Interpretacja dotyczy oceny skutków podatkowych w podatku od towarów i usług związanych z zawarciem przez wnioskodawcę umów pożyczek inwestycyjnych z podmiotami, których głównym przedmiotem działalności nie jest udzielanie pożyczek. Organ stwierdził, że udzielanie pożyczek przez te podmioty będzie traktowane jako odpłatne świadczenie usług, które podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Jednocześnie te usługi będą korzystały ze zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Organ uznał stanowisko wnioskodawcy w tej kwestii za prawidłowe.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnyInterpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe.
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
22 czerwca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek wspólny z 15 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy m.in. podatku od towarów i usług w zakresie uznania udzielonych pożyczek za odpłatne świadczenie usług oraz zwolnienia z opodatkowania na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT (podatek od towarów i usług) udzielenia pożyczek.
Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 28 września 2022 r.
Treść wniosku jest następująca:
Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w formie spółki komandytowej pod firmą (…) spółka z ograniczoną odpowiedzialnością spółka komandytowa z siedzibą w (…). Numery identyfikacyjne tego przedsiębiorstwa to: NIP: (…), REGON: (…), KRS (Krajowy Rejestr Sądowy): (…). Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Wnioskodawca jest również rezydentem polskim i prowadzi działalność gospodarczą na terenie Rzeczpospolitej Polskiej. Wspólnicy Wnioskodawcy są rezydentami polskimi o nieograniczonym obowiązku podatkowym na terenie RP.
Przeważającym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest produkcja farb, lakierów i podobnych powłok, farb drukarskich i mas uszczelniających (PKD (Polska Klasyfikacja Działalności) 20,30 Z). W zakresie pozostałych przedmiotów prowadzonej działalności wnioskodawcy mieści się produkcja pozostałych wyrobów chemicznych, gdzie indziej niesklasyfikowana (PKD 20,59 Z), wytwarzanie i przetwarzanie produktów rafinacji ropy naftowej (PKD 19, 20, Z), transport drogowy towarów (PKD 49,41 Z), działalność agentów zajmujących się sprzedażą paliw, rud, metali i chemikaliów przemysłowych (PKD 46,12 Z), sprzedaż hurtowa wyrobów chemicznych (PKD 46,75 Z), sprzedaż hurtowa pozostałych półproduktów (PKD 46, 76 Z) sprzedaż hurtowa odpadów i złomu (PKD 46,77 Z) wynajem i zarządzanie nieruchomościami własnymi lub dzierżawionymi (PKD 68,20 Z), wynajem i dzierżawa pozostałych pojazdów samochodowych, z wyłączeniem motocykli (PKD 77,12 Z).
W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą Wnioskodawca planuje zawrzeć kilka umów pożyczek inwestycyjnych od innych uczestników obrotu gospodarczego niebędących stroną postępowania, na łączną kwotę przekraczającą 500.000 zł (słownie pięćset tysięcy złotych), zarówno w walucie polskiej jak i zagranicznej, w tym w euro.
Wnioskodawca podjął wstępne negocjacje z pożyczkodawcami i ustalił założenia współpracy. W umowach pożyczki, które Wnioskodawca zamierza zawrzeć w przyszłości, pożyczkodawcy przewidują należne im wynagrodzenie w związku z udzieleniem pożyczki. Wynagrodzenie przyjmie postać odsetek kapitałowych, których to wysokość zostanie każdorazowo poddana negocjacji pomiędzy stronami umowy. Wobec tego wszystkie umowy pożyczki będą miały charakter odpłatny. Odsetki naliczane będą od dnia wypłaty kwoty do dnia zwrotu pożyczki. Zgodnie z negocjacjami Wnioskodawca (będący pożyczkobiorcą) dokona ich zapłaty w dniu zwrotu całości kwoty pożyczki, a w razie spłaty pożyczki w częściach, odpowiednio i proporcjonalnie na dzień zapłaty określonej części. Umowy będą przewidywały termin spłaty pożyczki nie krótszy niż rok. Dla zachowania czytelności, w dalszej części niniejszego wniosku tak opisane umowy pożyczki będą nazywane wspólnie: .Umową Pożyczki”.
Potencjalnymi pożyczkodawcami mogą być spółki prawa handlowego, spółki cywilne oraz osoby fizyczne prowadzące indywidulaną działalność gospodarczą. Pożyczkodawcy będą mieli siedzibę (w przypadku spółek handlowych) lub stałe miejsce wykonywania działalności gospodarczej (w przypadku osób fizycznych prowadzących indywidulaną działalność gospodarczą lub spółek cywilnych) na terenie Rzeczpospolitej Polskiej.
Udzielanie kredytów/pożyczek nie jest głównym przedmiotem działalności przyszłych pożyczkodawców - zajmują się oni m.in. działalnością transportową czy sprzedażą wyrobów chemicznych. Potencjalni Pożyczkodawcy w KRS (w przypadku spółek handlowych) lub w CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej) (w przypadku osób fizycznych prowadzących indywidulaną działalność gospodarczą lub spółek cywilnych) nie ujawnili jako przedmiotu działalności gospodarczej kodu PKD: „64.92.Z: Pozostałe formy udzielania kredytów", lub zbliżonych kodów PKD. Wedle wiedzy Wnioskodawcy docelowi pożyczkodawcy będą udzielać wskazanych pożyczek ze środków własnych, w tym z zysków wypracowanych w latach ubiegłych. Pożyczkodawcy udzielą pożyczki w celu osiągnięcia przychodu z oprocentowania. Wnioskodawca wskazuje, w zakresie potencjalnego kręgu pożyczkodawców mogą znaleźć się zarówno podmioty niepowiązane w żaden sposób z Wnioskodawcą, jak również podmioty powiązane z Wnioskodawcą, które jednak nie będą jej wspólnikami. Dla zachowania czytelności, w dalszej części niniejszego wniosku tak opisani pożyczkodawcy będą nazywani łącznie: „Pożyczkodawcą”.
Wnioskodawca zamierza zawrzeć umowy pożyczek przede wszystkim w celu doinwestowania swojej bieżącej działalności gospodarczej.
Wnioskodawca nie będzie zawierał umów pożyczki o charakterze nieodpłatnym.
Wnioskodawca zaznacza, że z uwagi na zmienne warunki gospodarcze, możliwości finansowe potencjalnych pożyczkodawców, a także w związku ze zmiennymi potrzebami Wnioskodawcy, nie jest w stanie określić na dzień niniejszego wniosku ile umów pożyczek zostanie zawartych w przyszłości ani z jakimi podmiotami zostaną one zawarte. Zaznaczyć jednak należy, że wyżej opisane warunki zostały wstępnie wynegocjowane z potencjalnymi pożyczkodawcami.
Czy w opisanym stanie przyszłym czynność zawarcia przez Wnioskodawcę Umowy Pożyczki z Pożyczkodawcą, którego głównym celem prowadzenia działalności gospodarczej nie jest udzielanie pożyczek, stanowi odpłatne świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług?
Państwa stanowisko
W ocenie Wnioskodawcy, w przypadku otrzymania pożyczki od Pożyczkodawcy nie będzie on zobowiązany do uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych na podstawie wyłączenia wynikającego z art. 2 pkt 4 lit. b ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 111 z późn. zm. dalej jako: „Ustawa o PCC (podatek od czynności cywilnoprawnych)”), ponieważ Pożyczkodawca będzie działał w ramach tej czynności jako podatnik podatku od towarów i usług. Ponadto, zdaniem Wnioskodawcy, Umowa Pożyczki będzie zwolniona z tytułu wykonania tej czynności z podatku od towarów i usług na podstawie art. 42 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 z późn. zm., dalej jako: „Ustawa o VAT”).
Na postawie art. 1 ust 1 pkt 1 lit. b ustawy o PCC podatkowi uregulowanemu w tej ustawie podlegają umowy pożyczki pieniędzy lub rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku. Natomiast zgodnie z art. 4 pkt 7 ustawy PCC obowiązek podatkowy, z zastrzeżeniem art. 5, ciąży przy umowie pożyczki - na biorącym pożyczkę.
Powołane powyżej przepisy jako zasadę wskazują, że umowa pożyczki podlega opodatkowaniu w ramach ustawy o PCC. Wobec tego w przypadku zawarcia Umowy Pożyczki potencjalnie obowiązek ten może ciążyć na Wnioskodawcy, chyba że zastosowanie znajdzie wyłączenie lub zwolnienie podatkowe.
Obowiązek opodatkowania pożyczki podatkiem od czynności cywilnoprawnych jest wyłączony m.in. w przypadkach wskazanych w art. 2 pkt 4 ustawy PCC. Zgodnie z powołanym przepisem, nie podlegają podatkowi czynności cywilnoprawne, inne niż umowa spółki i jej zmiany:
a. w zakresie, w jakim są opodatkowane podatkiem od towarów i usług,
b. jeżeli przynajmniej jedna ze stron jest zwolniona od podatku od towarów i usług z tytułu dokonania tej czynności, przy czym wyłączenie nie obejmuje: umów sprzedaży i zamiany, których przedmiotem jest nieruchomość lub jej część, albo prawo użytkowania wieczystego, spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, prawo do domu jednorodzinnego w spółdzielni mieszkaniowej lub prawo do miejsca postojowego w garażu wielostanowiskowym lub udział w tych prawach, oraz umów sprzedaży udziałów i akcji w spółkach handlowych.
Kierując się literalną wykładnią tego przepisu, jeżeli określona czynność prawna podlega opodatkowaniu na gruncie ustawy VAT, to nie podlega ona jednocześnie opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. System podatkowy został skonstruowany bowiem w ten sposób, że ustawa o PCC oraz ustawa o VAT regulują alternatywne zobowiązania podatkowe (co do zasady). Jeżeli z daną czynnością jedna z ustaw wiąże skutki podatkowe, to w drugiej z nich obowiązuje wyłączenie.
Biorąc pod uwagę powyższe, dla ustalenia czy Wnioskodawca z tytułu otrzymanej pożyczki będzie zobowiązany do uiszczenia podatku od czynności cywilnoprawnych, niezbędne jest w pierwszej kolejności stwierdzenie, czy w związku z zawarciem Umowy Pożyczki Pożyczkodawca będzie działał jako podatnik podatku od towarów i usług oraz czy przedmiotowa Umowa Pożyczki będzie podlegała regulacjom ustawy o VAT.
Odnotować zatem należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, nawet jeżeli jest dokonywana przez podmiot posiadający formalnie status podatnika VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem powinna być ona wykonana przez podatnika w rozumieniu ustawy VAT, w ramach jego działalności gospodarczej.
Należy zatem przeanalizować przepisy ustawy o VAT. Na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie natomiast z art. 8 ust. 1 przytoczonej ustawy przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Odesłanie do ust. 2 wskazuje natomiast, że działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Istotne dla określenia, że konkretna dostawa towarów lub świadczenie usług jest dokonywana przez podatnika podatku od towarów i usług jest stwierdzenie, czy prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy o VAT. W analizowanym stanie przyszłym Pożyczkodawca udzieli odpłatnie pożyczki na rzecz Wnioskodawcy.
Zgodnie z informacją pozyskaną przez Wnioskodawcę, Pożyczkodawca będzie udzielał pożyczki ze środków pieniężnych wypracowanych w ramach swojej prowadzonej działalności gospodarczej. Tym samym dojdzie do wykorzystania majątku Pożyczkodawcy, zgromadzonego podczas dokonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług (np. świadczenia usług przewozu). Poprzez udzielenie pożyczki Wnioskodawcy z takiego majątku Pożyczkodawcy, dojdzie do sytuacji, w której Pożyczkodawca wykorzysta swój majątek w sposób ciągły w celach zarobkowych. Ciągłość stosunku będzie polegała na tym, że umowy będą charakteryzowały się długim okresem trwania (nie mniej niż rok). Natomiast z racji tego, że pożyczka będzie oprocentowana (Wnioskodawca wraz ze zwrotem pożyczki będzie zobowiązany do zapłaty umownych odsetek kapitałowych), czynność będzie miała charakter odpłatny. Głównym celem działalności gospodarczej jest wypracowanie zarobku. Dzięki udzieleniu pożyczki Pożyczkodawca osiągnie zdecydowanie większe korzyści, niż gdyby skorzystał z lokat czy depozytów dostępnych na rynku. Tym samym udzielenie pożyczki stanowi racjonalne gospodarczo wykorzystanie majątku wypracowanego w ramach głównego przedmiotu działalności Pożyczkodawcy. Zdaniem Wnioskodawcy roszczenie odsetkowe przy umowie pożyczki jest formą generowania dalszych zysków, bowiem stanowi swoistą kontynuację korzyści wypracowanych w związku z prowadzeniem głównego rodzaju działalności gospodarczej.
Stanowisko to znajduje potwierdzenie przykładowo w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 27.09.2021 r., 0111-KDIB2-3.4014.274.2021.3.BB.
W ocenie Wnioskodawcy oceny powyższej nie zmienia fakt, że udzielanie pożyczek nie należy do głównego przedmiotu działalności Pożyczkodawcy, zaś Pożyczkodawca nie ujawnił w rejestrze tego rodzaju działalności (np. kodu PKD: 64.92.Z: Pozostałe formy udzielania kredytów”, lub zbliżonych kodów PKD. Brak takiego w rejestrze nie powinien mieć wpływu na klasyfikację danej czynności jako podlegające regulacjom ustawy o VAT, gdyż wpis w KRS ma charakter wyłącznie informacyjny i powinien być traktowany jako praktyczna wskazówka dla ewentualnych kontrahentów. Pożyczkodawca jest podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą i planowana Umowa Pożyczki stanowi jedynie rozszerzenie działalności poprzez świadczenie nowego rodzaju usługi. Z samego braku ujawnienia kodu PKD w rejestrze nie sposób wyprowadzić wniosku, że Umowa Pożyczki będzie czynnością dokonaną poza działalnością prowadzoną przez Pożyczkodawcę Przeciwnie, jak wcześniej wskazano, wykorzystanie majątku wypracowanego w bieżącej działalności w celach zarobkowych wypełnia przesłanki prowadzenia działalności gospodarczej w ramach ustawy o VAT. Istotne znaczenie powinny mieć obiektywne przesłanki danej czynności, a nie kwestie rejestrowe.
Stanowisko to znajduje potwierdzenie przykładowo w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 23.12.2020 r., 0114-KDIP4-3.4012.581.2020.5.SW czy z dnia 13.07.2020 r. 0112-KDIL3.4012.265.2020.3.AW.
Dodać należy, że częstotliwość udzielania pożyczek nie powinna wpływać na kwalifikację ich jako odpłatnych usług w rozumieniu ustawy o VAT. Powołany wcześniej art. 15 ustawy o VAT wskazuje na cechy działalności gospodarczej. Przepis ten nie reguluje, jak często dana czynność powinna być świadczona, by można było ją uznać za jedną z czynności dokonywanych w ramach działalności gospodarczej. Co oczywiste, podatnik może prowadzić działalność gospodarczą na różnych płaszczyznach, z różną częstotliwością. Sporadyczne wykonywanie danej czynności nie świadczy o tym, że jest ono dokonywane poza działalnością gospodarczą.
Stanowisko to znajduje potwierdzenie przykładowo w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 6.08.2021 r., 0114-KDIP1-2.4012.270.2021.2.SP czy w wyroku WSA w Warszawie z 25.01.2017 r., III SA/Wa 3122/15. LEX nr 2239406.
Wskazać także należy, że odsetki kapitałowe mają charakter akcesoryjny względem udzielonej kwoty pożyczki. Innymi słowy, gdyby nie udzielono pożyczki, do powstania odsetek w ogóle by nie powstało. Oznacza to, że byt prawny odsetek jest bezpośrednio związany z kwotą pożyczki. Wobec tego skoro kwota pożyczona przez Pożyczkodawcę została wypracowana w ramach działalności gospodarczej, to także odsetki przysługujące Pożyczkodawcy za udostępnienie tego kapitału należy kwalifikować jako pochodzące z tego samego źródła, niezależenie od głównego przedmiotu prowadzonej działalności przez Pożyczkodawcę.
Biorąc pod uwagę powołane wcześniej przepisy ustawy o VAT, zdaniem Wnioskodawcy Pożyczkodawca w analizowanym stanie przyszłym będzie prowadził działalność gospodarczą, gdyż będzie wykorzystywał swój majątek wypracowany podczas wykonywania czynności opodatkowanych (odpłatnej dostawy lub odpłatnego świadczenia usług) w celu zarobkowym (uzyskania odsetek kapitałowych od Wnioskodawcy), co będzie miało charakter ciągły i zorganizowany. Wobec tego spełnione zostaną przesłanki do zakwalifikowania Umowy Pożyczki jako odpłatnej usługi w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, która to usługa będzie świadczona przez podatnika VAT (Pożyczkodawcę) w ramach jego działalności gospodarczej. Natomiast fakt, że udzielanie pożyczek nie stanowi głównej działalności Pożyczkodawcy jak również pożyczki nie są udzielane systematycznie (z wysoką częstotliwością) nie zmienia kwalifikacji udzielenia pożyczki w ramach Umowy Pożyczki jako odpłatnej usługi, gdyż na potrzeby tej kwalifikacji nie są to cechy relewantne.
Wypadkową powyższego stwierdzenia jest to, że udzielanie przez Pożyczkodawcę pożyczek na rzecz Wnioskodawcy, mieści się w zakresie czynności, o których mewa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Wobec tego usługa Pożyczkodawcy może korzystać ze zwolnienia od podatku od towarów i usług, co jednak jest kwestią drugorzędną w ramach niniejszego wniosku.
Istotne znaczenie ma to, że jeżeli w przyszłości Wnioskodawca otrzyma pożyczkę, to powinna być kwalifikowana jako odpłatna usługa świadczona przez Pożyczkodawcę w ramach jego działalności gospodarczej. Tym samym powinna ona być opodatkowana podatkiem od towarów i usług. Potencjalnie może ona korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, jednak nie zmienia to najważniejszej kwestii, czyli ustalenia, że umowa pożyczki będzie źródłem obowiązku podatkowego Pożyczkodawcy na gruncie ustawy o VAT.
Natomiast dla Wnioskodawcy powyższa konstatacja oznacza, że docelowa Umowa Pożyczki nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych, gdyż zastosowanie powinno znaleźć wyłączenie z art. 2 pkt 4 lit. b ustawy o PCC. W rezultacie na Wnioskodawcy nie będzie ciążył obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych. Co istotne, wyłączenie podatkowe uregulowane w tym przepisie może znaleźć zastosowanie także wtedy, gdy dana czynność na gruncie ustawy o VAT korzysta ze zwolnienia podatkowego.
Stanowisko to znajduje potwierdzenie przykładowo w: interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 27 września 2021 r., znak: 0111-KDIB2-3.4014.274.2021.3.BB. z dnia 23 września 2021 r. znak: 0111-KDIB2-3.4015.271.2021.2.JKA, z dnia 23 lipca 2021 r., znak: 0111-KDIB2-2.4014.123.2021.2.MZ. z dnia 15 września 2021 r., 0112-KDIL1-1.4012.357.2021.5.EB.
Wobec przedstawionego stanowiska: odpowiedź na pytanie nr 2 powinna być twierdząca - czynność zawarcia przez Wnioskodawcę Umowy Pożyczki z Pożyczkodawcą, którego głównym celem prowadzenia działalności gospodarczej nie jest udzielanie pożyczek, będzie stanowiło odpłatne świadczenie usług w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W opisanej sytuacji zastosowanie jednak znajdzie zwolnienie podatkowe z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.
Stanowisko, które przedstawiliście Państwo we wniosku w zakresie podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie niniejszej interpretacji należy wyjaśnić, że Państwo (pożyczkobiorca) został uznany za podmiot zainteresowany w sprawie będącej przedmiotem wniosku w związku z możliwością opodatkowania ww. czynności podatkiem od czynności cywilnoprawnych w przypadku, gdyby czynność udzielenia pożyczki przez pożyczkodawcę nie podlegała przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.
Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:
przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;
zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;
świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.
Zatem każde świadczenie niebędące dostawą towarów, polegające na działaniu, zaniechaniu lub tolerowaniu czyjegoś zachowania stanowi, co do zasady, usługę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. Niemniej jednak muszą być przy tym spełnione następujące warunki:
w następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia,
świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).
Aby uznać dane świadczenie za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę.
Nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu tym podatkiem musi być wykonana przez podatnika.
Na podstawie art. 15 ust. 1 ustawy:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Według ust. 2 powołanego wyżej artykułu:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.
Z opisu sprawy wynika, że są Państwo jest czynnym podatnikiem VAT w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług. W związku z prowadzoną działalnością gospodarczą planują Państwo zawrzeć kilka umów pożyczek inwestycyjnych od innych uczestników obrotu gospodarczego niebędących stroną postępowania, na łączną kwotę przekraczającą 500.000 zł. Podjęli Państwo wstępne negocjacje z pożyczkodawcami i ustalili założenia współpracy. W umowach pożyczki, które zamierzają Państwo zawrzeć w przyszłości, pożyczkodawcy przewidują należne im wynagrodzenie w związku z udzieleniem pożyczki. Wynagrodzenie przyjmie postać odsetek kapitałowych, których to wysokość zostanie każdorazowo poddana negocjacji pomiędzy stronami umowy. Wszystkie umowy pożyczki będą miały charakter odpłatny. Odsetki naliczane będą od dnia wypłaty kwoty do dnia zwrotu pożyczki. Umowy będą przewidywały termin spłaty pożyczki nie krótszy niż rok. Pożyczkodawcy będą mieli siedzibę (w przypadku spółek handlowych) lub stałe miejsce wykonywania działalności gospodarczej (w przypadku osób fizycznych prowadzących indywidulaną działalność gospodarczą lub spółek cywilnych) na terenie Rzeczpospolitej Polskiej. Zamierzają Państwo zawrzeć umowy pożyczki przede wszystkim w celu doinwestowania swojej bieżącej działalności gospodarczej. Nie będą Państwo zawierali umów pożyczki o charakterze nieodpłatnym.
Istota umowy pożyczki została zawarta w art. 720 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).
Zgodnie z art. 720 § 1 Kodeksu cywilnego:
Przez umowę pożyczki dający pożyczkę zobowiązuje się przenieść na własność biorącego określoną ilość pieniędzy albo rzeczy oznaczonych tylko co do gatunku, a biorący zobowiązuje się zwrócić tę samą ilość pieniędzy albo tę samą ilość rzeczy tego samego gatunku i tej samej jakości.
W wyniku spełnienia świadczenia przez dającego pożyczkę, określone przedmioty majątkowe stają się własnością biorącego pożyczkę. Zasilają one jednak tylko czasowo majątek biorącego pożyczkę, który obowiązany jest do zwrotu, tj. do przeniesienia na drugą stronę własności tej samej ilości pieniędzy albo rzeczy tego samego rodzaju.
Czynności polegające na udzielaniu pożyczek pieniężnych podlegających oprocentowaniu stanowią odpłatne świadczenie usług i podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Udzielanie pożyczek przez podatnika podatku od towarów i usług spełnia przesłanki uznania tych czynności za podlegające opodatkowaniu, niezależnie od częstotliwości i celu ich udzielenia, czy statusu nabywcy. Udzielanie bowiem pożyczek przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą, w związku z jej prowadzeniem, można identyfikować i zaliczać do zawodowej płaszczyzny jednostki, a więc uznać za rodzącą obowiązki w podatku od towarów i usług, nawet, gdy te czynności nie znajdują się w jej zakresie przedmiotowym.
W efekcie, udzielenie pożyczki stanowi świadczenie na rzecz innego podmiotu, polegające na udostępnianiu kapitału na wskazany w umowie okres. Czynność udzielenia pożyczki w zamian za wynagrodzenie w postaci odsetek lub prowizji z tytułu korzystania z cudzego kapitału traktowana jest jako świadczenie usług.
W konsekwencji, udzielenie przez inne podmioty pożyczek na Państwa rzecz będzie stanowić odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.
Jednakże zarówno w treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi, bądź zwolnienie od podatku.
W myśl art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy:
Zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.
Jednocześnie zwrócić należy uwagę na obowiązujący od 1 stycznia 2022 r. przepis art. 43 ust. 22 ustawy, zgodnie z którym:
Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:
jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;
złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.
W myśl art. 43 ust. 23 ustawy (obowiązującego od 1 stycznia 2022 r.):
Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38-41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.
Powyższe zmiany przepisów umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku – w tym m.in. właśnie usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzania kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy.
W odniesieniu do przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego, należy wskazać, że udzielenie odpłatnych pożyczek przez inne podmioty na Państwa rzecz stanowić będzie czynność mieszczącą się w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu VAT, jako odpłatne świadczenie usług, zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy. Z uwagi na to, że usługi te mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy jako wymienione wprost w tym przepisie, to udzielenie pożyczek będzie korzystać ze zwolnienia z podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.
Tym samym Państwa stanowisko w zakresie podatku od towarów i usług należało uznać za prawidłowe.
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które przedstawili Państwo i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Interpretacja dotyczy wyłącznie zakresu podatku od towarów i usług. W zakresie podatku od czynności cywilnoprawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.
Wskazać należy, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (pytania) Zainteresowanych. Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego (zdarzeniu przyszłym), bądź we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.
Zaznaczenia wymaga, że tut. Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego na podstawie art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach zdarzenia przyszłego podanego przez Wnioskodawcę. Z powyższych przepisów wynika, że organ rozpatrując wniosek o wydanie interpretacji nie podejmuje wyjaśnienia stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego, tj. nie przeprowadza dowodów, lecz dokonuje oceny prawnej przedstawionych we wniosku okoliczności w kontekście zadanego pytania przyporządkowanego do danego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. W tym miejscu organ interpretacyjny zastrzega jednak, że gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny interpretacja nie wywoła skutków prawnych.
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego. Z funkcji ochronnej będą mogli skorzystać Ci z Państwa, którzy zastosują się do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
- Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Mają Państwo prawo wnieść skargę na tę interpretację indywidualną do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz.U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA),
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), za pośrednictwem systemu teleinformatycznego e-Urząd Skarbowy na stronie: https://www.podatki.gov.pl/e-urzad-skarbowy/ (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA) będąc użytkownikiem/wyznaczając użytkownika konta w e-Urzędzie Skarbowym.
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a, art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili