0112-KDIL3.4012.281.2022.2.MBN

📋 Podsumowanie interpretacji

Gmina realizuje projekt, który polega na montażu instalacji fotowoltaicznych i solarnych na nieruchomościach mieszkańców. Projekt jest finansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Gmina zawiera umowy z mieszkańcami, na podstawie których ci wnoszą wkład własny, pokrywający część kosztów inwestycji. Interpretacja uznaje, że: 1. Wpłaty mieszkańców stanowią wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług przez Gminę, co podlega opodatkowaniu VAT. 2. Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z realizacją projektu. 3. Dofinansowanie otrzymane przez Gminę z Regionalnego Programu Operacyjnego wchodzi w skład podstawy opodatkowania świadczonych przez Gminę usług i podlega opodatkowaniu VAT. Interpretacja uznaje za nieprawidłowe stanowisko Gminy w zakresie: 1. Uznania, że otrzymane dofinansowanie nie wpływa na rozliczenia VAT związane z projektem i nie podlega opodatkowaniu. 2. Uznania, że Gmina nie ma obowiązku odprowadzenia VAT od otrzymanego dofinansowania.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

Czy otrzymane przez Gminę wpłaty od poszczególnych mieszkańców (tzw. wkłady własne) stanowią wynagrodzenie za świadczenie realizowane przez Gminę stanowiące czynność podlegającą opodatkowaniu VAT? W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie nr 1 - czy wykonywana przez Gminę czynność podlegająca opodatkowaniu VAT stanowi odpłatne świadczenie usług i czy Gmina będzie zobowiązana odprowadzić podatek należny (w związku z wykonywaniem tej czynności)? Czy Gminie przysługiwać będzie pełne prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego VAT związanego z wydatkami poniesionymi w ramach realizacji Projektu (w zakresie dotyczącym zapewnienia Instalacji mieszkańcom Gminy), w szczególności podatku naliczonego zawartego w fakturach wystawionych przez Wykonawcę na rzecz Gminy? Czy otrzymane przez Gminę dofinansowanie w jakikolwiek sposób wpłynie na rozliczenia VAT związane z Projektem, w szczególności czy wpłynie na wysokość podstawy opodatkowania świadczenia realizowanego przez Gminę na rzecz mieszkańca w ramach Projektu (czy przedmiotowe dofinansowanie będzie stanowiło część podstawy opodatkowania)? Czy Gmina ma obowiązek opodatkować VAT kwotę otrzymanego dofinansowania (czy w związku z otrzymaniem dofinansowania Gmina powinna odprowadzić VAT należny)? W przypadku uznania, że otrzymane przez Gminę dofinansowanie będzie stanowiło część podstawy opodatkowania - kiedy powstanie obowiązek podatkowy w tym zakresie oraz czy wartość otrzymanego dofinansowania stanowi kwotę brutto? Czy w związku z realizacją Projektu na opisanych zasadach po stronie Gminy wystąpi obowiązek rozliczania VAT naliczonego związanego z Projektem z uwzględnieniem przepisów o korekcie wieloletniej (art. 91 uptu lub/i art 90c uptu), w tym obowiązek dokonania takiej korekty podatku naliczonego (w trybie art. 91 uptu lub/i art. 90c uptu) w którymkolwiek momencie?

Stanowisko urzędu

1. Wpłaty mieszkańców stanowią wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług przez Gminę, podlegające opodatkowaniu VAT. Gmina będzie zobowiązana odprowadzić podatek należny z tytułu tych usług. 2. Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego związanego z realizacją projektu, ponieważ towary i usługi nabywane przez Gminę będą wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych. 3. Otrzymane przez Gminę dofinansowanie z Regionalnego Programu Operacyjnego stanowi część podstawy opodatkowania świadczonych przez Gminę usług i podlega opodatkowaniu VAT. Obowiązek podatkowy z tego tytułu powstanie z chwilą otrzymania całości lub części dotacji, a wartość dofinansowania powinna być traktowana jako kwota brutto, zawierająca podatek należny. 4. Interpretacja uznaje za nieprawidłowe stanowisko Gminy, że otrzymane dofinansowanie nie wpływa na rozliczenia VAT związane z projektem i nie podlega opodatkowaniu. Dofinansowanie ma bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Gminę usług i dlatego stanowi część podstawy opodatkowania. 5. Interpretacja uznaje za nieprawidłowe stanowisko Gminy, że nie ma obowiązku odprowadzenia VAT od otrzymanego dofinansowania. Dofinansowanie podlega opodatkowaniu VAT, a Gmina jest zobowiązana odprowadzić należny podatek.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

Interpretacja indywidualna

– stanowisko w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe w części:

- ustalenia, czy otrzymane przez Gminę wpłaty od poszczególnych mieszkańców (tzw. wkłady własne) stanowią wynagrodzenie za świadczenie realizowane przez Gminę stanowiące czynność podlegającą opodatkowaniu VAT (podatek od towarów i usług) (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) ;

- ustalenia, czy wykonywana przez Gminę czynność podlegająca opodatkowaniu VAT stanowi odpłatne świadczenie usług i czy Gmina będzie zobowiązana odprowadzić podatek należny (w związku z wykonywaniem tej czynności) (pytanie oznaczone we wniosku nr 2);

- ustalenia, czy Gminie przysługiwać będzie pełne prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego VAT związanego z wydatkami poniesionymi w ramach realizacji Projektu (w zakresie dotyczącym zapewnienia Instalacji mieszkańcom Gminy), w szczególności podatku naliczonego zawartego w fakturach wystawionych przez Wykonawcę na rzecz Gminy (pytanie oznaczone we wniosku nr 3);

- powstania obowiązku podatkowego od otrzymanej dotacji oraz określania wartości otrzymanego dofinansowania w wartości brutto (pytanie oznaczone we wniosku nr 6);

- ustalenia, czy w związku z realizacją Projektu na opisanych zasadach, po stronie Gminy wystąpi obowiązek rozliczania VAT naliczonego związanego z Projektem, z uwzględnieniem przepisów o korekcie wieloletniej (art. 91 uptu lub/i art 90c uptu), w tym obowiązek dokonania takiej korekty podatku naliczonego (w trybie art. 91 uptu lub/i art. 90c uptu) w którymkolwiek momencie (pytanie oznaczone we wniosku nr 7);

i nieprawidłowe w części:

- ustalenia, czy otrzymane przez Gminę dofinansowanie w jakikolwiek sposób wpłynie na rozliczenia VAT związane z Projektem, w szczególności czy wpłynie na wysokość podstawy opodatkowania świadczenia realizowanego przez Gminę na rzecz mieszkańca w ramach Projektu (czy przedmiotowe dofinansowanie będzie stanowiło część podstawy opodatkowania) (pytanie oznaczone we wniosku nr 4);

- ustalenia, czy Gmina ma obowiązek opodatkować VAT kwotę otrzymanego dofinansowania (czy w związku z otrzymaniem dofinansowania Gmina powinna odprowadzić VAT należny) (pytanie oznaczone we wniosku nr 5).

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

25 lipca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 21 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

- ustalenia, czy otrzymane przez Gminę wpłaty od poszczególnych mieszkańców (tzw. wkłady własne) stanowią wynagrodzenie za świadczenie realizowane przez Gminę stanowiące czynność podlegającą opodatkowaniu VAT (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) ;

- ustalenia, czy wykonywana przez Gminę czynność podlegająca opodatkowaniu VAT stanowi odpłatne świadczenie usług i czy Gmina będzie zobowiązana odprowadzić podatek należny (w związku z wykonywaniem tej czynności) (pytanie oznaczone we wniosku nr 2);

- ustalenia, czy Gminie przysługiwać będzie pełne prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego VAT związanego z wydatkami poniesionymi w ramach realizacji Projektu (w zakresie dotyczącym zapewnienia Instalacji mieszkańcom Gminy), w szczególności podatku naliczonego zawartego w fakturach wystawionych przez Wykonawcę na rzecz Gminy (pytanie oznaczone we wniosku nr 3);

- ustalenia, czy otrzymane przez Gminę dofinansowanie w jakikolwiek sposób wpłynie na rozliczenia VAT związane z Projektem, w szczególności czy wpłynie na wysokość podstawy opodatkowania świadczenia realizowanego przez Gminę na rzecz mieszkańca w ramach Projektu (czy przedmiotowe dofinansowanie będzie stanowiło część podstawy opodatkowania) (pytanie oznaczone we wniosku nr 4);

- ustalenia, czy Gmina ma obowiązek opodatkować VAT kwotę otrzymanego dofinansowania (czy w związku z otrzymaniem dofinansowania Gmina powinna odprowadzić VAT należny) (pytanie oznaczone we wniosku nr 5);

- powstania obowiązku podatkowego od otrzymanej dotacji oraz określania wartości otrzymanego dofinansowania w wartości brutto (pytanie oznaczone we wniosku nr 6);

- ustalenia, czy w związku z realizacją Projektu na opisanych zasadach, po stronie Gminy wystąpi obowiązek rozliczania VAT naliczonego związanego z Projektem, z uwzględnieniem przepisów o korekcie wieloletniej (art. 91 uptu lub/i art 90c uptu), w tym obowiązek dokonania takiej korekty podatku naliczonego (w trybie art. 91 uptu lub/i art. 90c uptu) w którymkolwiek momencie (pytanie oznaczone we wniosku nr 7).

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 28 września 2022 r. (wpływ 3 października 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Gmina (dalej również: „Wnioskodawca”) jest jednostką samorządu terytorialnego. Gmina jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: „VAT”).

Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (dalej: „usg”) zaspokajanie potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W ramach wykonywania zadań własnych - o jakich mowa w szczególności w art. 7 ust. 1 pkt 1 i 3 usg oraz art. 403 ust. 2 ustawy z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska - Gmina realizuje projekt pn. „(…)” (dalej: „Projekt”).

Projekt jest realizowany w ramach Osi Priorytetowej (…) Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020. Projekt jest dofinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego oznacza to, że Gmina otrzyma środki finansowe (dofinansowanie) na realizację Projektu.

W ramach realizacji Projektu planuje się montaż instalacji z zakresu odnawialnych źródeł energii (OZE), w tym montaż instalacji fotowoltaicznych oraz kolektorów słonecznych (dalej również jako: „Instalacje”). Projekt jest skierowany do mieszkańców Gminy A oraz Gminy B.

W Projekcie wnioskodawcami są gminy, a beneficjentami końcowymi mieszkańcy tych gmin (dalej jako: „mieszkańcy” lub „Uczestnicy Projektu”), na nieruchomościach których to mieszkańców montowane będą indywidualnie dobrane Instalacje (instalacje fotowoltaiczne lub/i kolektory słoneczne).

Energia wytworzona z zamontowanych Instalacji ma być zużywana na potrzeby własne gospodarstw domowych, czyli powinna zasilać instalacje w budynkach użytkowanych przez gospodarstwa domowe. Energia wytworzona z zamontowanych Instalacji służyć będzie do zaspokojenia potrzeb socjalno-bytowych mieszkańców. Parametry techniczne Instalacji zostaną dobrane w taki sposób, aby były dopasowane do obecnej infrastruktury i zapotrzebowania poszczególnych nieruchomości.

Projekt jest projektem partnerskim, w ramach którego Liderem Projektu jest Gmina A, natomiast Wnioskodawca jest Partnerem przy realizacji Projektu.

Pomiędzy Wnioskodawcą a Liderem Projektu została zawarta Umowa Partnerska (dalej jako: „Umowa Partnerska”), która określa w szczególności zasady funkcjonowania partnerstwa oraz zasady współpracy Lidera Projektu i Partnera. W szczególności Lider Projektu jest odpowiedzialny za reprezentowanie Partnera przed Urzędem Marszałkowskim Województwa (Instytucja Zarządzająca), w tym przedkładanie wniosków o płatność celem rozliczenia wydatków w Projekcie oraz otrzymania środków z tytułu dofinansowania zadań Lidera Projektu i Partnera. Wnioskodawca upoważnił Lidera Projektu do reprezentowania Partnerstwa wobec Instytucji Zarządzającej oraz wobec osób trzecich w działaniach związanych z realizacją Projektu.

Wnioskodawca jest odpowiedzialny za realizację Projektu w odniesieniu do swoich mieszkańców (a więc osób, których nieruchomości znajdują się na terenie Gminy). Realizacja Projektu w Gminie następuje przez struktury Urzędu Gminy B (urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego).

Zgodnie z Umową Partnerską wszelkie przepływy finansowe z Instytucją Zarządzającą będą odbywały się za pośrednictwem wyodrębnionego do tego celu rachunku bankowego Lidera Projektu. Następnie będą one przekazywane (redystrybuowane) na rachunek bankowy Partnera w kwotach przewidzianych w odpowiednich wnioskach o płatność.

Dzięki realizacji Projektu, mieszkańcy Gminy B oraz Gminy A będą mieli zapewnioną możliwość pozyskania - ze źródeł odnawialnych - energii elektrycznej oraz energii cieplnej, co istotnie zmniejszy wydatki gospodarstw domowych na inne źródła energii wykorzystywane dotychczas oraz poprawi jakość życia. Realizacja Projektu wpłynie również korzystnie na jakość środowiska naturalnego w wymienionych gminach (jak również całego regionu) - przyczyni się bowiem do zmniejszenia emisji CO2 oraz innych zanieczyszczeń (dzięki zmniejszeniu zużycia węgla). Wpłynie to na poprawę jakości powietrza, a w dłuższej perspektywie przełoży się na poprawę jakości i warunków życia mieszkańców, ich stanu zdrowia, a także ograniczenie występowania efektu cieplarnianego.

Zakres rzeczowy Projektu przewiduje zapewnienie mieszkańcom Instalacji służących nieruchomościom (obiektom mieszkalnym) tych mieszkańców (tj. zapewnienie instalacji fotowoltaicznych oraz kolektorów słonecznych), a konkretnie:

  1. dla gospodarstw domowych zlokalizowanych na terenie Gminy A:

a) (…) sztuk instalacji fotowoltaicznych o łącznej mocy min. (…) MW/e,

b) (…) sztuk instalacji kolektorów słonecznych o łącznej mocy min. (…)MW/t,

  1. dla gospodarstw domowych zlokalizowanych na terenie Gminy B:

a) (…) sztuk instalacji fotowoltaicznych o łącznej mocy (…)MW/e.

b) (…) sztuk instalacji kolektorów słonecznych o łącznej mocy (…) MW/t.

System modułów fotowoltaicznych ma wytwarzać energię elektryczną. Wytworzona energia elektryczna zużywana będzie przede wszystkim na potrzeby własne gospodarstw domowych, a ewentualny nadmiar energii elektrycznej oddawany będzie do sieci energetycznej celem jej skumulowania i odebrania (na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii) lub na zasadach aktualnie obowiązujących w dniu zgłaszania instalacji do właściwego operatora. Energia elektryczna wytwarzana przez zaprojektowany system przewidziana jest do zasilania istniejących gospodarstw domowych i zredukowania jej zużycia, tym samym zredukowania kosztów zakupu od operatora systemu sprzedażowego

System kolektorów słonecznych będzie służył do wytwarzania energii termicznej (cieplnej). Uzyskana energia termiczna zużywana będzie na potrzeby własne gospodarstw domowych. Realizacja zadania przewiduje wspomaganie procesu przygotowania cieplej wody użytkowej w indywidualnych obiektach mieszkalnych za pośrednictwem systemu solarnego, a tym samym częściowe zastąpienie energii pozyskiwanej ze źródeł konwencjonalnych (węgiel, gaz, olej, energia elektryczna) energią słoneczną.

Realizacja czynności instalacyjnych u mieszkańców przeprowadzona zostanie przez podmiot wybrany w drodze przetargu zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych.

Jak już wskazano, w ramach Projektu planuje się montaż Instalacji, które będą usytuowane na nieruchomościach mieszkańców Gminy. Instalacje mogą być montowane na budynkach mieszkalnych, na budynkach użytkowych (np. garaż lub budynek gospodarczy) albo na gruncie, przy czym w każdym przypadku Instalacje będą funkcjonalnie związane z budynkami mieszkalnymi (w każdym przypadku Instalacje będą służyć budynkom mieszkalnym).

Udział w Projekcie mógł zgłosić każdy mieszkaniec Gminy spełniający określone wymagania. Warunkiem uczestnictwa w Projekcie było złożenie stosownej dokumentacji (w tym wniosku).

Pomiędzy mieszkańcami (którzy ostatecznie zostali zakwalifikowani jako Uczestnicy Projektu) a Gminą zostały zawarte umowy w sprawie ustalenia wzajemnych zobowiązań organizacyjnych i finansowych, związanych z montażem indywidualnego zestawu OZE (dalej: Umowa). Każda gmina uczestnicząca w Projekcie podpisała Umowy ze swoimi mieszkańcami.

Przedmiotem Umowy jest ustalenie wzajemnych praw i obowiązków organizacyjnych i finansowych stron (Gminy i mieszkańca podpisującego Umowę) związanych z dostawą, montażem i eksploatacją Instalacji (instalacji fotowoltaicznej lub/i instalacji solarnej).

Umowa jest zawierana na tzw. okres realizacji Projektu, przy czym realizacja prac instalacyjnych nastąpi po wyłonieniu wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, natomiast zakończenie Projektu nastąpi po wykonaniu i rozliczeniu Projektu tj. po upływie minimum 5 lat, licząc od dnia otrzymania przez Gminę płatności końcowej dofinansowania.

Zgodnie z Umową. Gmina w szczególności dokona takich czynności jak (zakres świadczenia Gminy na rzecz mieszkańca):

- wyłoni wykonawcę Instalacji.

- ustali harmonogram realizacji prac.

- będzie sprawować bieżący nadzór inwestorski nad przebiegiem prac,

- przeprowadzi odbiory końcowe, a także

- dokona rozliczenia Projektu, w tym ustali koszty indywidualnych Instalacji zamontowanych na poszczególnych budynkach na podstawie stosownej dokumentacji,

- po upływie okresu realizacji Projektu Gmina przekaże własność Instalacji na rzecz mieszkańca.

- będzie realizować uprawnienia z tytułu rękojmi lub gwarancji w okresie realizacji Projektu.

- zapewni przeglądy gwarancyjne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania Instalacji.

Ponadto, w ramach Umów określa się, że po zakończeniu prac montażowych, sprzęt i urządzenia wchodzące w skład Instalacji pozostaną własnością Gminy przez okres realizacji Projektu. Przez ten czas mieszkaniec będzie mógł wykorzystywać Instalację zgodnie z jej przeznaczeniem i parametrami technicznymi. Po upływie okresu realizacji Projektu, własność poszczególnych Instalacji zostanie przekazana przez Gminę na własność poszczególnych mieszkańców biorących udział w Projekcie.

Jednocześnie mieszkaniec, zawierając Umowę oświadcza, że:

a) nie prowadzi działalności gospodarczej lub że prowadzi taką działalność, ale nie używa i nie będzie używał na cele prowadzonej działalności Instalacji zainstalowanych w ramach Projektu w okresie 5 lat licząc od dnia otrzymania przez Gminę ostatniej płatności dofinansowania.

b) Instalacja będzie wykorzystywana tylko na potrzeby socjalno-bytowe domowników.

W przypadku zmiany wyżej określonego stanu w trakcie trwania Umowy, mieszkaniec zobowiązany jest dokonać wszelkich niezbędnych formalności z tym związanych, a także zobowiązany jest zgłosić taką okoliczność przed podjęciem tej działalności i dopełnić niezbędnych formalności formalno-prawnych.

W ramach zawieranych Umów mieszkaniec (Uczestnik Projektu) zobowiązuje się względem Gminy w szczególności do zapłaty określonej kwoty pieniężnej, mieszkaniec zobowiązuje się do wniesienia tzw. wkładu własnego.

Wartość wkładu własnego zostanie wyliczona zgodnie z Umową i będzie ona stanowić co najmniej 15% całkowitej wartości kosztów kwalifikowanych indywidualnej Instalacji oraz 100% kosztów niekwalifikowalnych związanych z realizacją Umowy.

Stosowne przekazanie (zapłata) środków pieniężnych przez mieszkańców (w zakresie omawianego wkładu własnego) następuje w częściach w początkowej fazie realizacji Projektu, tj.

a) zaraz po zawarciu Umowy przez mieszkańca z Gminą (a więc jeszcze przed dokonaniem instalacji kompletnych Instalacji na nieruchomościach poszczególnych mieszkańców).

b) po wyłonieniu przez Gminę wykonawcy w ramach Projektu, a więc podmiotu, który będzie wykonywać montaż Instalacji na nieruchomościach mieszkańców (a więc jeszcze przed dokonaniem instalacji kompletnych Instalacji na nieruchomościach poszczególnych mieszkańców).

W okresie późniejszym - a więc w trakcie realizacji Projektu oraz po zakończeniu czynności instalacyjnych - Gmina dokonywać będzie stosownych rozliczeń tj. będzie ustalać ostateczny koszt (wartość) poszczególnych zamontowanych Instalacji i w zależności od wysokości tych kosztów:

a) mieszkaniec będzie zobowiązany dopłacić określoną wartość (kwotę) tytułem wkładu własnego - w przypadku gdy ostateczny koszt Instalacji przekroczy kwotę wcześniej wpłaconą przez mieszkańca, albo

b) Gmina dokona zwrotu określonej kwoty uregulowanej przez mieszkańca tytułem wkładu własnego - w przypadku gdy ostateczny koszt Instalacji będzie niższy niż kwota wcześniej wpłacona przez mieszkańca.

Zakłada się, że realizacja Projektu będzie finansowana z wpłat mieszkańców (wkładów własnych) oraz z dofinansowania uzyskanego przez Gminę ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego (a więc z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego).

W związku z realizacją Projektu Gmina ogłosiła przetarg pn. Dostawa i montaż instalacji fotowoltaicznych i solarnych w ramach realizacji projektu „(…)” i dokonała wyboru podmiotu, który jest wykonawcą zamówienia w tym zakresie (dalej: „Wykonawca”). Z wyłonionym w przetargu Wykonawcą została zawarta stosowna umowa (dalej jako: „Umowa Wykonawcza”).

Stronami Umowy Wykonawczej są - z jednej strony Gmina B oraz Gmina A, a także podmiot prywatny (Wykonawca) z drugiej.

Przedmiotem Umowy Wykonawczej jest wykonanie zamówienia pn. (`(...)`.), a konkretnie:

  1. dla gospodarstw domowych zlokalizowanych na terenie Gminy A:

a) (…) sztuk instalacji fotowoltaicznych.

b) (…) sztuk instalacji kolektorów słonecznych.

  1. dla gospodarstw domowych zlokalizowanych na terenie Gminy B:

a) (…) sztuk instalacji fotowoltaicznych.

b) (…) sztuk instalacji kolektorów słonecznych.

Przedmiotem zamówienia - stosownie do Umowy Wykonawczej - jest ponadto realizacja przez Wykonawcę takich świadczeń jak w szczególności:

§ opracowanie i przedstawienie harmonogramu rzeczowo - finansowego,

§ wykonanie kompleksowej dokumentacji projektowej instalacji solarnych,

§ zamontowanie Instalacji i ich przyłączenie przez uprawnionego instalatora, który zagwarantuje poprawną realizację Projektu, montaż i funkcjonowanie Instalacji przy spełnieniu jednocześnie bezpieczeństwa pracy Instalacji i współpracy z siecią elektroenergetyczną,

§ sprawdzenie i uruchomienie Instalacji,

§ przeprowadzenie instruktażu użytkowników,

§ uporządkowanie miejsca wykonywania prac i przywróceniu go do stanu pierwotnego,

§ skompletowanie i przedstawienia dokumentów pozwalających na ocenę prawidłowego wykonania przedmiotu Umowy Wykonawczej,

§ dokonanie rozruchu technologicznego Instalacji w każdej lokalizacji,

§ udzielenie gwarancji obejmującej całość prac wykonanych w ramach przedmiotu Umowy Wykonawczej (na określony termin),

§ wykonywanie przeglądów gwarancyjnych.

W Umowie Wykonawczej przyjęto, że Wykonawca będzie wystawiał odrębne faktury na rzecz Gminy B oraz Gminy A.

Oznacza to, że Wykonawca będzie wystawiał odrębne faktury na każdą Gminę w zakresie, w jakim przedmiot Umowy Wykonawczej będzie dotyczył tych poszczególnych gmin (każda z gmin biorących udział w Projekcie zostanie zatem obciążona kosztami realizacji Umowy Wykonawczej w zakresie, w jakim przedmiot Umowy Wykonawczej będzie dotyczyć jej mieszkańców).

W związku z przedstawionym zdarzeniem po stronie Gminy zrodziły się wątpliwości na gruncie przepisów ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. t.j. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm.) (dalej: „uptu”).

W uzupełnieniu do wniosku, udzielili Państwo odpowiedzi na poniższe pytania:

1. W jaki sposób ustalone jest dofinansowanie, od jakich warunków jest uzależnione?

Zgodnie z regulaminem Projektu jest on współfinansowany ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Wysokość dofinansowania wynosi do 85% kosztów kwalifikowanych (kosztów netto). Wkład własny mieszkańców powinien wynosić minimum 15% kosztów netto oraz podatek VAT od całej wartości urządzenia i kosztów Instalacji. W przypadku wystąpienia w projekcie kosztów niekwalifikowanych Uczestnik Projektu pokrywa 100% tych kosztów.

Zgodnie z zasadami określonymi w ramach Osi Priorytetowej (…), Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020, możliwe było złożenie wniosku o dofinansowania na ściśle określone cele (przede wszystkim projekty obejmujące budowę, rozbudowę oraz przebudowę instalacji służących do wytwarzania energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych).

Poziom dofinansowania projektów zakwalifikowanych do realizacji wynosi maksymalnie do 85% wydatków kwalifikowalnych (w odniesieniu do niektórych sytuacji szczególnych reguły przyznawania dofinansowania określały inny poziom procentowy wsparcia).

Na podstawie złożonych wniosków o dofinansowanie wybrano - w drodze konkursu - projekty kwalifikujące się do udzielenia dofinansowania (w tym Projekt). Instytucja Zarządzająca Regionalnym Programem Operacyjnym, na opisywane projekty, miała przeznaczoną określoną pulę środków pieniężnych (które zostają przyznane w formie dofinansowania).

Wybór projektów do dofinansowania nastąpił na podstawie uchwały Zarządu Województwa, po dokonanej ocenie wniosków o dofinansowanie (po przeprowadzeniu konkursu w oparciu o przyjęte kryteria oceny wniosków) i z uwzględnieniem puli środków, którymi dysponuje Zarząd Województwa na realizację projektów.

Jak wskazano, maksymalny poziom dofinansowania projektów to 85% wydatków kwalifikowalnych. Regulacje dotyczące dofinansowania szczegółowo określają jakie wydatki mogą stanowić wydatki kwalifikowalne. Tylko wydatki kwalifikowalne mogą zostać objęte dofinansowaniem.

Przykładowe wydatki kwalifikowalne obejmują koszty związane z realizacją projektów w zakresie budowy, rozbudowy oraz przebudowy instalacji służących do wytwarzania energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych (wraz z ewentualnym podłączeniem do sieci dystrybucyjnej/przesyłowej) z wykorzystaniem energii słonecznej (z uwzględnieniem określonych parametrów technicznych), w tym w szczególności zakup i montaż instalacji fotowoltaicznych i/lub kolektorów słonecznych (koszty zakupu materiałów i/lub robót budowlanych).

Przykładowe koszty niekwalifikowalne to zakup używanych środków trwałych, koszty pożyczki lub kredytu, koszty zakupu nieruchomości, zmiana konstrukcji dachu oraz wymiana pokrycia dachowego (w przypadku montażu instalacji OZE na dachu), systemy magazynowania wytworzonej energii elektrycznej lub cieplnej.

Ocena kwalifikowalności kosztu (wydatku) dokonywana jest na różnych etapach Projektu. Polega ona na analizie zgodności jego poniesienia z obowiązującymi przepisami prawa unijnego i prawa krajowego, umową o dofinansowanie projektu i wytycznymi Instytucji Zarządzającej Projektem oraz innymi dokumentami, do których stosowania wnioskodawca (beneficjent, tu: Gmina) został zobowiązany w regulaminie konkursu i umowie o dofinansowanie.

Ocena kwalifikowalności poniesionego wydatku dokonywana jest przede wszystkim w trakcie weryfikacji wniosków o płatność oraz w trakcie kontroli projektu. Niemniej jednak, na etapie oceny wniosku o dofinansowanie dokonywana jest wstępna ocena kwalifikowalności planowanych kosztów. Przyjęcie danego projektu do realizacji i podpisanie z beneficjentem umowy o dofinansowanie nie oznacza, że wszystkie koszty, które beneficjent przedstawi we wniosku o płatność zostaną zatwierdzone i zrefundowane. Ocena kwalifikowalności wydatków jest prowadzona także po zakończeniu realizacji projektu w zakresie obowiązków nałożonych na beneficjenta umową o dofinansowanie projektu oraz wynikających z przepisów prawa.

Wydatkiem kwalifikowalnym jest koszt spełniający łącznie szereg warunków, w tym przykładowo:

a) jest zgodny z obowiązującymi przepisami prawa unijnego, prawa krajowego, w tym zasad dotyczących pomocy publicznej, jeżeli mają zastosowanie do projektu,

b) jest zgodny z regulacjami Regionalnego Programu Operacyjnego (RPO), wytycznymi Instytucji Zarządzającej RPO i regulaminem konkursu, w ramach którego został złożony wniosek o dofinansowanie,

c) został poniesiony zgodnie z postanowieniami umowy o dofinansowanie, w tym w okresie realizacji projektu w niej wskazanym,

d) został uwzględniony w budżecie projektu lub w zakresie rzeczowym projektu zawartym we wniosku o dofinansowanie,

e) został dokonany zgodnie z zamówieniem / umową z wykonawcą lub dostawcą zamówienia, a wykonawca został wybrany zgodnie z przepisami prawa zamówień publicznych, zasadą konkurencyjności opisaną w wytycznych Instytucji Zarządzającej RPO.

f) został rzeczywiście (faktycznie) poniesiony,

g) został należycie udokumentowany,

h) został wykazany we wniosku o płatność zgodnie z wytycznymi Instytucji Zarządzającej RPO,

i) jest niezbędny do realizacji celów projektu i został poniesiony w związku z realizacją projektu,

j) został dokonany w sposób przejrzysty, racjonalny i efektywny, z zachowaniem zasad uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów,

k) nie stanowi kosztu niekwalifikowalnego na mocy przepisów unijnych oraz wytycznych Instytucji Zarządzającej RPO, a także przepisów regulujących udzielanie pomocy publicznej, jeśli mają zastosowanie,

l) nie występuje przypadek podwójnego finansowania tego kosztu.

Mając na uwadze powyższe, ustalenie dofinansowania (wysokości dofinansowania) uzależnione jest od wartości kosztów kwalifikowalnych w Projekcie. Regulacje dotyczące Projektu szczegółowo określają, jakie koszty mogą stanowić wydatki kwalifikowalne. Tak określona wysokość wydatków kwalifikowalnych stanowi podstawę do wyliczenia poziomu wsparcia (wysokości dofinansowania), którego maksymalny poziom to 85% wydatków kwalifikowalnych.

2. Z kim i w jaki sposób będziecie Państwo rozliczać się z otrzymanych środków finansowych?

Jeśli chodzi o kwestię rozliczania się przez Wnioskodawcę z otrzymanych środków finansowych, to należy zauważyć, że Gmina część środków finansowych ma otrzymać z dofinansowania (na podstawie zawartej umowy o dofinansowanie z Zarządem Województwa), natomiast pozostała część środków finansowych na realizację Projektu pochodzi z wpłat mieszkańców (wpłat tzw. wkładu własnego).

Zgodnie z zawartymi przez Gminę umowami z mieszkańcami określono (przyjęto) następujące zasady rozliczeń:

§ Uczestnik Projektu zobowiązuje się do wniesienia wkładu własnego w określonej w Umowie kwocie, przy czym kwota ta jest szacunkowa i stanowi co najmniej 15% całkowitej wartości kosztów kwalifikowalnych indywidualnej Instalacji oraz 100% kosztów niekwalifikowalnych związanych z realizacją Umowy (od całej wartości inwestycji określony dla montażu Instalacji oraz koszty ubezpieczenia zamontowanej Instalacji). Wyjaśnienia w zakresie pojęcia „kosztów (wydatków) kwalifikowalnych” zawarto w odpowiedzi na pytanie nr 1 oraz 11.

§ Wysokość ostatecznych wpłat mieszkańca będzie ustalana w trakcie realizacji Projektu i na etapie końcowym.

§ W trakcie realizacji Projektu mieszkańcowi zostanie przedstawiony szczegółowy tzw. „częściowy wykaz wkładu własnego” (wskazanie kosztów związanych z montażem indywidualnej Instalacji). W przypadku jeżeli kwota wpłacona przez Uczestnika tytułem wkładu własnego (pierwotnie przyjęta w Umowie) będzie niższa od kwoty wskazanej w „częściowym wykazie wkładu własnego”, Gmina wezwie Uczestnika Projektu do uiszczenia dodatkowej kwoty (jako uzupełnienie wkładu własnego).

§ Wykaz ostatecznych kosztów kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych z wyszczególnieniem ostatecznego wkładu własnego zostanie ustalony po poniesieniu wszystkich kosztów kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych, a następnie zostanie przedstawiony Uczestnikowi Projektu.

§ W przypadku, gdy po ustaleniu ostatecznych kosztów kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych Projektu okaże się, że kwota wpłacona tytułem wkładu własnego:

a) przewyższy wartość ostatecznego wkładu własnego, Gmina dokona korekty i zwróci nadwyżkę w terminie 14 dni od upływu okresu trwałości Projektu (tj. po upływie 5 lat od dnia przekazania na rzecz Gminy ostatniej płatności w ramach Projektu);

b) będzie niższa niż wartość ostatecznego wkładu własnego, Uczestnik Projektu uzupełni wpłatę na poczet wkładu własnego w terminie 14 dni od dnia przekazania Uczestnikowi Projektu wykazu ostatecznych kosztów.

Jeśli chodzi o kwestię rozliczania dofinansowania na podstawie umowy o dofinansowanie zawartej przez Gminę z Zarządem Województwa, to zakłada się, że dofinansowanie ma być przyznane (wypłacone) po zrealizowaniu określonej części Projektu (w szczególności po dokonaniu montażu Instalacji). Tak więc Gmina nie dysponuje (nie będzie dysponować) „z góry” środkami pieniężnymi (stanowiącymi dofinansowanie).

Ostateczne przyznanie i otrzymanie dofinansowania przez Gminę jest uzależnione od spełnienia przez Gminę określonych kryteriów i warunków wskazanych w szczególności w umowie o dofinansowanie Projektu oraz regulaminie konkursu.

Po zrealizowaniu określonego etapu Projektu Gmina będzie mogła złożyć wniosek o płatność (o wypłatę dofinansowania). Składając wniosek o płatność Gmina jednocześnie będzie zobowiązana wykazać, że dokonała określonej realizacji Projektu (co stanowi główny warunek wypłaty dofinansowania). Wniosek o płatność będzie składany do Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym tj. Zarządu Województwa, odpowiedzialnego za przygotowanie i realizację programu operacyjnego.

Decyzja o wypłacie dofinansowania jest zatem uzależniona od realizacji Projektu. Zgodnie z założeniami, Gmina złoży wniosek o płatność i ma otrzymać dofinansowanie jako refundację poniesionych kosztów, a nie płatność zaliczkową. Ewentualnie - po otrzymaniu środków pieniężnych tytułem dofinansowania - Gmina może podlegać kontroli pod kątem wypełniania kryteriów realizacji Projektu.

3. Od jakich konkretnie wydatków, związanych z realizacją Projektu, Gmina zamierza odliczać podatek naliczony? Należy je wskazać.

Pytanie zawarte we wniosku dotyczyło przede wszystkim możliwości odliczenia podatku naliczonego, który będzie udokumentowany fakturami wystawionymi przez Wykonawcę na rzecz Gminy. Przedmiotowe faktury będą związane z realizacją przez Wykonawcę na rzeczy Gminy świadczenia na podstawie Umowy Wykonawczej.

Przedmiotem Umowy Wykonawczej jest wykonanie zamówienia pn. „(…)”, a konkretnie (dla gospodarstw domowych zlokalizowanych na terenie Gminy B:

a) (…) sztuk instalacji fotowoltaicznych,

b) (…) sztuk instalacji kolektorów słonecznych.

Przedmiotem zamówienia - stosownie do Umowy Wykonawczej - jest ponadto realizacja przez Wykonawcę takich świadczeń jak w szczególności:

§ opracowanie i przedstawienie harmonogramu rzeczowo - finansowego,

§ wykonanie kompleksowej dokumentacji projektowej instalacji solarnych,

§ zamontowanie Instalacji i ich przyłączenie przez uprawnionego instalatora, który zagwarantuje poprawną realizację Projektu, montaż i funkcjonowanie Instalacji przy spełnieniu jednocześnie bezpieczeństwa pracy Instalacji i współpracy z siecią elektroenergetyczną,

§ sprawdzenie i uruchomienie Instalacji,

§ przeprowadzenie instruktażu użytkowników,

§ uporządkowanie miejsca wykonywania prac i przywróceniu go do stanu pierwotnego,

§ skompletowanie i przedstawienia dokumentów pozwalających na ocenę prawidłowego wykonania przedmiotu Umowy Wykonawczej,

§ dokonanie rozruchu technologicznego Instalacji w każdej lokalizacji,

§ udzielenie gwarancji obejmującej całość prac wykonanych w ramach przedmiotu Umowy Wykonawczej (na określony termin),

§ wykonywanie przeglądów gwarancyjnych.

Ewentualnie możliwe, że w ramach Projektu wystąpi dodatkowo podatek naliczony związany z usługami wykonywanymi przez inspektora nadzoru oraz inżyniera kontraktu.

4. Jaką część kosztów przedmiotowej inwestycji (procentowo) pokryje Gmina a jaką mieszkańcy uczestniczący w projekcie?

Zgodnie z regulaminem Projektu jest on współfinansowany ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Wysokość dofinansowania wynosi do 85% kosztów kwalifikowanych (kosztów netto). Wkład własny mieszkańców powinien wynosić minimum 15% kosztów netto oraz podatek VAT od całej wartości urządzenia i kosztów Instalacji. W przypadku wystąpienia w projekcie kosztów niekwalifikowanych Uczestnik Projektu pokrywa 100% tych kosztów.

Co do zasady więc Gmina nie będzie pokrywać kosztów związanych z realizacją Projektu, ewentualnie koszty te będą niewielkie i potencjalnie mogą dotyczyć sytuacji wyjątkowych (np. związanych z siłą wyższą). Po stronie Gminy leżą przede wszystkim koszty związane z obsługą i administrowaniem Projektu takie jak: koszty pracowników obsługujących Projekt (pracownicy Urzędu Gminy B) zaangażowani przy Projekcie) oraz koszty wykorzystanych w tym celu materiałów i sprzętu.

5. Czy realizacja projektu jest uzależniona od otrzymania dofinansowania, tj. czy w sytuacji, gdyby nie otrzymali Państwo dofinansowania, realizowaliby Państwo przedmiotowy projekt?

Realizacja Projektu jest uzależniona od otrzymania dofinansowania. W przypadku, gdyby Gmina nie otrzymała dofinansowania, wówczas Projekt raczej nie byłby realizowany.

6. Czy wysokość otrzymanego przez Państwa dofinansowania jest uzależniona od ilości mieszkańców biorących udział w projekcie? Jeśli nie, to od czego jest uzależniona? W jaki sposób skalkulowana jest wysokość dofinansowania?

W istotnej części ustosunkowanie się do ww. pytania zawarte jest w odpowiedzi na pytanie nr 1.

W tym miejscu Gmina uzupełniająco wskazuje, że zgodnie z regulaminem Projektu jest on współfinansowany ze środków pochodzących z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Wysokość dofinansowania wynosi do 85% kosztów kwalifikowanych (kosztów netto). Wkład własny mieszkańców powinien wynosić minimum 15% kosztów netto oraz podatek VAT od całej wartości urządzenia i kosztów Instalacji. W przypadku wystąpienia w projekcie kosztów niekwalifikowanych Uczestnik Projektu pokrywa 100% tych kosztów.

Regulacje dotyczące dofinansowania szczegółowo określają jakie wydatki mogą stanowić wydatki kwalifikowalne i to od ich wysokości zależy wysokość dofinansowania.

Przykładowe koszty kwalifikowalne obejmują koszty związane z realizacją projektów w zakresie budowy, rozbudowy oraz przebudowy instalacji służących do wytwarzania energii pochodzącej ze źródeł odnawialnych (wraz z ewentualnym podłączeniem do sieci dystrybucyjnej/przesyłowej) z wykorzystaniem energii słonecznej (z uwzględnieniem określonych parametrów technicznych), w tym w szczególności zakup i montaż instalacji fotowoltaicznych i/lub kolektorów słonecznych (koszty zakupu materiałów i/lub robót budowlanych).

Mając na uwadze powyższe, ustalenie dofinansowania (wysokości dofinansowania) uzależnione jest od wartości wydatków kwalifikowalnych w Projekcie. Regulacje dotyczące Projektu szczegółowo określają, jakie wydatki mogą stanowić koszty (wydatki) kwalifikowalne. Tak określona wysokość kosztów kwalifikowalnych stanowi podstawę do wyliczenia poziomu wsparcia (wysokości dofinansowania), którego maksymalny poziom to 85% wydatków kwalifikowalnych.

Na wartość wydatków kwalifikowalnych wpływa okoliczność ilu mieszkańców bierze udział w Projekcie oraz jakie Instalacje (o jakich parametrach) są montowane na ich nieruchomościach. Ilość mieszkańców - a zarazem ilość i rodzaj Instalacji - wpływa na wysokość wydatków kwalifikowalnych, których wartość jest podstawą do wyliczenia wysokości dofinansowania.

7. Czy w trakcie realizacji projektu będą Państwo zobowiązani do rozliczania się z otrzymanych środków? Jeśli tak, to z kim i w jaki sposób będą je Państwo rozliczać?

Jeśli chodzi o kwestię rozliczania się przez Wnioskodawcę z otrzymanych środków finansowych, to należy zauważyć, że Gmina część środków finansowych ma otrzymać z dofinansowania (na podstawie zawartej umowy o dofinansowanie z Zarządem Województwa), natomiast pozostała część środków finansowych na realizację Projektu pochodzi z wpłat mieszkańców (wpłat tzw. wkładu własnego).

Zgodnie z zawartymi przez Gminę umowami z mieszkańcami określono (przyjęto) następujące zasady rozliczeń:

§ Uczestnik Projektu zobowiązuje się do wniesienia wkładu własnego w określonej w Umowie kwocie, przy czym kwota ta jest szacunkowa i stanowi co najmniej 15% całkowitej wartości kosztów kwalifikowalnych indywidualnej Instalacji oraz 100% kosztów niekwalifikowalnych związanych z realizacją Umowy (od całej wartości inwestycji określony dla montażu Instalacji oraz koszty ubezpieczenia zamontowanej Instalacji). Wyjaśnienia w zakresie pojęcia „kosztów (wydatków) kwalifikowalnych” zawarto w odpowiedzi na pytanie nr 1 i 11.

§ Wysokość ostatecznych wpłat mieszkańca będzie ustalana w trakcie realizacji Projektu i na etapie końcowym.

§ W trakcie realizacji Projektu mieszkańcowi zostanie przedstawiony szczegółowy tzw. „częściowy wykaz wkładu własnego” (wskazanie kosztów związanych z montażem indywidualnej Instalacji). W przypadku jeżeli kwota wpłacona przez Uczestnika tytułem wkładu własnego (pierwotnie przyjęta w Umowie) będzie niższa od kwoty wskazanej w „częściowym wykazie wkładu własnego”, Gmina wezwie Uczestnika Projektu do uiszczenia dodatkowej kwoty (jako uzupełnienie wkładu własnego).

§ Wykaz ostatecznych kosztów kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych z wyszczególnieniem ostatecznego wkładu własnego zostanie ustalony po poniesieniu wszystkich kosztów kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych, a następnie zostanie przedstawiony Uczestnikowi Projektu.

§ W przypadku, gdy po ustaleniu ostatecznych kosztów kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych Projektu okaże się, że kwota wpłacona tytułem wkładu własnego:

a) przewyższy wartość ostatecznego wkładu własnego, Gmina dokona korekty i zwróci nadwyżkę w terminie 14 dni od upływu okresu trwałości Projektu (tj. po upływie 5 lat od dnia przekazania na rzecz Gminy ostatniej płatności w ramach Projektu);

b) będzie niższa niż wartość ostatecznego wkładu własnego, Uczestnik Projektu uzupełni wpłatę na poczet wkładu własnego w terminie 14 dni od dnia przekazania Uczestnikowi Projektu wykazu ostatecznych kosztów.

Jeśli chodzi o kwestię rozliczania dofinansowania na podstawie umowy o dofinansowanie zawartej przez Gminę z Zarządem Województwa, to zakłada się, że dofinansowanie ma być przyznane (wypłacone) po zrealizowaniu określonej części Projektu (w szczególności po dokonaniu montażu Instalacji). Tak więc Gmina nie dysponuje (nie będzie dysponować) „z góry” środkami pieniężnymi (stanowiącymi dofinansowanie).

Ostateczne przyznanie i otrzymanie dofinansowania przez Gminę jest uzależnione od spełnienia przez Gminę określonych kryteriów i warunków wskazanych w szczególności w umowie o dofinansowanie Projektu oraz regulaminie konkursu.

Po zrealizowaniu określonego etapu Projektu Gmina będzie mogła złożyć wniosek o płatność (o wypłatę dofinansowania). Składając wniosek o płatność Gmina jednocześnie będzie zobowiązana wykazać, że dokonała określonej realizacji Projektu (co stanowi główny warunek wypłaty dofinansowania). Wniosek o płatność będzie składany do Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym tj. Zarządu Województwa, odpowiedzialnego za przygotowanie i realizację programu operacyjnego.

Decyzja o wypłacie dofinansowania jest zatem uzależniona od realizacji Projektu. Zgodnie z założeniami, Gmina złoży wniosek o płatność i ma otrzymać dofinansowanie jako refundację poniesionych kosztów, a nie płatność zaliczkową. Ewentualnie - po otrzymaniu środków pieniężnych tytułem dofinansowania - Gmina może podlegać kontroli pod kątem wypełniania kryteriów realizacji Projektu.

8. Czy w przypadku niezrealizowania projektu będą Państwo zobowiązani do zwrotu otrzymanych środków pieniężnych?

Gmina pragnie zauważyć, że w niniejszej sprawie taka sytuacja raczej nie może wystąpić z następujących przyczyn.

Dofinansowanie ma zostać wypłacone Gminie dopiero po zamontowaniu Instalacji na nieruchomościach mieszkańców, na podstawie złożonego wniosku o płatność. Złożony wniosek będzie podlegał ocenie pod kątem m.in. zrealizowania celów Projektu. Przekazanie Gminie środków pieniężnych tytułem dofinansowania będzie stanowiło refundację i nie będzie miało charakteru przekazania zaliczkowego.

Tak więc Gmina nie dysponuje „z góry” środkami pieniężnymi (stanowiącymi dofinansowanie) i z tego powodu nie ma możliwości, aby:

- przeznaczyć dofinansowanie na inny cel (gdyż tych środków pieniężnych Gmina po prostu nie posiada) albo

- otrzymać dofinansowanie w przypadku niezrealizowania Projektu.

Otrzymanie dofinansowania przez Gminę jest uzależnione od spełnienia przez Gminę określonych kryteriów i warunków wskazanych w szczególności w umowie o dofinansowanie Projektu oraz regulaminie konkursu. Decyzja o wypłacie dofinansowania jest uzależniona od zrealizowania Projektu, czyli przede wszystkim dokonania montażu Instalacji na nieruchomościach mieszkańców.

Dopiero po zakończeniu określonych prac przez Wykonawcę zostanie złożony wniosek o płatność, który będzie podstawą uruchomienia płatności (wypłaty dofinansowania). Składając wniosek o płatność Gmina jednocześnie będzie zobowiązana wykazać, że zrealizowała określone elementy Projektu (co stanowi główny warunek wypłaty dofinansowania).

Wypłata dofinansowania jest zatem uzależniona od realizacji Projektu. W przypadku niezrealizowania zadania (Projektu) należy przyjąć, że Gmina nie otrzymałaby dofinansowania.

9. Czy będą Państwo mogli przeznaczyć otrzymane dofinansowanie na inny cel niż projekt, o którym mowa we wniosku?

Gmina nie może przeznaczyć dofinansowania na inny cel niż opisany we wniosku Projekt.

Dodatkowo, w zakresie niniejszego pytania, istotne są okoliczności wskazane w odpowiedzi na pytanie nr 8.

10. Na kogo będą wystawiane faktury w związku z nabyciem przez Gminę towarów i usług w ramach realizowanego projektu pn. „(…)”?

Jak wskazano we wniosku: W Umowie Wykonawczej przyjęto, że Wykonawca będzie wystawiać odrębne faktury na rzecz Gminy B (jako nabywcę w rozumieniu VAT - na wystawianych przez Wykonawcę fakturach to Gmina B ma być wskazywana jako nabywca) oraz Gminy A.

Oznacza to, że Wykonawca będzie wystawiał odrębne faktury na Gminę B oraz Gminę A w zakresie, w jakim przedmiot Umowy Wykonawczej będzie dotyczył tych poszczególnych gmin (każda z gmin biorących udział w Projekcie zostanie zatem obciążona kosztami realizacji Umowy Wykonawczej w zakresie, w jakim przedmiot Umowy Wykonawczej będzie dotyczyć jej mieszkańców).

W przypadku poniesienia przez Gminę B innych wydatków niż związanych z realizacją Umowy Wykonawczej, ewentualne faktury dokumentujące poniesienie tych wydatków, również będą wystawiane na Gminę B.

11. Czy dofinansowanie będzie przeznaczone na pokrycie ogólnych kosztów inwestycji czy też stanowi dofinansowanie na określone działanie tj. montaż instalacji odnawialnych źródeł energii?

Ustosunkowanie się do ww. pytania zawarte jest w odpowiedzi na pytanie nr 1.

W tym miejscu Gmina uzupełniająco wskazuje, że zgodnie z umową o dofinansowanie przez „dofinansowanie” należy rozumieć wsparcie udzielane ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego lub ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego i środków budżetu państwa, stanowiące bezzwrotną pomoc przeznaczoną na pokrycie części wydatków kwalifikowalnych realizowanego Projektu w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020. Przez wydatki kwalifikowalne należy rozumieć wydatki lub koszty dotyczące Projektu, które zostały zakwalifikowane (uznane) jako wydatki mogące być objęte dofinansowaniem (wydatki kwalifikowalne powinny spełniać określone w przepisach kryteria).

Całkowita wartość Projektu w umowie o dofinansowanie została określona w kwocie (…) zł, natomiast całkowitą wartość wydatków kwalifikowalnych ustalono na kwotę (…) zł (dotyczy gmin biorących udział w Projekcie). Zgodnie z umową o dofinansowanie Instytucja Zarządzająca Regionalnym Programem Operacyjnym przyznaje beneficjentowi (Gminom biorącym udział w Projekcie) dofinansowanie na realizację Projektu w kwocie (…) zł, co stanowi nie więcej niż 85% wydatków kwalifikowalnych Projektu.

Zgodnie z tymi dokumentami i przedstawionymi wyżej zasadami, dofinansowanie jest przyznawane na realizację Projektu i jest przyznawane na pokrycie wydatków kwalifikowalnych Projektu (i zarazem określane - z uwzględnieniem stosownych przepisów - jako określony procent /nie więcej niż 85%/ wydatków kwalifikowalnych Projektu). Ustalenie wysokości dofinansowania uzależnione jest od wartości Projektu, a więc od wartości kosztów kwalifikowalnych w Projekcie.

Regulacje dotyczące Projektu szczegółowo określają, jakie koszty mogą stanowić wydatki kwalifikowalne (z kolei na wartość wydatków kwalifikowalnych składają się przede wszystkim koszty dostawy i montażu Instalacji).

12. Czy warunki umów zawartych z mieszkańcami w zakresie wyposażenia danej nieruchomości w instalacje fotowoltaiczne i solarne są/będą jednakowe dla wszystkich mieszkańców? Jeżeli nie, to od czego są uzależnione?

Warunki umów zawartych z mieszkańcami w zakresie wyposażenia danej nieruchomości w instalacje fotowoltaiczne/solarne są jednakowe dla wszystkich mieszkańców.

13. Czy poza wpłatami tzw. wkładami własnymi, przedmiotowe umowy przewidują pobieranie jakichkolwiek innych opłat od mieszkańców z tytułu realizacji przez Gminę usługi montażu instalacji?

Nie zakłada się pobierania jakichkolwiek innych opłat od mieszkańców niż wskazany w umowach (zawartych przez Gminę z mieszkańcami) tzw. wkład własny. Wnioskodawca dodatkowo wskazuje, że przedmiotowe umowy stanowią, że jako „wkład własny” należy rozumieć środki finansowe, zagwarantowane przez mieszkańca w kwocie niezbędnej do uzupełnienia dofinansowania Projektu.

Zgodnie z Umowami, Uczestnik Projektu zobowiązuje się do wniesienia wkładu własnego na realizację przedmiotowej inwestycji w określonej w Umowie szacunkowej kwocie, stanowiącego co najmniej 15% całkowitej wartości kosztów kwalifikowalnych indywidualnej Instalacji oraz 100% kosztów niekwalifikowalnych związanych z realizacją Umowy (od całej wartości inwestycji określony dla montażu Instalacji oraz koszty ubezpieczenia zamontowanej Instalacji). Wyjaśnienia w zakresie pojęcia „kosztów (wydatków) kwalifikowalnych” zawarto w odpowiedzi na pytanie nr 11.

Wysokość ostatecznych wpłat mieszkańca będzie ustalana w trakcie realizacji Projektu i na etapie końcowym. Szerzej przedmiotowa kwestia została wyjaśniona w ramach odpowiedzi na pytanie nr 7.

14. W jaki sposób otrzymana przez Gminę dotacja wpływa/będzie wpływać na wysokość wpłat mieszkańca w projekcie w części realizowanej przez Gminę B? Czy kalkulacja wysokości wpłat uwzględnia/będzie uwzględniać również otrzymane przez Gminę B dofinansowanie?

Zgodnie z regulaminem Projektu jest on współfinansowany ze środków pochodzących z Europejskiego funduszu Rozwoju Regionalnego. Wysokość dofinansowania wynosi do 85% kosztów kwalifikowanych (kosztów netto). Wkład własny mieszkańców powinien wynosić minimum 15% kosztów netto oraz podatek VAT od całej wartości urządzenia i kosztów Instalacji. W przypadku wystąpienia w projekcie kosztów niekwalifikowanych Uczestnik Projektu pokrywa 100% tych kosztów.

Natomiast odpowiadając na ww. pytanie, w pierwszej kolejności należy wskazać, że z zawartych przez Gminę z mieszkańcami umów wynika, że wkład własny regulowany przez mieszkańca stanowi środki finansowe, zagwarantowane przez mieszkańca w kwocie niezbędnej do uzupełnienia dofinansowania Projektu.

Uczestnik Projektu zobowiązuje się do wniesienia wkładu własnego na realizację przedmiotowej inwestycji w określonej w Umowie kwocie, przy czym jak wskazano kwota ta jest szacunkowa i stanowi co najmniej 15% całkowitej wartości kosztów kwalifikowalnych indywidualnej Instalacji oraz 100% kosztów niekwalifikowalnych związanych z realizacją Umowy (od całej wartości inwestycji określony dla montażu Instalacji oraz koszty ubezpieczenia zamontowanej Instalacji). Wyjaśnienia w zakresie pojęcia „kosztów (wydatków) kwalifikowalnych” zawarto w odpowiedzi na pytanie nr 1 i 11.

Wysokość ostatecznych wpłat mieszkańca będzie ustalana w trakcie realizacji Projektu i na etapie końcowym. Wpływ na to będą miały następujące okoliczności.

W trakcie realizacji Projektu mieszkańcowi zostanie przedstawiony szczegółowy tzw. „częściowy wykaz wkładu własnego” (wskazanie kosztów związanych z montażem indywidualnej Instalacji). W przypadku jeżeli kwota wpłacona przez Uczestnika tytułem wkładu własnego (pierwotnie przyjęta w Umowie) będzie niższa od kwoty wskazanej w „częściowym wykazie wkładu własnego”, Gmina wezwie Uczestnika Projektu do uiszczenia dodatkowej kwoty (jako uzupełnienie wkładu własnego).

Wykaz ostatecznych kosztów kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych z wyszczególnieniem ostatecznego wkładu własnego zostanie ustalony po poniesieniu wszystkich kosztów kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych, a następnie zostanie przedstawiony Uczestnikowi Projektu.

W przypadku, gdy po ustaleniu ostatecznych kosztów kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych Projektu okaże się, że kwota wpłacona tytułem wkładu własnego:

a) przewyższy wartość ostatecznego wkładu własnego, Gmina dokona korekty i zwróci nadwyżkę w terminie 14 dni od upływu okresu trwałości Projektu (tj. po upływnie 5 lat od dnia przekazania na rzecz Gminy ostatniej płatności w ramach Projektu);

b) będzie niższa niż wartość ostatecznego wkładu własnego, Uczestnik Projektu uzupełni wpłatę na poczet wkładu własnego w terminie 14 dni od dnia przekazania Uczestnikowi Projektu wykazu ostatecznych kosztów.

Od przedstawionych wyżej okoliczności będzie zależeć wysokość wpłat dokonywanych przez mieszkańców.

15. Czy wszystkie wpłaty mieszkańców na rzecz Gminy z tytułu montażu instalacji będą miały miejsce przed przekazaniem instalacji na własność mieszkańcom?

Co do zasady tak, z uwzględnieniem okoliczności, że w przypadku, gdy po ustaleniu ostatecznych kosztów kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych Projektu okaże się, że kwota wpłacona tytułem wkładu własnego:

a) przewyższy wartość ostatecznego wkładu własnego, Gmina dokona korekty i zwróci nadwyżkę w terminie 14 dni od upływu okresu trwałości Projektu (tj. po upływnie 5 lat od dnia przekazania na rzecz Gminy ostatniej płatności w ramach Projektu);

b) będzie niższa niż wartość ostatecznego wkładu własnego, Uczestnik Projektu uzupełni wpłatę na poczet wkładu własnego w terminie 14 dni od dnia przekazania Uczestnikowi Projektu wykazu ostatecznych kosztów.

Pytania

1. Czy otrzymane przez Gminę wpłaty od poszczególnych mieszkańców (tzw. wkłady własne) stanowią wynagrodzenie za świadczenie realizowane przez Gminę stanowiące czynność podlegającą opodatkowaniu VAT?

2. W przypadku pozytywnej odpowiedzi na pytanie nr 1 - czy wykonywana przez Gminę czynność podlegająca opodatkowaniu VAT stanowi odpłatne świadczenie usług i czy Gmina będzie zobowiązana odprowadzić podatek należny (w związku z wykonywaniem tej czynności)?

3. Czy Gminie przysługiwać będzie pełne prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego VAT związanego z wydatkami poniesionymi w ramach realizacji Projektu (w zakresie dotyczącym zapewnienia Instalacji mieszkańcom Gminy), w szczególności podatku naliczonego zawartego w fakturach wystawionych przez Wykonawcę na rzecz Gminy?

4. Czy otrzymane przez Gminę dofinansowanie w jakikolwiek sposób wpłynie na rozliczenia VAT związane z Projektem, w szczególności czy wpłynie na wysokość podstawy opodatkowania świadczenia realizowanego przez Gminę na rzecz mieszkańca w ramach Projektu (czy przedmiotowe dofinansowanie będzie stanowiło część podstawy opodatkowania)?

5. Czy Gmina ma obowiązek opodatkować VAT kwotę otrzymanego dofinansowania (czy w związku z otrzymaniem dofinansowania Gmina powinna odprowadzić VAT należny)?

6. W przypadku uznania, że otrzymane przez Gminę dofinansowanie będzie stanowiło część podstawy opodatkowania - kiedy powstanie obowiązek podatkowy w tym zakresie oraz czy wartość otrzymanego dofinansowania stanowi kwotę brutto?

7. Czy w związku z realizacją Projektu na opisanych zasadach po stronie Gminy wystąpi obowiązek rozliczania VAT naliczonego związanego z Projektem z uwzględnieniem przepisów o korekcie wieloletniej (art. 91 uptu lub/i art 90c uptu), w tym obowiązek dokonania takiej korekty podatku naliczonego (w trybie art. 91 uptu lub/i art. 90c uptu) w którymkolwiek momencie?

Państwa stanowisko w sprawie

Pytania 1 i 2

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 uptu opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (VAT) podlegają m in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Na podstawie art. 7 ust. 1 uptu przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Natomiast na mocy art. 8 ust. 1 uptu przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów.

Stosownie do art. 8 ust. 2a uptu w przypadku, gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Na podstawie art. 15 ust. 1 uptu podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Z kolei ust. 6 tego przepisu wskazuje, że nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

W analizowanej sprawie Gmina będzie działała jako podatnik VAT, gdyż zakres jej świadczeń jest realizowany na podstawie umów cywilnoprawnych (Umów zawartych z mieszkańcami).

Na mocy tych Umów Gmina zobowiązuje się względem mieszkańców m.in. do zapewnienia montażu Instalacji, przekazania ich mieszkańcom do korzystania, a następnie - po upływie określonego w Umowie okresu - do przeniesienia własności Instalacji. Dodatkowo Gmina jest zobowiązana do zabezpieczenia realizacji Projektu, na którą składa się wyłonienie wykonawcy odpowiedzialnego za montaż Instalacji oraz rozliczenie finansowe Projektu. Z kolei z drugiej strony, mieszkańcy zobowiązują się w Umowach, do dokonania stosownych wpłat pieniężnych na rzecz Gminy (tzw. wkład własny).

Tym samym w przedmiotowej sprawie wystąpi - po stronie Gminy - czynność podlegająca opodatkowaniu VAT stanowiąca odpłatne świadczenie usług (przez Gminę na rzecz poszczególnych mieszkańców).

Usługom świadczonym przez Gminę odpowiada określone wynagrodzenie, do którego zapłaty zobowiązani są mieszkańcy. W konsekwencji należy uznać, że w związku z realizacją Projektu i zawartymi Umowami z mieszkańcami. Gmina dokonuje odpłatnego świadczenia usług, które na podstawie art. 5 ust. I pkt 1 uptu podlega opodatkowaniu VAT. Ponadto, w związku z wykonywaniem przez Gminę odpłatnego świadczenia usług (w omawianym zakresie). Gmina jest zobowiązana odprowadzić podatek należny.

Podsumowując, Gmina będzie wykonywać na rzecz mieszkańca czynność podlegającą opodatkowaniu VAT i jednocześnie czynność opodatkowaną VAT, stanowiącą odpłatne świadczenie usług. W związku z realizacją tych czynności Gmina zobowiązana jest (będzie) odprowadzić podatek należny.

Pytanie 3

Gminie przysługiwać będzie pełne prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego VAT związanego z wydatkami poniesionymi w ramach realizacji Projektu (w zakresie dotyczącym zapewnienia Instalacji mieszkańcom Gminy), w szczególności podatku naliczonego zawartego w fakturach wystawionych przez Wykonawcę na rzecz Gminy.

Na podstawie art. 86 ust. I uptu w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15. przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114. art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z treści powyższego przepisu wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, a towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest istnienie związku zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Odliczyć zatem można podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego). Zasada ta jest wyrazem zasady neutralności, przejawiająca się w tym, że podatnik nie ponosi faktycznie ciężaru tego podatku. Oznacza to, że VAT nie powinien obciążać podatników uczestniczących w obrocie towarami i usługami, którzy nie są ostatecznymi odbiorcami, gdyż ciężarem tego podatku powinien być obciążony ostateczny ich beneficjent, czyli konsument będący ostatnim ogniwem tego obrotu.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a i b uptu kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu - odpowiednio - nabycia towarów i usług lub dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

W przedmiotowej sprawie Gmina będzie nabywała przede wszystkim usługę od Wykonawcy (w zakresie zapewnienia montażu Instalacji u mieszkańców), a także ewentualnie inne usługi i towary związane z realizacją Projektu.

Nabyte usługi będą miały związek z realizowanymi przez Gminę opodatkowanymi VAT świadczeniami na rzecz mieszkańców w ramach realizacji Projektu. Z uwagi na fakt, że świadczenia Gminy na rzecz mieszkańców będą stanowić czynności opodatkowane VAT, Gmina będzie miała pełne prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia towarów i usług związanych z realizacją Projektu (w zakresie dotyczącym zapewnienia Instalacji mieszkańcom Gminy), w szczególności podatku naliczonego zawartego w fakturach wystawionych przez Wykonawcę na rzecz Gminy.

Nabyte usługi będą bowiem bezpośrednio i wyłącznie wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych VAT.

Pytania 4 i 5

Otrzymane przez Gminę dofinansowanie ma charakter kosztowy i stanowi pokrycie ogólnych kosztów działalności (w tym przypadku kosztów realizacji Projektu), w związku z tym nie powinno stanowić części podstawy opodatkowania świadczenia realizowanego przez Gminę na rzecz mieszkańca w ramach Projektu (przedmiotowe dofinansowanie nie powinno zatem stanowić części podstawy opodatkowania) oraz nie powinno wpływać na pozostałe kwestie związane z rozliczeniem Projektu na gruncie VAT.

Należy zauważyć, że stosownie do art. 29a ust. 1 uptu podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2. 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32. art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Dla określenia czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane VAT (a więc czy stanowią element podstawy opodatkowania) istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania, że dotacja stanowi podstawę opodatkowania jest stwierdzenie, że dotacja ma bezpośredni wpływ na cenę towaru lub usługi. Z przepisu art. 29a ust. 1 uptu jednoznacznie bowiem wynika, że do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług wliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które mają bezpośredni wpływ na kwotę należną (cenę) z tytułu dostawy lub świadczenia usługi.

Oznacza to, że dotacje o innym charakterze - niewpływające bezpośrednio na cenę transakcji (np. dotacje stanowiące dofinansowanie do kosztów działalności podatnika) - nie wchodzą do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Nie będzie więc stanowić podstawy opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, która jest przeznaczona na sfinansowanie określonej działalności czy działań.

Powyższe oznacza, że dofinansowanie otrzymane przez Gminę na realizację Projektu nie będzie stanowić podstawy opodatkowania w rozumieniu art. 29a ust. 1 uptu.

Gmina nie ma zatem obowiązku odprowadzać VAT należnego z tego tytułu (od otrzymanego dofinansowania związanego z realizacją Projektu). Podstawą opodatkowania z tytułu świadczonych przez Gminę usług będzie tylko kwota należna, w postaci wpłat, które będą (są) uiszczane przez mieszkańców biorących udział w Projekcie zgodnie z zawartą Umową.

W związku z powyższym, zdaniem Gminy, otrzymana dotacja (dofinansowanie) z Regionalnego Programu Operacyjnego, nie będzie podlegała opodatkowaniu VAT, a podstawę opodatkowania w przedstawionym opisie sprawy – w rozliczeniach pomiędzy Gminą a mieszkańcami - będą stanowiły wyłącznie otrzymane przez Gminę wpłaty mieszkańców (z tytułu odpłatności w ramach Umowy).

Pytanie 6

W przypadku uznania przez organ podatkowy, że otrzymane przez Gminę dofinansowanie na realizację Projektu będzie stanowiło podstawę opodatkowania (i że Gmina w związku z otrzymaniem dofinansowania powinna odprowadzić podatek należny), w omawianym zakresie obowiązek podatkowy powstanie w momencie otrzymania przez Gminę całości lub części dofinansowania tj. w momencie uznania rachunku bankowego Gminy. Zgodnie bowiem z art. 19a ust. 5 pkt 2 uptu obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w art. 29a ust. 1 uptu.

Ponadto, zgodnie z art. 29a ust. 1 uptu podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Dodatkowo, stosownie do art. 29a ust. 6 pkt 1) uptu podstawa opodatkowania obejmuje podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku.

Oznacza to, że wartość otrzymanego dofinansowania - w przypadku konieczności jego opodatkowania VAT należnym - będzie stanowić kwotę brutto (w której zawarty będzie podatek należny, którego wartość zobowiązana będzie odprowadzić Gmina).

Pytanie 7

W związku z realizacją Projektu, na opisanych zasadach, po stronie Gminy nie wystąpi obowiązek rozliczania VAT związanego z Projektem z uwzględnieniem przepisów o korekcie wieloletniej (art. 91 uptu lub/i art. 90c uptu), w tym obowiązek dokonania takiej korekty podatku naliczonego (w trybie art. 91 uptu lub/i art. 90c uptu) w którymkolwiek momencie.

Do zagadnienia opodatkowania VAT czynności wykonywanych przez Gminę na rzecz mieszkańców w ramach Projektu należy odnieść się w sposób całościowy.

Działania Gminy wykonywane w ramach Projektu, w tym objęte poszczególnymi Umowami zawartymi pomiędzy Gminą a mieszkańcami, będą stanowić czynności podlegające opodatkowaniu VAT i opodatkowane tym podatkiem.

Jak już zostało wskazane wyżej, czynnością opodatkowaną VAT jest świadczenie przez Gminę usługi montażu Instalacji. Z przedmiotowym świadczeniem bezpośrednio będzie związane pieniężne świadczenie mieszkańca stanowiące wynagrodzenie uiszczane przez mieszkańca na rzecz Gminy.

Skoro zatem całe świadczenie Gminy na rzecz mieszkańca jest odpłatne, to jeśli przedstawione okoliczności zasad realizacji świadczeń montażu Instalacji przez Gminę na rzecz mieszkańców nie ulegną zmianie, to w związku z tym nie wystąpi okoliczność, która nakazywałaby dokonywać Gminie rozliczeń podatku naliczonego w trybie korekty wieloletniej (art. 91 uptu lub/i art. 90c uptu). Z uwagi na powyższe, jeśli Gmina nie zmieni z danym mieszkańcem przedstawionych zasad realizacji Projektu w zakresie zapewnienia Instalacji, wówczas nie wystąpi obowiązek dokonania korekty podatku naliczonego (w trybie art. 91 uptu lub/i art. 90c uptu) w którymkolwiek momencie.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest w części prawidłowe i w części nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT,

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy,

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy,

Towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy,

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy,

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy

W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Zauważyć należy, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Zatem czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy,

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy,

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy,

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają z tego tytułu należności, opłaty lub składki. Podmioty te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

- podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

- podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do art. 2 ust. 1 i 2 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r., poz. 559 ze zm.),

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Gmina posiada osobowość prawną.

A zatem Gmina posiada zdolność do działania we własnym imieniu.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym,

Do zakresu działania gminy należą wszelkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 cyt. ustawy

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.

A także, zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 3 cyt. ustawy

Wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz.

Realizacja tych zadań następować może także w drodze dostawy towarów i świadczenia usług w rozumieniu art. 7 i art. 8 ustawy (w zakresie dostaw i usług co do zasady odpłatnych). Gmina, w celu wypełnienia nałożonych na nią zadań, organizuje warunki dla innych podmiotów bądź bezpośrednio uczestniczy w obrocie gospodarczym.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest jednostką samorządu terytorialnego. Gmina jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina realizuje projekt pn.: „(…)”. Projekt jest dofinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. W ramach realizacji Projektu planuje się montaż instalacji z zakresu odnawialnych źródeł energii (OZE), w tym montaż instalacji fotowoltaicznych oraz kolektorów słonecznych. W Projekcie wnioskodawcami są gminy (Gmina A i Gmina B), a beneficjentami końcowymi mieszkańcy tych gmin, na nieruchomościach których to mieszkańców montowane będą indywidualnie dobrane Instalacje. Projekt jest projektem partnerskim, w ramach którego Liderem Projektu jest Gmina A, natomiast Wnioskodawca jest Partnerem przy realizacji Projektu.

Dzięki realizacji Projektu, mieszkańcy Gminy A oraz Gminy B będą mieli zapewnioną możliwość pozyskania - ze źródeł odnawialnych - energii elektrycznej oraz energii cieplnej, co istotnie zmniejszy wydatki gospodarstw domowych na inne źródła energii wykorzystywane dotychczas oraz poprawi jakość życia. Realizacja Projektu wpłynie również korzystnie na jakość środowiska naturalnego w wymienionych gminach (jak również całego regionu) - przyczyni się bowiem do zmniejszenia emisji CO2 oraz innych zanieczyszczeń (dzięki zmniejszeniu zużycia węgla). Wpłynie to na poprawę jakości powietrza, a w dłuższej perspektywie przełoży się na poprawę jakości i warunków życia mieszkańców, ich stanu zdrowia, a także ograniczenie występowania efektu cieplarnianego.

Zakres rzeczowy Projektu przewiduje zapewnienie mieszkańcom Instalacji służących nieruchomościom (obiektom mieszkalnym) tych mieszkańców.

System modułów fotowoltaicznych ma wytwarzać energię elektryczną. Wytworzona energia elektryczna zużywana będzie przede wszystkim na potrzeby własne gospodarstw domowych, a ewentualny nadmiar energii elektrycznej oddawany będzie do sieci energetycznej celem jej skumulowania i odebrania (na zasadach określonych w ustawie z dnia 20 lutego 2015 r. o odnawialnych źródłach energii) lub na zasadach aktualnie obowiązujących w dniu zgłaszania instalacji do właściwego operatora. Energia elektryczna wytwarzana przez zaprojektowany system przewidziana jest do zasilania istniejących gospodarstw domowych i zredukowania jej zużycia, tym samym zredukowania kosztów zakupu od operatora systemu sprzedażowego

System kolektorów słonecznych będzie służył do wytwarzania energii termicznej (cieplnej). Uzyskana energia termiczna zużywana będzie na potrzeby własne gospodarstw domowych. Realizacja zadania przewiduje wspomaganie procesu przygotowania cieplej wody użytkowej w indywidualnych obiektach mieszkalnych za pośrednictwem systemu solarnego, a tym samym częściowe zastąpienie energii pozyskiwanej ze źródeł konwencjonalnych (węgiel, gaz, olej, energia elektryczna) energią słoneczną.

Realizacja czynności instalacyjnych u mieszkańców przeprowadzona zostanie przez podmiot wybrany w drodze przetargu zgodnie z przepisami ustawy z dnia 11 września 2019 r. Prawo zamówień publicznych.

Jak już wskazano, w ramach Projektu planuje się montaż Instalacji, które będą usytuowane na nieruchomościach mieszkańców Gminy. Instalacje mogą być montowane na budynkach mieszkalnych, na budynkach użytkowych (np. garaż lub budynek gospodarczy) albo na gruncie, przy czym w każdym przypadku Instalacje będą funkcjonalnie związane z budynkami mieszkalnymi (w każdym przypadku Instalacje będą służyć budynkom mieszkalnym).

Udział w Projekcie mógł zgłosić każdy mieszkaniec Gminy spełniający określone wymagania. Warunkiem uczestnictwa w Projekcie było złożenie stosownej dokumentacji (w tym wniosku).

Pomiędzy mieszkańcami (którzy ostatecznie zostali zakwalifikowani jako Uczestnicy Projektu) a Gminą zostały zawarte umowy w sprawie ustalenia wzajemnych zobowiązań organizacyjnych i finansowych, związanych z montażem indywidualnego zestawu OZE (dalej: Umowa). Każda gmina uczestnicząca w Projekcie podpisała Umowy ze swoimi mieszkańcami.

Przedmiotem Umowy jest ustalenie wzajemnych praw i obowiązków organizacyjnych i finansowych stron (Gminy i mieszkańca podpisującego Umowę) związanych z dostawą, montażem i eksploatacją Instalacji (instalacji fotowoltaicznej lub/i instalacji solarnej).

Umowa jest zawierana na tzw. okres realizacji Projektu, przy czym realizacja prac instalacyjnych nastąpi po wyłonieniu wykonawcy w postępowaniu o udzielenie zamówienia publicznego, natomiast zakończenie Projektu nastąpi po wykonaniu i rozliczeniu Projektu tj. po upływie minimum 5 lat, licząc od dnia otrzymania przez Gminę płatności końcowej dofinansowania.

Zgodnie z Umową. Gmina w szczególności dokona takich czynności jak (zakres świadczenia Gminy na rzecz mieszkańca):

- wyłoni wykonawcę Instalacji,

- ustali harmonogram realizacji prac,

- będzie sprawować bieżący nadzór inwestorski nad przebiegiem prac,

- przeprowadzi odbiory końcowe, a także

- dokona rozliczenia Projektu, w tym ustali koszty indywidualnych Instalacji zamontowanych na poszczególnych budynkach na podstawie stosownej dokumentacji,

- po upływie okresu realizacji Projektu Gmina przekaże własność Instalacji na rzecz mieszkańca,

- będzie realizować uprawnienia z tytułu rękojmi lub gwarancji w okresie realizacji Projektu,

- zapewni przeglądy gwarancyjne niezbędne do prawidłowego funkcjonowania Instalacji.

Ponadto, w ramach Umów określa się, że po zakończeniu prac montażowych, sprzęt i urządzenia wchodzące w skład Instalacji pozostaną własnością Gminy przez okres realizacji Projektu. Przez ten czas mieszkaniec będzie mógł wykorzystywać Instalację zgodnie z jej przeznaczeniem i parametrami technicznymi. Po upływie okresu realizacji Projektu, własność poszczególnych Instalacji zostanie przekazana przez Gminę na własność poszczególnych mieszkańców biorących udział w Projekcie.

Wartość wkładu własnego zostanie wyliczona zgodnie z Umową i będzie ona stanowić co najmniej 15% całkowitej wartości kosztów kwalifikowanych indywidualnej Instalacji oraz 100% kosztów niekwalifikowalnych związanych z realizacją Umowy.

Stosowne przekazanie (zapłata) środków pieniężnych przez mieszkańców (w zakresie omawianego wkładu własnego) następuje w częściach w początkowej fazie realizacji Projektu, tj.

a) zaraz po zawarciu Umowy przez mieszkańca z Gminą (a więc jeszcze przed dokonaniem instalacji kompletnych Instalacji na nieruchomościach poszczególnych mieszkańców).

b) po wyłonieniu przez Gminę wykonawcy w ramach Projektu, a więc podmiotu, który będzie wykonywać montaż Instalacji na nieruchomościach mieszkańców (a więc jeszcze przed dokonaniem instalacji kompletnych Instalacji na nieruchomościach poszczególnych mieszkańców).

W okresie późniejszym - a więc w trakcie realizacji Projektu oraz po zakończeniu czynności instalacyjnych - Gmina dokonywać będzie stosownych rozliczeń tj. będzie ustalać ostateczny koszt (wartość) poszczególnych zamontowanych Instalacji i w zależności od wysokości tych kosztów:

a) mieszkaniec będzie zobowiązany dopłacić określoną wartość (kwotę) tytułem wkładu własnego - w przypadku gdy ostateczny koszt Instalacji przekroczy kwotę wcześniej wpłaconą przez mieszkańca, albo

b) Gmina dokona zwrotu określonej kwoty uregulowanej przez mieszkańca tytułem wkładu własnego - w przypadku gdy ostateczny koszt Instalacji będzie niższy niż kwota wcześniej wpłacona przez mieszkańca.

Zakłada się, że realizacja Projektu będzie finansowana z wpłat mieszkańców (wkładów własnych) oraz z dofinansowania uzyskanego przez Gminę ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego (a więc z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego).

W związku z realizacją Projektu Gmina ogłosiła przetarg pn.: (…) i dokonała wyboru podmiotu, który jest wykonawcą zamówienia w tym zakresie (dalej: „Wykonawca”). Z wyłonionym w przetargu Wykonawcą została zawarta stosowna umowa (dalej jako: „Umowa Wykonawcza”).

Stronami Umowy Wykonawczej są - z jednej strony Gmina B oraz Gmina A, a także podmiot prywatny (Wykonawca) z drugiej.

Przedmiotem Umowy Wykonawczej jest wykonanie zamówienia pn.: (…).

W Umowie Wykonawczej przyjęto, że Wykonawca będzie wystawiał odrębne faktury na rzecz Gminy B oraz Gminy A.

W związku z tak przedstawionym opisem sprawy, Państwa wątpliwości sformułowane w pytaniu nr 1 i 2 dotyczą m.in. kwestii ustalenia, czy otrzymane przez Gminę wpłaty od poszczególnych mieszkańców (tzw. wkłady własne) stanowią wynagrodzenie za świadczenie realizowane przez Gminę na ich rzecz, stanowiące czynność podlegającą opodatkowaniu VAT, a jeżeli tak to czy wykonywana przez Gminę czynność na rzecz mieszkańców podlegająca opodatkowaniu VAT stanowi odpłatne świadczenie usług i czy Gmina będzie zobowiązana odprowadzić podatek należny VAT w związku z wykonywaniem tej czynności.

W tym miejscu należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega konkretna czynność, tj. dostawa towaru bądź usługa, a nie zapłata. Wyjątkiem jest uiszczenie zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów czy świadczenia usług.

W niniejszej sprawie czynnością, jakiej Gmina dokona na rzecz mieszkańca – właściciela nieruchomości biorącego udział w Projekcie, jest/będzie wykonanie usługi polegającej na montażu instalacji kolektorów słonecznych i paneli fotowoltaicznych, na poczet której Gmina pobierze określoną w umowie wpłatę – wkładu własnego, zgodnie z zawartymi z mieszkańcami umowami cywilnoprawnymi (15% kosztów kwalifikowanych Instalacji OZE).

Wpłaty wnoszone przez mieszkańców – właścicieli nieruchomości biorących udział w Projekcie nie pozostają „w oderwaniu” od czynności, które zostaną wykonane przez Gminę na rzecz mieszkańców – zachodzi bowiem związek pomiędzy wnoszonymi wpłatami, a zobowiązaniem się Gminy do wykonania określonych czynności na rzecz mieszkańców (tj. montażu instalacji kolektorów słonecznych i paneli fotowoltaicznych). Należy zauważyć, że we wskazanej sytuacji istnieje bezpośredni związek pomiędzy wnoszonymi wpłatami, a zindywidualizowanym świadczeniem na rzecz uczestnika programu, które ma zostać wykonane przez Wnioskodawcę. Należy również zauważyć, że stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, Gmina zawierając umowę z Wykonawcą na montaż instalacji kolektorów słonecznych i paneli fotowoltaicznych oraz umowy z uczestnikami Projektu (mieszkańcami), wchodzi w rolę świadczącego usługę. Tym samym, wpłaty otrzymywane przez Gminę od poszczególnych mieszkańców stanowią/będą stanowiły wynagrodzenie z tytułu świadczonych przez nią usług na rzecz mieszkańców.

W konsekwencji, dokonywane przez mieszkańców wpłaty na poczet wkładu własnego z tytułu uczestnictwa w Projekcie dotyczą/dotyczyć będą świadczenia usługi montażu instalacji kolektorów słonecznych i paneli fotowoltaicznych, co wskazuje, że świadczenia, co do których Gmina zobowiązała się w ramach podpisanych z mieszkańcami umów cywilnoprawnych, stanowią/stanowić będą odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z przywołanym na wstępie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy podlega/będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Gmina w związku z ww. czynnościami występuje w charakterze podatnika podatku VAT.

Zatem otrzymane przez Gminę wpłaty z tytułu wkładu własnego w usługę montażu instalacji kolektorów słonecznych i paneli fotowoltaicznych podlegają/będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT jako wynagrodzenie za odpłatne świadczenie usług.

W art. 43 ustawy zostały wymienione czynności korzystające ze zwolnienia od podatku VAT.

W związku z faktem, że świadczone przez Gminę usługi montażu instalacji kolektorów słonecznych i paneli fotowoltaicznych nie zostały wymienione w art. 43 ustawy o VAT, Gmina jest/będzie zobowiązana odprowadzić podatek należny od ww. usługi w prawidłowej wysokości.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 i 2 należało uznać za prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również kwestii prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją przedmiotowego Projektu.

W myśl art. 86 ust. 1 ustawy,

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ww. ustawy,

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 tej ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 cyt. ustawy, zgodnie z którym,

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Z kolei, jak wynika z art. 88 ust. 3a pkt 4 cyt. ustawy,

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy wystawione faktury, faktury korygujące lub dokumenty celne:

a) stwierdzają czynności, które nie zostały dokonane – w części dotyczącej tych czynności,

b) podają kwoty niezgodne z rzeczywistością – w części dotyczącej tych pozycji, dla których podane zostały kwoty niezgodne z rzeczywistością,

c) potwierdzają czynności, do których mają zastosowanie przepisy art. 58 i 83 Kodeksu cywilnego – w części dotyczącej tych czynności.

W myśl art. 88 ust. 4 ustawy,

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z powołanymi wyżej przepisami, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków poniesionych w związku z realizacją projektu zostanie spełniony. Jak wynika z okoliczności sprawy – towary i usługi nabywane przez Gminę, zarejestrowaną jako podatnik VAT czynny, w związku z realizacją opisanego projektu będą przez Gminę wykorzystywane wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Ponadto Faktury, dokumentujące poniesione przez Gminę wydatki, będą wystawione właśnie na nią.

Mając na uwadze powołane przepisy oraz przedstawiony opis sprawy należy stwierdzić, że Państwu przysługuje/będzie przysługiwało prawo do pełnego odliczenia podatku VAT związanego z poniesionymi wydatkami w ramach przedmiotowego projektu, ponieważ wszystkie wydatki, poniesione w związku z realizacją przedmiotowego projektu będą związane z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług. Prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem niezaistnienia okoliczności określonych w art. 88 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 należało uznać za prawidłowe.

Ponadto Państwa wątpliwości dotyczą także kwestii ustalenia czy otrzymane przez Gminę dofinansowanie z Regionalnego Programu Operacyjnego w jakikolwiek sposób wpłynie na rozliczenia VAT związane z Projektem, w szczególności czy wpłynie na wysokość (będzie stanowić część) podstawy opodatkowania świadczenia realizowanego przez Gminę na rzecz mieszkańca w ramach Projektu i czy Gmina ma obowiązek opodatkować kwotę otrzymanego dofinansowania (odprowadzić podatek VAT należny).

Jak wynika z treści art. 29a ust. 1 ustawy,

Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

W myśl art. 29a ust. 2 cyt. ustawy,

W przypadku dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2, podstawą opodatkowania jest cena nabycia towarów lub towarów podobnych, a gdy nie ma ceny nabycia – koszt wytworzenia, określone w momencie dostawy tych towarów.

Według art. 29a ust. 6 ww. ustawy,

Podstawa opodatkowania obejmuje:

  1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

  2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

Z przepisu tego wynika, że podstawę opodatkowania w podatku od towarów i usług stanowi wynagrodzenie, które dostawca lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu dostawy towarów albo świadczenia usług. Wynagrodzenie to oznacza wartość rzeczywiście otrzymaną (lub która ma być otrzymana) w konkretnym przypadku.

Dla określenia, czy dane dotacje (subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze) są czy też nie są opodatkowane, istotne są szczegółowe warunki ich przyznawania, określające cele realizowanego w określonej formie dofinansowania.

Kryterium uznania dotacji za stanowiącą podstawę opodatkowania jest zatem stwierdzenie, że dotacja dokonywana jest w celu sfinansowania konkretnej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Natomiast dotacje niedające się powiązać z konkretnymi czynnościami podlegającymi opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nie stanowią podstawy opodatkowania w rozumieniu przepisu art. 29a ust. 1 ustawy.

Włączenie do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze ma miejsce tylko wówczas, gdy jest to dotacja, subwencja i inna dopłata o podobnym charakterze związana bezpośrednio z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. Do podstawy opodatkowania zaliczane są tylko takie dotacje, subwencje i inne dopłaty o podobnym charakterze, które są bezpośrednio przeznaczone na dofinansowanie konkretnego towaru czy też konkretnego rodzaju usługi. Nie jest więc podstawą opodatkowania ogólna dotacja (subwencja, inna dopłata o podobnym charakterze) uzyskana przez podatnika, niezwiązana z dostawą towaru lub świadczeniem usługi. W przypadku natomiast, gdy podatnik otrzyma dofinansowanie, które będzie związane z dostawą lub świadczeniem usług, jako pokrycie części ceny konkretnego świadczenia lub rekompensatę z tytułu wykonania określonego świadczenia po cenach obniżonych, płatność taka będzie zaliczana do podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług.

Zatem, podstawę opodatkowania podatkiem od towarów i usług zwiększa się tylko o takie dotacje, które w sposób bezwzględny i bezpośredni są związane z daną dostawą towarów lub świadczeniem usług. Jeżeli jednak taki bezpośredni związek nie występuje, dofinansowanie ogólne – na pokrycie kosztów działalności nie zwiększa podstawy opodatkowania, a tym samym nie podlega opodatkowaniu.

Przepis art. 29a ust. 1 ustawy jest odpowiednikiem art. 73 ww. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej

(Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1, ze zm.), zgodnie z którym

Podstawa opodatkowania obejmuje wszystko, co stanowi zapłatę otrzymaną lub którą dostawca lub usługodawca otrzyma w zamian za dostawę towarów lub świadczenie usług od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z subwencjami związanymi bezpośrednio z ceną takiej dostawy lub świadczenia.

Należy uznać, że opodatkowanie subwencji (dotacji) stanowi wyjątek od zasad ogólnych wspólnego systemu VAT. Nie wszystkie subwencje (dotacje) stanowią element podstawy opodatkowania VAT. Jedynie takie, które są subwencjami (dotacjami) związanymi bezpośrednio z ceną dostawy towarów czy ceną świadczenia usług. Wyjątek ten należy interpretować w sposób ścisły. Wykładnia ścisła prowadzi do wniosku, że tylko subwencje bezpośrednio wpływające na cenę transakcji podlegają opodatkowaniu. Natomiast inne subwencje (dotacje) nie wchodzą tym samym do podstawy opodatkowania, a w konsekwencji nie podlegają opodatkowaniu VAT.

Istotnym zatem dla wykładni art. 29a ust. 1 ustawy jest wyjaśnienie pojęcia „subwencja bezpośrednio związana z ceną”.

W tym celu istotne znaczenie ma orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W szczególności wyroki w sprawach C-184/00 (Office des products wallons ASBL v. Belgian State) oraz C-353/00 (Keeping Newcastle Warm Ltd. v. Commisioners od Customs and Excise, w skrócie KNW). W wyroku C-184/00 Trybunał stwierdził, że pojęcie subwencji (dotacji) bezpośrednio związanych z ceną należy interpretować jako obejmujące wyłącznie subwencję, które stanowią całość lub część wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, a które są wypłacane przez podmiot trzeci w stosunku do sprzedawcy lub świadczącego. Trybunał argumentował, że w celu ustalenia, czy dotacja stanowi wynagrodzenie, cena towarów i usług musi, co do zasady, być ustalana nie później, niż w momencie zdarzenia podlegającego opodatkowaniu. Zobowiązanie do zapłaty dotacji dokonane przez osobę, która jej udziela, rodzi korelat, jakim jest prawo beneficjenta do jej otrzymania, ponieważ dokonał on dostawy podlegającej opodatkowaniu. Ten związek pomiędzy dotacją a ceną musi być jednoznacznie widoczny na podstawie indywidualnej analizy okoliczności stanowiących podstawę wypłaty tego wynagrodzenia. Z drugiej strony nie jest konieczne, aby cena towarów lub usług, bądź część tej ceny została ustalona. Wystarczy by możliwe było jej ustalenie. Cena jaką płaci nabywca musi być ustalana w taki sposób, że zmniejsza się ona w proporcji do dotacji przyznanej sprzedawcy towarów lub świadczącemu usługi, co zatem stanowi element ustalenia ceny, jakiej żąda ten ostatni. Trybunał w sprawie będącej przedmiotem rozpoznania wskazał sądowi odsyłającemu szereg wskazówek, stwierdzając, że sąd krajowy musi zbadać obiektywnie, czy fakt, że dotacja jest wypłacana sprzedawcy lub świadczącemu pozwala mu sprzedawać towary lub świadczyć usługi po cenie niższej, niż musiałby on żądać w braku takiej dotacji. Nie jest konieczne, by dotacja odpowiadała bezpośrednio zmniejszeniu ceny dostarczanych towarów, wystarczy by relacja pomiędzy zmniejszeniem ceny a dotacją, która może być wyrażona ryczałtowo, była istotna.

Z kolei w wyroku C-353/00 Trybunał wyraził pogląd, że niezależnie od tego, czy dofinansowanie spełnia warunek bezpośredniego związku z ceną, czy też nie spełnia takiego warunku, zwiększać będzie podstawę opodatkowania, jeśli osoba trzecia (także organ władzy publicznej) wpłaca pewną kwotę pieniędzy na poczet usług świadczonych na rzecz osoby fizycznej. Orzeczenie to dotyczyło dopłat wypłacanych firmie zajmującej się usługami związanymi z doradztwem w dziedzinie energetyki.

Związek dotacji z ceną nie został szczegółowo przeanalizowany w tym wyroku. Szersze uwagi na ten temat znalazły się natomiast w opinii rzecznika generalnego oraz pisemnym stanowisku rządu Wielkiej Brytanii, które zaaprobował Trybunał. Jak wskazuje rzecznik, dotacje mogą mieć różną formę i charakter. Zwykle przez dotacje (subwencje) rozumie się sumy wypłacane danemu podmiotowi z funduszy publicznych w interesie ogólnym. W praktyce dotacje mogą mieć postać dopłat ogólnych do działalności przedsiębiorstwa (i wówczas nie podlegają opodatkowaniu) albo też stanowić subsydia do konkretnych dostaw lub usług, umożliwiając nabycie ich ostatecznemu odbiorcy po niższej cenie (lub w ogóle bez odpłatności z jego strony). W tym ostatnim przypadku podlegają podatkowi VAT.

Tego rodzaju dotacje występowały w przypadku KNW. Istniał bezpośredni związek pomiędzy usługami podatnika a otrzymywanymi dotacjami (dotacje były korelatem usług i wypłacano je tylko w razie ich świadczenia; również kwotowo zależały od liczby usług). Wpływ na cenę również był oczywisty: ostateczny odbiorca nie musiał płacić za usługę właśnie z powodu pokrycia jej dotacją. Mimo, że dotacje oczywiście wpływały na działalność przedsiębiorstwa i w sensie ekonomicznym pokrywały część kosztów jego funkcjonowania, przede wszystkim były one związane z ceną. Dlatego też nie można było ich traktować jako pozostających poza podatkiem VAT.

Jeżeli otrzymana dotacja jest w sposób zindywidualizowany i policzalny związana z ceną danego świadczenia (tj. świadczenie dzięki dotacji ma cenę niższą o konkretną kwotę lub świadczeniobiorca otrzymuje je za darmo), taka dotacja podlega VAT. Jeżeli natomiast związek tego rodzaju nie występuje i równocześnie dotacja nie jest elementem wynagrodzenia związanego z danymi dostawami towarów lub usług, wówczas można – i należy – potraktować ją jako płatność niepodlegającą podatkowi VAT.

Z art. 29a ust. 1 ustawy wynika, że nie ma znaczenia od kogo dostawca towaru lub świadczący usługę otrzymuje zapłatę – czy od nabywcy, czy od osoby trzeciej – ważne jest, aby było to wynagrodzenie za dane konkretne świadczenie lub za daną konkretną dostawę.

Z wniosku wynika, że realizacja przedmiotowego Projektu przez Gminę będzie finansowana m.in. ze środków Regionalnego Programu Operacyjnego. Projekt jest realizowany w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego na lata 2014-2020, Działanie 3.1 Wytwarzanie i dystrybucja energii ze źródeł odnawialnych, Poddziałanie 3.1.1 Wytwarzanie energii z odnawialnych źródeł energii. Zgodnie z umową o dofinansowanie zawartą przez Gminę z Zarządem Województwa wysokość dofinansowania może wynieść nie więcej niż 85% wydatków (kosztów) kwalifikowalnych Projektu. Dofinansowanie, które ma otrzymać Gmina ze środków zewnętrznych może być wykorzystane tylko i wyłącznie w celu realizacji projektu pn.: „(…)”, w ramach, którego Gmina zapewni mieszkańcom montaż instalacji kolektorów słonecznych i paneli fotowoltaicznych na ich budynkach mieszkalnych, gospodarczych lub na gruncie przyległym lub leżącym bezpośrednio przy budynkach mieszkalnych. Dofinansowanie ma być wypłacone Gminie dopiero po zrealizowaniu Projektu, a więc po dokonaniu montażu Instalacji OZE. W przypadku niezrealizowania zadania (Projektu) Gmina nie otrzymałaby dofinansowania.

Otrzymanie dofinansowania przez Gminę jest uzależnione od spełnienia przez nią określonych kryteriów i warunków wskazanych w szczególności w umowie o dofinansowanie Projektu oraz regulaminie konkursu.

Decyzja o wypłacie dofinansowania jest uzależniona od zrealizowania Projektu, czyli dokonania montażu Instalacji OZE na nieruchomościach mieszkańców. Dopiero po zakończeniu prac przez Wykonawcę Gmina złoży wniosek o płatność, który będzie podstawą uruchomienia płatności (wypłaty dofinansowania). Składając wniosek o płatność Gmina jednocześnie będzie zobowiązana wykazać, że zrealizowała Projekt (co stanowi główny warunek wypłaty dofinansowania).

Gmina nie może przeznaczyć dofinansowania na inny cel niż opisany we wniosku Projekt.

Ilość mieszkańców - a zarazem ilość i rodzaj Instalacji - wpływa na wysokość wydatków kwalifikowanych, których wartość jest podstawą do wyliczenia wysokości dofinansowania.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której występują skonkretyzowane świadczenia w zamian za określone wynagrodzenie – bowiem jak wynika z opisu sprawy, otrzymane dofinansowanie będzie wykorzystywane na określone działanie, tj. zaprojektowanie i wykonanie usługi polegającej na zamontowaniu instalacji kolektorów słonecznych i paneli fotowoltaicznych na budynkach mieszkańców. Zatem opis ten wskazuje jednoznacznie, że przedmiotowe dofinansowanie nie dotyczy ogólnej działalności Gminy, lecz wykonania konkretnej czynności – montażu instalacji kolektorów słonecznych i paneli fotowoltaicznych. Tym samym, należy je uznać za ściśle i bezpośrednio związane z konkretnymi usługami wykonywanymi przez Gminę na rzecz mieszkańców.

Z przedstawionych okoliczności wynika, że dofinansowanie na realizację ww. Projektu wypłacane jest/będzie podmiotowi dotowanemu czyli Gminie bezpośrednio w celu umożliwienia mu realizacji określonej usługi na rzecz Mieszkańca, z którym wiąże go stosunek zobowiązaniowy na podstawie zawartej umowy. Dofinansowanie pokrywa 85% kosztów, zaś wpłaty mieszkańca stanowią 15% kosztów. Nie ulega wątpliwości, że Mieszkaniec nie musi płacić „pełnej” ceny usługi właśnie z powodu pokrycia jej dotacją (dofinansowaniem).

Zatem stwierdzić należy, że przekazane dla Gminy środki finansowe z Regionalnego Programu Operacyjnego (czyli Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego) na realizację ww. Projektu w formie dotacji mają bezpośredni wpływ na cenę świadczonych przez Państwa ww. usług na rzecz mieszkańców.

W konsekwencji powyższego, otrzymane przez Gminę dofinansowanie od podmiotu trzeciego na realizację projektu pn.: „(…)”, stanowi/będzie stanowić część podstawy opodatkowania świadczonych przez Państwa usług montażu instalacji kolektorów słonecznych i paneli fotowoltaicznych na rzecz mieszkańców biorących udział w Projekcie, w myśl art. 29a ust. 1 ustawy, z uwzględnieniem art. 29a ust. 6 ustawy.

Zatem otrzymane dofinansowanie podlega/będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy. Razem z wpłatami własnymi mieszkańców, co zostało ustalone w odpowiedzi na pytanie nr 2, będzie stanowić podstawę opodatkowania i Gmina jest/będzie zobowiązana odprowadzić podatek należny w prawidłowej wysokości.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 4 i 5 należało uznać za nieprawidłowe.

Ponadto wątpliwości Państwa dotyczą kwestii momentu powstania obowiązku podatkowego z tytułu otrzymanego dofinansowania z Regionalnego Programu Operacyjnego oraz czy wartość otrzymanego dofinansowania stanowi kwotę brutto.

W myśl art. 19a ust. 1 ustawy,

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1.

Natomiast, zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 2 ustawy,

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą otrzymania całości lub części dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w art. 29a ust. 1.

Na podstawie art. 19a ust. 8 ustawy,

Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z zastrzeżeniem ust. 5 pkt 4.

Z opisu sprawy wynika, że w przedmiotowej sprawie, jeśli chodzi o kwestię rozliczania dofinansowania na podstawie umowy o dofinansowanie zawartej przez Gminę z Zarządem Województwa, to zakłada się, że dofinansowanie ma być przyznane (wypłacone) po zrealizowaniu określonej części Projektu (w szczególności po dokonaniu montażu Instalacji). Tak więc Gmina nie dysponuje (nie będzie dysponować) „z góry” środkami pieniężnymi (stanowiącymi dofinansowanie).

Ostateczne przyznanie i otrzymanie dofinansowania przez Gminę jest uzależnione od spełnienia przez Gminę określonych kryteriów i warunków wskazanych w szczególności w umowie o dofinansowanie Projektu oraz regulaminie konkursu.

Po zrealizowaniu określonego etapu Projektu Gmina będzie mogła złożyć wniosek o płatność (o wypłatę dofinansowania). Składając wniosek o płatność Gmina jednocześnie będzie zobowiązana wykazać, że dokonała określonej realizacji Projektu (co stanowi główny warunek wypłaty dofinansowania). Wniosek o płatność będzie składany do Instytucji Zarządzającej Regionalnym Programem Operacyjnym, tj. Zarządu Województwa, odpowiedzialnego za przygotowanie i realizację programu operacyjnego.

Decyzja o wypłacie dofinansowania jest zatem uzależniona od realizacji Projektu. Zgodnie z założeniami. Gmina złoży wniosek o płatność i ma otrzymać dofinansowanie jako refundację poniesionych kosztów, a nie płatność zaliczkową. Ewentualnie - po otrzymaniu środków pieniężnych tytułem dofinansowania - Gmina może podlegać kontroli pod kątem wypełniania kryteriów realizacji Projektu.

Mając na uwadze opis sprawy oraz przedstawiony stan prawny należy stwierdzić, że po stronie Gminy obowiązek podatkowy z tytułu otrzymanego dofinansowania z Regionalnego Programu Operacyjnego powstanie zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 2 ustawy, tj. z chwilą otrzymania całości lub części dotacji.

Jak już wcześniej ustalono - otrzymane przez Gminę dofinansowanie na realizację projektu pn. „(…)” stanowi wynagrodzenie z tytułu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.

W konsekwencji, otrzymane przez Gminę dofinansowanie na realizację ww. Projektu, należy wliczyć do podstawy opodatkowania, zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy, które tym samym będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tak więc kwota podatku należnego powinna być wyliczona metodą „w stu”, traktując otrzymaną dotację jako kwotę brutto, tj. kwotę zawierającą podatek należny.

Podsumowując, mając na uwadze opis sprawy oraz przedstawiony stan prawny, należy stwierdzić, że po stronie Gminy obowiązek podatkowy z tytułu otrzymanego dofinansowania z Regionalnego Programu Operacyjnego powstanie zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 2 ustawy, tj. z chwilą otrzymania całości lub części dotacji. Podstawą opodatkowania będą środki otrzymane przez Gminę od podmiotu trzeciego na realizację ww. projektu bowiem dofinansują one cenę świadczonych na rzecz mieszkańców usług pomniejszone o kwotę podatku należnego.

Zatem Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 6 należało uznać za prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą także kwestii ustalenia, czy w związku z realizowanym Projektem będzie miał on obowiązek rozliczenia podatku VAT z uwzględnieniem przepisów art. 91 lub/i 90c ustawy.

Powtórzyć należy przepis art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług,

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Należy zauważyć, że w sytuacji, gdy już po złożeniu rozliczenia zmieniły się okoliczności mające wpływ na odliczenie całości lub części podatku naliczonego, powstaje konieczność dokonania jego korekty.

Zasady dotyczące sposobu i terminu dokonywania korekt podatku naliczonego zostały określone w art. 90c i art. 91 ustawy.

Zgodnie z art. 90c ust. 1 ustawy,

W przypadku nabytych towarów i usług, w odniesieniu do których kwotę podatku naliczonego oblicza się zgodnie z art. 86 ust. 2a, po zakończeniu roku podatkowego, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, podatnik jest obowiązany dokonać korekty podatku odliczonego przy ich nabyciu, uwzględniając dane dla zakończonego roku podatkowego. Przepisy art. 91 ust. 2-9 stosuje się odpowiednio.

W myśl art. 90c ust. 2 ustawy,

W przypadku gdy korekty podatku odliczonego dokonuje podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie art. 86 ust. 22, może on uwzględnić dane za rok podatkowy poprzedzający poprzedni rok podatkowy, jeżeli takie dane przyjęto w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w art. 86 ust. 2a.

W świetle art. 90c ust. 3 ustaw,

Dokonując korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik może przyjąć inny sposób określania proporcji, niż został przyjęty dla danego roku podatkowego, jeżeli byłby on bardziej reprezentatywny dla zakończonego roku.

Z art. 90c ust. 1 ustawy wynika obowiązek korekty rocznej podatku naliczonego z jednoczesnym wskazaniem, że w zakresie tej korekty zastosowanie znajdą przepisy art. 91 ust. 2-9 ustawy.

Stosownie do treści art. 91 ust. 1 ustawy,

Po zakończeniu roku, w którym podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, o którym mowa w art. 86 ust. 1, jest on obowiązany dokonać korekty kwoty podatku odliczonego zgodnie z art. 90 ust. 2-10a, z uwzględnieniem proporcji obliczonej w sposób określony w art. 90 ust. 2-6, 10 lub 10a lub przepisach wydanych na podstawie art. 90 ust. 11 i 12, dla zakończonego roku podatkowego.

W myśl art. 91 ust. 2 ustawy,

W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 1, podatnik dokonuje w ciągu 5 kolejnych lat, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – w ciągu 10 lat, licząc od roku, w którym zostały oddane do użytkowania. Roczna korekta w przypadku, o którym mowa w zdaniu pierwszym, dotyczy jednej piątej, a w przypadku nieruchomości i praw wieczystego użytkowania gruntów – jednej dziesiątej kwoty podatku naliczonego przy ich nabyciu lub wytworzeniu. W przypadku środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, przepis ust. 1 stosuje się odpowiednio, z tym że korekty dokonuje się po zakończeniu roku, w którym zostały oddane do użytkowania.

Art. 91 ust. 3 ustawy stanowi,

Korekty, o której mowa w ust. 1 i 2, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za pierwszy okres rozliczeniowy roku następującego po roku podatkowym, za który dokonuje się korekty, a w przypadku zakończenia działalności gospodarczej – w deklaracji podatkowej za ostatni okres rozliczeniowy.

W świetle art. 91 ust. 4 ustawy,

W przypadku gdy w okresie korekty, o której mowa w ust. 2, nastąpi sprzedaż towarów lub usług, o których mowa w ust. 2, lub towary te zostaną opodatkowane zgodnie z art. 14, uważa się, że te towary lub usługi są nadal wykorzystywane na potrzeby czynności podlegających opodatkowaniu u tego podatnika, aż do końca okresu korekty.

Zgodnie z art. 91 ust. 5 ustawy,

W przypadku, o którym mowa w ust. 4, korekta powinna być dokonana jednorazowo w odniesieniu do całego pozostałego okresu korekty. Korekty dokonuje się w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym nastąpiła sprzedaż, a w przypadku opodatkowania towarów zgodnie z art. 14 – w deklaracji podatkowej za okres rozliczeniowy, w którym w stosunku do tych towarów powstał obowiązek podatkowy.

Na mocy art. 91 ust. 6 ustawy,

W przypadku gdy towary lub usługi, o których mowa w ust. 4, zostaną:

  1. opodatkowane – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane z czynnościami opodatkowanymi;

  2. zwolnione od podatku lub nie podlegały opodatkowaniu – w celu dokonania korekty przyjmuje się, że dalsze wykorzystanie tego towaru lub usługi jest związane wyłącznie z czynnościami zwolnionymi od podatku lub niepodlegającymi opodatkowaniu.

Zgodnie z brzmieniem art. 91 ust. 7 ustawy,

Przepisy ust. 1-6 stosuje się odpowiednio w przypadku, gdy podatnik miał prawo do obniżenia kwot podatku należnego o całą kwotę podatku naliczonego od wykorzystywanego przez siebie towaru lub usługi i dokonał takiego obniżenia, albo nie miał takiego prawa, a następnie zmieniło się prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od tego towaru lub usługi.

Na podstawie art. 91 ust. 7a ustawy,

W przypadku towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane przez podatnika do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych nabywcy, z wyłączeniem tych, których wartość początkowa nie przekracza 15.000 zł, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 2 zdanie pierwsze i drugie oraz ust. 3. Korekty tej dokonuje się przy każdej kolejnej zmianie prawa do odliczeń, jeżeli zmiana ta następuje w okresie korekty.

W oparciu o art. 91 ust. 7b ustawy,

W przypadku towarów i usług innych niż wymienione w ust. 7a, wykorzystywanych przez podatnika do działalności gospodarczej, korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się na zasadach określonych w ust. 1, ust. 2 zdanie trzecie i ust. 3, z zastrzeżeniem ust. 7c.

Jak stanowi art. 91 ust. 7c ustawy,

Jeżeli zmiana prawa do obniżenia podatku należnego wynika z przeznaczenia towarów lub usług, o których mowa w ust. 7b, wyłącznie do wykonywania czynności, w stosunku do których nie przysługuje prawo do obniżenia podatku należnego, lub wyłącznie do czynności, w stosunku do których takie prawo przysługuje – korekty, o której mowa w ust. 7, dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okres rozliczeniowy, w którym wystąpiła ta zmiana. Korekty tej nie dokonuje się, jeżeli od końca okresu rozliczeniowego, w którym wydano towary lub usługi do użytkowania, upłynęło 12 miesięcy.

Zgodnie z art. 91 ust. 7d ustawy,

W przypadku zmiany prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony od towarów i usług, innych niż wymienione w ust. 7a i 7b, w szczególności towarów handlowych lub surowców i materiałów, nabytych z zamiarem wykorzystania ich do czynności, w stosunku do których przysługuje pełne prawo do obniżenia podatku należnego lub do czynności, w stosunku do których prawo do obniżenia podatku należnego nie przysługuje, i niewykorzystanych zgodnie z takim zamiarem do dnia tej zmiany, korekty podatku naliczonego dokonuje się w deklaracji podatkowej składanej za okresy rozliczeniowe, w których wystąpiła ta zmiana.

Na podstawie powołanych wyżej przepisów stwierdzić należy, że podatnik jest zobowiązany, co do zasady, dokonać korekty podatku naliczonego w sytuacji, gdy zmienia się przeznaczenie środków trwałych (np. związanych z czynnościami niedającymi prawa do odliczenia na związane z czynnościami opodatkowanymi), wartości niematerialnych i prawnych, podlegających amortyzacji, a także gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli zostały zaliczone do środków trwałych nabywcy lub podatnik dokonał odliczenia podatku naliczonego w wyższej lub niższej wartości niż wyliczona na dany rok.

Mając powyższe na uwadze, jak również powołane przepisy uznać należy, że Gminie przysługuje/będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu wykonania instalacji kolektorów słonecznych i paneli fotowoltaicznych, zatem Gmina – jak wynika z wniosku nabyte towary i usługi w związku z realizacją projektu nabywa wyłącznie w celu wykonywania czynności opodatkowanych, a zatem jeżeli nie nastąpi zmiana ich przeznaczenia, to tym samym brak jest/będzie podstaw do dokonania korekty podatku naliczonego w oparciu o art. 91 i/lub art. 90c ustawy o podatku od towarów i usług.

Tym samym Państwa stanowisko, w zakresie pytania nr 7 należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

- stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia,

- zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329, ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili