Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 lipca 2022 r. wpłynął Pana wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku obowiązku wystawienia faktury dokumentującej czynność dzierżawy na rzecz spółki komandytowej praw ochronnych do znaku towarowego.

Uzupełnił go Pan - w odpowiedzi na wezwanie z 2 września 2022 r. – pismem z 15 września 2022 r. (data wpływu 20 września 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Wnioskodawca jest osobą fizyczną mającą miejsce zamieszkania na terytorium RP (zgodnie z art. 3 ust. 1a pkt 1 u.p.d.f.). Wnioskodawca prowadzi pozarolniczą działalność gospodarczą, o której mowa w art. 5a pkt 6 u.p.d.f. i z tego źródła uzyskuje przychód, który rozlicza na zasadach z art. 30c u.p.d.f.. Wnioskodawca jest aktywnym podatnikiem podatku od towarów i usług, jest komplementariuszem w dwóch spółkach komandytowych (z siedzibą w Polsce), z których przychód rozlicza zgodnie z art. 30a ust. 6a u.p.d.f.

Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie akwizycji towarów sprzedawanych przez spółki komandytowe oraz spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością. Wnioskodawca nie prowadzi usługowej pozarolniczej działalności gospodarczej mającej za przedmiot znaki towarowe. Wnioskodawca jest akwizytorem, podobnie jak inne osoby fizyczne pracujące na rzecz spółek komandytowych jako akwizytorzy w ramach umów cywilnoprawnych. Wnioskodawca wykonuje działalność gospodarczą od 1 lipca 2014 r. Wnioskodawca jest podatnikiem VAT (podatek od towarów i usług) - w zakresie działalności akwizycyjnej.

Wnioskodawca jest autorem logotypu. Na dzień złożenia niniejszego wniosku w toku jest proces rejestracji logotypu (2 grudnia 2021 r. Wnioskodawca otrzymał „zaświadczenie o dokonaniu zgłoszenia znaku towarowego” wydane przez Urząd …), po którego zakończeniu uzyska prawo ochronne na znak towarowy w rozumieniu przepisów ustawy z 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej.

Po uzyskaniu prawa ochronnego na znak towarowy Wnioskodawca i spółki komandytowe, w których Wnioskodawca jest komplementariuszem zawrą umowę dzierżawy znaku towarowego. W myśl umowy spółki komandytowe, w zamian za miesięczny czynsz dzierżawny należny Wnioskodawcy uzyskają prawo korzystania ze znaku towarowego na określonych polach eksploatacji.

Sam Wnioskodawca nie będzie wykorzystywał znaku towarowego w prowadzonej przez siebie działalności gospodarczej, z tego względu, że prawo ochronne na znak towarowy będzie stanowiło składnik jego osobistego majątku o charakterze pasywnym. Inaczej rzecz ujmując Wnioskodawca nie będzie prowadził działalności gospodarczej w zakresie najmu lub dzierżawy znaków towarowych bądź innych praw.

Znak towarowy jest przedmiotem prawa autorskiego i stanowi utwór w rozumieniu ustawy z 4 lutego 1992 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych. Znak towarowy zostanie udostępniony na podstawie umowy dzierżawy praw, do której mają zastosowanie przepisy kodeksu cywilnego. Nie jest to umowa licencyjna. Znak towarowy przedstawia słowno- graficzny komunikat. Umowa dzierżawy nie przenosi praw autorskich do znaku towarowego, lecz zobowiązuje wydzierżawiającego oddać dzierżawcy znak towarowy do używania i pobierania pożytków przez czas nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz miesięczny, którego podstawą obliczenia każdorazowo jest miesięczny obrót dzierżawcy.

Wnioskodawca jest jedynym właścicielem praw do znaku towarowego. Wnioskodawca jest jedynym autorem koncepcji znaku towarowego i tylko Jemu przysługują pierwotne prawa do tego. Pierwotnie znak został opracowany na potrzeby przedsiębiorstwa rodzinnego (…). Jednak jak to często bywa w realiach przedsiębiorstwa rodzinnego poszczególne podmioty (spółki) przedsiębiorstwa korzystały ze znaku per facta concludentia. Na tej też zasadzie ze znaku towarowego korzystała między innymi spółka z o.o., która prowadziła działalność gospodarczą zanim zostały powołane spółki komandytowe (sp. z o.o. obecnie jest komandytariuszem spółek komandytowych).

Niemniej jednak, biorąc pod uwagę zarówno rozwój przedsiębiorstwa rodzinnego, związane z tym plany, a także otoczenie prawne, formuła per facta concludentia nie odpowiada wymogom obrotu prawnego i gospodarczego (np. przedsiębiorstwo z nieuregulowanym stanem prawnym w zakresie praw do znaku towarowego jest w zasadzie niesprzedawalne). Z tego względu zachodzi potrzeba jasnego uregulowania stanu prawnego zarówno poprzez rejestrację znaku towarowego (uzyskanie ochrony prawnej przewiduje się na kwiecień 2022 r.), jak i poprzez wskazanie na jakich zasadach komercyjnych znak towarowy może być użytkowany przez poszczególne podmioty przedsiębiorstwa, zgodnie z regułami rynkowymi.

Wnioskodawca wychodzi z założenia, że pierwotne prawa do znaku towarowego powinny pozostać przy Wnioskodawcy, gdyż dzięki temu prawa do używania znaku towarowego elastycznie mogą być udzielane różnym podmiotom działającym obecnie lub w przyszłości w strukturze przedsiębiorstwa.

Wysokość miesięcznego czynszu dzierżawnego zostanie ustalona kwotowo, z uwzględnieniem zasady ceny transferowej. Suma opłat poniesionych w roku podatkowym przez spółkę komandytową na rzecz Wnioskodawcy będzie niższa niż kwota jej zysku brutto w rozumieniu przepisów o rachunkowości.

Umowa między spółką komandytową a Wnioskodawcą zostanie zawarta na 12 miesięcy z możliwością odnawiania na kolejne 12 miesięczne okresy. Z uwagi na proces uzyskiwania praw ochronnych na znak towarowy przedmiotowa umowa zostanie zawarta po 1 stycznia 2022 r. Wniosek dotyczy roku podatkowego 2022 r. oraz ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, według stanu obowiązującego od 1 stycznia 2022 r.

Umowa dzierżawy będzie obejmowała rok podatkowy 2022.

Uzupełnienie zdarzenia przyszłego

W nadesłanym do wniosku uzupełnieniu wskazał Pan, że:

1. Wnioskodawca z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej jest czynnym podatnikiem VAT.

2. Wartość sprzedaży o której mowa w art. 113 ust. 1 w zw. z art. 113 ust. 2 ustawy przekroczyła w poprzednim roku podatkowym łącznie 200.000,00 zł.

3. W ramach wykonywanych usług Wnioskodawca nie będzie wykonywał/wykonuje czynności, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy.

Pytanie w zakresie podatku od towarów i usług

Czy Wnioskodawca jako podmiot wydzierżawiający znak towarowy będzie z tego tytułu miał obowiązek wystawienia faktur zgodnie z art. 106b ust. 1-7 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?

Pana stanowisko w sprawie

Wnioskodawca nie ma obowiązku wystawienia faktury, gdyż zawierając umowę dzierżawy znaku towarowego w odniesieniu do tej czynności nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług.

W myśl art. 106b ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. obowiązek wystawienia faktury ma podatnik. Podatnikiem jest - w art. 15 ust. 1 i 2 rzeczonej ustawy - podmiot wykonujący samodzielnie działalność gospodarczą rozumianą jako wszelka „działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.”

Niemniej na gruncie prawa unijnego przyjmuje się podmiot wykorzystujący majątek prywatny nie działa w charakterze podatnika. W świetle orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z 9 lipca 2015 r., C-331/14, jeśli podmiot wykorzystuje „takie dobro, którego część postanowił zachować do użytku prywatnego, nie działa w takim charakterze, jeżeli chodzi o sprzedaż tej części (Podobnie wyrok Armbrecht, C-291/92, EU:C:1995:304, pkt 24). Musi on jednak przejawiać przez cały okres posiadania danego dobra zamiar zachowania jego części w swym majątku prywatnym (wyrok Armbrecht, C-291/92, EU:C:1995:304, pkt 21)”.

Zdaniem TSUE „z orzecznictwa nie można jednak wysnuć wniosku, że sprzedaż przez podatnika terenu, który zaliczył on do swego majątku prywatnego, nie podlega podatkowi VAT jedynie ze względu na tę okoliczność. Jako że transakcje dokonane przez podatnika odpłatnie zasadniczo podlegają bowiem podatkowi VAT, jeżeli podatnik działał w takim charakterze, toteż oprócz zaliczenia do prywatnego majątku konieczne jest jeszcze, aby sprzedaż taka została dokonana przez danego podatnika nie w ramach wykonywania jego działalności gospodarczej, lecz w ramach zarządzania i administrowania jego majątkiem prywatnym.”

Z tego też względu według TSUE „prawdą jest oczywiście, że zwykłe wykonywanie przez właściciela prawa własności nie może samo z siebie być uznawane za prowadzenie działalności gospodarczej (podobnie wyrok Słaby i In., C-180/10 i C-181/10, EU:C:2011:589, pkt 36).”

Stanowisko zbieżne z orzecznictwem TSUE zajmują polskie sądy administracyjne. Tak na przykład według wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu (wyrok z 9 lutego 2010 r. sygn. akt I SA/Po 1015/09) „ani okoliczność, że dana czynność została wykonana wielokrotnie lub jednorazowo, lecz z zamiarem częstotliwości, ani nawet formalny status danego podmiotu jako podatnika zarejestrowanego, nie mogą przesądzać o opodatkowaniu tej czynności - bez każdorazowego ustalenia, że w odniesieniu do konkretnej czynności podmiot ten występował w charakterze podatnika od towarów i usług”.

Okoliczności prezentowanej przez Wnioskodawcę sprawy wskazują, że Wnioskodawca zawierając umowę dzierżawy nie będzie działał w charakterze podatnika. W szczególności jedynym wydatkiem który Wnioskodawca poniesie będą opłaty uzyskane w związku z uzyskaniem praw ochronnych na znak towarowy. Pozycję Wnioskodawcy można by przyrównać do osoby fizycznej, która wprawdzie prowadzi działalność gospodarczą i z tego tytułu jest czynnym podatnikiem VAT, a jednocześnie wynajmuje prywaty lokal mieszkalny. Z tego tytułu ponosi wprawdzie bieżące koszty eksploatacji, ale nie utrzymuje zorganizowanego zaplecza właściwego dla przedsiębiorstwa. Osoba taka, mimo że wykorzystuje składniki majątku w działalności zarobkowej w sposób ciągły we własnym imieniu, nie jest z tego tytułu podatnikiem VAT. Wnioskodawca znajduje się właśnie w takiej sytuacji w odniesieniu do znaku towarowego, na który zamierza uzyskać prawo ochronne.

Zdaniem Wnioskodawcy jego stanowisko zachowa aktualność na gruncie stanu prawnego obowiązującego od 1 stycznia 2022 r., w związku z wejściem w życie przepisów polskiego ładu.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe w zakresie braku obowiązku wystawienia faktury dokumentującej czynność dzierżawy na rzecz spółki komandytowej praw ochronnych do znaku towarowego.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2021 r., poz. 931 ze zm.):

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy :

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa o podatku od towarów i usług zalicza do grona usług każde świadczenie niebędące dostawą towarów.

Z treści powołanego wyżej przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT jednoznacznie wynika, że dostawa towarów i świadczenie usług, co do zasady podlegają opodatkowaniu VAT jedynie wówczas, gdy czynności te są wykonywane odpłatnie (za wynagrodzeniem).

Dodatkowym warunkiem opodatkowania czynności stanowiącej świadczenie usług, jest wykonanie tej czynności przez podatnika.

Podatnikami – według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Art. 15 ust. 2 ustawy stanowi, że:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Analizując powyższe przepisy stwierdzić należy, że świadczenie usług podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będzie przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy, mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

W kontekście powyższego każdy, kto dokonuje czynności, które zmierzają do przyszłego wykorzystania danego dobra dla celów działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, jest uznawany za podatnika podatku od towarów i usług. Wykorzystywanie majątku prywatnego przez osobę fizyczną stanowi również działalność gospodarczą, jeżeli jest dokonywane w sposób ciągły dla celów zarobkowych. Tym samym osoba fizyczna wykonująca czynności, które podlegają opodatkowaniu zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy, wykraczające poza zakres zwykłego zarządu majątkiem prywatnym jest uznawana za podatnika podatku od towarów i usług z tytułu realizowanych transakcji. Jednakże nie jest podatnikiem podatku od towarów i usług ten, kto jako osoba fizyczna dokonuje jednorazowych lub okazjonalnych transakcji, przy wykorzystaniu swojego majątku prywatnego, za które nie jest przewidziana ściśle regularna zapłata, w przypadku, gdy wykonuje on czynności zwykłego zarządzania tym majątkiem.

Z opisu sprawy wynika, że od 1 lipca 2014 r. prowadzi Pan działalaność gospodarczą w zakresie akwizycji towarów sprzedawanych przez spółki komandytowe oraz spółkę z o.o. i z tytułu prowadzonej tej działalności jest Pan czynnym podatnikiem VAT. Jest Pan ponadto komplemantariuszem w dwóch spółkach komandytowych. Nie prowadzi Pan usługowej pozarolniczej działalności gospodarczej mającej za przedmiot najem lub dzierżawę znaków towarowych bądź innych praw.

Jest Pan jedynym autorem logotypu (koncepcji znaku towarowego) i na dzień złożenia niniejszego wniosku w toku jest proces rejestracji logotypu, po którego zakończeniu uzyska Pan prawo ochronne na znak towarowy w rozumieniu przepisów ustawy Prawo własności przemysłowej. Znak towarowy przedstawia słowno-graficzny komunikat. Tylko Panu przysługują pierwotne prawa do tego znaku. Po uzyskaniu prawa ochronnego na znak towarowy Pan oraz spółki komandytowe, w których jest Pan komplementariuszem zawrzecie umowę (zgodnie z przepisami kodeksu cywilnego) dzierżawy znaku towarowego, w myśl której spółki komandytowe, w zamian za należny Panu miesięczny czynsz dzierżawny, uzyskają prawo do korzystania ze znaku towarowego na określonych polach eksploatacji. Nie będzie to umowa licencyjna. Umowa dzierżawy nie przenosi praw autorskich do znaku towarowego, lecz zobowiązuje wydzierżawiającego oddać dzierżawcy znak towarowy do używania i pobierania pożytków przez czas nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz miesięczny, którego podstawą obliczenia każdorazowo jest miesięczny obrót dzierżawcy. Wysokość miesięcznego czynszu zostanie ustalona kwotowo z uwzględnieniem zasady ceny transferowej. Umowa dzierżawy zawarta będzie na 12 miesięcy z możliwością odnawienia na kolejne 12 miesięczne okresy. Z uwagi na proces uzyskiwania praw ochronnych na znak towarowy przedmiotowa umowa zostanie zawarta po 1 stycznia 2022 r.

Pana wątpliwości dotyczą kwestii, czy z tytułu wydzierżawiania znaku towarowego ma Pan obowiązek udokumentowania tej czynności poprzez wystawienie faktury.

Należy tu zauważyć, że aby rozstrzygnąć, czy ma Pan obowiązek wystawienia faktury dokumentującej czynność wydzierżawiania znaku towarowego trzeba w pierwszej kolejności rozstrzygnąć, czy w odniesieniu do tej czynności działa Pan jako podatnik podatku od towarów i usług, wykonujący czynności wskazane w art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT, w tym odpłatne świadczenie usług, które obok sprzedaży i dostawy towarów powinno być udokumentowane fakturą.

Na mocy art. 693 § 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2022 r. poz. 1360 ze zm.):

Przez umowę dzierżawy wydzierżawiający zobowiązuje się oddać dzierżawcy rzecz do używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony lub nieoznaczony, a dzierżawca zobowiązuje się płacić wydzierżawiającemu umówiony czynsz.

W myśl art. 709 Kodeksu cywilnego:

Przepisy o dzierżawie rzeczy stosuje się odpowiednio do dzierżawy praw.

Tak więc dzierżawa jest umową dwustronnie obowiązującą i wzajemną. Dzierżawca ma prawo do „używania” prawa (ściślej: jego wykonywania) oraz pobierania z niego pożytków. Umowa dzierżawy ma charakter odpłatny, a czynsz stanowi obligatoryjny element stosunku zobowiązaniowego. Ponadto odpowiednikiem świadczenia wydzierżawiającego polegającego na oddaniu rzeczy do używania, jest świadczenie dzierżawcy polegające na płaceniu umówionego czynszu. Istnieje zatem bezpośredni związek między świadczoną usługą a przekazanym za nią wynagrodzeniem.

Zatem, biorąc pod uwagę powyższe przepisy należy stwierdzić, że dzierżawa wypełnia określoną w art. 15 ust. 2 ustawy definicję działalności gospodarczej, jeżeli wykonywana jest w sposób ciągły dla celów zarobkowych, bez względu na to, czy dzierżawa będzie dokonywana w ramach działalności gospodarczej, czy jako odrębne źródło przychodu w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług nie funkcjonuje pojęcie prywatnego najmu czy też prywatnej dzierżawy, które wyłączone byłoby z działalności gospodarczej, zdefiniowanej w art. 15 tejże ustawy. W przypadku, gdy osoba fizyczna wykonuje takie czynności, to w świetle ww. ustawy działa w charakterze podatnika.

Na podstawie art. 120 ust. 1 ustawy z 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2021 r., poz. 324):

Znakiem towarowym może być każde oznaczenie umożliwiające odróżnienie towarów jednego przedsiębiorstwa od towarów innego przedsiębiorstwa oraz możliwe do przedstawienia w rejestrze znaków towarowych w sposób pozwalający na ustalenie jednoznacznego i dokładnego przedmiotu udzielonej ochrony.

W myśl art. 120 ust. 2 ww. ustawy:

Znakiem towarowym, w rozumieniu ust. 1, może być w szczególności wyraz, włącznie z nazwiskiem, rysunek, litera, cyfra, kolor, forma przestrzenna, w tym kształt towaru lub opakowania, a także dźwięk.

Zgodnie z art. 121 ww. ustawy:

Na znak towarowy może być udzielone prawo ochronne.

W myśl art. 153 ust. 1 ww. ustawy:

Przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego używania znaku towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczypospolitej Polskiej.

W rozumieniu ww. przepisów prawo ochronne na znak towarowy jest bezwzględnym prawem podmiotowym o określonej przepisami ustawy Prawo własności przemysłowej czasowej i terytorialnej skuteczności. Znakiem towarowym są wszelkie znaki, oznaczenia, symbole, których zadaniem jest indywidualizowanie towarów lub usług na rynku. Uważa się, że znaki pełnią trzy funkcje: oznaczania pochodzenia, jakościową, reklamową.

Charakter znaku towarowego i korzyści wynikające z faktu bycia jego właścicielem wykluczają, by mógł być on wykorzystywany na cele osobiste. Funkcje znaku towarowego, czyli oznaczanie pochodzenia, jakościowa oraz reklamowa powodują, że niemożliwym jest skuteczne realizowanie praw z niego wynikających w sferze „życia prywatnego”, w oderwaniu od działalności gospodarczej. Trudno jest wskazać okoliczności, kiedy i w jaki sposób znak towarowy miałby służyć celom osobistym osoby fizycznej. Jakkolwiek możliwe jest samo posiadanie praw do znaku towarowego i niekorzystanie z nich, jednak w przypadku kiedy dochodzi do realizacji uprawnień z nich wynikających, zawsze jest to cel zarobkowy, a nie osobisty.

Potwierdzeniem powyższego poglądu jest wyrok WSA w Łodzi sygn. akt I SA/Łd 503/15 z 18 sierpnia 2018 r., w którym Sąd orzekł, że „charakter znaku towarowego i korzyści wynikające z faktu bycia jego współwłaścicielem, w zasadzie wykluczają, aby znak ten mógł być wykorzystywany na cele osobiste. Jakościowa i reklamowa funkcja znaku towarowego, czyni niemożliwym skuteczne realizowanie wynikających z niego praw w sferze życia prywatnego, w oderwaniu od działalności gospodarczej. Potwierdza to również treść art. 153 ust. 1 ustawy z dnia 30 czerwca 2000 r. Prawo własności przemysłowej (Dz. U. z 2013 r., poz. 1410), zgodnie z którym przez uzyskanie prawa ochronnego nabywa się prawo wyłącznego używania znaku towarowego w sposób zarobkowy lub zawodowy na całym obszarze Rzeczpospolitej Polskiej. Wprawdzie możliwe jest samo posiadanie znaku towarowego (np. w celach kolekcjonerskich), jednak kiedy dochodzi do realizacji wynikających z niego uprawnień, zawsze jest to cel zarobkowy, a nie osobisty. (…) W omawianym przypadku jednak nie można zapominać o charakterze (`(...)`) prawa ochronnego do znaku towarowego, które co do zasady służy do wykorzystywania w sposób zarobkowy lub zawodowy, a zatem częstotliwy, co jest właściwe dla działalności gospodarczej. Ze stanu faktycznego przedstawionego we wniosku nie wynika bowiem, aby skarżący nabył to prawo w innym celu, np. kolekcjonerskim”.

Należy mieć na uwadze, że dla uznania, iż mamy do czynienia z majątkiem prywatnym, istotny jest - poza samym charakterem tego majątku - również sposób jego wykorzystania i rodzaj podejmowanych działań w odniesieniu do niego w okresie posiadania przez właściciela. Aby majątek uznać za prywatny musi być on w całym okresie posiadania wykorzystywany wyłącznie do celów prywatnych. Potwierdził to Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej wyłącznie do celów prywatnych. „Majątek prywatny”, to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r. sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny, to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych.

Zatem dzierżawa logotypu (znaku towarowego) na rzecz spółek komandytowych, w których jest Pan komplementariuszem, stanowi świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ww. ustawy i co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy. Dzierżawa ta nosi znamiona działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, zaś Pan z tytułu tej czynności występuje w charakterze podatnika VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 tej ustawy, gdyż przedmiotem dzierżawy jest znak towarowy, którego charakter, co wskazano powyżej, wyklucza jego wykorzystywanie na potrzeby osobiste, prywatne.

Powyższe wynika z faktu, że w przedstawionych we wniosku okolicznościach będzie działał Pan tak jak usługodawca z tytułu wydzierżawiania posiadanych praw do znaku towarowego. Przedmiotowe prawo będzie Pan wykorzystywał w sposób ciągły i w celach zarobkowych. Sam charakter stosunku prawnego, jaki kształtuje umowa dzierżawy wskazuje, że ma ona długotrwały charakter, a uzyskiwane korzyści z tego tytułu są w zasadzie stałe. Jak sam Pan zaznaczył, nie jest wykluczone, że umowa między Panem a spółką komandytową zawarta na 12 miesięcy, będzie odnawiania na kolejne 12 miesięczne okresy, co wskazuje na powtarzalność i zamiar kontynuacji czynności wydzierżawiania praw do znaku towarowego. W przedstawionych we wniosku okolicznościach trudno zatem twierdzić, że dzierżawa wykonywana będzie w sposób sporadyczny. Wykonywane przez Pana czynności wydzierżawiania prawa do znaku towarowego będzie się cechować stałością i ciągłością.

Wskazał Pan również, że w toku jest proces rejestracji tego znaku, po zakończeniu którego uzyska Pan prawo ochronne na ten znak i w związku z tym jedynym kosztem jaki Pan poniesie będą opłaty związane z uzyskaniem praw ochronnych na znak towarowy. Okoliczność ponoszenia przez Pana określonych kosztów lub ich braku, w związku z dzierżawą praw do znaku, pozostaje jednak bez wpływu na uznanie Pana za podatnika podatku od towarów i usług z tego tytułu. Podatnikiem podatku od towarów i usług staje się dany podmiot (w tym osoba fizyczna) w związku z faktycznie wykonywanymi czynnościami, a nie w związku z ponoszonymi nakładami w celu wykonania tych czynności. Taką czynnością w przedstawionych we wniosku okolicznościach jest wydzierżawienie spółkom komandytowym praw do znaku towarowego, za którą to czynność będzie Pan pobierał w sposób stały i przez dłuższy okres czasu wynagrodzenie. Przy tym, w celu zabezpieczenia tych praw, zamierza Pan zarejestrować w Urzędzie Patentowym znak towarowy, który dotyczyć będzie oznaczeń odpowiadających logotypowi oraz ponosić koszt utrzymywania tej rejestracji. Zatem w celu świadczenia usług polegających na wydzierżawianiu praw do znaku towarowego angażuje Pan środki podobne do wykorzystywanych przez podmioty prowadzące profesjonalną działalność gospodarczą.

Prawa ochronne do znaku towarowego będą używane przez Pana w celach czerpania z nich regularnych pożytków w postaci czynszu dzierżawnego, a nie w związku z wykorzystywaniem ich na własne potrzeby, w celach prywatnych. Sam Pan nie użytkuje ww. praw, tylko udostępnia je odpłatnie innemu przedsiębiorcy w celach zarobkowych. Czerpie Pan z nich stałe pożytki, ponosząc również ryzyko ekonomiczne w związku z zawartą umową dzierżawy, takie jak usługodawca. W konsekwencji dzierżawa tych praw stanowi wykorzystywanie majątku mającego gospodarczy charakter w sposób ciągły w celach zarobkowych, bez względu na rezultat tych działań, gdyż jak wyjaśniłem wyżej charakter znaku towarowego wyklucza uznanie go za majątek wykorzystywany do celów osobistych.

Podsumowując, wydzierżawienie przez Pana praw do znaku towarowego wypełnia definicję działalności gospodarczej, o której mowa w art. 15 ust. 2 ustawy, a tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, gdyż w związku z tą konkretną czynnością będzie Pan uznany za podatnika podatku VAT zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy. W konsekwencji, dzierżawa praw do znaku towarowego stanowi odpłatne świadczenie usług, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy i podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na mocy przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zasady dokumentowania czynności podlegających opodatkowaniu regulują przepisy art. 106a-106q ustawy.

Na podstawie art. 106b ust. 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;

2. wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;

3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:

a) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b) czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,

c) dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.

Przepis art. 106b ust. 2 ustawy stanowi:

Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

W świetle art. 106b ust. 3 ustawy:

Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

1. czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:

a) czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4,

b) czynności, o których mowa w art. 106a pkt 3 i 4,

1a) otrzymanie całości lub części zapłaty przed wykonaniem czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:

a) przypadku, gdy zapłata dotyczy czynności, o których mowa w art. 19a ust. 1b i ust. 5 pkt 4 oraz art. 106a pkt 3 i 4,

b) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

2. sprzedaż zwolnioną, o której mowa w ust. 2, z zastrzeżeniem art. 117 pkt 1 i art. 118

- jeżeli żądanie jej wystawienia zostało zgłoszone w terminie 3 miesięcy, licząc od końca miesiąca, w którym dostarczono towar lub wykonano usługę bądź otrzymano całość lub część zapłaty.

Jak wynika z przywołanych wyżej przepisów – co do zasady – podatnik VAT jest zobowiązany wystawiać fakturę dokumentującą sprzedaż towarów i usług na rzecz innego podatnika. Generalnie ustawodawca nie nakłada na podatników obowiązku wystawiania faktur dokumentujących sprzedaż zwolnioną od podatku na podstawie przepisów ustawy lub rozporządzeń wykonawczych do niej oraz sprzedaż realizowaną na rzecz podmiotów niebędących podatnikami VAT. Jednakże nie ma przeszkód, aby w powyższych sytuacjach podatnik wystawiał fakturę.

Należy zauważyć, że wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług może albo być opodatkowana właściwą stawką podatku VAT, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zgodnie z art. 113 ust. 1 ustawy:

Zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Do wartości sprzedaży nie wlicza się kwoty podatku.

Wskazał Pan, że wartość sprzedaży, o której mowa w art. 113 ust. 1 w zw. z art. 113 ust. 2 ustawy w poprzednim roku podatkowym przekroczyła łącznie 200.000,00 zł i, że w ramach wykonywanych usług nie będzie Pan wykonywał/nie wykonuje czynności, o których mowa w art. 113 ust. 13 ustawy. Tym samym ww. przepisy nie mają w Pana przypadku zastosowania.

Należy także zauważyć, że ani przepisy ustawy, ani też rozporządzeń wykonawczych do ustawy nie przewidują zwolnienia od podatku dla usługi polegającej na odpłatnej dzierżawie praw ochronnych do znaku towarowego na rzecz podmiotu trzeciego, za które będzie Pan pobierał wynagrodzenie, w związku z czym, usługa ta będzie opodatkowana według właściwej stawki podatku VAT.

W konsekwencji będzie Pan jako podatnik podatku VAT zobowiązany do wystawienia faktury/faktur, zgodnie z art. 106b ust. 1 ustawy, dokumentującej otrzymane wynagrodzenie w postaci czynszu dzierżawnego za wydzierżawianie na rzecz spółki komandytowej/spółek komandytowych praw ochronnych do zarejestrowanego przez Pana znaku towarowego.

Pana stanowisko, iż nie ma Pan obowiązku wystawienia faktury, bo zawierając umowę dzierżawy znaku towarowego w odniesieniu do tej czynności nie działa jako podatnik podatku od towarów i usług, należy uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Interpretacja rozstrzyga wyłącznie w zakresie podatku od towarów i usług. W zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze zdarzeniem przyszłym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Odnosząc się do przywołanych przez Wnioskodawcę w uzasadnieniu własnego stanowiska wyroków sądów należy zaznaczyć, że każdy z wyroków zapada na gruncie unikalnego stanu faktycznego, i w zasadzie wyłącznie do niego się ogranicza. Specyfika działalności podmiotów jest na tyle różnorodna, że niekiedy nawet podobne okoliczności faktyczne nie spowodują analogicznych konsekwencji prawnopodatkowych, a tym samym nie mogą być tożsamo traktowane.

Zatem z uwagi na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw, powołane przez Wnioskodawcę orzeczenia sądowe, choć stanowią element jego argumentacji, to nie mogą stanowić podstawy do rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (`(...)`). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).