Wnioskodawczyni, będąca podatnikiem VAT, prowadzi działalność rolniczą w zakresie specjalnych działów produkcji rolnej związanych z chowem i hodowlą drobiu. Planuje zbycie wszystkich składników majątkowych i niemajątkowych związanych z prowadzoną działalnością, które tworzą jej przedsiębiorstwo i są wykorzystywane w działalności fermowej. Zgodnie z interpretacją, składniki te kwalifikują się jako przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego. W związku z tym, planowana transakcja Wnioskodawczyni będzie na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnyInterpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe
Szanowni Pani,
stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
27 czerwca 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 20 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania składników materialnych i niematerialnych za przedsiębiorstwo i wyłączenia tych składników z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.
Pismem z 30 sierpnia 2022 r. uzupełniła Pani wniosek o dodatkowe informacje (data wpływu 1 września 2022 r.).
Treść wniosku jest następująca:
(…) (zwana w dalszej części wniosku „Wnioskodawczynią”) jest podatnikiem podatku dochodowego od osób fizycznych, posiadającym nieograniczony obowiązek podatkowy w Polsce. Wnioskodawczyni prowadzi działalność rolniczą - działy specjalne produkcji rolnej (dalej jako „DSPR”) związane z chowem i hodowlą drobiu. Wnioskodawczyni jest podatnikiem czynnym VAT (podatek od towarów i usług). Obecnie Wnioskodawczyni zamierza dokonać zbycia wszystkich składników majątkowych związanych z działalnością w postaci Fermy znajdującej się na nieruchomości w miejscowości (…), gmina (…), powiat (…), oznaczonej jako działki gruntu nr: 1, 2 i 3 o łącznej powierzchni (…) ha, KW (…). Na ww. działkach posadowione są łącznie 4 kurniki do produkcji brojlera kurzego (zwanych dalej „Fermą”). Nieruchomość ta, stanowi własność Wnioskodawczyni jako jej majątek odrębny. Dodatkowo Wnioskodawczyni do prowadzenia działalności fermowej w wyżej wymienionej lokalizacji oprócz budynków kurników wykorzystuje również, stanowiące jego własność, budynki i budowle, m.in. budynek gospodarczy wraz z infrastrukturą towarzyszącą, tj. płytami pod silosy, zbiornikami na ścieki technologiczne, stacjami magazynowo - redukcyjnymi gazu, oraz układem komunikacyjnym. Wnioskodawczyni, w ramach prowadzonej działalności fermowej wykorzystuje również zapasy m.in. zapasy paszy odpowiednie dla danego cyklu chowu ptaków, słomę oraz zapasy gazu. Wnioskodawczyni posiada również ptaki hodowane w ramach danego cyklu. Wnioskodawczyni w związku z prowadzoną Fermą jest stroną licznych umów (dalej: „Umowy”), m.in. umowy ubezpieczeń (od pożaru, ubezpieczenie stada, odpowiedzialności cywilnej itp. ryzyk), kredytów, kontraktacji oraz innych umów związanych z prowadzoną przez Wnioskodawczynię Fermą. Z działalnością fermową Wnioskodawczyni związane są również decyzje administracyjne, w tym decyzje z zakresu ochrony środowiska niezbędne do prowadzenia działalności fermowej. Podsumowując, przed datą dokonania transakcji Ferma należąca do Wnioskodawczyni składa się z przyporządkowanych jej składników, tj.: nieruchomości, zabudowań, w tym 4 kurników, środków trwałych związanych z prowadzeniem ferm, należności, zobowiązań, środków obrotowych (produkcja w toku, zapasy), pracowników, umów i innych praw majątkowych. Wskazany zbiór składników materialnych i niematerialnych stanowi przedsiębiorstwo. Przedmiotem transakcji będą co do zasady wszystkie składniki majątkowe składające się na Fermę Drobiu w (…) na działkach nr 1, 2 i 3 tj. grunty, 4 kurniki, budynki i budowle, infrastruktura towarzysząca. Produkcja w toku może być przejęta przez kupującego, przy czym będzie to zależało od tego, czy ustalony przez strony termin transakcji będzie przypadał w trakcie cyklu produkcyjnego, czy też po jego zakończeniu. Daty transakcji nie można na tę chwilę ściśle ustalić z uwagi na konieczność przeprowadzenia szeregu czynności związanych z jej przygotowaniem m. in. uzyskaniem interpretacji indywidualnych czy też decyzji banków w sprawie sposobu rozliczenia udzielonych kredytów. W zakresie dotyczącym kredytów, od wyżej wspomnianego stanowiska banków będzie zależało, czy zostaną one przejęte przez kupującego czy też będą musiały zostać spłacone ze środków stanowiących cenę zakupu przedmiotu transakcji. W każdym razie strony transakcji godzą się na każde z powyższych rozwiązań. Przedmiotem przejęcia nie będzie umowa kontraktacji Wnioskodawczyni, ponieważ nabywca Fermy jest związany własną umową kontraktacji z innym niż Wnioskodawczyni, podmiotem. Kupujący będzie kontynuował działalność uprzednio prowadzoną przez Wnioskodawczynię, przy wykorzystaniu majątku stanowiącego przedmiot umowy sprzedaży. Kupujący nie będzie musiał dokonywać żadnych dodatkowych nakładów, aby prowadzić działalność w toku w takim samym zakresie, jak dotychczas prowadzi ją Wnioskodawczyni. Co do istoty składniki majątkowe, które będą stanowiły przedmiot transakcji mają więc charakter wyodrębniony i zorganizowany.
Uzupełnienie i doprecyzowanie wniosku
W uzupełnieniu wniosku o wydanie interpretacji indywidulanej Wnioskodawczyni wskazała:
- pracownik zatrudniony w ramach prowadzonej Fermy Drobiu zostanie przejęty przez Kupującego w trybie art. 23¹ Kodeksu pracy,
- przedmiotem transakcji zbycia będą takie składniki niemajątkowe jak księgi rachunkowe wraz z dokumentacją księgową oraz innymi urządzeniami księgowymi,
- wszelkie należności i zobowiązania Fermy zostaną na dzień sprzedaży uiszczone przez Wnioskodawczynię,
- działalność gospodarcza z chwilą sprzedaży przedsiębiorstwa nie będzie kontynuowana.
Pytanie
Czy opisane we wniosku składniki materialne i niematerialne stanowią przedsiębiorstwo i czy związku z tym, na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy VAT zawarcie umowy sprzedaży opisanych składników będzie wyłączone z opodatkowania podatkiem od towarów i usług?
Pani stanowisko w sprawie
Zdaniem Wnioskodawczyni, opisane we wniosku składniki materialne i niematerialne stanowią przedsiębiorstwo i w związku z tym, na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy VAT, sprzedaż tych składników będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Uzasadnienie
Ustawodawca w ustawie VAT nie zdefiniował pojęcia przedsiębiorstwa, ani też jego zorganizowanej części. Niemniej jednak, w praktyce organów podatkowych oraz sądów administracyjnych zostało przyjęte, że należy w tym przypadku odnieść się do definicji przedsiębiorstwa zawartej w art. 55¹ kodeks cywilny.
Stanowisko takie zostało zaprezentowane m.in.: w:
- interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 maja 2019 r. o sygn. 0111-KDIB3-2.4012.154.2019.2.MD, w którym organ zaaprobował stanowisko wnioskodawcy, zgodnie z którym: „Przedmiotem transakcji sprzedaży było całe przedsiębiorstwo spełniające definicję przedsiębiorstwa w rozumieniu art. 55¹ k.c. (`(...)`) Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o VAT nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 55¹ ustawy - Kodeks cywilny; - interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 czerwca 2019 r., o sygn. 0115-KDIT1-2.4012.201.2019.3.AD, w której organ stwierdził, że: „Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują terminu „przedsiębiorstwo”. Z tej przyczyny, dla celów określenia zakresu pojęcia „przedsiębiorstwo” wykorzystuje się regulację zawartą w art. 55¹ ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny (Dz. U. z 2018 r. poz. 1025, z późn. zm. ), który to przepis stanowi, że przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.”
W ujęciu Kodeksu cywilnego, zgodnie z art. 55¹ za przedsiębiorstwo rozumie się zorganizowany zespół składników niematerialnych i materialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej, który w szczególności obejmuje:
1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowe;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Katalog elementów (składników), o których mowa w art. 55¹ Kodeksu cywilnego, nie ma charakteru zamkniętego, o czym świadczy użyte w nim sformułowanie „w szczególności”. Zgodnie natomiast z definicją zawartą w art. 55³ Kodeksu cywilnego, za gospodarstwo rolne uważa się grunty rolne wraz z gruntami leśnymi, budynkami lub ich częściami, urządzeniami i inwentarzem, jeżeli stanowią lub mogą stanowić zorganizowaną całość gospodarczą oraz prawami związanymi z prowadzeniem gospodarstwa rolnego. W powyższym znaczeniu, gospodarstwo rolne jest więc zespołem różnorodnych składników, tworzących zorganizowaną całość gospodarczą. Mimo, iż gospodarstwo rolne zostało w przepisach Kodeksu cywilnego zdefiniowane odrębnie od przedsiębiorstwa, wskazuje się, iż spełnia ono określone przepisami wymogi właściwe dla przedsiębiorstwa. Teza ta, została potwierdzona m.in.: w interpretacji indywidualnej Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach z 8 stycznia 2015 r., o sygn. IBPP3/443-1236/14/MN zgodnie, z którą „w konsekwencji ww. okoliczności uznać należy, że gospodarstwo rolne (pomimo jego odrębnego zdefiniowania zarówno w ustawie o podatku od towarów i usług, jak i w Kodeksie cywilnym), stanowi podobną do przedsiębiorstwa jednostkę organizacyjną, w ramach której prowadzona jest działalność gospodarcza. Zatem, biorąc pod uwagę zapisy Kodeksu cywilnego w zakresie przedsiębiorstwa oraz gospodarstwa rolnego, należy przyjąć, że gospodarstwo rolne spełnia określone w ww. kodeksie wymogi właściwe dla przedsiębiorstwa.” W związku z tym, w orzecznictwie przyjmuje się, że gospodarstwo rolne w znaczeniu przedmiotowym należy postrzegać jako pewien rodzaj przedsiębiorstwa bądź jego zorganizowanej części co zostało potwierdzone w wyroku Sądu Apelacyjnego w Białymstoku z 29 maja 2014 roku, sygn. akt I ACa 120/14. Zgodnie zaś z przepisem art. 55² Kodeksu cywilnego, czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.
W odniesieniu do powyższego wobec uznania gospodarstwa rolnego za przedsiębiorstwo nie budzi wątpliwości, że może ono stanowić przedmiot jednej czynności prawnej, a więc możliwy jest obrót gospodarstwem rolnym na takich samych zasadach jakie mają zastosowanie do przedsiębiorstwa. Oznacza to więc, że przedmiotem takiej czynności prawnej musi być ogół składników materialnych i niematerialnych składających się na istotę przedsiębiorstwa [W. Katner, Kodeks cywilny. Komentarz, Warszawa 2009].
Analizując powyższe, należy stwierdzić, że przedsiębiorstwo - dla celów prawa podatkowego - należy rozumieć jako ogół praw podmiotowych, stosunków faktycznych (np. zakresu i walorów dostawców i klienteli czyli odbiorców, opinii o przedsiębiorstwie czyli jego renomy, lokalizacji, stopnia ściągalności jego wierzytelności, środków pieniężnych, udziałów) oraz różnych innych wartości (np. systemu organizacyjnego, doświadczeń w zakresie działalności przedsiębiorstwa, jakości znanej i stosowanej technologii itd.), jakie prowadzący przedsiębiorstwo (jego właściciel) sam lub ze współpracującymi osobami wiąże w zorganizowany zespół majątkowy.
W ocenie Wnioskodawczyni, aby dany zespół składników majątkowych mógł być uznany za przedsiębiorstwo lub jego zorganizowaną część na gruncie ustawy VAT, koniecznym jest by, odpowiednie zorganizowanie funkcjonalne i celowościowe tych składników majątkowych umożliwiało prowadzenie działalności gospodarczej, zarówno pod kątem formalnym jak i faktycznym. Powyższe oznacza, że zorganizowanie danego zespołu składników zapewnia spełnienie niezbędnych wymogów formalno-prawnych do prowadzenia danej działalności gospodarczej (zawiera np. konieczne zezwolenia, licencje, czy koncesje), jak również umożliwia faktyczne wykonywanie danej działalności gospodarczej w oparciu o ten konkretny zespół składników majątkowych (tj. zespół ten zawiera wszystkie składniki konieczne do prowadzenia działalności, np. wyposażenie kurników itp.).
W ocenie Wnioskodawczyni czynnikiem „konstytuującym” przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego jest występowanie elementu organizacji oraz funkcjonalnego powiązania różnorodnych jego składników, umożliwiających traktowanie przedsiębiorstwa jako pewnej całości. Dopiero czynnik organizacyjny oparty na kryterium funkcjonalności i celowości zestawienia składników pozwala uznać ten zespół za przedsiębiorstwo.
Powyższe rozumienie definicji przedsiębiorstwa było wielokrotnie podzielane w interpretacjach indywidualnych, w tym m.in.:
- interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 stycznia 2018 r. o sygn. 0111-KDIB3-1.4012.1.2018.1.JK oraz
- interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 26 listopada 2018 r. o sygn. 0114-KDIP1-3.4012.556.2018.1.JF w których zostało wskazane, że: „ustawodawca w ww. przepisie wskazał jakiego rodzaju elementy wchodzą w skład przedsiębiorstwa, które może być przedmiotem czynności prawnej. W ocenie Wnioskodawcy, aby dany zespół składników majątkowych mógł być uznany za przedsiębiorstwo, koniecznym jest, aby odpowiednie zorganizowanie funkcjonalne i celowościowe tych składników majątkowych umożliwiało prowadzenie działalności gospodarczej, zarówno pod kątem formalnym, jak i faktycznym. Powyższe oznacza, że zorganizowanie danego zespołu składników zapewnia spełnienie niezbędnych wymogów formalno-prawnych do prowadzenia danej działalności gospodarczej (zawiera np. konieczne zezwolenia, licencje, czy koncesje), jak również umożliwia faktyczne wykonywanie danej działalności gospodarczej w oparciu o ten konkretny zespół składników majątkowych (tj. zespół ten zawiera wszystkie składniki konieczne do prowadzenia działalności).”
Posiadany przez Wnioskodawczynię zespół składników materialnych i niematerialnych stanowi zorganizowany zespół składników, na które składają się m.in.:
- własność nieruchomości, wraz z wzniesionymi na nich budynkami i budowlami, a także instalacjami;
- własność ruchomości (w tym w szczególności urządzenia produkcyjne, narzędzia, a także maszyny obsługujące kurniki);
- zapasy (w tym m.in. zapasy paszy odpowiednie dla danego cyklu chowu ptaków);
- produkcję będącą w toku (tj. hodowane każdorazowo ptaki);
- prawa i obowiązki wynikające z umów których stroną jest Wnioskodawca;
- zobowiązania, a także wierzytelności, które są związane z prowadzoną działalnością (w tym w szczególności zobowiązania płatnicze, zobowiązania z innych umów związanych z działalnością, dostawami energii, umów o świadczenie usług, należności od kontrahentów);
Mając na uwadze powyższe, Wnioskodawczyni wskazuje, że posiadany przez niego zespół składników materialnych i niematerialnych, mających być przedmiotem sprzedaży, jest wykorzystywany do prowadzenia Fermy. Składniki te, posiadają ściśle zorganizowany charakter, umożliwiający prowadzenie przedsiębiorstwa. Należy również podkreślić, że składniki te stanowią przedsiębiorstwo, umożliwiające samodzielną realizację zadań, do których zostały powołane. Przejęcie niektórych zobowiązań, wynikających z umów zawartych przez Wnioskodawczynię może nastąpić poprzez rozwiązanie umów zawartych przez Wnioskodawczynię i zawarcie nowych umów o takiej samej lub zbliżonej treści przez kupującego. Konkretne ustalenia w tym zakresie będą zależały od stanowiska wierzycieli Wnioskodawczyni. W ocenie Wnioskodawczyni ewentualna skala obciążeń jego przedsiębiorstwa nie stanowi jednak o istocie planowanej transakcji. Przedmiotem planowanej transakcji będą wszystkie istotne składniki materialne i niematerialne związane z działalnością prowadzoną przez Wnioskodawczynię w miejscowości Poświętne na działkach o nr 1, 2 i 3 i żaden z aktualnie wykorzystywanych w działalności składników nie zostanie wyłączony z transakcji.
Brak przejęcia umowy kontraktacyjnej wiążącej Wnioskodawczynię nie wpływa na ocenę istoty transakcji. Aby uznać dane składniki za przedsiębiorstwo nie jest konieczne przeniesienie wszystkich składników majątkowych i wszystkich praw, ale przeniesienie takiej ilości składników i praw, które umożliwiają prowadzenie dalszej działalności w niezmienionej co do istoty postaci i zakresie. Tak jest w przedmiotowej sytuacji.
Jeżeli zatem, Wnioskodawczyni w drodze sprzedaży przeniesie opisane powyżej składniki materialne i niematerialne w postaci prowadzonego przez siebie przedsiębiorstwa, które uprzednio służyło mu do prowadzenia Fermy, czynność taką, należy uznać za zbycie przedsiębiorstwa. Tym samym, będzie ona wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 VAT. Zgodnie bowiem z art. 6 pkt 1 ustawy VAT, przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części.
Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają: odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w przepisach ustawy jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Jednocześnie na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:
Przepisów ustawy, nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta, nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.
Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach, których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.
Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których, następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.
Zaznaczyć należy, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze do niej nie definiują pojęcia „przedsiębiorstwo”, należy więc odwołać się odpowiednio do przepisów ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.).
Zgodnie z art. 55¹ Kodeksu cywilnego:
przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.
Obejmuje ono w szczególności:
oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
koncesje, licencje i zezwolenia;
patenty i inne prawa własności przemysłowej;
majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
tajemnice przedsiębiorstwa;
księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Sformułowanie zawarte w zacytowanym art. 55¹ Kodeksu cywilnego „obejmuje ono w szczególności”, pozwala uznać, że definicja wymienia tylko przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W rezultacie, przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również, może składać się z niektórych tylko elementów wyliczenia zawartego w art. 55¹ Kodeksu cywilnego.
Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego (a co za tym idzie, ustawy o VAT) jest więc to, że stanowi on „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”.
Potwierdza to art. 55² Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:
Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba, że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.
Przedsiębiorstwo jest nie tylko sumą składników materialnych i niematerialnych, lecz ich zorganizowanym zespołem, tzn. składniki te, powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie tylko o zbiorze pewnych elementów. „Czynnikiem konstytuującym przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym jest występowanie elementu organizacji oraz funkcjonalnego powiązania różnorodnych jego składników, umożliwiających traktowanie przedsiębiorstwa jako pewnej całości” - wyrok NSA z 27 marca 2008 r. (sygn. II FSK 1896/11).
Przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy, uwzględnić ponadto należy następujące okoliczności:
1. zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
2. faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.
Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji.
O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności. Aby zatem ocenić czy, w danej, konkretnej sytuacji mamy do czynienia ze zbyciem przedsiębiorstwa, należy dokładnie przeanalizować zarówno to jakie składniki majątku będą przedmiotem transakcji, ale także, czy istniejące między nimi funkcjonalne zależności pozwolą na kontynuowanie działalności zbywanego przedsiębiorstwa.
Przy dokonaniu tej analizy pomocne mogą okazać się orzeczenia TSUE. W zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. w sprawie C-497/01, (…), w którym stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych, umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.
W wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 (…) przeciwko (…), TSUE wywiódł, że regulacja art. 5(8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje natomiast samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym, Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania, na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.
Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni jest czynnym podatnikiem VAT i prowadzi działalność rolniczą – działy specjalne produkcji rolnej związane z chowem i hodowlą drobiu. Wnioskodawczyni prowadzi działalność fermową na działkach gruntu nr: 1, 2 i 3.
Wnioskodawczyni zamierza dokonać zbycia wszystkich składników majątkowych i niemajątkowych (związanych z prowadzoną działalnością), składających się na przedsiębiorstwo, przy pomocy których, Wnioskodawczyni prowadzi opisaną działalność w postaci fermy, znajdującej się na ww. nieruchomości.
Produkcja w toku może być przejęta przez Kupującego – będzie to zależne od cyklu produkcyjnego, czy też po zakończeniu – konkretny termin zostanie ustalony pomiędzy Stronami.
Kupujący nie będzie musiał dokonywać żadnych dodatkowych nakładów, aby prowadzić działalność w toku w takim zakresie, jak dotychczas prowadzi ją Wnioskodawca.
Zgodnie z przedstawionym przez Wnioskodawczynię stanem, przekazane elementy (o charakterze materialnym i niematerialnym) tworzą swoistą całość, umożliwiającą nabywcy prowadzenie działalności gospodarczej, bez konieczności nabywania innych składników.
Pracownik zatrudniony w ramach prowadzonej przez Wnioskodawczynię fermy drobiu zostanie przejęty przez Kupującego w trybie art. 23¹ Kodeksu pracy. Przedmiotem zbycia będą księgi rachunkowe wraz z dokumentacją księgową oraz innymi urządzeniami księgowymi. Wszelkie należności i zobowiązania Fermy zostaną na dzień sprzedaży uiszczone. Działalność gospodarcza z chwilą sprzedaży przedsiębiorstwa nie będzie kontynuowana.
Kierując się zatem przedstawionym opisem sprawy, należy stwierdzić, że w rozpatrywanej sprawie zostaną spełnione wskazane powyżej przesłanki do uznania składników materialnych i niematerialnych, wchodzących w skład prowadzonej przez Wnioskodawczynię działalności gospodarczej i mających być przedmiotem aportu, za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 55¹ Kodeksu cywilnego.
Tym samym, planowana przez Wnioskodawczynię transakcja będzie na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy wyłączona z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Zaznaczenia wymaga, że organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawczyni ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Wnioskodawczynię w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (`(...)`), ul. (`(...)`). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili