Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

21 września 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 19 września 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku możliwości odliczenia podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadania pn.: „(…)”.

Uzupełnili go Państwo pismem z 10 października 2022 r. (wpływ 10 października 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina (…) prowadzi działalność w oparciu o ustawę z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559).

Gmina jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT (podatek od towarów i usług) i posiada następujący numer NIP (…).

Gmina (…) zamierza wystąpić z wnioskiem o przyznanie pomocy na realizację zadania pn.: „(…)”, w ramach poddziałania „(…)” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.

Proces przebudowy drogi odbywać się będzie na podstawie przepisów powszechnie obowiązujących i skutkować będzie zaspokojeniem zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej. Do takiej kategorii spraw należy zaliczyć przebudowę drogi publicznej, co jest zgodne z treścią art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559). Przebudowa drogi gminnej będzie się odbywać w ramach władztwa publicznego i Gmina wykonując zadanie działać będzie jako administracja publiczna.

Zadanie obejmuje zaprojektowanie, a następnie wykonanie przedsięwzięcia polegającego na przebudowie dróg gminnych (…) na obszarach wiejskich w Gminie (…). W zakresie planowanego przedsięwzięcia jest wykonanie dokumentacji projektowej oraz innych opracowań niezbędnych do realizacji zamierzenia [w tym m.in. uzyskanie ostatecznej decyzji o pozwoleniu na budowę lub decyzji zezwalającej na realizację inwestycji drogowej (ZRID)], a następnie jego realizacja zgodnie z opracowaną dokumentacją projektową.

Zamierzenie obejmuje przebudowę dróg gruntowych o łącznej długości 1103 mb:

(…).

Celem przedsięwzięcia jest stworzenie uporządkowanej przestrzeni drogowej będącej w złym stanie technicznym, poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego, zwiększenie komfortu użytkowników ruchu, a także poprawa estetyki itp. Realizacja inwestycji skutkować będzie spełnieniem potrzeb lokalnej społeczności poprzez polepszenie dostępu do obszarów ważnych dla rozwoju gospodarczego i obiektów użyteczności publicznej, poprawę bezpieczeństwa sieci drogowej oraz płynności ruchu drogowego. W wyniku realizacji przebudowy zakłada się osiągnięcie celów pośrednich: zwiększenie atrakcyjności Gminy dla lokalizacji działalności gospodarczej, zwiększenie atrakcyjności Gminy jako miejsca pracy i zamieszkania, poprawę bezpieczeństwa ruchu dorosłych i dzieci (pieszego, rowerowego, kołowego), poprawę jakości środowiska dzięki ograniczeniu emisji toksycznych składników spalin, wzrost mobilności zawodowej mieszkańców, oszczędności dla środowiska wynikające z zwiększenia prędkości przejazdu, stworzenia warunków do dywersyfikacji działalności gospodarczej, zwiększenie kreatywności w zakresie poszukiwania pozarolniczych źródeł utrzymania.

Doprecyzowanie opisu stanu faktycznego Towary i usługi nabywane w związku z realizacją zadania pod nazwą: „(…)” nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Pytanie

Czy (`(...)`) ma możliwość odliczenia podatku VAT od poniesionych kosztów przy realizacji operacji pn.: „(…)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Wnioskodawca stoi na stanowisku, iż nie ma możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego od poniesionych kosztów, ponieważ zakres przedmiotowego zadania, tj. przebudowa dróg gminnych, nie jest i nie będzie wykorzystywana do czynności opodatkowanych. Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124 ustawy Gmina (…) nie pobierała, nie pobiera i nie będzie pobierać opłat za korzystanie z powstałego obiektu. Efekty przedmiotowej operacji były, są i będą udostępniane nieodpłatnie, w związku z czym nie ma możliwości obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Stosownie bowiem do przytoczonych powyżej przepisów, prawo obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Przedstawiona powyżej zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z usługami i towarami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi. Co więcej wskazać należy, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszelkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy, umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). W niniejszym przypadku jak wskazano powyżej – czynność, o którą pyta Wnioskodawca nie wchodzi w ww. katalog czynności dokonywanych przez jednostkę samorządu terytorialnego. Mając na uwadze przywołane powyżej przepisy, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że rozliczenie podatku naliczonego na zasadach art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług jest uwarunkowane tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W omawianym stanie faktycznym warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie będzie spełniony, bowiem jak wynika z przytoczonego opisu stanu faktycznego, zakupy towarów i usług dokonywane w związku z realizacją przedmiotowego zadania nie są i nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. W związku z tym, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją opisanej we wniosku operacji.

Podsumowując, w opinii Wnioskodawcy, Gmina (…) nie będzie miała prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od poniesionych kosztów związanych z realizacją operacji pod nazwą: „(…)”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą. W świetle tego przepisu:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie przepisu art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Pod pojęciem działalności gospodarczej należy rozumieć wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że w myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter wyłącznie podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwojakim charakterze:

· podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

· podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na postawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Tylko bowiem w tym zakresie ich czynności mają charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Jak stanowi art. 6 ust. 1 powołanej ustawy:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 2 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina prowadzi działalność w oparciu o ustawę z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym i jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT. Gmina zamierza wystąpić z wnioskiem o przyznanie pomocy na realizację zadania pn.: „(…)”, w ramach poddziałania „(…)” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020. Zadanie obejmuje zaprojektowanie, a następnie wykonanie przedsięwzięcia polegającego na przebudowie dróg gminnych nr (…) na obszarach wiejskich w Gminie (…). W wyniku realizacji przebudowy zakłada się osiągnięcie celów pośrednich: zwiększenie atrakcyjności Gminy dla lokalizacji działalności gospodarczej, zwiększenie atrakcyjności Gminy jako miejsca pracy i zamieszkania, poprawę bezpieczeństwa ruchu dorosłych i dzieci (pieszego, rowerowego, kołowego), poprawę jakości środowiska dzięki ograniczeniu emisji toksycznych składników spalin, wzrost mobilności zawodowej mieszkańców, oszczędności dla środowiska wynikające z zwiększenia prędkości przejazdu, stworzenia warunków do dywersyfikacji działalności gospodarczej, zwiększenie kreatywności w zakresie poszukiwania pozarolniczych źródeł utrzymania. Towary i usługi nabywane w związku realizacją zadania pod nazwą: „(…)” nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Wątpliwości dotyczą ustalenia, czy Gmina ma możliwość odliczenia podatku VAT od poniesionych wydatków w związku z realizacją powyższego zadania.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT, w ramach działalności gospodarczej, do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W analizowanej sprawie związek taki nie wystąpi, bowiem Gmina realizując przedmiotową inwestycję nie działa w charakterze podatnika podatku VAT, Gmina realizuje ww. inwestycję jako organ władzy publicznej w zakresie wykonywania zadań nałożonych na nią ustawą o samorządzie gminnym. Tym samym Gmina nie dokonuje zakupów towarów i usług związanych z przedmiotową inwestycją w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy. Jak wynika z opisu sprawy proces przebudowy drogi odbywać się będzie na podstawie przepisów powszechnie obowiązujących i skutkować będzie zaspokojeniem zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej. Przebudowa drogi gminnej będzie się odbywać w ramach władztwa publicznego i Gmina wykonując zadanie działać będzie jako administracja publiczna. Realizacja inwestycji skutkować będzie spełnieniem potrzeb lokalnej społeczności poprzez polepszenie dostępu do obszarów ważnych dla rozwoju gospodarczego i obiektów użyteczności publicznej, poprawę bezpieczeństwa sieci drogowej oraz płynności ruchu drogowego. Ponadto Gmina wskazała, że towary i usługi nabywane w związku realizacją zadania pod nazwą: „(…)” nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W konsekwencji, Gmina – na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy – nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących wydatki związane z realizacją ww. inwestycji.

Podsumowując, Gmina nie ma możliwości odliczenia podatku VAT od wydatków poniesionych na realizację ww. zadania.

W związku z powyższym Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy także zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem zdarzenia przyszłego podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).