0114-KDIP1-1.4012.396.2022.2.IZ

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

12 lipca 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do pełnego (100 %) odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych na Niego i małżonkę oraz do zwrotu podatku w związku z opisaną transakcją nabycia Lokalu I i Lokalu II. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 sierpnia 2022 r. (wpływ 26 sierpnia 2022 r.)

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca jest czynnym podatnikiem VAT (podatek od towarów i usług) w ramach prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej.

Wnioskodawca wraz z małżonką zawarł umowę nabycia:

1. lokalu mieszkalnego o powierzchni około (…) m² („Lokal I”). Sprzedającym była firma A. sp. z o.o. z siedzibą w (…), NIP: (…), KRS (Krajowy Rejestr Sądowy) (…) zwana w akcie „Deweloperem”;

2. lokalu użytkowego o powierzchni około (…) m² („Lokal Il”). Sprzedającym była firma A. sp. z o.o. z siedzibą w (…), NIP (…), KRS (…) zwana w akcie „Deweloper”.

Dnia 27 października 2021 r. Deweloper wystawił dwie faktury końcowe, tj.

1. faktura o numerze (…) na zakup lokalu I z ceną brutto w wysokości (…) zł (… netto + …. VAT 8%).

2. faktura o numerze (…) na zakup lokalu II z ceną brutto w wysokości (…) zł (…. netto + … VAT 23%).

Faktury zostały wystawione dla Wnioskodawcy i jego Żony (na fakturze znajdują się tylko numer PESEL Wnioskodawcy i imię Małżonki).

Wnioskodawca zawarł umowę na wynajem:

1. Lokalu I;

2. Lokalu II

z firmą na podstawie, której obydwa lokale zostały wynajęte na potrzeby działalności leczniczej, dla celów prowadzenia w nich wielospecjalistycznej przychodni medycznej oraz obsługi biurowej.

Uzupełnienie opisu stanu faktycznego

Wnioskodawca prowadzi działalność leczniczą oraz badawczą.

Nabycie Lokalu I i Lokalu II nastąpiło w ramach wspólności ustawowej małżeńskiej.

Umowy przedwstępne nabycia lokali zostały zawarte 3 kwietnia 2020 r. i 17 grudnia 2020 r. Natomiast faktury końcowe zostały wystawione 27 października 2021 r.

Umowa najmu Lokalu I i Lokalu II została zawarta 9 listopada 2021 r.

Umowa najmu z firmą, która wykorzystuje Lokal I i Lokal II na potrzeby działalności leczniczej została zawarta wyłącznie przez Wnioskodawcę.

Przychody z tytułu najmu rozlicza w urzędzie skarbowym Wnioskodawca.

Pytanie sformułowane ostatecznie w uzupełnieniu wniosku

Czy Wnioskodawca ma pełne (100%) prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych na Niego i małżonkę oraz do zwrotu podatku w związku z opisaną transakcją nabycia Lokalu I i Lokalu II?

Pana stanowisko w sprawie

Wnioskodawca uważa, że ma pełne (100%) prawo do odliczenia podatku naliczonego z faktur wystawionych przez Niego oraz małżonkę oraz do zwrotu tego podatku w związku z opisaną transakcją nabycia Lokalu I i Lokalu II.

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2018 r. poz. 2174 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (`(...)`).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (`(...)`)

Z treści art. 15 ust. 1 ustawy wynika, że podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów- lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych

Powołane wyżej przepisy art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy - precyzują jakie podmioty wpisują się w definicję podatnika podatku od towarów i usług. Ustawodawca nie wymienił wśród nich małżonków. Ustawa o podatku od towarów i usług nie obejmuje także małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Tym samym na gruncie przepisów ustawy o podatku od towarów i usług małżonkowie nie są uznawani za jeden podmiot podatkowy, bowiem każdy z nich wykonując samodzielnie czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie odrębnym podatnikiem tego podatku. Co więcej, autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość takiej interpretacji jego przepisów, która zakładałaby, że wspólność majątkowa istniejąca między małżonkami na podstawie przepisów Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, ma wpływ na zakres ich praw i obowiązków jako podatników podatku od towarów i usług.

Tym samym, przepisy o podatku od towarów i usług nie sprzeciwiają się temu, aby w przypadku funkcjonowania ustroju wspólności majątkowej małżeńskiej tylko jeden z małżonków rozliczał podatek VAT jako czynny zarejestrowany podatnik VAT.

Kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2017 r poz 682 ze zm.)

Jak stanowi art. 31 § 1 ww. Kodeksu, z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego z małżonków.

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W czasie trwania wspólności ustawowej żaden z małżonków nie może żądać podziału maiątku wspólnego. Nie może również rozporządzać ani zobowiązywać się do rozporządzania udziałem, który w razie ustania wspólności przypadnie mu w majątku wspólnym lub w poszczególnych przedmiotach należących do tego majątku (art. 35 cyt. Kodeksu).

W myśl art. 36 § 1 oraz § 2 tego Kodeksu, oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny. Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 36 § 3 powołanej ustawy, przedmiotami majątkowymi służącymi małżonkowi do wykonywania zawodu lub prowadzenia działalności zarobkowej małżonek ten zarządza samodzielnie W razie przemijającej przeszkody drugi małżonek może dokonywać niezbędnych bieżących czynności.

Jak stanowi art. 37 § 1 pkt 1 powołanego Kodeksu, zgoda drugiego małżonka jest potrzebna, m. in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków. Na mocy art. 43 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne w akcie notarialnym dokumentującym tego rodzaju nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa (jak wynika z treści wniosku w przedmiotowej sprawie między małżonkami istnieje wspólność majątkowa). Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

W konsekwencji najem Lokalu I i Lokalu II stanowi odpłatne świadczenie usług i podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w art. 15 ust. 1 ustawy o VAT. W myśl art. 31 § 1 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego (Dz. U. z 2017 r. poz. 682) z chwilą zawarcia małżeństwa pozostaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Zatem każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego na zasadzie współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W orzeczeniu z 16 stycznia 2013 r. sygn. akt 1 FSK 143/12, NSA podkreślił, że regulacje ustawy o VAT nie wymieniają małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Dla określenia zakresu podmiotowego opodatkowanie podatkiem VAT czynności dokonanej formalnie przez współmałżonków istotne jest zatem ustalenie, kto faktycznie dokonuje czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług działając przy tym w charakterze wskazanym w art. 15 ust. 2. W przypadku małżonków świadczących usługę najmu majątku wspólnego istnieją więc różne możliwości opodatkowania podatkiem VAT.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zatem, w podatku od towarów i usług obowiązuje zasada tzw. „niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego”. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia, nie musi czekać, aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

W każdym przypadku należy dokonać oceny, czy intencją podatnika wykonującego określone czynności, z którymi łączą się skutki podatkowoprawne, było wykonywanie czynności opodatkowanych.

Podkreślić należy, że ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Ten ostatni przepis określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Stosownie do art. 87 ust. 1 ustawy, w przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Analiza przedstawionego stanu sprawy oraz treści przywołanych przepisów pozwala na stwierdzenie, że skoro - jak wskazano we wniosku - nabywany Lokal I oraz Lokal II będzie wykorzystywany wyłącznie przez Podatnika tylko do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, to Wnioskodawca jest uprawniony do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w otrzymanych fakturach dotyczących zakupu Lokalu I i Lokalu II.

Jak wskazano wyżej, gdy małżonkowie pozostałą w ustroju małżeńskim i nabywają dobro inwestycyjne, które jest używane w sposób wyłączny do celów prowadzonej działalności gospodarczej przez jednego z małżonków będących współwłaścicielami, to jeden z nich korzysta z prawa do odliczenia całości podatku naliczonego, pod warunkiem, że występuje związek pomiędzy poniesionymi wydatkami (dokonanymi zakupami) a wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

W rozpatrywanej sprawie warunek ten zostanie spełniony, gdyż Wnioskodawca nabyty Lokal I i Lokal II wykorzystywać zamierza wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej opodatkowanej podatkiem VAT.

Mając zatem na uwadze przedstawione okoliczności sprawy i powołane regulacje prawne stwierdzić należy, że skoro Lokal I i Lokal II zostały nabyte do wspólnego majątku lecz będą wykorzystywane wyłącznie na potrzeby prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej oraz służyć będą działalności opodatkowanej, to - przy założeniu, że nie wystąpią okoliczności wymienione w art. 88 ustawy - Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego z faktur dokumentujących nabycie Lokalu I i Lokalu II.

Faktura VAT wystawiona na oboje małżonków może stanowić podstawę do odliczenia VAT tylko przez jednego z nich. Takie prawo wynika nie tylko z samej ustawy o VAT, ale przede wszystkim z ugruntowanej linii orzeczniczej fiskusa.

‒ interpretacja podatkowa Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 stycznia 2020 r. (sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.817.2019.2.MWJ), w której wprost uznano, że: Wnioskodawczyni przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z faktury dokumentującej zakup lokalu mieszkalnego, wystawionej na oboje małżonków ;

‒ interpretacja podatkowa Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 6 lutego 2018 r. (sygn. 0115-KDITI-2.4012.939.2017.1.RS), w której wskazano, że: (`(...)`) skoro nabyte prawo wieczystego użytkowania gruntów oraz ustanowienie służebności drogowej są wykorzystywane wyłącznie na potrzeby prowadzonej przez Wnioskodawcę działalności gospodarczej oraz - jak wskazał - służą czynnościom opodatkowanym, to z uwagi na spełnienie przesłanek z art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług przysługuje mu prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego z faktur dokumentujących ww. nabycie, o ile nie zachodzą wyłączenia zawarte w art. 88 ustawy. Powyższe prawo przysługuje pomimo, że na fakturach tych oprócz danych Wnioskodawcy znajdują się również dane jego małżonki, a majątek ten stanowi majątek wspólny małżonków. Na ww. prawo nie ma wpływu również fakt, że na otrzymanych fakturach dokumentujących faktycznie dokonaną transakcję nie umieszczono NIP nabywcy pod warunkiem, że pozostałe elementy zawarte w fakturach spełniają wymogi powołanej ustawy;

‒ interpretacja podatkowa Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 lipca 2017 r. (sygn. 0115-KDIT1.2.4012.270.2017.1.DM), gdzie uznano wprost, iż: „ Skoro - jak wskazała Pani we wniosku - nabywcą nieruchomości będzie małżeństwo pozostające w ustawowej wspólności majątkowej (Pani wraz z mężem), fakt, iż na fakturze dokumentującej ww. transakcję znajdą się zarówno dane Pani, jak i męża, nie będzie przeszkodą w skorzystaniu przez Panią z prawa do odliczenia podatku ”;

‒ interpretacja podatkowa Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 3 czerwca 2016 r. (sygn. ITPP1/4512-221/15/RH), w której uznano, że: „(`(...)`) skoro przedmiotowa nieruchomość (pomimo, że stanowi majątek wspólny małżonków) została nabyła z wyłącznym przeznaczeniem dla celów prowadzonej przez Pana działalności gospodarczej, z tytułu której jest Pan czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, to o ile służy wyłącznie wykonywaniu czynności opodatkowanych, przysługuje Panu prawo do odliczenia w całości podatku naliczonego wynikającego z faktury dokumentującej jej nabycie, pomimo że jako nabywcę wskazano na niej Pana oraz żonę (`(...)`) ”.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Odstępuję od uzasadnienia prawnego tej oceny.

Dodatkowe informacje

Ponadto Organ informuje, że :

‒ obecny publikator ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług to: Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.,

‒ obecny publikator ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. - Kodeks rodzinny i opiekuńczy to : Dz. U. z 2020 r poz 1359.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zdarzenia.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Pana w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i musi się Pan zastosować do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (`(...)`). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Podstawą prawną dla odstąpienia od uzasadnienia interpretacji jest art. 14c § 1 ww. ustawy Ordynacja podatkowa.