Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

28 kwietnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 28 kwietnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania Państwa za podatnika podatku VAT (podatek od towarów i usług) w związku z uzyskaniem wynagrodzenia z tytułu objętych obligacji. Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 6 lipca 2022 r. (wpływ 6 lipca 2022 r.).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego

(…) (dalej: Wnioskodawca lub Spółka) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT).

Wnioskodawca działa w formie spółki akcyjnej notowanej na Giełdzie (…). Wnioskodawca jest także spółką dominującą grupy kapitałowej (…) w rozumieniu przepisów Kodeksu spółek handlowych (dalej: Grupa Kapitałowa), do której zaliczają się spółki zajmujące się w ramach prowadzonej działalności operacyjnej przede wszystkim wytwarzaniem, obrotem i dystrybucją energii elektrycznej na rynku polskim. Grupa Kapitałowa na koniec 31 grudnia 2021 r. obejmowała około 70 spółek.

W Grupie Kapitałowej w przeszłości wprowadzony został model biznesowy oparty na centralizacji niektórych operacji finansowych w odniesieniu do większości podmiotów należących do Grupy Kapitałowej (dalej: Spółki GK). Przedmiotowa centralizacja, obok zawierania przez Wnioskodawcę ze Spółkami GK określonych transakcji finansowych, polega na skupieniu w Spółce funkcji, które mogłyby być wykonywane przez Spółki GK samodzielnie i/lub z wykorzystaniem podmiotów trzecich i świadczeniu przez Wnioskodawcę na rzecz Spółek GK określonych usług, w tym mających na celu zastąpienie Spółkom GK określonych funkcji i czynności. Celem było wprowadzenie modelu biznesowego, który zarówno byłby efektywny jak i powodował obniżenie kosztów operacyjnych i finansowania zarówno Wnioskodawcy jak i Spółek GK.

Powyższy model zakłada obsługę w zakresie dotyczącym produktów bankowych (w tym zarządzania płynnością finansową) obejmujących m.in.:

a. Zarządzanie rachunkami bankowymi, w odniesieniu do których świadczone jest/będzie wsparcie dla Spółek GK w zarządzaniu przez Wnioskodawcę płynnością środków finansowych, polegające w szczególności na:

i. monitorowaniu zasobów środków finansowych Spółek GK znajdujących się na rachunkach bankowych Spółek GK,

ii. zarządzaniu rachunkiem bankowym w oparciu o umowę systemu zarządzania środkami pieniężnymi w grupie rachunków oraz umowie o świadczenie usługi cash poolingu rzeczywistego zawartą z bankami,

iii. pozyskiwaniu produktów bankowości transakcyjnej na rzecz Spółek GK,

iv. ustaleniu brzmienia dokumentacji bankowej w zakresie bankowości transakcyjnej, której stroną są/będą Spółki GK;

b. Finansowanie i wsparcie wewnątrzgrupowe:

i. pożyczki wewnątrzgrupowe,

ii. obligacje,

iii. gwarancje korporacyjne,

iv. poręczenia;

c. Udzielanie rekomendacji dotyczących:

i. korzystania z systemu cash pool lub otwierania/zamykania innych rachunków bankowych,

ii. finansowania,

iii. wykorzystania produktów trade finance (np. faktoring),

iv. korzystania z produktów bankowości transakcyjnej.

d. Usługę wsparcia dla zarządzania przez Spółki GK produktami bankowymi obejmującą doradztwo w zakresie wyboru produktu bankowego, przygotowania nowego produktu do wdrożenia lub zmiany obecnie wykorzystywanego, koordynację wdrożenia, pozyskiwania produktów bankowych od instytucji finansowych w imieniu Spółek GK lub na rzecz Spółek GK, w szczególności polegających na negocjowaniu oraz określaniu warunków umów i innych dokumentów dotyczących produktów bankowych, które mają być zawierane przez Spółkę GK z instytucjami finansowymi.

W tym miejscu Wnioskodawca pragnie wskazać, iż przedmiotem zapytania są wyłącznie obligacje wskazane w lit. b pkt ii. powyżej.

W przedmiotowym zakresie wyróżniamy dwa rodzaje obligacji:

a. obligacje korporacyjne podmiotu z Grupy Kapitałowej, tzw. wewnątrzgrupowe. W przeszłości w Grupie Kapitałowej wdrożono możliwość wielokrotnego obejmowania do ustalonych limitów przez Wnioskodawcę obligacji wewnątrzgrupowych emitowanych przez spółki z Grupy Kapitałowej: (…) (dalej: (…)),(…). oraz (…). i spółki od niej zależne (…). i spółki od niej zależne zostały w przeszłości przejęte przez (…)).

Na moment złożenia Wniosku za wyjątkiem (…), programy emisji obligacji wygasły, a obligacje zostały wykupione przez emitentów w terminie.

W tym miejscu Wnioskodawca pragnie wskazać, iż w związku ze zmianami dotyczącymi rynku finansowego, które miały miejsce głównie w trakcie 2019 r. wdrożonych ustawą z dnia 9 listopada 2018 r. o zmianie niektórych ustaw w związku ze wzmocnieniem nadzoru nad rynkiem finansowym oraz ochrony inwestorów na tym rynku (Dz. U. z 2018 r. poz. 2243, dalej: Ustawa zmieniająca), zmianie uległ profil świadczeń oferowanych przez banki w programach emisji obligacji wewnątrzgrupowych spółek:

i. przed zmianami: banki pełniły rolę agenta ds. emisji, agenta ds. płatności i agenta dokumentacyjnego,

ii. po zmianach: rola banków sprowadza się obecnie do roli agenta/pośrednika pomiędzy Spółką GK (będącą emitentem, przygotowującą emisję obligacji i ponoszącą ryzyko przygotowania) a Wnioskodawcą, który za te obligacje płaci za pośrednictwem banku ustaloną cenę. Banki, które dotychczas były odpowiedzialne za obsługę emisji obligacji, stały się niechętne do pełnienia roli podmiotu uprawnionego do reprezentowania emitenta lub podmiotu prowadzącego ewidencję obligacji w myśl Ustawy zmieniającej z uwagi na zakres grzywien przewidziany w Ustawie zmieniającej.

Innymi słowy, ciężar aktywności został przeniesiony z banku na emitenta.

Zarówno przed, jak i po wspomnianych zmianach rola Wnioskodawcy była i jest bierna - ogranicza się wyłącznie do objęcia obligacji za wynagrodzeniem, które w przyszłości zostaną wykupione przez emitenta (Spółkę GK). Zakres obowiązków wymagany od emitenta jest realizowany w tym zakresie przez Spółkę GK, a nie Wnioskodawcę. Wnioskodawca nie wyklucza możliwości objęcia obligacji wewnątrzgrupowych w przyszłości.

b. obligacje korporacyjne podmiotu spoza Grupy Kapitałowej - polegają na inwestowaniu w podmioty spoza Grupy Kapitałowej, np. powiązane z bankami, przy czym bank/agent emisji może gwarantować inwestorowi ochronę kapitału w razie niewypłacalności emitenta. Inwestycja w tego rodzaju obligacje, tzn. emitowane przez podmioty spoza Grupy Kapitałowej rozważana jest w związku z sytuacją, która zaistniała w trakcie pandemii. Z uwagi na nadpłynność sektora bankowego, warunki banków w zakresie lokat, były w ocenie Wnioskodawcy mało atrakcyjne lub w większości przypadków lokaty w ogóle nie były oferowane przez banki i/lub nie kwotowano ich warunków. Spowodowane to było m.in. niskim poziomem stóp procentowych WIBOR itp. Przykładowo w trakcie pandemii Wnioskodawca rozważał ulokowanie nadwyżki posiadanych środków finansowych w obligacje spółek zależnych banków, przy czym banki pełniłyby rolę gwaranta.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu sprawy

Przedmiotem zapytania Wniosku są:

a) obligacje podmiotu z Grupy Kapitałowej, tzw. wewnątrzgrupowe, oraz

b) obligacje korporacyjne podmiotu spoza Grupy Kapitałowej.

Zgodnie z definicją: obligacje są dłużnym instrumentem finansowym (papier wartościowy), w którym jedna strona, zwana emitentem obligacji, stwierdza, że jest dłużnikiem drugiej strony, zwanej obligatariuszem. Innymi słowy obligacje umożliwiają finansowanie wydatków emitentów jednocześnie stanowiąc sposób na pomnożenie środków, którymi dysponuje właściciel obligacji.

W obu przypadkach celem jest ulokowanie środków, którymi dysponuje Spółka. Niemniej w przypadku tzw. obligacji wewnątrzgrupowych, od strony Spółki GK dodatkowo umożliwia to pozyskanie środków na wydatki danej Spółki GK. Obie powyższe kwestie mają/mogą mieć wpływ na kwestie związane z zarządzaniem długiem w Grupie Kapitałowej.

Nie dokonują Państwo/nie będą dokonywali dalszej odsprzedaży obligacji.

Wnioskodawca ani Spółki GK, które dotychczas były stroną obligacji wewnątrzgrupowych wskazane we Wniosku nie prowadzą/nie prowadziły działalności maklerskiej. W zakresie prowadzenia działalności maklerskiej w Grupie Kapitałowej istnieje do tego wyspecjalizowany podmiot, niemniej przedmiotowy Wniosek nie dotyczy sytuacji objęcia przez Spółkę obligacji podmiotu z Grupy Kapitałowej prowadzącego profesjonalnie działalność maklerską (posiadającego do tego stosowne koncesje itp.).

Pytanie

Czy Wnioskodawca działa w charakterze podatnika VAT w związku z uzyskaniem wynagrodzenia (odsetek, dyskonta) od emitenta lub banku z tytułu objętych obligacji?

Państwa stanowisko w sprawie

Wnioskodawca nie działa jako podatnik VAT obejmując obligacje i otrzymując z tego tytułu wynagrodzenie w postaci odsetek lub dyskonta.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 685 ze zm., zwana dalej Ustawą o VAT), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności. Działalność gospodarcza, w myśl ust. 2 tego artykułu, obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody, również wówczas, gdy czynność została wykonana jednorazowo w okolicznościach wskazujących na zamiar wykonywania czynności w sposób częstotliwy. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 Ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (dalej: VAT) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a także sytuacje wymienione enumeratywnie w tym ustępie, które jednak nie mają zastosowania w niniejszej sprawie. Z kolei według art. 2 pkt 6 Ustawy o VAT przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy (art. 8 ust. 1 Ustawy o VAT).

Podsumowując powyższe przepisy, zgodnie z zasadą powszechności opodatkowania opodatkowaniu VAT podlegają wszelkie transakcje, których przedmiotem jest dostawa towarów lub świadczenie usług, pod warunkiem, że:

‒ są one realizowane przez podatników w rozumieniu Ustawy o VAT

‒ i są wykonywane w ramach działalności gospodarczej.

Status Wnioskodawcy jako podatnika VAT

Zdaniem Wnioskodawcy, w odniesieniu do opisanych w stanie faktycznym obligacji, Spółka nie działa w charakterze podatnika VAT, lecz nabywcy/klienta opisywanych instrumentów. Tym samym wynagrodzenie w postaci odsetek lub dyskonta od emitenta nie stanowi obrotu z tytułu działalności gospodarczej podlegającej podatkowi VAT i w konsekwencji nie powinno w żaden sposób znajdować odzwierciedlenia w rozliczeniach Spółki z tytułu VAT.

Z perspektywy podatku VAT, aby opodatkować działania prowadzone przez dany podmiot ważne jest ustalenie, czy działa on w danym przypadku w charakterze podatnika VAT. Ustawa o VAT definiuje podatnika jako każdy podmiot, niezależnie od jego formy organizacyjno-prawnej, który samodzielnie prowadzi działalność gospodarczą (bez względu na cel oraz rezultat takiej działalności). Powyższa definicja ma charakter uniwersalny, pozwalający na objęcie pojęciem "podatnik" tych wszystkich podmiotów, które prowadzą określoną działalność aktywnie, występując w profesjonalnym obrocie gospodarczym. Należałoby zatem przyjąć, że działalnością gospodarczą jest w zasadzie tylko ta aktywność, która wykonywana jest zawodowo, w sposób profesjonalny.

Ustawa z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych w art. 4 § 1 pkt 7 do kategorii instytucji finansowych zalicza bank, fundusz inwestycyjny, towarzystwo funduszy inwestycyjnych, alternatywną spółkę inwestycyjną zarządzaną przez zarządzającego ASI w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, prowadzącego działalność na podstawie zezwolenia oraz takiego zarządzającego, zakład ubezpieczeń, zakład reasekuracji, towarzystwo emerytalne, fundusz emerytalny lub dom maklerski, mające siedzibę w Rzeczypospolitej Polskiej albo w państwie należącym do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD). Z kolei ustawa z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 328 ze zm., dalej: UOIF) posługuje się definicją firmy inwestycyjnej, przez którą należy rozumieć dom maklerski, bank prowadzący działalność maklerską, zagraniczną firmę inwestycyjną prowadzącą działalność maklerską na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zagraniczną osobę prawną z siedzibą na terytorium państwa innego niż państwo członkowskie, prowadzącą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalność maklerską.

Natomiast zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o obligacjach (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 454 ze zm., dalej: Ustawa o obligacjach) emitentami obligacji są :

i. osoby prawne, w tym osoby prawne mające siedzibę poza terytorium Polski:

a. prowadzące działalność gospodarczą

b. lub utworzone wyłącznie w celu przeprowadzenia emisji obligacji,

ii. osoby prawne upoważnione do emisji obligacji na podstawie odrębnych ustaw,

iii. spółki komandytowo-akcyjne,

iv. spółdzielcze kasy oszczędnościowo-kredytowe oraz Krajowa Spółdzielcza Kasa Oszczędnościowo-Kredytowa,

v. gminy, powiaty oraz województwa a także związki tych jednostek oraz jednostki władz regionalnych lub lokalnych innego niż Polska państwa członkowskiego Unii Europejskiej,

vi. instytucje finansowe, których członkiem jest Polska lub Narodowy Bank Polski, lub przynajmniej jedno z państw należących do Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju (OECD), lub bank centralny takiego państwa, lub instytucje, z którymi Polska zawarła umowy regulujące działalność takich instytucji na terenie Polski i zawierające stosowne postanowienia dotyczące emisji obligacji.

Tymczasem Wnioskodawca jest podmiotem biernym w zakresie procesu emisji (to sama Spółka GK, ewentualnie przy współpracy z bankiem jako agentem (obligacje wewnątrzgrupowe) lub inny podmiot spoza Grupy Kapitałowej przy współpracy z bankiem (w zakresie obligacji korporacyjnych emitowanych przez podmioty spoza Grupy Kapitałowej) działa w zakresie procesu emisji obligacji.

To bank lub inna instytucja działająca w sposób profesjonalny oprócz pełnienia roli agenta ds. płatności, pełni dodatkowo rolę operacyjną polegającą np. na: ewidencji obligacji, rozliczaniu odsetek, przygotowywaniu tabel odsetkowych itp. a nie Wnioskodawca. Innymi słowy, Wnioskodawca nie uczestniczy ani w zakresie obrotu ani w procesie emisji obligacji, a wyłącznie jako inwestor przekazuje środki pieniężne emitentowi w celu objęcia wyemitowanych obligacji.

Z powyższego należy wysnuć wniosek, iż Wnioskodawca jest klientem, podmiotem niewyspecjalizowanym w zakresie obrotu/emisji obligacji stanowiących przedmiot zapytania w ramach Wniosku. Zdaniem Spółki usługodawcą (podatnikiem VAT) jest instytucja finansowa/firma inwestycyjna pobierająca wynagrodzenie za ww. usługi dotyczące obsługi procesu emisji obligacji/obrotu obligacjami.

Objęcie obligacji korporacyjnych a działalność gospodarcza

Od strony przedmiotowej zgodnie z art. 2 UOIF w ramach instrumentów finansowych wyróżniamy dwie grupy:

i. papiery wartościowe, do których zaliczamy m.in. a) akcje, prawa poboru, prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego oraz b) inne zbywalne prawa majątkowe, które powstają w wyniku emisji, inkorporujące uprawnienie do nabycia lub objęcia papierów wartościowych określonych w lit. a)

ii. instrumenty niebędące papierami wartościowymi jak opcje, kontrakty terminowe, swapy itp.

Art. 4 ust. 1 Ustawy o obligacjach wskazuje z kolei, iż obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji (obligatariusz) i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia. Z treści tego przepisu jasno wynika, że to emitent obligacji, a nie obligatariusz zobowiązuje się do spełnienia świadczenia. Dochód z obligacji powstaje z mocy samego faktu ich posiadania, które uprawnia ich posiadacza do otrzymywania płatności odsetkowych.

Obligacje mieszczą się w grupie instrumentów finansowych - papiery wartościowe, które stanowią instrument dłużny, w przeciwieństwie do udziałów, które stanowią „produkty” właścicielskie. Jednocześnie obligacje w odróżnieniu od akcji czy udziałów nie dają posiadaczowi żadnych uprawnień względem emitenta. Chodzi tutaj o takie prawa jak współwłasność, dywidenda czy też prawo do uczestnictwa w walnych zgromadzeniach. Z tego tytułu w kontekście obligacji nie może być w ogóle mowy o tzw. nadzorze właścicielskim.

Obecnie Ustawa o VAT nie zawiera definicji legalnej obrotu. W konsekwencji konieczne jest posłużenie się słownikiem języka polskiego, który definiuje obrót jako „transakcje kupna, sprzedaży i wymiany towaru, też: zysk osiągany z tych transakcji [kupna sprzedaży – https://sip.pwn.pl/sjp/obrot;2491957.html]”. Potwierdzeniem powyższego może być również fakt, iż UOIF wyszczególnia:

i. obrót pierwotny, przez który rozumie zbycie prawa do objęcia papierów wartościowych przez gwaranta emisji (art. 3 pkt 6 UOIF w zw. z art. 14a ust. 1 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o ofercie publicznej i warunkach wprowadzania instrumentów finansowych do zorganizowanego systemu obrotu oraz o spółkach publicznych, tj. Dz. U. z 2021 r. poz. 1983 ze zm.),

ii. obrót wtórny, przez który należy rozumieć:

a) dokonywanie oferty publicznej przez podmiot inny niż emitent lub gwarant emisji lub nabywanie papierów wartościowych od tego podmiotu,

b) proponowanie w dowolnej formie i w dowolny sposób, przez podmiot inny niż wystawca, nabycia instrumentów finansowych niebędących papierami wartościowymi lub nabywanie ich od tego innego podmiotu, jeżeli propozycja skierowana jest do co najmniej 150 osób lub do nieoznaczonego adresata (art. 3 pkt 7 UOIF),

iii. obrót zorganizowany, przez który rozumie obrót papierami wartościowymi lub innymi instrumentami finansowymi dokonywany na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na rynku regulowanym albo w ASO (z uwagi na sposób przyjętej definicji nieznane przez nieznane niniejsza definicja wydaje się nieużyteczna w zakresie niniejszego wywodu).

Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z 29 kwietnia 2004 r. Empresa de Desenvolvimento Mineiro SGPS SA (EDM) przeciwko Fazenda Pública w sprawie C-77/01, wskazał, iż:

- „(…) działalność polegająca na zwykłej sprzedaży akcji i innych papierów wartościowych, taka jak udziały w funduszach inwestycyjnych, nie stanowi działalności gospodarczej w rozumieniu art. 4 ust. 2 szóstej dyrektywy Rady 77/388/EWG z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku, a zatem nie jest objęta zakresem zastosowania tej dyrektywy;

- lokaty w funduszach inwestycyjnych nie stanowią świadczenia usług „za wynagrodzeniem” w rozumieniu art. 2 ust. 1 szóstej dyrektywy 77/388, a zatem również nie są objęte zakresem zastosowania tej dyrektywy;(…)”

Zatem obrót wtórny obligacjami obejmuje transakcje zbycia (przeniesienia praw do wierzytelności wynikającej z obligacji) na podmiot trzeci, a nie samo ich objęcie. Skoro obrót nie jest działalnością gospodarczą w rozumieniu przepisów VAT, a obejmuje więcej czynności aktywnych, to tym bardziej pierwotne objęcie obligacji nie powinno być traktowane jako działalność gospodarcza.

Zbliżona kwestia, wielokrotnie rozstrzygnięta na gruncie ustawy o VAT, dotyczy sprzedaży akcji i udziałów spółki zależnej. Co do zasady, transakcja polegająca na zbyciu udziałów w spółce z o.o. jest traktowana jako czynność nieobjęta zakresem ustawy o VAT. Potwierdził to m.in. Dyrektor Izby Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 28 lipca 2010 r., sygn. nr IPPP1-443-409/10-6/AS:

„Kwestia, czy za działalność gospodarczą można uznać działalność polegającą na posiadaniu i sprzedaży własnych akcji oraz udziałów była przedmiotem orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Posiłkując się tym orzecznictwem należy stwierdzić, że co do zasady powyższe czynności nie stanowią działalności gospodarczej.

Zgodnie bowiem z wyrokiem C-60/90 z 20 czerwca 1991 r. (Polysar lnvestments Netherlands BV v Inspecteur der Invoerrechten en Accijnzen) Dyrektywa VAT określa bardzo szeroki zakres opodatkowania. Nie oznacza to jednak, że samo nabywanie i posiadanie akcji (udziałów) w spółce ma być traktowane jako działalność gospodarcza. Za działalność gospodarczą uznaje się w szczególności wykorzystywanie, w sposób ciągły majątku rzeczowego lub wartości niematerialnych w celu uzyskania z tego tytułu dochodu.

Zgodnie natomiast z wyrokiem C-155/94 z 20 czerwca 1996 r. (Wellcome Trust Ltd v Commissioners of Customs and Excise) czerpanie korzyści z posiadanego prawa własności nie może samo w sobie być traktowane jako działalność gospodarcza. Jeżeli samo posiadanie takich udziałów nie stanowi działalności gospodarczej, to także ich sprzedaż nie będzie działalnością gospodarczą. Zgodnie z analizowanym wyrokiem, transakcje dotyczące akcji, dywidend i innych papierów wartościowych mogą wchodzić w zakres opodatkowania VAT, w szczególności, kiedy transakcje takie są wykonywane w ramach działalności maklerskiej lub w celu zapewnienia bezpośredniego lub pośredniego zaangażowania w proces zarządzania podmiotami, w których posiada się te udziały.

ETS potwierdza powyższe stanowisko także w wyroku C-77/01 z 29 kwietnia 2004 r. (Empresa de Desenvolvimento Mineiro SGPS SA (EDM) v Fazenda Publica), zgodnie z którym samo nabycie udziałów w spółce nie może być uznane za działalność gospodarczą w rozumieniu Dyrektywy VAT, zaś samo nabycie udziałów w innym przedsiębiorstwie nie może być uznane za czerpanie korzyści z własności dla celów zarobkowych w sposób częstotliwy.”

W tym miejscu warto podkreślić zatem, że obligacje są papierem dłużnym wykluczającym możliwość tzw. nadzoru właścicielskiego - nie zapewniają one ani w sposób bezpośredni ani pośredni możliwości zaangażowania Wnioskodawcy w proces zarządzania daną Spółką GK/spółką zależną od banku w zależności od danego rodzaju obligacji. Co więcej, Wnioskodawca nie dokonuje obrotu (tj. dalszej odprzedaży) tylko realizuje swoje prawo do odsetek/dyskonta z chwilą wykupu obligacji przez emitenta (w przypadku tzw. obligacji wewnątrzgrupowych) lub opłacenia kuponu przez emitenta, wykupu obligacji przez emitenta w przypadku obligacji korporacyjnych opisanych w stanie faktycznym.

Co więcej, posiadanie obligacji Spółki GK czy spółek zależnych od banków:

- nie powoduje, że Wnioskodawca poprzez te obligacje uczestniczy w zarządzaniu czy nadzorze nad spółką, której obligacje posiada (jak zostało wskazane powyżej obligacje stanowią papiery dłużne, a zatem takie prawa jak współwłasność, dywidenda czy też prawo do uczestnictwa w walnych zgromadzeniach, itp. ich nie dotyczą i nie dają realnej możliwości wpływania na podejmowane decyzje),

- obligacje nie są obejmowane w ramach sprzedaży/przeniesienia przez inny podmiot zbywający dane obligacje, tylko w ramach pierwotnej emisji, nie jest to również element działalności brokerskiej ani maklerskiej Wnioskodawcy (działalność maklerską prowadzą w ramach Grupy Kapitałowej wyspecjalizowane do tego podmioty).

Tym samym nie są spełnione przesłanki ukształtowane przez Europejski Trybunał Sprawiedliwości na tle stanów faktycznych dotyczących posiadania i sprzedaży akcji oraz udziałów (orzeczenia wydane w sprawach: C-60/90 z 20 czerwca 1991 r., C-155/94 z 20 czerwca 1996 r. i C-80/95 z 6 lutego 1997 r.).

W tym miejscu warto zestawić również rolę pełnioną przez Wnioskodawcę (przedsiębiorcę) z rolą banku lub domu maklerskiego będącym sztandarowym przykładem podmiotu działającego aktywnie, profesjonalnie w zakresie rynku finansowego. Banki zostały utworzone w celu gromadzenia, kumulowania określonych środków pieniężnych oraz ich dalszej dystrybucji poprzez system finansowy. To banki jako osoby prawne wykonujące działalność zarobkową, polegającą na świadczeniu różnego rodzaju usług finansowych, powinny posiadać status podatnika VAT z tego tytułu. Dochodem banku jest różnica między wpływami z odsetek od udzielanych kredytów oraz pobieranych premii, prowizji i opłat za wykonywane usługi finansowe a ponoszonymi kosztami. Co do zasady, nadrzędnym celem zawieranych umów z bankami jest odpowiednio ulokowanie przez podmioty wolnych środków finansowych, pozyskanie zewnętrznego finansowania bądź też zabezpieczenie ryzyka prowadzonej działalności. Z uwagi na powyższe, banki oferują swoim potencjalnym klientom, w zależności od ich potrzeb różnego rodzaju produkty (np. lokaty, kredyty, instrumenty pochodne). Tym samym podmiotem, który w głównej mierze zobowiązany jest do wykonania świadczenia, jest bank. Natomiast beneficjentem świadczenia klient banku. W zakresie usług finansowych to banki działają w sposób aktywny, a ich klienci w sposób bierny, zatem niezależnie od wyniku klient nie jest podatnikiem VAT w tym zakresie. Tymczasem w przypadku emisji obligacji i ich objęcia podmiotem aktywnym jest emitent, ewentualnie przy współpracy z bankiem. Zatem, skoro obrót papierami wartościowymi nie jest działalnością gospodarczą w rozumieniu Ustawy VAT, to tym bardziej nie będzie podlegała transakcja objęcia w ramach pierwotnej emisji obligacji przez emitenta tych obligacji skutkująca uzyskaniem „wynagrodzenia” w przypadku wykupienia przez emitenta lub opłacenia kuponu.

Podsumowując, każdy z przedsiębiorców ma możliwość skorzystania z instrumentów dłużnych jak obligacje w ramach prowadzonej działalności, ale nie każdy z tych przedsiębiorców będzie uznany za podatnika VAT, tylko te podmioty, których działalność gospodarcza będzie prowadzona w sposób profesjonalny i zorganizowany.

Mając na uwadze powyższe, zdaniem Wnioskodawcy nie działa/nie będzie działał on jako podatnik VAT, obejmując obligacje i otrzymując z tego tytułu wynagrodzenie w postaci odsetek lub dyskonta.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast z art. 8 ust. 1 ustawy wynika, że

przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Dana usługa podlega opodatkowaniu podatkiem VAT wówczas, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą, a otrzymanym świadczeniem wzajemnym, w ten sposób, że zapłacone kwoty stanowią rzeczywiste wynagrodzenie za wyodrębnioną usługę świadczoną w ramach stosunku prawnego lub dochodzi do wymiany świadczeń wzajemnych. W następstwie zobowiązania, w wykonaniu którego usługa jest świadczona, druga strona (nabywca) jest bezpośrednim beneficjentem świadczenia, świadczonej usłudze odpowiada świadczenie wzajemne ze strony nabywcy (wynagrodzenie).

Aby uznać dane świadczenie za odpłatne świadczenie, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a beneficjentem, i w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie. Musi istnieć bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą i przekazanym za nią wynagrodzeniem. Oznacza to, że z danego stosunku prawnego, na podstawie którego wykonywana jest usługa, musi wynikać wyraźna, bezpośrednia korzyść na rzecz świadczącego usługę. Zatem pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).

W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie usługą podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Warto w tym miejscu wskazać, że kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. I tak, przykładowo w wyroku z dnia 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council przeciwko Commissioners of Customs and Excise, TSUE uznał, że określoną czynność można uznać za wykonaną odpłatnie, jeśli istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto gdy odpłatność za otrzymane świadczenie pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miała być opodatkowana VAT.

Na uwagę zasługuje tutaj orzeczenie w sprawie C-16/93 pomiędzy R. J. Tolsma a Inspecteur der Omzetbelasting Leeuwarden (Holandia), gdzie Trybunał zauważył, że czynność „podlega opodatkowaniu wyłącznie wtedy, gdy istnieje związek prawny między usługodawcą i usługobiorcą, w ramach którego następuje świadczenie wzajemne, przy czym wynagrodzenie otrzymane przez usługodawcę stanowi wartość faktycznie przekazaną w zamian za usługi świadczone na rzecz usługobiorcy”.

W związku z powyższym czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Natomiast, stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Wobec przytoczonych wyżej przepisów stwierdzić należy, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług wyłącznie wówczas, gdy dokonywane będą przez podmiot mający status podatnika, a dodatkowo działającego w takim charakterze w odniesieniu do danej transakcji. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy towarów lub świadczenia usług mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy.

Dla opodatkowania podatkiem od towarów i usług określonej czynności można uznać, że nie ma znaczenia, czy rodzaj takiej działalności został wymieniony jako główny przedmiot działalności. Status podatnika podatku od towarów i usług jest kategorią obiektywną, niezależną od tego, jakim zakresem objęta jest główna działalność.

Z opisu sprawy wynika, że są Państwo spółką akcyjną, zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Są Państwo spółką dominującą grupy kapitałowej (…) w rozumieniu przepisów Kodeksu spółek handlowych, do której zaliczają się spółki zajmujące się w ramach prowadzonej działalności operacyjnej przede wszystkim wytwarzaniem, obrotem i dystrybucją energii elektrycznej na rynku polskim.

W Grupie Kapitałowej w przeszłości wprowadzony został model biznesowy oparty na centralizacji niektórych operacji finansowych w odniesieniu do większości podmiotów należących do Grupy Kapitałowej. Przedmiotowa centralizacja, obok zawierania przez Państwa ze Spółkami grupy kapitałowej określonych transakcji finansowych, polega na skupieniu w Spółce funkcji, które mogłyby być wykonywane przez Spółki grupy kapitałowej samodzielnie i/lub z wykorzystaniem podmiotów trzecich i świadczeniu przez Państwa na rzecz Spółek grupy kapitałowej określonych usług, w tym mających na celu zastąpienie Spółkom grupy kapitałowej określonych funkcji i czynności. Celem było wprowadzenie modelu biznesowego, który zarówno byłby efektywny jak i powodował obniżenie kosztów operacyjnych i finansowania zarówno Państwa jak i Spółek grupy kapitałowej.

Powyższy model zakłada obsługę w zakresie dotyczącym produktów bankowych (w tym zarządzania płynnością finansową) obejmujących m.in.:

a. Zarządzanie rachunkami bankowymi

b. Finansowanie i wsparcie wewnątrzgrupowe:

i. pożyczki wewnątrzgrupowe,

ii. obligacje,

iii. gwarancje korporacyjne,

iv. poręczenia;

c. Udzielanie rekomendacji

d. Usługę wsparcia dla zarządzania przez Spółki GK produktami bankowymi.

W przedmiotowym zakresie wyróżniamy dwa rodzaje obligacji:

a. obligacje korporacyjne podmiotu z Grupy Kapitałowej, tzw. wewnątrzgrupowe. W przeszłości w Grupie Kapitałowej wdrożono możliwość wielokrotnego obejmowania do ustalonych limitów przez Państwa obligacji wewnątrzgrupowych emitowanych przez spółki z Grupy Kapitałowej: (…) oraz (…). i spółki od niej zależne ((…). i spółki od niej zależne zostały w przeszłości przejęte przez (…)).

Na moment złożenia wniosku za wyjątkiem (…), programy emisji obligacji wygasły, a obligacje zostały wykupione przez emitentów w terminie.

W związku ze zmianami dotyczącymi rynku finansowego, które miały miejsce głównie w trakcie 2019 r. zmianie uległ profil świadczeń oferowanych przez banki w programach emisji obligacji wewnątrzgrupowych spółek:

i. przed zmianami: banki pełniły rolę agenta ds. emisji, agenta ds. płatności i agenta dokumentacyjnego,

ii. po zmianach: rola banków sprowadza się obecnie do roli agenta/pośrednika pomiędzy Spółką GK (będącą emitentem, przygotowującą emisję obligacji i ponoszącą ryzyko przygotowania) a Wnioskodawcą, który za te obligacje płaci za pośrednictwem banku ustaloną cenę. Banki, które dotychczas były odpowiedzialne za obsługę emisji obligacji, stały się niechętne do pełnienia roli podmiotu uprawnionego do reprezentowania emitenta lub podmiotu prowadzącego ewidencję obligacji w myśl Ustawy zmieniającej z uwagi na zakres grzywien przewidziany w Ustawie zmieniającej.

Innymi słowy, ciężar aktywności został przeniesiony z banku na emitenta.

Zarówno przed, jak i po wspomnianych zmianach, Państwa rola była i jest bierna - ogranicza się wyłącznie do objęcia obligacji za wynagrodzeniem, które w przyszłości zostaną wykupione przez emitenta (Spółkę GK). Zakres obowiązków wymagany od emitenta jest realizowany w tym zakresie przez Spółkę GK, a nie przez Państwa. Nie wykluczają Państwo możliwości objęcia obligacji wewnątrzgrupowych w przyszłości.

b. obligacje korporacyjne podmiotu spoza Grupy Kapitałowej - polegają na inwestowaniu w podmioty spoza Grupy Kapitałowej, np. powiązane z bankami, przy czym bank/agent emisji może gwarantować inwestorowi ochronę kapitału w razie niewypłacalności emitenta. Inwestycja w tego rodzaju obligacje, tzn. emitowane przez podmioty spoza Grupy Kapitałowej rozważana jest w związku z sytuacją, która zaistniała w trakcie pandemii. Z uwagi na nadpłynność sektora bankowego, warunki banków w zakresie lokat, były w Państwa ocenie mało atrakcyjne lub w większości przypadków lokaty w ogóle nie były oferowane przez banki i/lub nie kwotowano ich warunków. Spowodowane to było m.in. niskim poziomem stóp procentowych WIBOR itp. Przykładowo w trakcie pandemii rozważali Państwo ulokowanie nadwyżki posiadanych środków finansowych w obligacje spółek zależnych banków, przy czym banki pełniłyby rolę gwaranta.

Przedmiotem Państwa zapytania są obligacje podmiotu z Grupy Kapitałowej, tzw. wewnątrzgrupowe, oraz obligacje korporacyjne podmiotu spoza Grupy Kapitałowej. Zgodnie z definicją, obligacje są dłużnym instrumentem finansowym (papier wartościowy), w którym jedna strona, zwana emitentem obligacji, stwierdza, że jest dłużnikiem drugiej strony, zwanej obligatariuszem. Innymi słowy obligacje umożliwiają finansowanie wydatków emitentów jednocześnie stanowiąc sposób na pomnożenie środków, którymi dysponuje właściciel obligacji.

W obu przypadkach celem jest ulokowanie środków, którymi dysponuje Spółka. Niemniej w przypadku tzw. obligacji wewnątrzgrupowych, od strony Spółki GK dodatkowo umożliwia to pozyskanie środków na wydatki danej Spółki GK. Obie powyższe kwestie mają/mogą mieć wpływ na kwestie związane z zarządzaniem długiem w Grupie Kapitałowej.

Nie dokonują Państwo/nie będą dokonywali dalszej odsprzedaży obligacji.

Ani Państwo ani Spółki GK, które dotychczas były stroną obligacji wewnątrzgrupowych wskazane we wniosku nie prowadzą/nie prowadziły działalności maklerskiej. W zakresie prowadzenia działalności maklerskiej w Grupie Kapitałowej istnieje do tego wyspecjalizowany podmiot, niemniej przedmiotowy wniosek nie dotyczy sytuacji objęcia przez Spółkę obligacji podmiotu z Grupy Kapitałowej prowadzącego profesjonalnie działalność maklerską (posiadającego do tego stosowne koncesje itp.).

Państwa wątpliwości dotyczą uznania Państwa za podatnika podatku VAT w związku z uzyskaniem wynagrodzenia z tytułu objętych obligacji.

W odniesieniu do powyższych kwestii wskazać należy, że stosownie do art. 3 ust. 1 lit. a ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o obrocie instrumentami finansowymi (Dz. U. z 2022 r. poz. 1550 ze zm.),

przez papiery wartościowe rozumie się akcje, prawa poboru w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 15 września 2000 r. - Kodeks spółek handlowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 1526 i 2320, z 2021 r. poz. 2052 oraz z 2022 r. poz. 807), prawa do akcji, warranty subskrypcyjne, kwity depozytowe, obligacje, listy zastawne, certyfikaty inwestycyjne i inne zbywalne papiery wartościowe, w tym inkorporujące prawa majątkowe odpowiadające prawom wynikającym z akcji lub z zaciągnięcia długu, wyemitowane na podstawie właściwych przepisów prawa polskiego lub obcego.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 stycznia 2015 r. o obligacjach (Dz. U. z 2022 r. poz. 454 ze zm.),

obligacja jest papierem wartościowym emitowanym w serii, w którym emitent stwierdza, że jest dłużnikiem właściciela obligacji, zwanego dalej „obligatariuszem”, i zobowiązuje się wobec niego do spełnienia określonego świadczenia.

Jak wynika z art. 5 ust. 1 ww. ustawy o obligacjach,

Świadczenia wynikające z obligacji, sposób ich realizacji oraz związane z nimi prawa i obowiązki emitenta i obligatariuszy określają warunki emisji.

Z powyżej cytowanej definicji wynika, że obligacje, są to papiery wartościowe o charakterze dłużnym. Dłużny papier wartościowy oznacza papier wartościowy wyemitowany na podstawie właściwego aktu prawnego, w którym emitent wyraża zobowiązanie do zapłaty właścicielowi dłużnego papieru wartościowego należności głównej i należności ubocznej (odsetek). Zatem nabycie obligacji, dla sprzedawcy, emitenta tych papierów wartościowych stanowi formę pozyskania kapitału, w zamian za którą nabywca otrzyma wynagrodzenie (odsetki).

Zatem czynność nabycia obligacji mieści się w definicji usług zawartej w art. 8 ust. 1 ustawy. W takiej sytuacji będzie można bowiem zidentyfikować beneficjenta świadczenia wykonanego przez nabywcę obligacji, którym będzie jej emitent, mogący korzystać z kapitału udostępnionego mu przez nabywcę papieru wartościowego. Ponadto usługa będzie miała charakter odpłatny, z uwagi na to, że nabywca wraz z nabyciem dłużnego papieru wartościowego zachowuje prawo do wypłaty wynagrodzenia. Ponadto nabywca może swobodnie dysponować posiadanym papierem wartościowym, tj. może w dniu wykupu zrealizować wynikające z niego prawa, odzyskując tym samym udostępnione emitentowi środki pieniężne wraz z nadwyżką będącą wynagrodzeniem w postaci odsetek, bądź też, nie czekając do dnia wykupu, sprzedać instrument finansowy na rynku wtórnym, po cenie zaakceptowanej przez kontrahenta. Zatem nabywca obligacji - obligatariusz wyświadczy usługę w postaci udostępnienia kapitału, w zamian za którą w ostatecznym rozrachunku zachowuje prawo do wypłaty wynagrodzenia w formie odsetek. W tym kontekście nabycie obligacji może stanowić usługę w rozumieniu art. 8 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Jednakże jak już wskazano, aby faktycznie zaistniało opodatkowanie danej czynności konieczne jest, aby czynność podlegającą opodatkowaniu wykonał podmiot, który dokonując tej czynności będzie działał jako podatnik, w rozumieniu cyt. art. 15 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy zauważyć, że odnośnie uznania za podatnika podatku od towarów i usług podmiotu lokującego kapitał w obligacje wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z dnia 6 lutego 1997 r., w sprawie C-80/95 Harnas & Helm, w której wskazał, że „(…) nabycie na własność i posiadanie obligacji, które nie służą innej działalności przedsiębiorstwa oraz otrzymywanie z tego tytułu dochodu nie stanowi działalności gospodarczej, która przyznaje wykonawcy tych czynności status podatnika. W konsekwencji działalność posiadacza obligacji może być zdefiniowana jako forma lokaty kapitału mieszcząca się w pojęciu zwykłego zarządzania majątkiem i jeśli generuje ona dochód w postaci odsetek, to wynikają one ze zwykłego posiadania obligacji. Jednakże nie mogą być one uważane za wynagrodzenie w zamian za dokonanie czynności lub wykonywanie działalności gospodarczej przez tego, kto takie odsetki otrzymuje.”

Z okoliczności przedstawionych we wniosku wynika, że nabywali/nabywają Państwo obligacje w celu lokowania środków, którymi dysponuje Spółka. Nie dokonują/nie będą dokonywać Państwo dalszej odsprzedaży obligacji. Nie prowadzą Państwo działalności maklerskiej.

Analiza przedstawionych okoliczności oraz powołanych przepisów prawa i orzecznictwa w tym zakresie prowadzi do stwierdzenia, że nie działają/nie będą Państwo działać jako podatnik podatku VAT z tytułu czynności nabywania obligacji wewnątrzgrupowych oraz korporacyjnych. Jak Państwo wskazali, nabywają Państwo obligacje w celu lokowania wolnych środków pieniężnych na własne potrzeby. W przedmiotowej sprawie nie występują przesłanki do uznania, że w transakcji nabycia obligacji działają Państwo w sposób profesjonalny, zorganizowany i ciągły wskazujący na działanie w charakterze podatnika podatku od towarów i usług. Zatem otrzymane wynagrodzenie w postaci odsetek lub dyskonta od obligacji nie stanowi/nie będzie stanowić czynności podlegającej opodatkowaniu.

W konsekwencji, nie działają/nie będą Państwo działać jako podatnik VAT w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy w odniesieniu do czynności obejmowania wskazanych obligacji.

Tym samym Państwa stanowisko należy uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Wydając przedmiotową interpretację Organ oparł się na informacjach zawartych w opisie stanu faktycznego/zdarzenia przyszłego, tj. przedstawionej przez Państwa informacji: „W obu przypadkach celem jest ulokowanie środków, którymi dysponuje Spółka.”

W konsekwencji w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, bądź celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan faktyczny, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych. Ponadto, w sytuacji zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Państwa i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym oraz zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji indywidualnej.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego / zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (`(...)`). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).