Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 czerwca 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 15 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

‒ zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług dostawy niezbudowanych działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15;

‒ zwolnienia z opodatkowania podatkiem od towarów i usług dostawy zabudowanej działki nr 16.

Uzupełnił go Pan pismem z 24 sierpnia 2022 r. (data wpływu 29 sierpnia 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Przedmiotem wniosku o interpretację jest planowane zbycie w drodze egzekucji sądowej nieruchomości gruntowych niezabudowanych położonych na złożu kruszywa naturalnego w miejscowościach … powiat … oznaczonych numerami:

‒ 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15-obręb ewidencyjny …, nr `(...)` - obręb … o łącznej powierzchni 30,76 ha i objętych księgami wieczystymi: … w kontekście przyszłego opodatkowania ich dostawy podatkiem od towarów i usług.

Właścicielem nieruchomości jest spółka z o. o. `(...)`

W obrębie nieruchomości położone są grunty rolne, leśne, nieużytki niezurbanizowane o sposobach użytkowania wynikających z rejestru gruntów:

‒ działka 1 - R lvb

‒ działka 2 - PsV, Ps VI

‒ działka 3 – N, R lllb, R IVa, RIVb, R V

‒ działka 4 - Ls V

‒ działka 5 - Ł IV, ŁV

‒ działka 6 – RV

‒ działka 16 - Ł V, R lllb, R IVb, R VI, N ŁV

‒ działka 7 - R lllb, R IVb, RV, RVI

‒ działka 8 - Ls V, N, R lllb, R IVa, R IVb. R V, R VI

‒ działka 9 - Ps III, Ps V, R lllb, R V

‒ działka 10 - Ł III, Ps V, R lllb. R V

‒ działka 11 - Ł IV, ŁV

‒ działka 12- Ł IV, Ł V

‒ działka 13- Ł V, R V, R IV

‒ działka 14 - R IVb, R V, R VI

‒ działka 15 - R IVb, R V, RVI

Spośród wymienionych wyżej działek jedynie działka 16 nosi cechy działki zabudowanej, o czym niżej, natomiast pozostałe działki to działki niezabudowane. Stanowią tereny związane z przeszłą eksploatacją kruszywa naturalnego - piasku, są to tereny pokopalniane. Są to obszary zalane wodą (pole wydobywcze), obszary zdeponowanego nadkładu złoża stanowiące pozostałości po zlikwidowanym zakładzie górniczym, obszary przeobrażone krajobrazowo, związane z pozostawaniem w granicach terenu górniczego na mocy koncesji z 1999 r. Niemniej nie posiadają żadnych zabudowań stąd z całą pewnością można o nich mówić jako o terenach niezabudowanych.

Dla gruntów tych brak jest miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i nie wydawano dla nich decyzji o warunkach zabudowy.

Inaczej przedstawia się sytuacja działki 16 dla której urządzono księgę wieczystą `(...)` To działka stanowiąca w przeszłości zakład górniczy utworzony w celu wydobywania kruszywa z `(...)` Granice Zakładu górniczego wyznaczała koncesja na wydobycie kopalin z `(...)`1999 r. Działka ta jest zabudowana betonowym najazdem na wagę samochodową, słupem energetycznym po zlikwidowanej linii energetycznej, zniszczonymi budynkami o konstrukcji płytowej trwale związanymi z gruntem stanowiącymi w przeszłości zaplecze zakładu górniczego. Działka ta jak i pozostałe wymienione wyżej będzie przedmiotem licytacji komorniczej, która jeśli wyłoni nabywcę w konsekwencji spowoduje sprzedaż tych nieruchomości a więc dostawę w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

W odpowiedzi na pytania z wezwania:

1. „Czy działka nr 16 będąca przedmiotem sprzedaży była wykorzystywana przez dłużnika w całym okresie posiadania wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku od towarów i usług? Jeśli tak, to do jakiej działalności zwolnionej były wykorzystywane? Należy wskazać podstawę prawną zwolnienia.

2. Czy przy zakupie przedmiotowej działki nr 16 przysługiwało dłużnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego i czy skorzystał dłużnik z tego prawa? Jeżeli nie przysługiwało dłużnikowi prawo do odliczenia, prosimy wskazać przyczyny.

3. Czy na dzień sprzedaży dla działki nr 16, będącej przedmiotem sprzedaży, będzie uchwalony miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego? Jeżeli tak, to należy wskazać jakie przeznaczenie określa miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego?

4. Czy na dzień sprzedaży dla działki nr 16 będącej przedmiotem sprzedaży, została/zostanie wydana decyzja o warunkach zabudowy? Jeśli tak, to należy wskazać kiedy decyzja została/zostanie wydana?

5. Czy działka nr 16, będąca przedmiotem sprzedaży, na dzień sprzedaży będzie zabudowana czy niezabudowana?

6. Jeśli działka nr 16 na dzień sprzedaży będzie zabudowana, należy wskazać:

a. jakie naniesienia (budynki/budowle/urządzenia budowlane) znajdują się na działce?

b. czy ww. naniesienia są trwale związane z gruntem?

c. czy przedmiotowe naniesienia stanowią budynek/budowlę/urządzenie budowlane w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 7 lipca 1994r. Prawo budowlane? [3]

d. jeżeli ww. naniesienia stanowią budynek/budowlę należy wskazać:

· czy nastąpiło pierwsze zasiedlenie budynków/budowli w rozumieniu art. 2 pkt 14 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług? [4]

· czy pomiędzy pierwszym zasiedleniem budynków/budowli a ich dostawą upłynie okres dłuższy niż 2 lata?

· w jaki sposób budynki/budowle były wykorzystywane?

· czy ponoszono nakłady na ulepszenie ww. budynków/budowli w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, w wysokości wyższej niż 30% wartości początkowej ww. budynków/budowli oraz kiedy takie wydatki były ponoszone?

· czy w stosunku do wydatków na ulepszenie ww. budynków/budowli, przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego?

· czy po oddaniu do użytkowania ulepszonych budynków/budowli miało miejsce ich pierwsze zasiedlenie? Jeżeli tak, to należy wskazać dzień, miesiąc i rok, kiedy nastąpiło/nastąpi pierwsze zasiedlenie.

· czy między pierwszym zasiedleniem ulepszonych budynków/budowli a ich dostawą, upłynie okres dłuższy niż 2 lata?

· w jaki sposób, wykorzystywano ulepszone budynki/budowle po oddaniu ich do użytkowania?

Odpowiedzi należy udzielić odrębnie dla każdego naniesienia znajdującego się na działce nr 16.

7. Jeżeli nie posiada Pan informacji, o których mowa w ww. pytaniach, które są niezbędne do oceny, czy w przedmiotowej sprawie ma zastosowanie zwolnienie od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 2, 10, 10a ustawy o podatku od towarów i usług, to należy wskazać:

a. czy ten brak informacji jest wynikiem podjętych przez Pana jako komornika działań?

b. czy działania te zostały udokumentowane?

c. czy podjęte działania potwierdzają brak możliwości uzyskania tych niezbędnych informacji od dłużnika?”,

w uzupełnieniu wniosku wskazał Pan:

Ad. 1

Działka nr 16 nie była wykorzystywana wyłącznie na cele zwolnione z podatku.

Ad. 2

Brak informacji w tym zakresie, ale nie ma to wpływu na ocenę wniosku co wyjaśnia Pan na końcu.

Ad. 3

Pytanie jest niedorzeczne bo dotyczy stanu w nieokreślonej przyszłości, na co może odpowiedzieć tylko przysłowiowa wróżka. Stawianie takich pytań przez organ państwowy, jeśli interpretacja wiąże wg stanu we wniosku przedstawionego, jest co najmniej dziwne. We wniosku wskazano brak takiego planu i tak powinien oceniony być wniosek. Mimo niedorzeczności pytania prosi Pan o przyjęcie, że na dzień dostawy egzekucyjnej takiego planu nie będzie.

Ad. 4

Pytanie niedorzeczne podobnie jak trzecie. Na potrzeby hipotezy proszę o przyjęcie, że takiej decyzji nie będzie.

Ad. 5

Pytanie również niedorzeczne bowiem trudno wyrokować czy z jakichś powodów właściciel nie usunie zabudowań z działki. Dla potrzeby interpretacji prosi Pan przyjąć, że działka jest i będzie zabudowana, gdyby jej stan się zmienił to znane są Panu skutki takiej sytuacji dla ważności interpretacji.

Ad 6 a)- c)

Działka ta jest zabudowana betonowym najazdem na wagę samochodową, słupem energetycznym po zlikwidowanej linii energetycznej, zniszczonymi budynkami o konstrukcji płytowej trwale związanymi z gruntem. Betonowy najazd i słup stanowią budowle a budynki - pawilony są budynkami w rozumieniu prawa budowlanego. Są trwale związane z gruntem.

d)

‒ doszło do pierwszego zasiedlenia budynków i budowli,

‒ między pierwszym zasiedleniem a dostawą upłynie okres dłuższy niż dwa lata,

‒ budynki i budowle były wykorzystywane przy wydobyciu i sprzedaży piasku a więc w całym okresie gdy istniały i występuje podatek VAT (podatek od towarów i usług) służyły sprzedaży opodatkowanej tym podatkiem,

‒ choć brak Panu takiej wiedzy to w oparciu o oględziny przyjmuje Pan, że takich ulepszeń nie było. Kolejne trzy punkty są bezprzedmiotowe skoro brak było ulepszeń.

Stanowisko to jest takie samo w odniesieniu do każdego budynku i każdej budowli znajdującej się na działce nr 16.

Ad. 7

Nie występuje sytuacja, że brakuje Panu informacji, które są niezbędne do oceny czy sprzedaż działki 16 będzie opodatkowana VAT czy zwolniona.

Ocenę opiera Pan na oględzinach i informacjach o dłużniku. Zakład górniczy nie funkcjonuje od wielu lat. Wybudowane w latach dziewięćdziesiątych obiekty były użytkowane przez kilka lub kilkanaście lat przez podatnika VAT zatem doszło do pierwszego zasiedlenia tych budynków i budowli dawniej niż dwa lata temu. W okresie ostatnich lat, gdy zakład górniczy nie funkcjonował nie doszło do ulepszeń budynków i budowli. Nie może więc zaistnieć sytuacja, że nie upłynie mniej niż dwa lata od oddania zakładu do użytkowania lub od dokonania ulepszeń i przekazania ich do użytkowania. Prosi Pan więc o przyjęcie tych informacji jako elementów stanu faktycznego.

Odnosząc się do żądania przedstawienia informacji czy przy nabyciu działki 16 przysługiwało prawo do odliczenia podatku uważa Pan, że informacja tego typu jest zbędna i jej brak nie może rzutować na odmowę wydania interpretacji. Jeśli bowiem przyjąć, że działka ma zabudowany charakter to czy nabyto ją z VAT i prawem jego odliczenia czy bez VAT nie ma żadnego znaczenia. Spełni bowiem warunki zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku VAT.

Jeśli byłaby uznana za niezabudowaną to podobnie służyłoby jej zwolnienie z VAT choć na podstawie innego przepisu - art. 43 ust. 1 pkt 9 tej ustawy. Służyła sprzedaży opodatkowanej stąd zwolnienie z art. 43 ust. 1 pkt 2 nie może mieć zastosowania.

Ponadto, w odpowiedzi na wezwanie kwestionował Pan konieczność uzupełnienia opisu sprawy oraz określenia wysokości należnej opłaty za zakres złożonego wniosku.

Pytanie

Przedmiotem wniosku o interpretację podatkową jest zajęcie stanowiska przez Dyrektora KIS czy dostawa tych działek będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług wg stawki 23% czy też będzie korzystać ze zwolnienia z tego podatku?

W uzupełnieniu wniosku wskazał Pan, że prostuje Pan treść wniosku i wnosi Pan wyłącznie o ocenę czy planowana dostawa nieruchomości opisanych we wniosku będzie opodatkowana czy zwolniona z VAT. Podtrzymuje Pan ocenę, że dostawa będzie zwolniona z VAT.

Pana stanowisko w sprawie

1. Działki niezabudowane.

W ocenie Wnioskodawcy dostawa działek niezabudowanych będzie korzystać ze zwolnienia. Ustawa o podatku od towarów i usług (dalej też ustawa VAT) zwalnia bowiem w art. 43 ust. 1 pkt 9 dostawę terenów innych niż tereny budowlane. Definicję terenów budowlanych zawiera zaś art. 2 ust. 1 pkt 33 tej ustawy stanowiąc, że są to:

‒ grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu - zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Zatem a contrario wszelkie inne grunty niż spełniające warunki tej definicji nie są uznawane za grunty budowlane a zatem ich dostawa korzysta ze zwolnienia z podatku VAT.

W odniesieniu do działek opisanych wyżej a określonych jako niezabudowane nie zostały wydane decyzje o warunkach zabudowy. Brak jest też na ich terenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. Zatem spełniają warunki niezaliczenia ich do gruntów budowlanych. W ocenie wnioskodawcy na tę ocenę nie ma wpływu fakt, że działki te leżą na obszarze zakładu górniczego czyli na terenie określonym w koncesji o wydobyciu kopalin-piasku. Ustawa VAT nie odnosi się bowiem w żadnym miejscu do kwestii wykorzystania gruntów do celów wydobycia odkrywkowego kopalin. Skoro takiego zastrzeżenia nie ma to w ocenie Wnioskodawcy fakt objęcia gruntów koncesją górniczą nie ma wpływu na ocenę gruntu z punktu widzenia podatku VAT. Zatem planowane zbycie przez podatnika VAT, dłużnika, spółkę prawa handlowego, nawet dokonane w drodze egzekucji przez komornika sądowego będzie korzystało ze zwolnienia z VAT na podstawie powołanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

2. Działka zabudowana.

W pierwszej kolejności należy zdaniem wnioskodawcy odpowiedzieć na pytanie czy działkę można uznać za zabudowaną biorąc pod uwagę że zabudowa jest szczątkowa i może dla nabywcy nie mieć żadnego znaczenia, czyli decydując się na nabycie nie będzie brał pod uwagę zabudowy lub będzie ją w przyszłości usuwał jako zbędną.

Uznanie działki jako zabudowanej ma fundamentalne znaczenie dla możliwości jej zwolnienia z VAT podczas ewentualnej przyszłej dostawy.

Stosownie bowiem do treści art. 43 ust. 1 pkt 10 i 10a ustawy o podatku VAT zwalnia się od tego podatku;

10. dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata;

10a) dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

W przypadku dostawy zabudowanej nieruchomości stosownie do treści art. 29a ust. 8 z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu, zatem to opodatkowanie budynków lub budowli determinuje też opodatkowanie gruntu a więc całej nieruchomości

W przypadku powyższej działki jest sporne czy posiada ona zabudowany charakter zatem aby ustalić sposób jej opodatkowania należy w pierwszej kolejności rozstrzygnąć czy z punktu widzenia ustawy o podatku VAT nieruchomość ta jest zabudowana czy nie.

Z oględzin i opisu sporządzonego przez biegłego wynika, że działka zabudowana jest zdewastowanymi budynkami i budowlami za które można uznać betonową drogę służącą za dojazd do wagi i słup energetyczny. Problematyka opodatkowania VAT nieruchomości na których znajdują się zrujnowane budynki czy budowle była przedmiotem orzeczeń zapadłych przed Naczelnym Sądem Administracyjnym. I tak w sprawie I FSK 1582/13 Sąd ten rozpatrywał sprawę z wniosku o interpretację gdzie przedmiotem planowanej sprzedaży był grunt zabudowany obiektami sportowymi nieprzedstawiającymi żadnej wartości. W umowie przedwstępnej przyjęto wartość zerową naniesień na gruncie. Mimo, że sprzedający zobowiązał się do rozbiórki zabudowań na gruncie to do dnia zawarcia umowy właściwej rozbiórka się nie rozpoczęła. Minister Finansów wydając interpretację podatkową uznał, że mimo niewielkiej wartości zabudowań lub nawet dla nabywcy żadnej skoro planował ich rozbiórkę nie można uznać działki za niezabudowaną. Wojewódzki Sąd Administracyjny rozpatrując skargę na to rozstrzygnięcie uznał za wnioskodawcą, że grunt z ekonomicznego punktu widzenia ma charakter niezabudowany. Ze stanowiskiem tym nie zgodził się NSA, który w wyroku z 7 listopada 2013 r. argumentował przyjęcie dla potrzeb VAT gruntu jako zabudowanego następująco:

„Naczelny Sąd Administracyjny wskazuje (analogicznie jak w sprawie I FSK 1436/13), że skutki ekonomiczne czynności, czy też zdarzenia muszą mieć charakter obiektywny, odnoszący się do wszystkich uczestników obrotu gospodarczego, być znane wszystkim, a nie tylko stronom czynności. Pewność stosowania prawa wymaga, aby konsekwencje podatkowe czynności były następstwem zobiektywizowanych skutków ekonomicznych zdarzenia, które są jasne i widoczne dla wszystkich, a nie tylko istnieją w świadomości lub intencjach stron dostawy lub usługi. Dla przypomnienia trzeba wyjaśnić, że w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej wskazuje się, że przy ocenie skutków podatkowych dokonywanych czynności istotne znaczenie mają kryteria ekonomiczne Wynika to z harmonizacji podatku od towarów i usług na terytorium Unii Europejskiej, czego konsekwencją jest konieczność jednolitego rozumienia pojęć VAT na całym obszarze państw członkowskich, co wymaga - przy ich definiowaniu - szerszego uwzględniania kryteriów ekonomicznych, jako bardziej uniwersalnych, przy jednoczesnym wykorzystywaniu cywilistycznego unormowania danego terminu w prawie krajowym, jedynie w zakresie w jakim nie będzie ono pozostawało w sprzeczności dla ustalenia zakresu i znaczenia tego pojęcia z uwzględnieniem jego kontekstu oraz celu, jakiemu służy uregulowanie dyrektywy (ustawy), w którym zostało użyte. Zatem przy interpretacji pojęć użytych w ustawie o podatku od towarów i usług decydujące znaczenie ma walor i skutki ekonomiczne danej czynności opodatkowanej a nie jego definicja w krajowym prawie cywilnym, które przecież w każdym państwie członkowskim jest inne (zob. wyroki Trybunału Sprawiedliwości z dnia 6 lutego 2003 r. w sprawie C - 185/01 Auto Tease Holland B.V, Zb. Orz s. 1-1317 oraz z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawie C-461/08 Don Bosco Onroerend Goed Zb Orz s 1-11079). Przyjmując podany wyżej punkt widzenia trzeba w pełni zgodzić się i przyjąć za własne stanowisko, że kwestia opodatkowania danych czynności, czy też zdarzeń uzależniona jest przede wszystkim od ekonomicznych skutków, które są niejako autonomiczne od krajowego prawa cywilnego. Pozwala to na zapewnienie zasady powszechności opodatkowania oraz zapobiega naruszeniu zasady konkurencyjności podatku od wartości dodanej (zob. wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 8 lutego 1990 r. w sprawie C-320/88 Shipping and Forwarding Enterprise Safe BV, Zb. Orz. 1990, s. I-285; z dnia 4 października 1995 r w sprawie C-291/92 Armbrecht, Zb. Orz. 1995, s. I-2775; z dnia 29 marca 2007 r. w sprawie C-111 Aktiebolaget NN, Zb. Orz. S. I-2697; z dnia 21 kwietnia 2005 r w sprawie C-25/03 HE, Zb.Orz s 1-3123). Jednakże należy podkreślić, że postulowane preferowanie oceny skutków podatkowych czynności według kryterium ekonomicznego służy przede wszystkim, jak wyżej wskazano, "oderwaniu się" od pojęć z zakresu prawa cywilnego, które w każdym kraju członkowskim jest inne z racji odmiennej historii, kultury, czy wreszcie języka. Naczelny Sąd Administracyjny wskazuje (analogicznie jak w sprawie I FSK 1436/11), że analiza czynności opisanej we wniosku o udzielenie interpretacji prowadzić powinna do wniosku, że doszło do dostawy gruntu wraz z istniejącymi budynkami i budowlami. Obiektywnym skutkiem ekonomicznym i gospodarczym tego zdarzenia było bowiem nabycie przez skarżącą spółkę prawa do rozporządzania zabudowanym gruntem. Ten skutek ma charakter obiektywny i widoczny dla wszystkich uczestników obrotu gospodarczego. W zakresie skutków tej czynności na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług nie ma żadnego znaczenia cel ekonomiczny nabycia tej działki istniejący po stronie kupującego. To czy nabywca w przyszłości, po dokonaniu dostawy zamierza zburzyć budynki oraz budowle i wznieść nowy budynek, jest bez znaczenia dla kwalifikacji tej czynności w aspekcie tej daniny publicznoprawnej. Co się natomiast tyczy powołanego przez Sąd I instancji oraz przez skarżącą spółkę dla poparcia swych twierdzeń orzecznictwa zarówno Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej oraz sądów administracyjnych, należy odnotować, że orzeczenia sądowe są aktami stosowania prawa i zapadają na gruncie konkretnego stanu faktycznego Odnosi się to również do wyroków Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, który jest powołany do wykładni prawa unijnego, ale dokonuje owej interpretacji zawsze w kontekście konkretnych ustaleń faktycznych, przedstawionych przez Sąd krajowy występujący z pytaniem prejudycjalnym. Trzeba w związku z tym wyraźnie podkreślić, że przywoływany przez skarżącą spółkę wyrok Trybunału Sprawiedliwości z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawie C-461/08 Don Bosco Onroerend Goed BV Zb. Orz. 2009, s. 1-11079-11098 zapadł w odmiennym niż w niniejszej sprawie stanie faktycznym. W przyjętym w podanym wyżej wyroku stanie faktycznym zbywca zobowiązał się do wykonania prac rozbiórkowych budynków oraz do dostawy gruntu jednakże rozbiórka rozpoczęła się jeszcze przed wydaniem gruntu W oparciu o ten stan faktyczny Trybunał uznał, że transakcje dostawy i rozbiórki stanowią w świetle podatku VAT transakcję jednolitą mającą na celu jako całość dostawę nie tyle istniejącego budynku i gruntu, na którym stoi, co niezabudowanej działki, niezależnie od stanu zaawansowania robót rozbiórkowych starego budynku w momencie rzeczywistej dostawy działki. Wprawdzie Wojewódzki Sąd Administracyjny w swych pisemnych motywach dostrzegł różnice w stanie faktycznym, występującym w tych sprawach, to jednak przyjął, że moment rozpoczęcia rozbiórki nie ma żadnego znaczenia. Stanowisko to jest w ocenie Naczelnego Sąd Administracyjnego błędne. W przypadku dostawy zabudowanego gruntu, to czy nabywca zamierza w przyszłości dokonać rozbiórki nie ma żadnego znaczenia dla klasyfikacji tej czynności w aspekcie przepisów prawa o podatku od towarów i usług. Również przywoływany przez skarżącą spółkę wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 31 maja 2012 r., I FSK 1375/11 (baza CBOSA) zapad) w oparciu o inny stan faktyczny niż w rozpoznawanej sprawie. Wspomniany wyrok dotyczył sytuacji faktycznej, w której przedmiotem dostawy był grunt, na którym stał stary budynek sprzed 1945 r. w stosunku do której wydano decyzje o nakazie rozbiórki. Także inny niż w obecnie rozpoznawanej sprawie był stan faktyczny przyjęty w powołanym w uzasadnieniu wyroku WSA w Warszawie z dnia 9 sierpnia 2012r , III SA/Wa 3099/11 (baza CBOSA). Przedmiotem dostawy był grunt, na którym wprawdzie stały budynki, jednakże rozebrano je w okresie pomiędzy zawarciem umowy przedwstępnej i umowy przyrzeczonej. Wyrok ten uprawomocnił się wobec oddalenia skargi kasacyjnej przez NSA wyrokiem z dnia 22 października 2013 r. I FSK 1663/12 (CBOSA)”.

W innej sprawie z wniosku o wydanie interpretacji przedmiotem orzekania było zbycie nieruchomości zabudowanej obiektami niefunkcjonującego ośrodka wczasowego. W momencie nabycia nieruchomości przez wnioskodawcę nie istniała decyzja o rozbiórce budynków i budowli. Zbywca jedynie zgłosił odpowiednim organem zamiar wyburzenia zabudowań. Nabywca we wniosku argumentował, że z uwagi na stan tych zabudowań - przeznaczonych finalnie do rozbiórki, faktycznie nabył grunt niezabudowany zatem winien on być opodatkowany podstawową stawką VAT. Minister Finansów reprezentowany przez upoważnionego Dyrektora Izby Skarbowej w Poznaniu nie zgodził się z tym stanowiskiem argumentując, że :

„Dlatego istotnym w sprawie jest fakt, czy rozbiórka, do jakiej zobowiązał się sprzedający rozpoczęła się przed tą dostawą. Jak wynika z uzupełnienia wniosku w momencie dostawy nie istniała odrębna decyzja dotycząca rozbiórki (zbywca nieruchomości zgłosił jedynie zamiar wyburzenia istniejących budynków). Nie rozpoczęła się również rozbiórka przedmiotowych budynków. Zatem w świetle wyżej powołanego wyroku wnioskodawca nabywając nieruchomość od syndyka nabył nieruchomość zabudowaną, a nie sam grunt.

Bez znaczenia pozostaje fakt, że na dzień dostawy istniała decyzja z dnia 12 lutego 2009 r. udzielająca pozwolenia na budowę, gdzie zasadniczym elementem tej inwestycji była rozbiórka istniejących na przedmiotowych działkach obiektów, jak również zarządzenia Sądu Rejonowego dla `(...)`zatwierdzających warunki przetargu na sprzedaż prawa własności nieruchomości zabudowanej budynkami ośrodka wypoczynkowego przeznaczonymi do rozbiórki oraz operatu szacunkowego, który stanowił element oferty przetargu - faktycznym przedmiotem zakupu nie były znajdujące się na przedmiotowych działkach obiekty, bowiem sprzedający nie włączył się w proces rozbiórki istniejących budynków i na moment dostawy na rzecz wnioskodawcy nieruchomości prace rozbiórkowe nie zostały rozpoczęte. Zatem w sprawie mamy do czynienia z dostawą nieruchomości zabudowanej, a nie jak wskazuje wnioskodawca, z dostawą samego gruntu”. Rozpatrujący skargę na interpretację Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu wyrokiem z 30 stycznia 2013r syg. I SA Po/447/13 podzielił poglądy Ministra Finansów co do zabudowanego charakteru gruntu. Również NSA w wyroku z 19 czerwca 2015 r. podzielił te poglądy stwierdzając:

„Reasumując, WSA trafnie wskazał, że skoro rozbiórka budynków nawet nie rozpoczęła się przed dokonaniem dostawy, to wnioskodawca nabył nieruchomość zabudowaną, a nie sam grunt. Zgodzić się należy z konkluzją, że dla oceny charakteru takiej transakcji nie ma znaczenia fakt, że została wydana decyzja udzielająca pozwolenia na budowę dla realizacji którego konieczna była rozbiórka istniejących na działkach obiektów. Słusznie Sąd I instancji podkreślił, że bez znaczenia dla kwalifikacji tej czynności na gruncie podatku VAT jest okoliczność, że nabywca w przyszłości po dokonaniu dostawy zamierza zburzyć budynki i wznieść nowe (podobnie NSA w cytowanych wyrokach z 7 listopada 2013 r., sygn. akt l FSK 1436/13 i sygn. akt I FSK 1582/13).

W konsekwencji prawidłowo uznano zarówno w kwestionowanej interpretacji indywidualnej, jak również wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, że nabycie korzystało ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 w związku z art. 29 ust. 5 ustawy o VAT, a dalej że transakcja po stronie zbywcy nie rodziła podatku należnego, korzystając ze zwolnienia przedmiotowego i brak było podstaw do wystawienia faktury korygującej w tym zakresie”.

Jak więc widać z zacytowanych fragmentów orzeczeń zarówno organu interpretującego prawo podatkowe jak i sądów administracyjnych fakt zabudowania nieruchomości nawet jeśli nakłady na gruncie nie przedstawiają dla kupującego żadnej wartości nie może być pominięty Sądy i organy podatkowe sięgają często do cytowanego wyżej orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości UE z 19 listopada 2009 r. (syg. C-461 /08) gdzie Sąd ten dopuścił w sytuacji gdy rozbiórka zabudowań rozpoczęła się już u zbywcy przyjęcie charakteru gruntu jako niezabudowany bowiem fakt ten przesądzał, że zbywca nie wykorzysta zabudowań jeśli celem ekonomicznym nabycia było nabycie gruntu a rozbiórka już trwała.

W sytuacji ewentualnego zbycia w drodze egzekucyjnej nie ma żadnej wiedzy kto nabędzie nieruchomość i z jakim przeznaczeniem. Nie rozpoczęła się też rozbiórka pozostałych na gruncie nakładów stąd należy przyjąć jego zabudowany charakter. Budowlą jest bowiem bezspornie utwardzona droga - dojazd do wagi. Jeśli nawet budynki utraciły ten status przez ich dewastację to istniejące na gruncie nawet zdekompletowane budowle przesądzają o jego zabudowanym charakterze.

Należy zatem rozstrzygnąć czy zbycie zabudowanej nieruchomości w świetle powołanych wyżej przepisów korzystać będzie ze zwolnienia z podatku VAT.

Konstrukcja normy prawnej wskazuje, że zbycie budynków i budowli korzysta generalnie ze zwolnienia z podatku VAT z wyjątkami powołanymi wyżej i ich zastosowanie lub nie będzie decydujące dla opodatkowania lub zwolnienia z VAT zbywanej nieruchomości.

W tym kontekście istotna jest definicja pierwszego zasiedlenia zawarta w art. 2 pkt 14 ustawy o VAT, która definiuje je jako oddanie do użytkowania w wykonaniu czynności podlegających opodatkowaniu, pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi budynków, budowli lub ich części, po ich

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej

Pierwszy wyjątek od reguły dotyczy sytuacji gdy następuje pierwsza transakcja z udziałem budynku lub budowli i dokonuje jej osoba działająca w charakterze podatnika VAT. Zatem nie dojdzie do pierwszego zasiedlenia jeśli budynek lub budowla będzie przedmiotem dostawy ale nie przez osobę działającą w charakterze podatnika. W przedmiotowej sprawie brak jest informacji co do wejścia dłużnika w posiadanie zabudowanej działki jednak fakt, że była ona od lat dziewięćdziesiątych wykorzystywana do działalności pozyskiwania kopalin i jako zaplecze obszaru górniczego świadczy bezspornie o tym, że upłynęły dwa lata od pierwszego zasiedlenia jakim było przyjęcie budynków i budowli do użytkowania. Do takiego zasiedlenia mogło dojść też wcześniej ale w tym zakresie brak jest informacji co nie jest jednak przeszkodą do oceny stanu faktycznego.

Stan budynków i budowli (nieruchomości) zdecydowanie zaprzecza tezie aby mogły być wykonywane jakiekolwiek prace ulepszeniowe tym bardziej przekraczające 30 % ich wartości początkowej. Zatem skoro używanie nieruchomości skutkujące pierwszym zasiedleniem miało miejsce wiele lat temu to wobec bezspornego braku nakładów inwestycyjnych na nieruchomości jej obecne zbycie będzie, w ocenie Wnioskodawcy korzystało ze zwolnienia z podatku na podstawie powołanego wyżej art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy o podatku od towarów usług.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na podstawie uregulowania zawartego w art. 18 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2022 r. poz. 479) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy Ordynacja podatkowa, zgodnie z którym:

Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, obowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem a organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika. Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik, w przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie obowiązany do odprowadzenia podatku. Jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów, to komornik jest zobowiązany do wystawienia faktury w imieniu i na rzecz dłużnika.

Tym samym komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach – rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

W świetle powołanych powyżej przepisów grunt spełnia definicję towaru wynikającą z art. 2 pkt 6 ustawy, a jego sprzedaż stanowi dostawę towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

Nie każda jednak czynność, która stanowi dostawę towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Określona czynność jest opodatkowana VAT, jeśli zostanie wykonana przez podatnika, a więc osobę prowadzącą działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W kontekście powyższego, uwzględniając definicję działalności gospodarczej, należy stwierdzić, że dostawa towarów będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko w sytuacji, gdy dokonana zostanie przez podmiot o statusie podatnika, który będzie działał w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnie czynności. Natomiast dla stwierdzenia, że dla danej transakcji podmiot jest podatnikiem podatku od towarów i usług, konieczne jest prowadzenie przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy.

Mając na względzie powyższe stwierdzić należy, że uznanie, czy dany podmiot w odniesieniu do konkretnej czynności działa jako podatnik podatku od towarów i usług wymaga oceny każdorazowo odnoszącej się do okoliczności faktycznych danej sprawy.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy, wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik - właściciel danej nieruchomości - jest podatnikiem podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy nieruchomości.

Z okoliczności sprawy wynika, że planuje Pan zbycie w drodze egzekucji sądowej nieruchomości gruntowych położonych na złożu kruszywa naturalnego, należących sos łużnika – sp. z o. o.. Na ww. nieruchomość składają się działki niezabudowane nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15 oraz działka zabudowana nr 16.

Pana wątpliwości na tle przedstawionego opisu sprawy dotyczą tego, czy sprzedaż w drodze licytacji opisanej nieruchomości będzie opodatkowana czy zwolniona z podatku VAT.

Jak wynika z powołanych przepisów, warunkiem opodatkowania danej czynności podatkiem od towarów i usług jest spełnienie dwóch przesłanek: po pierwsze – dana czynność ujęta jest w katalogu czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, po drugie – czynność wykonywana jest przez podmiot, który w jej ramach działa w charakterze podatnika podatku od towarów i usług.

Analiza okoliczności przedstawionych we wniosku oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do transakcji sprzedaży działek niezabudowanych oraz działki zabudowanej, należy uznać dłużnika za podatnika podatku od towarów i usług, zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy, prowadzącego działalność gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, bowiem zbycie nieruchomości opisanej w złożonym wniosku będzie dotyczyło składników należących do przedsiębiorstwa dłużnika.

W konsekwencji dostawa przez Pana w drodze licytacji w postępowaniu egzekucyjnym niezabudowanych działek oraz zabudowanej działki będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT.

Przy czym, wykonywana czynność, która podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, może być albo opodatkowana podatkiem od towarów i usług wg właściwej stawki podatku, albo może korzystać ze zwolnienia od tego podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę terenów niezabudowanych innych niż tereny budowlane.

W świetle art. 2 pkt 33 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o terenach budowlanych – rozumie się przez to grunty przeznaczone pod zabudowę zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, a w przypadku braku takiego planu – zgodnie z decyzją o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, o których mowa w przepisach o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym.

Opodatkowane są zatem dostawy, których przedmiotem są nieruchomości gruntowe niezabudowane, będące terenami budowlanymi w rozumieniu ww. art. 2 pkt 33 ustawy, pozostałe natomiast dostawy gruntów niezabudowanych, innych niż tereny budowlane – są zwolnione od podatku.

Należy zauważyć, że w myśl art. 3 ust. 1 ustawy z 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. z 2022 r. poz. 503):

Kształtowanie i prowadzenie polityki przestrzennej na terenie gminy, w tym uchwalenie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, z wyjątkiem morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz terenów zamkniętych, należy do zadań własnych gminy.

Jak stanowi art. 4 ust. 1 ww. ustawy:

Ustalenie przeznaczenia terenu, rozmieszczenie inwestycji celu publicznego oraz określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.

W myśl art. 4 ust. 2 cyt. ustawy:

W przypadku braku miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego określenie sposobów zagospodarowania i warunków zabudowy terenu następuje w drodze decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, przy czym:

1. lokalizację inwestycji celu publicznego ustala się w drodze decyzji o lokalizacji inwestycji celu publicznego;

2. sposób zagospodarowania terenu i warunki zabudowy dla innych inwestycji ustala się w drodze decyzji o warunkach zabudowy.

O przeznaczeniu nieruchomości stanowią zatem akty prawa miejscowego: miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego – jako źródło prawa miejscowego, a w przypadku jego braku decyzja o warunkach zabudowy – jako akt indywidualny prawa administracyjnego.

W tym miejscu warto wyjaśnić, że stosownie do treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 28 marca 1996 r. w sprawie C-468/93 Gemeente Emmen – „teren budowlany” oznacza każdy nieuzbrojony lub uzbrojony teren uznany przez państwa członkowskie za teren z przeznaczeniem pod zabudowę.

W art. 43 ust. 1 pkt 10 i pkt 10a ustawy, ustawodawca przewidział zwolnienie od podatku VAT dla dostawy nieruchomości zabudowanych budynkami, budowlami lub ich częściami spełniających określone w tych przepisach warunki.

Na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części, z wyjątkiem gdy:

a) dostawa jest dokonywana w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim,

b) pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Z powyższego uregulowania wynika, że dostawa budynków, budowli lub ich części jest – co do zasady – zwolniona od podatku od towarów i usług. Wyjątek stanowi dostawa w ramach pierwszego zasiedlenia lub przed nim oraz jeżeli pomiędzy pierwszym zasiedleniem a dostawą budynku, budowli lub ich części upłynął okres krótszy niż 2 lata.

Zatem, dla ustalenia zasad opodatkowania dostawy budynków, budowli lub ich części kluczowym jest ustalenie, kiedy nastąpiło pierwsze zasiedlenie i jaki upłynął okres od tego momentu.

Zgodnie z art. 2 pkt 14 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o pierwszym zasiedleniu - rozumie się przez to oddanie do użytkowania pierwszemu nabywcy lub użytkownikowi lub rozpoczęcie użytkowania na potrzeby własne budynków, budowli lub ich części, po ich:

a) wybudowaniu lub

b) ulepszeniu, jeżeli wydatki poniesione na ulepszenie, w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym, stanowiły co najmniej 30% wartości początkowej.

Pierwszym zasiedleniem jest więc pierwsze zajęcie nieruchomości do używania. „Pierwsze zasiedlenie” budynku/budowli lub ich części ma więc miejsce zarówno w sytuacji, w której po wybudowaniu budynku/budowli lub ich części np. oddano je w najem, jak i w przypadku wykorzystywania budynku czy budowli lub ich części na potrzeby własnej działalności gospodarczej podatnika – bowiem w obydwu przypadkach doszło do korzystania z budynku/budowli lub ich części.

Należy również zauważyć, że w myśl art. 43 ust. 10 ustawy:

Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku, o którym mowa w ust. 1 pkt 10, i wybrać opodatkowanie dostawy budynków, budowli lub ich części, pod warunkiem, że dokonujący dostawy i nabywca budynku, budowli lub ich części:

1. są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni;

2. złożą:

a) przed dniem dokonania dostawy tych obiektów właściwemu dla ich nabywcy naczelnikowi urzędu skarbowego lub

b) w akcie notarialnym, do zawarcia którego dochodzi w związku z dostawą tych obiektów

- zgodne oświadczenie, że wybierają opodatkowanie dostawy budynku, budowli lub ich części.

Zgodnie z art. 43 ust. 11 ustawy:

Oświadczenie, o którym mowa w art. 43 ust. 10 pkt 2 musi również zawierać:

1. imiona i nazwiska lub nazwę, adresy oraz numery identyfikacji podatkowej dokonującego dostawy oraz nabywcy;

2. planowaną datę zawarcia umowy dostawy budynku, budowli lub ich części;

3. adres budynku, budowli lub ich części.

Tak więc ustawodawca daje podatnikom, dokonującym dostawy budynków, budowli lub ich części spełniających przesłanki do korzystania ze zwolnienia od podatku wskazanego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy po spełnieniu określonych warunków – możliwość rezygnacji ze zwolnienia i opodatkowania transakcji na zasadach ogólnych. Przy czym podkreślić należy, że niniejsze prawo zostało zawężone tylko do rezygnacji ze zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy.

W tym miejscu należy zauważyć, że w przypadku nieruchomości niespełniających przesłanek do zwolnienia od podatku na podstawie powołanego wyżej przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, ustawodawca umożliwia podatnikom – po spełnieniu określonych warunków – skorzystanie ze zwolnienia wskazanego w pkt 10a tego przepisu.

Stosownie do art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę budynków, budowli lub ich części nieobjętą zwolnieniem, o którym mowa w pkt 10, pod warunkiem że:

a) w stosunku do tych obiektów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego,

b) dokonujący ich dostawy nie ponosił wydatków na ich ulepszenie, w stosunku do których miał prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, a jeżeli ponosił takie wydatki, to były one niższe niż 30% wartości początkowej tych obiektów.

Z analizy powołanych wyżej przepisów wynika, że jeżeli dostawa budynków, budowli lub ich części będzie mogła korzystać ze zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy, wówczas badanie przesłanek wynikających z przepisu art. 43 ust. 1 pkt 10a ustawy stanie się bezzasadne.

Jeżeli natomiast nie zostaną spełnione przesłanki zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9, pkt 10 i pkt 10a ustawy należy przeanalizować możliwość zastosowania zwolnienia od podatku w oparciu o przepis art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy:

Zwalnia się od podatku dostawę towarów wykorzystywanych wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku, jeżeli z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Zwolnienie od podatku określone w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dotyczy wszystkich towarów – zarówno nieruchomości, jak i ruchomości – przy nabyciu (imporcie lub wytworzeniu) których nie przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia podatku VAT i wykorzystywanych – niezależnie od okresu ich używania przez podatnika (kilka dni, miesięcy czy lat) – wyłącznie na cele działalności zwolnionej od podatku VAT.

Jak wskazano wyżej, aby zastosować zwolnienie od podatku, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy, dla dostawy towarów, spełnione muszą być łącznie dwa warunki wskazane w tym przepisie, tj.:

a) towary od momentu ich nabycia do momentu ich zbycia muszą służyć wyłącznie działalności zwolnionej, w żadnym momencie ich posiadania nie można zmienić ich przeznaczenia oraz sposobu wykorzystywania,

b) przy nabyciu (imporcie, wytworzeniu) tych towarów nie przysługiwało dokonującemu ich dostawy prawo do obniżenia podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Niespełnienie jednego z powyższych warunków daje podstawę do wyłączenia dostawy towarów ze zwolnienia od podatku VAT przewidzianego w ww. art. 43 ust. 1 pkt 2 ustawy.

Analiza przepisów ustawy, regulujących wyżej wskazane prawo do zwolnienia od podatku dostaw gruntów, budynków, budowli lub ich części, prowadzi do wniosku, że w odniesieniu do tych towarów może wystąpić jedna z kilku ww. podstaw do zastosowania zwolnienia od tego podatku. Istotne jest wobec tego każdorazowe kompleksowe zbadanie okoliczności towarzyszących dostawie ww. obiektów. Zauważyć bowiem należy, że stosowanie zwolnień od podatku ma charakter wyjątkowy i nie podlega ani wykładni rozszerzającej, ani zawężającej, natomiast możliwość wychodzenia poza wykładnię literalną jest niedopuszczalna. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji, gdy charakter świadczonych przez niego czynności, w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości, wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług.

Kwestię opodatkowania dostawy gruntu, na którym posadowione zostały budynki lub budowle rozstrzyga art. 29a ust. 8 ustawy, w myśl którego:

W przypadku dostawy budynków lub budowli trwale z gruntem związanych albo części takich budynków lub budowli z podstawy opodatkowania nie wyodrębnia się wartości gruntu.

W świetle tego przepisu, przy sprzedaży budynków, budowli, lub ich części, dokonywanej wraz z dostawą gruntu, na którym są one posadowione, grunt dzieli byt prawny budynków, budowli lub ich części w zakresie opodatkowania podatkiem od towarów i usług. Oznacza to, że do dostawy gruntu stosuje się analogiczną stawkę podatku, jak przy dostawie budynków, budowli lub ich części trwale z gruntem związanych. Jeżeli dostawa budynków albo budowli lub ich części podlega opodatkowaniu podatkiem VAT, opodatkowana jest również dostawa gruntu, na którym obiekt jest posadowiony.

Jednocześnie należy wskazać, że zgodnie z art. 43 ust. 21 ustawy:

Jeżeli udokumentowane działania organów egzekucyjnych lub komorników sądowych, o których mowa w art. 18, nie doprowadziły, na skutek braku możliwości uzyskania niezbędnych informacji od dłużnika, do potwierdzenia spełnienia warunków zastosowania do dostawy towarów, o której mowa w art. 18, zwolnień od podatku, o których mowa w ust. 1 pkt 2, 3 i 9-10a, przyjmuje się, że warunki zastosowania zwolnień od podatku nie są spełnione.

Tym samym, dokonana w trybie egzekucji dostawa towarów, jest opodatkowana podatkiem od towarów i usług według właściwej stawki, jeżeli udokumentowane działania w celu potwierdzenia zwolnienia podjęte przez komornika lub organ egzekucyjny były z powodu dłużnika bezskuteczne.

W tym miejscu należy zauważyć, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie definiują pojęcia „budynku”, „budowli”. W tym zakresie należy odnieść się do przepisów ustawy z 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane (Dz. U. z 2021 r. poz. 2351 ze zm.).

W myśl art. 3 pkt 1 ustawy Prawo budowlane:

Ilekroć w ustawie jest mowa o obiekcie budowlanym - należy przez to rozumieć budynek, budowlę bądź obiekt małej architektury, wraz z instalacjami zapewniającymi możliwość użytkowania obiektu zgodnie z jego przeznaczeniem, wzniesiony z użyciem wyrobów budowlanych.

Zgodnie z art. 3 pkt 2 ustawy Prawo budowlane:

Ilekroć w ustawie jest mowa o budynku - należy przez to rozumieć taki obiekt budowlany, który jest trwale związany z gruntem, wydzielony z przestrzeni za pomocą przegród budowlanych oraz posiada fundamenty i dach.

Jak stanowi art. 3 pkt 3 ustawy Prawo budowlane:

Pod pojęciem budowli należy rozumieć każdy obiekt budowlany niebędący budynkiem lub obiektem małej architektury, jak: obiekty liniowe, lotniska, mosty, wiadukty, estakady, tunele, przepusty, sieci techniczne, wolno stojące maszty antenowe, wolno stojące trwale związane z gruntem tablice reklamowe i urządzenia reklamowe, budowle ziemne, obronne (fortyfikacje), ochronne, hydrotechniczne, zbiorniki, wolno stojące instalacje przemysłowe lub urządzenia techniczne, oczyszczalnie ścieków, składowiska odpadów, stacje uzdatniania wody, konstrukcje oporowe, nadziemne i podziemne przejścia dla pieszych, sieci uzbrojenia terenu, budowle sportowe, cmentarze, pomniki, a także części budowlane urządzeń technicznych (kotłów, pieców przemysłowych, elektrowni jądrowych, elektrowni wiatrowych, morskich turbin wiatrowych i innych urządzeń) oraz fundamenty pod maszyny i urządzenia, jako odrębne pod względem technicznym części przedmiotów składających się na całość użytkową.

Jak wynika z przedstawionych przez Państwa informacji, dla działek niezabudowanych brak jest miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego i nie wydawano dla nich decyzji o warunkach zabudowy. Działka nr 16 jest zabudowana betonowym najazdem na wagę samochodową, słupem energetycznym po zlikwidowanej linii energetycznej, zniszczonymi budynkami o konstrukcji płytowej trwale związanymi z gruntem. Betonowy najazd i słup stanowią budowle a budynki - pawilony są budynkami w rozumieniu prawa budowlanego. Są trwale związane z gruntem. Doszło do pierwszego zasiedlenia budynków i budowli. Między pierwszym zasiedleniem a dostawą upłynie okres dłuższy niż dwa lata. Budynki i budowle były wykorzystywane przy wydobyciu i sprzedaży piasku, a więc w całym okresie gdy istniały i występuje podatek VAT służyły sprzedaży opodatkowanej tym podatkiem. Nie ponoszono nakładów na ulepszenie ww. budynków/budowli.

W odniesieniu do niezabudowanych działek, należy zauważyć, skoro nie są one objęte miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego oraz nie wydano dla nich decyzji o warunkach zabudowy, to działki te nie spełniają definicji terenu budowlanego, o którym mowa w art. 2 pkt 33 ustawy.

Zatem, sprzedaż w drodze licytacji komorniczej niezabudowanych działek nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 15, będzie podlegać opodatkowaniu jako odpłatna dostawa towarów i jednocześnie będzie korzysta ze zwolnienia od podatku, przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT.

Natomiast w odniesieniu do działki nr 16, która jest działką zabudowaną, należy stwierdzić, że dostawa budynków i budowli znajdujących się na ww. działce nie będzie dokonana w ramach pierwszego zasiedlenia, a pomiędzy pierwszym zasiedleniem a ich dostawą upłynie okres dłuższy niż 2 lata. Tym samym w odniesieniu do ww. budynków i budowli zostaną spełnione przesłanki do zastosowania zwolnienia od podatku określonego w art. 43 ust. 1 pkt 10 ustawy. Zwolnieniu będzie podlegał także grunt, na którym przedmiotowe budynki i budowle są posadowione w myśl z art. 29a ust. 8 ustawy.

Przy czym zauważyć należy, że przedmiotowa dostawa budynków i budowli znajdujących się na działce nr 16, będzie podlegała zwolnieniu od podatku VAT, o ile strony transakcji nie zrezygnują ze zwolnienia i nie wybiorą opcji opodatkowania, zgodnie z art. 43 ust. 10 w związku z art. 43 ust. 11 ustawy, po spełnieniu wynikających z tych przepisów warunków.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Ponadto wskazuję, że wezwanie, które zostało do Pana wystosowane było zasadne i zawierało prośbę o udzielenie informacji niezbędnych do wydania interpretacji indywidualnej w trybie art. 14b § 1 ustawy Ordynacja podatkowa. Należy również zauważyć, iż przyjęcie pojęcia nieruchomości zawartego w przepisach ustawy Kodeks cywilny, tj. w zależności od tego czy działki są objęte jedną księgą wieczystą nie znajduje uzasadnienia w przepisach ustawy o podatku od towarów i usług. Wskazać bowiem należy, iż dostawa każdej geodezyjnie wyodrębnionej działki wymaga odrębnej oceny w kontekście możliwości zwolnienia bądź braku zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT w zależności od charakteru działki, tj. w zależności czy jest działką zabudowaną (w tym od rodzaju zabudowy), niezabudowaną – w zależności od charakteru danego gruntu.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).