Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowny Panie,

stwierdzam, że Pana stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

27 maja 2022 r. wpłynął Pana wniosek z 24 maja 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie zastosowania stawki podatku VAT (podatek od towarów i usług) w wysokości 0% do świadczonych przez Pana usług zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, jak również podatku dochodowego od osób fizycznych. Uzupełnił go Pan – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 23 czerwca 2022 r.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą pod …, NIP …, gdzie świadczy usługi hotelarskie.

Wnioskodawca zawarł umowę z Gminą X reprezentowaną przez Wójta Gminy – … oraz z Gminą Y, której przedmiotem jest świadczenie usług zorganizowanego zakwaterowania dla cudzoziemców uciekających przed konfliktem zbrojnym na Ukrainie wraz z zagwarantowaniem dla nich wyżywienia.

Należy wskazać, iż na mocy art. 74 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (dalej: „specustawa ukraińska”) został wprowadzony do ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych art. 52zi, który mówi o zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym świadczenia pieniężnego z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy.

Brzmienie art. 52zi ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest następujące: „Zwalnia się od podatku dochodowego świadczenie pieniężne, o którym mowa w art. 13 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. poz. 583)”.

Z kolei art. 13 ust. 1 specustawy ukraińskiej wskazuje, iż: „Każdemu podmiotowi, w szczególności osobie fizycznej prowadzącej gospodarstwo domowe, który zapewni, na własny koszt, zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy, o których mowa w art. 1 ust. 1, może być przyznane na jego wniosek świadczenie pieniężne z tego tytułu nie dłużej niż za okres 120 dni od dnia przybycia obywatela Ukrainy na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Okres wypłaty świadczenia może być przedłużony w szczególnie uzasadnionych przypadkach”.

Następnie ust. 2 wspomnianego artykułu powiada, że „zadania gminy określone w ust. 1 i art. 13a ust. 3 i 4 są zadaniami z zakresu administracji rządowej zleconymi gminie, a środki przeznaczone na ich realizację zapewnia wojewoda. Koszty obsługi przez gminę zadań wynoszą 16 zł za każdy rozpatrzony wniosek o świadczenie pieniężne. W przypadku dokonania przez gminę weryfikacji warunków zakwaterowania i wyżywienia koszt obsługi zadań wynosi 32 zł za każdy rozpatrzony wniosek”.

Ponadto zgodnie z § 10bd ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 marca 2020 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych: „Do dnia 30 czerwca 2022 r. obniżoną do wysokości 0% stawkę podatku stosuje się do świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy”.

Następnie § 10bd ust. 2 pkt 3 rozporządzenia wskazuje, że: „Obniżoną stawkę podatku, o której mowa w ust. 1, stosuje się wyłącznie do dostaw towarów lub świadczenia usług dokonywanych na rzecz jednostek samorządu terytorialnego”, którą w tym przypadku, zgodnie z zawartymi umowami przez Wnioskodawcę jest Gmina X oraz Gmina Y.

Dodatkowo § 10bd ust. 3 wspomnianego powyżej rozporządzenia Ministra Finansów wskazuje, że: „Obniżoną stawkę podatku, o której mowa w ust. 1, stosuje się pod warunkiem zawarcia pisemnej umowy między podatnikiem dokonującym dostawy towarów lub świadczącym usługi, o których mowa w ust. 1, oraz podmiotem wskazanym w ust. 2, z której wynika, że dostarczane towary lub świadczone usługi będą wykorzystane na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy”.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca wskazał, że posiada obiekt mieszkalny o charakterze tymczasowego mieszkania zarówno we wsi `(...)` położonej w gminie X (powiat N), jak również we wsi … położonej w gminie Y (powiat P). Tym samym są to dwie odrębne umowy, dla dwóch odrębnych obiektów mieszkalnych znajdujących się w zupełnie innych gminach.

Umowa została zawarta w celu wykonania polecenia Wojewody … z dnia … marca 2022 r., nr …, znak: … i jego kolejnych aktualizacji, w związku z zawartym porozumieniem pomiędzy Powiatem N a Gminą X oraz art. 12 i art. 13 ustawy z dnia … marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. z 2022 r., poz. 583 ze zm.), jak również zawartym porozumieniem pomiędzy Powiatem P a Gminą Y.

Umowa w formie pisemnej z Gminą X została zawarta w dniu 7 kwietnia 2022 r. z mocą obowiązującą od 24 lutego 2022 r. w celu wykonania polecenia Wojewody … z dnia 5 marca 2022 r. w związku z zawartym w dniu 29 marca 2022 r. Porozumieniem pomiędzy Powiatem N a Gminą X oraz art. 12 i art. 13 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa.

Jeśli zaś chodzi o Gminę Y, to pomimo zawarcia takiej umowy w formie ustnej z Wnioskodawcą i faktycznego jej wykonywania przez Wnioskodawcę, a tym samym wystawiania faktur na rzecz Gminy Y przez Wnioskodawcę w związku z wykonywaną usługą, a to zapewnieniem zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz dokonywania wypłat z rachunku bankowego należącego do Gminy Y, Gmina Y na obecnym etapie nie chce potwierdzić przedmiotowych ustaleń, pomimo zawartego porozumienia pomiędzy Powiatem P a Gminą Y.

Postanowienia tej umowy/tych umów, to zapewnienie miejsc noclegowych w pomieszczeniach przeznaczonych na pobyt ludzi wraz z zapewnieniem dostępu do sanitariatów; zapewnieniem środków higieny osobistej (minimum mydło i szampon lub żel do mycia ciała oraz szczoteczka i pasta do zębów); zapewnienie wyżywienia w postaci minimum 3 posiłków dziennie (śniadanie, obiad, kolacja względnie śniadanie i ciepła obiadokolacja) oraz dostęp do napojów – minimum do wody pitnej. Przekazane środki finansowe będą wykorzystane wyłącznie na realizację zapewnienia miejsca czasowego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej z terenu objętego konfliktem zbrojnym w związku z działaniami wojennymi prowadzonym na terytorium Ukrainy od dnia 24 lutego 2022 r., zaś środki finansowe będą stanowiły iloczyn liczby osób faktycznie przebywających w miejscu zorganizowanego zakwaterowania dla cudzoziemców w wysokości 120 zł (brutto) za osobodzień.

Umowy zostały zawarte w ramach prowadzonej przez Wnioskodawcę pozarolniczej działalności gospodarczej.

Tak, zgodnie z zapisami umowy, świadczone przez Wnioskodawcę usługi, będące przedmiotem wniosku, są wykorzystywane wyłącznie na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy.

Usługi są świadczone od 24 lutego 2022 r. do chwili obecnej.

Wnioskodawca na własny koszt dokonuje zakupu produktów, zapewnia zakwaterowanie, a następnie dochodzi do wystawienia przez Niego faktury za świadczoną usługę.

Zgodnie z przedłożoną fakturą za dany miesiąc, poniesione przez Wnioskodawcę na własny koszt wydatki związane z zakwaterowaniem i wyżywieniem obywatelom Ukrainy są Wnioskodawcy na mocy umowy z Gminą/Gminami zwracane.

Jeśli chodzi o Gminę X to wykonywanie usługi, będącej przedmiotem wniosku, zostało potwierdzone na piśmie. W przypadku Gminy Y prowadzone są rozmowy w zakresie zawarcia takiej umowy w formie pisemnej, bowiem pomimo, iż Gmina Y zawarła porozumienie ze Starostwem Powiatowym w P i to Gmina Y na podstawie przedkładanej faktury dokonuje wypłaty środków to nie uznaje siebie za właściwą w zakresie podpisania umowy pomiędzy … a Gminą Y.

Wydatki, jakie są ponoszone w związku zakwaterowaniem oraz wyżywieniem osób z Ukrainy, to koszty związane z odprowadzaniem podatku od nieruchomości, amortyzacja obiektów, zużycie prądu, gazu, opłata za wodę i ścieki (Y), zaś w przypadku obiektu w X wywóz nieczystości, ponadto wywóz odpadów komunalnych, opłata za telewizję i Internet, dodatkowo wydatki związane z wyżywieniem oraz jego przyrządzeniem, jak również z zakupem środków higieny osobistej.

W momencie nabycia towarów/usług wykorzystywanych do zakwaterowania i wyżywienia osób z Ukrainy, Wnioskodawca nabywał je Pan z przeznaczeniem na cel pomocy tym osobom.

W momencie nabycia towarów/usług wykorzystywanych do zakwaterowania i wyżywienia osób z Ukrainy, Wnioskodawca nabywał je wyłącznie w celu zaspokojenia potrzeb prywatnych tych osób.

Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia od nieruchomości, w której są zakwaterowane osoby z Ukrainy. Wnioskodawcy przysługiwało prawo do odliczenia od pozostałych wydatków wykorzystywanych do zakwaterowania i wyżywienia osób z Ukrainy.

Osoby z Ukrainy, którym Wnioskodawca zapewnia pomoc, nie są przez Niego zatrudniane.

Zaoferowana przez Wnioskodawcę pomoc jest to typowa, bezinteresowna pomoc osobom potrzebującym, znajdującym się w trudnej sytuacji życiowej, szukających schronienia przed konfliktem zbrojnym na terenie Ukrainy.

Wnioskodawca w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT.

Każda z umów jest odpłatna. Kwestia wynagrodzenia została ustalona na podstawie iloczynu stawki brutto za osobodzień. Otrzymane środki finansowe są przyznawane wyłącznie w zamian za określone czynności, tj. zapewnienie zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy. Kwota jest uzależniona od ilości osób zakwaterowanych w danym dniu i liczby dni w okresie zakwaterowania oraz ilości osób mających zapewnione wyżywienie.

Nazwa usługi widniejąca na fakturze to – usługa zakwaterowania dziennego z wyżywieniem dla uchodźców z Ukrainy wraz z okresem świadczonej usługi (np. od 1.06-20.06.2022). W zakresie kodu PKWiU (Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług) Wnioskodawca wskazuje, że od 2013 r. przedsiębiorca nie ma obowiązku umieszczania na fakturze kodów PKWiU czy CN, bowiem żaden przepis nie wprowadza takich regulacji, zaś wystawiane faktury przez Wnioskodawcę spełniają wymogi, jakie zostały zawarte w art. 106e ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług.

Wnioskodawca nie składał na podstawie art. 13 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa wniosku o przyznanie świadczenia pieniężnego z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy, albowiem na podstawie polecenia Wojewody … oraz zawartym porozumieniem pomiędzy Powiatem N a Gminą X oraz Powiatem P a Gminą Y oraz na podstawie art. 12 i 13 ustawy z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa oraz zawartej umowy z Gminą X (w formie pisemnej) oraz umową z Gminą Y (obecnie jeszcze w formie ustnej) świadczy usługi związane z zapewnieniem zakwaterowania i wyżywienia i z tytułu świadczenia tych usług wystawia wyżej wymienionym Gminom faktury.

Pytanie

Czy przedsiębiorca świadczący usługę zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy uciekającym przed konfliktem zbrojnym na terytorium Ukrainy, na mocy zawartej umowy z Gminą, może stosować stawkę 0% VAT do dnia 30 czerwca 2022 roku, zgodnie z §10 bd ust 2 pkt 3 w zw. z §10 bd ust. 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 marca 2020 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych?

Pana stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, osoby pomagające obywatelom Ukrainy uciekającym przed konfliktem zbrojnym na Ukrainie, na gruncie znowelizowanych przepisów w zakresie podatku VAT oraz Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 marca 2020 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych, w szczególności § 10 bd ust. 2 pkt 3 Rozporządzenia Ministra Finansów, winny korzystać z prawa obniżonego do wysokości 0% stawki podatku VAT do dnia 30 czerwca 2022 roku w przypadku dostawy towarów, o których mowa w art. 8 ust. 2 Ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o podatku od towarów i usług.

Oczywiście warunkiem zastosowania 0% stawki VAT zgodnie z § 10 bd ust. 3 Rozporządzenia Ministra Finansów wymagane jest zawarcie pisemnej umowy pomiędzy podatnikiem i podmiotem na rzecz którego świadczone są usługi, zaś z umowy wprost wynika, że świadczone usługi będę wykorzystywane na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą o VAT”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy o VAT:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 2 pkt 6 ustawy o VAT:

Przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy o VAT:

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

Natomiast na mocy art. 8 ust. 1 ustawy o VAT:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (`(...)`).

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy rozumieć przede wszystkim określone zachowanie się podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przy czym, o ile dane zachowanie podatnika mieści się w ustawowej definicji świadczenia usług, to – co do zasady – niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu jest spełnienie przesłanki odpłatności (wynagrodzenie za usługę). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Trzeba również zaznaczyć, że odpłatność może przybierać różne formy – nie jest warunkiem to, aby została ustalona lub dokonana w pieniądzu. Odpłatność, jako świadczenie wzajemne, może również przybrać postać rzeczową – zapłata w innym towarze lub usłudze albo mieszaną – zapłata w części pieniężna i w części rzeczowa. Innymi słowy, dla uznania czynności za odpłatną, wystarczające jest, by istniała możliwość określenia ceny wyrażonej w pieniądzu w stosunku do świadczenia wzajemnego stanowiącego wynagrodzenie za tę czynność.

W wyroku TSUE z 16 września 2021 r. w sprawie C-21/20 wskazano, że:

Zgodnie z art. 2 ust. 1 lit. c) dyrektywy VAT, który określa zakres stosowania VAT, podatkowi temu podlega odpłatne świadczenie usług na terytorium państwa członkowskiego przez podatnika działającego w takim charakterze. W rozumieniu tego przepisu świadczenie usług dokonywane jest „odpłatnie” tylko wtedy, gdy pomiędzy usługodawcą a usługobiorcą istnieje stosunek prawny, w ramach którego następuje wymiana świadczeń wzajemnych, gdyż wynagrodzenie otrzymywane przez usługodawcę stanowi rzeczywiste odzwierciedlenie wartości wyodrębnionej usługi świadczonej usługobiorcy. Tak jest w przypadku, gdy istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym świadczeniem wzajemnym (zob. podobnie wyroki: z dnia 8 marca 1988 r., Apple and Pear Development Council, 102/86, EU:C:1988:120, pkt 11, 12, 16; z dnia 22 czerwca 2016 r., Český rozhlas, C‑11/15, EU:C:2016:470, pkt 22; a także z dnia 22 listopada 2018 r., MEO – Serviços de Comunicações e Multimédia, C‑295/17, EU:C:2018:942, pkt 39).

O czynności dokonanej za wynagrodzeniem można mówić w sytuacji, gdy:

· istnieje ścisły związek pomiędzy wykonanymi czynnościami i wysokością otrzymanego wynagrodzenia, oparty na relacjach cywilnoprawnych pomiędzy podmiotami;

· wynagrodzenie może być wyrażone w pieniądzu;

· związek, o którym mowa powyżej, ma charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można było powiedzieć, że odpłatność następuje za dane świadczenie.

Ponadto w myśl art. 8 ust. 2 ustawy o VAT:

Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Analizując natomiast treść art. 8 ust. 2 pkt 2 ustawy, należy zauważyć, że dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego przepisu istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej, wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności, jakie w danej sprawie występują.

Wyjaśnić ponadto należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usługi w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy o VAT podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Stosownie do treści art. 15 ust. 1 ustawy o VAT:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności

Według art. 15 ust. 2 ustawy o VAT:

Działalność gospodarcza – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z § 10bd ust. 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 marca 2020 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych określa (Dz. U. 2021, poz. 1696, ze zm.):

Do dnia 30 czerwca 2022 r. obniżoną do wysokości 0% stawkę podatku stosuje się do:

1. dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy,

2. świadczenia usług, o którym mowa w art. 8 ust. 2 ustawy

- na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy.

Natomiast zgodnie z § 1 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 czerwca 2022 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (Dz. U. z 2022 r. poz. 1369):

W rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 25 marca 2020 r. w sprawie towarów i usług, dla których obniża się stawkę podatku od towarów i usług, oraz warunków stosowania stawek obniżonych (Dz.U. z 2021 r. poz. 1696, z późn. zm.) w § 10bd w ust. 1 we wprowadzeniu do wyliczenia wyrazy ,,30 czerwca 2022 r.” zastępuje się wyrazami ,,31 grudnia 2022 r.”.

Stosownie do § 10bd ust. 2 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 marca 2020 r.:

Obniżoną stawkę podatku, o której mowa w ust. 1, stosuje się wyłącznie do dostaw towarów lub świadczenia usług dokonywanych na rzecz:

1. Rządowej Agencji Rezerw Strategicznych;

2. podmiotów leczniczych w rozumieniu art. 4 ust. 1 ustawy z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej;

3. jednostek samorządu terytorialnego.

W myśl § 10bd ust. 3 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 marca 2020 r.:

Obniżoną stawkę podatku, o której mowa w ust. 1, stosuje się pod warunkiem zawarcia pisemnej umowy między podatnikiem dokonującym dostawy towarów lub świadczącym usługi, o których mowa w ust. 1, oraz podmiotem wskazanym w ust. 2, z której wynika, że dostarczane towary lub świadczone usługi będą wykorzystane na cele związane z pomocą ofiarom skutków działań wojennych na terytorium Ukrainy.

Według § 10bd ust. 4 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 marca 2020 r.:

Obniżona stawka podatku może być stosowana do dostawy towarów lub świadczenia usług, o których mowa w ust. 1, dokonanych w okresie od dnia 24 lutego 2022 r. do dnia 4 marca 2022 r.

Na mocy § 10bd ust. 5 Rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 marca 2020 r.:

W przypadku, o którym mowa w ust. 4, warunek, o którym mowa w ust. 3, uznaje się za spełniony również, gdy podatnik i podmiot, o którym mowa w ust. 2, potwierdzą na piśmie dokonanie dostawy towarów lub wykonanie usługi, o których mowa w ust. 1.

W kontekście przedstawionych we wniosku informacji należy wyjaśnić, że z uwagi na wojnę toczącą się bezpośrednio za granicami Rzeczpospolitej Polskiej ustawodawca wprowadził do polskiego porządku prawnego ustawę z dnia 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. z 2022 r. poz. 583 ze zm.).

Art. 1 ust. 1 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa stanowi, że:

Ustawa określa szczególne zasady zalegalizowania pobytu obywateli Ukrainy, którzy przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej bezpośrednio z terytorium Ukrainy w związku z działaniami wojennymi prowadzonymi na terytorium tego państwa, oraz obywateli Ukrainy posiadających Kartę Polaka, którzy wraz z najbliższą rodziną z powodu tych działań wojennych przybyli na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Ta ustawa specjalna, obok stworzenia szczególnej regulacji prawnej zapewniającej doraźną podstawę prawną do legalnego pobytu obywatelom Ukrainy, którzy w wyniku działań wojennych zostali zmuszeni do opuszczenia swojego kraju pochodzenia i wjechali na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, wprowadza także rozwiązania mające na celu uregulowanie kwestii pomocy udzielanej przez wojewodów, jednostki samorządu terytorialnego oraz przez inne podmioty obywatelom Ukrainy.

Odzwierciedleniem tego jest art. 13 ust. 1 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, w myśl którego:

Każdemu podmiotowi, w szczególności osobie fizycznej prowadzącej gospodarstwo domowe, który zapewni, na własny koszt, zakwaterowanie i wyżywienie obywatelom Ukrainy, o których mowa w art. 1 ust. 1, może być przyznane na jego wniosek świadczenie pieniężne z tego tytułu nie dłużej niż za okres 120 dni od dnia przybycia obywatela Ukrainy na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej. Okres wypłaty świadczenia może być przedłużony w szczególnie uzasadnionych przypadkach.

Zgodnie z art. 13 ust. 4 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa:

Wniosek o świadczenie pieniężne zawiera:

1. imię i nazwisko albo nazwę składającego wniosek;

2. PESEL lub NIP składającego wniosek;

3. wskazanie okresu, na jaki zapewniono zakwaterowanie, oraz liczby osób przyjętych do zakwaterowania;

4. imię i nazwisko osoby przyjętej do zakwaterowania oraz PESEL;

5. oświadczenie składającego wniosek o zapewnieniu zakwaterowania i wyżywienia;

6. numer rachunku płatniczego, na który wypłacane będzie świadczenie;

7. oświadczenie składającego wniosek pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych oświadczeń, że dane zawarte we wniosku są prawdziwe;

8. adres miejsca pobytu osób przyjętych na zakwaterowanie;

9. adres poczty elektronicznej i numer telefonu składającego wniosek;

10. oświadczenie, że za osobę przyjętą do zakwaterowania na wskazany okres nie wypłacono już świadczenia;

11. oświadczenie podmiotu składającego wniosek, że za okres wskazany w pkt 3 nie otrzymano dodatkowego wynagrodzenia, w tym za wynajem.

Na podstawie delegacji zawartej w art. 13 ust. 5 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji w drodze rozporządzenia określił wzór wniosku, zawierający wszystkie enumeratywnie określone przez prawodawcę elementy.

Zgodnie natomiast z art. 12 ust. 1 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa:

Wojewoda może zapewnić pomoc obywatelom Ukrainy, o których mowa w art. 1 ust. 1, polegającą na:

1. zakwaterowaniu;

2. zapewnieniu całodziennego wyżywienia zbiorowego;

3. zapewnieniu transportu do miejsc zakwaterowania, o których mowa w pkt 1, między nimi lub do ośrodków prowadzonych przez Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców na podstawie przepisów ustawy z dnia 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub miejsc, w których obywatelom Ukrainy udzielana jest opieka medyczna, albo miejsc pośrednich, z których będzie realizowany dalszy transport do punktu docelowego, w którym obywatelom Ukrainy udzielana będzie opieka medyczna;

4. finansowaniu przejazdów środkami transportu publicznego oraz specjalistycznego transportu umożliwiającego transport osób leżących lub przeznaczonego dla osób z niepełnosprawnością w szczególności do miejsc lub pomiędzy miejscami, o których mowa w pkt 1-3;

5. zapewnieniu środków czystości i higieny osobistej oraz innych produktów;

6. organizacji miejsc udzielania doraźnej pomocy medycznej;

7. zapewnieniu personelu medycznego realizującego w razie potrzeby wizyty kontrolne w odniesieniu do osób z dodatnim wynikiem testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2 - w przypadku organizacji miejsc zakwaterowania, o których mowa w pkt 1, przeznaczonych dla osób z dodatnim wynikiem testu diagnostycznego w kierunku SARS-CoV-2;

8. podjęciu innych działań niezbędnych do realizacji pomocy.

Art. 12 ust. 6 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa stanowi, że:

Do zamówień publicznych niezbędnych do zapewnienia pomocy, o której mowa w ust. 1-4, 18 i 19, przez wojewodę, inne organy administracji publicznej, jednostki podległe lub nadzorowane przez organy administracji publicznej, jednostki sektora finansów publicznych oraz inne organy władzy publicznej, jednostki samorządu terytorialnego, związki jednostek samorządu terytorialnego lub związki metropolitalne, lub niezbędnych do informowania o pomocy kierowanej do obywateli Ukrainy, o których mowa w art. 1 ust. 1, nie stosuje się przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1129, 1598, 2054 i 2269 oraz z 2022 r. poz. 25).

Z kolei zgodnie z art. 12 ust. 7 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa:

Wojewoda, inny organ administracji publicznej, jednostka podległa lub nadzorowana przez organy administracji publicznej, jednostka sektora finansów publicznych, inny organ władzy publicznej, jednostka samorządu terytorialnego, związek jednostek samorządu terytorialnego lub związek metropolitalny, w terminie 3 miesięcy od końca miesiąca, w którym udzielono zamówienia, zamieszcza w Biuletynie Zamówień Publicznych informację o udzieleniu zamówienia, o którym mowa w ust. 6, podając:

1. nazwę i adres siedziby zamawiającego;

2. datę i miejsce zawarcia umowy lub informację o zawarciu umowy drogą elektroniczną;

3. opis przedmiotu umowy, z wyszczególnieniem odpowiednio ilości rzeczy lub innych dóbr oraz zakresu usług;

4. cenę albo cenę maksymalną, jeżeli cena nie jest znana w chwili zamieszczenia ogłoszenia;

5. wskazanie okoliczności faktycznych uzasadniających udzielenie zamówienia bez zastosowania przepisów ustawy z dnia 11 września 2019 r. - Prawo zamówień publicznych;

6. nazwę (firmę) podmiotu albo imię i nazwisko osoby, z którymi została zawarta umowa.

Zestawienie powyższych przepisów wskazuje, że ustawodawca odmiennie uregulował sytuację dotyczącą wypłaty środków pieniężnych na wniosek podmiotu udzielającego pomocy stanowiącego zwrot poniesionych kosztów (tj. na podstawie art. 13 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa) od sytuacji, w której podmiot zapewniający zakwaterowanie zawiera z jednostką samorządu terytorialnego umowę, na podstawie której będzie wykonywał określone świadczenia na rzecz cudzoziemców z Ukrainy (wsparcie udzielane jest na podstawie art. 12 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa).

Świadczenie, o którym mowa w art. 13 ust. 1 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa nie stanowi wynagrodzenia za zakwaterowanie i wyżywienie uchodźców. Otrzymane świadczenie ma charakter wtórny do czynności realizowanych nieodpłatnie na rzecz obywateli Ukrainy. Nie występuje zatem zależność pomiędzy wykonanymi na rzecz uchodźców czynnościami a wysokością otrzymywanej kwoty świadczenia.

Natomiast w związku z zawarciem umów z jednostkami samorządu terytorialnego usługodawca będzie wykonywać określone świadczenia związane z zakwaterowaniem i wyżywieniem dla uchodźców z Ukrainy i w zamian za to otrzyma ustalone zgodnie z umową wynagrodzenie. Wynagrodzenie to jest przyznawane konkretnemu podmiotowi w zamian za określoną czynność, tj. zapewnienie zakwaterowania obywatelom Ukrainy.

Zauważyć należy, że art. 12 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa upraszcza jedynie procedury określone ustawą Prawo zamówień publicznych, wyłączając stosowanie przepisów tej ustawy do zamówień niezbędnych do zapewnienia pomocy obywatelom z Ukrainy. Zasady opodatkowania środków pieniężnych otrzymanych w związku z realizacją umów zawartych z jednostkami samorządu terytorialnego pozostają jednak niezmienne.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że posiada Pan obiekt mieszkalny o charakterze tymczasowego mieszkania w gminie X oraz gminie Y. Z Gminą X zawarł Pan umowę w formie pisemnej. Natomiast z Gminą Y umowa zawarta jest w formie ustnej. Zawarł Pan odpłatne umowy z gminami, na podstawie których wykonuje Pan określone świadczenia związane z zakwaterowaniem i wyżywieniem dla uchodźców z Ukrainy i w zamian za to otrzymuje Pan ustalone zgodnie z daną umową wynagrodzenie na podstawie wystawionej przez Pana faktury. Otrzymane środki finansowe są przyznawane Panu w zamian za określoną czynność, tj. zapewnienie zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy. Kwota wynagrodzenia została ustalona na podstawie iloczynu stawki brutto za osobodzień, a otrzymana przez Pana jest uzależniona od ilości osób zakwaterowanych w danym dniu i liczby dni w okresie zakwaterowania. Nie składał Pan na podstawie art. 13 ustawy o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa wniosku o przyznanie świadczenia pieniężnego z tytułu zapewnienia zakwaterowania i wyżywienia obywatelom Ukrainy. Otrzymywane przez Pana świadczenie wynikają z zawartych przez Pana umów i to na podstawie tych umów świadczy usługi związane z zapewnieniem zakwaterowania i wyżywienia i z tytułu świadczenia tych usług wystawia gminom faktury.

Biorąc zatem pod uwagę powyższe wskazać należy, że na podstawie zawartych z Gminami umów zobowiązał się Pan do świadczenia usług związanych z zakwaterowaniem i wyżywieniem dla uchodźców z Ukrainy. Świadczenia te wykonuje Pan w zamian za ustalone zgodnie z umową wynagrodzenie. Zatem istnieje bezpośredni związek pomiędzy świadczoną przez Pana usługą a otrzymanym świadczeniem.

Tym samym wykonuje Pan odpłatne świadczenia usług, o których mowa w art. 8 ust. 1 ustawy o VAT podlegające na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem VAT.

Wobec powyższego, dokonując odpłatnego świadczenia usług zakwaterowania i wyżywienia dla uchodźców z Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa, na podstawie art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, nie znajdą zastosowania przepisy § 10bd ust. 1-5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 marca 2020 r. Przepisy te bowiem przewidują stawkę preferencyjną w wysokości 0% do świadczonych usług, o których mowa w art. 8 ust. 2 ustawy o VAT.

Należy dodatkowo wyjaśnić, że zawarcie jednej z umów w formie ustnej nie wpływa na skuteczność tej czynności i jej ocenę na gruncie podatku od towarów i usług. Wprawdzie w § 10 bd ust. 3 ww. rozporządzenia Ministra Finansów przewidziano wymóg zawarcia pisemnej umowy, jednak przepisy te nie mają zastosowania w sprawie.

W konsekwencji dla świadczonych ww. usług nie jest Pan uprawniony do zastosowania stawki w wysokości 0%, objętej zakresem pytania we wniosku.

W związku z powyższym Pana stanowisko należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pan przedstawił i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Podkreślić należy, iż Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji, co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach przedstawionego przez Pana opisu sprawy. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Niniejsza interpretacja stanowi udzielenie odpowiedzi w zakresie podatku od towarów i usług (pytanie nr 2 wniosku), natomiast w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych na pytanie nr 1 wniosku zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pan do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Stosownie do art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329, ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).