Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwo stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe:

- w zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur wystawionych w dniu 31.12.2021 r. za okres od 1 października 2020 r. do 31 grudnia 2021 r. oraz faktur wystawionych 31.01.2022 r. za okres od 1 stycznia 2022 r. do 31 stycznia 2022 r. z tytułu czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz przeglądów, należnych na podstawie Umowy Najmu,

- w zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, wynikający z faktury wystawionej z tytułu wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu, w okresie rozliczeniowym (miesiącu), w którym Państwa Spółka otrzymała ww. fakturę lub za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

30 czerwca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

- prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur wystawionych w dniu 31.12.2021 r. za okres od 1 października 2020 r. do 31 grudnia 2021 r. oraz faktur wystawionych 31.01.2022 r. za okres od 1 stycznia 2022 r. do 31 stycznia 2022 r. z tytułu czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz przeglądów, należnych na podstawie Umowy Najmu,

- prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, wynikający z faktury wystawionej z tytułu wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu, w okresie rozliczeniowym (miesiącu), w którym Państwa Spółka otrzymała ww. fakturę lub za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych

oraz podatku dochodowego od osób prawnych.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 września 2022 r. (data wpływu 27 września 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

A. Informacje wstępne

A spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w …. jest wpisana do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego pod numerem KRS (Krajowy Rejestr Sądowy): `(...)`, posiada NIP: `(...)`, REGON: `(...)` („A” lub „Wnioskodawca”).

A jako najemca zawarła z kontrahentem jako wynajmującym („Spółka”) umowę najmu z dnia 7.01.2014 r. („Umowa Najmu") w celu prowadzenia przez A sklepu pod marką `(...)` („Sklep”).

Spółka oraz A będą dalej zwane łącznie „Stronami”.

Spółka, zanim zawarła Umowę Najmu z A, zawarła jako dzierżawca, z kontrahentem jako Wydzierżawiającym („Wydzierżawiający”) Umowę zobowiązującą i umowę dzierżawy z dnia 2.04.2012 r. („Umowa Dzierżawy”). Przedmiot dzierżawy stanowiła powierzchnia użytkowa („Lokal”) w galerii handlowej („Centrum Handlowe”); zatem Lokal był wydzierżawiany przez Wydzierżawiającego na rzecz Spółki, która to Spółka następnie wynajęła (podwynajęła) Lokal na rzecz Wnioskodawcy.

W związku z wprowadzeniem stanu epidemii SARS-CoV-2 oraz ograniczeniami w prowadzeniu sklepów, Strony zawarły porozumienie z dnia 25.05.2020 r. („Porozumienie 1"), w którym podsumowały aktualny ówczesny stan faktyczny, opisany szczegółowo w niniejszym punkcie poniżej

a. Pismem z dnia 15.04.2020 r. A poinformowała Spółkę, że wskutek nadzwyczajnej zmiany stosunków, spełnienie świadczeń pieniężnych na rzecz Spółki, które ciążą na A na podstawie Umowy Najmu, w wysokości przewidzianej przez Umowę Najmu, grozić będzie A rażącą stratą. W szczególności A wskazała, że:

i. nadzwyczajna zmiana stosunków, wpływająca na obowiązki A jest spowodowana przede wszystkim pandemią wirusa SARS-CoV-2, wywołującego chorobę COVID-19;

ii. nastąpił znaczny spadek obrotów osiąganych przez Sklep, co ostatecznie miało wpływ na ujemny wynik finansowy Sklepu;

iii. A zmuszona jest do redukcji kosztów prowadzonej działalności;

iv. w ocenie A Lokal posiada wady, ograniczające przydatność Lokalu do użytku zgodnego z Umową Najmu; z chwilą wprowadzenia ograniczenia w handlu, mającego wpływ na działalność Sklepu, Spółka zaprzestała udostępniać A Lokal, który charakteryzowałby się tym, że możliwe jest w nim prowadzenie niezakłóconego handlu (detalicznego art. spożywczo-przemysłowymi) w prężnie działającym Centrum Handlowym;

v. A zwróciła uwagę na naruszenie przez Spółkę postanowień Umowy Najmu w zakresie zakazu działalności konkurencyjnej, o którym mowa w postanowieniach art. 16 Umowy Najmu; stosownie do treści ww. postanowień, w Umowie Dzierżawy, właściciel Centrum Handlowego, tj. Wydzierżawiający zobowiązał się, by w Centrum Handlowym nie istniały równocześnie inne placówki handlowe w postaci sklepu spożywczego lub spożywczo-przemysłowego, o powierzchni nie mniejszej niż 200 m2; tymczasem w Centrum Handlowym, funkcjonowały sklepy …., które z uwagi na asortyment, stanowiły konkurencję dla A; powierzchnia każdego z nich wynosiła przy tym ponad 200 m2; obecność sklepów konkurencyjnych powodowała negatywne konsekwencje w działalności Sklepu; oferowanie przez ww. sklepy tych samych produktów powodowało jeszcze niższy poziom przychodów osiąganych przez A w Sklepie;

vi. mając na uwadze powyższe, a w szczególności okoliczności mające charakter wady, ograniczające przydatność Lokalu do umówionego użytku, A zwróciła się do Spółki z żądaniem obniżenia czynszu w wysokości 50 procent za czas trwania wad, tj. od 14.03.2020 r. do czasu ich usunięcia i przywrócenia funkcjonowania Centrum Handlowego w sposób niezakłócony, wolny od jakichkolwiek restrykcji i ograniczeń;

vii. A wskazała, że w razie niespełnienia żądań przez Spółkę, A wystąpi przeciwko Spółce na drogę postępowania sądowego (arbitrażowego), na podstawie art. 3571 lub o zapłatę odszkodowania;

b. Pismem z dnia 25.05.2020 r. A poinformowała Spółkę, że nie doszło do poprawy sytuacji A, w zakresie osiąganego w Sklepie obrotu oraz podtrzymała żądania względem Spółki;

c. Wobec powyższej sytuacji A nie była zainteresowana dalszym prowadzeniem Sklepu z uwagi na generowane straty. Dalsze prowadzenie Sklepu i ponoszenie kosztów z tym związanych, w tym wszelkich kosztów stanowiących należności Spółki z tytułu Umowy Najmu, prowadziłoby do powiększenia strat A;

d. Spółka wskazała, że nie może zaakceptować żądania A do obniżenia czynszu w wysokości 50 procent za czas trwania wad, tj. od 14.03.2020 r. do czasu ich usunięcia i przywrócenia funkcjonowania Centrum Handlowego w sposób niezakłócony, wolny od jakichkolwiek restrykcji i ograniczeń, ponieważ spowoduje to rażące straty po stronie Spółki;

e. W sytuacji rynkowej, aktualnej na dzień zawarcia Porozumienia 1, na którą negatywny wpływ miała epidemia COVID-19, znalezienie przez Spółkę kolejnego najemcy, który mógłby zastąpić A, było bardzo utrudnione;

f. Wobec zaistniałej sytuacji, w interesie A było rozwiązanie Umowy Najmu;

g. A oświadczyła Spółce, że zamierza zaprzestać działalności Sklepu;

h. Zarówno Umowa Dzierżawy, jak i Umowa Najmu zobowiązywały do prowadzenia w Lokalu sklepu wielkopowierzchniowego zgodnego ze standardami odpowiadającymi standardom sklepów występujących pod znakiem `(...)`;

i. Z treści Umowy Dzierżawy wynikało, że w przypadku naruszenia zobowiązania do prowadzenia w Lokalu sklepu wielkopowierzchniowego, Spółka zobowiązana będzie do zapłaty kary umownej wynoszącej 1/30 kwoty czynszu, jaki jest należny za używanie przedmiotu dzierżawy według Umowy Dzierżawy, za każdy dzień naruszenia po tym 30 dniowym terminie;

W związku z przywołanym powyżej całokształtem okoliczności, w związku z tym że A zainteresowana była rozwiązaniem Umowy Najmu, Spółka gotowa była zgodzić się na rozwiązanie Umowy Najmu, o ile Wydzierżawiający wyrazi zgodę na przedterminowe rozwiązanie Umowy Dzierżawy, Strony zawarły Porozumienie 1, w którym ustaliły, że Spółka złoży Wydzierżawiającemu oświadczenie o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy, w związku ze spełnieniem przesłanki uprawniającej do rozwiązania Umowy Dzierżawy tj. naruszeniem przez Wydzierżawiającego zakazu działalności konkurencyjnej (szczegóły w kolejnym punkcie). W przypadku, gdyby Umowa Dzierżawy została skutecznie rozwiązana, Spółka była skłonna do rozwiązania Umowy Najmu z A. Ponadto Strony ustaliły zasady postępowania na wypadek, gdyby oświadczenie o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy zostało uznane za bezskuteczne.

Spółka złożyła Wydzierżawiającemu oświadczenie z dnia 11 września 2020 r. o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy ze skutkiem na dzień 30 września 2020 r. Spółka wskazała w ww. oświadczeniu, że podstawą rozwiązania Umowy Dzierżawy jest naruszenie postanowień Umowy w zakresie zakazu działalności konkurencyjnej. W Umowie Dzierżawy, strony postanowiły, że w Centrum Handlowym nie będą istniały równocześnie inne (niż lokal Spółki lub jej najemcy) placówki w postaci sklepu spożywczego lub spożywczo-przemysłowego, o powierzchni równej lub większej niż 200 m2. W związku z tym, Wydzierżawiający zobowiązał się, że na terenie Centrum Handlowego nie wynajmie lub nie wydzierżawi pomieszczeń podmiotom, które zamierzają prowadzić w Centrum Handlowym sklep spożywczy lub spożywczo-przemysłowy, o powierzchni równej lub większej niż 200 m2 lub ewentualnie uzyska uprzednią, pisemną zgodę Spółki na taki najem lub dzierżawę. Tymczasem, w Centrum Handlowym, w lokalach o powierzchni co najmniej 200 m2 działały inne sklepy spożywczo-przemysłowe, tj. …. Wskazane sklepy stanowiły konkurencję dla Spółki, których obecność wpływała negatywnie na poziom osiąganych przez Spółkę przychodów. Pismem z dnia 29 maja 2020 r., Spółka wezwała Wydzierżawiającego do usunięcia naruszeń ustanowionego w Umowie Dzierżawy ww. zakazu działalności konkurencyjnej, tj. do zaprzestania wynajmowania lub wydzierżawiania pomieszczeń Centrum Handlowego innym podmiotom, które prowadzą w Centrum Handlowym sklep spożywczy lub spożywczo-przemysłowy, wyznaczając w tym celu, zgodnie z Umową Dzierżawy, termin 60 dni. Spółka wskazała również, że brak usunięcia naruszeń w tym terminie będzie skutkował wypowiedzeniem Umowy. Wydzierżawiający, mimo upływu ww. terminu, nie wykonał swego obowiązku. Pomimo wezwania, w Centrum Handlowym w dalszym ciągu funkcjonowały ww. sklepy konkurencyjne. W związku z tym, Spółka wskazała Wydzierżawiającemu, że jest uprawniona do rozwiązania Umowy Dzierżawy, stosownie do postanowień Umowy.

W wyniku złożenia ww. oświadczenia, doszło do sporu pomiędzy Spółką oraz Wydzierżawiającym, ponieważ Wydzierżawiający kwestionował skuteczność oświadczenia Spółki (Wydzierżawiający kwestionował wystąpienie przesłanki naruszenia działalności konkurencyjnej). Ostatecznie spór stał się przedmiotem postępowania przed Sądem Arbitrażowym.

W związku z opisanym powyżej trwałym spadkiem obrotów skutkującym utratą rentowności i generowaniem strat w związku z działalnością Sklepu, spowodowanym ograniczeniami pandemicznymi, A we wrześniu 2020 r. faktycznie zaprzestała działalności Sklepu. Od tego czasu A zaprzestała prowadzenia faktycznej działalności operacyjnej skutkującej osiąganiem przychodów.

Zgodnie z wyrokiem Sądu Arbitrażowego z dnia …, wydanym w sprawach pod sygn. akt `(...)` („Wyrok”), Spółkę oraz Wydzierżawiającego łączyła Umowa Dzierżawy tj. oświadczenie Spółki o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy zostało uznane przez Sąd Arbitrażowy ze bezskuteczne. Ponadto, Sąd Arbitrażowy zasądził od Spółki na rzecz Wydzierżawiającego kwotę, której domagał się Wydzierżawiający tytułem czynszu, opłat eksploatacyjnych, kosztów wspólnych oraz kary umownej za nieprowadzenie Sklepu, wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie.

Zgodnie z Wyrokiem, Sąd Arbitrażowy zasądził od Spółki określoną kwotę tytułem kosztów postępowania arbitrażowego.

Spółka oraz A zawarły porozumienie z dnia 5 stycznia 2022 r. („Porozumienie 2”).

W Porozumieniu 2, Strony potwierdziły, że (i) w związku z wydaniem Wyroku, Umowa Najmu obowiązuje oraz A posiada w stosunku do Spółki dług z tytułu czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz innych opłat należnych na podstawie Umowy Najmu, (ii) w związku z zakończeniem prowadzenia działalności w Lokalu, A zainteresowana jest rozwiązaniem Umowy Najmu oraz dokonaniem ostatecznego rozliczenia należności z tytułu Umowy Najmu oraz (iii) Spółka jest gotowa wyrazić zgodę na rozwiązanie Umowy Najmu, o ile Wydzierżawiający wyrazi zgodę na przedterminowe rozwiązanie Umowy Dzierżawy.

Na podstawie Porozumienia 2, Spółka zobowiązała się przeprowadzić z Wydzierżawiającym negocjacje, których celem było zawarcie porozumienia, na podstawie którego Spółka oraz Wydzierżawiający rozwiążą Umowę Dzierżawy oraz ustalą wysokość zobowiązań pieniężnych Spółki względem Wydzierżawiającego, przy czym Spółka miała dążyć do tego, aby Umowa Dzierżawy została rozwiązana w możliwie najkrótszym terminie, a wynagrodzenie z tytułu rozwiązania Umowy Dzierżawy zostało ustalone w możliwie najmniejszej kwocie.

Spółka oraz Wydzierżawiający w dniu 3 lutego 2022 r. zawarły „Porozumienie o rozwiązaniu umowy zobowiązującej i umowy dzierżawy z dnia 2 kwietnia 2012 r.” („Porozumienie z Wydzierżawiającym”), na podstawie którego Spółka oraz Wydzierżawiający rozwiązały Umowę Dzierżawy za porozumieniem z dniem 3 lutego 2022 r., przy czym Spółka oraz Wydzierżawiający ustaliły, że Spółka była zobowiązana do wykonywania zobowiązań wynikających z Umowy Dzierżawy, w szczególności do dokonywania płatności czynszu i innych należności wyłącznie za okres do dnia 31 stycznia 2022 r.

Na podstawie Porozumienia z Wydzierżawiającym, Spółka zobowiązała się do zapłaty Wydzierżawiającemu "Kwoty Rozliczenia" w rozumieniu Porozumienia z Wydzierżawiającym, obejmującej m.in. „Wynagrodzenie” oraz „Koszty Usterek" w rozumieniu Porozumienia z Wydzierżawiającym; Wydzierżawiający oświadczył, że „Kwota Rozliczenia” wyczerpuje wszystkie roszczenia Wydzierżawiającego wobec Spółki, wynikające z Umowy Dzierżawy lub pozostające w związku z Umową Dzierżawy, niezależnie od podstawy prawnej i faktycznej takich roszczeń. W związku z powyższym Wydzierżawiający zrzekł się wobec Spółki wszelkich roszczeń wynikających z Umowy Dzierżawy lub pozostających w związku z Umową Dzierżawy, niezależnie od podstawy prawnej i faktycznej takich roszczeń, z wyłączeniem roszczenia o zapłatę Kwoty Rozliczenia oraz ewentualnych odsetek za opóźnienie w zapłacie Kwoty Rozliczenia za okres począwszy od dnia 12 lutego 2022 r. oraz zobowiązał się, że nie będzie dochodził od Spółki takich roszczeń, w tym na drodze sądowej.

Spółka oraz A zawarły porozumienie z dnia 10 lutego 2022 r. („Porozumienie 3”).

Na podstawie Porozumienia 3, Umowa Najmu została rozwiązana z dniem 10 lutego 2022 r., przy czym Strony ustaliły, że A była zobowiązana do wykonywania zobowiązań wynikających z Umowy Najmu, w szczególności do dokonywania płatności czynszu i innych należności wyłącznie za okres do dnia 31 stycznia 2022 r.

Na podstawie Porozumienia 3, A zobowiązała się m.in. do (i) zapłaty wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu (szczegóły w lit. C poniżej), (ii) zwrotu Spółce kwoty kar umownych z tytułu nieprowadzenia działalności, należnych Wydzierżawiającemu od Spółki (szczegóły w lit. D poniżej), (iii) zapłaty Spółce odsetek za opóźnienie w zapłacie czynszu (szczegóły w lit. E poniżej) oraz (iv) zwrotu Spółce kwoty kosztów postępowania arbitrażowego, należnych Wydzierżawiającemu od Spółki (szczegóły w lit. F poniżej).

B. Ustalenia dotyczące czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz opłat za przeglądy (dot. pytań nr 1 i 6)

Zgodnie z postanowieniami Porozumienia 1, Strony ustaliły, że jeżeli Sąd Arbitrażowy lub sąd powszechny uzna oświadczenie Spółki o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy za bezskuteczne, A zobowiązuje się, że zapłaci Spółce:

(i) czynsz,

(ii) opłaty eksploatacyjne,

(iii) opłaty za przeglądy,

należne za okres od dnia, w którym oświadczenie Spółki o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy ma stać się skuteczne zgodnie z jego treścią wraz z odsetkami za opóźnienie naliczonymi zgodnie z Umową Najmu.

W Porozumieniu 2, Strony potwierdziły, że w związku z wydaniem Wyroku, Umowa Najmu obowiązuje oraz A posiada w stosunku Spółki dług z tytułu czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz innych opłat należnych na podstawie Umowy Najmu.

W Porozumieniu 2, Strony potwierdziły, że w przypadku zawarcia przez Spółkę porozumienia z Wydzierżawiającym o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy, Umowa Najmu zostanie rozwiązana przez Spółkę oraz A, w związku z czym A nie będzie zobowiązana do zapłaty Spółce czynszu i opłat eksploatacyjnych ani jakichkolwiek innych kwot na podstawie Umowy Najmu za okres po dniu rozwiązania Umowy Najmu.

Na podstawie powyższych ustaleń, Spółka wystawiła A za ww. świadczenia z pkt 20 powyżej faktury VAT (podatek od towarów i usług) - w dniu 31.12.2021 r. za okres od 1 października 2020 r. do 31 grudnia 2021 oraz w dniu 31.01.2022 r. za okres od 1 stycznia 2022 r. do 31 stycznia 2021 r.

C. Ustalenia dotyczące wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu (dot. pytań nr 2 i 7)

Zgodnie z postanowieniami Porozumienia 2, Strony ustaliły, że w przypadku, jeżeli warunkiem zawarcia przez Wydzierżawiającego porozumienia o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy będzie zobowiązanie się Spółki do zapłaty na rzecz Wydzierżawiającego wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Dzierżawy, A zobowiązuje się do zapłaty Spółce wynagrodzenia w wysokości równej ww. wynagrodzeniu Wydzierżawiającego określonemu w porozumieniu o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy (netto), powiększonego o podatek VAT, jednak wyłącznie w przypadku, gdy kwota ww. wynagrodzenia (netto) będzie niższa niż łączna kwota czynszu i opłat eksploatacyjnych za okres pozostały do końca trwania Umowy Najmu, która zostałaby naliczona na postawie Umowy Najmu (który to warunek w praktyce został spełniony w związku z kwotą wynegocjowaną przez Spółkę z Wydzierżawiającym).

Zgodnie ustaleniami z Porozumienia z Wydzierżawiającym, Spółka oraz Wydzierżawiający postanowili, że Dzierżawca zapłaci Wydzierżawiającemu wynagrodzenie w związku z przedterminowym rozwiązaniem Umowy Dzierżawy („Wynagrodzenie”).

Zgodnie z postanowieniami Porozumienia 3, w wykonaniu ustaleń z Porozumienia 2, Strony ustaliły, że A zapłaci Spółce wynagrodzenie za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu w wysokości równej Wynagrodzeniu. W związku z powyższym, Spółka wystawiła A fakturę VAT z tytułu wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu. Należy podkreślić, że zgodnie z warunkami Porozumienia 2, kwota ww. wynagrodzenia (netto) ustalonego pomiędzy Spółką a A (odpowiadająca kwocie Wynagrodzenia zapłaconego przez Spółkę na rzecz Wydzierżawiającego) była znacząco niższa niż łączna kwota czynszu i opłat eksploatacyjnych za okres pozostały do końca trwania Umowy Najmu, która zostałaby naliczona na postawie Umowy Najmu (różnica wynosiła ponad 400 tys. złotych - tym samym taką kwotę A „zaoszczędziła”).

D. Ustalenia dotyczące kar umownych (dot. pytania nr 3)

Zgodnie postanowieniami Porozumienia 1, Strony ustaliły, że A zobowiązuje się, że w przypadku jeżeli:

a. Wydzierżawiający uzna oświadczenie o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy za bezskuteczne,

b. Wydzierżawiający wniesie powództwo przeciwko Spółce przed Sądem Arbitrażowym lub sądem powszechnym o stwierdzenie bezskuteczności rozwiązania Umowy Dzierżawy lub inne roszczenia związane z wykonywaniem lub rozwiązaniem Umowy Dzierżawy,

c. Spółka będzie zobowiązana do zapłaty na rzecz Wydzierżawiającego m.in. kar umownych na podstawie prawomocnego wyroku Sądu Arbitrażowego lub sądu powszechnego lub ugody lub porozumienia kończącego spór w sprawie, A zwróci Spółce kwoty pieniężne wskazane w lit. c. powyżej.

Spółka zapłaciła Wydzierżawiającemu kary umowne z tytułu nieprowadzenia działalności.

Zgodnie z uzgodnieniami z Porozumienia 3, w wykonaniu postanowień Porozumienia 1 ustalono, że A zwróci Spółce kwotę kar umownych z tytułu nieprowadzenia działalności, należnych Wydzierżawiającemu od Spółki, a zapłata nastąpi w terminie i na rachunek bankowy wskazane w nocie obciążeniowej wystawionej przez Spółkę.

E. Ustalenia dotyczące odsetek od zaległości za nieterminowe uregulowanie czynszu (dot. pytania nr 4)

Zgodnie postanowieniami Porozumienia 1, Strony ustaliły, że jeżeli Sąd Arbitrażowy lub sąd powszechny uzna oświadczenie Spółki o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy za bezskuteczne, A zobowiązuje się, że zapłaci Spółce:

(i) czynsz,

(ii) opłaty eksploatacyjne,

(iii) opłaty za przeglądy,

należne za okres od dnia, w którym oświadczenie Spółki o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy ma stać się skuteczne zgodnie z jego treścią wraz z odsetkami za opóźnienie naliczonymi zgodnie z Umową Najmu.

W Porozumieniu 2, Strony potwierdziły, że w związku z wydaniem Wyroku, Umowa Najmu obowiązuje oraz A posiada w stosunku do Spółki dług z tytułu czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz innych opłat należnych na podstawie Umowy Najmu.

Zgodnie z uzgodnieniami z Porozumienia 3, w wykonaniu postanowień Porozumienia 1 ustalono, że A zapłaci Spółce kwotę odsetek za opóźnienie w zapłacie czynszu, należnych Spółce od A.

F. Ustalenia dotyczące kosztów postępowania arbitrażowego (dot. pytania nr 5)

Zgodnie z postanowieniami Porozumienia 1, Strony ustaliły, że A zobowiązuje się, że w przypadku jeżeli:

a. Wydzierżawiający uzna oświadczenie o rozwiązaniu Umowy Dzierżawy za bezskuteczne,

b. Wydzierżawiający wniesie powództwo przeciwko Spółce przed Sądem Arbitrażowym lub sądem powszechnym o stwierdzenie bezskuteczności rozwiązania Umowy Dzierżawy lub inne roszczenia związane z wykonywaniem lub rozwiązaniem Umowy Dzierżawy,

c. Spółka będzie zobowiązana do zapłaty na rzecz Wydzierżawiającego m.in. kosztów sądowych, na podstawie prawomocnego wyroku Sądu Arbitrażowego lub sądu powszechnego lub ugody lub porozumienia kończącego spór w sprawie, A zwróci Spółce kwoty pieniężne wskazane w lit. c powyżej;

Spółka zapłaciła Wydzierżawiającemu kwotę kosztów postępowania arbitrażowego wskazaną w Wyroku.

Zgodnie z postanowieniami Porozumienia 3, w wykonaniu postanowień Porozumienia 1 ustalono, że A zwróci Spółce kwotę kosztów postępowania arbitrażowego, należnych Wydzierżawiającemu od Spółki, a zapłata nastąpi w terminie i na rachunek bankowy wskazane w nocie obciążeniowej wystawionej przez Spółkę.

W uzupełnieniu wniosku Państwa Spółka wskazała:

W toku prowadzonej działalności gospodarczej, przedsiębiorcy są niejednokrotnie postawieni w sytuacji, kiedy muszą podjąć pewne kroki, by na różne sposoby zabezpieczyć swoje interesy gospodarcze. Działania te nie zawsze koncentrują się wyłącznie na zwiększeniu przychodów lub rentowności (np. na skutek optymalizacji kosztów), lecz czasem przybierają formę działań zmierzających do minimalizacji ponoszonych strat. W efekcie, w określonych sytuacjach, na skutek przeprowadzonego rachunku zysków i strat, przedsiębiorcy podejmują racjonalną ekonomicznie decyzję o poniesieniu nadzwyczajnych wydatków w celu uniknięcia długookresowych wyższych kosztów określonego przedsięwzięcia ocenianego jako trwale nieefektywne i/lub nierentowne. W ten sposób w działalności handlowej często ma miejsce podejmowanie decyzji np. o przeniesieniu działalności do innej lokalizacji, czy też likwidacji nierentownych punktów sprzedaży. Zdarza się, iż w takich przypadkach przedsiębiorcy ponoszą znaczne koszty na rzecz podmiotu wynajmującego/wydzierżawiającego - np. w związku z przedterminowym rozwiązaniem umowy najmu czy dzierżawy nieruchomości (budynku, lokalu). Przy tym koszty takie są i tak w przeważającej ilości przypadków znacząco niższe od kosztów jakie byłyby ponoszone z tytułu kontynuacji często wieloletnich umów najmu, kosztów utrzymywania pracowników etc. (co jest też główną motywacją z rezygnacji z kontynuacji tego typu umów). W konsekwencji, jest to działanie zapobiegające ponoszeniu zbędnych i nadmiernych strat, a jako takie, działanie jednoznacznie zmierzające do zabezpieczenia źródła przychodów.

Racjonalność i akceptacja dla tego rodzaju podejścia biznesowego, również w kontekście podatkowym, znajduje potwierdzenie m.in. w praktyce orzeczniczej organów podatkowych i sądów administracyjnych (przytoczonej szeroko we wniosku). Jak wynika z tego orzecznictwa istotne jest istnienie związku przyczynowo-skutkowego, który wyraża się we wpływie (bezpośrednim lub pośrednim) ponoszonego kosztu na powstanie lub zwiększenie osiąganego przychodu lub we wpływie na zachowanie albo zabezpieczenie źródła tego przychodu. W tym więc kontekście ważne jest, aby ocena zachowania podatnika, kwalifikującego określony koszt jako koszt podatkowy, dokonywana była również z perspektywy związku tego wydatku z prowadzoną działalnością gospodarczą oraz wiedzy o związkach przyczynowych. Chodzi zatem o racjonalne rozstrzygniecie w tym zakresie, czy dany wydatek (koszt) może obiektywnie przyczynić się do realizacji pożądanego celu (osiągnięcia przychodu lub zachowania albo zabezpieczenia jego źródła), co jednak oczywiście nie oznacza, że cel ten zostanie osiągnięty. Postuluje się przy tym interpretowanie prawa podatkowego w oparciu o tzw. wykładnię gospodarczą, tzn. taką która przewiduje, m.in. przyjęcie, że podatnik działa i powinien działać w sposób typowy dla podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, tj. przykładowo dążyć do osiągnięcia zysku a nie strat.

W istotnej dla analizowanej tematyki uchwale z 25 czerwca 2012 r., II FPS 2/12, Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że "działając w warunkach rynkowych podatnik musi podejmować racjonalne z jego punktu widzenia, oparte na ekonomicznych analizach i kalkulacjach, działania zmierzające do uzyskania możliwie największej efektywności ekonomicznej. Działania te mogą również polegać na dokonywaniu określonych oszczędności, zmniejszeniu kosztów i wydatków, minimalizowaniu strat z określonych segmentów działalności, czy też eliminowaniu nieopłacalnych przedsięwzięć. Gdyby podatnik działań takich nie podejmował, mógłby nie sprostać konkurencji, a prowadzona przez niego działalność mogłaby stać się nierentowna i zacząć przynosić straty. Tym samym zagrożone byłoby źródło przychodów, jakim jest prowadzenie działalności gospodarczej w jej całokształcie. W tym sensie, co do zasady, każde tego rodzaju przedsięwzięcie zmierzające do zapobieżenia powstania takiej sytuacji, powinno być postrzegane jako prowadzące do zachowania bądź zabezpieczenia źródła przychodów, a związane z tym koszty, jako koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 u.p.d.o.p."

Tego rodzaju sytuacja, jak opisana powyżej, miała miejsce w przedmiotowej sprawie. Wnioskodawca zdecydował się na poniesienie wydatków m.in. w postaci kar umownych, wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie umowy oraz kosztów postępowania arbitrażowego, w celu zakończenia nierentownej i nieperspektywicznej Umowy Najmu. Umowa ta stała się nierentowna z uwagi na negatywne okoliczności w zakresie prowadzenia działalności handlowej w centrach handlowych: (a) obiektywne i niezależne od Sklepu (A), a także (b) niezawinione przez A - tj. narzucone ograniczenia w związku z restrykcjami pandemicznymi COVID. Okoliczności te sprawiły trwałą długookresową utratę rentowności A (Sklepu), która zagrażała dalszemu funkcjonowaniu Sklepu, a ponadto zagrażała realizacji zobowiązań A względem Spółki (wynajmującego). Jednocześnie z uwagi na: (i) ww. określone obiektywne okoliczności ekonomiczne (restrykcje COVID) oraz (ii) sytuację na lokalnym rynku - znalezienie przez A lub Spółkę innego "zastępczego" najemcy, który zdecydowałby się na zawarcie ze Spółką umowy najmu (w miejsce/zamiast A) na analogicznych warunkach jak Sklep, albo chociaż na warunkach gwarantujących Spółce rentowność, było praktycznie niemożliwe. Tym samym stan, w którym Umowa Najmu byłaby kontynuowana przez A na dotychczasowych warunkach, generowałby po stronie A straty, które prawdopodobnie doprowadziłyby do niewypłacalności najemcy (Sklepu).

Należy podkreślić, że zgodnie z warunkami Porozumienia 2, kwota wynagrodzenia netto (za przedterminowe rozwiązanie umowy) ustalonego pomiędzy Spółką a A (odpowiadająca kwocie Wynagrodzenia zapłaconego przez Spółkę na rzecz Wydzierżawiającego) była znacząco niższa niż łączna kwota czynszu i opłat eksploatacyjnych za okres pozostały do końca trwania Umowy Najmu, która zostałaby naliczona na postawie Umowy Najmu (różnica wynosiła ponad 400 tys. złotych - tym samym taką kwotę A „zaoszczędziła”). W konsekwencji, poniesienie wydatków z tytułu kar umownych, wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie umowy oraz kosztów postępowania arbitrażowego (tj. ww. wydatków poniesionych na wcześniejsze rozwiązanie Umowy Najmu) w znacznie niższej wartości niż łączna kwota czynszu za najem i opłat eksploatacyjnych, które byłyby należne od A do czasu wygaśnięcia Umowy Najmu w podstawowym terminie (prawdopodobnie niekompensowalnych dla A przez mocno zmniejszone przychody ze Sklepu w tym okresie z uwagi na ograniczenia związane z COVID-19), było zasadne i racjonalne ekonomicznie z perspektywy A. Tym samym, w ocenie A, w świetle opisanych powyżej wytycznych płynących z orzecznictwa sądów administracyjnych wydatki A z tytułu kar umownych, wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie umowy oraz kosztów postępowania arbitrażowego, zapłaconych na rzecz Spółki, można uznać za wydatki zmierzające do "zachowania i zabezpieczenia źródła przychodów", stanowiące koszty uzyskania przychodów w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy o CIT (podatek dochodowy od osób prawnych).

A jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług i posiadała ten status w momencie dokonywania wszelkich rozliczeń związanych ze stanem faktycznym opisanym we Wniosku.

Wydatki z tytułu czynszu, opłat eksploatacyjnych, przeglądów oraz z tytułu wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu, dotyczące usługi najmu, są związane z prowadzoną przez A działalnością gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT. A jako najemca zawarła ze Spółką jako wynajmującym Umowę Najmu w celu prowadzenia przez A sklepu pod marką `(...)` i wszelkie ww. wydatki (wynikające z Umowy Najmu i jej późniejszych modyfikacji wynikające z ustaleń stron) były związane z działalnością gospodarczą A polegającą na prowadzeniu ww. Sklepu i osiąganiu przychodów ze sprzedaży towarów w ramach prowadzenia Sklepu.

Jak wskazano w odpowiedzi na pytanie 3, wydatki o których mowa w pytaniu nr 6 tj. dotyczące czynszu, opłat eksploatacyjnych, przeglądów i w pytaniu nr 7 tj. dotyczące wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie umowy, związane były z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług tj. były związane z prowadzoną przez A działalnością gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT, polegającą na prowadzeniu ww. Sklepu i osiąganiu przychodów ze sprzedaży towarów w ramach prowadzenia Sklepu pod marką `(...)`.

Pytania

1. (ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku) Czy Wnioskodawca jest uprawniony, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur wystawionych w dniu 31.12.2021 r. za okres od 1 października 2020 r. do 31 grudnia 2021 oraz faktur wystawionych 31.01.2022 r. za okres od 1 stycznia 2022 r. do 31 stycznia 2022 r. z tytułu czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz przeglądów, należnych na podstawie Umowy Najmu? (oznaczone we wniosku nr 6)

2. Czy Wnioskodawca jest uprawniony, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, wynikający z faktury wystawionej z tytułu wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu, w okresie rozliczeniowym (miesiącu), w którym Wnioskodawca otrzymał ww. fakturę lub za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, zgodnie z art. 86 ust. 10b oraz ust. 11 ustawy o VAT? (oznaczone we wniosku nr 7)

Państwa stanowisko w sprawie

Ad. 1 (oznaczone we wniosku nr 6)

(ostatecznie przedstawione w uzupełnieniu wniosku)

Zdaniem Wnioskodawcy, jest on uprawniony, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur wystawionych w dniu 31.12.2021 r. za okres od 1 października 2020 r. do 31 grudnia 2021 oraz faktur wystawionych 31.01.2022 r. za okres od 1 stycznia 2022 r. do 31 stycznia 2022 r. z tytułu czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz przeglądów, należnych na podstawie Umowy Najmu.

Jak wynika z treści art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przy nabyciu towarów usług w zakresie, w jakim są one wykorzystywane do wykonywania przez podatnika czynności opodatkowanych VAT. Jeżeli zatem dane towary lub usługi są wykorzystywane wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia całości podatku VAT naliczonego przy ich nabyciu. Wnioskodawca prowadzi działalność polegającą na prowadzeniu sklepów wielkopowierzchniowych i sprzedaży detalicznej. Taki typ działalności podlega co do zasady opodatkowaniu VAT. Wydatki związane z nabyciem usług na potrzeby działalności (w tym analizowanych usług najmu od Spółki), pozostają jednoznacznie w ścisłym związku z opisaną powyżej działalnością A opodatkowaną VAT.

Jak wskazano powyżej (patrz lit. B. opisu stanu faktycznego), zasadność wystawienia faktur VAT wynikała z Wyroku oraz ustaleń umownych Stron.

W świetle powyższego, po nabyciu analizowanej usługi najmu od Spółki i otrzymaniu prawidłowo wystawionej faktury VAT dokumentującej tę usługę, A będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o podatek VAT naliczony wykazany na przedmiotowej fakturze VAT, gdyż spełniony będzie warunek niezbędny do dokonania takiego obniżenia, określony w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT.

Jednocześnie, w myśl art. 86 ust. 10. ust. 10b i ust. 11 ustawy o VAT, prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego powstanie w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy lub w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, jednak nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę.

Ad. 2 (oznaczone we wniosku nr 7)

Zdaniem Wnioskodawcy, jest on uprawniony, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, wynikający z faktury wystawionej z tytułu wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu, w okresie rozliczeniowym (miesiącu), w którym Wnioskodawca otrzyma ww. fakturę lub za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, zgodnie z art. 86 ust. 10b oraz ust. 11 ustawy o VAT.

Jak wskazano powyżej w uzasadnieniu stanowiska do pytania nr 2, zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku VAT należnego o kwotę podatku VAT naliczonego przy nabyciu towarów usług w zakresie, w jakim są one wykorzystywane do wykonywania przez podatnika czynności opodatkowanych VAT. Jeżeli zatem dane towary lub usługi są wykorzystywane wyłącznie do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia całości podatku VAT naliczonego przy ich nabyciu. Wnioskodawca prowadzi działalność polegającą na prowadzeniu sklepów wielkopowierzchniowych i sprzedaży detalicznej. Taki typ działalności podlega co do zasady opodatkowaniu VAT. Wydatki związane nabyciem usług na potrzeby działalności (w tym analizowanych usług najmu od Spółki), pozostają jednoznacznie w ścisłym związku z opisaną powyżej działalnością A opodatkowaną VAT. Należy podkreślić, że w kwestiach analogicznych do będącej przedmiotem niniejszego pytania, w najnowszych interpretacjach organy podatkowe zajmują stanowisko, iż zapłata przez podatnika kwoty wynikającej z zawartego pomiędzy stronami porozumienia o rozwiązaniu umowy najmu (odpowiednio można to odnieść do umów dzierżawy) jest zapłatą wynagrodzenia za wykonanie usługi na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT i podlega opodatkowaniu VAT.

Ponadto Wnioskodawca pragnie wskazać, że przedstawione powyżej stanowisko, zgodnie z którym podatnikowi czynnemu VAT - na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o VAT - przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych przez wynajmującego z tytułu wypłaty kwoty pieniężnej za przedterminowe rozwiązanie umowy najmu, znajduje również potwierdzenie w aktualnej praktyce organów podatkowych.

Powyższe stanowisko zostało przedstawione m.in. w:

1. interpretacji indywidualnej z 23 września 2021 r., znak: 0112-KDIL3.4012.264.2021.1.AW;

2. interpretacji indywidualnej z 3 września 2021 r., znak: 0111-KDIB3-2.4012.409.2021.4.SR;

3. interpretacji indywidualnej z 31 października 2019 r., znak: 0114-KDIP1-2.4012.580.2019.1.MC;

4. interpretacji indywidualnej z 14 czerwca 2019 r., znak: 0115-KDIT1-1.4012.310.2019.1.MM.Z.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które Państwa Spółka przedstawiła we wniosku jest prawidłowe:

- w zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur wystawionych w dniu 31.12.2021 r. za okres od 1 października 2020 r. do 31 grudnia 2021 r. oraz faktur wystawionych 31.01.2022 r. za okres od 1 stycznia 2022 r. do 31 stycznia 2022 r. z tytułu czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz przeglądów, należnych na podstawie Umowy Najmu,

- w zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony, wynikający z faktury wystawionej z tytułu wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu, w okresie rozliczeniowym (miesiącu), w którym Państwa Spółka otrzymała ww. fakturę lub za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931 z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Z treści cytowanych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Zatem odliczyć można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza jednocześnie możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego przy nabyciu towarów i usług, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku dostawy towarów lub świadczenia usług zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Podatnik w momencie nabycia towarów lub usług powinien dokonać ich kwalifikacji do określonych rodzajów sprzedaży, z którymi zakupy te są związane. Najistotniejszym bowiem warunkiem, umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego, jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Zaznaczyć jednak należy, że ustawodawca nie precyzuje, w jakim zakresie i w jaki sposób towary i usługi muszą być wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, aby pozwoliło to podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego. Związek ten może być bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży (towary handlowe) lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług będących przedmiotem dostawy. Bezpośrednio wiążą się więc z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o pośrednim związku nabywanych towarów i usług z działalnością przedsiębiorcy można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa – mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganym przez podatnika obrotem opodatkowanym. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotu.

Zatem niezbędnym warunkiem odliczenia VAT jest istnienie związku pomiędzy zakupami a konkretną transakcją opodatkowaną. Prawo do odliczenia podatku naliczonego powinno przysługiwać podatnikowi w takim zakresie, w jakim działalność podatnika daje to prawo. Aby odliczenie podatku było dopuszczalne, transakcja powodująca naliczenie podatku winna pozostawać w ścisłym związku z transakcjami, które rodzą prawo do odliczenia. W ten sposób prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przy nabyciu towarów i usług zakłada, że poczynione wydatki stanowią element cenotwórczy transakcji obciążonych podatkiem należnym, rodzącym prawo do jego odliczenia.

Podkreślić również należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na podstawie art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Odnosząc się do wątpliwości Państwa Spółki w zakresie prawa do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych z tytułu czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz przeglądów, należnych na podstawie Umowy Najmu oraz wynikającego z faktury wystawionej z tytułu wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu, należy jeszcze raz podkreślić, że z cytowanych przepisów art. 86 wynika, że prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje tylko czynnym podatnikom podatku od towarów i usług w takim przypadku, gdy dokonywane zakupy mają związek z czynnościami opodatkowanymi.

Jak wskazano w opisie sprawy, wcześniejsze rozwiązanie Umowy Najmu nastąpiło w związku z tym, że Państwa Spółka nie była zainteresowana dalszym prowadzeniem Sklepu z uwagi na generowane straty, dalsze prowadzenie Sklepu i ponoszenie kosztów z tym związanych, w tym wszelkich kosztów stanowiących należności Spółki z tytułu Umowy Najmu, prowadziłoby do powiększenia strat Państwa Spółki. Ponadto, jak wskazała Państwa Spółka, wydatki z tytułu czynszu, opłat eksploatacyjnych, przeglądów oraz z tytułu wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu, dotyczące usługi najmu, są związane z prowadzoną przez A działalnością gospodarczą opodatkowaną podatkiem VAT. A jako najemca zawarła ze Spółką jako wynajmującym Umowę Najmu w celu prowadzenia przez A sklepu pod marką `(...)` i wszelkie ww. wydatki (wynikające z Umowy Najmu i jej późniejszych modyfikacji wynikające z ustaleń stron) były związane z działalnością gospodarczą A polegającą na prowadzeniu ww. Sklepu i osiąganiu przychodów ze sprzedaży towarów w ramach prowadzenia Sklepu. Wydatki dotyczące czynszu, opłat eksploatacyjnych, przeglądów oraz wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie umowy, związane były z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług.

W świetle przedstawionego opisu sprawy i powołanych przepisów, należy stwierdzić, że Państwa Spółce, będącej zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych z tytułu czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz przeglądów, należnych na podstawie Umowy Najmu oraz wynikającego z faktury wystawionej z tytułu wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu.

Spełniona bowiem zostanie podstawowa przesłanka warunkująca prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z art. 86 ust. 1 ustawy, jaką jest związek dokonanego nabycia z wykonywanymi przez Państwa Spółkę czynnościami opodatkowanymi.

Odnosząc się z kolei do wątpliwości Państwa Spółki dotyczących terminu odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktury wystawionej z tytułu wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu, w okresie rozliczeniowym (miesiącu), w którym Państwa Spółka otrzymała ww. fakturę lub za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, zgodnie z art. 86 ust. 10b oraz ust. 11 ustawy, zauważyć należy, że w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Na podstawie art. 86 ust. 10 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych przez podatnika towarów i usług powstał obowiązek podatkowy.

W myśl art. 86 ust. 10b pkt 1 ustawy:

Prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w przypadkach, o których mowa w ust. 2 pkt 1 oraz pkt 2 lit. a – powstaje nie wcześniej niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

Na podstawie art. 86 ust. 11 ustawy:

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, 10d i 10e, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych.

Na podstawie art. 86 ust. 13 ustawy:

Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 10d, 10e i 11, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej:

1. za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, albo

2. za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, a w przypadku podatnika, o którym mowa w art. 99 ust. 2 i 3, za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego

- nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego.

Prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur dokumentujących zakupy związane z prowadzoną przez podatnika działalnością gospodarczą, wynika z samej konstrukcji podatku od towarów i usług i zapewnia neutralność tego podatku dla czynnych podatników VAT. Podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do nabytych lub importowanych towarów i usług powstał obowiązek podatkowy, nie wcześniej jednak niż w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę lub dokument celny.

Z cytowanych wyżej przepisów wnika, że Państwa Spółce przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktury wystawionej z tytułu wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu w rozliczeniu za okres, w którym w odniesieniu do ww. wynagrodzenia powstał obowiązek podatkowy, jednak nie wcześniej niż w miesiącu, w którym Państwa Spółka otrzymała ww. fakturę, lub za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych. Natomiast jeśli Państwa Spółka nie dokonała obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającej z faktury wystawionej z tytułu wynagrodzenia za przedterminowe rozwiązanie Umowy Najmu w terminach, o których mowa w art. 86 ust. 10, ust. 10b pkt 1 i ust. 11 ustawy, to Państwa Spółka może obniżyć kwotę podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przez dokonanie korekty stosownych deklaracji VAT za okres, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego lub za jeden z trzech następnych okresów rozliczeniowych, po okresie rozliczeniowym, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym powstało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Zatem, realizacja prawa do odliczenia podatku powinna nastąpić na zasadach zawartych w art. 86 ust. 10, ust.10b pkt 1, ust. 11 ustawy, przy czym jeżeli Państwa Spółka nie dokonała dotychczas odliczenia podatku naliczonego, to powinna uwzględnić także regulacje art. 86 ust. 13 ustawy.

Zatem Państwa stanowisko dotyczące pytania nr 1 (oznaczonego we wniosku nr 6) w zakresie prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z faktur wystawionych z tytułu czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz przeglądów, należnych na podstawie Umowy Najmu oraz stanowisko w zakresie pytania nr 2 (oznaczonego we wniosku nr 7), należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwa Spółka przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, w tym w szczególności dotyczące terminu odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur wystawionych z tytułu czynszu, opłat eksploatacyjnych oraz przeglądów, należnych na podstawie Umowy Najmu, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Niniejszą interpretacją załatwiono wniosek w zakresie podatku od towarów i usług, natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: sytuacja Państwa Spółki musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i muszą Państwo się zastosować do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 z późn. zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA)

albo

• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), za pośrednictwerm systemu teleinformatycznego e-Urząd Skarbowy na stronie: https://www.podatki.gov.pl/e-urzad-skarbowy/ (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA) będąc użytkownikiem/wyznaczając użytkownika konta w e-Urzędzie Skarbowym,

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).