Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług – jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

8 lipca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 8 lipca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku VAT (podatek od towarów i usług) z otrzymanych od Wykonawcy faktur dokumentujących Opłatę operatorską.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 sierpnia 2022 r. (wpływ 23 sierpnia 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

A Sp. z o.o. (dalej jako: „Spółka”, „Wnioskodawca”) prowadzi działalność gospodarczą na terenie Polski w zakresie produkowanych na zamówienie rozwiązań hydraulicznych. Wnioskodawca (`(...)`) produkuje wysokiej jakości (`(...)`).

Spółka podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w kraju oraz jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem VAT.

W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, Spółka zdecydowała się na utworzenie stołówki zakładowej, którą prowadzi zewnętrzny podmiot (dalej jako: „Wykonawca”).

Decyzja o utworzeniu stołówki zakładowej była podyktowana faktem, że w bezpośrednim sąsiedztwie występują trudności w zakresie zaspokajania potrzeb żywieniowych. Stąd, pracownicy – w razie nieistnienia stołówki zakładowej – nie mieliby możliwości nabywania gotowych posiłków oraz napojów zimnych i gorących. Pozwala to na zwiększenie zarówno komfortu, zadowolenia jak i efektywności pracowników, co wiąże się ze wzrostem jakości pracy pracowników. Z drugiej strony, utworzenie stołówki zakładowej pozwala również na nabycie posiłków, napojów lub artykułów spożywczych przez kontrahentów czy klientów Spółki w trakcie długotrwałych spotkań, negocjacji czy szkoleń.

Organizacja stołówki zakładowej

W związku z powyższym, strony zawarły umowę o świadczenie usług w zakresie organizacji żywienia zbiorowego (dalej jako: „Umowa”).

W ramach Umowy, Wykonawca świadczy usługi w zakresie:

· produkcji, sprzedaży i dystrybucji posiłków obiadowych, śniadań zimnych i gorących,

· przygotowania, sprzedaży oraz dystrybucji w stołówce zakładowej napojów zimnych, deserów i wyrobów cukierniczych, dań garmażeryjnych, kanapek i sałatek według zapotrzebowania,

· organizacji i obsługi bankietów, spotkań, konferencji oraz przyjęć specjalnych, zgodnie z wymogami Spółki, w zakresie uprzednio uzgodnionego zakresu i budżetu.

Wykonawca zobowiązany jest do świadczenia usług żywieniowych w stołówce zakładowej przez pięć dni w tygodniu, tj. od poniedziałku do piątku.

Wykonawca zobowiązany jest do przygotowywania tygodniowego menu i jego weryfikacji zgodnie z zasadami podaży i popytu.

Jednocześnie Wykonawca zobowiązany jest do zapewnienia codziennego wyboru asortymentu. Asortyment dostępnych w danym dniu posiłków (menu) funkcjonuje w formie ogólnodostępnej tablicy (brak jest menu w formie karty posiłków podawanej każdemu klientowi).

Zapłata za posiłek dokonywana jest z góry przy składaniu zamówienia. Napoje pobierane są bezpośrednio przy zakupie.

Osoby korzystające z usług stołówki zakładowej

Co do zasady odbiorcą usługi są pracownicy Spółki, ale ze stołówki zakładowej mogą również korzystać także goście, czyli osoby przebywające na terenie zakładu, jak np. pracownicy kontrahentów, kontrahenci. Każda z tych osób może zakupić obiad, ale możliwe jest także zakupienie innego posiłku, przekąski, napoju.

Przez pracowników należy przy tym rozumieć zarówno osoby pozostające w stosunku pracy ze Spółką, a także osoby pozostające z nią w stosunku prawnym na podstawie innych umów cywilnoprawnych, w tym świadczące usługi lub wykonujące dzieło na rzecz Spółki.

Spółka nie jest zobowiązana do zapewnienia pracownikom zatrudnionym w warunkach uciążliwych nieodpłatnie, odpowiednich posiłków i napojów – Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. z 1996 r. poz. 60 nr 279).

Do stołówki zakładowej nie mają dostępu klienci z zewnątrz, czyli te osoby, które formalnie nie zostały wpuszczone na teren zakładu pracy.

Wynagrodzenie

W ramach Umowy, strony uzgodniły cenę brutto posiłków. Wykaz cen stanowi załącznik do Umowy. Ponadto Strony ustaliły automatyczny wzrost cen, nie częściej niż w kolejnych okresach rocznych, liczony w oparciu o skalę wynikającą ze wzrostu wskaźników w ujęciu: 60% wzrostu cen żywności oraz 40% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia brutto w sektorze przedsiębiorstw ogłaszanych przez Prezesa GUS (Główny Urząd Statystyczny) za dany okres dwunastu miesięcy.

Podmioty nabywające posiłki w stołówce zakładowej dokonują zapłaty na rzecz Wykonawcy za każdy wydany im posiłek. To znaczy pracownicy i inne ww. podmioty, dokonujące zakupu posiłku dokonują płatności we własnym zakresie.

Dodatkowo, stosownie do treści Umowy, z tytułu świadczonych usług Wykonawca otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w zryczałtowanej kwocie (dalej jako: „Opłata operatorska”). Ta opłata płacona jest przez Spółkę. Podobnie, jak w przypadku ceny brutto posiłków, Opłata operatorska podlega również corocznej indeksacji. Powyższa Opłata operatorska nie obejmuje świadczenia usług z tytułu zleceń specjalnych.

Wynagrodzenie jest płatne przez Spółkę na podstawie wystawionej przez Wykonawcę odrębnej faktury. Na fakturach wystawionych przez Wykonawcę w pozycji „Opis” jest wpisywana fraza „opłata operatorska”.

Uzupełnienie oraz doprecyzowanie opisu stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

Spółka nie jest zobligowana przepisami ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (Dz. U. z 2022 r. poz. 1510 ze zm.) do zapewnienia pracownikom posiłków i napojów.

Spółka nie jest zobligowana przepisami prawa pracy lub BHP – innymi niż Kodeks pracy – do zapewnienia pracownikom posiłków i napojów.

Pracownicy Spółki sami decydują o tym, czy chcą skorzystać ze stołówki zakładowej. W przypadku pracowników fizycznych mogą oni skorzystać ze stołówki zakładowej w ramach wyznaczonych przerw w czasie pracy lub przed pracą/po pracy. Natomiast pracownicy biurowi mogą skorzystać ze stołówki w dowolnym momencie swojego czasu pracy.

Opłata operatorska przysługuje z tytułu świadczenia usług zbiorowego żywienia – opisanych szczegółowo w umowie zawartej 1 marca 2021 r. o świadczeniu usług w zakresie organizacji zbiorowego żywienia, tj.:

· produkcja, sprzedaż i dystrybucja posiłków obiadowych, śniadań zimnych i gorących, wyprodukowanych w restauracji pracowniczej,

· przygotowanie, sprzedaż i dystrybucja w restauracji pracowniczej napojów zimnych, deserów i wyrobów cukierniczych, dań garmażeryjnych, kanapek i sałatek według zapotrzebowania.

Powyższa opłata nie obejmuje jedynie świadczenia specjalnych usług, w tym usług bankietowych, spotkań, konferencji oraz przyjęć specjalnych.

Pytanie

Czy Spółka ma prawo do odliczenia podatku VAT z otrzymanych od Wykonawcy faktur dokumentujących Opłatę operatorską?

Państwa stanowisko w sprawie

Spółka ma prawo do odliczenia podatku VAT z otrzymanych od Wykonawcy faktur dokumentujących Opłatę operatorską.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Stąd, prawo do obniżenia podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy odliczenia tego dokonuje podatnik podatku VAT oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Warto również wskazać, że prawo do odliczenia jest integralną częścią systemu VAT, które w zasadzie nie może być ograniczane ani pod względem czasu ani pod względem zakresu przedmiotowego. Nie jest to bowiem przywilej podatnika, a jego fundamentalne prawo.

Istotna jest także intencja nabycia – jeżeli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas odliczenie jest prawnie dozwolone.

Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku VAT jest istnienie związku zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

Przez związek bezpośredni należy rozumieć sytuację, w której nabywane towary bądź usługi służą dalszej odsprzedaży – np. towary handlowe lub też w bezpośredni sposób wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast przez pośredni związek należy rozumieć sytuację, w której wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania danego podmiotu, a co za tym idzie pośrednio są związane z działalnością gospodarczą i z osiąganymi przychodami. Taki związek występuje w przypadku, gdy istnieje związek przyczynowo skutkowy między dokonanymi zakupami towarów i usług, a powstaniem obrotu.

Najczęściej do wydatków mających pośredni wpływ na wykonywanie czynności opodatkowanych zalicza się koszty reprezentacji i reklamy, wydatki związane z udziałem w targach, konferencjach, koszty doradztwa podatkowego itp.

Jak wskazano w orzeczeniu Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z 4 kwietnia 2017 r., sygn. akt III SA/Gl 218/17: „O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów”.

Tym samym, związek poniesionych wydatków z czynnościami opodatkowanymi powinien być rozpatrywany szeroko. Nieuzasadnione, szczególnie w kontekście zasady neutralności podatku VAT, byłoby uzależnianie prawa do odliczenia wyłącznie od wystąpienia bezpośredniego związku poszczególnych wydatków z konkretnymi czynnościami opodatkowanymi VAT. Ogólne zasady regulujące funkcjonowanie podatku VAT pozwalają podatnikowi na odliczenie podatku naliczonego wykazanego na fakturach dokumentujących wydatki o charakterze ogólnym, pomimo braku bezpośredniego związku tych wydatków z konkretnymi czynnościami opodatkowanymi VAT.

Jak wskazano już w powyższej części wniosku, decyzja o utworzeniu stołówki zakładowej była podyktowana faktem, że w bezpośrednim sąsiedztwie występują trudności w zakresie zaspokajania potrzeb żywieniowych. Stąd, pracownicy – w razie nieistnienia stołówki zakładowej – nie mieliby możliwości nabywania gotowych posiłków oraz napojów zimnych i gorących. Pozwala to na zwiększenie zarówno komfortu, zadowolenia jak i efektywności pracowników, co wiąże się ze wzrostem jakości pracy pracowników.

Zapewnienie pracownikom dostępu do posiłków w stołówce zakładowej prowadzi do zwiększenia motywacji do pracy i wzrostu wydajności pracowników. To z kolei pozwoli szybciej i sprawniej zrealizować cele biznesowe założone przez Spółkę, co przyczynia się bezpośrednio do uzyskania obrotu. W związku z powyższym, udostępnienie stołówki zakładowej podyktowane jest głównie korzyścią biznesową Spółki, a nie zapewnieniem korzyści pracownikom.

Ponadto nabywane usługi stołówki zakładowej, w ramach których jest uiszczana Opłata operatorska nie będą bezpośrednio wykorzystywane do wytworzenia wyrobów/usług będących przedmiotem obrotu (co świadczyłoby o bezpośrednim związku z prowadzoną działalnością), ale pośrednio poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości – budowanie pozytywnego wizerunku oraz renomy, poprawę atmosfery pracy, wzrost motywacji do wykonywania obowiązków pracowniczych – są związane ze sprzedażą opodatkowaną (w ramach prowadzonej działalności gospodarczej Wnioskodawca świadczy wyłącznie czynności opodatkowane VAT).

Jednocześnie Wnioskodawca wskazał, że w niniejszym przypadku nie ma zastosowania art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy VAT. Zgodnie z niniejszym przepisem, obniżenie kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika: usług noclegowych i gastronomicznych.

W związku z powyższym, prawo do odliczenia nie przysługuje m.in. od nabycia usług gastronomicznych. Jednocześnie warto podkreślić, że sama ustawa VAT nie zawiera definicji usług gastronomicznych. Zgodnie ze Słownikiem Języka Polskiego (https://sjp.pwn.pl/), przez gastronomię należy rozumieć działalność produkcyjno-usługową, obejmującą prowadzenie restauracji, barów.

W rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 4 września 2015 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU (Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług)) (Dz. U. z 2015 r. poz. 1676) ustawodawca w dziale 56 uregulował usługi związane z wyżywieniem. W ramach tego działu wyróżniono usługi restauracji i pozostałych placówek gastronomicznych, usługi przygotowywania i dostarczania żywności (katering) dla odbiorców zewnętrznych i pozostałe usługi gastronomiczne, w tym również usługi stołówkowe.

Uwzględniając klasyfikacje PKWiU stwierdzić należy, że usługi stołówkowe nie powinny być traktowane tożsamo jak usługi gastronomiczne.

W przypadku usługi gastronomicznej poza przygotowaniem i wydaniem posiłku występują dodatkowe elementy, np. doradztwo klientowi w zakresie doboru odpowiedniego menu, serwowanie posiłku przez kelnera. Czynności te nie występują w przypadku usług stołówkowych. Różnica pomiędzy tymi usługami dotyczy również odbiorcy. Usługi gastronomiczne (w restauracjach, barach i w innych podobnych miejscach) są świadczone na rzecz nieokreślonej liczby nieskonkretyzowanych z góry odbiorców. Usługi gastronomiczne są zazwyczaj świadczone w lokalu usługodawcy – w otwartych zakładach zbiorowego żywienia. Natomiast usługi stołówkowe opisane w stanie faktycznym są świadczone na rzecz określonego w Umowie odbiorcy – pracowników, w pomieszczeniach dostępnych – co do zasady – wyłącznie dla zamkniętego kręgu pracowników Spółki.

Powyższe zostało również potwierdzone na gruncie interpretacji indywidualnej z 16 lutego 2021 r. wydanej przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.855.2020.2.ICZ, w której wskazano, że: „usługi stołówkowe stanowią odrębne usługi od usług gastronomicznych. Tym samym z uwagi na odmienny charakter tych usług nie można uznać, że do usług stołówkowych znajdzie zastosowanie ograniczenie w odliczeniu podatku naliczonego, o którym mowa w art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy”.

Co więcej, przedmiot zapytania dotyczy opłaty operatorskiej, która w swej istocie polega na zarządzaniu stołówką pracowniczą, a nie na samym nabywaniu usług stołówkowych czy tym bardziej gastronomicznych.

Stąd, usługi stołówki zakładowej nie podlegają ograniczeniu w ich rozliczeniu na podstawie art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy VAT.

W związku z powyższym, ograniczenie, wskazane w art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy VAT, nie ma również zastosowania do Opłaty operatorskiej, która jest związana ze świadczeniem usług stołówki zakładowej.

Na potwierdzenie powyższego Wnioskodawca wskazał, że zgodnie z przyjętą linią interpretacyjną, prawo do odliczenia przysługuje z faktur dokumentujących poniesione wydatki z tytułu organizacji imprez integracyjnych. Jednocześnie biorąc pod uwagę przedstawioną argumentację w tychże interpretacjach powinna mieć ona analogiczne zastosowanie do Opłaty operatorskiej.

· Interpretacja indywidualna z 7 stycznia 2020 r. wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-1.4012.620.2019.4.AB: „Wydarzenie integracyjne w postaci pikniku rodzinnego ma pozytywny wydźwięk, pogłębiając ich wzajemne więzi oraz zwiększając lojalność w stosunku do samej Spółki. Tym sposobem zaangażowanie pracowników w świadczoną pracę rośnie, a atmosfera w miejscu pracy ulega poprawie. Dzięki temu, przewidywanymi długofalowymi skutkami przeprowadzenia przedmiotowego wydarzenia będzie również zwiększenie przychodów Wnioskodawcy, a tym samym zwiększenie sprzedaży opodatkowanej VAT.”;

· interpretacja indywidualna z 30 lipca 2019 r. wydana przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, sygn. 0111-KDIB3-2.4012.318.2019.1.MN: „Głównym celem organizacji imprezy jubileuszowej jest osiągnięcie korzyści biznesowych w postaci zintegrowania pracowników z firmą oraz między sobą, budowanie zespołu, poprawa atmosfery pracy oraz ułatwienie ułożenia wzajemnych relacji między pracownikami, w efekcie poprawa efektywności pracy (wzrost motywacji w zakresie wykonywania obowiązków pracowniczych), a przez to zwiększenie przychodów Spółki.”;

· interpretacja indywidualna z 23 lutego 2017 r. wydana przez Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy, sygn. 0461-ITPP1.4512.18.2017.1.DM: „(…) odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy dotyczących kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego zawartego w fakturach dokumentujących nabycie usług w związku z organizacją jubileuszu firmy, wskazać należy, że jak wskazał Wnioskodawca celem organizacji uroczystości było zintegrowanie pracowników z firmą, budowanie zespołu poprawa atmosfery pracy, wzrost efektywności poprzez zwiększenie motywacji, co wiąże się ze zwiększeniem przychodów.”.

Stąd, Wnioskodawca stoi na stanowisku, że przysługuje mu prawo do odliczenia podatku VAT z faktur wystawianych przez Wykonawcę dokumentujących Opłatę operatorską, gdyż występuje związek z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku – jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy, który stanowi, że:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższych przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawa ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej.

Istotna jest intencja nabycia – jeśli dany towar (usługa) ma służyć wykonywaniu czynności opodatkowanych wówczas, po spełnieniu wymienionych w art. 86 ustawy wymogów formalnych, odliczenie jest prawnie dozwolone, oczywiście jeżeli nie wyłączają go inne przepisy ustawy lub aktów wykonawczych.

Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Ta warunkowość realizacji określonego w art. 86 ust. 1 ustawy prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego, jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej podatnika, np. gdy okaże się, że zmieniono przeznaczenie towaru (usługi) i został on ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT – spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.

Z uregulowań ustawy wyraźnie wynika, że dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością opodatkowaną. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.

O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży – towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług, będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.

Natomiast o związku pośrednim można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa. Mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów.

Ponadto należy podkreślić, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

W myśl art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.

Reguła powyższa wyłącza możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w odniesieniu do wszystkich wydatków ponoszonych w związku z nabyciem usług noclegowych oraz gastronomicznych, za wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.

Należy wskazać, że ustawa nie definiuje ani pojęcia usług gastronomicznych. Posiłkując się zatem definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego PWN przyjąć należy, że usługa gastronomiczna polega na przygotowaniu i podaniu posiłku w miejscu, w którym jest on przyrządzany, tj. w restauracji czy innym lokalu.

Ponadto, z art. 232 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks Pracy (Dz. U. 2022 r. poz. 1540) wynika, że:

Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom zatrudnionym w warunkach szczególnie uciążliwych, nieodpłatnie, odpowiednie posiłki i napoje, jeżeli jest to niezbędne ze względów profilaktycznych. Rada Ministrów określi, w drodze rozporządzenia, rodzaje tych posiłków i napojów oraz wymagania, jakie powinny spełniać, a także przypadki i warunki ich wydawania.

Stosownie do art. 23715 § 1 Kodeksu pracy:

Minister Pracy i Polityki Socjalnej w porozumieniu z Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej określi, w drodze rozporządzenia, ogólnie obowiązujące przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące prac wykonywanych w różnych gałęziach pracy.

Natomiast art. 23715 § 2 Kodeksu pracy stanowi, że:

Ministrowie właściwi dla określonych gałęzi pracy lub rodzajów prac w porozumieniu z Ministrem Pracy i Polityki Socjalnej oraz Ministrem Zdrowia i Opieki Społecznej określą, w drodze rozporządzenia, przepisy bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczące tych gałęzi lub prac.

Przepisy wykonawcze regulujące powyższe obowiązki to:

· rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 28 maja 1996 r. w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów (Dz. U. Nr 60 poz. 279 ze zm.),

· rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 września 1997 r. w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy (Dz. U. z 2003 r. Nr 169 poz. 1650 ze zm.).

Z opisu sprawy wynika, że Spółka jest czynnym i zarejestrowanym podatnikiem VAT, prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie produkowanych na zamówienie rozwiązań hydraulicznych. W ramach prowadzonej działalności, Spółka zdecydowała się na utworzenie stołówki zakładowej, którą prowadzi zewnętrzny podmiot (Wykonawca).

Decyzja o utworzeniu stołówki zakładowej była podyktowana faktem, że w bezpośrednim sąsiedztwie występują trudności w zakresie zaspokajania potrzeb żywieniowych. Pracownicy – w razie nieistnienia stołówki zakładowej – nie mieliby możliwości nabywania gotowych posiłków oraz napojów zimnych i gorących. Zwiększa to komfort, zadowolenie i efektywność pracowników, co wiąże się ze wzrostem ich jakości pracy. Utworzenie stołówki zakładowej pozwala również na nabycie posiłków, napojów lub artykułów spożywczych przez kontrahentów czy klientów Spółki w trakcie długotrwałych spotkań, negocjacji czy szkoleń.

W związku z powyższym, strony zawarły umowę o świadczenie usług w zakresie organizacji żywienia zbiorowego. W ramach Umowy, Wykonawca świadczy usługi w zakresie: produkcji, sprzedaży i dystrybucji posiłków obiadowych, śniadań zimnych i gorących; przygotowania, sprzedaży oraz dystrybucji w stołówce zakładowej napojów zimnych, deserów i wyrobów cukierniczych, dań garmażeryjnych, kanapek i sałatek według zapotrzebowania; organizacji i obsługi bankietów, spotkań, konferencji oraz przyjęć specjalnych, zgodnie z wymogami Spółki, w zakresie uprzednio uzgodnionego zakresu i budżetu.

Co do zasady odbiorcą usługi są pracownicy Spółki, ale ze stołówki zakładowej mogą również korzystać także goście, czyli osoby przebywające na terenie zakładu, jak np. pracownicy kontrahentów, kontrahenci. Do stołówki zakładowej nie mają dostępu klienci z zewnątrz.

Pracownicy to osoby pozostające w stosunku pracy ze Spółką oraz osoby pozostające z nią w stosunku prawnym na podstawie innych umów cywilnoprawnych, w tym świadczące usługi lub wykonujące dzieło na rzecz Spółki.

Pracownicy sami decydują o tym, czy chcą skorzystać ze stołówki zakładowej. Pracownicy fizyczni mogą skorzystać ze stołówki zakładowej w ramach wyznaczonych przerw w czasie pracy lub przed pracą/po pracy, natomiast pracownicy biurowi mogą skorzystać ze stołówki w dowolnym momencie swojego czasu pracy.

Spółka nie jest zobowiązana do zapewnienia pracownikom zatrudnionym w warunkach uciążliwych nieodpłatnie, odpowiednich posiłków i napojów na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów. Spółka nie jest zobligowana przepisami ustawy Kodeks pracy ani przepisami prawa pracy lub BHP – innymi niż Kodeks pracy – do zapewnienia pracownikom posiłków i napojów.

W ramach Umowy, strony uzgodniły cenę brutto posiłków.

Pracownicy i inne ww. podmioty, dokonujące zakupu posiłku dokonują płatności we własnym zakresie. Zapłata za posiłek dokonywana jest z góry przy składaniu zamówienia.

Stosownie do treści Umowy, z tytułu świadczonych usług Wykonawca otrzymuje miesięczne wynagrodzenie w zryczałtowanej kwocie (Opłata operatorska). Ta opłata płacona jest przez Spółkę. Podobnie, jak w przypadku ceny brutto posiłków, Opłata operatorska podlega corocznej indeksacji. Wynagrodzenie jest płatne przez Spółkę na podstawie wystawionej przez Wykonawcę odrębnej faktury, na której w pozycji „Opis” jest wpisywana fraza „opłata operatorska”. Opłata operatorska przysługuje z tytułu świadczenia usług zbiorowego żywienia – opisanych szczegółowo w umowie o świadczeniu usług w zakresie organizacji zbiorowego żywienia, tj.: produkcja, sprzedaż i dystrybucja posiłków obiadowych, śniadań zimnych i gorących, wyprodukowanych w restauracji pracowniczej; przygotowanie, sprzedaż i dystrybucja w restauracji pracowniczej napojów zimnych, deserów i wyrobów cukierniczych, dań garmażeryjnych, kanapek i sałatek według zapotrzebowania. Powyższa opłata nie obejmuje jedynie świadczenia specjalnych usług, w tym usług bankietowych, spotkań, konferencji oraz przyjęć specjalnych.

Przy tak przedstawionym opisie sprawy wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą prawa do odliczenia podatku VAT z otrzymanych od Wykonawcy faktur dokumentujących Opłatę operatorską.

Odnosząc się do wątpliwości Spółki należy wskazać, że decydujące znaczenie dla oceny istnienia prawa do odliczenia podatku naliczonego ma zamierzony (deklarowany) związek podatku naliczonego z czynnościami opodatkowanymi. Przy czym związek ten może mieć charakter bezpośredni lub pośredni. Jak już wcześniej wskazano, aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością podmiotu, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu.

W tym miejscu należy zauważyć, że przepisy ustawy nie definiują pojęcia „potrzeb osobistych”. Za Słownikiem Języka Polskiego uznać należy, że potrzebami „osobistymi” są takie potrzeby, które „dotyczą danej osoby” i które są jej potrzebami „prywatnymi”, tj. potrzebami niezwiązanymi z prowadzoną przez tą osobę działalnością gospodarczą, statusem pracownika, czy pełnioną funkcją.

Zatem można przyjąć, że potrzebami osobistymi są te, których realizacja nie jest związana ze stosunkiem pracy, a więc potrzeby osobiste to te, których zaspokojenie wynika z dobrej woli pracodawcy. Natomiast potrzeby pracownicze to te, których spełnienie nie wynika z autonomii woli stron, ale do zaspokajania których pracodawca jest zobowiązany na podstawie przepisów prawa, np.: przepisów Kodeksu pracy, przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy itp.

Analiza przedstawionych we wniosku okoliczności sprawy oraz obowiązujących w tym zakresie przepisów prawa podatkowego pozwala stwierdzić, że umożliwienie korzystania ze stołówki zakładowej pracownikom i gościom Spółki, gdzie mogą oni nabywać posiłki/napoje i dokonywać zapłaty na rzecz Wykonawcy za każdy wydany im posiłek/napój – służy zaspokajaniu osobistych, prywatnych potrzeb pracowników oraz pozostałych osób przebywających na terenie zakładu i odbywa się bez związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą. Brak jest argumentów przemawiających za innym podejściem, w sytuacji, gdy wskazane osoby same decydują, czy i kiedy skorzystają ze stołówki zakładowej, gdyż nie wiąże się to z prowadzoną przez podatnika działalnością. Bowiem jak wskazał Zainteresowany, nie jest on zobowiązany do zapewnienia pracownikom zatrudnionym w warunkach uciążliwych nieodpłatnie, odpowiednich posiłków i napojów na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie profilaktycznych posiłków i napojów. Spółka nie jest zobligowana także przepisami ustawy Kodeks pracy, przepisami prawa pracy lub BHP – innymi niż Kodeks pracy do zapewnienia pracownikom posiłków i napojów. Pracownicy sami decydują o tym, czy chcą skorzystać ze stołówki zakładowej.

W tym miejscu należy zauważyć, że w wyroku z 11 grudnia 2008 r. w sprawie C-371/07 Danfoss i AstraZeneca przeciwko Skatteministeriet Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej zaznaczył, że: „Poza sporem jest, że zwykle do pracownika należy wybór rodzaju, dokładnego czasu lub miejsca spożywania posiłku. Pracodawca w tym zakresie nie interweniuje, ponieważ obowiązkiem pracownika jest jedynie powrót do miejsca pracy o odpowiedniej porze i wykonywanie swoich zwykłych zajęć. (…) Wydawanie posiłków pracownikom ma co do zasady na celu zaspokojenie potrzeb prywatnych i należy do sfery wyboru pracownika, w której pracodawca nie interweniuje (…).” (pkt 57 wyroku).

Należy wskazać, że konieczność zapewnienia przez Wnioskodawcę dostępu do stołówki zakładowej nie wynika z żadnych przepisów, jak również nie jest niezbędne dla celów prowadzonej działalności gospodarczej, bowiem pracownicy są zobowiązani świadczyć pracę niezależnie od możliwości skorzystania z miejsca jakie daje z własnej woli pracodawca, a gdzie mogą oni nabyć oraz skonsumować posiłki. To do pracownika należy decyzja czy skorzysta ze stołówki pracowniczej oraz kiedy, zatem zależy to wyłącznie od woli pracownika i nie przekłada się na działalność opodatkowaną Wnioskodawcy (Pracodawcy).

Zatem umożliwienie pracownikom skorzystania ze stołówki pracowniczej, tj. w sytuacji, gdy pracownicy sami decydują czy i kiedy skorzystają ze stołówki zakładowej ma na celu zaspokojenie ich potrzeb prywatnych, zatem nie ma/nie będzie miało związku ze sprzedażą opodatkowaną Wnioskodawcy.

Biorąc pod uwagę opis sprawy oraz powołane przepisy prawa należy stwierdzić, że Wnioskodawcy nie przysługuje/nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących Opłatę Operatorską.

Podsumowując, Spółka nie ma/nie będzie miała prawa do odliczenia podatku VAT z otrzymanych od Wykonawcy faktur dokumentujących Opłatę operatorską.

Stanowisko Wnioskodawcy należało więc uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

- stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia oraz

- zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być rozpatrzone zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, w myśl którego:

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).

W niniejszej interpretacji załatwiono wniosek w części dotyczącej podatku od towarów i usług. W kwestii dotyczącej stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego w zakresie podatku dochodowego od osób prawnych zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).