Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 czerwca 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 3 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy wyłączenia spod opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży składników majątku służących działalności gospodarczej w zakresie dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej wchodzących w skład masy upadłości … S.A. Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 września 2022 r. (data wpływu 29 września 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

… S.A., które od dnia `(...)` r. pozostają w upadłości, do dnia jej ogłoszenia prowadziły dwa rodzaje działalności: działalność podstawową polegającą na produkcji maszyn i urządzeń do przemysłu spożywczego oraz - od `(...)` r. - prowadziły działalność polegającą na dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej.

Ta ostatnia działalność jest prowadzona przy wykorzystaniu własnych sieci niskiego napięcia na terenie dawnego … , stanowiącego wówczas kompleks przemysłowy o powierzchni 0,07 km2 (7,3 ha) wyposażony w uzbrojenie techniczne pozwalające na korzystanie z energii stosunkowo dużej mocy z własnej sieci energetycznej.

W związku z prowadzoną działalnością w zakresie dystrybucji energii elektrycznej przedsiębiorstwo … uzyskało z urzędu w 1999 r. koncesje na przesyłanie i dystrybucję energii elektrycznej oraz na obrót energią elektryczną. Natomiast w `(...)` r. na własny wniosek przedsiębiorstwo uzyskało koncesję na dystrybucję energii elektrycznej oraz koncesję na obór energią elektryczną; obydwie koncesje udzielono na okres do końca `(...)` r.

Na podstawie decyzji … upadłe przedsiębiorstwo jest operatorem systemu dystrybucyjnego elektroenergetycznego (tak zwanym `(...)`) … w upadłości na obszarze określonym w koncesji na dystrybucję energii. Ostatnia decyzja w tym przedmiocie została wydana w dn. `(...)` r. i obowiązuje w okresie od `(...)` r. do `(...)` r.

Przedsiębiorstwo … nie wytwarza energii elektrycznej i nie ma dostępu do sieci przesyłowej. Energię tę nabywa na wolnym rynku, która jest następnie dostarczana do sieci … przez lokalnego dystrybutora tj. … S.A. W dacie ogłoszenia upadłości i dotychczas dystrybuuje ono i sprzedaje energię do 15 odbiorców będących przedsiębiorcami. Dostawa energii do tych odbiorców odbywa się na podstawie umów kompleksowych zawartych z każdym z nich, a rozliczanie jest dokonywane przez układy pomiarowe dla każdego punktu poboru na podstawie zatwierdzonej przez `(...)`. oraz cennika energii elektrycznej (cennik własny niepodlegający zatwierdzeniu przez URE).

Infrastruktura służąca opisanej działalności gospodarczej obejmuje następujące składniki majątkowe:

1. majątek nieruchomy (grunt, budynki) w postaci:

- prawa użytkowania wieczystego części nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę o numerze ewidencyjnym … , obręb nr … o powierzchni … m2 położoną w … wraz z prawem własności posadowionego na niej budynku kompresorowni i trafostacji o powierzchni użytkowej 149,50 m2 stanowiącego odrębny od gruntu przedmiot własności; dla nieruchomości prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w … , VI Wydział Ksiąg Wieczystych księga wieczysta nr … (poz. `(...)` spisu inwentarza); wskazana działka jest położona w bezpośrednim sąsiedztwie tak zwanej „działki głównej” (nr … , zabudowanej halą produkcyjno-montażowa, stolarnią, budynkiem socjalno-biurowym i kotłownią);

- prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę o numerze ewidencyjnym … , obręb nr … o powierzchni `(...)` m2 położoną w … wraz z prawem własności posadowionego na niej budynku energetycznego (Główna Stacja Zasilania) o powierzchni użytkowej `(...)` m2 stanowiącego odrębny od gruntu przedmiot własności; dla nieruchomości prowadzona jest przez Sąd Rejonowy w … , VI Wydział Ksiąg Wieczystych księga wieczysta nr … (poz. `(...)` spisu inwentarza); wskazana nieruchomość nie jest położona w bezpośrednim sąsiedztwie pozostałych działek …

2. pozostałe składniki, na które składają się przede wszystkim urządzenia trwale związane z gruntem, urządzenia trwale związane z budynkami, wyposażenie budynków, w szczególności:

- dwie linie kablowe zasilające 15 kV z … - … - linie kablowe po przebudowie w roku 1997 na kable … 3 x 120 mm2 o długości ok. 1860 m każda (kable są własnością upadłego);

- dwie linie kablowe 15 kV wewnętrzne zasilające stację OST - 2 (oddziałowa stacja transformatorowa) o długości ok. 860 m każda - po modernizacji; - w roku 2008 - linia nr 1; - w roku 2015 - linia nr 2; obie linie zostały wykonane kablem … 1 x 120 mm2.

Rozdział energii następuje poprzez dwie stacje energetyczne:

- stację energetyczną GSZ - 15 kV … (Główna Stacja Zasilania …) oddaną do użytku w roku 1987, wyposażoną w:

· rozdzielnię SR -15 kV - 14-polowa,

· dwa transformatory 800 kVA 15/04 kV każdy,

· rozdzielnię niskiego napięcia 04 kV.

- oddziałową stację energetyczną 15 / 04 kV OST-2, wyposażoną w:

· rozdzielnię SR -15 kV - 8-polową po modernizacji w roku 1991,

· dwa transformatory 800 kVA 15 / 04 kV każdy,

· rozdzielnię niskiego napięcia 04 kV po modernizacji w roku 1991.

- zestaw komputerowy z oprogramowaniem do odczytu energii.

Wszystkie wymienione wyżej składniki majątkowe służyły i służą wyłącznie działalności gospodarczej w dziedzinie dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej; nigdy nie służyły one działalności produkcyjnej. Co istotne, obiekty samego przedsiębiorstwa …, które służyły zaniechanej obecnie działalności produkcyjnej były i są nadal zasilane z jego sieci dystrybucyjnej elektroenergetycznej.

Wspomniana wyżej w pkt 1 działka nr …, na której posadowiony jest budynek kompresorowni i trafostacji, wpisana jest obecnie w jednej księdze wieczystej kw … z działką nr … , będącą tak zwaną działką główną. Na działce nr … posadowione są przede wszystkim hala produkcyjno-montażowa, stolarnia, budynek socjalno-biurowy i kotłownia. Z uwagi jednak na wyodrębnienie geodezyjne obydwu działek i ich odmienną funkcję gospodarczą, na wniosek Syndyka uzasadniony przygotowaniami do sprzedaży działki głównej, Prezydent Miasta … (wykonujący zadania z zakresu administracji rządowej w sprawach gospodarowania nieruchomościami Skarbu Państwa) pismem z dn. 09.03.2022 r. (załącznik nr 8 do niniejszego pisma) wyraził zgodę na podział nieruchomości poprzez odłączenie działki nr … (działki głównej) z księgi wieczystej kw nr … i założenie dla niej nowej księgi wieczystej. Oznacza to, że właściciel nieruchomości potwierdził odrębność działki głównej nr … od działki nr … o przeznaczeniu „energetycznym” i wyraził zgodę na to, aby stały się odrębnymi nieruchomościami w znaczeniu wieczysto-księgowym.

Po ogłoszeniu upadłości, co nastąpiło na mocy postanowienia Sądu Rejonowego w … V Wydział Gospodarczy z dn. 04.12.2019 r., sygn. akt … , Syndyk masy upadłości prowadził przedsiębiorstwo upadłego w zakresie działalności produkcyjnej do końca lutego 2020 r. Przemawiała za tym potrzebna dokończenia realizacji zamówień, dostępność załogi i zapasów.

Natomiast działalność przedsiębiorstwa upadłego w zakresie działalności koncesjonowanej dotyczącej dystrybucji energii elektrycznej, jako dochodowa i niezbędna dla zapewnienia dopływu energii dla 15 odbiorców, prowadzona jest nieprzerwanie dotychczas. Sędzia komisarz na podstawie art. 206 ust. 1 pkt 1 Pr. upadł. postanowieniem z dn. 06.04.2020 r. (załącznik nr 7 do niniejszego pisma) udzielił Syndykowi masy upadłości zezwolenia na dalsze prowadzenie przedsiębiorstwa upadłego w zakresie koncesjonowanym, trwające dłużej niż 3 miesiące od dnia ogłoszenia upadłości.

Działalność produkcyjna oraz działalność w zakresie dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej prowadzone były zawsze w ramach jednego przedsiębiorstwa w znaczeniu podmiotowym działającego pod firmą … S.A.

Dla celów rejestrowych i podatkowych do sądu rejestrowego i urzędu skarbowego składane było (i stan ten się nie zmienił) jedno sprawozdanie finansowe. Natomiast księgowość sporządza dodatkowo (na wewnętrzne potrzeby) „rachunek wyników” dotyczący tylko działalności energetycznej.

W celu obsługi „działalności energetycznej” dla spółki … w upadłości prowadzony jest rachunek bankowy, który jest odrębny od rachunku bieżącego.

Działalność koncesjonowana prowadzona przez przedsiębiorstwo … S.A. była w niewielkim zakresie wyodrębniona organizacyjnie w strukturze całego przedsiębiorstwa.

Zagadnienia dotyczące utrzymania infrastruktury energetycznej, podobnie jak zagadnienia dotyczące utrzymania wszelkiej innej infrastruktury przedsiębiorstwa stanowiły przedmiot działania Działu … . W ostatnim okresie przed ogłoszeniem upadłości dozór energetyczny został zlecony zewnętrznemu przedsiębiorstwu, które sprawowało go i nadal sprawuje poprzez byłego pracownika … S.A. W razie konieczności usunięcia awarii instalacji energetycznych angażowany jest także uprawniony elektryk, który współpracuje z Syndykiem masy upadłości na podstawie umowy cywilnoprawnej. Wsparcie biurowe (w tym sporządzanie dla … wymaganych przez Prawo energetyczne sprawozdań, ankiet i wykazów) zapewnia osoba zatrudniona na podstawie umowy o pracę. Zajmuje się ona także wsparciem dla księgowej, zaś wykonywana przez nią praca polega na naliczaniu odbiorcom opłat za sprzedawaną i dystrybuowaną energię elektryczną oraz fakturowaniu w związku z likwidacją składników dawnej części produkcyjnej przedsiębiorstwa, jak również prowadzeniem ewidencji środków trwałych całego przedsiębiorstwa.

Rachunkowość … S.A., także w zakresie dotyczącym działalności koncesjonowanej, prowadzi księgowa zatrudniona na podstawie umowy o pracę.

W najbliższym czasie Syndyk masy upadłości … S.A. zamierza zbyć w ramach jednej umowy wszystkie wymienione składniki majątku związane z dystrybucją i sprzedażą energii elektrycznej. W oparciu o ten majątek nabywca zamierza dalej prowadzić działalność gospodarczą w zakresie dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej.

Umowa sprzedaży będzie obejmowała wszystkie składniki majątkowe związane ze wskazaną wyżej działalnością gospodarczą. Nabywca w umowie sprzedaży przejmie prawa i obowiązki upadłego wynikające z umów kompleksowych o świadczenie usług dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej, zawartych przez upadłego z odbiorcami końcowymi. Natomiast transakcją tą nie będą objęte ani wierzytelności, ani też zobowiązania upadłej spółki. Zgodnie z przepisami prawa upadłościowego wszystkie wierzytelności powinny zostać ściągnięte przez syndyka masy upadłości, zaś zobowiązania powinny zostać zaspokojone w ramach prowadzonego postępowania upadłościowego.

Ponadto w uzupełnieniu wniosku wskazano:

a) Na pytanie o treści: „Czy podmiot nabywający składniki majątku … S.A. w ramach umowy, o której mowa we wniosku, będzie miał faktyczną możliwość kontynuowania działalności zbywcy w zakresie dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej wyłącznie w oparciu o nabywane składniki będące przedmiotem ww. umowy?”, wskazano, że tak. Podmiot nabywający składniki majątku Upadłego na podstawie umowy sprzedaży będzie miał faktyczną możliwość kontynuowania działalności prowadzonej obecnie przez zbywcę w zakresie dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej i to wyłącznie w oparciu o składniki będące przedmiotem sprzedaży. Nabywane składniki majątkowe są w takim stanie technicznym, że nabywca będzie mógł prowadzić na ich bazie powyższą działalność bezpośrednio po zawarciu umowy sprzedaży, bez potrzeby uprzedniego przeprowadzania modernizacji. Infrastruktura energetyczna przedsiębiorstwa cechuje się wprawdzie dość znacznym zużyciem, lecz nie jest uszkodzona (wszelkie usterki są natychmiastowo usuwane), funkcjonuje w sposób zgodny z obowiązującymi przepisami i zapewnia realizację (obecnie przez Syndyka a następnie przez nabywcę) umów kompleksowych o świadczenie usługi dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej zawartych z 15 odbiorcami. Natomiast w dłuższej perspektywie czasowej wskazana jest modernizacja części urządzeń.

b) Na pytanie: „Czy konieczne będzie angażowanie przez nabywcę w celu prowadzenia działalności w zakresie dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej innych składników majątku, które nie będą przedmiotem transakcji, o której mowa we wniosku?”, wskazano, że nie. Nie będzie konieczne angażowanie przez nabywcę w celu prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej składników majątkowych niebędących przedmiotem planowanej umowy. Infrastruktura energetyczna jest kompletna. Natomiast, jak już była mowa wyżej w pkt a), w dłuższej perspektywie czasowej wskazana jest modernizacja sieci, w zależności od możliwości inwestycyjnych nabywcy. W ramach modernizacji nabywca będzie mógł zastąpić nabyte od Wnioskodawcy składniki majątkowe (w oparciu, o które zbywca prowadził działalność w zakresie dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej) innymi składnikami o takim samym przeznaczeniu, czyli np. urządzeniami o lepszych parametrach czy cechującymi się niższym stopniem zużycia. Potrzeba modernizacji w przyszłości może też wynikać z nałożenia określonych obowiązków na operatorów systemów dystrybucyjnych.

c) Na pytanie: „Czy nabywca ww. składników majątku będzie podejmował dodatkowe działania niezbędne do prowadzenia działalności w zakresie dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej w oparciu o przejęte składniki majątku? Jeżeli tak, to proszę je wymienić.”, wskazano, że dodatkowymi działaniami, które nabywca będzie musiał podjąć, aby móc prowadzić działalność w zakresie dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej, będzie zatrudnienie pracowników. Natomiast jeszcze przed zawarciem umowy sprzedaży przyszły nabywca musi (zgodnie z wymogami Regulaminu sprzedaży obowiązującego w toczącym się postępowaniu upadłościowym) uzyskać koncesję na obrót i na dystrybucję energii elektrycznej. Przyszły nabywca zawarł z Syndykiem w dn. `(...)`. przedwstępną umowę sprzedaży a obecnie … prowadzi na wniosek przyszłego nabywcy postępowanie administracyjne o udzielenie koncesji na sprzedaż i koncesji na dystrybucję energii elektrycznej.

Jednocześnie Wnioskodawca wskazał nową okoliczność faktyczną zaistniałą po złożeniu wniosku o wydanie interpretacji, tj.: umową sprzedaży zawartą w dniu `(...)` r. w formie aktu notarialnego przed notariuszem w …, Wnioskodawca zlikwidował najistotniejszy składnik masy upadłości … S.A. w postaci tak zwanej „działki głównej”. Jest to prawo wieczystego użytkowania części nieruchomości zapisanej w księdze wieczystej Kw nr … stanowiącej działkę nr … (położoną w …) o pow. 1,3393 ha wraz z prawem własności wszystkich posadowionych na niej budynków (w tym hali produkcyjno-montażowej, stolarni, kotłowni i budynku socjalno-biurowego) i budowli.

Ponadto zlikwidowano już przeważającą część majątku ruchomego służącego działalności produkcyjnej. Do sprzedaży pozostały przedstawiające bardzo niską wartość zapasy materiałów produkcyjnych i zapasy części zamiennych, wózek widłowy oraz w wysokim stopniu wyeksploatowane i nieliczne inne ruchomości (w szczególności narzędzia, oprzyrządowanie, kilkanaście sztuk mebli, kilkanaście wózków ręcznych, dwie niewielkie maszyny i grzejniki elektryczne).

Pytanie

Czy sprzedaż przez Syndyka masy upadłości … S.A. składników majątku służących działalności gospodarczej w zakresie dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej będzie wyłączone spod opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług?

Pani stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, do sprzedaży składników majątku związanego z dystrybucją i sprzedażą energii elektrycznej, nie będą stosowane przepisy tej ustawy.

Przepis art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług stanowi, że przepisów tej ustawy nie stosuje się do sprzedaży przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Sama ustawa o podatku od towarów i usług nie zawiera definicji terminu „przedsiębiorstwo”. Stąd też w celu ustalenia jego znaczenia należy sięgnąć do art. 551 Kodeksu cywilnego, który zawiera legalną definicję przedsiębiorstwa w znaczeniu przedmiotowym. Przepis paragrafu pierwszego tego artykułu stanowi, że przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Przywołanej wyżej definicji przedsiębiorstwa w pełni odpowiada zespół składników majątku spółki … S.A. służący dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej. Takiej oceny nie zmienia okoliczność, że Syndyk masy upadłości nie zbędzie zobowiązań i wierzytelności związanych z tym przedsiębiorstwem. Jak bowiem wskazuje się w orzecznictwie zarówno sądów powszechnych, jak też sądów administracyjnych, w świetle art. 551 KC, jeżeli braki w określonych nabytych składnikach majątku nie mają istotnego znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstwa jako takiego, to nie mogą one przesądzić, że nie doszło do jego dostawy. Dla zbycia przedsiębiorstwa wystarczające jest przeniesienie na nabywcę minimum środków pozwalających na kontynuowanie realizowanej uprzednio w tym przedsiębiorstwie działalności gospodarczej tak np. wyrok NSA z 25 kwietnia 2018 r., sygn. I FSK 1204/16).

Z ostrożności należy też wskazać, że składniki majątku służące spółce … S.A. do prowadzenia działalności polegającej na dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej nie może być traktowane jako zorganizowana część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług. Ten ostatni przepis stanowi, że zorganizowana część przedsiębiorstwa to organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania. W świetle tego przepisu za zorganizowaną część przedsiębiorstwa można uznać taki zespół składników, który jest wyodrębniony organizacyjnie i finansowo w ramach istniejącego przedsiębiorstwa.

Tymczasem, jak wskazano wyżej, składniki majątku związanego z dystrybucją i sprzedażą energii elektrycznej nie służyły prowadzeniu działalności produkcyjnej spółki … S.A. W istocie, spółka posiadała dwa przedsiębiorstwa w znaczeniu przedmiotowym, w ramach których były prowadzone dwa rodzaje działalności.

W tym stanie, skoro składniki majątku służące w … S.A. dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej stanowią przedsiębiorstwo, to zgodnie z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, przepisów tego aktu nie stosuje się do ich zbycia.

Ponadto w uzupełnieniu wniosku, wskazano, że w świetle udzielonej odpowiedzi na trzy pytania zadane przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej w wezwaniu do uzupełnienia wniosku dotychczasowe stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego (zaprezentowane we wniosku) nie uległo zmianie.

Przeciwnie, udzielone przez Wnioskodawcę odpowiedzi potwierdzają, iż będące przedmiotem planowanej sprzedaży składniki majątkowe pozwolą nabywcy na kontynuowanie działalności gospodarczej (polegającej na sprzedaży i dystrybucji energii elektrycznej) wykonywanej dotychczas przez zbywcę (Wnioskodawcę - Syndyka masy upadłości) a przedtem (tj. przez dniem ogłoszenia upadłości) przez … S.A. Składniki te składają się zatem na przedsiębiorstwo, w związku z czym na mocy art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług przepisów tejże ustawy nie stosuje się do planowanej sprzedaży.

Mając na uwadze odpowiedź na pytanie nr 3 z wezwania Wnioskodawca z ostrożności podnosi, iż zgodnie z utrwalonym poglądem judykatury (np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dn. 5 grudnia 2017 r., sygn. I SA/Gd 1130/17) konieczność uzyskania przez nabywcę koncesji umożliwiającej prowadzenie działalności gospodarczej na nabytych składnikach, będącej kontynuacją działalności zbywcy, nie oznacza, iż nie doszło do zbycia przedsiębiorstwa.

WSA trafnie podniósł w ww. orzeczeniu (podzielając stanowisko organów podatkowych), iż przepisy ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne nie przewidują możliwości zbycia koncesji, gdyż ma ona charakter publicznoprawnego uprawnienia podmiotowego i z tej przyczyny wyłączona jest z obrotu cywilnoprawnego. Wprawdzie w stanie faktycznym sprawy, na kanwie której zapadło powyższe orzeczenie, chodziło o zbycie stacji paliw a problem dotyczył koncesji na obrót paliwem, jednakże wywody WSA mają zastosowanie także do stanu faktycznego przedstawionego w niniejszej sprawie. Mamy tu bowiem do czynienia z koncesją na obrót i z koncesją na dystrybucję energii elektrycznej, udzielanymi również na podstawie przepisów ustawy Prawo energetyczne. Aktualność zachowuje w związku z tym stanowisko zaprezentowane przez organy podatkowe a zacytowane w uzasadnieniu powołanego wyżej wyroku WSA, iż koncesja jest aktem o charakterze konstytutywnym i osobistym, dającym koncesjonariuszowi określone prawa, skuteczne wobec osób trzecich oraz wobec organu administracji publicznej. Koncesja jest więc aktem ściśle związanym z właściwościami podmiotu, który ją uzyskał.

Należy zwrócić uwagę, iż w judykaturze (np. wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z dn. 5 grudnia 2017 r., sygn. I SA/Gd 1130/17, wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 20 marca 2012r. sygn. akt I FSK 815/11) podkreśla decydujące znaczenie przy określaniu zakresu omawianego przepisu elementu funkcjonalnego tj. możliwości realizowania określonych zadań gospodarczych. W kontekście uregulowań wspólnotowych nie ma podstaw do przyjęcia, że przeniesienie zobowiązań (długów, wierzytelności) jest tą okolicznością, która decyduje bądź współdecyduje o możliwości wyłączenia spod opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Wychodząc z powyższych trafnych założeń należy zauważyć, że zbywane składniki majątkowe mogą funkcjonować jako niezależne przedsiębiorstwo. Właśnie kryterium funkcjonalne - okoliczność, że zbywane składniki nie są tylko zbiorem, lecz zespołem, jest w niniejszej sprawie bezspornie spełnione, podobnie jak w stanie faktycznym opisanej wyżej sprawy dot. stacji paliw.

Zważywszy na sprzedaż przez Wnioskodawcę w dniu 29.08.2022 r. (a zatem już po złożeniu wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej) przeważającej części majątku upadłego (o czym mowa wyżej), własne stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej zdarzenia przyszłego stało się tym bardziej zasadne.

We wniosku skonkludowano, iż w istocie rzeczy Spółka (Upadły) posiadała dwa przedsiębiorstwa w znaczeniu przedmiotowym, w ramach których były prowadzone dwa rodzaje działalności - produkcyjna i energetyczna. Zatem składniki majątku służące w … S.A. dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej stanowiły przedsiębiorstwo. Po ogłoszeniu upadłości przedsiębiorstwo to prowadzi Syndyk masy upadłości (zgodnie z zezwoleniem Sędziego komisarza wydanym w trybie art. 206 ust. 1 pkt Pr.up. w zw. z art.213 Pr.up.).

Natomiast obecnie (po 29.08.2022 r.) w masie upadłości znajdują się, prócz zespołu składników majątkowych służących prowadzonej przez Syndyka działalności gosp. w dziedzinie obrotu i dystrybucji energii elektrycznej, tylko nieliczne pozostałości dawnego przedsiębiorstwa produkcyjnego. W istocie rzeczy brak jest składników majątkowych, w oparciu o które Upadła Spółka (a następnie w okresie od dnia ogłoszenia upadłości do dnia 29.02.2020 r. Syndyk) prowadziła działalność gospodarczą w zakresie produkcji maszyn i urządzeń do przemysłu spożywczego. Zatem mające być przedmiotem planowanej sprzedaży składniki majątkowe w okolicznościach sprawy stanowią nie część przedsiębiorstwa Upadłego, lecz przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55 (1) K.c. w zw. z art. 6 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Tym samym na mocy wskazanego przepisu ustawy o VAT (podatek od towarów i usług) nie znajduje ona zastosowania w przypadku planowanej sprzedaży.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, (…).

Stosownie do treści art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:

Przepisów ustawy, nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.

Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 551 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360).

Zgodnie z art. 551 Kodeksu cywilnego:

Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.

Obejmuje ono w szczególności:

1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);

2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;

3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;

4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;

5. koncesje, licencje i zezwolenia;

6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;

7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;

8. tajemnice przedsiębiorstwa;

9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.

Zatem składniki materialne i niematerialne, wchodzące w skład przedsiębiorstwa, powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, tak żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej.

Jak stanowi art. 552 Kodeksu cywilnego:

Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.

Natomiast przepis art. 2 pkt 27e ustawy stanowi, że:

Pod pojęciem zorganizowanej części przedsiębiorstwa rozumie się organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, który zarazem mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące te zadania.

Zorganizowana część przedsiębiorstwa, jako przedmiot zbycia, musi zatem stanowić całość pod względem organizacyjnymi i funkcjonalnym, co oznacza, że najistotniejsze dla przedmiotowego zagadnienia jest ustalenie, czy przenoszony majątek stanowi na tyle zorganizowany kompleks praw, obowiązków i rzeczy, że zdolny jest do realizacji zadań gospodarczych przypisywanych przedsiębiorstwu.

Podstawowym wymogiem dla uznania, że transakcja dotyczy zorganizowanej części przedsiębiorstwa jest to, aby stanowiła ona zespół składników materialnych i niematerialnych (w tym zobowiązań). Kolejnym warunkiem jest wydzielenie tego zespołu w istniejącym przedsiębiorstwie, które winno zachodzić na trzech płaszczyznach: organizacyjnej, finansowej i funkcjonalnej (przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych).

Wyodrębnienie organizacyjne oznacza, że zorganizowana część przedsiębiorstwa ma swoje miejsce w strukturze organizacyjnej podatnika jako dział, wydział, oddział, itp. Ocena ta musi być dokonana według podstawowego kryterium, tj. ustalenia, jaką rolę składniki majątkowe i związane z nimi prawa materialne odgrywały w funkcjonowaniu dotychczasowego przedsiębiorstwa (na ile stanowiły wyodrębnioną organizacyjnie całość). Elementami zespołu składników materialnych i niematerialnych, stanowiących zorganizowaną część przedsiębiorstwa, powinny być w szczególności aktywa obrotowe, ale także czynnik ludzki, a więc pracowniczy. Przy czym w doktrynie zwraca się uwagę, że organizacyjne wyodrębnienie powinno być dokonane na bazie statutu, regulaminu lub innego aktu o podobnym charakterze. Organizacyjny aspekt wyodrębnienia oznacza, że składniki tworzące „część przedsiębiorstwa” powinny posiadać cechę zorganizowania. Cecha ta powinna występować w „istniejącym przedsiębiorstwie”, a więc w ramach prowadzonej działalności i dotyczyć określonego zespołu składników tworzących część tego przedsiębiorstwa.

Wyodrębnienie finansowe nie oznacza samodzielności finansowej, ale sytuację, w której przez odpowiednią ewidencję zdarzeń gospodarczych możliwe jest przyporządkowanie przychodów i kosztów oraz należności i zobowiązań do zorganizowanej części przedsiębiorstwa.

Ponadto, wymagane jest, aby zorganizowana część przedsiębiorstwa mogła stanowić potencjalne, niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące zadania gospodarcze, których realizacji służy w istniejącym przedsiębiorstwie. Oznacza to, że przez zorganizowaną część przedsiębiorstwa można rozumieć wyłącznie tę część przedsiębiorstwa, która jest przede wszystkim wyodrębniona organizacyjnie, ale także posiada wewnętrzną samodzielność finansową.

Natomiast wyodrębnienie funkcjonalne należy rozumieć jako przeznaczenie do realizacji określonych zadań gospodarczych. Zorganizowana część przedsiębiorstwa musi stanowić funkcjonalnie odrębną całość – obejmować elementy niezbędne do samodzielnego prowadzenia działań gospodarczych, którym służy w strukturze przedsiębiorstwa. Aby zatem część mienia przedsiębiorstwa mogła być uznana za jego zorganizowaną część, musi ona – obiektywnie oceniając – posiadać potencjalną zdolność do funkcjonowania jako samodzielny podmiot gospodarczy. Składniki majątkowe materialne i niematerialne wchodzące w skład zorganizowanej części przedsiębiorstwa muszą zatem umożliwić nabywcy podjęcie działalności gospodarczej w ramach odrębnego przedsiębiorstwa.

Zatem daną transakcję można uznać za zbycie przedsiębiorstwa lub ZCP, jeżeli na moment jej przeprowadzenia spełnione są łącznie następujące kryteria:

- przenoszony na nabywcę zespół składników zawiera zespół składników majątku (zaplecze) umożliwiający kontynuację działalności prowadzonej przez zbywcę wystarczający do prowadzenia tej działalności,

- nabywca - w ramach swojej działalności - ma zamiar kontynuowania działalności prowadzonej w dotychczasowym zakresie przez zbywcę przy pomocy szeregu składników majątkowych będących przedmiotem transakcji.

Dla przesądzenia analizowanego kryterium należy ocenić czy zespół składników majątkowych stanowiący przedsiębiorstwo lub ZCP zawiera składniki pozwalające na kontynuowanie działalności gospodarczej realizowanej uprzednio przez zbywcę bez konieczności:

- angażowania przez nabywcę innych składników majątku, które nie są przedmiotem transakcji lub

- podejmowania dodatkowych działań faktycznych lub prawnych (np. zawarcia umów) niezbędnych do prowadzenia działalności gospodarczej w oparciu o przejęte składniki.

W związku z powyższym, w rozumieniu przepisów podatkowych, aby określony zespół składników majątkowych mógł zostać zakwalifikowany jako zorganizowana część przedsiębiorstwa, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej, ale musi się ona odznaczać pełną odrębnością niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym.

Zorganizowaną część przedsiębiorstwa tworzą więc składniki, będące we wzajemnych relacjach, takich, by można było mówić o nich jako o zespole, a nie o zbiorze przypadkowych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego.

Oznacza to, że zorganizowana część przedsiębiorstwa nie jest sumą poszczególnych składników, przy pomocy których będzie można prowadzić odrębny zakład, lecz zorganizowanym zespołem tych składników, przy czym punktem odniesienia jest tutaj rola, jaką składniki majątkowe odgrywają w funkcjonowaniu przedsiębiorstwa (na ile stanowią w nim wyodrębnioną organizacyjnie i funkcjonalnie całość).

Jednocześnie zorganizowana część przedsiębiorstwa powinna być gospodarczo samodzielna, zanim dojdzie do transakcji zbycia. Zatem wydzielona jednostka jeszcze przed jej zbyciem powinna uzyskać samodzielność gospodarczą i realizować ją w praktyce. Skutki prawne po stronie zbywcy nie powinny bowiem zależeć od zdarzeń przyszłych i niepewnych (samodzielne realizowanie zadań gospodarczych) powstałych już w innym podmiocie (u nabywcy).

Podsumowując, na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług mamy do czynienia ze zorganizowaną częścią przedsiębiorstwa, jeżeli spełnione są łącznie następujące przesłanki:

1. istnieje zespół składników materialnych i niematerialnych, w tym zobowiązania,

2. zespół ten jest organizacyjnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie,

3. składniki te przeznaczone są do realizacji określonych zadań gospodarczych,

4. zespół tych składników mógłby stanowić niezależne przedsiębiorstwo samodzielnie realizujące ww. zadania gospodarcze.

Tę ostatnią przesłankę rozumie się zazwyczaj jako potencjalną zdolność (zorganizowanej części przedsiębiorstwa) do niezależnego działania gospodarczego jako samodzielnego podmiotu gospodarczego i to jeszcze w ramach istniejącego przedsiębiorstwa. Zorganizowana część przedsiębiorstwa winna mieć również zdolność zaistnienia jako niezależne przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 ustawy.

Brak zaistnienia którejkolwiek z omawianych powyżej przesłanek wyklucza uznanie zespołu składników majątkowych przedsiębiorstwa za jego zorganizowaną część w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Zaznaczenia wymaga, że definicja zorganizowanej części przedsiębiorstwa zawarta w przepisie art. 2 pkt 27e ustawy o podatku od towarów i usług, nie jest definicją samoistną, lecz należy rozpatrywać ją m.in. w kontekście uregulowań art. 6 pkt 1 ustawy, który wyłącza z opodatkowania podatkiem od towarów i usług zbycie składników majątkowych i niemajątkowych uprzednio wyodrębnionych organizacyjnie i finansowo w istniejącym przedsiębiorstwie, przeznaczonych do realizacji określonych zadań gospodarczych, nie dotyczy zaś zbycia poszczególnych składników majątkowych przedsiębiorstwa.

Zgodnie z art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 r. s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą 2006/112/WE”:

W przypadku przekazania, odpłatnie lub nieodpłatnie lub jako aportu do spółki całości lub części majątku, państwa członkowskie mogą uznać, że dostawa towarów nie miała miejsca i że w takim przypadku osoba, której przekazano towary, będzie traktowana jako następca prawny przekazującego. (…)

Z powyższego przepisu wynika, że wprowadza on, tak samo jak ma to miejsce w ustawie o podatku od towarów i usług, możliwość wyłączenia z zakresu opodatkowania przekazania całości lub części majątku przedsiębiorstwa.

Zakres powyższego wyłączenia zdefiniował w wyrokach Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W wyroku z dnia 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie – nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu – do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego. Natomiast w wyroku C-444/10 z dnia 10 listopada 2011 r. TSUE wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.

Podobnie Trybunał wypowiedział się w wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, wskazując, że regulacja art. 5(8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. Kwestię, czy całość ta musi obejmować określone dobra, zarówno ruchome, jak nieruchome, należy rozpatrywać z punktu widzenia charakteru prowadzonej działalności gospodarczej.

Z przywołanych orzeczeń wynika, że wyodrębnienie organizacyjne i finansowe (wskazane przepisami ustawy) nie musi mieć charakteru bardzo sformalizowanego. Bardziej istotne jest wyodrębnienie stricte funkcjonalne, które pozwala na dalsze funkcjonowanie części przedsiębiorstwa w sposób niezależny po oddzieleniu jego od reszty przedsiębiorstwa.

O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją.

W niniejszej sprawie mamy do czynienia z przedsiębiorstwem będącym w upadłości, zatem zasadne jest odwołanie się do przepisów ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe (Dz. U. z 2022 r., poz. 708).

W myśl art. 306 Prawa upadłościowego:

Po ogłoszeniu upadłości syndyk niezwłocznie przystępuje do spisu inwentarza i oszacowania masy upadłości oraz sporządzenia planu likwidacyjnego. Syndyk składa sędziemu-komisarzowi spis inwentarza wraz z planem likwidacyjnym w terminie trzydziestu dni od dnia ogłoszenia upadłości. Plan likwidacyjny określa proponowane sposoby sprzedaży składników majątku upadłego, w szczególności sprzedaży przedsiębiorstwa, termin sprzedaży, preliminarz wydatków oraz ekonomiczne uzasadnienie dalszego prowadzenia działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 307 ust. 1 Prawa upadłościowego:

Na podstawie spisu inwentarza i innych dokumentów upadłego oraz oszacowania syndyk sporządza sprawozdanie finansowe na dzień poprzedzający ogłoszenie upadłości i niezwłocznie przedkłada je sędziemu-komisarzowi.

Stosownie do art. 308 ust. 1 Prawa upadłościowego:

Po sporządzeniu spisu inwentarza i sprawozdania finansowego albo po złożeniu pisemnego sprawozdania ogólnego syndyk przeprowadza likwidację masy upadłości.

Na podstawie art. 311 ust. 1 Prawa upadłościowego:

Likwidacji masy upadłości dokonuje się przez sprzedaż z wolnej ręki lub w drodze przetargu lub aukcji przedsiębiorstwa upadłego w całości lub jego zorganizowanych części, nieruchomości i ruchomości, wierzytelności oraz innych praw majątkowych wchodzących w skład masy upadłości albo przez ściągnięcie wierzytelności od dłużników upadłego i wykonanie innych jego praw majątkowych.

Według art. 312 ust. 1 Prawa upadłościowego:

Po ogłoszeniu upadłości można prowadzić dalej przedsiębiorstwo upadłego, jeżeli możliwe jest zawarcie układu z wierzycielami lub możliwa jest sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego w całości lub jego zorganizowanych części.

W myśl art. 312 ust. 2 Prawa upadłościowego:

Jeżeli syndyk prowadzi przedsiębiorstwo upadłego, powinien podjąć wszelkie działania zapewniające zachowanie przedsiębiorstwa co najmniej w niepogorszonym stanie.

Jak stanowi art. 313 ust. 1 Prawa upadłościowego:

Sprzedaż dokonana w postępowaniu upadłościowym ma skutki sprzedaży egzekucyjnej. Nabywca składników masy upadłości nie odpowiada za zobowiązania podatkowe upadłego, także powstałe po ogłoszeniu upadłości.

Stosownie do art. 316 ust. 1 Prawa upadłościowego:

Przedsiębiorstwo upadłego powinno być sprzedane jako całość, chyba że nie jest to możliwe.

Zgodnie z art. 317 ust. 1 Prawa upadłościowego:

Na nabywcę przedsiębiorstwa upadłego przechodzą wszelkie koncesje, zezwolenia, licencje i ulgi, które zostały udzielone upadłemu, chyba że odrębne ustawy stanowią inaczej.

Na podstawie art. 318 ust. 1 Prawa upadłościowego:

Jeżeli sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego jako całości nie jest możliwa ze względów ekonomicznych lub innych przyczyn, można sprzedać zorganizowaną część przedsiębiorstwa.

Według art. 319 ust. 1 Prawa upadłościowego:

Jeżeli planowana jest sprzedaż przedsiębiorstwa upadłego w całości, przy sporządzaniu spisu inwentarza i oszacowania masy upadłości, albo odrębnie, jeżeli możliwość takiej sprzedaży ujawniła się na późniejszym etapie, biegły wybrany przez syndyka sporządza opis i oszacowanie przedsiębiorstwa upadłego.

Z wniosku wynika, że w … S.A. z siedzibą w … pozostających w upadłości od `(...)` r. występują dwa profile działalności: działalność podstawowa polegająca na produkcji maszyn i urządzeń do przemysłu spożywczego oraz działalność polegająca na dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej. Pani jako syndyk masy upadłości prowadziła przedsiębiorstwo upadłego w zakresie działalności produkcyjnej do końca lutego 2020 r. Umową sprzedaży zawartą 29 sierpnia 2022 r. zlikwidowano najistotniejszy składnik masy upadłości … S.A. w postaci tak zwanej „działki głównej”. Jest to prawo wieczystego użytkowania części nieruchomości stanowiącej działkę nr … wraz z prawem własności wszystkich posadowionych na niej budynków (w tym hali produkcyjno-montażowej, stolarni, kotłowni i budynku socjalno-biurowego) i budowli. Ponadto zlikwidowano już przeważającą część majątku ruchomego służącego działalności produkcyjnej. Do sprzedaży pozostały przedstawiające bardzo niską wartość zapasy materiałów produkcyjnych i zapasy części zamiennych, wózek widłowy oraz w wysokim stopniu wyeksploatowane i nieliczne inne ruchomości (w szczególności narzędzia, oprzyrządowanie, kilkanaście sztuk mebli, kilkanaście wózków ręcznych, dwie niewielkie maszyny i grzejniki elektryczne).

Natomiast działalność przedsiębiorstwa upadłego w zakresie działalności koncesjonowanej prowadzona jest nieprzerwanie dotychczas. W związku z prowadzoną działalnością w zakresie dystrybucji energii elektrycznej przedsiębiorstwo … uzyskało z urzędu w `(...)` r. koncesje na przesyłanie i dystrybucję energii elektrycznej oraz na obrót energią elektryczną. Następnie w `(...)` r. na własny wniosek przedsiębiorstwo uzyskało koncesję na dystrybucję energii elektrycznej oraz koncesję na obór energią elektryczną. Obydwie koncesje udzielono na okres do końca `(...)` r. W dacie ogłoszenia upadłości i dotychczas dystrybuuje ono i sprzedaje energię do 15 odbiorców będących przedsiębiorcami. Dostawa energii do tych odbiorców odbywa się na podstawie umów kompleksowych zawartych z każdym z nich, a rozliczanie jest dokonywane przez układy pomiarowe dla każdego punktu poboru na podstawie zatwierdzonej przez `(...)` Taryfy oraz cennika energii elektrycznej. Infrastruktura służąca opisanej działalności gospodarczej obejmuje następujące składniki majątkowe:

1. majątek nieruchomy (grunt, budynki) w postaci:

- prawa użytkowania wieczystego części nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę o numerze ewidencyjnym … , obręb nr … o powierzchni `(...)` m2 położoną w … wraz z prawem własności posadowionego na niej budynku kompresorowni i trafostacji o powierzchni użytkowej `(...)` m2 stanowiącego odrębny od gruntu przedmiot własności;

- prawa użytkowania wieczystego nieruchomości gruntowej stanowiącej działkę o numerze ewidencyjnym … , obręb nr `(...)` o powierzchni `(...)` m2 położoną w …wraz z prawem własności posadowionego na niej budynku energetycznego (Główna Stacja Zasilania) o powierzchni użytkowej `(...)` m2 stanowiącego odrębny od gruntu przedmiot własności.

2. pozostałe składniki, na które składają się przede wszystkim urządzenia trwale związane z gruntem, urządzenia trwale związane z budynkami, wyposażenie budynków, w szczególności:

- dwie linie kablowe zasilające … - linie kablowe po przebudowie w roku 1997 na kable … 3 x 120 mm2 o długości ok. 1860 m każda (kable są własnością upadłego);

- dwie linie kablowe 15 kV wewnętrzne zasilające stację OST - 2 (oddziałowa stacja transformatorowa) o długości ok. 860 m każda - po modernizacji; - w roku 2008 - linia nr 1; - w roku 2015 - linia nr 2; obie linie zostały wykonane kablem … 1 x 120 mm2.

Działalność koncesjonowana prowadzona przez przedsiębiorstwo … S.A. była w niewielkim zakresie wyodrębniona organizacyjnie w strukturze całego przedsiębiorstwa. Rachunkowość w zakresie dotyczącym działalności koncesjonowanej prowadzi księgowa zatrudniona na podstawie umowy o pracę. Natomiast księgowość sporządza dodatkowo (na wewnętrzne potrzeby) „rachunek wyników” dotyczący tylko działalności energetycznej. W celu obsługi „działalności energetycznej” dla spółki … w upadłości prowadzony jest rachunek bankowy, który jest odrębny od rachunku bieżącego.

W najbliższym czasie … Syndyk masy upadłości … S.A. zamierza zbyć w ramach jednej transakcji wszystkie składniki majątkowe związane z działalnością gospodarczą w zakresie dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej. Nabywca w umowie sprzedaży przejmie prawa i obowiązki upadłego wynikające z umów kompleksowych o świadczenie usług dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej, zawartych przez upadłego z odbiorcami końcowymi. Natomiast transakcją tą nie będą objęte ani wierzytelności, ani też zobowiązania upadłej spółki. Zgodnie z przepisami prawa upadłościowego wszystkie wierzytelności powinny zostać ściągnięte przez syndyka masy upadłości, zaś zobowiązania powinny zostać zaspokojone w ramach prowadzonego postępowania upadłościowego.

W oparciu o ww. majątek nabywca zamierza dalej prowadzić działalność gospodarczą w zakresie dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej. Podmiot nabywający składniki majątku Upadłego na podstawie umowy sprzedaży będzie miał faktyczną możliwość kontynuowania działalności prowadzonej obecnie przez zbywcę w zakresie dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej i to wyłącznie w oparciu o składniki będące przedmiotem sprzedaży. Nie będzie konieczne angażowanie przez nabywcę w celu prowadzenia ww. działalności gospodarczej składników majątkowych niebędących przedmiotem planowanej umowy. Natomiast jeszcze przed zawarciem umowy sprzedaży przyszły nabywca musi, zgodnie z wymogami Regulaminu sprzedaży uzyskać koncesję na obrót i na dystrybucję energii elektrycznej. Przyszły nabywca zawarł z … Syndykiem 18.07.2022 r. przedwstępną umowę sprzedaży a obecnie … prowadzi na wniosek przyszłego nabywcy postępowanie administracyjne o udzielenie koncesji na sprzedaż i koncesji na dystrybucję energii elektrycznej.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że - jak wynika z całokształtu okoliczności sprawy - zespół składników majątkowych wykorzystywany do prowadzenia działalności w zakresie sprzedaży i dystrybucji energii elektrycznej będący przedmiotem sprzedaży jest organizacyjnie, funkcjonalnie i finansowo wyodrębniony w istniejącym przedsiębiorstwie Upadłego. Jednocześnie - jak wynika z opisu sprawy - działalność produkcyjna oraz działalność w zakresie dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej prowadzone były zawsze w ramach jednego przedsiębiorstwa w znaczeniu podmiotowym działającego pod firmą … S.A. Tym samym nie sposób się zgodzić z Pani argumentacją we własnym stanowisku, że spółka posiadała dwa przedsiębiorstwa w znaczeniu przedmiotowym, w ramach których były prowadzone dwa rodzaje działalności.

Ponadto, jak Pani wskazała, nabywca w oparciu o składniki majątkowe będące przedmiotem sprzedaży ma zamiar i faktyczną możliwość kontynuowania działalności prowadzonej obecnie przez Upadłego w zakresie dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej. Zatem ww. zespół składników majątkowych będzie stanowił zorganizowaną część przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 2 pkt 27e ustawy.

Podkreślenia wymaga, że brak przeniesienia koncesji na sprzedaż i dystrybucję energii elektrycznej nie może skutkować pozbawieniem danego zespołu składników majątkowych przymiotu zorganizowanej części przedsiębiorstwa, zwłaszcza jeśli taki transfer jest niemożliwy do przeprowadzenia z uwagi na ograniczenia wynikające z regulacji prawnych. Jak Państwo podali, obecnie … prowadzi na wniosek przyszłego nabywcy postępowanie administracyjne o udzielenie koncesji na sprzedaż i koncesji na dystrybucję energii elektrycznej.

Podsumowując, sprzedaż przez … Syndyka masy upadłości … S.A. zespołu składników majątku służących działalności gospodarczej w zakresie dystrybucji i sprzedaży energii elektrycznej będzie stanowiła czynność niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.

Zatem oceniając całościowo Pani stanowisko należało uznać je za nieprawidłowe. Jakkolwiek wywiodła Pani prawidłowy skutek prawny w postaci wyłączenia spod opodatkowania podatkiem od towarów i usług sprzedaży składników majątku służących działalności gospodarczej w zakresie dystrybucji i sprzedaży energii, to jednakże oparła Pani swoje stanowisko na innej argumentacji niż Organ.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Pani wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa – rozpatrzone.

Podkreślić należy, iż Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach przedstawionego przez Państwa opisu sprawy. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Odnośnie powołanych przez Panią wyroków WSA i NSA wyjaśniamy, że wyroki sądów administracyjnych są rozstrzygnięciami w indywidualnych sprawach, osadzonych w określonych stanach faktycznych i tylko do nich się zawężają. Zatem wyroki sądów administracyjnych nie mają wpływu na podjęte w tej interpretacji rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w … . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329, z późn. zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).