Interpretacja indywidualna
– stanowisko w części nieprawidłowe i w części prawidłowe
Szanowni Państwo,
stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w części dotyczącej opodatkowania podatkiem VAT (podatek od towarów i usług) czynności przekazywania zwycięzcom w charakterze wygranych (nagród rzeczowych), pytanie oznaczone we wniosku nr 3 oraz w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu towarów i usług służących organizacji wydarzeń lub przekazywanych zwycięzcom w charakterze wygranych (pytanie oznaczone we wniosku nr 5) – jest nieprawidłowe; natomiast w części dotyczącej dokumentowania, celem obciążenia spółki powiązanej, usługi organizacji wydarzeń oraz w odniesieniu do kosztów nabycia towarów, bonów/voucherów lub kwot pieniężnych przekazywanych w charakterze wygranych (pytanie oznaczone we wniosku nr 4) – jest prawidłowe.
Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej
21 kwietnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 20 kwietnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:
· opodatkowania podatkiem VAT czynności przekazywania zwycięzcom w charakterze wygranych (nagród rzeczowych);
· dokumentowania, celem obciążenia spółki powiązanej, usługi organizacji wydarzeń oraz w odniesieniu do kosztów nabycia towarów, bonów/voucherów lub kwot pieniężnych przekazywanych w charakterze wygranych;
· prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu towarów i usług służących organizacji wydarzeń lub przekazywanych zwycięzcom w charakterze wygranych.
Uzupełnili go Państwo pismem z 21 kwietnia 2022 r. oraz – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 27 lipca 2022 r. (wpływ 27 lipca 2022 r.).
Treść wniosku jest następująca:
Opis stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego
Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą w branży chemicznej i jest zarejestrowany jako „podatnik VAT czynny”. W ramach tej działalności Spółka organizuje konkursy i turnieje („wydarzenia”), w których mogą brać udział pracownicy Spółki i spółek z nią powiązanych (zatrudnieni we wszystkich bądź wybranych działach) oraz inne osoby (np. dzieci i wnuki pracowników). Każdemu z nich towarzyszy regulamin, który tak jak i samo wydarzenie, jest ogłaszany na stronie intranetowej, dostępnej dla pracowników (Spółki i spółek powiązanych) lub w inny przyjęty sposób (np. w drodze korespondencji elektronicznej kierowanej do poszczególnych jednostek organizacyjnych Spółki/spółek powiązanych).
Uczestnicy danego wydarzenia, których krąg określa jego regulamin, konkurują ze sobą w sposób określony w regulaminie: przykładowo, ich zadaniem może być opracowanie nowego produktu chemicznego lub sposobu optymalizacji procesów technologicznych czy też przygotowanie artykułu o chemii i produktach chemicznych oferowanych przez Spółkę i spółki z nią powiązane, który zostanie opublikowany na internetowym blogu Spółki (wskazane wyżej wydarzenia mają charakter przykładowy – Spółka organizuje zarówno obecnie jak i może organizować w przyszłości również inne wydarzenia, których zasady są i będą jednakowoż tożsame z opisanymi we wniosku).
Z regulaminów towarzyszącym wydarzeniom wynika też, że:
· ich organizatorem jest Spółka;
· zwycięzców (np. autorów najlepszych produktów lub optymalizacji procesów produkcyjnych) wyłania specjalne gremium (np. jury lub komisja konkursowa), wedle kryteriów opisanych w regulaminach (np. nowe produkty, czy optymalizacje procesów technologicznych są oceniane pod kątem ich efektywności biznesowej, innowacyjności, potencjału rozwojowego, wpływu na środowisko, itp.) – z wyjątkiem gdy charakter wydarzenia nie wymaga takiego gremium dla wyłonienia zwycięzców, jak np. turniej piłki nożnej; oraz
· zwycięzcom przysługują wygrane (nagrody), uzależnione od zajętego miejsca (pozostali uczestnicy mogą, lecz nie muszą, otrzymać drobne upominki czy nagrody pocieszenia, np. dzieci uczestniczące w konkursie na najlepsze jajko wielkanocne).
Wygranymi (nagrodami) w wydarzeniach, które są określone w regulaminach i które są wydawane zwycięzcom po zakończeniu rywalizacji i ogłoszeniu wyników, mogą być:
· pieniądze (nagrody pieniężne);
· bony/vouchery, stanowiące bony różnego przeznaczenia, o których mowa w art. 2 pkt 44 ustawy o VAT; lub
· nagrody rzeczowe (towary, niebędące prezentami małej wartości czy próbkami, o których mowa w art. 7 ust. 4 i 7 ustawy o VAT).
Nagrody pieniężne są przelewane na rachunki zwycięzców bezpośrednio z rachunku Spółki, która też nabywa bony/vouchery oraz nagrody rzeczowe (tj. otrzymuje za nie faktury, rachunki lub noty i opłaca je z własnych środków), po czym wydaje je zwycięzcom we własnym imieniu. Spółka ponosi również ogólne koszty organizacji wydarzeń, jak np. koszty wynajmu sali, w której się one odbywają lub w których ogłaszane są wyniki, koszty oprawy audiowizualnej czy też cateringu. Wydatki te nie są objęte art. 88 ustawy o VAT.
Z racji tego, że w organizowanych przez Spółkę wydarzeniach biorą udział też pracownicy spółek powiązanych (lub ich dzieci i wnuki), Spółka obciąża te spółki częścią kosztów ogólnych organizacji wydarzeń, jak i kosztami wygranych otrzymywanych przez tych pracowników.
Organizowane przez Spółkę wydarzenia mają służyć tworzeniu nowych produktów, które będą sprzedawane przez Spółkę lub spółki z nią powiązane, optymalizacji procesów produkcyjnych, czy też promocji produktów (np. poprzez pisanie artykułów na bloga). Mogą one również służyć integracji pracowników, budowaniu ich morale jak również budowaniu wśród nich pozytywnego wizerunku pracodawcy, jak np. konkurs na najlepsze jajko wielkanocne (w którym mogą uczestniczyć dzieci lub wnuki pracowników) czy też turniej piłki nożnej.
Uzupełnienie opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego
Udział w Konkursach i Turniejach (dalej: „Wydarzenia”), będących przedmiotem pytań Wnioskodawcy jest zawsze kierowany do przynajmniej dwóch spośród ww. wymienionych grup. W praktyce Wnioskodawca każdorazowo adresuje Wydarzenia zarówno do pracowników Spółki, jak i spółek z nią powiązanych, a niekiedy (w zależności od charakteru Wydarzenia) również do innych osób (np. dzieci i wnuków pracowników Spółki czy spółek powiązanych).
Wnioskodawca nadmienia również w tym kontekście, że Wydarzenia mogą być dodatkowo skierowane również do tzw. współpracowników Spółki czy spółek powiązanych (np. radców prawnych współpracujących w ramach swojej działalności gospodarczej); tym niemniej, ponieważ wniosek nie dotyczy skutków podatkowych Wydarzeń w odniesieniu do tej kategorii uczestników, Spółka nie wskazywała wcześniej tej okoliczności,
W okresie będącym przedmiotem wniosku, Wnioskodawcę z uczestnikami Wydarzeń będących odpowiednio:
· pracownikami Spółki – łączy stosunek prawny wynikający z umów o pracę (tj. stosunek pracy);
· pozostałymi uczestnikami, tj. pracownikami spółek powiązanych oraz innymi osobami (np. dziećmi lub wnukami pracowników lub pracowników spółek powiązanych) – nie łączy żaden stosunek prawny.
Osoby, których dotyczy wniosek Spółki, nie uczestniczą w Wydarzeniach w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą.
Wnioskodawca jest jedynym podmiotem uprawnionym i zobowiązanym względem uczestników Wydarzeń do ich przeprowadzenia, wyłonienia zwycięzców uprawnionych do otrzymania Nagród oraz działa we własnym imieniu i na swoją rzecz.
W przypadku nagród pieniężnych, potwierdzeniem ich przekazania są wyciągi z rachunków bankowych Spółki/potwierdzenia przelewów środków pieniężnych na rachunki bankowe zwycięzców (lub członków rodziny zwycięzców, gdy laureatem nagrody jest np. dziecko lub wnuk pracownika Spółki lub pracownika spółki powiązanej ze Spółką).
W przypadku nagród rzeczowych lub nagród w postaci bonów przekazanie nagrody może być dokumentowane:
· protokołami odbioru podpisywanymi przez laureatów (lub członków rodzin laureatów, gdy laureatem nagrody jest np. dziecko lub wnuk pracownika Spółki lub pracownika spółki powiązanej ze Spółką), lub
· zbiorczymi listami laureatów opracowywanymi przez Spółkę identyfikującymi poszczególnych laureatów; takie rozwiązanie stosowane jest zasadniczo w odniesieniu do Wydarzeń, w ramach których tzw. nagrody pocieszenia (zazwyczaj o małej wartości) otrzymują wszyscy uczestnicy (zazwyczaj dotyczy to Wydarzeń o charakterze okolicznościowym i integracyjnym – np. konkursu na dekorację świąteczną – najlepsze jajko wielkanocne).
Nagrody przyznawane zwycięzcom są finansowane z budżetu Wnioskodawcy. Wnioskodawca płaci za Nagrody ich dostawcom z własnych środków, a następnie obciąża spółki powiązane częścią poniesionych kosztów – w zakresie w jakim dotyczą one Nagród otrzymanych przez pracowników tych spółek (lub członków ich rodzin).
Wnioskodawca nabywa Nagrody we własnym imieniu i na własną rzecz, a następnie przekazuje je najlepszemu/najlepszym uczestnikom Wydarzeń.
Spółka obciąża następnie spółki powiązane kosztami Nagród otrzymywanych przez uczestników zatrudnionych w tych spółkach (oraz będących ich dziećmi czy wnukami).
W regulaminach dotyczących ww. Wydarzeń (każde Wydarzenie ma bowiem swój regulamin) określona jest nazwa Wydarzenia.
Wydarzenia, o których mowa we wniosku nie są organizowane i emitowane (ogłaszane) przez środki masowego przekazu (prasa, radio i telewizja), przy czym ich wyniki mogą być publikowane w wydawanym przez Spółkę kwartalniku. Niektóre Wydarzenia mogą być konkursami z dziedziny sportu (np. turniej piłki nożnej), nauki (np. konkurs na opracowanie nowego produktu chemicznego lub sposobu optymalizacji procesów technologicznych), kultury czy sztuki.
Jednorazowa wartość Wygranych lub Nagród może przekroczyć kwotę 2.000 zł, w zależności od charakteru danego Wydarzenia.
Nagrody są przekazywane przez Wnioskodawcę zwycięzcom nieodpłatnie.
Faktury dokumentujące zakup towarów i usług służących organizacji Wydarzeń oraz przekazywanych zwycięzcom w charakterze Wygranych są wystawiane na Wnioskodawcę. Z uwagi na specyficzne regulacje prawne dot. bonów różnego przeznaczenia (które mogą być przedmiotem Nagród), na Spółkę będą wystawiane również noty obciążeniowe dokumentujące zakup tego typu Nagród.
Wnioskodawca dokonując zakupu Nagród od dostawcy ma prawo do rozporządzania tymi towarami jak właściciel (gdy Nagrody mają charakter towaru). W praktyce to Spółka wybiera, gdzie i jakie Nagrody kupić.
Spółka jest rzeczywistym właścicielem Nagród i nabywa te towary we własnym imieniu i na własny rachunek, a następnie wydaje je zwycięzcom.
Nabywane Nagrody są wykorzystywane przez Wnioskodawcę wyłącznie w celu nagrodzenia zwycięzców i uczestników organizowanych przez niego Wydarzeń zgodnie z regulaminem ich przeprowadzenia. W związku z tym nabywane Nagrody są przez Spółkę wykorzystywane wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej tj.:
· bezpośrednio, gdy kosztami Nagród obciążane są spółki powiązane, np. gdy zatrudniają zwycięzców (Spółka odpłatnie świadczy usługę organizacji wydarzeń dla spółek powiązanych); oraz
· pośrednio, gdy Spółka nie obciąża innych podmiotów kosztami nagród, np. gdy zwycięzcami są jej pracownicy. W takich bowiem okolicznościach, przekazywanie nagród docelowo służy poprawieniu wyników Spółki, poprzez:
- integrację zespołu lub podniesienie motywacji pracowników do pracy dla pracodawcy (czemu w praktyce mają służyć i służą Wydarzenia kierowane do dzieci lub wnuków pracowników);
- zachęcanie pracowników do dodatkowej aktywności twórczej, która może przełożyć się na nowe produkty (sprzedawane następnie przez Spółkę), optymalizację procesów produkcyjnych czy nowatorskie działania marketingowe.
Nabywane w ramach organizacji Wydarzeń towary i usługi są wykorzystywane przez Wnioskodawcę wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej.
W opinii Wnioskodawcy organizowanie Wydarzeń oraz przyznawanie Nagród pozwala przede wszystkim na lepszą integrację zespołu oraz zwiększenie motywacji pracowników, pobocznie zaś może także w sposób ogólny kreować pozytywny wizerunek Spółki wśród lokalnej społeczności, co może się przełożyć na skuteczniejszą rekrutację pracowników (element kluczowy z perspektywy prowadzenia działalności gospodarczej).
Z wieloletniego doświadczenia Wnioskodawcy wynika, iż Wydarzenia wpływają pozytywnie na innowacyjność i kreatywność pracowników – chęć tworzenia i wdrażania nowych, nieszablonowych produktów i rozwiązań produkcyjnych, co w długofalowej perspektywie przekłada się na wzrost przychodów (lub zmniejszenie kosztów produkcji) u Wnioskodawcy.
Wydarzenia organizowane przez Spółkę oraz Nagrody przez nią przyznawane stanowią element strategii Spółki nakierowany na wzrost wydajności pracowników/pracy i mają wpływać na zwiększenie jej obrotów.
Organizowane Wydarzenia oraz przyznawane Nagrody mają związek z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą opodatkowaną podatkiem od towarów i usług (dalej: „VAT”). Związek ten przejawia się następująco:
· po pierwsze, w zakresie, w jakim Spółka obciąża spółki zależne w związku z uczestnictwem w Wydarzeniach, np. ich pracowników czy też wydawaniem im Nagród, Spółka za wynagrodzeniem świadczy usługę w zakresie organizacji i obsługi imprez (tutaj Wydarzeń), a zatem wprost można wskazać, iż wykonuje czynności opodatkowane podatkiem VAT;
· po drugie, w pozostałych przypadkach, w zależności od charakteru Wydarzenia, organizowane przez Spółkę Wydarzenia mogą pośrednio przyczyniać się do tworzenia nowych produktów, które będą sprzedawane przez Spółkę, ich promocji lub optymalizacji procesów produkcyjnych albo większej integracji i motywacji pracowników. Zintegrowanie lub zmotywowanie zespołu ma wpływ na działalność gospodarczą prowadzoną przez Wnioskodawcę.
Wszystkie te elementy mają w ostatecznym rozrachunku zwiększać obroty lub zyski Spółki.
Część organizowanych przez Spółkę Wydarzeń wprost zachęca uczestników (poprzez Nagrody i element współzawodnictwa) do poszukiwania nowych produktów lub rozwiązań.
Ponadto, wzmocnienie integracji pracowników Spółki ze sobą oraz z pracownikami spółek powiązanych pozytywnie wpływa na sprawność Spółki oraz całej grupy kapitałowej – pracownicy zintegrowani efektywniej się komunikują, co zmniejsza liczbę nieporozumień i usprawnia pracę. Co więcej, wskutek dywersyfikacji charakteru organizowanych Wydarzeń, Wnioskodawca wspiera również działania promocyjne. Przykładem może być konkurs na najlepszą pracę naukową o chemii i produktach oferowanych przez Spółkę i spółki z nią powiązane, która udostępniona będzie następnie na blogu internetowym Spółki.
Kierowanie Wydarzeń do rodzin pracowników (tj. dzieci lub wnuków) przede wszystkim sprzyja integracji pracowników (tj. rodziców czy dziadków) i wpływa na wzrost ich motywacji do pracy na rzecz pracodawcy, pobocznie zaś może także w sposób ogólny kreować pozytywny wizerunek Spółki wśród lokalnej społeczności, co może się przełożyć na skuteczniejszą rekrutację pracowników (element kluczowy z perspektywy prowadzenia działalności gospodarczej).
W efekcie, powyższe pozytywnie przekłada się na obrót (podlegający opodatkowaniu podatkiem VAT) w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy, jak również docelowo w innych spółkach powiązanych uczestniczących w Wydarzeniu).
Wydarzenia oraz przekazywane Nagrody przyczyniają się do wzrostu konkurencyjności Wnioskodawcy oraz pozyskania przez niego nowych klientów.
Organizacja Wydarzeń oraz przyznawanie Nagród mogą prowadzić m.in. do tworzenia nowych produktów, udoskonalania już istniejących oraz optymalizacji procesów technologicznych, jeśli taki charakter ma Wydarzenie. Niektóre Wydarzenia mają również charakter promocyjny. Celem wszystkich Wydarzeń jest natomiast integracja pracowników i ich zmotywowanie do pracy, a to Spółka postrzega jako wartość prowadzącą do wzrostu konkurencyjności i możliwości pozyskiwania nowych klientów (w przedsiębiorstwie samego Wnioskodawcy, jak również docelowo w przedsiębiorstwie innych spółek uczestniczących w Wydarzeniu).
W związku z powyższym, w ocenie Wnioskodawcy, inwestycja w Wydarzenia i Nagrody przyczynia się do pozyskiwania nowych klientów oraz do wzrostu konkurencyjności (w przedsiębiorstwie samego Wnioskodawcy, jak również docelowo w przedsiębiorstwie innych spółek powiązanych uczestniczących w Wydarzeniu).
Wymienione we wniosku koszty to główne koszty Wydarzeń identyfikowane przez Spółkę. Spółka może ponosić dodatkowo koszty takie jak:
· koszty usług fotografa czy wideofilmowania (w celu uwiecznienia zmagań uczestników w trakcie Wydarzenia albo uwiecznienia uroczystego ogłaszania wyników);
· koszty zabezpieczenia medycznego Wydarzenia (np. w przypadku turnieju sportowego);
· koszty transportu uczestników konkursu;
· koszty związane z zaangażowaniem zleceniobiorców zewnętrznych (np. sędziów boiskowych czy prelegenta uświetniającego uroczyste ogłoszenie zwycięzców).
Ponadto, kosztami ogólnymi organizacji Wydarzeń są również koszty własne Spółki, tj. jednostki organizacyjnej Spółki, która zajmuje się organizacją Wydarzeń. Są to zatem koszty pośrednio związane z Wydarzeniami i mogą one obejmować rozliczane odpowiednim kluczem koszty amortyzacji środków trwałych należących do tej jednostki organizacyjnej, zużycia materiałów, transportu, wynagrodzeń za pracę i składek pracowników tej jednostki, koszty usług telekomunikacyjnych, koszty obsługi ww. jednostki organizacyjnej (kadrowej, informatycznej, utrzymania czystości, ochrony mienia, BHP), doradztwa itp.
Pytania
1. Czy Spółka powinna naliczyć podatek VAT należny w odniesieniu do towarów przekazywanych zwycięzcom w charakterze wygranych (nagród rzeczowych)? – pytanie oznaczone we wniosku nr 3.
2. Czy celem obciążenia spółki powiązanej Spółka powinna wystawić na nią:
· fakturę – w odniesieniu do usługi organizacji wydarzenia, oraz
· notę – w odniesieniu do kosztów nabycia towarów, bonów/voucherów lub kwot pieniężnych przekazywanych w charakterze wygranych? – pytanie oznaczone we wniosku nr 4
3. Czy Spółka może odliczyć podatek VAT naliczony z tytułu zakupu towarów i usług służących organizacji wydarzeń lub przekazywanych zwycięzcom w charakterze wygranych? – pytanie oznaczone we wniosku nr 5.
Państwa stanowisko w sprawie
1. Spółka powinna naliczyć podatek VAT należny w odniesieniu do towarów przekazywanych zwycięzcom w charakterze wygranych (nagród rzeczowych);
2. Celem obciążenia spółki powiązanej Spółka powinna wystawić na nią:
· fakturę – w odniesieniu do usługi organizacji wydarzenia, oraz
· notę – w odniesieniu do kosztów nabycia towarów, bonów/voucherów lub kwot pieniężnych przekazywanych w charakterze wygranych;
3. Spółka może odliczyć podatek VAT naliczony z tytułu zakupu towarów i usług służących organizacji wydarzeń lub przekazywanych zwycięzcom w charakterze wygranych.
Opodatkowaniu VAT podlega m.in. odpłatna dostawa towarów (art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT) i w ocenie Spółki nie powinno budzić wątpliwości, że przekazanie zwycięzcy przez Spółkę nagrody rzeczowej stanowi dostawę towarów. Ze stanu faktycznego wynika bowiem, że taka nagroda jest towarem, a jego przekazanie stanowi dostawę (tj. przeniesienie prawa do rozporządzania nim jak właściciel, w świetle definicji w art. 7 ust. 1 ustawy o VAT). Nie powinno też budzić wątpliwości, że jeśli Spółka otrzymuje zań wynagrodzenie od spółki powiązanej, wówczas owa dostawa ma charakter odpłatny.
Wynagrodzenie za towar nie musi bowiem pochodzić od jego nabywcy – może ono również pochodzić od osoby trzeciej, na co wprost wskazuje treść art. 29a ust. 1 ustawy o VAT jak również wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie Baxi (C-55/09): z pkt 63 tego wyroku wynika, że cena towaru zapłacona organizatorowi konkursu (tu: Spółce) przez sponsora (tu: przez spółkę powiązaną) za dostawę towaru klientowi (tu: zwycięzcy), stanowi dla tego pierwszego wynagrodzenie otrzymane od osoby trzeciej.
Potwierdza to też interpretacja Dyrektora KIS z 3 marca 2022 r. (nr 0114-KDIP1-3.4012.741.2021.2.PRM), w której organ podatkowy uznał, że płatności za dany towar/usługę może dokonać podmiot trzeci (`(...)`) np. w trakcie realizacji programów lojalnościowych lub akcji marketingowych, w których są przekazywane uczestnikom nagrody. Wydanie nagrody rzeczowej zwycięzcy, za co Spółka otrzymuje wynagrodzenie od spółki powiązanej stanowi zatem odpłatną dostawę towarów, a zatem czynność, która podlega opodatkowaniu VAT.
Opodatkowaniu VAT podlega również dostawa towarów bez wynagrodzenia – a taka sytuacja ma miejsce w przypadku przekazania nagród rzeczowych pracownikom Spółki, o ile dostawcy przysługiwało prawo do odliczenia VAT (art. 7 ust. 2 pkt 2 ustawy o VAT). W tym kontekście, w ocenie Spółki, przekazanie nagród rzeczowych służy jej działalności gospodarczej, stanowi bowiem immanentny element organizowanych przez nią wydarzeń, a te z kolei mają prowadzić czy to do tworzenia produktów, ich promocji i optymalizacji kosztów ich produkcji, czy też do integracji i motywacji pracowników, które wszystkie w ostatecznym rozrachunku mają zwiększać obroty lub zyski Spółki.
Podejście to potwierdza pkt 19 wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE ws. Kuwait Petroleum (C-48/97), zgodnie z którym nieodpłatne przekazywanie towarów ukierunkowane na zwiększenie sprzedaży służy działalności gospodarczej podatnika, który wobec tego może odliczyć podatek VAT naliczony na ich nabyciu. Wynika z tego, że Spółce przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT na nabyciu nagród rzeczowych, wobec czego ma ona również obowiązek naliczyć podatek należny w związku z ich nieodpłatnym przekazaniem (własnym pracownikom). W tym przypadku nie znajdzie zastosowania wyłączenie, o którym mowa w art. 7 ust. 3 ustawy o VAT, gdyż jak wynika ze stanu faktycznego przekazywane nagrody rzeczowe nie są ani próbkami, ani prezentami o małej wartości.
W świetle powyższego, prawidłowym jest stanowisko Spółki, że ma ona obowiązek naliczyć podatek należny w związku z wydaniem nagród rzeczowych zwycięzcom, gdyż czynności te stanowią:
· odpłatne dostawy towarów – jeśli Spółka otrzymuje w zamian wynagrodzenie od spółki powiązanej, lub
· dostawy towarów traktowane jak odpłatne – jeśli Spółka nie otrzymuje w zamian wynagrodzenia, gdyż przekazuje nagrody własnym pracownikom.
Jak wynika z poprzedniej części uzasadnienia, wydanie nagród rzeczowych pracownikom spółek powiązanych stanowi odpłatną dostawę towarów, lecz odpłatność pochodzi od osoby trzeciej, czyli od tych spółek. W związku z tymi Spółka nie powinna wystawiać na spółki powiązane faktur – wystawia się je bowiem na nabywców, którymi w tej sytuacji są zwycięzcy, zaś spółki powiązane jedynie płacą za nagrody. Wobec tego, celem wezwania spółki powiązanej do zapłaty Spółka powinna zatem wystawić na nią inny dokument np. notę.
Podobnie Spółka powinna postąpić celem wezwania spółki powiązanej do zapłaty za pozostałe wygrane, tj. nagrody pieniężne oraz bony różnego przeznaczenia. Nie tylko bowiem są one wydawane bezpośrednio zwycięzcom, ale i ich przekazanie nie podlega opodatkowaniu VAT – pieniądze nie są bowiem ani towarem, ani usługą, zaś przekazanie wspomnianych bonów jest wprost wyłączone z opodatkowania na podstawie art. 8b ust. 1 in fine ustawy o VAT.
Stanowisko to potwierdza również wspomniana wcześniej interpretacja z 3 marca 2022 r., w której organ podatkowy uznał, że przekazanie środków pieniężnych nie stanowi czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług oraz, że przekazywane przez Klienta na rzecz Wnioskodawcy środki pieniężne na pokrycie wydatków związanych z bonami różnego przeznaczenia (MPV) wydawanych uczestnikom Akcji promocyjnych również nie będzie stanowić czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Stanowisko co do tego, że obciążenie kosztem nagród nie powinno być dokumentowane fakturą, lecz notą potwierdzają interpretacje organów podatkowych, np. interpretacja z 26 lipca 2021 r. (nr 0114-KDIP1-3.4012.481.2021.1.ISK), z której wynika, że transfer środków pieniężnych od Klienta na rzecz Wnioskodawcy tytułem pokrycia wartości wydawanych laureatom Akcji Marketingowych nagród rzeczowych w Akcji, nie będzie stanowił wynagrodzenia za świadczenie usług lub dostawę towarów na rzecz Klienta. W konsekwencji czynność ta nie będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem VAT oraz nie będzie zwiększała podstawy opodatkowania wynagrodzenia Wnioskodawcy z tytułu świadczonych usług na rzecz Klienta. W celu udokumentowania otrzymanych od Klienta środków pieniężnych tytułem pokrycia wartości wydawanych laureatom nagród rzeczowych w Akcji Marketingowej, Wnioskodawca może posłużyć się notą księgową lub innym dokumentem księgowym.
Z drugiej strony, organizacja wydarzenia, w zamian za co Spółka również otrzymuje od spółki powiązanej wynagrodzenie, bezsprzecznie stanowi odpłatne świadczenie usług, które podlega opodatkowaniu VAT (art. 5 ust. 1 pkt 1 i art. 8 ust. 1 ustawy o VAT), na okoliczność czego powinna być wystawiona faktura (art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT). Potwierdza to wspomniany wcześniej pkt 63 wyroku Trybunału Sprawiedliwości w sprawie Baxi jak również powyższa interpretacja, z której wynika, że płatności dokonywane przez sponsora na rzecz podmiotu zarządzającego omawianym programem, który to podmiot dostarcza klientom prezenty lojalnościowe należy uznać w części za wynagrodzenie płacone przez osobę trzecią za dostawę towarów klientom, a w części za wynagrodzenie za usługi świadczone przez zarządzającego tym programem na rzecz sponsora.
W konsekwencji, za prawidłowe należy uznać stanowisko Spółki co do tego, że celem obciążenia spółki powiązanej powinna wystawić na nią:
· fakturę – w odniesieniu do usługi organizacji wydarzenia, oraz
· notę – w odniesieniu do obciążenia kosztem nagród rzeczowych, nagród pieniężnych lub bonów/voucherów.
Podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego na nabyciu towarów i usług, w zakresie w jakim wykorzystuje je do wykonywania czynności opodatkowanych (art. 86 ust. 1 ustawy o VAT). W świetle tego przepisu nie powinno budzić wątpliwości, że Spółka ma prawo do odliczenia VAT z tytułu zakupu towarów, które następnie przekazuje w charakterze nagród rzeczowych, gdyż jak wynika z poprzednich części uzasadnienia, takie przekazanie samo w sobie podlega opodatkowaniu VAT.
Prawo do odliczenia powinno przysługiwać Spółce również w odniesieniu do kosztów ogólnych wydarzeń, jak np. wynajem sali, w której się one odbywają lub w której ogłaszane są wyniki, bowiem wydatki te albo są wprost związane z wykonywaniem czynności opodatkowanych, tj. świadczeniem usług organizacji wydarzeń na rzecz spółek powiązanych, albo służą ogółowi (opodatkowanej) działalności Spółki – w zakresie w jakim dotyczą pracowników Spółki. Jak bowiem wynika z opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) organizowane przez Spółkę wydarzenia, a tym samym wydatki jakie w tym celu ponosi, mają służyć tworzeniu nowych produktów, ich promocji czy zmniejszeniu kosztów ich produkcji jak również integracji i motywacji pracowników, które ostatecznie mają pozwolić na zwiększenie obrotów lub zysków, co w świetle pkt 19 wspomnianego już wcześniej wyroku Trybunału Sprawiedliwości UE ws. Kuwait Petroleum, dowodzi związku z prowadzoną działalności i uprawnia do odliczenia VAT.
Dodatkowo, jak wynika z opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego) prawo do odliczenia nie zostało wyłączone na podstawie art. 88 ustawy o VAT.
W konsekwencji, prawidłowym jest stanowisko Spółki, że może ona odliczyć podatek VAT naliczony z tytułu zakupu towarów i usług służących organizacji wydarzeń lub przekazywanych zwycięzcom w charakterze wygranych.
Ocena stanowiska
Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w części dotyczącej opodatkowania podatkiem VAT czynności przekazywania zwycięzcom w charakterze wygranych (nagród rzeczowych), pytanie oznaczone we wniosku nr 3 oraz w części dotyczącej prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu towarów i usług służących organizacji wydarzeń lub przekazywanych zwycięzcom w charakterze wygranych (pytanie oznaczone we wniosku nr 5) – jest nieprawidłowe; natomiast w części dotyczącej dokumentowania, celem obciążenia spółki powiązanej, usługi organizacji wydarzeń oraz w odniesieniu do kosztów nabycia towarów, bonów/voucherów lub kwot pieniężnych przekazywanych w charakterze wygranych (pytanie oznaczone we wniosku nr 4) – jest prawidłowe.
Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:
Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Według art. 2 pkt 6 ustawy:
Towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Zgodnie z art. 2 pkt 22 ustawy:
Przez sprzedaż – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.
W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).
Stosownie do art. 7 ust. 2 ustawy:
Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:
-
przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia;
-
wszelkie inne darowizny
- jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.
Wskazany przepis jest odpowiednikiem art. 16 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE. L Nr 347 poz. 1 ze zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady, zgodnie z którym, za dostawę towarów uznaje się wykorzystanie przez podatnika towarów stanowiących część majątku jego przedsiębiorstwa do celów prywatnych podatnika lub jego pracowników, które przekazuje nieodpłatnie lub, w ujęciu ogólnym, które przeznacza do celów innych niż prowadzona przez niego działalność, gdy VAT od powyższych towarów lub ich części podlegał w całości lub w części odliczeniu, jest uznawane za odpłatną dostawę towarów.
Jak wynika z art. 7 ust. 3 ustawy:
Przepisu ust. 2 nie stosuje się do przekazywanych prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika.
Zgodnie z art. 7 ust. 4 ustawy:
Przez prezenty o małej wartości, o których mowa w ust. 3, rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary:
-
łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł (bez podatku), jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób;
-
których przekazania nie ujęto w ewidencji, o której mowa w pkt 1, jeżeli jednostkowa cena nabycia towaru (bez podatku), a gdy nie ma ceny nabycia, jednostkowy koszt wytworzenia, określone w momencie przekazywania towaru, nie przekraczają 20 zł.
Jak wynika z powyższych uregulowań opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega generalnie każde nieodpłatne przekazanie towaru należącego do przedsiębiorstwa, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu, imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Wyjątkiem jest przekazanie towarów stanowiących prezenty o małej wartości lub próbki.
Podkreślić w tym miejscu należy, że konstrukcja przewidziana w art. 7 ust. 4 pkt 2 ustawy zakłada, że jeżeli wartość jednostkowa wydawanego towaru nie przekracza 20 zł, jego wydanie nie będzie podlegać opodatkowaniu niezależnie od tego komu zostały wydane towary i czy podatnik prowadzi ewidencję obdarowanych, o której mowa w pkt 1 analizowanego przepisu. Nie ma w tym przypadku również znaczenia ilość przekazywanych przez podatnika jednemu podmiotowi towarów.
Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że:
Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (`(...)`).
Zarówno dostawa towarów, jak i świadczenie usług, mieszczą się w definicji sprzedaży, określonej w art. 2 pkt 22 ustawy, według której sprzedaż to odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.
Należy zauważyć, że jak wynika z ww. przepisu art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy, dla uznania, że dostawa towarów lub świadczenie usług podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, warunkiem jest „odpłatność” za daną czynność. Odpłatność oznacza dokonanie dostawy towarów lub świadczenia usług za wynagrodzeniem. W znaczeniu potocznym wynagrodzenie to zapłata za pracę, należność, a także odszkodowanie, nagroda. Natomiast odpłatny to taki, który wymaga zapłacenia, zwrotu kosztów, płatny.
Aby dane świadczenie uznać za odpłatne, musi istnieć stosunek prawny pomiędzy świadczącym usługę a odbiorcą, a w zamian za wykonanie usługi powinno zostać wypłacone wynagrodzenie.
Czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub świadczącego usługę. Przy czym, związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie. Pod pojęciem odpłatności dostawy towarów lub odpłatności świadczenia usług rozumieć należy prawo podmiotu dokonującego dostawy towarów lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).
Powyższa analiza prowadzi do wniosku, że istotną cechą wynagrodzenia jest istnienie bezpośredniego związku pomiędzy dostawą towarów lub świadczeniem usług i otrzymaną zapłatą.
Kwestia odpłatności była wielokrotnie przedmiotem rozstrzygnięć Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. I tak, w wyroku z 1 kwietnia 1982 r. w sprawie C-89/81 Hong Kong Trade Development Council TSUE stwierdził, że wskazane w sprawie czynności podlegają opodatkowaniu jedynie wtedy, gdy zostały wykonane odpłatnie.
Analizując głębiej ten problem Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 8 marca 1988 r. w sprawie C-102/86 Apple and Pear Development Council stwierdził, że czynność można uznać za dokonaną odpłatnie, gdy istnieje bezpośrednia i jasno zindywidualizowana korzyść po stronie dostawcy towaru lub usługi, a ponadto odpłatność za otrzymane świadczenie (towar lub usługę) pozostaje w bezpośrednim związku z czynnością, która miałaby być opodatkowana tym podatkiem.
Na uwagę zasługuje także orzeczenie z 3 kwietnia 1994 r. w sprawie C-16/93 R.J. Tolsma, gdzie podkreślono, że dla wystąpienia opodatkowania podatkiem od towarów i usług konieczne staje się zaistnienie bezpośredniego związku płatności z konkretną czynnością oraz istnienie konsumenta tej czynności.
Zatem pod pojęciem odpłatności świadczenia rozumieć należy prawo podmiotu sprzedającego towar lub świadczącego usługę do żądania od nabywcy towaru, odbiorcy usługi lub osoby trzeciej zapłaty ceny lub ekwiwalentu (np. w postaci świadczenia wzajemnego).
W konsekwencji powyższego należy stwierdzić, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług będzie podlegało tylko to świadczenie (dostawa lub usługa), w przypadku którego istnieje konsument, tj. odbiorca świadczenia odnoszący z niego choćby potencjalną korzyść. Dopóki nie istnieje podmiot, który odnosiłby lub powinien odnosić konkretne korzyści o charakterze majątkowym związanym z danym świadczeniem, dopóty świadczenie to nie będzie czynnością podlegającą opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.
Wskazać należy, że w niektórych przypadkach płatności za dany towar/usługę może dokonać podmiot trzeci, a nie podmiot (osoba) na rzecz którego następuje przeniesienie prawa do rozporządzania towarem jak właściciel/na rzecz której świadczona jest usługa. Taka sytuacja może mieć miejsce, np. w trakcie realizacji programów lojalnościowych lub akcji marketingowych, w których są przekazywane uczestnikom nagrody.
Podobna kwestia była przedmiotem orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE) z dnia 7 października 2010 r. w sprawach połączonych Commissioners for Her Majesty’s Revenue and Customs v. Loyalty Management UK Ltd i Baxi Group (C-53/09, C-55/09). Spółka Baxi zleciła zarządzanie programem lojalnościowym spółce @1 Ltd. Zarządzanie tym programem przez spółkę @1 obejmowało w szczególności jego promocję wśród klientów poprzez katalogi oraz Internet, rozpatrywanie wniosków o członkostwo w programie, zarządzanie kontami klientów, wybór, nabywanie i dostarczanie prezentów lojalnościowych, jak również prowadzenie infolinii dla klientów. TSUE rozpatrując sprawę wskazał, że „płatności dokonywane przez sponsora na rzecz podmiotu zarządzającego omawianym programem, który to podmiot dostarcza klientom prezenty lojalnościowe należy uznać w części za wynagrodzenie płacone przez osobę trzecią za dostawę towarów klientom, a w części za wynagrodzenie za usługi świadczone przez zarządzającego tym programem na rzecz sponsora.” TSUE wskazał, że spółka @1, której spółka Baxi zleciła zarządzanie programem lojalnościowym, zaopatruje się w prezenty lojalnościowe, a ich zasób stanowi własność tej spółki. Wobec tego spółka @1 nie tylko ma prawo do przekazywania prezentów lojalnościowych klientom jak właściciel, ale w rzeczywistości jest ona ich właścicielem. W analizowanej sprawie TSUE stwierdził, że aby ustalić, czy czynność polegająca na dostarczeniu prezentów lojalnościowych podlega podatkowi VAT należy ustalić, czy na mocy art. 2 ust. 1 szóstej dyrektywy stanowi ona dostawę towarów lub świadczenie usług dokonywane odpłatnie na terytorium kraju przez podatnika działającego w takim charakterze. TSUE powołał art. 5 ust. 1 szóstej dyrektywy, który stanowi, że za dostawę towarów uważa się przeniesienie prawa do rozporządzania rzeczą jak właściciel. TSUE stwierdził, że z brzmienia tego przepisu wynika, że pojęcie dostawy towarów obejmuje nie tylko przeniesienie własności w formie przewidzianej przez dane prawo krajowe, lecz obejmuje ono także wszelkie przeniesienie władztwa nad rzeczami, które pozwala drugiej stronie na rozporządzanie nimi jak właściciel. Następnie TSUE powołał art. 6 ust. 1 szóstej dyrektywy, zgodnie z którym „świadczenie usług” należy rozumieć jako każdą czynność niestanowiącą dostawy towarów. TSUE wskazał, że odpłatna dostawa towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 2 ust. 1 szóstej dyrektywy zakłada istnienie bezpośredniego związku pomiędzy świadczoną usługą a otrzymanym wynagrodzeniem. Szósta dyrektywa nie wymaga dla uznania dostawy towarów lub świadczenia usług za czynności odpłatne w rozumieniu art. 2 pkt 1 tej dyrektywy, aby wynagrodzenie za te towary lub usługi było płatne bezpośrednio przez ich odbiorcę. Zgodnie bowiem z art. 11 część A ust. 1 lit. a) tej dyrektywy wynagrodzenie może pochodzić od osoby trzeciej. W konsekwencji, TSUE stwierdził, że płatności dokonywane przez sponsora na rzecz podmiotu zarządzającego omawianym programem, który to podmiot dostarcza klientom prezenty lojalnościowe należy uznać w części za wynagrodzenie płacone przez osobę trzecią za dostawę towarów klientom, a w części za wynagrodzenie za usługi świadczone przez zarządzającego tym programem na rzecz sponsora.
Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca jest spółką akcyjną, zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. W ramach działalności Spółka organizuje konkursy i turnieje („wydarzenia”), w których mogą brać udział pracownicy Spółki i spółek z nią powiązanych (zatrudnieni we wszystkich bądź wybranych działach) oraz inne osoby (np. dzieci i wnuki pracowników). Z regulaminów towarzyszących wydarzeniom wynika m.in., że zwycięzcom przysługują wygrane (nagrody), uzależnione od zajętego miejsca. Wygranymi w wydarzeniach, mogą być: pieniądze (nagrody pieniężne); bony/vouchery (stanowiące bony różnego przeznaczenia, o których mowa w art. 2 pkt 44 ustawy o VAT) lub nagrody rzeczowe (towary, niebędące prezentami małej wartości czy próbkami, o których mowa w art. 7 ust. 4 i 7 ustawy o VAT). Nagrody pieniężne są przelewane na rachunki zwycięzców bezpośrednio z rachunku Spółki, która też nabywa bony/vouchery oraz nagrody rzeczowe (tj. otrzymuje za nie faktury, rachunki lub noty i opłaca je z własnych środków), po czym wydaje je zwycięzcom we własnym imieniu. Spółka ponosi również ogólne koszty organizacji wydarzeń, jak np. koszty wynajmu sali, w której się one odbywają lub w których ogłaszane są wyniki, koszty oprawy audiowizualnej czy też cateringu. Spółka może ponosić dodatkowo koszty takie jak: koszty usług fotografa czy wideofilmowania (w celu uwiecznienia zmagań uczestników w trakcie Wydarzenia albo uwiecznienia uroczystego ogłaszania wyników); koszty zabezpieczenia medycznego Wydarzenia (np. w przypadku turnieju sportowego); koszty transportu uczestników konkursu; koszty związane z zaangażowaniem zleceniobiorców zewnętrznych (np. sędziów boiskowych czy prelegenta uświetniającego uroczyste ogłoszenie zwycięzców). Ponadto, kosztami ogólnymi organizacji Wydarzeń są również koszty własne Spółki, tj. jednostki organizacyjnej Spółki, która zajmuje się organizacją Wydarzeń. Są to zatem koszty pośrednio związane z Wydarzeniami i mogą one obejmować rozliczane odpowiednim kluczem koszty amortyzacji środków trwałych należących do tej jednostki organizacyjnej, zużycia materiałów, transportu, wynagrodzeń za pracę i składek pracowników tej jednostki, koszty usług telekomunikacyjnych, koszty obsługi ww. jednostki organizacyjnej (kadrowej, informatycznej, utrzymania czystości, ochrony mienia, BHP), doradztwa itp. Wydatki te nie są objęte art. 88 ustawy o VAT. Z racji tego, że w organizowanych przez Spółkę wydarzeniach biorą udział też pracownicy spółek powiązanych (lub ich dzieci i wnuki), Spółka obciąża te spółki częścią kosztów ogólnych organizacji wydarzeń, jak i kosztami wygranych otrzymywanych przez tych pracowników. Udział w Wydarzeniach jest zawsze kierowany do przynajmniej dwóch spośród ww. wymienionych grup. W praktyce Wnioskodawca każdorazowo adresuje Wydarzenia zarówno do pracowników Spółki, jak i spółek z nią powiązanych, a niekiedy (w zależności od charakteru Wydarzenia) również do innych osób (np. dzieci i wnuków pracowników Spółki czy spółek powiązanych). Wnioskodawcę z uczestnikami Wydarzeń będących odpowiednio: pracownikami Spółki – łączy stosunek prawny wynikający z umów o pracę (tj. stosunek pracy); pozostałymi uczestnikami, tj. pracownikami spółek powiązanych oraz innymi osobami (np. dziećmi lub wnukami pracowników lub pracowników spółek powiązanych) – nie łączy żaden stosunek prawny. Nagrody są przekazywane przez Wnioskodawcę zwycięzcom nieodpłatnie. Faktury dokumentujące zakup towarów i usług służących organizacji Wydarzeń oraz przekazywanych zwycięzcom w charakterze Wygranych są wystawiane na Wnioskodawcę. Z uwagi na specyficzne regulacje prawne dot. bonów różnego przeznaczenia (które mogą być przedmiotem Nagród), na Spółkę będą wystawiane również noty obciążeniowe dokumentujące zakup tego typu Nagród. Wnioskodawca dokonując zakupu Nagród od dostawcy ma prawo do rozporządzania tymi towarami jak właściciel (gdy Nagrody mają charakter towaru). W praktyce to Spółka wybiera, gdzie i jakie Nagrody kupić. Spółka jest rzeczywistym właścicielem Nagród i nabywa te towary we własnym imieniu i na własny rachunek, a następnie wydaje je zwycięzcom. Nabywane Nagrody są wykorzystywane przez Wnioskodawcę wyłącznie w celu nagrodzenia zwycięzców i uczestników organizowanych przez niego Wydarzeń zgodnie z regulaminem ich przeprowadzenia. W związku z tym nabywane Nagrody są przez Spółkę wykorzystywane wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej tj.: bezpośrednio, gdy kosztami Nagród obciążane są spółki powiązane, np. gdy zatrudniają zwycięzców (Spółka odpłatnie świadczy usługę organizacji wydarzeń dla spółek powiązanych); oraz pośrednio, gdy Spółka nie obciąża innych podmiotów kosztami nagród, np. gdy zwycięzcami są jej pracownicy. W takich bowiem okolicznościach, przekazywanie nagród docelowo służy poprawieniu wyników Spółki, poprzez: integrację zespołu lub podniesienie motywacji pracowników do pracy dla pracodawcy (czemu w praktyce mają służyć i służą Wydarzenia kierowane do dzieci lub wnuków pracowników); zachęcanie pracowników do dodatkowej aktywności twórczej, która może przełożyć się na nowe produkty (sprzedawane następnie przez Spółkę), optymalizację procesów produkcyjnych czy nowatorskie działania marketingowe. Nabywane w ramach organizacji Wydarzeń towary i usługi są wykorzystywane przez Wnioskodawcę wyłącznie do celów prowadzonej działalności gospodarczej. W opinii Wnioskodawcy organizowanie Wydarzeń oraz przyznawanie Nagród pozwala przede wszystkim na lepszą integrację zespołu oraz zwiększenie motywacji pracowników, pobocznie zaś może także w sposób ogólny kreować pozytywny wizerunek Spółki wśród lokalnej społeczności, co może się przełożyć na skuteczniejszą rekrutację pracowników (element kluczowy z perspektywy prowadzenia działalności gospodarczej). Z wieloletniego doświadczenia Wnioskodawcy wynika, iż Wydarzenia wpływają pozytywnie na innowacyjność i kreatywność pracowników – chęć tworzenia i wdrażania nowych, nieszablonowych produktów i rozwiązań produkcyjnych, co w długofalowej perspektywie przekłada się na wzrost przychodów (lub zmniejszenie kosztów produkcji) u Wnioskodawcy. Wydarzenia organizowane przez Spółkę oraz Nagrody przez nią przyznawane stanowią element strategii Spółki nakierowany na wzrost wydajności pracowników/pracy i mają wpływać na zwiększenie jej obrotów. Organizowane Wydarzenia oraz przyznawane Nagrody mają związek z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą opodatkowaną podatkiem od towarów i usług (dalej: „VAT”). Związek ten przejawia się następująco: po pierwsze, w zakresie, w jakim Spółka obciąża spółki zależne w związku z uczestnictwem w Wydarzeniach, np. ich pracowników czy też wydawaniem im Nagród, Spółka za wynagrodzeniem świadczy usługę w zakresie organizacji i obsługi imprez (tutaj Wydarzeń), a zatem wprost można wskazać, iż wykonuje czynności opodatkowane podatkiem VAT; po drugie, w pozostałych przypadkach, w zależności od charakteru Wydarzenia, organizowane przez Spółkę Wydarzenia mogą pośrednio przyczyniać się do tworzenia nowych produktów, które będą sprzedawane przez Spółkę, ich promocji lub optymalizacji procesów produkcyjnych albo większej integracji i motywacji pracowników. Zintegrowanie lub zmotywowanie zespołu ma wpływ na działalność gospodarczą prowadzoną przez Wnioskodawcę. Wszystkie te elementy mają w ostatecznym rozrachunku zwiększać obroty lub zyski Spółki. Organizacja Konkursów i Turniejów oraz przekazywanie Nagród pozytywnie przekłada się na obrót (podlegający opodatkowaniu podatkiem VAT) w przedsiębiorstwie Wnioskodawcy, jak również docelowo w innych spółkach powiązanych uczestniczących w Wydarzeniu). Inwestycja w Wydarzenia i Nagrody przyczynia się do pozyskiwania nowych klientów oraz do wzrostu konkurencyjności (w przedsiębiorstwie samego Wnioskodawcy, jak również docelowo w przedsiębiorstwie innych spółek powiązanych uczestniczących w Wydarzeniu).
Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą kwestii opodatkowania podatkiem VAT czynności przekazywania przez Spółkę zwycięzcom wygranych (nagród rzeczowych) – pytanie oznaczone we wniosku nr 1.
Odnosząc się w pierwszej kolejności do kwestii przekazywania przez Spółkę nagród rzeczowych pracownikom spółek zależnych oraz innym osobom związanym z tymi spółkami (np. dzieci i wnuków spółek powiązanych) należy wskazać, że czynność ta stanowi/ będzie stanowić dostawę towarów w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy.
Fakt, iż wydanie przekazanie nagród rzeczowych następuje nieodpłatnie, nie oznacza, że czynność ta jest czynnością nieodpłatną. Jak wynika z opisu sprawy, spółki zależne płacą Wnioskodawcy za zakupione w imieniu i na rzecz Wnioskodawcy nagrody rzeczowe wydawane następnie wygranym. Zatem w przypadku wydania nagród rzeczowych zapłaty nie dokonuje wygrany lecz spółka powiązana. Przekazanie nagród rzeczowych wypełnia znamiona dostawy towarów w rozumieniu przepisu art. 7 ust. 1 ustawy. Następuje tu przeniesienie na podmioty trzecie – tj. wygranych – prawa do rozporządzania jak właściciel wydawanymi towarami, nabytymi uprzednio przez Wnioskodawcę. Wnioskodawca nabywa nagrody we własnym imieniu i na własną rzecz. Spółka powiązana nie nabywa prawa do dysponowania nimi jak właściciel.
Zatem wynagrodzenie wypłacone Wnioskodawcy przez spółki powiązane jest wynagrodzeniem wypłacanym z tytułu dostawy towarów (nagród rzeczowych) wygranym.
Tym samym przekazanie nagród rzeczowych zwycięzcom (pracownikom spółek powiązanych oraz ich bliskim) podlega/będzie podlegało opodatkowaniu podatkiem VAT – na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy – jako odpłatna dostawa towarów.
Natomiast w odniesieniu do przekazywania nagród rzeczowych pozostałym zwycięzcom, nie można zgodzić się z Wnioskodawcą.
Przekazywane nagrody rzeczowe nie są prezentami o małej wartości, o których mowa w art. 7 ust. 4 ustawy, ani też próbkami, o których mowa w art. 7 ust. 7 ustawy. Zatem do nieodpłatnego przekazania towarów, nie znajdzie zastosowania wyłączenie, o którym mowa w art. 7 ust. 3 ustawy.
Jak wynika natomiast z powołanego powyżej przepisu art. 7 ust. 2 ustawy, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega nieodpłatne przekazanie m.in. na cele osobiste pracownika towarów należących do przedsiębiorstwa, tj. takie, z którym wiąże się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, lub wszelkie inne darowizny, o ile podatnikowi przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu tych towarów.
Warunkiem uznania powyższych czynności za odpłatną dostawę towaru jest przysługujące podatnikowi w części lub w całości prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przy nabyciu towarów, które mają być przekazane. Jeżeli zatem podatnik nie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego, to nieodpłatne przekazanie tych towarów pozostaje neutralne podatkowo (podatnik nie musi dokonać ich opodatkowania).
Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy.
W myśl art. 86 ust. 1 ustawy:
W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:
Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:
a) nabycia towarów i usług,
b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.
Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.
Ustawa o podatku od towarów i usług ustanawia zasadę tzw. niezwłocznego odliczenia podatku naliczonego. Zasada ta wyraża się tym, że podatnik, aby skorzystać z prawa do odliczenia podatku naliczonego nie musi czekać aż nabyty towar lub usługa zostaną odsprzedane lub efektywnie wykorzystane na potrzeby działalności opodatkowanej. Wystarczającym zatem jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towaru lub usługi, przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej oraz planowanej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakup ten dokonany został w celu jego wykorzystania w ramach działalności opodatkowanej. Ta warunkowość realizacji określonego w art. 86 ust. 1 ustawy prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony powoduje, że nieziszczenie się warunku pozytywnego, jakim jest wykorzystanie towaru lub usługi do realizacji czynności opodatkowanej podatnika, np. gdy okaże się, że zmieniono przeznaczenie towaru (usługi) i został on ostatecznie wykorzystany do czynności zwolnionych od VAT lub niepodlegających VAT – spowoduje konieczność weryfikacji uprzedniego odliczenia podatku naliczonego.
Z uregulowań ustawy o podatku od towarów i usług wyraźnie wynika, że dla realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego niezbędne jest istnienie związku między dokonywanymi zakupami towarów i usług, a prowadzoną działalnością opodatkowaną. Przy czym związek dokonywanych zakupów z działalnością podatnika może mieć charakter bezpośredni lub pośredni.
O związku bezpośrednim dokonywanych zakupów z działalnością gospodarczą można mówić wówczas, gdy nabywane towary służą np. dalszej odsprzedaży – towary handlowe lub też nabywane towary i usługi są niezbędne do wytworzenia towarów lub usług, będących przedmiotem dostawy; bezpośrednio więc wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika.
Natomiast o związku pośrednim można mówić wówczas, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania przedsiębiorstwa. Mają pośredni związek z działalnością gospodarczą, a tym samym z osiąganymi przez podatnika przychodami. Aby jednak można było wskazać, że określone zakupy mają chociażby pośredni związek z działalnością, istnieć musi związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. O pośrednim związku dokonanych zakupów z działalnością podatnika można mówić wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu przez podatnika, np. poprzez ich odsprzedaż, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez dany podmiot obrotów.
Ponadto ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno tzw. przesłanek pozytywnych, to jest m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.
Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:
Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne, w przypadku, gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wskazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.
Jak stanowi art. 88 ust. 4 ustawy:
Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.
Zgodnie z powyższą regulacją z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.
Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług:
Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Stosownie do art. 15 ust. 2:
Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.
Wskazać należy, że w myśl art. 86 ust. 1 ustawy, w zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje zatem wówczas, gdy zostaną spełnione dwa warunki: odliczenia tego dokonuje czynny podatnik podatku VAT, a nabyte towary i usługi, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Z uwagi na konstrukcję podatku od towarów i usług (opartą na zasadzie potrącalności w danej fazie obrotu), podatek ten jest z punktu widzenia jego podatników neutralny, gdyż pełnią oni jedynie rolę płatników, przerzucając jego ekonomiczny ciężar na kolejnych nabywców, czyli finalnie na konsumentów. Możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związana jest jednak z wykonaniem przez podatnika takich czynności, które podlegają ustawie o podatku od towarów i usług. Jeśli jednak dana czynność ustawie tej nie podlega, to nie powstaje ani obowiązek w zakresie podatku należnego, ani uprawnienie w zakresie podatku naliczonego.
W analizowanych okolicznościach (poza powyższą sytuacją Spółek powiązanych) nie można uznać, że nabywane i przyznawane nagrody mają/będą miały bezpośredni związek z działalnością Wnioskodawcy. Wbrew twierdzeniu Wnioskodawcy nie sposób również zgodzić się, że nagrody te mają/będą miały pośredni związek z działalnością opodatkowaną Spółki. Jak wynika z wniosku, w konkursach mogą brać udział różni uczestnicy wydarzeń. Zatem konkursy nie są ani adresowane wyłącznie do osób pracujących u Wnioskodawcy, ani nie są zawsze tematycznie związne z profilem dzialności Wnioskodawcy (np. turnieje piłki nożnej). Nagrody za wygrane w konkursach nie trafiają wyłącznie do pracowników Spółki. W tym kontekście zakup nagród nie jest skorelowany wyłącznie z dzialnością gospodarczą Wnioskodawcy.
Ponadto należy dodatkowo wyjaśnić, że istotny jest również rodzaj nagród (np. z jednej strony szczoteczka elektryczna z drugiej podręcznik tematycznie związany z profilem działalności). Jeśli Wnioskodawca przyznaje uczestnikom dość specyficzne nagrody (np. nagrody pocieszenia), to zaspokajają one prywatne potrzeby uczestników. W tym miejscu należy zauważyć, że przepisy ustawy nie definiują pojęcia „potrzeb osobistych”. Za Słownikiem Języka Polskiego uznać należy, że potrzebami „osobistymi” są takie potrzeby, które „dotyczą danej osoby” i które są jej potrzebami „prywatnymi”, tj. potrzebami niezwiązanymi z prowadzoną przez tą osobę działalnością gospodarczą, statusem pracownika, czy pełnioną funkcją. Zatem można przyjąć, że potrzebami osobistymi są te, których realizacja nie jest związana ze stosunkiem pracy, a więc potrzeby osobiste to te, których zaspokojenie wynika z dobrej woli pracodawcy. Natomiast potrzeby pracownicze to te, których spełnienie nie wynika z autonomii woli stron, ale do zaspokajania których pracodawca jest zobowiązany np. na podstawie przepisów prawa.
Ponadto Wnioskodawca w żaden sposób nie jest zobowiązany do przekazywania nagród. Organizowane podczas wydarzeń konkursy z nagrodami są świadczeniem dodatkowym, które wynika z woli Wnioskodawcy.
W konsekwencji należy uznać, że wydatki ponoszone na nagrody (w rozpatrywnaym w tym miejscu zakresie a więc poza przekazywanymi dla osób związnych ze spółkami powiązanymi) służą zaspokajaniu osobistych, prywatnych potrzeb zarówno pracowników jak i wszystkich innych uczestników wydarzeń. Zatem ich przekazanie odbywa się bez związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością gospodarczą.
Skoro nieodpłatnie przyznawane nagrody w ramach nie będą czynnościami pośrednio związanymi z prowadzoną działalnością gospodarczą Wnioskodawcy, nie będzie spełniony warunek przewidziany w art. 86 ust. 1 ustawy jakim jest związek nabywanych towarów do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług. W związku z tym, że nabywane nagrody – w rozpatrywanej częsci – nie będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług Wnioskodawcy nie przysługuje/nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie nagród przekazywanych za wygrane w konkursach i turniejach organizowanych podczas wydarzeń.
Skoro zatem Spółce w tym zakresie nie przysługuje/nie będzie przysługiwać prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia nagród, tym samym należy wskazać, że przekazywanie przez Spółkę nagród wygranym – pracownikom Spółki, nie podlega/nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT jako dostawa towarów, o której mowa w art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy.
Analogicznie czynność przekazywania nagród osobom bliskim pracowników Spółki (np. dzieciom, wnukom) nie stanowi/nie będzie stanowić dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ust. 2 ustawy. Przekazanie to nie stanowi/nie będzie stanowić również żadnej innej czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT.
Podsumowując, przekazywanie przez Spółkę nagród rzeczowych pracownikom spółek powiązanych i ich bliskim (np. dzieciom, wnukom) stanowi/stanowić będzie dostawę towarów opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, tym samym, Wnioskodawca powinien naliczyć w odniesieniu do tej czynności podatek VAT należny. Natomiast przekazywanie przez Spółkę nagród rzeczowych swoim pracownikom i bliskim swoich pracowników (np. dzieciom, wnukom) nie stanowi/nie będzie stanowić czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tym samym, Wnioskodawca nie powinien naliczać w odniesieniu do tej czynności podatku VAT należnego.
Zatem – oceniając całościowo – stanowisko Wnioskodawcy dotyczące kwestii objętej pytaniem oznaczonym we wniosku nr 3 należało uznać jako nieprawidłowe.
Wątpliwości Zainteresowanego dotyczą również kwestii dokumentowania – celem obciążenie spółki powiązanej – usługi organizacji wydarzenia oraz w odniesieniu do ponoszonych kosztów nabycia towarów, bonów/voucherów lub kwot pieniężnych przekazywanych w charakterze wygranych (pytanie oznaczone we wniosku nr 4).
Jak stanowi art. 106b ust. 1 ustawy:
Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:
-
sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;
-
wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;
-
wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;
-
otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:
a) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,
b) czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,
c) dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.
Jak wynika z opisu sprawy, Spółka obciąża spółki powiązane częścią kosztów ogólnych organizacji wydarzeń oraz kosztami wygranych otrzymywanych przez pracowników spółki powiązanej. Spółka – jak wskazał Wnioskodawca – świadczy za wynagrodzeniem usługę w zakresie organizacji wydarzeń, tj. wykonuje czynności opodatkowane podatkiem VAT.
Skoro zatem Wnioskodawca świadczy na rzecz spółki powiązanej usługę opodatkowaną podatkiem od towarów i usług, powinien wystawić na nią, w odniesieniu do tych czynności (organizacji wydarzeń) fakturę VAT.
Celem dokonania rozstrzygnięcia dotyczącego dokumentowania przekazania na rzecz zwycięzców wygranych w postaci bonów/voucherów należy w tym miejscu powołać obowiązujące w tym zakresie przepisy.
W myśl art. 2 pkt 41-45 ustawy:
Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o:
· bonie - rozumie się przez to instrument, z którym wiąże się obowiązek jego przyjęcia jako wynagrodzenia lub części wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług, w przypadku którego towary, które mają zostać dostarczone, lub usługi, które mają zostać wykonane, lub tożsamość potencjalnych dostawców lub usługodawców są wskazane w samym instrumencie lub określone w powiązanej dokumentacji, w tym w warunkach wykorzystania tego instrumentu (pkt 41);
· emisji bonu - rozumie się przez to pierwsze wprowadzenie bonu do obrotu (pkt 42);
· bonie jednego przeznaczenia - rozumie się przez to bon, w przypadku którego miejsce dostawy towarów lub świadczenia usług, których bon dotyczy, oraz kwota należnego podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze z tytułu dostawy tych towarów lub świadczenia tych usług są znane w chwili emisji tego bonu (pkt 43);
· bonie różnego przeznaczenia - rozumie się przez to bon inny niż bon jednego przeznaczenia (pkt 44);
· transferze bonu - rozumie się przez to emisję bonu oraz każde przekazanie tego bonu po jego emisji (pkt 45).
Zasady dotyczące opodatkowania transferu bonów jednego i różnego przeznaczenia zostały przedstawione w dziale II rozdziale 2a ustawy „Opodatkowanie w przypadku stosowania bonów”.
I tak, w myśl art. 8a ust. 1 ustawy:
Transfer bonu jednego przeznaczenia dokonany przez podatnika działającego we własnym imieniu uznaje się za dostawę towarów lub świadczenie usług, których ten bon dotyczy.
Zgodnie z art. 8b ust. 1 ustawy,
Faktyczne przekazanie towarów lub faktyczne świadczenie usług dokonane w zamian za bon różnego przeznaczenia przyjmowany przez dostawcę lub usługodawcę jako wynagrodzenie lub część wynagrodzenia podlega opodatkowaniu podatkiem. Nie podlega opodatkowaniu podatkiem wcześniejszy transfer bonu różnego przeznaczenia.
Ww. przepisy regulują obrót bonami na gruncie podatku VAT, nadając im charakter znaków legitymujących, które stanowią dowód przysługiwania określonej osobie określonego uprawnienia do uzyskania prawa do dysponowania towarem jak właściciel, czy też prawa do uzyskania określonego świadczenia.
Z definicji bonu wynika zatem, że jest to instrument, który może być przyjęty jako wynagrodzenie wyłącznie za dostawę towarów lub świadczenie usług. Również w motywie 4 preambuły Dyrektywy Rady (UE) 2016/1065 z dnia 27 czerwca 2016 r. zmieniająca dyrektywę 2006/112/WE w odniesieniu do bonów na towary lub usługi (Dz.U.UE.L.2016.177.9), wskazano „Zasady te powinny dotyczyć wyłącznie bonów, w zamian za które uzyskać można towary lub usługi. Zasadom tym nie powinny jednak podlegać instrumenty uprawniające posiadacza do zniżki przy zakupie towarów lub usług, ale nieuprawniające do otrzymania takich towarów lub usług”.
Jak zauważa się w ww. preambule bony mogą występować w formie fizycznej lub elektronicznej, powinny określać charakter uprawnienia, które wiąże się z danym bonem oraz ustanawiają obowiązek przyjęcia go jako wynagrodzenia za dostawę towarów lub świadczenie usług. Opodatkowanie podatkiem VAT w przypadku transakcji związanych z bonami zależy od specyficznych cech danego bonu.
W zakresie bonów wprowadza się dwie normy. Pierwsza z nich odnosi się do bonów jednego przeznaczenia (tzw. SPV), czyli bonów, które dotyczą konkretnej dostawy lub usługi i tylko w danym państwie członkowskim, co pozwala w chwili emisji (przekazania bonu pierwszemu posiadaczowi) bonu określić miejsce świadczenia jak i kwoty podatku należnego. Transfer bonów SPV (emisja i ich dalsze przekazanie) zostało zrównane ze świadczeniem usługi albo dostawą towarów (w zależności jakiego uprawnienia dany bon dotyczy), a tym samym podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.
Druga zaś norma odnosi się do bonów różnego przeznaczenia (MPV), które zostały zdefiniowane przez definicje negatywną, jako bony, które nie posiadają cech bonów SPV. Zatem są to bony, które nie dotyczą konkretnej dostawy lub usługi lub nie wskazują, w którym państwie mogą być zrealizowane. Transfer tych bonów nie podlega opodatkowaniu albowiem w momencie ich emisji nie sposób określić stawki podatku, która będą podlegać opodatkowaniu lub miejsca świadczenia. W przypadku tych bonów do opodatkowania dochodzi w momencie ich realizacji.
Wnioskodawca wskazał w opisie sprawy, że nagrody w postaci bonów/voucherów stanowią bony różnego przeznaczenia. Tym samym przekazanie takich nagród na rzecz zwycięzców nie podlega/nie będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Zatem Spółka nie jest/nie będzie zobowiązana do wystawienia na spółkę powiązaną faktury VAT dokumentującej tę transakcję.
Z kolei jeśli chodzi o dokumentowanie – celem obciążenia spółki powiązanej – kwot pieniężnych przekazywanych w charakterze wygranych, sytuacja przedstawia się w sposób następujący.
W świetle art. 7 oraz art. 8 ustawy, przekazanie środków pieniężnych nie stanowi czynności, która dla celów ustawy o podatku od towarów i usług mogłaby zostać zakwalifikowana jako dostawa towarów bądź świadczenie usług, tj. jako czynność podlegająca opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Wynika to z faktu, że środki pieniężne nie spełniają definicji towaru, tym samym ich przekazanie nie może stanowić dostawy towarów, jak również nie można uznać, że samo przekazanie środków pieniężnych stanowi świadczenie usług.
Tym samym czynność przekazania środków pieniężnych, tytułem pokrycia nagrody pieniężnej wypłacanej zwycięzcom, nie stanowi/nie będzie stanowić czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT. W związku z tym, czynność ta nie powinna być dokumentowana fakturą.
W odniesieniu natomiast do dokumentowania – celem obciążenia spółki powiązanej – kosztów nabycia towarów (nagród rzeczowych), należy wskazać, że również w tej sytuacji Spółka nie powinna wystawiać faktury na spółkę powiązaną.
Jak zostało wskazane powyżej, Spółka w tym zakresie dostarcza towary zwycięzcom, a spółki powiązane dokonują jedynie płatności za te dostawy (jako płatność dokonywaną przez osobę trzecią).
Przepisy podatkowe nie określają dokumentu, na podstawie którego można udokumentować ww. czynności, tj. obciążania spółek powiązanych kosztami (dla których nie wystawia się faktury), zatem może nim być również nota księgowa wystawiona przez Wnioskodawcę.
Podsumowując, celem obciążenia spółki powiązanej, Spółka powinna wystawić na nią fakturę, w odniesieniu do usługi organizacji wydarzenia. Natomiast celem obciążenia spółki powiązanej, Spółka nie powinna wystawiać na nią faktury w odniesieniu do kosztów nabycia towarów (nagród rzeczowych), bonów/voucherów lub kwot pieniężnych przekazywanych w charakterze wygranych – dokumentem takim może być nota księgowa.
Zatem stanowisko Wnioskodawcy w kwestii dotyczącej pytania oznaczonego we wniosku nr 4 należało uznać jako prawidłowe.
Wątpliwości Zainteresowanego dotyczą także kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego z tytułu zakupu towarów i usług służących organizacji wydarzeń lub przekazywanych zwycięzcom w charakterze wygranych – pytanie oznaczone we wniosku nr 5.
Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).
Jak wynika z przedstawionego opisu sprawy, Spółka świadczy na rzecz spółek powiązanych opodatkowaną usługę organizacji wydarzeń. Ponadto, Spółka dokonuje odpłatnej dostawy towarów (nagród rzeczowych) na rzecz zwycięzców (pracowników spółek powiązanych oraz ich bliskich). Tym samym, w tej części występuje/wystąpi w przedmiotowej sprawie bezpośredni związek ponoszonych wydatków z czynnościami opodatkowanymi, dający Spółce prawo do odliczenia podatku naliczonego.
Podobnie sytuacja przedstawia się w kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z organizacją wydarzeń, w których uczestniczą pracownicy Spółki.
Jak wskazał Wnioskodawca, wydatki ponoszone w ramach organizacji wydarzeń mają również pośredni związek z prowadzoną przez Spółkę działalnością opodatkowaną. Służą one poprawieniu wyników Spółki poprzez integrację zespołu lub podniesienie motywacji pracowników do pracy dla pracodawcy, zachęcenie pracowników do dodatkowej aktywności twórczej, która może przełożyć się na nowe produkty (sprzedawane następnie przez Spółkę), optymalizację procesów produkcyjnych, czy nowatorskie działania marketingowe. Stanowią element strategii Spółki nakierowany na wzrost wydajności pracowników/pracy i mają wpływać na zwiększenie jej obrotów. Przyczynia się ponadto do wzrostu konkurencyjności Spółki oraz pozyskania nowych klientów.
Skoro zatem Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT, a nabywane towary i usługi są/będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych (związek pośredni), spełnione są/będą przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego. Prawo to przysługuje/przysługiwać będzie od wydatków poniesionych w związku z organizacją wydarzeń, w części w których uczestniczą pracownicy Spółki, w oparciu o wystawioną na Spółkę fakturę z wykazanym podatkiem VAT.
W przypadku natomiast uczestnictwa w wydarzeniach osób bliskich pracowników Spółki (np. Dzieci, wnuków) brak jest spełnienia celu w postaci świadczenia usług w związku z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy. Wymienione osoby nie są pracownikami Spółki, nie są związane z prowadzoną przez nią działalnością, obecność ich na wydarzeniach nie przekłada się na efekty działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Nie można uczestnictwu tych osób w wydarzeniach przypisać atrybutów, które są charakterystyczne dla pracowników w relacji ze Spółką, a mianowicie umocnienia więzi z pracodawcą, polepszenia komunikacji w firmie i wzrostu motywacji do pracy, co w efekcie sprzyjałoby zwiększeniu wydajności pracy, a w konsekwencji miało wpływ na wyniki firmy.
Zatem organizacja wydarzeń na rzecz osób bliskich pracowników Spółki stanowi usługi niezwiązane z prowadzeniem działalności przez Wnioskodawcę. Pomimo że Wnioskodawca wskazał na pośredni związek z działalnością prowadzoną przez Wnioskodawcę to z wniosku wynika, że dominującą korzyść z tego świadczenia uzyskują ww. uczestnicy, a nie Spółka.
Zatem należy uznać, że wydarzenia zaspakajają prywatne/osobiste potrzeby tych uczestników. Tym samym, z uwagi na brak związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością opodatkowaną, nie są/nie będą spełnione wszystkie przesłanki warunkujące prawo do odliczenia podatku naliczonego w tym zakresie.
Z kolei w kwestii przekazywanych zwycięzcom w charakterze wygranych nagród (dotyczących pracowników Wnioskodawcy oraz osób bliskich) – jak rozstrzygnięto już w odpowiedzi na pytanie nr 1 – prawo do odliczenia nie przysługuje/nie będzie przysługiwało.
Podsumowując, Spółka może/będzie mogła odliczyć podatek VAT naliczony z tytułu zakupu towarów i usług służących organizacji wydarzeń lub przekazywanych zwycięzcom w charakterze wygranych jedynie w przypadku uczestnictwa pracowników spółek powiązanych, ich bliskich (np. dzieci, wnuków).
Spółka również może/będzie mogła odliczyć podatek VAT naliczony z tytułu zakupu towarów i usług służących organizacji wydarzeń dla pracowników Spółki. Natomiast prawo to nie przysługuje/nie będzie przysługiwać w przypadku uczestnictwa bliskich (np. dzieci, wnuków) pracowników Spółki.
Końcowo prawo do odliczenia, w kwestii przekazywanych zwycięzcom nagród (dotyczących pracowników Wnioskodawcy oraz osób bliskich), nie przysługuje/nie będzie przysługiwało.
Zatem – oceniając całościowo – stanowisko Wnioskodawcy w kwestii dotyczącej pytania oznaczonego we wniosku nr 5 należało uznać jako nieprawidłowe.
Dodatkowe informacje
Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy:
· stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia
· zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.
Niniejsza interpretacja rozstrzyga kwestię dotyczące podatku od towarów i usług. Natomiast wniosek w zakresie podatku dochodowego od osób fizycznych podlega odrębnemu rozstrzygnięciu.
Wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem Państwa wniosku (pytania). Inne kwestie przedstawione w opisie stanu faktycznego, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być rozpatrzone zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej, w myśl którego:
Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej, na wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną).
Odnosząc się do powołanych przez Wnioskodawcę interpretacji indywidualnych, tutejszy Organ informuje, że zostały one wydane w indywidualnych sprawach i nie mają zastosowania ani konsekwencji wiążących w odniesieniu do żadnego innego zaistniałego stanu faktycznego, czy też zdarzenia przyszłego.
Natomiast w odniesieniu do przywołanych orzeczeń na ocenę prawidłowości analizowanej kwestii nie może wpłynąć powołane orzecznictwo, ponieważ zapadło ono w odniesieniu do indywidualnego i właściwego tylko temu orzecznictwu opisu sprawy.
W związku z powyższym, nie negując takiego orzecznictwa, jako cennego źródła w zakresie wskazywania kierunków wykładni norm prawa podatkowego, należy zauważyć, że moc obowiązująca zaprezentowanych przez Wnioskodawcę wyroków zamyka się w obrębie spraw, dla których zostały wydane.
Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.
· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:
-
z zastosowaniem art. 119a;
-
w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;
-
z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.
Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:
Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.
Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.
Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):
· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).
Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).
Podstawa prawna dla wydania interpretacji
Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).