wyłącznie od MPK.

Koszt zakupywanej przez Gminę usługi nie jest kalkulowany od ilości zrealizowanych przejazdów komunikacją (sprzedanych biletów, odbytych podróży), ale m.in. od przejechanych pociągokilometrów w komunikacji tramwajowej i wozokilometrów w komunikacji autobusowej (co do usługi świadczonej przez MPK, w cenę wliczane są również koszty stałe MPK).

Gmina uzyskała interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 06 maja 2021 r. nr ILPP2-2/4512-1-61/16-12/GZ `(...)`, zgodnie z którą Gminie służy w całości prawo do odliczenia VAT z tytułu zakupu usług przewozu osób i bagażu środkami komunikacji miejskiej autobusowej i tramwajowej a także budowy, utrzymania i remontów torowisk tramwajowych.

Odnośnie zadania budowy dróg oraz organizacji ruchu drogowego, Gmina wykonuje to zadanie nieodpłatnie (z tytułu udostępnienia infrastruktury drogowej od uczestników ruchu drogowego nie są pobierane żadne opłaty). Gmina nie działa w tym zakresie jako podatnik VAT zgodnie z art. 15 ust. 1, 2 i 6 ustawy o VAT.

Ponieważ usługa komunikacji miejskiej wykonywana jest przez Gminę – Urząd Miejski `(...)` (dalej: „UM”), który jest urzędem obsługującym jednostkę samorządu terytorialnego, Gmina oblicza prewspółczynnik, o którym mowa w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 999) (dalej: „prewspółczynnik”). W szczególności zgodnie z § 3 ust. 1. cyt. rozporządzenia, w przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego. Zgodnie natomiast z § 3 ust. 2 cyt. rozporządzenia, jako sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego sposób ustalony według wzoru:

X= A x 100DUJST

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

X – proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,

A – roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,

DUJST – dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego

Gmina – Urząd Miejski `(...)` planuje realizację inwestycji „…” (dalej: „Inwestycja”).

Inwestycja polegać będzie na:

1. Budowie wydzielonej jezdni autobusowej (buspas) w pasie drogowym ulicy … we `(...)` na odcinku od włączenia w istniejące torowisko tramwajowe na południowym wlocie skrzyżowania z ulicą … do wiaduktu kolejowego, a następnie w ulicy … – od tego wiaduktu do ulicy … .

Wykonana zostanie dwukierunkowa wydzielona jezdnia autobusowa o długości około 2,5 km. Jezdnia ta będzie częścią drogi …, przy czym organizacja ruchu drogowego będzie przewidywać wyłącznie ruch autobusowy na tej jezdni tj. w ciągu od włączenia w istniejące torowisko tramwajowe na południowym wlocie skrzyżowania z ulicą … do wiaduktu kolejowego, a następnie w ulicy … – od tego wiaduktu do ulicy … .

Zgodnie z art. 1 ustawy o drogach publicznych, drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie niniejszej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o drogach publicznych, drogi publiczne ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się na następujące kategorie:

1. drogi krajowe;

2. drogi wojewódzkie;

3. drogi powiatowe;

4. drogi gminne.

Przepisem szczególnym względem art. 1 ustawy o drogach publicznych jest m.in. przepis art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz.U. z 2022 r. poz. 988), zgodnie z którym uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani stosować się do poleceń i sygnałów dawanych przez osoby kierujące ruchem lub uprawnione do jego kontroli, sygnałów świetlnych oraz znaków drogowych, nawet wówczas, gdy z przepisów ustawy wynika inny sposób zachowania niż nakazany przez te osoby, sygnały świetlne lub znaki drogowe.

Mając na uwadze powyższe, pomimo tego, że wydzielona jezdnia autobusowa będzie drogą publiczną, to jednakże planowany sposób organizacji ruchu będzie dopuszczał po niej wyłącznie ruch autobusów, w szczególności po drodze nie będą mogły poruszać się samochody z wyłączeniem pojazdów uprzywilejowanych, o których mowa w art. 2 pkt 38 ustawy Prawo o ruchu drogowym. Zgodnie z tym przepisem, przez pojazd uprzywilejowany rozumie pojazd wysyłający sygnały świetlne w postaci niebieskich świateł błyskowych i jednocześnie sygnały dźwiękowe o zmiennym tonie, jadący z włączonymi światłami mijania lub drogowymi; określenie to obejmuje również pojazdy jadące w kolumnie, na której początku i na końcu znajdują się pojazdy uprzywilejowane wysyłające dodatkowo sygnały świetlne w postaci czerwonego światła błyskowego. Zgodnie z art. 53 ust. 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym, kierujący pojazdem uprzywilejowanym może, pod warunkiem zachowania szczególnej ostrożności, nie stosować się do przepisów o ruchu pojazdów, zatrzymaniu i postoju oraz do znaków i sygnałów drogowych tylko w razie, gdy:

1. uczestniczy:

a) w akcji związanej z ratowaniem życia, zdrowia ludzkiego lub mienia albo koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa lub porządku publicznego albo

b) w przejeździe kolumny pojazdów uprzywilejowanych,

c) w wykonywaniu zadań związanych bezpośrednio z zapewnieniem bezpieczeństwa osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, którym na mocy odrębnych przepisów przysługuje ochrona;

2. pojazd wysyła jednocześnie sygnały świetlny i dźwiękowy; po zatrzymaniu pojazdu nie wymaga się używania sygnału dźwiękowego;

3. w pojeździe włączone są światła drogowe lub mijania.

Możliwość korzystania przez pojazdy uprzywilejowane z przedmiotowego buspasu wynika więc z przepisów ustawy Prawo o ruchu drogowym.

Gmina buduje wydzieloną jezdnię autobusową (buspas) wyłącznie w celu wykonywania usługi komunikacji miejskiej autobusowej, a więc czynności opodatkowanej VAT (usłudze komunikacji miejskiej).

Gmina planuje odliczenie VAT od wydatków poniesionych na budowę wydzielonej jezdni autobusowej (buspas) w całości.

2. Budowie pętli autobusowej przy ul. … (w tym z kanałami technologicznymi do zasilania ITS) wraz z Parkingiem `(...)`

a) Pętla autobusowa wyposażona będzie w meble miejskie: m.in. wiaty, ławki, kosze, tablice informacji pasażerskiej.

Pętla autobusowa wraz z wyposażeniem służyła będzie wyłącznie komunikacji miejskiej autobusowej, a więc wykonywaniu czynności opodatkowanej VAT (usłudze komunikacji miejskiej).

b) Parking `(...)` objęty będzie kontrolą dostępu i udostępniany będzie jedynie dla osób:

– posiadających ważny bilet okresowy komunikacji miejskiej: czasowy (co najmniej 24-godzinny), imienny lub na okaziciela;

– zakodowany na …, … lub w aplikacji mobilnej;

– uprawnionych do bezpłatnej komunikacji miejskiej posiadających ważną Kartę parkingową „Parkuj i Jedź”.

Bilet komunikacji zbiorowej będzie jednocześnie uprawnieniem do wjazdu. Inni użytkownicy bez ważnego biletu nie będą mogli wjechać na parking. Parking P+R ma charakter przesiadkowy, tzn. użytkownik pozostawia pojazd na parkingu i dalszą część podróży z założenia kontynuuje komunikacją publiczną.

Pomimo tego, że funkcją Parkingu będzie umożliwienie postoju pojazdów indywidualnych, niemniej jednak założeniem jest, iż osoby pozostawiające pojazd dalszą podróż kontynuować będą komunikacją miejską autobusową (w szczególności parking dostępny będzie jedynie dla osób, które posiadają dowód uprawniający do przejazdu komunikacją miejską).

Tak więc budowa Parkingu Park & Ride służy w całości opodatkowanej VAT czynności (usłudze komunikacji miejskiej).

c) Kanały technologiczne ITS będą służyły istniejącemu już w Gminie systemowi ITS, którego zadaniem jest zwiększenie bezpieczeństwa i płynności ruchu samochodowego, komunikacji miejskiej (autobusowej i tramwajowej), komunikacji rowerowej oraz ruchu pieszych. System ITS nadaje pierwszeństwo przejazdów dla pojazdów komunikacji miejskiej na skrzyżowaniach, ponadto dostarcza wyświetlaczy na potrzeby motorniczych i kierowców autobusów, co znacząco podnosi jakość, skuteczność i zakres świadczenia usługi transportu publicznego.

Gmina uzyskała interpretację indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 września 2019 r. nr 0112-KDIL1-1.4012.312.2019.2.MJ UNP: `(...)` w sprawie prawa do odliczenia VAT z tytułu projektu „…”. W interpretacji uznano, że Gminie służy prawo do odliczenia VAT przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, z tytułu wydatków poniesionych na budowę ITS, który jednocześnie wykorzystywany jest do celów działalności gospodarczej (usługi komunikacji miejskiej) jak i do celów pozostających poza działalnością gospodarczą.

System ITS w Gminie służy więc wykonywaniu czynności niedających prawa do odliczenia VAT oraz czynności opodatkowanych VAT (usługi komunikacji miejskiej autobusowej i tramwajowej).

Kanały technologiczne ITS będą służyły komunikacji miejskiej autobusowej (a więc wykonywaniu czynności opodatkowanej VAT) oraz również innym użytkownikom ruchu drogowego (czynność niepodlegająca opodatkowaniu VAT).

Gmina planuje odliczenie VAT następująco:

a) Pętla autobusowa służyła będzie wyłącznie komunikacji miejskiej autobusowej, a więc wykonywaniu czynności opodatkowanej VAT (usłudze komunikacji miejskiej) – Gmina planuje odliczenie VAT w całości;

b) Parking Park & Ride będzie służył w wyłącznie komunikacji miejskiej autobusowej, a więc wykonywaniu czynności opodatkowanej VAT (usłudze komunikacji miejskiej) – Gmina planuje odliczenie VAT w całości;

c) Kanały technologiczne ITS będą służyły komunikacji miejskiej autobusowej (a więc wykonywaniu czynności opodatkowanej VAT) oraz również innym użytkownikom ruchu (czynność niepodlegająca opodatkowaniu VAT), a jednocześnie Gmina nie będzie miała możliwości wskazania jaka część kwoty VAT służy wyłącznie czynności opodatkowanej VAT – Gmina planuje odliczenie VAT przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT obliczonego dla Urzędu Miejskiego.

3. Budowie przystanków autobusowych oraz miejsc na rowery w rejonie przystanków. Przystanki będą położone na trasie wydzielonej jezdni autobusowej, o której mowa w pkt 1 i będą służyły wyłącznie komunikacji miejskiej autobusowej, a więc wykonywaniu czynności opodatkowanej VAT (usłudze komunikacji miejskiej autobusowej).

W Gminie obowiązuje uchwała nr … Rady Miejskiej `(...)` z dnia 17 maja 2012 r. w sprawie określenia przystanków komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest Gmina `(...)`, udostępnionych dla operatorów i przewoźników oraz określenia warunków i zasad korzystania z tych przystanków. Uchwała nie przewiduje pobierania odpłatności za udostępnienie przystanków. Przystanki wybudowane na trasie, o której mowa w pkt 1 będą udostępnione wyłącznie przewoźnikom wykonującym usługę komunikacji miejskiej na zlecenie Gminy. W rejonie przystanków wybudowane zostaną miejsca na rowery. Stojaki dla rowerów mają budowane będą w celu umożliwienia pozostawienia roweru przy przystanku i kontynuowaniu podróży komunikacją miejską autobusową, a więc ich budowa służy wykonywaniu opodatkowanej VAT czynności komunikacji miejskiej autobusowej.

Ponieważ budowa przystanków autobusowych oraz miejsc na rowery w rejonie przystanków będzie służyła w całości wykonywaniu przez Gminę opodatkowanej VAT usługi komunikacji miejskiej autobusowej, tak więc Gmina planuje odliczenie VAT na podstawie przepisu art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w całości.

4. Rozbudowie istniejącego przejazdu kolejowego kategorii … na linii … .

Rozbudowa ma umożliwić bezpieczny przejazd komunikacji autobusowej poruszającej się wydzielonym buspasem przez tory kolejowe na jezdni autobusowej, o której mowa w pkt 1. Rozbudowa polega na przeprojektowaniu i przebudowaniu istniejącej nawierzchni podtorza i zastosowaniu utwardzenia w postaci płyt żelbetowych małogabarytowych. Przejazd kolejowy jest na terenie i własności `(...)`. Teren zostanie przez `(...)` udostępniony Gminie protokołem zdawczo-odbiorczym na czas inwestycji.

Wartość rozbudowy przejazdu zostanie włączona do wartości środka trwałego budowy buspasa, jako „kolizja” wygenerowana przez inwestycję miejską.

Rozbudowa przejazdu kolejowego będzie służyła w całości komunikacji miejskiej autobusowej, a więc wykonywaniu czynności opodatkowanej VAT (usłudze komunikacji miejskiej).

Rozbudowa będzie służyła w całości komunikacji miejskiej autobusowej, a więc wykonywaniu czynności opodatkowanej VAT (usłudze komunikacji miejskiej), tak więc na podstawie art. 86 ust. 1 Gmina planuje odliczenie VAT w całości.

5. Budowie oświetlenia drogowego, które służyło będzie wyłącznie oświetleniu wydzielonej jezdni autobusowej opisanej w pkt 1.

Obecne oświetlenie ul. … jest dedykowane wyłącznie już istniejącej jezdni oraz istniejącym ścieżkom rowerowym i chodnikom, stąd konieczność wybudowania nowego szpaleru oświetlenia buspasa, o którym mowa w pkt 1.

Budowane nowe oświetlenie drogowe będzie służyło w całości komunikacji miejskiej autobusowej, a więc wykonywaniu czynności opodatkowanej VAT (usłudze komunikacji miejskiej).

Mając na uwadze przeznaczenie oświetlenia drogowego w całości na cele komunikacji miejskiej autobusowej, Gmina planuje odliczenie VAT w całości.

6. Przebudowie układu drogowego:

a) Przebudowa dwóch skrzyżowań … – … i … – … w postaci dodania relacji skrętnych dla pojazdów wzdłuż …

Przebudowa tych skrzyżowań wynika z potrzeby poprawy ich przepustowości i bezpieczeństwa w związku ze zwiększeniem ruchu indywidulanego na relacjach skrętnych. Zwiększenie ruchu spowodowane jest rozbudową mieszkaniową oraz ośrodka edukacyjnego i nie wynika bezpośrednio z potrzeb komunikacji publicznej. Przebudowa będzie polegała na poszerzeniu jezdni ul. … na wlotach obu skrzyżowań i wydzielania niezależnych relacji skrętnych w prawo oraz lewo z ul. … . W związku ze zmianą geometrii wlotów, konieczna będzie również rozbudowa sygnalizacji świetlnych oraz przebudowa kolidującej infrastruktury podziemnej.

Ta część inwestycji nie będzie służyć komunikacji miejskiej autobusową, ani żadnej innej opodatkowanej VAT czynności.

Gminie nie będzie służyło prawo do odliczenia VAT.

b) Rozbudowa ul. …:

Przed pętlą autobusową przy ul. … planuje się budowę zatoki autobusowej (z której to będzie bezpośredni wjazd na pętlę) wraz z peronem przystankowym dla wysiadających. Wjazd do zatoki autobusowej będzie wykształcony bezpośrednio z wydzielonego buspasa, co nie zaburzy przepustowości na skrzyżowaniu i pozwoli na bezpieczne wysadzenie pasażerów z autobusu. Również sam wlot ul. … zostanie rozbudowany o dodatkowy pas ruchu, co umożliwi autobusom sprawniejszy wyjazd z pętli i w ograniczonym zakresie wpłynie na przepustowość ruchu indywidualnego na skrzyżowaniu.

Ta część inwestycji będzie służyła komunikacji miejskiej autobusowej, a więc wykonywaniu czynności opodatkowanej VAT (usłudze komunikacji miejskiej) oraz pozostałym uczestnikom ruchu drogowego (czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu VAT).

Co do części wydatków Gmina będzie miała możliwość wskazania, iż służą wyłącznie czynnościom niepodlegającym VAT i co do nich Gminie prawo do odliczenie nie będzie przysługiwało.

Co do części wydatków (np. peron przystankowy) Gmina będzie miała możliwość wskazania, że służą w całości czynności opodatkowanej VAT – usłudze komunikacji miejskiej autobusowej – i co do nich Gmina planuje odliczenia VAT w całości.

Co do części wydatków Gmina nie będzie miała możliwości wskazania jaka kwota VAT służy wyłącznie opodatkowanej VAT czynności a jaka niepodlegającej, w związku z czym Gmina planuje odliczenie VAT przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT obliczonego dla Urzędu Miejskiego.

7. Montażu sygnalizacji świetlnej pracującej w systemie ITS.

Dla zapewnienia identyfikacji pojazdów komunikacji miejskiej oraz nadania im priorytetu na skrzyżowaniach, wszystkie sygnalizacje świetlne na trasie wydzielonej jezdni autobusowej, o której mowa w pkt 1 (buspasie) będą uzupełnione o dodatkowe wyposażenie związane z buspasem. Również oprogramowanie sygnalizacji poddane będzie modyfikacji poprzez wprowadzenie nowych priorytetowych relacji autobusowych. Dotyczy to skrzyżowań:

– rozbudowa sygnalizacji na skrzyżowaniu z ul. … dla obsługi trasy autobusowej wraz z jej przecięciem z jezdnią zachodnią wylotu południowego;

– rozbudowa sygnalizacji na przejściu dla pieszych i przejeździe rowerowym na wysokości cmentarza i kościoła;

– rozbudowa sygnalizacji na skrzyżowaniu z ul. … dla obsługi przecięcia trasy autobusowej z wlotem drogi 5KD-L;

– rozbudowa sygnalizacji na skrzyżowaniu z ul. … dla obsługi trasy autobusowej z wlotem ul. …;

– rozbudowa sygnalizacji na przecięciu trasy autobusowej z wlotem ul. …;

– rozbudowa sygnalizacji na skrzyżowaniu z ul. … dla obsługi przecięcia trasy autobusowej;

– wyjazdu z pętli autobusowej

ITS głównie służy do poprawy płynności potoków ruchu na skrzyżowaniach. Rozbudowy w powyższych lokalizacjach w główniej mierze będą służyły nadaniu priorytetu komunikacji miejskiej, niemniej jednak ITS służy całemu ruchowi odbywającemu się na skrzyżowaniach, a więc również komunikacji samochodowej, rowerowej i pieszym.

Gmina nie będzie w stanie wydzielić kosztów budowy sygnalizacji świetlnej pracującej w systemie ITS na poszczególnych użytkowników dróg.

Sygnalizacja świetlna pracująca w systemie ITS będzie służyła komunikacji miejskiej autobusowej, a więc wykonywaniu czynności opodatkowanej VAT (usłudze komunikacji miejskiej) oraz pozostałym uczestnikom ruchu drogowego (czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu VAT). Gmina nie będzie miała możliwości wskazania jaka część wydatków na montaż sygnalizacji świetlnej służy czynności opodatkowanej VAT a jaka niepodlegającej VAT, w związku z czym Gmina planuje odliczenie VAT przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a obliczonego dla Urzędu Miejskiego.

8. Wycince i nasadzeniach wyrównujących oraz zagospodarowaniu terenów zielonych.

W ramach budowy wydzielonej jezdni autobusowej, o której mowa w pkt 1 koniecznym jest wycinka kolidujących drzew i nasadzenie nowych w ramach kompensaty przyrodniczej. W szczególności w ramach budowy przedmiotowej jezdni koniecznym jest wycinka kolidujących drzew i nasadzenie nowych w ramach kompensaty przyrodniczej. Nowemu zagospodarowaniu zieleni wysokiej i niskiej podlegać też będzie obszar wybudowanej pętli autobusowej oraz dostępne tereny w obszarach przystanków i wzdłuż jezdni autobusowej.

Wycinka i nasadzenia wyrównujące oraz zagospodarowanie terenów zielonych będzie związana w całości z przestrzenią komunikacji miejskiej autobusowej, a więc wykonywaniu czynności opodatkowanej VAT (usłudze komunikacji miejskiej). Gmina planuje odliczenie VAT w całości.

9. Przebudowie istniejącego torowiska tramwajowego w ul. … na odcinku od ul. … do … .

Jako kontynuacja wydzielonej jezdni autobusowej w ciągu drogi … na ww. odcinku planuje się dodatkowo przebudować wydzielone w pasie rozdziału istniejące torowisko tramwajowe o klasycznej tłuczniowej konstrukcji na jezdnię buspas z torowiskiem tramwajowym. W tym celu konieczna jest przebudowa słupów trakcyjnych zlokalizowanych w osi torowiska na słupy trakcyjno-oświetleniowe posadowione na zewnątrz jezdni autobusowo-tramwajowej. Przebudowie poddane zostanie również odwodnienie. Ze względu na rozszerzenie funkcji z tramwajowej na tramwajowo-autobusową, modernizacji poddany zostanie peron przystankowy, na którym zwiększy się liczba mebli przystankowych oraz wybudowane zostanie dodatkowe przejście dla pieszych i przejazd rowerowy przez ul. … dla poprawy komunikacji pomiędzy peronem a biegnącymi wzdłuż ul. … ciągami pieszymi i rowerowymi.

W Gminie obowiązuje uchwała nr … Rady Miejskiej `(...)` z dnia … 2012 r. w sprawie określenia przystanków komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest Gmina, udostępnionych dla operatorów i przewoźników oraz określenia warunków i zasad korzystania z tych przystanków. Uchwała nie przewiduje pobierania odpłatności za udostępnienie przystanków. Przystanek będzie udostępniany wyłącznie przewoźnikom wykonującym usługę komunikacji miejskiej na zlecenie Gminy.

Przebudowa istniejącego torowiska będzie służyła zarówno komunikacji zbiorowej tramwajowej jak i autobusowej, a więc wykonywaniu czynności opodatkowanej VAT (usłudze komunikacji miejskiej). Gmina planuje odliczenie VAT w całości.

10. W związku z wprowadzeniem ruchu autobusowego na wydzielone w pasie rozdziału ul. … torowisko tramwajowe, rozbudowie poddana będzie też sygnalizacja świetlna na skrzyżowaniu z al. … oraz ul. … i ul. … . Zmiana programów sygnalizacji będzie musiała jednak objąć wszystkich użytkowników, nie tylko komunikację zbiorową.

Gmina nie jest w stanie wydzielić kosztów budowy sygnalizacji świetlnej na poszczególnych użytkowników drogi.

Sygnalizacja świetlna będzie służyła komunikacji miejskiej autobusowej, tramwajowej a więc wykonywaniu czynności opodatkowanej VAT (usłudze komunikacji miejskiej) oraz pozostałym uczestnikom ruchu drogowego (czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu VAT), jednocześnie Gmina nie będzie w stanie wskazać kwot VAT służących wyłącznie czynnościom opodatkowanym VAT, w związku z powyższym Gmina planuje odliczenie VAT przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a obliczonego dla Urzędu Miejskiego.

11. Gmina będzie realizowała Inwestycję (zadania szczegółowo opisane w pkt 1-10 w celu wykonywania usługi komunikacji miejskiej autobusowej, a więc wykonywaniu czynności opodatkowanej VAT (sprzedaży biletów komunikacji miejskiej). Gmina działa w tym zakresie jako podatnik VAT i rozlicza VAT należny. Ponieważ Inwestycja realizowana jest w istniejącym już systemie komunikacyjnym i drogowym, należy wykonać również prace, które będą związane nie tylko z komunikacją miejską autobusową, ale również komunikacją miejską tramwajową oraz inną infrastrukturą drogową. W punktach 1-10 wymieniono poszczególne zadania, niemniej jednak możliwe są wydatki, które będą w zależności od zawartych umów lub ich charakteru dotyczyły całości lub niektórych części Inwestycji – mogą to być wydatki na projekt, obsługę placu budowy, nadzór inwestorski. W takim wypadku zakupy będą służyły całości Inwestycji, a więc – czynnościom opodatkowanym VAT i niepodlegającym VAT, a Gmina nie będzie mogła wskazać kwoty VAT od zakupów przeznaczonych na wykonanie czynności opodatkowanych VAT i niepodlegających opodatkowaniu VAT.

W związku z powyższym co do kwot VAT służącym jednocześnie czynnościom opodatkowanym VAT (związek z opodatkowaną VAT usługą komunikacji miejskiej autobusowej i tramwajowej) oraz niepodlegającym VAT (udostępnienie infrastruktury drogowej uczestnikom ruchu), których nie można przyporządkować do poszczególnych rodzajów czynności, Gmina planuje zrealizować prawo do odliczenia VAT przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT obliczonego dla Urzędu Miejskiego.

Pytania

1. Czy Gminie służy w całości prawo do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej autobusowej o kwotę VAT naliczonego z tytułu budowy opisanej w pkt 1 wydzielonej jezdni autobusowej (buspas) w pasie drogowym ulicy … we `(...)` na odcinku od włączenia w istniejące torowisko tramwajowe na południowym wlocie skrzyżowania z ulicą … do wiaduktu kolejowego, a następnie w ulicy … – od tego wiaduktu do ulicy …?

2. Czy w związku z budową opisanej w pkt 2 pętli autobusowej przy ul. … (w tym z kanałami technologicznymi do zasilania ITS) wraz z Parkingiem Park & Ride:

a) Gminie służy w całości prawo do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej autobusowej o kwotę VAT naliczonego z tytułu budowy pętli autobusowej (pkt 2a);

b) Gminie służy w całości prawo do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej autobusowej o kwotę VAT naliczonego z tytułu budowy parkingu Park & Ride (pkt 2b);

c) Gminie służy prawo do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej autobusowej o kwotę VAT naliczonego z tytułu budowy kanałów technologicznych ITS przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT obliczonego dla Urzędu Miejskiego (pkt 2c)?

3. Czy Gminie służy w całości prawo do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej autobusowej o kwotę VAT naliczonego z tytułu budowy opisanych w pkt 3 przystanków autobusowych oraz miejsc na rowery w rejonie przystanków?

4. Czy Gminie służy w całości prawo do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej autobusowej o kwotę VAT naliczonego z tytułu opisanej w pkt 4 Rozbudowy istniejącego przejazdu kolejowego kategorii … na linii …?

5. Czy Gminie służy w całości prawo do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej autobusowej o kwotę VAT naliczonego z tytułu opisanej w pkt 5 budowie oświetlenia drogowego, które służyło będzie wyłącznie oświetleniu wydzielonej jezdni autobusowej opisanej w pkt 1?

6. Czy Gminie służy prawo do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej autobusowej o kwotę VAT naliczonego z tytułu opisanej w pkt 6b rozbudowy ulicy …:

· w całości co do wydatków przeznaczonych w całości na wykonywanie usługi komunikacji miejskiej autobusowej,

· przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT obliczonego dla Urzędu Miejskiego co do wydatków służących jednocześnie wykonywaniu usługi komunikacji miejskiej autobusowej oraz czynności niepodlegającej VAT, co do których Gmina nie będzie miała możliwości wskazania kwot VAT służących wyłącznie wykonywaniu usługi komunikacji miejskiej autobusowej?

7. Czy Gminie służy prawo do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej autobusowej o kwotę VAT naliczonego z tytułu opisanego w pkt 7 montażu sygnalizacji świetlnej pracującej w systemie ITS przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT obliczonego dla Urzędu Miejskiego?

8. Czy Gminie służy w całości prawo do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej autobusowej o kwotę VAT naliczonego z tytułu opisanej w pkt 8 wycince i nasadzeniach wyrównujących oraz zagospodarowaniu terenów zielonych?

9. Czy Gminie służy w całości prawo do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej o kwotę VAT naliczonego z tytułu opisanej w pkt 9 przebudowie istniejącego torowiska tramwajowego w ul. … na odcinku od ul. … do …?

10. Czy Gminie służy prawo do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej o kwotę VAT naliczonego z tytułu opisanej w pkt 10 rozbudowie sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniu z al. `(...)` oraz ul. `(...)` i ul. `(...)` przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT obliczonego dla Urzędu Miejskiego?

11. Czy Gminie służy prawo do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej o kwotę VAT naliczonego z tytułu opisanych w pkt 11 wydatków służących całości Inwestycji opisanej w pkt 1-10 przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT obliczonego dla Urzędu Miejskiego?

Państwa stanowisko w sprawie

Dotyczy wszystkich pytań (1-11)

Przepisem regulującym prawo do odliczenia VAT jest art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. 2022 r. poz. 931 z późn. zm.), dalej: „ustawa o VAT”, zgodnie z którym w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Powyższe oznacza, że aby podatnik posiadał prawo do odliczenia VAT, zakup ma być przeznaczony na wykonywanie opodatkowanych VAT czynności, a więc podatnik musi udowodnić związek zakupu ze sprzedażą, przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni (zakup jest niezbędny dla wykonania danej usługi/dostawy) lub pośredni.

Podatnik w swojej działalności może wykonywać następujące rodzaje czynności: podlegające opodatkowaniu VAT (korzystające ze zwolnienia z VAT i opodatkowane VAT stawką) oraz czynności niepodlegające opodatkowaniu VAT, ale prawo do odliczenia VAT służy jedynie wówczas, gdy podatnik wykorzystuje zakup na wykonywanie czynności opodatkowanych VAT. Ustawa o VAT reguluje również zakres prawa do odliczenia.

Najprostszą sytuacją jest, jeżeli podatnik przeznacza zakup w całości (wyłącznie) na wykonywanie czynności opodatkowanych VAT – wówczas prawo do odliczenia przysługuje mu w całości. Jeżeli natomiast zakup służy do wykonywania jednocześnie czynności opodatkowanych VAT oraz niedających prawa do odliczenia VAT (zwolnionych z VAT lub niepodlegających VAT) wówczas zastosowanie znajdzie przepis art. 90 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym w stosunku do towarów i usług, które są wykorzystywane przez podatnika do wykonywania czynności, w związku z którymi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, jak i czynności, w związku z którymi takie prawo nie przysługuje, podatnik jest obowiązany do odrębnego określenia kwot podatku naliczonego związanych z czynnościami, w stosunku do których podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Tak więc zasadą jest, że podatnik powinien wskazać kwotę VAT, która służy wyłącznie czynnościom opodatkowanym VAT i tylko co do tej kwoty podatnikowi będzie służyło prawo do odliczenia VAT.

Możliwe są jednakże sytuacje, gdy zakup służy jednocześnie czynnościom opodatkowanym VAT i niepodlegającym VAT przy czym podatnik nie ma możliwości wyodrębnienia kwoty podatku służącej wyłącznie czynnościom opodatkowanym VAT. Wówczas zastosowanie znajdzie przepis art. 86 ust. 2a ustawy o VAT o odliczeniu prewspółczynnikiem. Zgodnie z art. 86 ust. 2a w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Jak podano w opisie zdarzenia przyszłego Gmina – Urząd Miejski oblicza prewspółczynnik na podstawie § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 999). Należy podkreślić, że na gruncie podatku VAT, Gmina jako jednostka samorządu terytorialnego wykonując zadania, do realizacji których została powołana, może działać jako podatnik VAT lub jako podmiot, który nie jest podatnikiem VAT.

Zgodnie bowiem z przepisem art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z przepisem art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Należy również powołać postanowienie TSUE z dnia 20 marca 2014 r. nr C-72/13, zgodnie z tezą którego: Dyrektywę Rady 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej należy interpretować w ten sposób, że nie sprzeciwia się ona opodatkowaniu podatkiem od wartości dodanej transakcji takich jak te zamierzone przez Gminę (Polska), o ile sąd odsyłający stwierdzi, iż transakcje te stanowią działalność gospodarczą w rozumieniu art. 9 ust. 1 tej dyrektywy oraz iż nie są wykonywane przez rzeczoną gminę w charakterze organu władzy publicznej w rozumieniu art. 13 ust. 1 akapit pierwszy owej dyrektywy. Jeśli jednak należałoby uznać te transakcje za wykonywane przez wspomnianą gminę działającą w charakterze organu władzy publicznej, to przepisy dyrektywy 2006/112 nie sprzeciwiałyby się ich opodatkowaniu, gdyby sąd odsyłający stwierdził, że ich zwolnienie mogłoby prowadzić do znaczących zakłóceń konkurencji w rozumieniu art. 13 ust. 1 akapit drugi tej dyrektywy.

Zgodnie z przepisem art. 9 ust. 1 Dyrektywy 112: „Podatnikiem” jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą, bez względu na cel czy też rezultaty takiej działalności.

„Działalność gospodarcza” obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, włącznie z górnictwem, działalnością rolniczą i wykonywaniem wolnych zawodów lub uznanych za takie. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły, majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Zgodnie natomiast z przepisem art. 13 ust. 1 Dyrektywy 112: Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

Mając na względzie powyższe orzeczenie TSUE należy zaznaczyć, że gmina będzie podatnikiem VAT, jeżeli dana czynność wykonywana jest w ramach działalności gospodarczej oraz jednocześnie nie są spełnione przesłanki działania gminy jako organu władzy publicznej. Należy jednakże podkreślić, że w każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

W załączniku nr I wymieniono między innymi przewóz osób.

Jak już zostało zaznaczone, Gmina wykonując zadania publiczne, do realizacji których została powołana może działać jako:

– podatnik VAT (gdy wykonuje działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT, przy czym jednocześnie brak przesłanek do wyłączenia z opodatkowania jako organ władzy publicznej na podstawie przepisu art. 15 ust. 6 ustawy o VAT);

– organ władzy publicznej niebędący podatnikiem VAT co do danej czynności (gdy wykonuje działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT przy czym jednocześnie następuje wyłączenie ze względu na działanie jako organ władzy publicznej na podstawie art. 15 ust. 6 ustawy o VAT);

– podmiot, który nie działa jako podatnik VAT (gdy w ogóle nie jest wykonywana działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT).

Przekładając powyższe na grunt niniejszej sprawy, należy stwierdzić że Gmina realizuje Inwestycję w celu wykonywania usługi komunikacji miejskiej, a więc wykonywaniu czynności opodatkowanej VAT (sprzedaży biletów komunikacji miejskiej). Gmina działa w tym zakresie jako podatnik VAT i rozlicza VAT należny.

Odnośnie udostępniania infrastruktury drogowej innym uczestnikom ruchu drogowego, Gmina nie działa jako podatnik VAT, ponieważ nie wykonuje działalności gospodarczej w tym zakresie.

Zgodnie z przepisem art. 90 ust. 1 ustawy o VAT w pierwszej kolejności obowiązkiem podatnika jest wskazanie kwot VAT, co do których brak jest prawa do odliczenia oraz kwot VAT co do których odliczenie jest możliwe w 100%.

Tak więc Gmina, o ile będzie w stanie dokonać takiego wyodrębnienia, wskaże kwoty VAT, co do których brak odliczenia (ze względu na wykonywanie czynności niedających prawa do odliczenia VAT- udostępnienie infrastruktury drogowej uczestnikom ruchu) oraz kwoty VAT co do których odliczenie VAT nastąpi w 100% (związek z opodatkowaną VAT usługą komunikacji miejskiej autobusowej i tramwajowej).

Dopiero gdy kwota VAT służy jednocześnie czynnościom opodatkowanym VAT i niepodlegającym VAT, a podatnik nie może dokonać wydzielenia kwot służącym poszczególnym rodzajom czynności, ma prawo do odliczenia VAT za pomocą prewspółczynnika. o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.

W związku z powyższym, co do kwot VAT służącym jednocześnie czynnościom opodatkowanym VAT (związek z opodatkowaną VAT usługą komunikacji miejskiej autobusowej lub tramwajowej) oraz niepodlegającym VAT (udostępnienie infrastruktury drogowej uczestnikom ruchu), których nie można przyporządkować do poszczególnych rodzajów czynności, Gminie służy prawo do odliczenia VAT przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.

Takie działanie jest zgodne z treścią interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 września 2019 r. nr 0112-KDIL1-1.4012.312.2019.2.MJ UNP: `(...)`. Ponieważ jednostką dokonującą sprzedaży biletów komunikacji miejskiej jest Urząd Miejski, odliczenia należy dokonać za pomocą prewspółczynnika obliczonego dla Urzędu Miejskiego, zgodnie z § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 999).

W szczególności:

Ad 1. Budowa wydzielonej jezdni autobusowej (buspas) w pasie drogowym ulicy `(...)` we `(...)` na odcinku od włączenia w istniejące torowisko tramwajowe na południowym wlocie skrzyżowania z ulicą `(...)` do wiaduktu kolejowego, a następnie w ulicy `(...)` – od tego wiaduktu do ulicy `(...)` (opisanej w pkt 1), będzie w całości służyła czynności opodatkowanej VAT tj. usłudze komunikacji miejskiej autobusowej.

Po buspasie będą poruszały się wyłącznie pojazdy komunikacji miejskiej autobusowej – gdyż taki będzie sposób organizacji ruchu drogowego ustalony zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy Prawo o ruchu drogowym.

Możliwość poruszania się po buspasie pojazdów uprzywilejowanych wynika z bezwzględnie obowiązujących przepisów prawa, tj. art. 53 ust. 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym, a więc nie zmienia to przeznaczenia zakupów poniesionych na budowę buspasa.

W związku z przeznaczeniem przedmiotowych wydatków w całości na wykonywanie czynności opodatkowanych VAT (usługa komunikacji miejskiej autobusowej), na podstawie przepisu art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, prawo do odliczenia VAT służy Gminie w całości.

Ad 2. Budowa pętli autobusowej przy ul. `(...)` (opisanej w pkt 2a) będzie służyła w całości opodatkowanej VAT czynności – usłudze komunikacji miejskiej autobusowej. Tak więc, na podstawie przepisu art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, prawo do odliczenia VAT służy Gminie w całości. Budowa Parkingu Park & Ride przy pętli przy ul. `(...)` (opisanego w pkt 2b) będzie służyła w całości opodatkowanej VAT czynności – usłudze komunikacji miejskiej autobusowej. Jak podkreślono w stanie faktycznym Parking będzie dostępny wyłącznie dla osób posiadających odpowiednie uprawnienia do przejazdu komunikacją miejską, a więc założeniem Gminy jest, iż pasażerowie będą pozostawiać pojazdy indywidualne na Parkingu, aby dalszą podróż kontynuować komunikacją miejską autobusową. Tak więc, na podstawie przepisu art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, prawo do odliczenia VAT służy Gminie w całości.

System ITS w Gminie służy wykonywaniu czynności niedających prawa do odliczenia VAT (ruch samochodowy, ruch pieszych, rowerzystów) oraz czynnościom opodatkowanym VAT (usługi komunikacji miejskiej autobusowej i tramwajowej). Kanały technologiczne ITS budowane przy pętli przy ul. `(...)` (opisane w pkt 2c) służyły będą usłudze komunikacji miejskiej autobusowej oraz również innym użytkownikom ruchu drogowego (czynność niepodlegająca opodatkowaniu VAT), tak więc co do zasady Gminie będzie, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, służyło prawo do odliczenia VAT, ponieważ Gmina nie będzie w stanie wydzielić jaka część zakupów będzie służyła czynnościom opodatkowanym VAT oraz niepodlegającym VAT, prawo do odliczenie będzie służyło przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT. W związku z tym, że usługa komunikacji miejskiej świadczona jest przez Urząd Miejski, odliczenie będzie służyło przy zastosowaniu prewspółczynnika obliczonego zgodnie z § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 999), dla Urzędu Miejskiego.

Takie działanie jest zgodne z uzyskaną przez Gminę interpretacją indywidualną Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 września 2019 r. nr 0112-KDIL1-1.4012.312.2019.2.MJ UNP`(...)` w sprawie prawa do odliczenia VAT z tytułu projektu „…”. W interpretacji uznano, że Gminie służy prawo do odliczenia VAT przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, z tytułu wydatków poniesionych na budowę ITS, który jednocześnie wykorzystywany jest do celów działalności gospodarczej (usługi komunikacji miejskiej) jak i do celów pozostających poza działalnością gospodarczą.

Ad 3. Jak podano w opisie stanu faktycznego – przystanki opisane w pkt 3 będą położone na trasie wydzielonej jezdni autobusowej, o której mowa w pkt 1 i będą służyły wyłącznie komunikacji miejskiej autobusowej, a więc wykonywaniu czynności opodatkowanej VAT (usłudze komunikacji miejskiej autobusowej). Zgodnie z obowiązującą w Gminie uchwałą nr … Rady Miejskiej z dnia … 2012 r. w sprawie określenia przystanków komunikacyjnych, których właścicielem lub zarządzającym jest Gmina, udostępnionych dla operatorów i przewoźników oraz określenia warunków i zasad korzystania z tych przystanków, Gmina nie pobiera odpłatności za korzystanie z przystanków, ponadto przedmiotowe przystanki będą udostępnione wyłącznie przewoźnikom wykonującym usługę komunikacji miejskiej na zlecenie Gminy.

Miejsca na rowery opisane w pkt 3 w rejonie przedmiotowych przystanków budowane będą w celu umożliwienia pozostawienia roweru przy przystanku i kontynuowaniu podróży komunikacją miejską autobusową, a więc ich budowa służy wykonywaniu opodatkowanej VAT czynności komunikacji miejskiej autobusowej.

Tak więc, ponieważ budowa przystanków oraz stojaków na rowery służy w całości opodatkowanej VAT czynności usłudze komunikacji miejskiej autobusowej, Gminie służy prawo do odliczenia w całości, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Ad 4. Jak podano w opisie stanu faktycznego opisana w pkt 4 rozbudowa przejazdu kolejowego ma umożliwić bezpieczny przejazd komunikacji autobusowej poruszającej się wydzielonym buspasem przez tory kolejowe na jezdni autobusowej, o której mowa w pkt 1, tak więc wydatki na tę rozbudowę ponoszone są w całości w celu wykonywania usługi komunikacji miejskiej autobusowej (czynności opodatkowanej VAT), stąd prawo do odliczenia VAT służy Gminie przy zastosowaniu art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w całości.

Ad 5. Jak podano w opisie stanu faktycznego opisane w pkt 5 oświetlenie drogowe służyć będzie wyłącznie oświetleniu jezdni autobusowej (buspas), która opisana została w pkt 1. Tak więc ponieważ oświetlenie będzie służyło w całości opodatkowanej VAT usłudze komunikacji miejskiej autobusowej, Gminie będzie na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, służyło prawo do odliczenia VAT w całości.

Ad 6. Rozbudowa ulicy `(...)` jest niezbędna w celu budowy zatoki autobusowej wraz z peronem przystankowym dla wysiadających oraz rozbudowy samego wlotu do ul. `(...)` o dodatkowy pas ruchu co umożliwi autobusom sprawniejszy wyjazd z pętli i w ograniczonym zakresie wpłynie na przepustowość ruchu indywidualnego na skrzyżowaniu. Niewątpliwie więc Gmina realizuje rozbudowę ul. `(...)` tak aby dostosować ją do jezdni autobusowej (buspas), co oznacza, że co do zasady rozbudowa ta jest związana ze świadczeniem przez Gminę usługi komunikacji miejskiej autobusowej.

Co do części wydatków Gmina będzie miała możliwość wskazania, iż służą wyłącznie czynnościom niepodlegającym VAT i co do nich Gminie prawo do odliczenie nie będzie przysługiwało.

Co do części wydatków (np. peron przystankowy) Gmina będzie miała możliwość wskazania, że służą w całości czynności opodatkowanej VAT- usłudze komunikacji miejskiej autobusowej – i co do nich Gminie służy prawo do odliczenia VAT w całości na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Co do części wydatków Gmina nie będzie miała możliwości wskazania jaka kwota VAT służy wyłącznie opodatkowanej VAT czynności a jaka niepodlegającej, w związku z czym Gminie będzie służyło prawo do odliczenia VAT przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT W związku z tym, że usługa komunikacji miejskiej świadczona jest przez Urząd Miejski, odliczenie będzie służyło przy zastosowaniu prewspółczynnika obliczonego zgodnie z § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 999), dla Urzędu Miejskiego.

Ad 7. Ponieważ, jak podano w opisie stanu faktycznego, montaż sygnalizacji świetlnej pracującej w systemie ITS będzie służył wszystkim uczestnikom ruchu drogowego w tym również komunikacji miejskiej autobusowej i nie będzie możliwości wskazania kwoty VAT służącej wyłącznie czynności komunikacji miejskiej, Gminie będzie służyło prawo do odliczenia VAT przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT. W związku z tym, że usługa komunikacji miejskiej świadczona jest przez Urząd Miejski, odliczenie będzie służyło przy zastosowaniu prewspółczynnika obliczonego zgodnie z § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 999), dla Urzędu Miejskiego.

Ad 8. Jak podano w opisie stanu faktycznego wycinka i nasadzenia wyrównujące oraz zagospodarowanie terenów zielonych dokonywane są w ramach budowy wydzielonej jezdni autobusowej. W szczególności w ramach budowy przedmiotowej jezdni koniecznym jest wycinka kolidujących drzew i nasadzenie nowych w ramach kompensaty przyrodniczej. Nowemu zagospodarowaniu zieleni wysokiej i niskiej podlegać też będzie obszar wybudowanej pętli autobusowej oraz dostępne tereny w obszarach przystanków i wzdłuż jezdni autobusowej. Wykonanie powyższych prac jest niezbędne i w całości związane z budową buspasa, a więc wykonywaniem opodatkowanej VAT usługi komunikacji miejskiej autobusowej. Mając więc na uwadze powyższe, Gminie służy na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT prawo do odliczenia w całości z tytułu wycinki i nasadzeń wyrównujących oraz zagospodarowaniu terenów zielonych.

Ad 9. Jak podała Gmina w opisie stanu faktycznego, przebudowa istniejącego torowiska tramwajowego w ul. `(...)` na odcinku od ul. `(...)` do `(...)` planowana jest jako kontynuacja wydzielonej jezdni autobusowej w ciągu drogi … – na ww. odcinku planuje się dodatkowo przebudować wydzielone w pasie rozdziału istniejące torowisko tramwajowe o klasycznej tłuczniowej konstrukcji na jezdnię buspas z torowiskiem tramwajowym. Ze względu na rozszerzenie funkcji z tramwajowej na tramwajowo-autobusową, modernizacji poddany zostanie peron przystankowy, na którym zwiększy się liczba mebli przystankowych oraz wybudowane zostanie dodatkowe przejście dla pieszych i przejazd rowerowy przez ul. `(...)` dla poprawy komunikacji pomiędzy peronem a biegnącymi wzdłuż ul. `(...)` ciągami pieszymi i rowerowymi. Gmina nie pobiera opłat za korzystanie z przystanków.

Ponieważ przebudowa istniejącego torowiska będzie służyła zarówno komunikacji zbiorowej tramwajowej jak i autobusowej, a więc wykonywaniu czynności opodatkowanej VAT (usłudze komunikacji miejskiej), Gminie służy prawo do odliczenia VAT w całości.

Ad 10. Jak podano w opisie stanu faktycznego, rozbudowa sygnalizacji świetlnej jest niezbędna w związku z wprowadzeniem ruchu autobusowego na wydzielone w pasie rozdziału ul. `(...)` torowisko tramwajowe. Ponieważ sygnalizacja ta będzie służyła wszystkim użytkownikom dróg, nie tylko komunikacji miejskiej, a Gmina nie będzie w stanie wskazać kwot VAT służących wyłącznie czynnościom opodatkowanym VAT, Gminie będzie służyło prawo do odliczenia VAT przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT. W związku z tym, że usługa komunikacji miejskiej świadczona jest przez Urząd Miejski, odliczenie będzie służyło przy zastosowaniu prewspółczynnika obliczonego zgodnie z § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 999), dla Urzędu Miejskiego.

Ad 11. Ponieważ Gmina będzie przeznaczać wydatki na całość Inwestycji, będą one służyły jednocześnie opodatkowanej VAT usłudze komunikacji miejskiej oraz czynnościom niepodlegającym VAT, a jednocześnie Gmina nie będzie miała możliwości wskazania kwot służących wyłącznie czynnościom opodatkowanym VAT, prawo do odliczenia służy przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT.

Takie działanie jest zgodne z treścią interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 13 września 2019 r. nr 0112-KDIL1-1.4012.312.2019.2.MJ UNP: `(...)`. Ponieważ jednostką dokonującą sprzedaży biletów komunikacji miejskiej jest Urząd Miejski, odliczenia należy dokonać za pomocą prewspółczynnika obliczonego dla Urzędu Miejskiego, zgodnie z § 3 ust. 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (t.j. Dz.U. z 2021 r. poz. 999).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest:

· nieprawidłowe – w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu:

o budowy wydzielonej jezdni autobusowej (bus pas) w pasie drogowym (pytanie nr 1)

o budowy pętli autobusowej (pytanie nr 2a);

o budowy parkingu Park & Ride (pytanie nr 2b);

o budowy kanałów technologicznych ITS przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT obliczonego dla Urzędu Miejskiego (pytanie nr 2c);

o budowy przystanków autobusowych oraz miejsc na rowery w rejonie przystanków (pytanie nr 3);

o rozbudowy istniejącego przejazdu kolejowego kategorii B na linii `(...)` (pytanie nr 4);

o budowy oświetlenia drogowego, które służyło będzie wyłącznie oświetleniu wydzielonej ww. jezdni autobusowej (pytanie nr 5);

o rozbudowy ulicy `(...)` (pytanie nr 6);

o wycinki i nasadzeń wyrównujących oraz zagospodarowaniu terenów zielonych (pytanie nr 8);

o przebudowy istniejącego torowiska tramwajowego (pytanie nr 9);

· prawidłowe – w zakresie prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu:

o montażu sygnalizacji świetlnej pracującej w systemie ITS przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT obliczonego dla Urzędu Miejskiego (pytanie nr 7);

o rozbudowy sygnalizacji świetlnej przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT obliczonego dla Urzędu Miejskiego (pytanie nr 10);

o opisanych wydatków służących całości Inwestycji pn. „…” przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a ustawy o VAT obliczonego dla Urzędu Miejskiego (pytanie nr 11).

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą o VAT”. W myśl tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. W każdym przypadku należy więc dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowo-prawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Podatnik w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną. Natomiast podatnikowi nie przysługuje takie prawo przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą niepodlegającą opodatkowaniu albo zwolnioną od podatku.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, m.in. tego że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o VAT.

Jak wynika z treści art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy o VAT:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Według art. 88 ust. 4 ustawy o VAT:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Stosownie do cytowanych wyżej przepisów prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

Ponadto, jak stanowi art. 86 ust. 2a ustawy o VAT:

W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej "sposobem określenia proporcji". Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Stosownie do art. 86 ust. 2b ustawy o VAT:

Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1. zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

2. obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

W myśl art. 86 ust. 2c ustawy o VAT:

Przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

1. średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;

2. średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;

3. roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;

4. średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

Według art. 86 ust. 2d ustawy o VAT:

W celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.

Natomiast zgodnie z art. 86 ust. 2e ustawy o VAT:

Podatnik rozpoczynający w danym roku podatkowym wykonywanie działalności gospodarczej i działalności innej niż działalność gospodarcza, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje dane wyliczone szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu.

Stosownie do art. 86 ust. 2f ustawy o VAT:

Przepis ust. 2e stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć dane za poprzedni rok podatkowy byłyby niereprezentatywne.

Na mocy art. 86 ust. 2g ustawy o VAT:

Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 86 ust. 2h ustawy o VAT:

W przypadku gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji.

Jak stanowi art. 86 ust. 22 ustawy o VAT:

Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.

Na podstawie ww. przepisu art. 86 ust. 22 ustawy o VAT zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2021 r. poz. 999), zwane dalej „rozporządzeniem z 17 grudnia 2015 r.”.

Rozporządzenie to określa w przypadku niektórych podatników sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określenia proporcji” oraz wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji (§ 1 pkt 1 i 2 cyt. rozporządzenia z 17 grudnia 2015 r.).

W rozporządzeniu tym zostali wskazani podatnicy, do których przepisy w nim zawarte się odnoszą. Są to: jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze.

W świetle zapisów § 2 pkt 8 rozporządzenia z 17 grudnia 2015 r.:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o jednostkach organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego – rozumie się przez to:

a) urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego,

b) jednostkę budżetową,

c) zakład budżetowy.

Według § 2 pkt 4 rozporządzenia z 17 grudnia 2015 r.:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o obrocie – rozumie się przez to podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5 ustawy, w zakresie:

a) dokonywanych przez podatników:

‒ odpłatnych dostaw towarów na terytorium kraju,

‒ odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju,

‒ eksportu towarów,

‒ wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b) odpłatnych dostaw towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju, które podlegałyby opodatkowaniu podatkiem gdyby były wykonywane na terytorium kraju.

W myśl § 2 pkt 9 rozporządzenia z 17 grudnia 2015 r.:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o dochodach wykonanych urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego – rozumie się przez to dochody obejmujące dochody publiczne, środki pochodzące z budżetu Unii Europejskiej oraz środki pochodzące ze źródeł zagranicznych, w rozumieniu ustawy o finansach publicznych – wynikające ze sprawozdania rocznego z wykonania budżetu jednostki samorządu terytorialnego, pomniejszone o:

a) dochody, o których mowa w art. 5 ust. 2 pkt 4 lit. b-d i pkt 5 ustawy o finansach publicznych,

b) zwrot różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1 ustawy, lub zwrot kwoty podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 8 pkt 1 ustawy,

c) dochody wykonane jednostki budżetowej powiększone o kwotę stanowiącą równowartość środków przeznaczonych na wypłatę przez tę jednostkę, na podstawie odrębnych przepisów, zasiłków, zapomóg i innych świadczeń o podobnym charakterze na rzecz osób fizycznych, celem realizacji zadań jednostki samorządu terytorialnego,

d) środki finansowe pozostające na wydzielonym rachunku, o którym mowa w art. 223 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, odprowadzone na rachunek budżetu jednostki samorządu terytorialnego,

e) wpłaty nadwyżki środków obrotowych zakładu budżetowego,

f) kwoty stanowiące równowartość środków, innych niż stanowiące zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy, przekazanych zakładom budżetowym, innym jednostkom sektora finansów publicznych oraz innym osobom prawnym lub jednostkom organizacyjnym nieposiadającym osobowości prawnej, z wyłączeniem kwot, które zostały zwrócone, celem realizacji przez te podmioty zadań jednostki samorządu terytorialnego,

g) odszkodowania należne jednostce samorządu terytorialnego, pomniejszone o kwoty odszkodowań stanowiących zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy.

Na podstawie § 3 pkt 2 rozporządzenia z 17 grudnia 2015 r.:

Jako sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego sposób ustalony według wzoru:

X = A x 100Dujst

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

x – proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,

A – roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,

Dujst – dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego.

Zgodnie z § 3 ust. 5 rozporządzenia z 17 grudnia 2015 r.:

Dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, dochody wykonane jednostki budżetowej oraz przychody wykonane zakładu budżetowego nie obejmują odpowiednio dochodów lub przychodów uzyskanych z tytułu:

1. dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane odpowiednio przez jednostkę samorządu terytorialnego lub jednostkę organizacyjną jednostki samorządu terytorialnego do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane odpowiednio do środków trwałych jednostki samorządu terytorialnego lub jednostki organizacyjnej jednostki samorządu terytorialnego – używanych na potrzeby prowadzonej przez te jednostki działalności;

2. transakcji dotyczących:

a) pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych,

b) usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41 ustawy, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.

Ponadto, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanej z dokonanym nabyciem towarów i usług, powinien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go dla tej czynności za podatnika podatku od towarów i usług, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy o VAT:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Według art. 15 ust. 2 ustawy o VAT:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Natomiast z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT wynika, że:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższych przepisów, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.), zwanej dalej „ustawą o samorządzie gminnym”:

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Stosownie do art. 7 ust. 1 pkt 1, pkt 2, pkt 3a, pkt 4 i pkt 12 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:

1. ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej;

2. gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego;

3a) działalności w zakresie telekomunikacji;

4. lokalnego transportu zbiorowego;

5. zieleni gminnej i zadrzewień;

Na mocy art. 9 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym:

Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie.

Ponadto na mocy art. 4 ust. 1 pkt 21 ustawy z 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz.U. z 2022 r. poz. 528 ze zm.):

Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie promocji powiatu.

W ujęciu generalnym o tym co jest działalnością gospodarczą gminy, przesądza treść art. 9 ustawy o samorządzie gminnym. Wynika z niego, że działalnością gospodarczą gminy jest działalność w zakresie wykraczającym poza zadania o charakterze użyteczności publicznej, na którą zezwala odrębna ustawa, a także działalność w zakresie zadań o charakterze użyteczności publicznej, prowadzona w ramach przewidzianych w odrębnej ustawie, tj. w szczególności w formach samorządowego zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego (art. 2 ustawy z dnia 20 grudnia 1996 r. o gospodarce komunalnej; Dz. U. z 2021 r., poz. 679).

Z całości unormowań zawartych w ustawie o samorządzie gminnym, trzeba wyprowadzić wniosek, że w działalności gminy należy wyróżnić wykonywanie działań publicznych i wykraczającą poza te działania działalność gospodarczą. Przez wykonywanie zadań publicznych należy rozumieć te działania, które mają na celu korzyść ogółu. Istotne jest to, że gmina wykonując zadania administracji publicznej może korzystać ze środków prawnych o charakterze władczym, właściwych władzy państwowej.

W art. 7 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym korzyść ogółu określona jest jako zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej, którą tworzą mieszkańcy gminy. O publicznym bądź prywatnym charakterze działania gminy przesądza to, że wykonywanie zadań publicznych odbywa się na podstawie przepisów powszechnie obowiązujących i że poprzez te działania zaspokajane są zbiorowe potrzeby wspólnoty samorządowej. Jest przy tym oczywiste, że zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej oznacza także to, że zaspokajane są także indywidualne potrzeby i prywatne cele członków wspólnoty. Każde działanie podejmowane przez gminę w imieniu własnym na własną odpowiedzialność i finansowane z budżetu gminy, służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej, należy uznać za działanie publiczne.

W tym miejscu należy zwrócić uwagę na przepisy ustawy z 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 1343), regulujące kwestię publicznego transportu zbiorowego.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 8 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym:

Użyte w ustawie określenia oznaczają: operator publicznego transportu zbiorowego – samorządowy zakład budżetowy oraz przedsiębiorca uprawniony do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu osób, który zawarł z organizatorem publicznego transportu zbiorowego umowę o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, na linii komunikacyjnej określonej w umowie.

Stosownie do art. 5 ust. 1 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym:

Publiczny transport zbiorowy odbywa się na zasadach konkurencji regulowanej, o której mowa w rozporządzeniu (WE) nr 1370/2007, zgodnie z zasadami określonymi w ustawie oraz z uwzględnieniem potrzeb zrównoważonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego.

Zgodnie z art. 5 ust. 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym:

Publiczny transport zbiorowy może odbywać się na podstawie:

1. umowy o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego;

2. potwierdzenia zgłoszenia przewozu;

3. decyzji o przyznaniu otwartego dostępu albo decyzji o przyznaniu ograniczonego dostępu, o których mowa w art. 29c ust. 1 ustawy z dnia 28 marca 2003 r. o transporcie kolejowym.

W myśl art. 6 ust. 1 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym:

Publiczny transport zbiorowy może być wykonywany przez operatora publicznego transportu zbiorowego, zwanego dalej „operatorem”, lub przewoźnika spełniających warunki do podejmowania i wykonywania działalności w zakresie przewozu osób (…).

Na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym:

Organizatorem publicznego transportu zbiorowego, zwanym dalej „organizatorem”, właściwym ze względu na obszar działania lub zasięg przewozów, jest:

1. gmina:

a) na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w gminnych przewozach pasażerskich,

b) której powierzono zadanie organizacji publicznego transportu zbiorowego na mocy porozumienia między gminami - na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w gminnych przewozach pasażerskich, na obszarze gmin, które zawarły porozumienie;

2. związek międzygminny - na linii komunikacyjnej albo sieci komunikacyjnej w gminnych przewozach pasażerskich, na obszarze gmin tworzących związek międzygminny;

Na mocy art. 8 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, w myśl którego:

Do zadań organizatora należy:

1. planowanie rozwoju transportu,

2. organizowanie publicznego transportu zbiorowego,

3. zarządzanie publicznym transportem zbiorowym.

W myśl natomiast art. 15 ust. 1 pkt 3 i pkt 6 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym:

Organizowanie publicznego transportu zbiorowego polega w szczególności na:

3. zapewnieniu odpowiednich warunków funkcjonowania publicznego transportu zbiorowego, w szczególności w zakresie:

a) standardów dotyczących przystanków komunikacyjnych oraz dworców,

b) korzystania z przystanków komunikacyjnych oraz dworców,

c) funkcjonowania zintegrowanych węzłów przesiadkowych,

d) funkcjonowania zintegrowanego systemu taryfowo-biletowego,

e) systemu informacji dla pasażera;

6. określeniu przystanków komunikacyjnych i dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, udostępnianych dla operatorów i przewoźników oraz warunków i zasad korzystania z tych obiektów.

Z kolei art. 15 ust. 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym stanowi, że:

Określenie przystanków komunikacyjnych i dworców oraz warunków i zasad korzystania, o których mowa w ust. 1 pkt 6, następuje w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego.

Natomiast zgodnie z art. 16 ust. 1 i ust. 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym:

W transporcie drogowym za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców mogą być pobierane opłaty.

Stawki opłat za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców oraz standardy, o których mowa w art. 15 ust. 1 pkt 3 lit. a, są ustalane w drodze negocjacji między gminą, na obszarze której jest usytuowany przystanek komunikacyjny lub dworzec, i właścicielem albo zarządzającym przystankiem komunikacyjnym lub dworcem.

Stosownie do art. 16 ust. 4 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym:

Za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców, których właścicielem albo zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego, mogą być pobierane opłaty. Stawka opłaty jest ustalana w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego, z uwzględnieniem niedyskryminujących zasad.

W myśl art. 16 ust. 7 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym:

Opłaty, o których mowa w ust. 4, stanowią dochód właściwej jednostki samorządu terytorialnego, z przeznaczeniem na:

1. utrzymanie przystanków komunikacyjnych oraz dworców, o których mowa w ust. 4, oraz

2. realizację zadań określonych w art. 18 – w przypadku gdy organizatorem jest gmina.

Zgodnie z art. 18 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym:

Do zadań własnych gminy w zakresie publicznego transportu zbiorowego należą budowa, przebudowa i remont:

1. przystanków komunikacyjnych oraz dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest gmina;

2. wiat przystankowych lub innych budynków służących pasażerom, posadowionych na miejscu przeznaczonym do wsiadania i wysiadania pasażerów lub przylegających do tego miejsca, usytuowanych w pasie drogowym dróg publicznych bez względu na kategorię tych dróg.

Należy zatem wskazać, że w przypadku gdy właściwa jednostka samorządowa ustanowi – w drodze uchwały wydanej na podstawie art. 16 ust. 4 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym – opłatę za korzystanie z przystanków, jednym z warunków korzystania z tych obiektów, określonych uchwałą wydaną na podstawie art. 15 ust. 2 cyt. ustawy o publicznym transporcie zbiorowym, powinien być obowiązek ponoszenia przez podmioty świadczące usługi przewozowe tej opłaty.

Dodatkowo należy zauważyć, że jednostka samorządu terytorialnego nie ma swobody wydatkowania dochodów uzyskanych z opłat za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców, których właścicielem albo zarządzającym jest jednostka samorządu terytorialnego. Środki uzyskane w ww. sposób mogą być wydatkowane wyłącznie na cele wskazane w ustawie o publicznym transporcie drogowym.

Tym samym, czynności polegające na udostępnianiu przystanków na rzecz przewoźników należą do imperium uprawnionego organu zarządzającego daną drogą publiczną i infrastrukturą jej towarzyszącą, który wyposażony jest w kompetencje do orzekania w tych sprawach, realizuje zadania publiczne, wynikające z ustawowego powołania do pełnienia funkcji zarządcy dróg. Zatem pobieranie przez Gminę opłat (daniny publicznej) za korzystanie przez operatorów publicznego transportu zbiorowego i przewoźników drogowych z przystanków komunikacyjnych jest bez wątpienia przejawem wykonywania władztwa publicznego. Podmiot sprawujący zarząd nad lokalnym transportem zbiorowym przy wykonywaniu tych czynności działa na ustawowo uregulowanych zasadach, a zatem nie jest w stanie dokonywać modyfikacji, dopuszczalnych w stosunkach cywilnoprawnych w ramach swobody zawierania umów.

Stosownie natomiast do art. 22 ust. 1 pkt 2 ustawy o publicznym transporcie zbiorowym:

Organizator może bezpośrednio zawrzeć umowę o świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego, w przypadku gdy świadczenie usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego ma być wykonywane przez podmiot wewnętrzny, w rozumieniu rozporządzenia (WE) nr 1370/2007, powołany do świadczenia usług w zakresie publicznego transportu zbiorowego.

Natomiast zgodnie z art. 18 ust. 1 ustawy z 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne (Dz. U. z 2022 r., poz. 1385 ze zm.):

Do zadań własnych gminy w zakresie zaopatrzenia w energię elektryczną, ciepło i paliwa gazowe należy:

1. planowanie i organizacja zaopatrzenia w ciepło, energię elektryczną i paliwa gazowe na obszarze gminy;

2. planowanie oświetlenia znajdujących się na terenie gminy:

a) miejsc publicznych,

b) dróg gminnych, dróg powiatowych i dróg wojewódzkich,

c) dróg krajowych, innych niż autostrady i drogi ekspresowe w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 2068), przebiegających w granicach terenu zabudowy,

d) części dróg krajowych, innych niż autostrady i drogi ekspresowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym (Dz. U. z 2018 r. poz. 2014 i 2244), wymagających odrębnego oświetlenia:

‒ przeznaczonych do ruchu pieszych lub rowerów,

‒ stanowiących dodatkowe jezdnie obsługujące ruch z terenów przyległych do pasa drogowego drogi krajowej;

3. finansowanie oświetlenia znajdujących się na terenie gminy:

a) ulic,

b) placów,

c) dróg gminnych, dróg powiatowych i dróg wojewódzkich,

d) dróg krajowych, innych niż autostrady i drogi ekspresowe w rozumieniu ustawy z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych, przebiegających w granicach terenu zabudowy,

e) części dróg krajowych, innych niż autostrady i drogi ekspresowe w rozumieniu ustawy z dnia 27 października 1994 r. o autostradach płatnych oraz o Krajowym Funduszu Drogowym, wymagających odrębnego oświetlenia:

‒ przeznaczonych do ruchu pieszych lub rowerów,

‒ stanowiących dodatkowe jezdnie obsługujące ruch z terenów przyległych do pasa drogowego drogi krajowej;

4. planowanie i organizacja działań mających na celu racjonalizację zużycia energii i promocję rozwiązań zmniejszających zużycie energii na obszarze gminy;

5. ocena potencjału wytwarzania energii elektrycznej w wysokosprawnej kogeneracji oraz efektywnych energetycznie systemów ciepłowniczych lub chłodniczych na obszarze gminy.

W świetle zapisów art. 3 pkt 22 ustawy Prawo energetyczne:

Przez finansowanie oświetlenia rozumie się finansowanie kosztów energii elektrycznej pobranej przez punkty świetlne oraz koszty ich budowy i utrzymania.

Ponadto, należy również przytoczyć przepis art. 1 ustawy z 21 marca 1985 r. o drogach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1693 ze zm.), zgodnie z którym:

Drogą publiczną jest droga zaliczona na podstawie niniejszej ustawy do jednej z kategorii dróg, z której może korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w tej ustawie lub innych przepisach szczególnych.

W myśl art. 2 ust. 1 i ust. 2 ustawy o drogach publicznych:

1. Drogi publiczne ze względu na funkcje w sieci drogowej dzielą się na następujące kategorie:

1. drogi krajowe;

2. drogi wojewódzkie;

3. drogi powiatowe;

4. drogi gminne.

2. Ulice leżące w ciągu dróg wymienionych w ust. 1, należą do tej samej kategorii co te drogi.

Zgodnie z art. 4 pkt 7 ustawy o drogach publicznych:

Użyte w ustawie określenie korona drogi oznacza jezdnie z poboczami, pasami awaryjnego postoju lub pasami przeznaczonymi do ruchu pieszych, zatokami autobusowymi lub postojowymi, a przy drogach dwujezdniowych – również z pasem dzielącym jezdnie.

Stosownie do art. 7 ustawy o drogach publicznych:

1. Do dróg gminnych zalicza się drogi o znaczeniu lokalnym niezaliczone do innych kategorii, stanowiące uzupełniającą sieć dróg służących miejscowym potrzebom, z wyłączeniem dróg wewnętrznych.

2. Zaliczenie do kategorii dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady gminy po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu powiatu.

3. Ustalenie przebiegu istniejących dróg gminnych następuje w drodze uchwały rady gminy.

Zgodnie z art. 19 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Organ administracji rządowej lub jednostki samorządu terytorialnego, do którego właściwości należą sprawy z zakresu planowania, budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg, jest zarządcą drogi.

Na mocy art. 20 pkt 1-4 ustawy o drogach publicznych:

Do zarządcy drogi należy w szczególności:

1. opracowywanie projektów planów rozwoju sieci drogowej oraz bieżące informowanie o tych planach organów właściwych do sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego;

2. opracowywanie projektów planów finansowania budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg oraz drogowych obiektów inżynierskich;

3. pełnienie funkcji inwestora;

4. utrzymanie nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą, z wyjątkiem części pasa drogowego, o których mowa w art. 20f pkt 2.

Stosownie do zapisu art. 20 ustawy o drogach publicznych

Do zarządcy drogi należy w szczególności:

1. opracowywanie projektów planów rozwoju sieci drogowej oraz bieżące informowanie o tych planach organów właściwych do sporządzania miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego;

2. opracowywanie projektów planów finansowania budowy, przebudowy, remontu, utrzymania i ochrony dróg oraz drogowych obiektów inżynierskich;

3. pełnienie funkcji inwestora;

4. utrzymanie części drogi, urządzeń drogi, budowli ziemnych, drogowych obiektów inżynierskich, znaków drogowych, sygnałów drogowych i urządzeń bezpieczeństwa ruchu drogowego, z wyjątkiem części pasa drogowego, o których mowa w art. 20f pkt 2;

5. realizacja zadań w zakresie inżynierii ruchu;

6. przygotowanie infrastruktury drogowej dla potrzeb obronnych oraz wykonywanie innych zadań na rzecz obronności kraju;

7. koordynacja robót w pasie drogowym;

8. wydawanie zezwoleń na zajęcie pasa drogowego i zjazdy z dróg oraz pobieranie opłat i kar pieniężnych;

9. prowadzenie ewidencji dróg, obiektów mostowych, tuneli, przepustów i promów oraz udostępnianie ich na żądanie uprawnionym organom;

9a) sporządzanie informacji o drogach publicznych oraz przekazywanie ich Generalnemu Dyrektorowi Dróg Krajowych i Autostrad;

10. przeprowadzanie okresowych kontroli stanu dróg i drogowych obiektów inżynierskich oraz przepraw promowych, ze szczególnym uwzględnieniem ich wpływu na stan bezpieczeństwa ruchu drogowego, w tym weryfikację cech i wskazanie usterek, które wymagają prac konserwacyjnych lub naprawczych ze względu na bezpieczeństwo ruchu drogowego;

10a) badanie wpływu robót drogowych na bezpieczeństwo ruchu drogowego;

11. wykonywanie robót interwencyjnych, robót utrzymaniowych i zabezpieczających;

12. przeciwdziałanie niszczeniu dróg przez ich użytkowników;

13. przeciwdziałanie niekorzystnym przeobrażeniom środowiska mogącym powstać lub powstającym w następstwie budowy lub utrzymania dróg;

14. wprowadzanie ograniczeń lub zamykanie dróg i drogowych obiektów inżynierskich dla ruchu oraz wyznaczanie objazdów drogami różnej kategorii, gdy występuje bezpośrednie zagrożenie bezpieczeństwa osób lub mienia;

15. dokonywanie okresowych pomiarów ruchu drogowego;

16. utrzymywanie zieleni przydrożnej, w tym sadzenie i usuwanie drzew oraz krzewów;

17. nabywanie nieruchomości pod pasy drogowe dróg publicznych i gospodarowanie nimi w ramach posiadanego prawa do tych nieruchomości;

18. nabywanie nieruchomości innych niż wymienione w pkt 17 na potrzeby zarządzania drogami i gospodarowanie nimi w ramach posiadanego do nich prawa;

19. zarządzanie i utrzymywanie kanałów technologicznych i pobieranie opłat, o których mowa w art. 39 zakaz dokonywania w pasie drogowym niektórych czynności ust. 7;

20. zarządzanie bezpieczeństwem dróg w transeuropejskiej sieci drogowej.

Jak wynika z art. 21 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Zarządca drogi, o którym mowa w art. 19 ust. 2 pkt 2–4 i ust. 5, może wykonywać swoje obowiązki przy pomocy jednostki organizacyjnej będącej zarządem drogi, utworzonej odpowiednio przez sejmik województwa, radę powiatu lub radę gminy. Jeżeli jednostka taka nie została utworzona, zadania zarządu drogi wykonuje zarządca.

W świetle art. 32 ust. 1 ustawy o drogach publicznych:

Jeżeli budowa lub przebudowa drogi w miejscu jej krzyżowania się z inną drogą transportu lądowego, z wyjątkiem skrzyżowania z linią kolejową w poziomie szyn, o którym mowa w art. 28 ust. 1, wodnego, korytarzem powietrznym w strefie lotniska lub liniowym urządzeniem obcym powoduje naruszenie tych obiektów lub urządzeń albo konieczność zmian dotychczasowego ich stanu, przywrócenie poprzedniego stanu lub dokonanie zmiany należy do zarządcy drogi.

Zgodnie z art. 32 ust. 2 ustawy o drogach publicznych:

Koszty przyłączy do urządzeń obcych w granicach pasa drogowego pokrywa w całości zarządca drogi, a poza tymi granicami właściciel lub użytkownik urządzeń.

Stosownie do art. 32 ust. 3-4 ustawy o drogach publicznych:

Koszty przełożenia urządzeń obcych w pasie drogowym, wynikające z naruszenia lub konieczności zmian stanu dotychczasowego urządzenia obcego, w wysokości odpowiadającej wartości tych urządzeń i przy zachowaniu dotychczasowych właściwości użytkowych i parametrów technicznych pokrywa zarządca drogi.

Jeżeli w wyniku uzgodnień zarządcy drogi z zainteresowaną stroną zostaną wprowadzone ulepszenia urządzeń, koszty tych ulepszeń pokrywa odpowiednio ich właściciel lub użytkownik.

Zgodnie z art. 32 ust. 5 ustawy o drogach publicznych:

Przekazanie przez zarządcę drogi urządzeń, o których mowa w ust. 2-4, wykonanych w pasie drogowym, osobie uprawnionej następuje nieodpłatnie, na podstawie protokołu zdawczo-odbiorczego.

Przywołane powyżej regulacje prawne w sposób jednoznaczny wskazują, że budowa, przebudowa, remont, utrzymanie, ochrona i oznakowanie dróg oraz zarządzanie nimi należy do zarządcy terenu, na którym jest zlokalizowana droga.

Działania zarządców dróg mieszczą się w zakresie czynności o charakterze publicznoprawnym i wynikają z wykonywania przez te jednostki władztwa publicznoprawnego.

Z powyższych przepisów wynika, że działania zarządców dróg mieszczą się w zakresie czynności o charakterze publicznoprawnym i wynikają z wykonywania przez te jednostki władztwa publicznoprawnego.

W tym miejscu należy wskazać, że zgodnie z art. 19 ust. 2 pkt 4 ustawy o drogach publicznych:

Zarządcami dróg, z zastrzeżeniem ust. 3, 5, 5a i 8, są dla dróg gminnych – wójt (burmistrz, prezydent miasta).

Stosownie do art. 39 ust. 6 ustawy o drogach publicznych:

Zarządca drogi jest obowiązany zlokalizować kanał technologiczny w pasie drogowym w trakcie budowy lub przebudowy dróg publicznych.

Ponadto zgodnie z art. 39 ust. 7 ustawy o drogach publicznych:

Zarządca drogi udostępnia kanał technologiczny na pisemny wniosek podmiotu, który zgłosił zainteresowanie jego udostępnieniem, w drodze decyzji, w której określa warunki udostępnienia tego kanału.

Na mocy art. 39 ust. 7a ustawy o drogach publicznych:

W przypadku gdy funkcję zarządcy autostrady płatnej pełni spółka, o której mowa w art. 19 ust. 3, albo funkcję zarządcy drogi pełni drogowa spółka specjalnego przeznaczenia, o której mowa w ustawie z dnia 12 stycznia 2007 r. o drogowych spółkach specjalnego przeznaczenia, kanały technologiczne udostępnia się za opłatą, w drodze umowy dzierżawy lub najmu. Przepisy ust. 7h i 7i stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 39 ust. 7aa ustawy o drogach publicznych:

W przypadku niezawarcia umowy, o której mowa w ust. 7a, w terminie 30 dni od dnia złożenia wniosku o udostępnienie kanału technologicznego każda ze stron może zwrócić się do Prezesa UKE z wnioskiem o wydanie decyzji w sprawie udostępnienia tego kanału. Przepis art. 22 ust. 1 ustawy z dnia 7 maja 2010 r. o wspieraniu rozwoju usług i sieci telekomunikacyjnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 777 i 784) stosuje się odpowiednio.

Stosownie do art. 39 ust. 7g ustawy o drogach publicznych:

Za udostępnienie kanału technologicznego lub jego części pobiera się opłatę.

Natomiast zgodnie z art. 39 ust. 7h ustawy o drogach publicznych:

Opłatę za udostępnienie kanału technologicznego ustala się jako iloczyn liczby metrów bieżących udostępnionego kanału technologicznego i stawki opłaty za udostępnienie 1 mb kanału technologicznego, pobieranej za każdy rok jego udostępnienia, przy czym za udostępnienie kanału technologicznego na okres krótszy niż rok opłata obliczana jest proporcjonalnie do liczby dni udostępnienia kanału technologicznego.

W tym miejscu należy również wskazać na przepisy Rozporządzenia Ministra Infrastruktury w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących dróg publicznych z dnia 24 czerwca 2022 r. (Dz.U. z 2022 r. poz. 1518).

W myśl § 50 Rozporządzenia w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących dróg publicznych:

Zatokę przystankową projektuje się, o ile taka potrzeba wynika z natężenia ruchu pojazdów transportu zbiorowego i innych pojazdów. Bez względu na te natężenia zatokę projektuje się na:

1. drodze zamiejskiej klasy GP, G, Z, L lub D o jednej jezdni głównej, na której prędkość do projektowania wynosi nie mniej niż 80 km/h, lub o dwóch jezdniach głównych;

2. jezdni głównej drogi klasy S lub jezdni zbierająco-rozprowadzającej drogi klasy A lub S w trudnych warunkach.

Zgodnie z § 66 Rozporządzenia w sprawie przepisów techniczno-budowlanych dotyczących dróg publicznych:

Skrzyżowanie drogi z linią lub bocznicą kolejową projektuje się zgodnie z przepisami o skrzyżowaniach linii kolejowych oraz bocznic kolejowych z drogami.

Ponadto, należy również przytoczyć przepis art. 5 ust. 1 ustawy z 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 988 ze zm.), zgodnie z którym:

Uczestnik ruchu i inna osoba znajdująca się na drodze są obowiązani stosować się do poleceń i sygnałów dawanych przez osoby kierujące ruchem lub uprawnione do jego kontroli, sygnałów świetlnych oraz znaków drogowych, nawet wówczas, gdy z przepisów ustawy wynika inny sposób zachowania niż nakazany przez te osoby, sygnały świetlne lub znaki drogowe.

W myśl art. 2 pkt 38 ustawy Prawo o ruchu drogowym:

Użyte w ustawie określenia oznaczają pojazd uprzywilejowany – pojazd wysyłający sygnały świetlne w postaci niebieskich świateł błyskowych i jednocześnie sygnały dźwiękowe o zmiennym tonie, jadący z włączonymi światłami mijania lub drogowymi; określenie to obejmuje również pojazdy jadące w kolumnie, na której początku i na końcu znajdują się pojazdy uprzywilejowane wysyłające dodatkowo sygnały świetlne w postaci czerwonego światła błyskowego.

Stosownie do art. 53 ust. 2 ustawy Prawo o ruchu drogowym:

Kierujący pojazdem uprzywilejowanym może, pod warunkiem zachowania szczególnej ostrożności, nie stosować się do przepisów o ruchu pojazdów, zatrzymaniu i postoju oraz do znaków i sygnałów drogowych tylko w razie, gdy:

1. uczestniczy:

a) w akcji związanej z ratowaniem życia, zdrowia ludzkiego lub mienia albo koniecznością zapewnienia bezpieczeństwa lub porządku publicznego albo

b) w przejeździe kolumny pojazdów uprzywilejowanych,

c) w wykonywaniu zadań związanych bezpośrednio z zapewnieniem bezpieczeństwa osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe, którym na mocy odrębnych przepisów przysługuje ochrona;

2. pojazd wysyła jednocześnie sygnały świetlny i dźwiękowy; po zatrzymaniu pojazdu nie wymaga się używania sygnału dźwiękowego;

3. w pojeździe włączone są światła drogowe lub mijania.

Odnosząc się do istoty zadanych przez Państwa pytań wskazać należy, że zasadą jest, że w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności podatnik ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT – prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną podatkiem VAT, brak jest natomiast takiego prawa w stosunku do towarów i usług wykorzystywanych do wykonywania czynności nieopodatkowanych tym podatkiem. Natomiast w odniesieniu do towarów i usług, które są/będą wykorzystywane zarówno do celów prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej (czynności opodatkowane podatkiem VAT) oraz do celów innych niż działalność gospodarcza (czynności niepodlegające opodatkowaniu), i podatnik nie ma możliwości powiązania wydatków z konkretnymi kategoriami działalności, zastosowanie znajdą przepisy art. 86 ust. 2a i następne ustawy o VAT.

Raz jeszcze wskazać należy, że przepis art. 86 ust. 2a ustawy o VAT wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych. Zgodnie z tą normą, w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza (z wyjątkiem wykorzystania na cele osobiste, do których może mieć zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy o VAT), w sytuacji, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej.

W tym miejscu należy podkreślić, że z uwagi na swą specyfikę, jednostki samorządu terytorialnego nie są podmiotami zrównanymi z komercyjnymi przedsiębiorcami. Powyższe wynika chociażby z racji uprzywilejowania tych jednostek przez treść art. 15 ust. 6 ustawy o VAT i nieuznawania ich za podatnika w określonych okolicznościach, tj. w przypadku działania w charakterze organu władzy publicznej, którego przymiotu komercyjny przedsiębiorca nie posiada i którego działalność, co do zasady, jest opodatkowana w całości. Z tego też względu, rozpatrując w zakresie podatku VAT kwestie uprawnień i obowiązków podmiotów takich, jak jednostki samorządu terytorialnego, należy mieć na względzie okoliczność, że podmioty te – co do zasady – w odniesieniu do większości swych zadań występują jako organ władzy publicznej i nie są uznawane za podatników stosownie do ww. art. 15 ust. 6 ustawy o VAT.

Zaznaczyć należy, że o związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą, np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa – mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu.

Wskazać należy, że fakt istnienia bezpośredniego związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi podatnika jako niezbędny wymóg powstania prawa do odliczenia podatku jest również akcentowany w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W orzeczeniu z dnia 6 kwietnia 1995 r. (w sprawie C-4/94, BLP Group plc v. Commissioners of Customs & Excise) TSUE stwierdził, że powstanie prawa do odliczenia podatku jest uzależnione od bezpośredniego i niezwłocznego związku z transakcjami opodatkowanymi (ang. direct and immediate link with the taxable transactions). Także w wyroku z dnia 8 czerwca 2000 r. (w sprawie C-98/98, Commissioners of Customs and Excise a Midland Bank plc) TSUE nie miał wątpliwości, że artykuł 2 Pierwszej Dyrektywy i artykuł 17 ust. 2, 3 i 5 Szóstej Dyrektywy w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych należy interpretować w taki sposób, aby warunkiem odliczenia przez podatnika VAT oraz podstawą do ustalenia zakresu tego prawa było zasadniczo istnienie bezpośredniego związku pomiędzy daną transakcją nabycia a daną transakcją (lub transakcjami) sprzedaży, uprawniającymi do dokonania odliczenia. Ponadto Trybunał w wyroku z dnia 13 marca 2008 r. w sprawie C-437/06 Securenta przesądził, że w sytuacji gdy podatnik wykonuje działalność gospodarczą i działalność niemającą charakteru gospodarczego, prawo do odliczenia z tytułu ewentualnych wydatków jest dopuszczalne jedynie w zakresie, w jakim wydatki te można przyporządkować działalności gospodarczej podatnika.

W orzeczeniu z dnia 27 września 2001 r. w sprawie CIBO Participations S.A. (C-16/00) Trybunał doszedł do wniosku, że aby możliwe było odliczenie VAT naliczonego, musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy wydatkiem a sprzedażą opodatkowaną VAT, co oznacza, że wydatek musi stanowić element kosztowy sprzedaży opodatkowanej. Niemniej TSUE stwierdził, że wydatki na doradztwo związane z procesem przejmowania spółek zależnych przez CIBO stanowią koszty ogólne, mające związek z działalnością opodatkowaną tej spółki.

W świetle powyższego orzecznictwa TSUE należy stwierdzić, że kierując się wykładnią dokonywaną w zgodzie z zasadami VI Dyrektywy (od 1 stycznia 2007 r. – Dyrektywy 2006/112/WE), na gruncie art. 86 ust. 1 ustawy, podobnie jak i art. 17(2)(3) i (5) VI Dyrektywy (art. 167 i nast. Dyrektywy 2006/112/WE) należy przyjąć – co do zasady – że niezbędnym warunkiem odliczenia VAT jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy zakupami (wydatkami), a konkretną transakcją opodatkowaną. Wydatki te powinny stanowić część składową kosztów świadczenia, uwzględnioną w cenie. Jednak brak takiej konkretnej transakcji opodatkowanej nie musi zawsze prowadzić do utraty prawa do odliczenia VAT. W przypadku bowiem wydatków zaliczanych do tzw. kosztów ogólnych wprawdzie nie istnieje bezpośredni związek pomiędzy zakupem tych towarów i usług, a sprzedażą opodatkowaną, lecz w sytuacji gdy stanowią one element cenotwórczy produktów podatnika, pozostając w ten sposób w pośrednim związku z jego opodatkowaną działalnością gospodarczą, prawo do odliczenia z tytułu tych zakupów (wydatków) powinno przysługiwać podatnikowi w takim zakresie, w jakim ogólna działalność daje prawo do odliczenia VAT.

W analizowanej sprawie Gmina jako lokalny organ władzy nie może być uważana za podatnika w związku z działalnością, którą podejmuje w ramach władztwa publicznego. W rozpatrywanej sprawie, nie ulega wątpliwości, że w związku z wydatkami dotyczącymi w szczególności budowy dróg oraz infrastruktury drogowej tj. w przedmiotowej sprawie w zakresie:

· budowy wydzielonej jezdni autobusowej (buspasa)

· budowy pętli autobusowej przy ul. `(...)`,

· kanałów technologicznych ITS,

· rozbudowy istniejącego przejazdu kolejowego,

· rozbudowy ul. `(...)` poprzez budowę zatoki autobusowej i dodatkowego pasu ruchu

· przebudowa istniejącego torowiska tramwajowego,

nie będą Państwo działać w charakterze podatnika podatku VAT. Działalność polegająca na budowie, czy przebudowie drogi, jak również infrastruktury drogowej nie jest działalnością komercyjną.

W tym miejscu należy również zaznaczyć, że na podstawie art. 7 ust. 1 pkt 2 i pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym, zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy, w szczególności zadania własne obejmują sprawy: gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, jak również lokalnego transportu zbiorowego.

Czynności prawne polegające na wybudowaniu/przebudowie dróg oraz infrastruktury drogowej należą do imperium uprawnionego organu zarządzającego daną drogą publiczną, który wyposażony w kompetencje do orzekania w tych sprawach realizuje zadania publiczne, wynikające z ustawowego powołania do pełnienia funkcji zarządcy dróg.

Natomiast rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Natomiast wydatki związane w szczególności z budową/przebudową dróg oraz infrastruktury drogowej będą służyły do realizacji zadań nałożonych na Gminę, jako jednostkę samorządu terytorialnego. Zatem, skoro Gmina nabędzie towary i usługi jako organ władzy publicznej, to brak podstaw, aby uznać, że zakupy te będą miały kiedykolwiek związek z Państwa czynnościami opodatkowanymi.

W analizowanej sprawie obowiązkiem publicznym Gminy – jak wskazano wyżej – jest zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty poprzez m.in. wykonywanie zadań w zakresie gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, lokalnego transportu zbiorowego. Zatem w szczególności budowa/rozbudowa dróg oraz infrastruktury drogowej (budowa buspasa, pętli autobusowej, kanałów technologicznych, przebudowa torowiska tramwajowego, rozbudowa przejazdu kolejowego, rozbudowa ul. `(...)` poprzez budowę zatoki autobusowej i dodatkowego pasu ruchu) służy właśnie realizacji tych zadań, zaś samo wykorzystanie części lub całości dróg, niejako „przy okazji”, do świadczenia czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, nie może przesądzać o przysługującym Państwu prawie do odliczenia podatku naliczonego.

Za prawidłowością przyjętego stanowiska przemawia również orzeczenie TSUE w sprawie C-378/02, które wprawdzie dotyczy prawa do dokonania korekt podatku naliczonego, ale Trybunał wypowiada się w nim co do prawa do odliczenia podatku naliczonego od majątku będącego majątkiem organu władzy publicznej. W przedmiotowym orzeczeniu Trybunał uznał, że w sytuacji, w której podmiot prawa publicznego, który nabywa dobro inwestycyjne jako władza publiczna, w rozumieniu art. 4 ust. 5 akapit pierwszy szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz. Urz. UE L Nr 145, s. 1, z późn. zm.), a zatem nie działając w charakterze podatnika, i który następnie sprzedaje to dobro działając w charakterze podatnika, nie korzysta w zakresie tej sprzedaży z prawa do dokonania korekty na podstawie art. 20 tej dyrektywy na potrzeby odliczenia naliczonego podatku VAT zapłaconego przy nabyciu tego dobra.

W ocenie Trybunału, skoro podmiot prawa publicznego w chwili nabycia dobra inwestycyjnego działa jako władza publiczna, to nie ma prawa do odliczenia podatku VAT, który zapłacił od tego dobra. Okoliczność, że następnie podmiot ten działał jako podatnik, nie może na podstawie art. 20 szóstej dyrektywy skutkować tym, że będzie można odliczyć podatek VAT zapłacony przez ten podmiot z tytułu transakcji dokonanych jako władza publiczna i z tego względu nieopodatkowanych. Trybunał stwierdził, że przymiot podatnika jest decydujący i jego posiadanie ocenia się w chwili nabycia danego dobra przez ten podmiot. Z orzeczenia tego wynika zatem, że jeśli dane „dobro inwestycyjne” zostanie zakwalifikowane do majątku organu władzy publicznej, to późniejsza zmiana przeznaczenia tego składnika majątku nie daje prawa do dokonania odliczenia podatku naliczonego.

Ponoszone przez Państwa wydatki związane w szczególności z budową/rozbudową dróg oraz infrastruktury drogowej (budową buspasa, pętli autobusowej, kanałów technologicznych, przebudową torowiska tramwajowego, rozbudową przejazdu kolejowego, rozbudową ul. `(...)` poprzez budowę zatoki autobusowej i dodatkowego pasu ruchu), będą służyły realizacji zadań publicznych wykonywanych w ramach władztwa publicznego. W omawianych okolicznościach sprawy, nie wystąpi zatem związek przyczynowo-skutkowy, który decydowałby o prawie do odliczenia podatku.

Nie będą Państwo ponosić ww. wydatków po to, żeby prowadzić sprzedaż usług komunikacji miejskiej, ale przede wszystkim dlatego, że ww. wydatki dotyczą infrastruktury, która służy realizacji zadań własnych gminy w zakresie obejmującym sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, a także lokalnego transportu zbiorowego.

W zakresie ww. wydatków Państwo jako gmina nie możecie działać analogicznie do podmiotu prywatnego, wykonujecie bowiem określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Działalność w zakresie budowy dróg wraz z infrastrukturą drogową, jest realizacją celu publicznego, do którego Państwo jesteście zobowiązani w drodze ustaw. Przez zadania publiczne należy rozumieć te, które mają na celu korzyść ogółu.

Jak wskazano wcześniej działania obejmujące budowę dróg oraz ww. infrastruktury drogowej należą do zadań własnych gminy w zakresie gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, jak również lokalnego transportu zbiorowego. Wyżej opisane wydatki nie są związane z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i tym samym, Gmina w powyższym zakresie nie działa jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Wydatki związane w szczególności z budową/rozbudową dróg wraz z infrastrukturą drogową będą służyły realizacji zadań publicznych wykonywanych w ramach władztwa publicznego. Nie są związane z osiągnięciem jakichkolwiek przychodów.

W konsekwencji nie będzie Państwu przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej autobusowej o kwotę podatku naliczonego z tytułu:

· budowy wydzielonej jezdni autobusowej (buspas) w pasie drogowym ulicy `(...)` we `(...)` na odcinku od włączenia w istniejące torowisko tramwajowe na południowym wlocie skrzyżowania z ulicą `(...)` do wiaduktu kolejowego, a następnie w ulicy `(...)` – od tego wiaduktu do ulicy `(...)` (pytanie nr 1);

· budowy pętli autobusowej (pytanie nr 2a);

· budowy kanałów technologicznych ITS (pytanie nr 2c);

· rozbudowy istniejącego przejazdu kolejowego kategorii … na linii … (pytanie nr 4);

· rozbudowy ulicy `(...)` (pytanie nr 6);

· przebudowy istniejącego torowiska tramwajowego w ul. `(...)` na odcinku od ul. `(...)` do `(...)` (pytanie nr 9).

Powyższe wynika z faktu, że w analizowanym przypadku nie będą spełnione – wskazane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT – przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego, tj. Gmina jako organ władzy publicznej, będzie realizować zadania własne w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty (gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego, a także lokalnego transportu zbiorowego), tym samym nie będą Państwo działać jako podatnik VAT i wydatki, o których mowa powyżej nie będą służyły do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 1, nr 2a, nr 2c, nr 4, nr 6, oraz nr 9, należało uznać za nieprawidłowe.

Wątpliwości Państwa dotyczą również kwestii prawa do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej autobusowej o kwotę VAT naliczonego z tytułu:

· budowy oświetlenia drogowego, które służyło będzie wyłącznie oświetleniu wydzielonej jezdni autobusowej opisanej w zakresie pytania nr 1 (pytanie nr 5),

· wycinki i nasadzeń wyrównujących oraz zagospodarowaniu terenów zielonych (pytanie nr 8).

Z opisu sprawy wynika, że obecne oświetlenie ul. `(...)` jest dedykowane wyłącznie już istniejącej jezdni oraz istniejącym ścieżkom rowerowym i chodnikom, stąd konieczność wybudowania nowego szpaleru oświetlenia buspasa, o którym mowa w pkt 1.

Ponadto w ramach budowy wydzielonej jezdni autobusowej, o której mowa w pkt 1 koniecznym jest wycinka kolidujących drzew i nasadzenie nowych w ramach kompensaty przyrodniczej. W szczególności w ramach budowy przedmiotowej jezdni koniecznym jest wycinka kolidujących drzew i nasadzenie nowych w ramach kompensaty przyrodniczej. Nowemu zagospodarowaniu zieleni wysokiej i niskiej podlegać też będzie obszar wybudowanej pętli autobusowej oraz dostępne tereny w obszarach przystanków i wzdłuż jezdni autobusowej.

Odnosząc się do przedstawionego opisu sprawy, należy stwierdzić, że w powyższym zakresie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, nie będą spełnione. Działania obejmujące budowę oświetlenia ulicznego należą do zadań własnych gminy w zakresie gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego. Infrastruktura w postaci oświetlenia ulicznego jest ogólnodostępna. Za korzystanie z oświetlenia ulicznego nie są pobierane żadne opłaty. Również podejmując działania w zakresie wycinki i nasadzeń wyrównujących oraz zagospodarowaniu terenów zielonych realizują Państwo swoje zadania związane z zaspokajaniem zbiorowych potrzeb wspólnoty, bowiem zadania własne Gminy obejmują sprawy związane są z zielenią gminną i zadrzewieniem.

Wyżej opisane wydatki nie są zatem związane z działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT i tym samym, w powyższym zakresie nie działają Państwo jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Wydatki związane z budową oświetlenia ulicznego, jak również wycinką i nasadzeniem wyrównującym oraz zagospodarowaniu terenów zielonych będą służyły realizacji zadań publicznych wykonywanych w ramach władztwa publicznego. Nie są związane z osiągnięciem jakichkolwiek przychodów.

W związku z powyższym, nie będzie przysługiwało Państwu prawo do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej autobusowej o kwotę VAT naliczonego z tytułu:

· budowy oświetlenia drogowego, które służyło będzie wyłącznie oświetleniu wydzielonej jezdni autobusowej opisanej w zakresie pytania nr 1 (pytanie nr 5),

· wycinki i nasadzeń wyrównujących oraz zagospodarowaniu terenów zielonych (pytanie nr 8).

Wobec powyższego Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 5 oraz nr 8, należało uznać za nieprawidłowe.

Kolejne Państwa wątpliwości odnoszą się do kwestii związanych z prawem do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej autobusowej o kwotę VAT naliczonego z tytułu budowy parkingu Park & Ride.

Jak bowiem wynika z opisu sprawy, Parking Park & Ride objęty będzie kontrolą dostępu i udostępniany będzie jedynie dla osób:

· posiadających ważny bilet okresowy komunikacji miejskiej: czasowy (co najmniej 24-godzinny), imienny lub na okaziciela;

· zakodowany na …, … lub w aplikacji mobilnej;

· uprawnionych do bezpłatnej komunikacji miejskiej posiadających ważną Kartę parkingową „Parkuj i Jedź”.

Bilet komunikacji zbiorowej będzie jednocześnie uprawnieniem do wjazdu. Inni użytkownicy bez ważnego biletu nie będą mogli wjechać na parking. Parking P+R ma charakter przesiadkowy, tzn. użytkownik pozostawia pojazd na parkingu i dalszą część podróży z założenia kontynuuje komunikacją publiczną. Pomimo tego, że funkcją Parkingu będzie umożliwienie postoju pojazdów indywidualnych, niemniej jednak założeniem jest, iż osoby pozostawiające pojazd dalszą podróż kontynuować będą komunikacją miejską autobusową (w szczególności parking dostępny będzie jedynie dla osób, które posiadają dowód uprawniający do przejazdu komunikacją miejską).

Należy zauważyć, że Parking Park & Ride będzie wykorzystywany przez osoby korzystające z komunikacji miejskiej autobusowej, zarówno posiadające bilet odpłatny, jak również uprawnione do bezpłatnej podróży. W konsekwencji, wydatki na budowę parkingu Park & Ride będą służyły zarówno czynnościom opodatkowanym podatkiem VAT, jak również czynnościom niepodlegającym opodatkowaniu.

Przy czym – w przypadku gdy – nie będą Państwo mieli możliwości wskazania jaka część wydatków na budowę parkingu Park & Ride służy czynnościom opodatkowanym VAT a jaka niepodlegającym VAT, wówczas w celu odliczenia podatku naliczonego będą Państwo zobowiązani zastosować przepisy art. 86 ust. 2a i kolejne ustawy o VAT.

W związku z powyższym, będą mieli Państwo prawo do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej autobusowej o kwotę VAT naliczonego z tytułu budowy parkingu Park & Ride, przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a i kolejne ustawy o VAT, obliczonego dla Urzędu Miejskiego. Przy czym prawo to będzie przysługiwało, o ile nie wystąpią przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy o VAT.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 2b należało uznać za nieprawidłowe.

Kolejne wątpliwości dotyczą prawa do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej autobusowej o kwotę VAT naliczonego z tytułu budowy przystanków autobusowych oraz miejsc na rowery w rejonie przystanków (pytanie nr 3 wniosku).

Przystanki będą położone na trasie wydzielonej jezdni autobusowej, o której mowa w zakresie pytania nr 1.

Z opisu sprawy wynika, że uchwała nie przewiduje pobierania odpłatności za udostępnienie przystanków. Przystanki wybudowane na trasie, o której mowa w pkt 1 będą udostępnione wyłącznie przewoźnikom wykonującym usługę komunikacji miejskiej na zlecenie Gminy.

Ponadto w rejonie przystanków wybudowane zostaną miejsca na rowery. Stojaki dla rowerów mają budowane będą w celu umożliwienia pozostawienia roweru przy przystanku i kontynuowaniu podróży komunikacją miejską autobusową.

Należy zaznaczyć, że w zakresie budowy przystanków autobusowych oraz miejsc na rowery w rejonie przystanków, nie mogą Państwo działać analogicznie do podmiotu prywatnego, wykonuje bowiem określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Działalność w zakresie budowy przystanków autobusowych oraz miejsc na rowery w rejonie przystanków, jest realizacją celu publicznego, do którego są Państwo zobowiązani w drodze ustaw. Przez zadania publiczne należy rozumieć te, które mają na celu korzyść ogółu, a powyższa infrastruktura będzie jest ogólnodostępna W powyższym zakresie, nie będą Państwo zatem działać jako podatnik, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. Zatem, w omawianych okolicznościach sprawy nie wystąpi związek przyczynowo-skutkowy, który decydowałby o prawie do odliczenia podatku związanego z wydatkami ponoszonymi na budowę przystanków autobusowych oraz miejsc na rowery w rejonie przystanków. Jak bowiem wskazano wyżej, ww. wydatki będą służyły realizacji zadań publicznych, wykonywanych w ramach władztwa publicznego.

Odnosząc się do przedstawionego opisu sprawy, należy stwierdzić, że w powyższym zakresie warunki, o których mowa w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, nie będą spełnione. Mając zatem na uwadze powyższe, nie mają Państwo prawa do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej autobusowej o kwotę VAT naliczonego z tytułu budowy przystanków autobusowych oraz miejsc na rowery w rejonie przystanków.

Zatem stanowisko w zakresie pytania nr 3 należało uznać za nieprawidłowe.

Państwa wątpliwościami jest również kwestia prawa do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej autobusowej o kwotę VAT naliczonego z tytułu:

· montażu sygnalizacji świetlnej pracującej w systemie ITS, (pytanie nr 7)

· rozbudowy sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniu z al. `(...)` oraz ul. `(...)` i ul. `(...)` (pytanie nr 10).

Z opisu sprawy wynika, że dla zapewnienia identyfikacji pojazdów komunikacji miejskiej oraz nadania im priorytetu na skrzyżowaniach, wszystkie sygnalizacje świetlne na trasie wydzielonej jezdni autobusowej, o której mowa w pkt 1 (buspasie) będą uzupełnione o dodatkowe wyposażenie związane z buspasem. Również oprogramowanie sygnalizacji poddane będzie modyfikacji poprzez wprowadzenie nowych priorytetowych relacji autobusowych. ITS głównie służy do poprawy płynności potoków ruchu na skrzyżowaniach. Rozbudowy w powyższych lokalizacjach w główniej mierze będą służyły nadaniu priorytetu komunikacji miejskiej, niemniej jednak ITS służy całemu ruchowi odbywającemu się na skrzyżowaniach, a więc również komunikacji samochodowej, rowerowej i pieszym.

Ponadto rozbudują Państwo sygnalizację świetlną na skrzyżowaniu z al. `(...)` oraz ul. `(...)` i ul. `(...)`. Zmiana programów sygnalizacji będzie musiała objąć wszystkich użytkowników, nie tylko komunikację zbiorową.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że podejmując działania w zakresie prawidłowego funkcjonowania sygnalizacji świetlnej realizują Państwo swoje zadania związane z zaspokajaniem zbiorowych potrzeb wspólnoty. Zadaniem (obowiązkiem) gminy jest bowiem zapewnienie mieszkańcom użytkowania infrastruktury w postaci sygnalizacji świetlnej zgodnie z określonymi standardami. Infrastruktura w postaci sygnalizacji świetlnej wpływa na zwiększenie bezpieczeństwa w transporcie publicznym oraz jest dostępna dla wszystkich uczestników ruchu drogowego nieodpłatnie.

Przy czym zadania z zakresu utrzymania nawierzchni drogi, chodników, drogowych obiektów inżynierskich, urządzeń zabezpieczających ruch i innych urządzeń związanych z drogą i komunikacją nie są wykonywane przez Państwa w ramach działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy o VAT. Z kolei świadczenie usług komunikacji miejskiej stanowi działalność opodatkowaną Gminy. Zatem skoro – jak wynika z opisu sprawy – ww. sygnalizacja świetlna służy również pojazdom komunikacji miejskiej, to wydatki związane z montażem sygnalizacji świetlnej pracującej w systemie ITS oraz rozbudową sygnalizacji świetlnej mają również związek z wykonywaniem czynności opodatkowanych.

W konsekwencji, wydatki na montaż sygnalizacji świetlnej pracującej w systemie ITS oraz rozbudowę sygnalizacji świetlnej będą służyły jednocześnie czynnościom niepodlegającym, jak również czynnościom opodatkowanym w ramach świadczenia usługi komunikacji miejskiej. Przy czym – skoro – nie będą Państwo mieli możliwości wskazania jaka część wydatków na montaż sygnalizacji świetlnej pracującej w systemie ITS oraz rozbudowę sygnalizacji świetlnej służy czynnościom opodatkowanym VAT a jaka niepodlegającym VAT, wówczas w celu odliczenia podatku naliczonego będą Państwo zobowiązani zastosować przepisy art. 86 ust. 2a i kolejne ustawy o VAT.

W związku z powyższym, będą mieli Państwo prawo do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej autobusowej o kwotę VAT naliczonego z tytułu:

· montażu sygnalizacji świetlnej pracującej w systemie ITS, (pytanie nr 7)

· rozbudowy sygnalizacji świetlnej na skrzyżowaniu z al. `(...)` oraz ul. `(...)` i ul. `(...)` (pytanie nr 10),

przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a i kolejne ustawy o VAT, obliczonego dla Urzędu Miejskiego. Przy czym prawo to będzie przysługiwało, o ile nie wystąpią przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy o VAT.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania nr 7 oraz nr 10 należało uznać za prawidłowe.

Będą Państwo również dokonywać wydatków które będą w zależności od zawartych umów lub ich charakteru dotyczyły całości lub niektórych części Inwestycji pn. „…”, objętych zakresem pytania nr 11. Przy czym wskazali Państwo, że mogą to być wydatki na projekt, obsługę placu budowy i nadzór inwestorski.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina będzie realizowała ww. Inwestycję (zadania szczegółowo opisane w pkt 1-10) w celu wykonywania usługi komunikacji miejskiej autobusowej, a więc wykonywaniu czynności opodatkowanej VAT (sprzedaży biletów komunikacji miejskiej). Gmina działa w tym zakresie jako podatnik VAT i rozlicza VAT należny. Ponieważ Inwestycja realizowana jest w istniejącym już systemie komunikacyjnym i drogowym, należy wykonać również prace, które będą związane nie tylko z komunikacją miejską autobusową, ale również komunikacją miejską tramwajową oraz inną infrastrukturą drogową. W punktach 1-10 wymieniono poszczególne zadania, niemniej jednak możliwe są wydatki, które będą w zależności od zawartych umów lub ich charakteru dotyczyły całości lub niektórych części Inwestycji – mogą to być wydatki na projekt, obsługę placu budowy, nadzór inwestorski.

Należy zauważyć, że zakupy służące Inwestycji w zależności od zawartych umów lub ich charakteru dotyczące całości lub niektórych części Inwestycji, będą dotyczyć czynnościom opodatkowanym VAT i niepodlegającym VAT, a Gmina nie będzie mogła wskazać kwoty VAT od zakupów przeznaczonych na wykonanie czynności opodatkowanych VAT i niepodlegających opodatkowaniu VAT.

W konsekwencji wydatki, które będą w zależności od zawartych umów lub ich charakteru dotyczyły całości lub niektórych części Inwestycji pn. „…”, tj. wydatki na projekt, obsługę placu budowy i nadzór inwestorski, wykorzystywane zarówno do czynności niepodlegających opodatkowaniu (w zakresie realizowania zadania własnego Gminy z dotyczącego gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego), jak również do czynności opodatkowanych w ramach świadczenia usługi komunikacji miejskiej. Skoro nie będą mieli Państwo możliwości wskazania jaka część ww. wydatków dotyczących całości lub niektórych części Inwestycji służy czynnościom opodatkowanym VAT a jaka niepodlegającym VAT, to w celu odliczenia podatku naliczonego będą Państwo zobowiązani zastosować przepisy art. 86 ust. 2a i kolejne ustawy o VAT.

W związku z powyższym, będą mieli Państwo prawo do obniżenia kwoty VAT należnego z tytułu świadczenia usługi komunikacji miejskiej o kwotę VAT naliczonego z tytułu opisanych w pkt 11 wydatków, tj. na projekt, obsługę placu budowy i nadzór inwestorski, służących Inwestycji pn. „…”, przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a i kolejne ustawy o VAT, obliczonego dla Urzędu Miejskiego, odrębnie dla każdego z ww. zadań. Przy czym prawo to będzie przysługiwało, o ile nie wystąpią przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy o VAT.

Tym samym stanowisko w zakresie pytania nr 11 należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Informuję, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym w złożonym wniosku.

W analizowanej sprawie w zakresie prawa do obniżenia kwoty VAT należnego o kwotę VAT naliczonego przez Państwa przy zastosowaniu prewspółczynnika, o którym mowa w art. 86 ust. 2a i kolejne ustawy o VAT, nie podlegała ocenie kwestia braku możliwości przyporządkowania wydatków w całości do czynności opodatkowanych VAT.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Odnośnie powołanych interpretacji indywidualnych, należy zauważyć, że interpretacje przepisów prawa podatkowego wydawane są w indywidualnych sprawach podatników i niewątpliwie kształtują sytuację prawną tych podatników w sprawach będących przedmiotem rozstrzygnięcia, lecz dotyczą konkretnych stanów faktycznych i nie mają mocy prawa powszechnie obowiązującego co oznacza, że należy je traktować indywidualnie.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy co oznacza, że w przypadku gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Stosownie do art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329, ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).