Wnioskodawca, spółka Sp. z o.o. sp. k., zajmująca się działalnością w zakresie oprogramowania, planuje sprzedaż swojego przedsiębiorstwa na rzecz potencjalnego inwestora (Nabywcy). Transakcja obejmie przeniesienie na Nabywcę wszystkich składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, w tym m.in. środków trwałych, praw z umów najmu, wierzytelności, środków pieniężnych, praw autorskich, umów z kontrahentami oraz przejęcie pracowników. Wnioskodawca nie planuje wyłączenia żadnego elementu z przedmiotu transakcji. Organ podatkowy uznał, że w przedstawionym stanie faktycznym przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55 Kodeksu cywilnego, a zatem zbycie tego przedsiębiorstwa nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex
Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.
Rozpocznij bezpłatny okres próbnySzanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.
1 lipca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 29 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy uznania zorganizowanego zespołu składników materialnych i niematerialnych za przedsiębiorstwo i wyłączenia czynności sprzedaży tych składników z opodatkowania podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy.
Treść wniosku jest następująca:
Sp. z o.o. sp. k. („Wnioskodawca”, „Zbywca”) jest spółką utworzoną w 2020 roku, zarejestrowaną jako czynny podatnik podatku od towarów i usług z siedzibą w Polsce, podlegającą nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu w Polsce. Przeważającym przedmiotem działalności Wnioskodawcy jest działalność związana z oprogramowaniem. Zakres działalności Wnioskodawcy obejmuje w szczególności sprzedaż usług informatycznych z zakresu technologii Big Data, wdrażanie rozwiązań chmurowych i platform do zaawansowanej analizy danych oraz uczenia maszynowego.
Ponadto, zgodnie z przedmiotem działalności wskazanym w rejestrze Krajowego Rejestru Sądowego, Wnioskodawca prowadzi też działalność operacyjną w następującym zakresie:
a) działalność związana z doradztwem w zakresie informatyki,
b) działalność związana z zarządzaniem urządzeniami informatycznymi,
c) pozostała działalność usługowa w zakresie technologii informatycznych i komputerowych,
d) pozostałe pozaszkolne formy edukacji.
Wnioskodawca prowadzi obecnie negocjacje z potencjalnym inwestorem („Nabywca”), który zainteresowany jest nabyciem przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. Wnioskodawca planuje zatem dokonać sprzedaży przedsiębiorstwa, stanowiącego zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczony do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 551 Ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny („kc”). W tym celu Wnioskodawca zamierza zawrzeć z Nabywcą umowę sprzedaży przedsiębiorstwa („Umowa Sprzedaży”, „Transakcja”).
W ramach Transakcji planowane jest przeniesienie na Nabywcę wszystkich składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, obejmujących w szczególności:
‒ środki trwałe w postaci sprzętu komputerowego wraz z oprogramowaniem operacyjnym oraz biurowym oraz pojazdu samochodowego,
‒ prawa wynikające z umów najmu biura na siedzibę przy ul. (…) w (…),
‒ wierzytelności wynikające z umów zawartych przez Zbywcę przed dniem Transakcji,
‒ środki pieniężne zgromadzone w kasie i na rachunkach bankowych Zbywcy,
‒ należności powstałe przed dniem przeniesienia składników materialnych i niematerialnych składających się na przedmiot Transakcji,
‒ zobowiązania powstałe przed dniem przeniesienia składników materialnych i niematerialnych składających się na przedmiot Transakcji,
‒ majątkowe prawa autorskie oraz licencje do utworów i programów komputerowych stworzonych przez pracowników i współpracowników Wnioskodawcy do dnia przeniesienia składników materialnych i niematerialnych składających się na przedmiot Transakcji,
‒ umowy obowiązujące Wnioskodawcę w momencie Transakcji, w szczególności umowy najmu, umowy na usługi telekomunikacyjne, umowy z dostawcami i partnerami, umowy o świadczenie usług informatycznych z klientami oraz konsultantami. Wnioskodawca prowadzi obecnie proces uzyskiwania niezbędnych zgód kontrahentów pozwalających na przeniesienie przedmiotowych umów na Nabywcę,
‒ tajemnice przedsiębiorstwa Wnioskodawcy,
‒ księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę.
W wyniku Transakcji po stronie Nabywcy powstanie goodwill (wartość firmy).
Jednocześnie przedmiot Transakcji obejmować będzie przejęcie przez Nabywcę pracowników Wnioskodawcy, co oznacza, że na skutek Transakcji dojdzie do przejścia zakładu pracy lub jego części na innego pracodawcę w rozumieniu art. 231 Ustawy z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (Dz. U. z 2020 r., poz. 1320 t.j., „kp”).
Wnioskodawca nie planuje wyłączenia lub ograniczenia zakresu przedmiotowego planowanej Transakcji, tj. Transakcja obejmować powinna całe przedsiębiorstwo Wnioskodawcy. Jeżeli jakiekolwiek składniki majątkowe zostaną wyłączone z przedmiotu Transakcji to wynikałoby to wprost z przepisów prawa powszechnie obowiązującego lub z umów. Innymi słowy, jakiekolwiek wyłączenia lub ograniczenia dotyczące zakresu przedmiotowej transakcji nie mają mieć swojego źródła na przykład w zmianie decyzji biznesowej Wnioskodawcy i Nabywcy, lecz będą zależały wyłącznie od czynników zewnętrznych.
W następstwie dokonanej Transakcji działalność gospodarcza prowadzona dotychczas przez Wnioskodawcę zostanie co do zasady zaprzestana, a spółka Wnioskodawcy ulegnie docelowo rozwiązaniu. Nabywca natomiast będzie kontynuował działalność Zbywcy w sposób nieprzerwany i ciągły, przejmując całość zadań gospodarczych prowadzonych dotychczas przez Wnioskodawcę. Nabywca będzie kontynuował działalność przy wykorzystaniu tego samego zespołu składników materialnych i niematerialnych oraz pracowników Wnioskodawcy, bez konieczności angażowania jakichkolwiek dodatkowych składników majątkowych.
1. Zdaniem Wnioskodawcy, opisany w zdarzeniu przyszłym przedmiot Transakcji stanowić będzie na moment sprzedaży przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT.
2. Zdaniem Wnioskodawcy, Transakcja będzie wyłączona z opodatkowania podatkiem VAT na podstawie art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT.
UZASADNIENIE STANOWISKA WNIOSKODAWCY
Ad. 1.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 Ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają:
odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;
eksport towarów;
import towarów na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;
wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Stosownie do art. 2 pkt 6 Ustawy o VAT przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. W myśl art. 7 ust. 1 Ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Jednocześnie art. 6 Ustawy o VAT zawiera wyłączenia przedmiotowe określonych czynności, które, pomimo że stanowią odpłatną dostawę towarów lub odpłatne świadczenie usług, to jednak nie podlegają opodatkowaniu VAT. W szczególności, art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT, stanowi, że przepisów Ustawy o VAT nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Pomimo że przepisy Ustawy o VAT nie określają rozumienia pojęcia „transakcji zbycia”, to uwzględniając jednak zakres przedmiotowy Ustawy o VAT, w ocenie Wnioskodawcy zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa oznacza w istocie wszelkie czynności, na skutek których dochodzi do przeniesienia prawa do rozporządzania przedmiotem tych czynności jak właściciel, w szczególności sprzedaż, zamiana, darowizna, nieodpłatne przekazanie czy przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego (aport). Wskazane powyżej szerokie rozumienie pojęcia „transakcji zbycia” znajduje potwierdzenie również w interpretacjach organów podatkowych, m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 21 kwietnia 2022 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.68.2022.3.MŻ.
Z uwagi na powyższe, w celu ustalenia opodatkowania VAT Transakcji przedstawionej przez Wnioskodawcę w opisie zdarzenia przyszłego, kluczowe znaczenie będzie miała ocena zbywanego zespołu składników materialnych i niematerialnych z perspektywy jego kwalifikacji jako przedsiębiorstwa.
Przepisy prawa zawarte w Ustawie o VAT nie definiują pojęcia „przedsiębiorstwa”. Zarówno w orzecznictwie sądów administracyjnych, jak i interpretacjach organów podatkowych jednolite jest natomiast stanowisko co do tego, że dla potrzeb Ustawy o VAT należy przyjąć rozumienie tego pojęcia zgodnie z definicją zawartą w art. 551 kc.
Przykładowo, w prawomocnym wyroku z 29 września 2017 r., sygn III SA/Wa 2260/16 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie podkreślił, że „przepisy ustawy o podatku VAT nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb regulacji podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 551 Kodeksu cywilnego. Zgodnie z tym przepisem, przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej”. Na jednolitą linię interpretacyjną sądów administracyjnych w tym zakresie wskazał również Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 19 stycznia 2012 r., II FSK 1662/10: „tak doktryna, jak i orzecznictwo sądów administracyjnych, wypracowały jednolity pogląd, iż na potrzeby przepisów ustaw podatkowych należy stosować definicję przedsiębiorstwa zawartą w art. 551 k.c.”.
Powyższe stanowisko co do stosowania definicji „przedsiębiorstwa” w rozumieniu art. 551 kc dla potrzeb Ustawy o VAT jest również w pełni akceptowane w interpretacjach organów podatkowych, m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 kwietnia 2018 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.61.2018.3.ASZ stwierdzono, że: „(`(...)`) przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”. Dlatego też, dla potrzeb przepisów ustaw podatkowych należy posłużyć się definicją sformułowaną w art. 551 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. - Kodeks cywilny”.
Zgodnie z definicją sformułowaną w art. 551 kc przedsiębiorstwo stanowi zorganizowany zespół składników materialnych i niematerialnych przeznaczonych do prowadzenia działalności gospodarczej. Obejmuje ono w szczególności:
a) oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
b) własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
c) prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
d) wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
e) koncesje, licencje i zezwolenia;
f) patenty i inne prawa własności przemysłowej;
g) majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
h) tajemnice przedsiębiorstwa;
i) księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Jednocześnie, w myśl art. 552 kc czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.
Wnioskodawca wskazuje, że art. 551 kc określa jedynie przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W związku z tym, że nie jest to katalog zamknięty, analizę, czy dany zespół składników materialnych i niematerialnych stanowi przedsiębiorstwo, należy - w ocenie Wnioskodawcy - przeprowadzić każdorazowo, w szczególności w odniesieniu do specyfiki danego rodzaju działalności, do którego przedsiębiorstwo jest wykorzystywane. Funkcje, które spełnia przedsiębiorstwo w ramach danej działalności gospodarczej determinują bowiem zakres składników niezbędnych w celu wykonywania danych zadań w oparciu o to przedsiębiorstwo.
Powyższe znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach organów podatkowych, m.in. w interpretacji z 26 lipca 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.349.2021.1.SK, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że: „zespół składników materialnych i niematerialnych składających się na zorganizowaną masę należy analizować pod kątem ich funkcjonalnego połączenia, tj. przeznaczenia do wykonywania określonych zadań gospodarczych, specyficznych dla danego rodzaju działalności”.
Podobne stanowisko Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przedstawił w interpretacji indywidualnej z 6 maja 2022 r. 0111-KDIB3-2.4012.130.2022.1.MD podkreślając, że: „Przedsiębiorstwo, jako przedmiot zbycia, musi stanowić całość pod względem organizacyjnym i funkcjonalnym. Składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie zbiorze pewnych elementów, których jedyną cechą wspólną jest własność jednego podmiotu gospodarczego. Istotne jest, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami tak, żeby przekazana masa mogła posłużyć kontynuowaniu określonej działalności gospodarczej”.
Aby zatem, w rozumieniu przepisów podatkowych, określony zespół składników mógł zostać zakwalifikowany jako przedsiębiorstwo, nie jest wystarczające jakiekolwiek zorganizowanie masy majątkowej - musi się ona odznaczać pełną odrębnością, niezbędną do samodzielnego funkcjonowania w obrocie gospodarczym. Transakcja mająca za przedmiot zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce jedynie wówczas, gdy wymienione w art. 551 Kodeksu cywilnego elementy (o ile występują w danym stanie faktycznym), zostaną przekazane nabywcy.
Należy podkreślić, że na gruncie przytaczanego przepisu, istnieje możliwość umownego wyłączenia pewnych elementów z transakcji zbycia przedsiębiorstwa, ale tylko wówczas, gdy elementy te nie mają istotnego znaczenia dla funkcjonowania przedsiębiorstwa. W przeciwnym wypadku, danej transakcji nie można uznać za zbycie przedsiębiorstwa.
Powyższe znajduje potwierdzenie również w:
‒ interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 7 lutego 2022 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.948.2021.1.ASZ;
‒ interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 lipca 2021 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.250.2021.1.RD;
‒ interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 28 października 2021 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.595.2021.3.MK.
Podobnie, na warunek funkcjonalności zbywanego zespołu składników materialnych i niematerialnych wskazuje się także w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, m.in. w wyroku z 10 listopada 2011 r. w sprawie C-444/10 TSUE podkreślił, że: „stwierdzenie, iż nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 5 ust. 8 szóstej dyrektywy 77/388 w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej”.
Jednocześnie, funkcjonalność danego zespołu składników materialnych i niematerialnych stanowiąca przedsiębiorstwo powinna być na tyle znacząca, aby umożliwiała kontynuowanie określonej działalności gospodarczej, bez potrzeby angażowania w tym celu dodatkowych składników majątkowych.
Stanowisko to znajduje potwierdzenie również w interpretacjach organów podatkowych, m.in. w interpretacji Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 25 maja 2019 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.154.2019.2.MD, zgodnie z którą: „zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy cały majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. O tym, czy doszło do wyodrębnienia przedsiębiorstwa, decyduje pełen zakres zbywanego majątku, praw i zobowiązań; wyodrębnienie to musi dotyczyć przedsiębiorstwa jako całości. Nie może ono obejmować dowolnej części danego przedsiębiorstwa, żeby można było uznać, że doszło do powstania zespołu składników, które mogłyby stanowić niezależne przedsiębiorstwo.
Ponadto, jak wskazano powyżej, decydujące jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, umożliwiające kontynuowanie określonej działalności gospodarczej”.
Powyższe stanowisko znajduje potwierdzenie również w:
‒ interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 4 listopada 2020 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.606.2020.2.WL;
‒ interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 12 marca 2020 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.21.2020.2.PRM;
‒ interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 8 stycznia 2020 r., sygn. 0113-KDIPT1-3.4012.678.2019.3.MK.
Odnosząc powyższe do przedstawionego zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca wskazuje, że w ramach planowanej Transakcji zamierza dokonać zbycia na rzecz Nabywcy wszystkich składników materialnych i niematerialnych, stanowiących przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 kc, przy pomocy którego prowadzi dotychczasową działalność gospodarczą w zakresie związanym z oprogramowaniem oraz w szczególności sprzedaży usług informatycznych z zakresu technologii Big Data, wdrażania rozwiązań chmurowych i MLOPS. W ramach Transakcji planowane jest bowiem przeniesienie na Nabywcę wszystkich składników materialnych i niematerialnych wchodzących w skład przedsiębiorstwa Wnioskodawcy, obejmujących w szczególności:
‒ środki trwałe w postaci sprzętu komputerowego wraz z oprogramowaniem operacyjnym i biurowym oraz pojazdu samochodowego,
‒ prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości,
‒ wierzytelności wynikające z umów zawartych przez Zbywcę przed dniem Transakcji, środki pieniężne zgromadzone w kasie i na rachunkach bankowych Zbywcy, należności powstałe przed dniem przeniesienia składników materialnych i niematerialnych składających się na przedmiot Transakcji,
‒ zobowiązania powstałe przed dniem przeniesienia składników materialnych i niematerialnych składających się na przedmiot Transakcji,
‒ majątkowe prawa autorskie oraz licencje do utworów i programów komputerowych stworzonych przez pracowników i współpracowników Wnioskodawcy do dnia przeniesienia składników materialnych i niematerialnych składających się na przedmiot Transakcji,
‒ umowy obowiązujące Wnioskodawcę w momencie Transakcji, w szczególności umowy najmu, umowy na usługi telekomunikacyjne, umowy z dostawcami i partnerami, umowy o świadczenie usług informatycznych z klientami oraz konsultantami. Wnioskodawca prowadzi obecnie proces uzyskiwania niezbędnych zgód kontrahentów pozwalających na przeniesienie przedmiotowych umów na Nabywcę,
‒ tajemnice przedsiębiorstwa Wnioskodawcy,
‒ księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę.
Wnioskodawca nie zamierza wyłączyć z Transakcji żadnego elementu składającego się na przedsiębiorstwo Wnioskodawcy. Jak wskazano w opisie zdarzenia przyszłego, jedyną okolicznością wyłączającą jakikolwiek składnik majątkowy z przedmiotu Transakcji mogą być przepisy prawa powszechnie obowiązującego lub treść danej umowy cywilnoprawnej - na ten moment Wnioskodawca nie przewiduje jednak takich przypadków.
Ponadto, jak wskazano w przytoczonych powyżej interpretacjach indywidualnych, samo wyłączenie danego składnika majątkowego z przedmiotu transakcji nie powoduje automatycznie, iż nie mamy do czynienia ze sprzedażą przedsiębiorstwa, jeżeli ten wyłączony składnik nie jest niezbędny do prowadzenia działalności gospodarczej za pomocą tego przedsiębiorstwa.
W efekcie, intencją Wnioskodawcy jest zbycie całości składników majątkowych swojego przedsiębiorstwa, a zatem zdaniem Wnioskodawcy dojdzie do sprzedaży przedsiębiorstwa, a nie jego zorganizowanej części w rozumieniu art. 2 pkt 27e Ustawy o VAT. Wnioskodawca nie będzie bowiem podejmował żadnych kroków, by przed Transakcją wyodrębnić część swojej działalności gospodarczej w ramach wewnętrznej organizacji (nie będzie zatem miało miejsce wyodrębnienie organizacyjne, finansowe i funkcjonalne, gdyż nie jest to konieczne w przypadku zbycia całości przedsiębiorstwa).
Po dokonaniu Transakcji zespół składników materialnych i niematerialnych składający się na przedmiot Transakcji będzie stanowił całość pod względem funkcjonalnym i organizacyjnym, umożliwiając Nabywcy kontynuowanie działalności gospodarczej w zakresie prowadzonym dotychczas przez Zbywcę (Nabywca może również ją rozszerzyć w celu dalszego rozwoju biznesowego swojej organizacji). Jednocześnie Nabywca nie będzie co do zasady zobowiązany do angażowania dodatkowych składników majątkowych, aby móc tę działalność prowadzić. Składniki materialne i niematerialne, sprowadzające się w szczególności do własności ruchomości, praw wynikających z umów najmu i dzierżawy nieruchomości, wierzytelności, środków pieniężnych, jak również pracownicy Wnioskodawcy będą bowiem wystarczającym zespołem składników, przy pomocy którego Nabywca będzie mógł kontynuować działalność w zakresie oprogramowania, sprzedaży usług informatycznych z zakresu technologii Big Data, wdrażania rozwiązań chmurowych i platform do zaawansowanej analizy danych oraz uczenia maszynowego.
Szczególną uwagę Wnioskodawca pragnie zwrócić na przejście na rzecz Nabywcy pracowników oraz osób fizycznych świadczących usługi na rzecz Wnioskodawcy na podstawie umów innych niż umowy o pracę. Specyfika prowadzonej działalności gospodarczej w branży informatycznej polega na kluczowym znaczeniu kompetencji pracowników bądź osób współpracujących z danym podmiotem. Wartość przedsiębiorstwa Wnioskodawcy opiera się bowiem przede wszystkim na know-how i autorskich prawach majątkowych wypracowywanych przez pracowników i współpracowników Wnioskodawcy oraz przenoszonych na rzecz Wnioskodawcy w ramach umów zawartych z pracownikami i współpracownikami.
Jak podkreśla Wnioskodawca, w ramach Transakcji pracownicy oraz współpracownicy staną się odpowiednio pracownikami bądź współpracownikami Nabywcy, co dowodzi, iż Transakcja oprócz środków trwałych, umów najmu itp. będzie obejmować kluczowe aktywa z perspektywy Nabywcy, tj. know-how obecnych pracowników i współpracowników Wnioskodawcy. Zdaniem Wnioskodawcy, jest to istotny argument za uznaniem Transakcji za przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT w związku z art. 551 kc.
Analiza przedstawionej w opisie zdarzenia przyszłego Transakcji w kontekście wskazanych wyżej regulacji, w ocenie Wnioskodawcy jednoznacznie prowadzi do wniosku, że zespół składników materialnych i niematerialnych składających się na przedmiot Transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT w związku z art. 551 kc. Przedmiot Transakcji obejmuje bowiem całość składników majątkowych, przy pomocy których Wnioskodawca prowadził dotychczasową działalność gospodarczą.
Związki funkcjonalne pomiędzy poszczególnymi składnikami zostaną zatem zachowane również po dokonaniu Transakcji, co oznacza, że Nabywca, przy ich wykorzystaniu, będzie mógł kontynuować działalność w takim samym zakresie, co Wnioskodawca.
Ad. 2.
Zgodnie ze stanowiskiem Wnioskodawcy przedstawionym w uzasadnieniu do pytania nr 1 niniejszego wniosku, zespół składników materialnych i niematerialnych składających się na przedmiot Transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 551 kc.
Wobec powyższego, w ocenie Wnioskodawcy przedmiotowa Transakcja nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług jako transakcja zbycia przedsiębiorstwa, stosownie do art. 6 pkt 1 Ustawy o VAT.
Takie stanowisko znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach podatkowych, m.in. w:
‒ Interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 13 lipca 2021 r., sygn. 0114-KDIP1-2.4012.250.2021.1.RD;
‒ Interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 26 lipca 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-1.4012.349.2021.1 SK;
‒ Interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z 19 stycznia 2018 r., sygn. 0111-KDIB3-2.4012.771.2017.1.ASZ.
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.):
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy,
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Jednocześnie na mocy art. 6 pkt 1 ustawy:
Przepisów ustawy nie stosuje się do transakcji zbycia przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa.
Zatem, w przypadku, gdy przedmiotem transakcji jest zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa, czynność ta nie podlega przepisom ustawy o podatku od towarów i usług.
Pojęcie „transakcja zbycia” należy rozumieć w sposób zbliżony do terminu „dostawy towarów” w ujęciu art. 7 ust. 1 ustawy, tzn. „zbycie” obejmuje wszelkie czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel, np. sprzedaż, zamianę, darowiznę, przeniesienie własności w formie wkładu niepieniężnego, czyli aportu.
Ze względu na szczególny charakter przepisu art. 6 pkt 1 ustawy, powinien on być interpretowany ściśle, co oznacza, że ma zastosowanie wyłącznie w przypadku zbycia (a zatem wszelkich czynności, w ramach których następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel) przedsiębiorstwa (w rozumieniu Kodeksu cywilnego) lub zorganizowanej jego części, zdefiniowanej w art. 2 pkt 27e ustawy.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji „przedsiębiorstwa”, zatem dla potrzeb przepisów podatkowych należy stosować definicję zawartą w art. 551 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r., poz. 1740 ze zm.), zgodnie z którym:
Przedsiębiorstwo jest zorganizowanym zespołem składników niematerialnych i materialnych przeznaczonym do prowadzenia działalności gospodarczej.
Obejmuje ono w szczególności:
1. oznaczenie indywidualizujące przedsiębiorstwo lub jego wyodrębnione części (nazwa przedsiębiorstwa);
2. własność nieruchomości lub ruchomości, w tym urządzeń, materiałów, towarów i wyrobów, oraz inne prawa rzeczowe do nieruchomości lub ruchomości;
3. prawa wynikające z umów najmu i dzierżawy nieruchomości lub ruchomości oraz prawa do korzystania z nieruchomości lub ruchomości wynikające z innych stosunków prawnych;
4. wierzytelności, prawa z papierów wartościowych i środki pieniężne;
5. koncesje, licencje i zezwolenia;
6. patenty i inne prawa własności przemysłowej;
7. majątkowe prawa autorskie i majątkowe prawa pokrewne;
8. tajemnice przedsiębiorstwa;
9. księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej.
Sformułowanie zawarte w zacytowanym art. 55¹ Kodeksu cywilnego „obejmuje ono w szczególności”, pozwala uznać, że definicja wymienia tylko przykładowe elementy przedsiębiorstwa. W rezultacie przedsiębiorstwo może obejmować także inne, niewymienione w tym przepisie składniki, jak również może składać się z niektórych tylko elementów wyliczenia zawartego w art. 55¹ Kodeksu cywilnego.
Kluczowym dla uznania, że przedmiot transakcji stanowi przedsiębiorstwo w rozumieniu art. 55¹ Kodeksu cywilnego (a co za tym idzie, ustawy o VAT) jest więc to, że stanowi on „zespół” składników materialnych i niematerialnych o cechach „zorganizowania” oraz „przeznaczenia do prowadzenia działalności gospodarczej”.
Potwierdza to art. 55² Kodeksu cywilnego, zgodnie z którym:
Czynność prawna mająca za przedmiot przedsiębiorstwo obejmuje wszystko, co wchodzi w skład przedsiębiorstwa, chyba że co innego wynika z treści czynności prawnej albo z przepisów szczególnych.
Przedsiębiorstwo jest nie tylko sumą składników materialnych i niematerialnych, lecz ich zorganizowanym zespołem, tzn. składniki te powinny pozostawać ze sobą we wzajemnych relacjach w ten sposób, że można mówić o nich jako o zespole, a nie tylko o zbiorze pewnych elementów. „Czynnikiem konstytuującym przedsiębiorstwo w znaczeniu przedmiotowym jest występowanie elementu organizacji oraz funkcjonalnego powiązania różnorodnych jego składników, umożliwiających traktowanie przedsiębiorstwa jako pewnej całości” - wyrok NSA z 27 marca 2008 r. (sygn. II FSK 1896/11).
Przy ocenie, czy składniki majątku powinny być uznane za przedsiębiorstwo, o którym mowa w art. 6 pkt 1 ustawy uwzględnić ponadto należy następujące okoliczności:
1. zamiar kontynuowania przez nabywcę działalności prowadzonej dotychczas przez zbywcę przy pomocy składników majątkowych będących przedmiotem transakcji oraz
2. faktyczną możliwość kontynuowania tej działalności w oparciu o składniki będące przedmiotem transakcji.
Wskazanej oceny należy dokonać na moment przeprowadzenia transakcji.
O tym, czy nastąpiło zbycie przedsiębiorstwa lub zorganizowanej części przedsiębiorstwa decydują każdorazowo okoliczności faktyczne związane z konkretną transakcją. Podatnik obowiązany jest do prawidłowego określenia przedmiotu opodatkowania, co wiąże się z koniecznością prawidłowego zdefiniowania dokonywanej czynności. Aby zatem ocenić czy w danej, konkretnej sytuacji mamy do czynienia ze zbyciem przedsiębiorstwa, należy dokładnie przeanalizować zarówno to, jakie składniki majątku będą przedmiotem transakcji, ale także czy istniejące między nimi funkcjonalne zależności pozwolą na kontynuowanie działalności zbywanego przedsiębiorstwa. Przy dokonaniu tej analizy pomocne, a czasami nawet niezbędne mogą okazać się orzeczenia TSUE.
W zakresie braku obowiązku opodatkowania czynności zbycia przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w wyroku z 27 listopada 2003 r. sprawa C-497/01, Zita Modes Sarl, w którym stwierdził, że celem ww. opcji jest uproszczenie rozliczeń związanych z przeniesieniem majątku przedsiębiorstwa lub jego części, bądź wniesieniem ich aportem. W wyroku tym przyjęto, że jeżeli państwo członkowskie wprowadziło do swojego systemu VAT opcję zawartą w pierwszym zdaniu art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy uznając, że w przypadku wydania całości majątku nie ma miejsca dostawa towarów w rozumieniu regulacji VAT, to zasada ta ma zastosowanie - nie wyłączając możliwości ograniczenia jej stosowania do okoliczności zawartych w zdaniu drugim tego samego paragrafu - do każdego wydania przedsiębiorstwa lub samodzielnej części przedsiębiorstwa, włączając składniki materialne i niematerialne, które łącznie stanowią przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa, mogącego samodzielnie prowadzić działalność gospodarczą. Nabywca musi jednak wyrazić zamiar dalszego prowadzenia nabytego przedsiębiorstwa lub jego części, a nie jego bezpośredniej likwidacji i sprzedaży zapasów. TSUE wskazał, że biorąc pod uwagę cel dyrektywy, pojęcia w niej użyte powinny być interpretowane w sposób jednolity i niezależny (autonomiczny), uwzględniając kontekst i cel regulacji. W wyroku tym, dokonując wykładni funkcjonalnej art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy, TSUE uznał, że celem wyłączenia zbycia przedsiębiorstwa z opodatkowania jest zapewnienie neutralności podatkowej takiej czynności, która obciążając stronę istotnym zobowiązaniem podatkowym i tak rodziłaby prawo do odliczenia lub zwrotu podatku naliczonego. Trybunał podkreślił, że przeniesienie, o jakim mowa w art. 19 Dyrektywy 2006/112/WE, dotyczy między innymi części przedsiębiorstwa, a istotne znaczenie ma funkcjonalne powiązanie składników majątkowych umożliwiające realizację określonego zadania gospodarczego.
W wyroku z 10 listopada 2011 r., w sprawie C-444/10 Finanzamt Ludenscheid przeciwko Christel Schriever, TSUE wywiódł, że regulacja art. 5 (8) VI Dyrektywy Rady (obecnie art. 19 Dyrektywy 112) obejmuje przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części, w tym składników materialnych i ewentualnie niematerialnych, łącznie składających się na przedsiębiorstwo lub część przedsiębiorstwa zdolną prowadzić samodzielną działalność gospodarczą, nie obejmuje natomiast samego zbycia towarów, jak sprzedaż zapasu produktów. Jak wskazuje Trybunał, stwierdzenie, że nastąpiło przekazanie przedsiębiorstwa lub jego samodzielnej części w rozumieniu art. 19 Dyrektywy 112, wymaga, by całość przekazanych składników pozwalała na prowadzenie samodzielnej działalności gospodarczej. W wyroku tym Trybunał wywiódł, że jeżeli działalność gospodarcza tego nie wymaga, przedmiotem zbycia nie muszą być wszystkie składniki z nią związane, aby czynność ta wyłączona była z opodatkowania na podstawie art. 5 ust. 8 Szóstej Dyrektywy.
W złożonym wniosku wskazali Państwo, że Sp. z o.o. sp. k. jest spółką zarejestrowaną jako czynny podatnik podatku VAT. Przeważającym przedmiotem działalności tej spółki jest działalność związana z oprogramowaniem. Spółka prowadzi też działalność operacyjną związaną z doradztwem w zakresie informatyki, działalność związaną z zarządzaniem urządzeniami informatycznymi, pozostałą działalność usługową w zakresie technologii informatycznych i komputerowych oraz pozostałe pozaszkolne formy edukacji.
Planują Państwo dokonać sprzedaży przedsiębiorstwa, w ramach której przeniesione zostaną na Nabywcę wszystkie składniki materialne i niematerialne wchodzące w skład przedsiębiorstwa. Jakiekolwiek wyłączenia z przedmiotu Transakcji będą zależały wyłącznie od czynników zewnętrznych, a nie od zmiany decyzji biznesowej Wnioskodawcy i Nabywcy.
Państwa wątpliwości dotyczą uznania opisanego we wniosku przedmiotu Transakcji na moment sprzedaży za przedsiębiorstwo oraz wyłączenia Transakcji z opodatkowania podatkiem od towarów i usług.
Jak wskazano wyżej, zbycie przedsiębiorstwa ma miejsce wówczas, gdy cały majątek przedsiębiorstwa przechodzi na własność jednego nabywcy, który kontynuuje działalność gospodarczą zbywcy. O tym, czy doszło do wyodrębnienia przedsiębiorstwa, decyduje zakres zbywanego majątku, zakres praw i zobowiązań; ponadto, decydujące jest to, aby w zbywanym przedsiębiorstwie zachowane zostały funkcjonalne związki pomiędzy poszczególnymi składnikami, umożliwiające kontynuowanie określonej działalności gospodarczej.
Jak wskazali Państwo we wniosku, przedmiot Transakcji będzie obejmować w szczególności:
‒ środki trwałe w postaci sprzętu komputerowego wraz z oprogramowaniem operacyjnym i biurowym oraz pojazdu samochodowego,
‒ prawa wynikające z umów najmu biura,
‒ wierzytelności wynikające z umów zawartych przez Zbywcę przed dniem Transakcji,
‒ środki pieniężne zgromadzone w kasie i na rachunkach bankowych Zbywcy,
‒ należności powstałe przed dniem przeniesienia składników materialnych i niematerialnych składających się na przedmiot Transakcji,
‒ zobowiązania powstałe przed dniem przeniesienia składników materialnych i niematerialnych składających się na przedmiot Transakcji,
‒ majątkowe prawa autorskie oraz licencje do utworów i programów komputerowych stworzonych przez pracowników i współpracowników Wnioskodawcy do dnia przeniesienia składników materialnych i niematerialnych składających się na przedmiot Transakcji,
‒ umowy obowiązujące Wnioskodawcę w momencie Transakcji, w szczególności umowy najmu, umowy na usługi telekomunikacyjne, umowy z dostawcami i partnerami, umowy o świadczenie usług informatycznych z klientami oraz konsultantami; Wnioskodawca prowadzi obecnie proces uzyskiwania niezbędnych zgód kontrahentów pozwalających na przeniesienie przedmiotowych umów na Nabywcę,
‒ tajemnice przedsiębiorstwa Wnioskodawcy,
‒ księgi i dokumenty związane z prowadzeniem działalności gospodarczej przez Wnioskodawcę.
Na skutek Transakcji dojdzie ponadto do przejęcia przez Nabywcę pracowników Wnioskodawcy w rozumieniu Kodeksu pracy.
Należy także wskazać, że w następstwie Transakcji Wnioskodawca zaprzestanie prowadzić dotychczasową działalność gospodarczą, natomiast Nabywca będzie kontynuował tę działalność w sposób nieprzerwany i ciągły, przy wykorzystaniu tego samego zespołu składników materialnych i niematerialnych oraz pracowników Wnioskodawcy, bez konieczności angażowania dodatkowych składników majątkowych.
Mając na uwadze powyższy opis, należy zgodzić się z Państwem, że w okolicznościach niniejszej sprawy przedmiot planowanej przez Państwa sprzedaży będzie stanowić przedsiębiorstwo, a tym samym Transakcja będzie czynnością niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług na podstawie art. 6 pkt 1 ustawy o VAT.
Tym samym, Państwa stanowisko należy uznać za prawidłowe.
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Jednocześnie wskazujemy, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy zdarzenie przyszłe sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywało się będzie ze zdarzeniem przyszłym opisanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swoją aktualność.
- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.
- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
z zastosowaniem art. 119a;
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm. dalej jako „PPSA”).
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).
Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili