0113-KDIPT1-2.4012.545.2022.1.MC

📋 Podsumowanie interpretacji

Wnioskodawca, będący spółką, świadczy usługi pośrednictwa w zakresie udzielania kredytów i pożyczek, działając we własnym imieniu i na własny rachunek. Czynności pośrednictwa są realizowane na rzecz klienta, z którym Wnioskodawca zawiera umowę. Wnioskodawca składa wnioski kredytowe oraz negocjuje warunki umów dla swoich klientów, a celem tych usług jest pośredniczenie oraz przygotowanie klienta do zawarcia umowy, na mocy której uzyska on finansowanie. Wnioskodawca nie ma uprawnień do zawierania umów kredytowych, przyjmowania płatności ani składania oświadczeń woli w imieniu instytucji kredytowych. Za świadczoną usługę pośrednictwa Wnioskodawca otrzymuje wynagrodzenie ryczałtowe, ustalone z góry przy podpisywaniu umowy z klientem. Organ podatkowy uznał, że usługi pośrednictwa świadczone przez Wnioskodawcę w zakresie udzielania kredytów i pożyczek korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

1. Czy świadczone przez Wnioskodawcę usługi podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?

Stanowisko urzędu

1. Zgodnie z przepisem art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia się od podatku usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych. Biorąc pod uwagę przedstawione okoliczności sprawy, wykonywane przez Wnioskodawcę czynności pośrednictwa w zakresie udzielania kredytów i pożyczek spełniają przesłanki wynikające z orzecznictwa TSUE dla uznania ich za usługi pośrednictwa, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy. W związku z tym, świadczone przez Wnioskodawcę usługi pośrednictwa w zakresie udzielania kredytów i pożyczek korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie tego przepisu.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 lipca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 26 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy zwolnienia od podatku VAT (podatek od towarów i usług) świadczonych przez Państwa usług pośrednictwa w zakresie udzielania kredytów i pożyczek na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT. Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca (spółka) świadczy usługi pośrednictwa w zakresie udzielania kredytów i pożyczek, we własnym imieniu i na własny rachunek. Poszczególne usługi w zakresie pośrednictwa są wykonywane w imieniu i na rzecz klientów, tj. osób chcących uzyskać finansowanie (Spółka działa jako pośrednik kredytowy). W ocenie Wnioskodawcy, jego działalność odpowiada zatem sytuacji, o której mowa w wyroku TSUE wydanym w sprawie `(...)`. (C-453/05), w którym sąd stwierdził, że okoliczność, iż podatnik nie jest związany umownie z jedną ze stron umowy kredytowej, do której zawarcia się przyczynił, nie jest przeszkodą do tego, aby świadczył usługę pośrednictwa kredytowego.

Działalność Wnioskodawcy według PKD (Polska Klasyfikacja Działalności) obejmuje: - 82.11.Z - działalność usługowa związana z administracyjną obsługą biura, - 70.22.Z - pozostałe doradztwo w zakresie prowadzenia działalności gospodarczej i zarządzania, - 82.99.Z - pozostała działalność wspomagająca prowadzenie działalności gospodarczej, gdzie indziej niesklasyfikowana. Wnioskodawca może współpracować i współpracuje na podstawie różnego typu umów z bankami oraz instytucjami finansowymi zajmującymi się udzielaniem kredytów i pożyczek, w tym pośrednikami finansowymi. Czynności pośrednictwa Wnioskodawca wykonuje w imieniu własnym na rzecz klienta, z którym zawiera umowę. W ramach prowadzonej działalności Wnioskodawca występuje z wnioskami kredytowymi i negocjuje warunki umów dla swoich klientów. Usługi świadczone są na rzecz i na zlecenie Klientów, a celem usługi jest pośredniczenie i przygotowanie klienta, do zawarcia umowy, w wyniku której otrzyma on finansowanie. W związku i w wyniku świadczonych przez Wnioskodawcę usług, klient może uzyskać od instytucji finansowej przy pomocy Wnioskodawcy kredyt lub pożyczkę pieniężną, a wszelkie podejmowane czynności mają na celu uzyskanie dla klienta zgodnej z jego potrzebami oferty finansowania. W tym celu Wnioskodawca podejmuje wszystkie prawnie i faktycznie konieczne czynności dla osiągnięcia oczekiwanego przez klienta celu. Tak więc, wszystkie podejmowane przez Wnioskodawcę czynności, są konieczne wyłącznie dla przygotowania i procedowania wniosków kredytowych lub/i pożyczkowych.

W szczególności w zakres działań Wnioskodawcy wchodzi:

1. Ustalenie odpowiedniej strategii postępowania oraz wykonywanie na rzecz klienta odpowiednich czynności mających zwiększenie jego zdolności kredytowej (np. „czyszczenie” historii kredytowej w Biurze Informacji Kredytowej `(...)`.);

2. Dokonanie wstępnej analizy ryzyka kredytowego klienta i jego zdolności kredytowej (scoring kredytowy) na podstawie otrzymanych od niego informacji - czynności te wykonywane są przez Wnioskodawcę samodzielnie, w oparciu o posiadane know-how, bez obowiązku przekazania ich w późniejszym etapie instytucjom finansowym;

3. Przygotowanie wniosków kredytowych i ewentualne ich złożenie w imieniu klienta, na podstawie udzielonego pełnomocnictwa;

4. Prowadzenie negocjacji z instytucjami finansowymi na rzecz i na rachunek klienta;

5. Prezentacja otrzymanych ofert od instytucji finansowych i pomoc klientowi w wyborze oferty;

6. Podejmowanie wszelkich dalszych czynności mających na celu zawarcie umowy pomiędzy instytucją finansową a klientem, w tym pomoc we wszelkich formalnościach związanych z uzyskaniem finansowania, pomoc w skompletowaniu niezbędnych dokumentów, sprawdzenie i wyjaśnienie treści umów.

Wszystkie powyżej opisane czynności uzupełniają się nawzajem i są niezbędne do świadczenia usługi pośrednictwa. Ostateczne decyzje o przyznaniu pożyczki lub/i kredytu podejmowane przez instytucje kredytowe, natomiast Wnioskodawca nie jest uprawniony do zawierania tych umów, przyjmowania należności pieniężnych lub składania oświadczeń woli w imieniu instytucji kredytowych. Świadczona usługa ma kompleksowy charakter, w ramach którego da się wyodrębnić pomniejsze zadania, ale łączą się one w jedną całość i mają na celu wyłącznie pośrednictwo w zawarciu przez klienta umowy kredytu/pożyczki (por. orzeczenie TSUE z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00, CSC Financial Service), za którą klient wypłaca wynagrodzenie jako za odrębną usługę pośrednictwa.

W ocenie Wnioskodawcy, podejmowane przez niego czynności są usługami pośrednictwa w świadczeniu usług, rozumiane jako świadczenie usług przez podmiot, który nie jest żadną ze stron umowy dotyczącej produktów finansowych, a celem pośrednictwa jest uczynienie wszystkiego co możliwe, aby strony zawarły umowę, a sam Wnioskodawca nie będzie mieć żadnego interesu w treści umowy. Wszystkie powyżej opisane czynności uzupełniają się nawzajem i są niezbędne do świadczenia usługi pośrednictwa. Ostateczne decyzje o przyznaniu pożyczki lub/i kredytu podejmowane są przez instytucje kredytowe, natomiast Wnioskodawca nie jest uprawniony do zawierania tych umów, przyjmowania należności pieniężnych lub składania oświadczeń woli w imieniu instytucji kredytowych.

Świadczona usługa ma kompleksowy charakter, w ramach którego da się wyodrębnić pomniejsze zadania, ale łączą się one w jedną całość i mają na celu wyłącznie pośrednictwo w zawarciu przez klienta umowy kredytu/pożyczki (por. orzeczenie TSUE z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00, CSC Financial Service), za którą klient wypłaca wynagrodzenie jako za odrębną usługę pośrednictwa. W ocenie Wnioskodawcy, podejmowane przez niego czynności są usługami pośrednictwa w świadczeniu usług, rozumiane jako świadczenie usług przez podmiot, który nie jest żadną ze stron umowy dotyczącej produktów finansowych, a celem pośrednictwa jest uczynienie wszystkiego co możliwe, aby strony zawarły umowę, a sam Wnioskodawca nie będzie mieć żadnego interesu w treści umowy.

W ramach świadczonych usług Wnioskodawca nie wykonuje czynności ściągania długów, w tym factoringu, usług doradztwa, czy też usług leasingu. Za wykonaną usługę pośrednictwa, Wnioskodawcy przysługuje wynagrodzenie ryczałtowe ustalone z góry przy podpisywaniu umowy z klientem. Wynagrodzenie to należne jest za samo podjęcie i wykonanie opisanych czynności, z możliwością zastrzeżenia na rzecz Wnioskodawcy dodatkowego wynagrodzenia prowizyjnego jako procentu od uzyskanego finansowania. Wynagrodzenie Wnioskodawcy nie jest uzależnione od uzyskania finansowania (wynagrodzenie za sukces), jest to wynagrodzenie za działanie z należytą starannością w celu uzyskania oferty umowy z instytucją finansową na maksymalnie korzystnych dla klienta warunkach. Wnioskodawca może również otrzymać wynagrodzenie od konkretnej instytucji finansowej, niezależnie od wynagrodzenia otrzymanego od klienta.

Pytanie

Czy świadczone przez Wnioskodawcę usługi podlegają zwolnieniu z opodatkowania podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług?

Państwa stanowisko w sprawie

Stosownie do przepisu art. 135 ust. 1 lit. b Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, państwa członkowskie zwalniają udzielanie kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę. Jednocześnie art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy o VAT, zwalnia od podatku usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzania kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

Zdaniem Wnioskodawcy, świadczona przez niego usługa wpisuje się w opis działalności wskazanej w tym przepisie, albowiem zawiera ona następujące elementy: prowadzenie działalności gospodarczej, pośredniczenie, działanie w celu uzyskania kredytu lub pożyczki pieniężnej. Jednocześnie wskazać należy, że zgodnie z wykładnią językową pojęcia „pośrednictwo” oraz stanowiskiem wyrażanym w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej: „TSUE”) i Naczelnego Sądu Administracyjnego za „pośrednictwo” w rozumieniu art. 135 ust. 1 lit. d). Dyrektywy 2006/112/We z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (dalej: „Dyrektywa 112”) oraz implementującego ww. przepis do polskiego porządku prawnego art. 43 ust. 1 pkt 40 VATU uważa się wykonywane przez podmiot trzeci, wszelkie czynności zmierzające do zawarcia między dwiema różnymi stronami transakcji handlowych oraz umożliwienie skojarzenia uczestników rynku. Przepisy VATU, podobnie przepisy Dyrektywy 112, nie definiują pojęcia „pośrednictwo”. Jednakże, z wyroku ETS w sprawie Commissioners of Customs Excise v. CSC Financial Services Ltd. (C-235/00) wynika, że z pośrednictwem mamy do czynienia w przypadku podmiotu, który nie jest żadną ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego.

W wyroku z dnia 21.06.2007 r. (w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde) ETS stwierdził, że „działalność pośrednictwa stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy”. Ww. wyrok potwierdza, że na działalność pośrednictwa mogą składać się różne odrębne usługi, które mieszczą się w pojęciu „pośrednictwa w sprawie kredytów”. Co więcej, w wyroku tym ETS wskazał, że z zasady neutralności podatkowej wynika, że podmioty gospodarcze powinny mieć możliwość wyboru modelu organizacyjnego, który z czysto gospodarczego punktu widzenia byłby dla nich najbardziej odpowiedni, nie narażając się na to, że dokonane przez nie czynności nie będą objęte zwolnieniem z opodatkowania podatkiem VAT. Ponadto, w wyroku tym stwierdzono, że : „(`(...)`) pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. W tym kontekście celem takiej działalności jest uczynić wszystko co niezbędne, by dwie strony zawarły umowę, przy czym pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy (`(...)`).”.

Biorąc pod uwagę unijne oraz polskie orzecznictwo, usługa pośrednictwa powinna charakteryzować się w szczególności następującymi cechami:

- jej nadrzędnym celem jest dążenie do zawarcia umowy,

- usługa jest świadczona na rzecz klienta, za którą ten klient dokonuje zapłaty wynagrodzenia,

- usługa pośrednictwa oraz główna musi być postrzegana przez klienta jako całość, a usługa pośrednika powinna być specyficzna wobec usługi finansowej.

Ponadto należy zwrócić uwagę, że czynności wykonywane przez pośrednika nie mogą stanowić jedynie czynności techniczno-administracyjnych związanych z udzielaniem pożyczek czy kredytów. Przykładem czynności technicznej jest np. jedynie zebranie danych klienta i przekazanie ich do banku bez jakiegokolwiek celu doprowadzenia do zawarcia umowy kredytu. Podkreślić także należy, że w orzecznictwie oraz doktrynie nie uzależniono wykonywania usług pośrednictwa od faktycznego zawarcia umowy z daną instytucją finansową oraz nie uwarunkowano zwolnienia z opodatkowania od rezultatu wykonanej usługi - uzyskanie kredytu lub pożyczki przez klienta w placówce bankowej.

Wskazać także należy, że jak wynika z interpretacji indywidualnych Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej wydawanych w sprawach o tożsamym stanie faktycznym, z doktrynalnego punktu widzenia cechą charakterystyczną pośrednictwa odróżniającą ten stosunek od innych umów jest fakt, że bezpośrednią przyczyną zawarcia bezpośrednio lub pośrednio umowy są działania pośrednika. Innymi słowy przez umowę pośrednictwa należałoby rozumieć taki stosunek prawny istniejący pomiędzy dwiema stronami, z których jedna (pośrednik) otrzymuje zlecenie od drugiej, aby doprowadzić do wymiany gospodarczej świadczeń z osobą trzecią, przy czym znalezienie kontrahenta ma stanowić bezpośredni i decydujący rezultat starań pośrednika. Bezpośrednim celem aktywności pośrednika jest wywołanie skutku prawnego, polegającego na wprowadzeniu zleceniodawcy (podmiotu zastępowanego) w stosunek z osobą trzecią.

W ocenie Wnioskodawcy, prawidłowość jego stanowiska potwierdza m.in. interpretacja Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 22 maja 2022r. znak: 0114-KDIP4-3.4012.168.2022.1.JJ.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931, z poźn.zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W treści ustawy, jak i w przepisach wykonawczych do niej, ustawodawca przewiduje dla niektórych czynności obniżone stawki podatku albo zwolnienie od podatku.

Zakres i zasady zwolnienia od podatku od towarów i usług dostawy towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Jak wynika z art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy:

Zwalnia się od podatku usługi udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usługi pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzanie kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę.

W myśl art. 43 ust. 15 ustawy:

Zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

  1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;

  2. usług doradztwa;

  3. usług w zakresie leasingu.

Powyższe zwolnienia uregulowane zostały w ustawie o podatku od towarów i usług wskutek odzwierciedlenia odpowiednich przepisów Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 str. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE. Zgodnie z regulacją zawartą w art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE:

Państwa członkowskie zwalniają transakcje udzielania kredytów i pośrednictwo kredytowe, oraz zarządzanie kredytami przez kredytodawcę.

Należy wskazać, że ww. zwolnienia mają charakter przedmiotowy, gdzie przede wszystkim istotną przesłanką do skorzystania ze zwolnienia jest rodzaj świadczonej usługi – cechy, które ją wyróżniają. Ustawodawca szczególny nacisk położył na stronę przedmiotową, nie dokonując zawężenia omawianych zwolnień wyłącznie do określonej grupy podmiotów. Zatem podkreślić należy, że wystarczającą przesłanką pozwalającą objąć zwolnieniem daną czynność jest wykazanie jej związku ze wskazanymi w ww. przepisach czynnościami, przy czym związek ten musi być wyraźny i nie odbiegać od świadczenia usług finansowych, wypaczając przez to istotę przewidzianego zwolnienia.

Powyższy pogląd potwierdza orzeczenie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w sprawie C-2/95 pomiędzy Sparekassernes Datacenter (SDC) a Skatteministeriet (Dania), w którym Trybunał stwierdził, że: „zwolnienie dotyczące usług finansowych nie jest uzależnione od tego, czy usługa jest wykonywana przez instytucję, która wstępuje w prawny związek z końcowym odbiorcą. Fakt, że dana transakcja jest wykonywana przez osobę trzecią, ale z punktu widzenia końcowego odbiorcy wydaje się być usługą wykonywaną przez bank, nie wyklucza objęcia jej zwolnieniem”.

Jednocześnie zwrócić należy uwagę na obowiązujący od 1 stycznia 2022 r. przepis art. 43 ust. 22 ustawy, zgodnie z którym:

Podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:

  1. jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;

  2. złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.

Stosownie do art. 43 ust. 23 ustawy (obowiązującego od 1 stycznia 2022 r.):

Podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.

Powyższe zmiany przepisów umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku – w tym m.in. właśnie usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych oraz usług pośrednictwa w świadczeniu usług udzielania kredytów lub pożyczek pieniężnych, a także zarządzania kredytami lub pożyczkami pieniężnymi przez kredytodawcę lub pożyczkodawcę, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy.

Należy podkreślić, że pojęcia używane do oznaczania zwolnień, o których mowa w art. 43 ustawy, winny być interpretowane w sposób ścisły, gdyż zwolnienia te stanowią odstępstwa od ogólnej zasady, zgodnie z którą, podatek od towarów i usług pobierany jest od każdej usługi świadczonej odpłatnie przez podatnika. Zwolnienia stanowią pojęcia autonomiczne prawa wspólnotowego, które mają na celu uniknięcie rozbieżności pomiędzy państwami członkowskimi w stosowaniu systemu VAT i które należy sytuować w ogólnym kontekście wspólnego systemu VAT.

Mając na uwadze wykładnię zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy oraz w art. 135 ust. 1 lit. b) Dyrektywy 2006/112/WE, konieczne jest zdefiniowanie pojęcia „usług pośrednictwa”. Ani ustawa o podatku od towarów i usług, ani Dyrektywa 2006/112/WE nie definiują tego pojęcia, w celu określenia, jakie czynności należy rozumieć pod pojęciem usług pośrednictwa, należy zatem oprzeć się na wykładni językowej oraz na wyrokach Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (Wydawnictwo Naukowe PWN, wersja internetowa: http://sjp.pwn.pl), przez pośrednictwo należy rozumieć działalność osoby trzeciej mającą na celu porozumienie się między stronami lub załatwienie jakichś spraw dotyczących obu stron. Równorzędnie, przez pośrednictwo rozumie się kojarzenie kontrahentów w transakcjach handlowych, a więc załatwianie dla zarobku różnego rodzaju transakcji handlowych między dwiema stronami, uczestniczenie w zawieraniu takich transakcji.

Z kolei z doktrynalnego punktu widzenia cechą charakterystyczną pośrednictwa odróżniającą ten stosunek od innych umów jest fakt, że bezpośrednią przyczyną zawarcia bezpośrednio lub pośrednio umowy są działania pośrednika. Innymi słowy przez umowę o pośrednictwo należałoby rozumieć taki stosunek prawny istniejący pomiędzy dwiema stronami, z których jedna (pośrednik) otrzymuje zlecenie od drugiej, aby doprowadzić do wymiany gospodarczej świadczeń z osobą trzecią, przy czym znalezienie kontrahenta ma stanowić bezpośredni i decydujący rezultat starań pośrednika. Bezpośrednim celem aktywności pośrednika jest wywołanie skutku prawnego, polegającego na wprowadzeniu zleceniodawcy (podmiotu zastępowanego) w stosunek umowny z osobą trzecią.

W celu rozstrzygnięcia, co w świetle przepisów prawa podatkowego należy rozumieć pod pojęciem „pośrednictwa” warto odnieść się do wyroku z 21 czerwca 2007 r. w sprawie C-453/05 Volker Ludwig przeciwko Finanzamt Luckenwalde, w którym TSUE stwierdził, że „(…) pośrednictwo stanowi działalność polegającą na pośredniczeniu, która może obejmować między innymi wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych, przy czym celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. Zatem pojęcie pośrednictwa nie wymaga koniecznie, aby pośrednik działający jako subagent agenta głównego kontaktował się bezpośrednio z dwiema stronami umowy, aby negocjować wszystkie klauzule, jednakże pod warunkiem że jego działalność nie ogranicza się do zobowiązania do wykonania części czynności faktycznych związanych z umową”.

Natomiast w wyroku z 13 grudnia 2001 r. w sprawie C-235/00 Commissioners of Customs & Excise przeciwko CSC Financial Services Ltd. Trybunał orzekł, że pojęcie pośrednictwa obejmuje działalność wykonywaną przez osobę pośredniczącą, która nie jest stroną umowy dotyczącej produktu finansowego i której działalność różni się od typowych świadczeń umownych wykonywanych przez strony tych umów. W istocie pośrednictwo stanowi usługę świadczoną na rzecz strony umowy, za którą wypłaca ona wynagrodzenie jako za odrębną działalność pośrednictwa. Działalność ta może obejmować m.in. wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia takiej umowy, kontaktowanie się z drugą stroną i negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków świadczeń wzajemnych. Celem takiej działalności jest uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę, a sam pośrednik nie ma żadnego interesu w zakresie treści umowy. TSUE w orzeczeniu tym uznał, że znaczenie słowa „negocjacje”, w kontekście art. 13 część B lit. d pkt 5 VI Dyrektywy odnosi się „do działalności pośrednika, który nie przyjmuje roli którejkolwiek ze stron umowy dotyczącej produktu finansowego oraz którego działalność polega na czymś innym, niż świadczenie usług wchodzących w zakres umowy, typowo wykonywanych przez strony takich umów. Negocjacje stanowią usługę świadczoną na rzecz strony umowy oraz są wynagradzane przez nią, polegającą na jednoznacznie określonym akcie mediacji. Mogą one polegać m.in. na wskazywaniu odpowiednich możliwości zawarcia takiej umowy, nawiązywaniu kontaktu z drugą stroną lub negocjowaniu, w imieniu i na rzecz klienta, warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron. Celem negocjacji jest zatem wykonanie wszystkich czynności niezbędnych w celu zawarcia przez dwie strony umowy, przy jednoczesnym braku jakiegokolwiek własnego zaangażowania negocjatora określonego w warunkach umowy.

Zatem, zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, usługa pośrednictwa finansowego powinna stanowić:

- usługę świadczoną na rzecz strony transakcji finansowej, za którą strona ta wypłaca wynagrodzenie;

- z punktu widzenia nabywcy usługi finansowej usługi świadczone przez pośrednika powinny stanowić element usługi finansowej;

- celem jest dążenie do zawarcia umowy (przy czym pośrednik nie ma żadnego interesu co do treści umowy);

- usługa pośrednictwa nie może mieć charakteru wyłącznie wykonywania czynności faktycznych związanych z umową (nie może to być np. wyłącznie udostępnianie informacji stronom transakcji finansowej).

W konsekwencji, żeby uznać daną działalność za pośrednictwo konieczne jest, aby pośrednik wykonał przynajmniej niektóre z czynności:

- wskazywanie stronie danej umowy okazji do zawarcia umowy;

- uczynienie wszystkiego, co niezbędne, aby dwie strony zawarły umowę;

- prowadzenie negocjacji polegających na jednoznacznie określonym akcie mediacji;

- nawiązywanie kontaktu z drugą stroną lub negocjowanie w imieniu i na rzecz klienta warunków płatności, jakich ma dokonać jedna ze stron.

Nie oznacza to, że pośrednik nie może wykonywać dodatkowych czynności, jednakże aby czynności te można było zaliczyć do czynności pośredniczących konieczne jest, aby wywoływały skutek lub miały na celu wywołanie skutku dla wszystkich stron transakcji, innymi słowy konieczne jest, aby skutek tych czynności znalazł odzwierciedlenie w zawartej umowie pomiędzy stronami.

Z okoliczności sprawy wynika, że świadczą Państwo usługi pośrednictwa w zakresie udzielania kredytów i pożyczek, we własnym imieniu i na własny rachunek. Poszczególne usługi w zakresie pośrednictwa są wykonywane w imieniu i na rzecz klientów, tj. osób chcących uzyskać finansowanie (Spółka działa jako pośrednik kredytowy). W ramach prowadzonej działalności występujecie Państwo z wnioskami kredytowymi i negocjuje warunki umów dla swoich klientów. W związku i w wyniku świadczonych przez Państwa usług, klient może uzyskać od instytucji finansowej przy Państwa pomocy kredyt lub pożyczkę pieniężną, a wszelkie podejmowane czynności mają na celu uzyskanie dla klienta zgodnej z jego potrzebami oferty finansowania. Ostateczne decyzje o przyznaniu pożyczki lub/i kredytu podejmowane są przez instytucje kredytowe, natomiast Państwo nie jesteście uprawnieni do zawierania tych umów, przyjmowania należności pieniężnych lub składania oświadczeń woli w imieniu instytucji kredytowych. W ramach świadczonych usług nie wykonujecie Państwo czynności ściągania długów, w tym factoringu, usług doradztwa, czy też usług leasingu.

Za wykonaną usługę pośrednictwa przysługuje Państwu wynagrodzenie ryczałtowe ustalone z góry przy podpisywaniu umowy z klientem. Wynagrodzenie to należne jest za samo podjęcie i wykonanie opisanych czynności, z możliwością zastrzeżenia na Państwa rzecz dodatkowego wynagrodzenia prowizyjnego jako procentu od uzyskanego finansowania. Państwa wynagrodzenie nie jest uzależnione od uzyskania finansowania (wynagrodzenie za sukces), jest to wynagrodzenie za działanie z należytą starannością w celu uzyskania oferty umowy z instytucją finansową na maksymalnie korzystnych dla klienta warunkach.

Biorąc pod uwagę powyższe stwierdzić należy, że wykonywane przez Państwa czynności, o których mowa we wniosku, stanowią odpłatne świadczenie usług podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.

Jednocześnie, oceniając przedstawione okoliczności sprawy na tle powołanych regulacji prawnych należy wskazać, że ww. czynności wykonywane przez Państwa na rzecz klientów spełniają przedstawione wyżej przesłanki wynikające z orzecznictwa TSUE dla uznania ich za usługi pośrednictwa w świadczeniu usług, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy.

Zatem skoro wykonywane przez Państwa usługi pośrednictwa w zakresie udzielania kredytów i pożyczek mieszczą się w zakresie czynności, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 38 ustawy, to przedmiotowe usługi pośrednictwa w zakresie udzielania kredytów i pożyczek korzystają ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie ww. przepisu.

Tym samym Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Podkreślić należy, iż Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach przedstawionego przez Państwa opisu sprawy. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosują się Państwo do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w … . Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329, z późn. zm; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili