0114-KDIP4-3.4012.238.2022.1.MAT

Interpretacja indywidualna

– w części prawidłowe i w części nieprawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w części dotyczącej:

‒ możliwości zastosowania zwolnienia od podatku VAT (podatek od towarów i usług) na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy do usług objętych Umową Koordynacyjną jest prawidłowe,

‒ możliwości zastosowania zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy do usług objętych Umową w zakresie Dostarczenia Danych do Przeprowadzania Analiz Statystycznych jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 kwietnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 13 kwietnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy możliwości zastosowania zwolnienia od podatku VAT do świadczonych przez Państwa usług. Uzupełnili go Państwo - pismem z 24 maja 2022 r. (24 maja 2022 r. - data wpływu).

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego

(…) Sp. z o.o. (dalej: „Podatnik” lub „Spółka”) jest krajową instytucją płatniczą, nadzorowaną przez KNF, prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie wydawnictwa kart kredytowych dla konsumentów. Wiodący przedmiot działalności Spółki według PKD (Polska Klasyfikacja Działalności) to 64.92.Z - pozostałe formy udzielania kredytów. Spółka jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT.

W ramach prowadzonej działalności, Spółka zawiera z konsumentami (kredytobiorcami) Umowy o Karty kredytowe. Umowy te zostaną opisane poniżej. Część wierzytelności przysługujących Spółce na podstawie Umowy o Karty kredytowe Spółka sprzedaje podmiotom zewnętrznym.

Następnie, zgodnie z umowami zawartymi z nabywcą wierzytelności Spółka świadczy usługi obsługi tych kart, a w niektórych przypadkach dostarcza także dane do analiz. Za swoje czynności Spółka pobiera wynagrodzenie od podmiotu, który nabył wierzytelność.

Jednym z podmiotów, który nabywa od Podatnika wierzytelności oraz korzysta ze świadczonych po cesji wierzytelności usług jest spółka posiadająca status alternatywnej spółki inwestycyjnej (dalej: „ASI”), działająca w formie spółki komandytowej. Komplementariuszem ASI jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Podatnik nie posiada zezwolenia na wykonywanie działalności zarządzającego ASI w myśl przepisów ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2021 r. poz. 605; dalej: „Ustawa o FI”).

Niżej Podatnik przedstawia podstawowe zasady współpracy, wynikające z umów zawartych z konsumentem oraz z ASI. Umowa zawarta przez Spółkę z konsumentem nie jest sama w sobie przedmiotem niniejszego wniosku, ale jest przedstawiona dla lepszego zobrazowania usług świadczonych przez Spółkę na rzecz ASI.

Umowy Spółki z konsumentem

Umowa o Kartę

Umowa o Kartę kredytową jest zawierana pomiędzy Podatnikiem a konsumentem (kredytobiorcą). Umowa określa kwotę limitu kredytowego oraz zasady naliczania wynagrodzenia Podatnika za udostępnienie kredytu i obsługę karty. W praktyce jest to kredyt w rachunku płatniczym, w którym limit kredytowy jest postawiony do dyspozycji klienta (określa się kwotę maksymalną kredytu, ale klient decyduje ile z niego wykorzysta przy użyciu karty kredytowej). Uruchomienie kredytu następuje po zawarciu Umowy o Kartę, na podstawie przeprowadzonej przez Spółkę pozytywnej weryfikacji konsumenta oraz jego zdolności kredytowej. Umowa zawiera postanowienia co do zasad określania wynagrodzenia Spółki. Głównym świadczeniem ponoszonym przez konsumenta jest opłata za obsługę wykorzystanego limitu kredytowego (w tym za obsługę karty kredytowej). Umowa zawiera miesięczny okres rozliczeniowy (cykl rozliczeniowy). Po zakończeniu cyklu rozliczeniowego konsument otrzymuje zestawienie operacji – a więc wszystkich transakcji przy użyciu karty oraz pozostałych obciążeń z tytułu opłat, prowizji i odsetek. Konsument ma określony termin na uregulowanie zadłużenia z danego cyklu rozliczeniowego. Dokonanie spłaty powiększa kwotę dostępnych środków w ramach limitu kredytowego. Dokonywane spłaty są zaliczane na poczet spłaty zadłużenia w następującej kolejności:

(i) odsetki za opóźnienie,

(ii) prowizje i opłaty,

(iii) kwoty przekroczenia limitu,

(iv) transakcje gotówkowe,

(v) transakcje bezgotówkowe.

Konsument nie ma prawa dokonywania wpłat na rachunek karty w celu innym niż spłata zadłużenia.

Umowy Spółki z ASI:

1. Umowa Główna o Współpracy

2. Umowa Ramowa Cesji Wierzytelności Przyszłych (Umowa Cesji)

3. Umowa Koordynacyjna

4. Umowa o Współpracy w Zakresie Dostarczenia Danych do Przeprowadzania Analiz Statystycznych

5. Umowa Powierzenia Przetwarzania Danych Osobowych (jej treść jest bez wpływu na pytanie będące przedmiotem wniosku o interpretację, stąd umowa ta nie będzie opisywana).

Umowa Główna o Współpracy (dalej: „Umowa Główna”)

Przedmiotem Umowy Głównej jest określenie ramowych, podstawowych zasad współpracy Spółki i ASI, w szczególności w zakresie obejmującym:

‒ zasady zakupu przez ASI wierzytelności wnikających z Umów o Kartę,

‒ zasady zaspokajania należności z wpłat od kredytobiorców,

‒ usługi świadczone przez Spółkę na rzecz ASI po przeniesieniu na ASI wierzytelności z Umów o Kartę,

‒ sposób i zakres przetwarzania danych osobowych.

Poszczególne umowy regulujące ww. kwestie są załącznikami do Umowy Głównej i stanowią całość zasad współpracy. Spółka oraz ASI zobowiązują się do realizacji poszczególnych umów składających się na ich współpracę, zgodnie z treścią Umowy Głównej oraz z najwyższą starannością, wynikającą z profesjonalnego charakteru prowadzonej działalności gospodarczej. Spółka w Umowie Głównej zapewnia i gwarantuje ASI, że posiada zezwolenia na prowadzenie działalności w charakterze krajowej instytucji płatniczej w zakresie m.in. takich usług płatniczych jak przyjmowanie wpłat gotówki i dokonywanie jej wypłat z rachunku płatniczego, wykonywanie transakcji płatniczych, wydawanie instrumentów płatniczych. Spółka oświadcza także, że posiada status instytucji pożyczkowej, posiada licencję na wydawanie kart kredytowych określonej marki, prowadzi działalność gospodarczą polegającą na zawieraniu z konsumentami Umowy o Karty kredytowe, będąc jednocześnie kredytodawcą oraz wydawcą karty kredytowej. ASI zaś gwarantuje Spółce, że posiada zabezpieczone środki pozwalające na prawidłową i terminową realizację zobowiązań w stosunku do Spółki.

Umowa Główna określa także m.in. zasady odpowiedzialności za naruszenie warunków umowy, zasady rozwiązania Umowy Głównej czy zawieszenia świadczonych przez Spółkę usług.

Umowa Cesji

Na podstawie Umowy Cesji dokonywana jest na rzecz ASI cesja wierzytelności przyszłych i warunkowych, jakie będą przysługiwać Spółce z określonej Umowy o Kartę. Umowa Cesji dotyczy tych wierzytelności z Umów o Kartę, które posiadają uzgodnione przez Spółkę i ASI parametry wpływające na wysoką jakość wierzytelności. Innymi słowy, Spółka przenosi na ASI wszelkie wierzytelności przyszłe, którymi są wszelkie wierzytelności pieniężne z umów o produkt kartowy zawartych przez Spółkę, które spełniają ustalone przez Spółkę i ASI kryteria.

Określenie wysokich kryteriów wierzytelności leży w interesie ASI jako podmiotu inwestującego. Umowa Cesji nie wpływa na zmianę stron Umowy o Kartę. Nadal są nimi Spółka oraz konsument. Cesja dokonywana jest automatycznie, odrębnie dla każdej Umowy o Kartę bez dokonywania przez którąkolwiek ze stron dodatkowych czynności prawnych. Spółka na koniec każdego dnia roboczego przekazuje ASI raport cesji. Przeniesienie wierzytelności potwierdzane jest w formie okresowo sporządzanych aktów cesji. Przeniesienie wierzytelności przyszłych następuje pod warunkiem zawieszającym - uiszczenia przez ASI na rzecz Spółki ceny. Wraz z wierzytelnościami przyszłymi na ASI przechodzą wszelkie związane z nimi prawa, a zwłaszcza roszczenia o należności uboczne (opłaty, odsetki). Tym samym wszelkie kwoty i płatności otrzymywane przez Spółkę z tytułu Umów o Kartę objętych cesją mają skutek względem ASI.

Umowa Cesji określa cenę sprzedaży wierzytelności, opartą na kwocie brutto limitu kredytowego karty. Określa także m.in. zasady postępowania w przypadku odstąpienia konsumenta od Umowy o Kartę, zasady przekazywania ASI dokumentów związanych z Umowami o Kartę, zasady komunikacji z konsumentami, zasady rozliczania spłaty wierzytelności. Zgodnie z zasadami spłaty wierzytelności kredytobiorca wpłaca należności z Umowy o Kartę na prowadzony przez Spółkę, dedykowany klientowi, rachunek bankowy (tzw. rachunek karty). W czasie kiedy Umowa o Kartę jest aktywna – Spółka część przypadającą na spłatę kapitału przekazuje na rachunek dedykowany, a pozostałą część przekazuje ASI. Spłaty uiszczone po zakończeniu Umowy o Kartę są w całości przekazywane do ASI. Kredytobiorcy zostają poinformowani o zawartej Umowie Cesji wraz z pierwszym wyciągiem.

Umowa koordynacyjna

Przedmiotem Umowy koordynacyjnej jest świadczenie przez Spółkę na rzecz ASI usług polegających na zapewnieniu kredytobiorcom określonych funkcjonalności karty kredytowej oraz raportowaniu zgodnie z Umową Cesji.

Obsługa dotyczy kart przypisanych do umów o kartę, z których wierzytelności przeszły na ASI na podstawie Umowy Cesji. Spółka na podstawie tej Umowy obowiązana jest do zapewnienia takich funkcjonalności karty jak:

‒ umożliwienie klientowi korzystania z karty kredytowej,

‒ zapewnienie dostępu do systemu płatności,

‒ dokonywanie inicjacji transakcji płatniczych oraz uwierzytelniania,

‒ zapewnienie środków płatniczych w celu wykonania transakcji płatniczych w ramach przyznanego limitu kredytowego,

‒ zapewnienie dostępu do systemu informatycznego, umożliwiającego m.in. sprawdzenie salda rachunku,

‒ sporządzenie zestawień transakcji płatniczych klienta,

‒ obsługa klienta,

‒ obsługa reklamacji,

‒ księgowanie i rozliczanie wpłat kredytobiorców.

W ramach usług koordynacyjnych Spółka ma także obowiązek sporządzania dla ASI raportów cesji. Są to zestawienia wierzytelności przyszłych jakie przeszły na ASI w okresie następującym po poprzednim raporcie. Raporty zawierają zestawienia wartości scedowanych wierzytelności oraz cenę za jaką dokonano cesji.

Wynagrodzenie Spółki za usługi koordynacyjne składa się z dwóch elementów:

1. kwoty bazującej na ilości obsługiwanych kart (ustalona jest kwota za obsługę funkcjonowania karty w miesiącu zawarcia Umowy o kartę oraz za obsługę w kolejnych miesiącach trwania Umowy o kartę), oraz

2. refakturowanych kosztów związanych z realizacją obsługi funkcjonalności kart. Spółka refakturuje na ASI koszty ściśle określone w załączniku do umowy koordynacyjnej. Koszty te dotyczą zapewnienia takich funkcjonalności karty jak np. obsługi transakcji kartami (sprawdzenia limitu do autoryzacji w bankomacie, zmiany pin, wypłaty gotówki z bankomatów), opłat na rzecz operatora kart, obsługi wyciągów, wysyłki sms-ów do konsumentów, koszty zabezpieczania kart w usłudze (…), itp.

Zwyczajowo Spółka wystawia dwie faktury, na każdy z dwóch elementów wynagrodzenia.

Umowa o Współpracy w Zakresie Dostarczenia Danych do Przeprowadzania Analiz Statystycznych

Przedmiotem tej umowy jest udostępnienie ASI przez Spółkę zbioru danych, niebędących danymi osobowymi, w celu przeprowadzania przez ASI analiz statystycznych tych danych. Dane są przekazywane w sposób uniemożliwiający ich przypisanie do konkretnej Umowy o kartę i mogą w szczególności zawierać informacje odnoszące się do Umów o Kartę, z których wierzytelności zostały przez Spółkę sprzedane ASI. Zakres przekazywanych danych strony określiły w załączniku. Są to m.in. dane dotyczące:

‒ ilości i dat zapytań kierowanych do Krajowego Rejestru Długów czy Biura Informacji Gospodarczej,

‒ sumy spłat,

‒ sumy zaległości,

‒ średniej liczby transakcji,

‒ średniej liczby obciążeń,

‒ średniej liczby uznań,

‒ liczby informacji negatywnych i pozytywnych,

‒ rodzaju wydatków na które są przeznaczane środki z karty (najem, spłata innych kredytów i pożyczek, zdrowie, wydatki na bieżące zakupy, na kulturę, wyjścia do restauracji, transport, elektronika, itp.).

Wynagrodzenie Spółki ustalone jest w oparciu o stawkę przewidzianą odrębnie dla każdego rodzaju dostarczonych danych. Zgodnie z najlepszą wiedzą Spółki dane przekazywane do ASI są przez ASI wykorzystywane do analiz spłacalności portfela, w zależności od profilu ryzyka klienta, co wykorzystywane jest do ustalania akceptowalnego profilu ryzyka klienta przy nabywaniu kolejnych pakietów wierzytelności. Stanowią też istotny element procesu decyzyjnego w zakresie zbycia i nabycia aktywów (wierzytelności z Umów o Kartę).

Pytanie

Czy usługi świadczone przez Spółkę na rzecz ASI, objęte Umową Koordynacyjną oraz Umową w Zakresie Dostarczenia Danych do Przeprowadzania Analiz Statystycznych mogą korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy VAT?

Państwa stanowisko w sprawie

Usługi świadczone przez Spółkę na rzecz ASI, objęte Umową Koordynacyjną oraz Umową w Zakresie Dostarczenia Danych do Przeprowadzania Analiz Statystycznych mogą korzystać ze zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy VAT.

UZASADNIENIE

Zgodnie z art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy VAT, zwalnia się od podatku m.in. usługi zarządzania:

a. funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi;

b. portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią.

Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy o VAT, zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2. usług doradztwa;

3. usług w zakresie leasingu.

Patrząc na treść tego przepisu należy uznać, że w celu jego zastosowania muszą zostać spełnione następujące warunki:

1. usługi te powinny dotyczyć specjalnych funduszy inwestycyjnych, określonych przez państwa członkowskie, czyli w przypadku Polski - funduszy inwestycyjnych lub alternatywnych funduszów inwestycyjnych w rozumieniu przepisów Ustawy o FI,

2. wykonywane czynności muszą stanowić zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi lub portfelami (ich częścią) takich funduszy.

Fundusze

Zgodnie z art. 3 ust. 1 Ustawy o FI, fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

Zgodnie z art. 3 ust. 4 Ustawy o FI, fundusz inwestycyjny może prowadzić działalność jako:

1. fundusz inwestycyjny otwarty;

2. alternatywny fundusz inwestycyjny: specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty.

Natomiast w art. 8a ust. 1 Ustawy o FI wskazano, że alternatywna spółka inwestycyjna jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2 (a więc innym, niż specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty).

Alternatywna spółka inwestycyjna może prowadzić działalność w formie:

1. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej albo spółki europejskiej;

2. spółki komandytowej albo spółki komandytowo-akcyjnej, w których jedynym komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna albo spółka europejska.

Wyłącznym przedmiotem działalności alternatywnej spółki inwestycyjnej, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną (art. 8 ust. 3 Ustawy o FI).

W ocenie Podatnika powyższe warunki są spełnione. Świadczy ona usługi na rzecz ASI, która jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym (art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy VAT nie zawiera wyłączenia dla funduszy działających jako alternatywna spółka inwestycyjna).

Czynności zarządzania

W dalszej kolejności należy zatem zweryfikować, czy świadczone przez Spółkę na rzecz ASI usługi mieszczą się w pojęciu „usług zarządzania”, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 Ustawy VAT.

Do 2013 roku art. 43 ust. 8 ustawy o VAT zawierał definicję terminu „zarządzanie”. Było to pokłosiem implementacji obecnego art. 135 ust. 1 lit. g Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, zgodnie z którym „zwolnieniu podlegają usługi zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie”. Część państw – w tym Polska - implementowała tę normę wywodząc z niej uprawnienie do zdefiniowania obu przesłanek zwolnienia, tj. nie tylko określenia katalogu usługobiorców, ale także zdefiniowania pojęcia „zarządzanie”.

Kwestia ta stała się przedmiotem rozstrzygnięcia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości w sprawie C-169/04 Abbey National z 4 maja 2006 r. Trybunał wskazał, że termin „usługa zarządzania” w rozumieniu przepisów o VAT stanowi autonomiczne pojęcie prawa wspólnotowego, które powinno być rozumiane analogicznie we wszystkich państwach Wspólnoty, a co za tym idzie brak jest możliwości zdefiniowania go w prawie lokalnym. Innymi słowy państwa członkowie nie mają dowolności w zakresie określenia zakresu przedmiotowego tego pojęcia, które jest pojęciem samodzielnym i powinno być interpretowane jednolicie biorąc pod uwagę cele Dyrektywy 2006/112/WE. Z tego względu art. 43 ust. 12 ustawy o VAT został uchylony. W ww. wyroku Trybunał, ograniczając uznaniowość państw członkowskich wskazał, że treść usługi zarządzania podlegającej zwolnieniu powinna być rozumiana przez pryzmat przepisów wspólnotowych dotyczących funduszy inwestycyjnych, jako tzw. podmiotów regulowanych. W tym celu odwołano się do treści załącznika nr II Dyrektywy 2009/65/WE z 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS), (Dz. Urz. UE L Nr 302 s. 32 ze zm.; dalej: „UCITS”).

Stosownie do art. 6 ust. 2 zd. 2 UCITS, działalność związana z zarządzaniem przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II do UCITS.

Zgodnie z treścią załącznika II do UCITS, funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem obejmują:

1. zarządzanie inwestycjami,

2. administrację:

a) obsługę prawną i obsługę rachunkowo- księgową w zakresie zarządzania funduszem;

b) zapytania klientów;

c) wycenę i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);

d) monitorowanie przestrzegania uregulowań;

e) prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;

f) wypłatę zysków;

g) emisję i umarzanie jednostek uczestnictwa;

h) rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);

i) prowadzenie ksiąg,

3. wprowadzanie do obrotu.

Dodatkowo należy wskazać, że drugim unijnym aktem prawnym, który zawiera wskazówki w sprawie usług zarządzania - tu konkretnie alternatywnym funduszem inwestycyjnym - jest Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010 (Dz. U. UE L 174/1, ze zm.; dalej: „ZAFI”).

ZAFI odnosi się do zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, tj. ZAFI dotyczy zarządzających wszelkimi typami funduszy, które nie są objęte UCITS. ZAFI określa, w art. 4 ust. 1 lit. w), iż zarządzanie alternatywnym funduszem inwestycyjnym obejmuje przynajmniej wykonywanie funkcji w zakresie zarządzania portfelem, o których mowa w pkt 1 lit. a) lub b) załącznika I na rzecz jednego lub większej liczby alternatywnych funduszy inwestycyjnych.

Zgodnie z załącznikiem I do ZAFI, minimalny zakres funkcji w zakresie zarządzania inwestycyjnego, które musi wykonywać ZAFI, zarządzając alternatywnym funduszem inwestycyjnym, to:

a) zarządzanie portfelami inwestycyjnymi;

b) zarządzanie ryzykiem.

Według pkt 2 ww. załącznika I do ZAFI inne funkcje, które ZAFI może dodatkowo wykonywać w trakcie wspólnego zarządzania alternatywnym funduszem inwestycyjnym, obejmują:

1. administrowanie:

a) obsługa prawna i usługi w zakresie rachunkowości w zarządzaniu funduszami;

b) zapytania klientów;

c) wycena i wyznaczanie ceny w tym zeznania podatkowe;

d) monitorowanie przestrzegania uregulowań;

e) prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa i udziałów;

f) podział dochodu;

g) emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa i udziałów;

h) ustalenia umowne, w tym wysyłanie świadectw;

i) przechowywanie ksiąg;

2. wprowadzanie do obrotu;

3. działalność związaną z aktywami AFI, a mianowicie usługi niezbędne do wypełniania funkcji powierniczej ZAFI, zarządzanie infrastrukturą, działalność w zakresie administrowania nieruchomościami, porady dla przedsiębiorstw w zakresie struktury kapitałowej, strategii inwestycyjnej i spraw związanych, porady i usługi związane z łączeniem i nabywaniem przedsiębiorstw i inne usługi związane z zarządzaniem AFI oraz spółkami i innymi aktywami w które zainwestowali.

ZAFI ustanawia zatem minimalny zakres składający się na zarządzanie AFI, który obejmuje zarządzanie portfelami inwestycyjnymi lub zarządzanie ryzykiem. Taki sam minimalny zakres określa również Ustawa o FI.

W myśl art. 4 ust. 1c Ustawy o FI, zarządzanie specjalistycznym funduszem inwestycyjnym otwartym albo funduszem inwestycyjnym zamkniętym obejmuje, co najmniej, zarządzanie portfelem inwestycyjnym funduszu i ryzykiem. Ustawa o FI nie wprowadza więc zamkniętego katalogu czynności zarządzania. Wspomniane wyżej orzeczenie w sprawie C-169/04 Abbey National nie rozwiało wszystkich wątpliwości, zwłaszcza z tego względu, że niektóre usługi, które mogą być świadczone na rzecz funduszy w związku z ich działalnością, nie zostały wymienione w załączniku do UCITS (analogicznie także w Ustawie o FI). Takich przypadków dotyczyło rozstrzygnięcie TSUE w sprawie C-275/11, GfBk Gesellschaft für Börsenkommunikation mbH z 7 marca 2013 r. Przedmiotem tego wyroku była kwestia możliwości zwolnienia z opodatkowania podatkiem VAT usług doradczych świadczonych przez GfBk na rzecz funduszu inwestycyjnego. Trybunał podkreślił w nim konieczność szerokiego interpretowania pojęcia czynności „zarządzania specjalnym funduszem inwestycyjnym” i stwierdził:

‒ „Okoliczność, że usługi doradcze i informacyjne nie zostały wymienione w załączniku II do dyrektywy 85/611 zmienionej dyrektywą 2001/107, nie stanowi przeszkody w zaliczeniu ich do kategorii specyficznych usług objętych zakresem czynności „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy, ponieważ art. 5 ust. 2 dyrektywy 85/611 zmienionej dyrektywą 2001/107 sam wskazuje, że wyliczenie w omawianym załączniku „nie [jest] wyczerpujące.

‒ Należy również zaznaczyć, że zasada neutralności podatkowej nie stoi na przeszkodzie włączeniu usług doradczych i informacyjnych do kategorii specyficznych usług objętych zakresem czynności „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy, ze względu na to, że usługi doradcze świadczone osobom fizycznym lub prawnym inwestującym bezpośrednio pieniądze w papiery wartościowe są objęte podatkiem VAT.

‒ Należy bowiem przypomnieć, że inwestorzy inwestujący swoje środki bezpośrednio w papiery wartościowe nie są objęci podatkiem VAT i że celem zwolnienia transakcji związanych z zarządzaniem specjalnymi funduszami inwestycyjnymi ustanowionego w art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy jest ułatwienie drobnym inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania, bez ponoszenia kosztów podatku VAT, w celu zapewnienia neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między bezpośrednim inwestowaniem w papiery wartościowe a inwestowaniem w nie za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania (zob. ww. wyrok w sprawie Abbey National, pkt 62; a także wyrok z 28 czerwca 2007 r. w sprawie C‑363/05 JP Morgan Fleming Claverhouse Investment Trust i The Association of Investment Trust Companies, Zb. Orz. s. I-5517, pkt 45).

‒ Ponadto objęcie podatkiem VAT usług doradztwa inwestycyjnego świadczonych przez osobę trzecią skutkowałoby uprzywilejowaniem TFI mających własnych doradców inwestycyjnych, ze szkodą dla TFI, które zdecydowałyby się korzystać z usług osób trzecich. Tymczasem z zasady neutralności podatkowej wynika, że podmioty gospodarcze powinny mieć możliwość wyboru modelu organizacyjnego, który z czysto gospodarczego punktu widzenia jest dla nich najbardziej odpowiedni, nie narażając się na to, że dokonywane przez nie czynności nie będą objęte zwolnieniem z opodatkowania przewidzianym w art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy (ww. wyrok w sprawie Abbey National, pkt 68).”

W wyroku C-295/13 Fiscale Eenheid X NV cs z 9 grudnia 2015 r. TSUE powołując się na ww. wyrok C-169/04 a także na wyrok ATP PensionService, C-464/12 wskazał, że: „Trybunał orzekł bowiem, że nie tylko zarządzanie inwestycjami, wiążące się z wyborem i zbywaniem aktywów będących przedmiotem takiego zarządzania, lecz również usługi administracyjne i rachunkowe, takie jak obliczanie kwoty dochodów i ceny jednostek uczestnictwa lub udziałów funduszu, wycena aktywów, rachunkowość, przygotowywanie deklaracji w celu podziału dochodów, dostarczanie informacji i dokumentacji na temat rachunków okresowych i deklaracji podatkowych, statystyk i podatku VAT, a także opracowywanie prognoz przychodów wchodzą w zakres pojęcia „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 szóstej dyrektywy”.

Zgodnie z orzecznictwem TSUE pojęcie „zarządzania” może obejmować różne odrębne usługi, np. usługi w zakresie administracyjnego zarządzania i prowadzenia rachunkowości funduszy (wyrok C-169/04), czy też usługi doradztwa inwestycyjnego (wyrok C-275/11), które będą korzystały ze zwolnienia, nawet jeżeli będą świadczone przez zarządzających będących osobami trzecimi.

Jedynym warunkiem jest, aby usługi te spełniały szczególne i istotne funkcje zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi. (Pomiędzy specjalnymi funduszami inwestycyjnymi a alternatywnymi spółkami inwestycyjnymi będącymi szczególnym rodzajem alternatywnych funduszy inwestycyjnych, istnieje pewna analogia, stąd powyższe konkluzje właściwe dla zarządzania specjalnymi funduszami inwestycyjnymi można przenieść bezpośrednio na rozważania dotyczące zarządzania alternatywną spółką inwestycyjną).

Warto też wskazać, że w sprawie Abbey National TSUE podkreślił, iż na możliwość zastosowania zwolnienia nie ma wpływu to, czy dane czynności wykonywać będzie podmiot bezpośrednio zarządzający funduszem, czy też jego podwykonawca. Jak wskazał TSUE: „odnosząc się do usług w zakresie zarządzania administracyjnego i prowadzenia rachunkowości funduszy świadczonych przez podmiot zarządzający będący osobą trzecią, należy najpierw zaznaczyć, że tak jak w przypadku transakcji zwolnionych z opodatkowania na mocy art. 13 część B lit. d pkt 3 i 5 VI Dyrektywy, zarządzanie funduszami powierniczymi, o których mowa w pkt 6 tego artykułu, jest określane w zależności od rodzaju świadczonych usług, a nie w zależności od osoby świadczącej lub odbiorcy usług”.

Tożsame wnioski płyną także z orzecznictwa krajowego, w tym z wyroku NSA z 13 lutego 2018 r. (sygn. I FSK 634/16): „Usługi mogą zostać uznane za usługi zarządzania funduszem, jeżeli tworzą odrębną całość i - jeśli je oceniać globalnie - są specyficzne i istotne dla zarządzania tymi funduszami. Przez zarządzanie funduszem inwestycyjnym należy rozumieć również zarządzenie jego majątkiem (`(...)`)”.

W wyroku NSA z 22 czerwca 2021 r., sygn. I FSK 671/18 stwierdzono także, że „świadczenie poprzez platformę informatyczną usług doradczych i informacyjnych dotyczących jedynie specjalnych funduszy inwestycyjnych, służących wspieraniu zarządzających portfelami przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych, umożliwiające komunikowanie się z innymi uczestnikami rynków finansowych i zawieranie transakcji dotyczących lokat funduszu, spełnia kryteria uznania za „usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi” w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) Ustawy VAT.”

Podobnie w wyroku z 15 kwietnia 2021 r., sygn. I FSK 499/18, także dotyczącym świadczenia poprzez platformę informatyczną usług doradczych i informacyjnych dotyczących jedynie specjalnych funduszy inwestycyjnych, służących wspieraniu zarządzających portfelami przy podejmowaniu decyzji inwestycyjnych, umożliwiających komunikowanie się z innymi uczestnikami rynków finansowych i zawieranie transakcji dotyczących lokat funduszu, NSA uznał, że spełnia kryteria ono uznania za „usługi zarządzania funduszami inwestycyjnymi” w rozumieniu art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) Ustawy VAT. Sąd podzielił argumenty podatnika, który twierdził, że zawężenie zakresu zwolnienia przewidzianego w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) Ustawy VAT w zw. z art. 135 ust. 1 lit. g) dyrektywy VAT, wyłącznie do usług, których istota bądź których element realizuje funkcję doradczą, w żaden sposób nie odpowiada wykładni literalnej ww. przepisów, które tego rodzaju wymogu w ogóle nie przewidują w swej treści. Taka wykładnia ww. przepisów niweczy cel zwolnienia przewidzianego ich treścią, pozostając tym samym w sprzeczności z rezultatami wykładni celowościowej oraz wykładni wspólnotowej. W omawianym wyroku NSA przyznał rację podatnikowi, który twierdził, że nie ma podstaw ku temu, aby wykluczyć możliwość uznania usługi za specyficzną wyłącznie z uwagi na okoliczność, że taką usługę mogą nabywać także inne podmioty, dla innego profilu działalności, którym informacje mieszczące się w opisanej usłudze mogą być przydatne. Takie rozumowanie oznaczałoby bowiem, że przedmiotowe zwolnienie nie mogłoby znaleźć zastosowania właściwie w żadnym stanie faktycznym, ponieważ każda, nawet najbardziej zindywidualizowana pod kątem potrzeb funduszy inwestycyjnych usługa, może - przynajmniej potencjalnie - zostać nabyta przez prywatnych inwestorów, graczy giełdowych, ubezpieczycieli itd.

Usługi świadczone przez Spółkę na rzecz ASI są specyficzne i istotne dla zarządzania ASI. Usługi z Umowy koordynacyjnej pozwalają ASI na uzyskanie wiedzy w zakresie scedowanych wierzytelności oraz cenę za jaką dokonano cesji. Zapewniają ASI także obsługę nabytych wierzytelności. Usługi te mogą być uznane za usługi administracyjne, o których mowa w wyroku TSUE C-295/13 Fiscale Eenheid X NV cs. Są one kluczowe z perspektywy inwestycyjnej ASI.

ASI na podstawie umowy Cesji nabyło bowiem wierzytelności z Umowy o Kartę, ale aby wierzytelności te przynosiły ASI zysk muszą być obsługiwane (czyli musi odpowiednio funkcjonować karta kredytowa), do czego przyczyniają się usługi świadczone przez Spółkę. Usługi z zakresu Współpracy w Zakresie Dostarczenia Danych do Przeprowadzania Analiz Statystycznych są przez ASI wykorzystywane do analiz spłacalności portfela, w zależności od profilu ryzyka klienta, co wykorzystywane jest do ustalania akceptowalnego profilu ryzyka klienta przy nabywaniu kolejnych pakietów wierzytelności. Celem tych usług jest wspieranie ASI w podejmowaniu decyzji inwestycyjnych. ASI wprawdzie sama podejmuje decyzje inwestycyjne, jednak usługi świadczone przez Spółkę stanowią pomoc w ich podejmowaniu. Realizacja świadczonych przez Spółkę usług jest niezbędna celem zapewnienia działalności ASI jako podmiotu inwestującego w wierzytelności z Umów o Kartę. Skutkuje to tym, że usługi Spółki mają realny wpływ na funkcjonowanie ASI a tym samym pozostają nierozerwalnie związane z działalnością i zarządzaniem ASI.

W interpretacjach Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej (dalej: DKIS) znajdziemy szereg przykładów usług, które mieszczą się w pojęciu usług „zarządzania”.

Przykładowo:

‒ „(…) usługi świadczone przez Wnioskodawczynię na rzecz Spółki, tj. szeroko pojęta analiza projektów kwalifikujących się do inwestycji przez Spółkę jako ASI, poszukiwanie, analiza, prezentacja informacji z wszelkich dostępnych źródeł mających na celu wyszukanie potencjalnych inwestycji dla ASI, dostarczanie analiz rynkowych, potencjalnych celów inwestycyjnych, biznesplanów, tworzenie pisemnych materiałów związanych z wykonywanymi czynnościami (opracowań, streszczeń, recenzji, tworzenie prezentacji etc.), prowadzenie rozmów z założycielami projektów, w które potencjalnie Spółka, działając jako ASI, jest zainteresowana zainwestować, konsultowanie projektów inwestycyjnych z zespołem Spółki - mieszczą się w definicji zarządzania w rozumieniu tego określenia zdefiniowanego przez TSUE i są one zwolnione od podatku pod warunkiem, że spełnione będzie kryterium podmiotowe.” – interpretacja z 17 czerwca 2021 r., sygn. 0113‑KDIPT1‑2.4012.380.2021.1.KT,

‒ „(…) usługi doradztwa prawnego świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Towarzystw, bezpośrednio funduszy inwestycyjnych lub Zarządzających tymi funduszami, na rzecz alternatywnych spółek inwestycyjnych lub zarządzających tymi alternatywnymi spółkami inwestycyjnymi, a także usługi związane z realizacją obowiązków przygotowania i realizacji obowiązków raportowych zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi podlegają zwolnieniu od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy VAT. – interpretacja z 8 czerwca 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.234.2021.1.KM;

‒ podobnie w interpretacji z 18 czerwca 2021 r., sygn. 0114‑KDIP4‑3.4012.236.2021.1.IG, w interpretacji DKIS z 18 maja 2021 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.124.2021.2.EK, DKIS za usługi zwolnione z VAT świadczone na rzecz funduszy uznano usługi takie jak:

1. Aktualizacja polityki rachunkowości Funduszy;

2. Sporządzenie elementów informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego Funduszy za okres sprawozdawczy, w którym Wnioskodawca świadczył usługi wyceny aktywów Funduszy i w odniesieniu do tych aktywów Funduszy, których wyceny Wnioskodawca faktycznie wykonywał w danym okresie sprawozdawczym;

3. Przeprowadzenie okresowego, obowiązkowego przeglądu metod wyceny Wartości Godziwej aktywów funduszu;

4. Dokonywanie przeglądu poszczególnych wycen aktywów Funduszu.

‒ Zaś w interpretacji z 1 grudnia 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-3.4012.478.2020.1.DS, za zwolnione uznano usługi takie jak:

a. kompleksowa obsługa finansowo - księgowa ASI, w tym:

‒ przygotowywanie polityki rachunkowości ASI;

‒ bieżąca wycena aktywów i pasywów ASI;

‒ prowadzenie ksiąg rachunkowych ASI;

‒ audyt dokumentów księgowych ASI;

‒ sporządzanie sprawozdań ASI, wymaganych przepisami oraz wewnętrznymi wymogami Komisji Nadzoru Finansowego (dalej: KNF) oraz Narodowego Centrum Badań i Rozwoju (dalej: NCBiR);

‒ sporządzanie okresowych sprawozdań finansowych;

‒ współpraca z biegłym rewidentem;

‒ prowadzenie rozliczeń z Urzędem Skarbowym;

b. raportowanie zarządcze;

c. prowadzenie Rejestru Inwestorów;

d. udostępnianie i prowadzenie dedykowanej platformy raportowej dla podmiotów rynku (…) - Inwestorów, Funduszy oraz spółek portfelowych;

e. doradztwo i wsparcie w ramach rejestracji ASI/ZASI w Krajowym Rejestrze Sądowym oraz w rejestrach prowadzonych przez KNF;

f. przygotowywanie dokumentacji inwestycyjnej wymaganej przez program (…), zgodnie z regulaminem funkcjonowania funduszu (…) - w przypadku ASI/ZASI korzystających ze wsparcia publicznego w ramach programu (…), realizowanego przez NCBiR w oparciu o przepisy ustawy z dnia 30 kwietnia 2019 r. o Narodowym Centrum Badań i Rozwoju;

g. badania due diligence startup’ów dla funduszy VC.

‒ „Uznać należy, że usługi świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki, tj. szeroko pojęta analiza projektów kwalifikujących się do inwestycji przez Spółkę jako ASI, poszukiwanie, analiza, prezentacja informacji z wszelkich dostępnych źródeł mających na celu wyszukanie potencjalnych inwestycji dla ASI, dostarczanie analiz rynkowych, potencjalnych celów inwestycyjnych, biznesplanów, tworzenie pisemnych materiałów związanych z wykonywanymi czynnościami (opracowań, streszczeń, recenzji, tworzenie prezentacji etc.), prowadzenie rozmów z założycielami projektów, w które potencjalnie Spółka, działając jako ASI, jest zainteresowana zainwestować, konsultowanie projektów inwestycyjnych z zespołem Spółki - mieszczą się w definicji zarządzania w rozumieniu tego określenia zdefiniowanego przez TSUE i są one zwolnione od podatku pod warunkiem, że spełnione będzie kryterium podmiotowe.” – interpretacja z 29 stycznia 2021 r., sygn. 0112‑KDIL1‑1.4012.536.2020.2.MB.

W wyroku WSA w Warszawie z 20 maja 2020 r., sygn. III SA/Wa 1359/19 czytamy: „Skarżąca jednoznacznie wskazała, że usługi które zamierza świadczyć pozostają zawsze w związku z funkcjonowaniem funduszu inwestycyjnego, w szczególności analizy przedinwestycyjnej, dokonywania inwestycji, monitorowania stanu inwestycji oraz dezinwestycji. (`(...)`) Nie można więc zgodzić się z DKIS, że stanowią one jedynie informacje i analizy, które mogą służyć podjęciu decyzji związanych z zarządzaniem portfelem lub ryzykiem przez fundusz. Z opisu zdarzenia przyszłego przedstawionego we wniosku o interpretację wyraźnie wynika, że świadczone przez Skarżącą usługi są specyficzne dla zarządzania funduszami i spełniają szczególną i istotną funkcję zarządzania. Stanowią bardzo istotny element procesu decyzyjnego w zakresie zbycia i nabycia aktywów. W konsekwencji, w świetle powołanego orzeczenia TSUE należało uznać, że tego rodzaju usługi analityczne korzystają ze zwolnienia z opodatkowania”.

W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy świadczone przez niego usługi stanowią usługi zarządzania alternatywnym funduszem i są zwolnione z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT. W konsekwencji również należne Wnioskodawcy wynagrodzenie za Usługi jest zwolnione z opodatkowania podatkiem VAT. Zakres wykonywanych przez Wnioskodawcę czynności będzie odpowiadać kluczowym elementom usługi zarządzania ASI, jednocześnie stanowiąc odrębną, integralną całość.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie:

‒ możliwości zastosowania zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy do usług objętych Umową Koordynacyjną jest prawidłowe,

‒ możliwości zastosowania zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy do usług objętych Umową w zakresie Dostarczenia Danych do Przeprowadzania Analiz Statystycznych jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”,

opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2. eksport towarów;

3. import towarów na terytorium kraju;

4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy,

przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Natomiast art. 8 ust. 1 ustawy stanowi, że:

przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy przede wszystkim rozumieć określone zachowanie podatnika na rzecz odrębnego podmiotu, które zasadniczo wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przez świadczenie usług należy zatem rozumieć każde zachowanie niebędące dostawą towarów i świadczone na rzecz innego podmiotu.

Powołane przepisy wskazują, że pojęcie świadczenia usług ma bardzo szeroki zakres, gdyż nie obejmuje wyłącznie działań podatnika, lecz również zobowiązanie do powstrzymania się od dokonywania czynności lub do tolerowania czynności bądź sytuacji. Pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy zwrócić uwagę na to, że usługą jest tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący z niego korzyść.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, przewidują dla niektórych towarów i usług zwolnienie od podatku. Zakres i zasady zwolnienia od podatku dostaw towarów lub świadczenia usług zostały określone m.in. w art. 43 ustawy.

Stosownie do treści art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy,

zwalnia się od podatku usługi zarządzania

a) funduszami inwestycyjnymi, alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zbiorczymi portfelami papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi,

b) portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa w lit. a, lub ich częścią.

Na podstawie art. 43 ust. 15 ustawy,

zwolnienia, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 37-41, nie mają zastosowania do:

1. czynności ściągania długów, w tym factoringu;

2. usług doradztwa;

3. usług w zakresie leasingu.

Stosowanie zwolnień od podatku lub stawek preferencyjnych ma charakter wyjątkowy i nie podlega wykładni rozszerzającej. W efekcie podatnik uprawniony będzie do zastosowania ww. preferencji jedynie, gdy charakter czynności świadczonych przez niego w sposób jednoznaczny i niebudzący wątpliwości wyczerpuje znamiona ujęte w treści przepisu statuującego jego prawo do zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług lub stawki obniżonej.

Jednocześnie zwrócić należy uwagę na obowiązujący od 1 stycznia 2022 r. przepis art. 43 ust. 22 ustawy, zgodnie z którym,

podatnik może zrezygnować ze zwolnienia od podatku usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, świadczonych na rzecz podatników, i wybrać ich opodatkowanie, pod warunkiem że:

1. jest zarejestrowany jako podatnik VAT czynny;

2. złoży naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie o wyborze opodatkowania tych usług przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego rezygnuje ze zwolnienia.

Stosownie zaś do ust. 23 ww. przepisu, również obowiązującego od 1 stycznia 2022 r.,

podatnik, o którym mowa w ust. 22, może, nie wcześniej niż po upływie 2 lat, licząc od początku okresu rozliczeniowego, od którego wybrał opodatkowanie usług, o których mowa w ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41, ponownie skorzystać ze zwolnienia od podatku tych usług, pod warunkiem złożenia naczelnikowi urzędu skarbowego pisemnego zawiadomienia o rezygnacji z opodatkowania, przed początkiem okresu rozliczeniowego, od którego ponownie będzie korzystał ze zwolnienia.

Powyższe zmiany przepisów umożliwiają wybór opodatkowania określonych usług, które dotychczas obligatoryjnie korzystały ze zwolnienia od podatku – w tym m.in. właśnie usług zarządzania funduszami inwestycyjnymi, przy czym możliwość wyboru opcji opodatkowania dotyczy wyłącznie usług świadczonych na rzecz innych podatników, przy zachowaniu warunków określonych w art. 43 ust. 22 i 23 ustawy.

Z przedstawionych okoliczności sprawy wynika, że Spółka jest krajową instytucją płatniczą, nadzorowaną przez KNF, prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie wydawnictwa kart kredytowych dla konsumentów. Wiodący przedmiot działalności Spółki według PKD to 64.92.Z - pozostałe formy udzielania kredytów. Spółka jest zarejestrowana jako czynny podatnik VAT.

W ramach prowadzonej działalności, Spółka zawiera z kredytobiorcami Umowy o Karty kredytowe. Część wierzytelności przysługujących Spółce na podstawie Umowy o Karty kredytowe Spółka sprzedaje podmiotom zewnętrznym.

Następnie, zgodnie z umowami zawartymi z nabywcą wierzytelności Spółka świadczy usługi obsługi tych kart, a w niektórych przypadkach dostarcza także dane do analiz. Za swoje czynności Spółka pobiera wynagrodzenie od podmiotu, który nabył wierzytelność.

Jednym z podmiotów, który nabywa od Podatnika wierzytelności oraz korzysta ze świadczonych po cesji wierzytelności usług jest spółka posiadająca status alternatywnej spółki inwestycyjnej (dalej: „ASI”), działająca w formie spółki komandytowej. Komplementariuszem ASI jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością. Nie posiadają Państwo zezwolenia na wykonywanie działalności zarządzającego ASI w myśl przepisów ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Umowy Spółki z ASI:

A. Umowa Główna o Współpracy

B. Umowa Ramowa Cesji Wierzytelności Przyszłych (Umowa Cesji)

C. Umowa Koordynacyjna

D. Umowa o Współpracy w Zakresie Dostarczenia Danych do Przeprowadzania Analiz Statystycznych

E. Umowa Powierzenia Przetwarzania Danych Osobowych

Umowa koordynacyjna

Przedmiotem Umowy koordynacyjnej jest świadczenie przez Spółkę na rzecz ASI usług polegających na zapewnieniu kredytobiorcom określonych funkcjonalności karty kredytowej oraz raportowaniu zgodnie z Umową Cesji. Obsługa dotyczy kart przypisanych do umów o kartę, z których wierzytelności przeszły na ASI na podstawie Umowy Cesji. Spółka na podstawie tej Umowy obowiązana jest do zapewnienia takich funkcjonalności karty jak:

‒ umożliwienie klientowi korzystania z karty kredytowej,

‒ zapewnienie dostępu do systemu płatności,

‒ dokonywanie inicjacji transakcji płatniczych oraz uwierzytelniania,

‒ zapewnienie środków płatniczych w celu wykonania transakcji płatniczych w ramach przyznanego limitu kredytowego,

‒ zapewnienie dostępu do systemu informatycznego, umożliwiającego m.in. sprawdzenie salda rachunku,

‒ sporządzenie zestawień transakcji płatniczych klienta,

‒ obsługa klienta,

‒ obsługa reklamacji,

‒ księgowanie i rozliczanie wpłat kredytobiorców.

W ramach usług koordynacyjnych Spółka ma także obowiązek sporządzania dla ASI raportów cesji. Są to zestawienia wierzytelności przyszłych jakie przeszły na ASI w okresie następującym po poprzednim raporcie. Raporty zawierają zestawienia wartości scedowanych wierzytelności oraz cenę za jaką dokonano cesji.

Wynagrodzenie Spółki za usługi koordynacyjne składa się z dwóch elementów:

1. kwoty bazującej na ilości obsługiwanych kart (ustalona jest kwota za obsługę funkcjonowania karty w miesiącu zawarcia Umowy o kartę oraz za obsługę w kolejnych miesiącach trwania Umowy o kartę), oraz

2. refakturowanych kosztów związanych z realizacją obsługi funkcjonalności kart. Spółka refakturuje na ASI koszty ściśle określone w załączniku do umowy koordynacyjnej. Koszty te dotyczą zapewnienia takich funkcjonalności karty jak np. obsługi transakcji kartami (sprawdzenia limitu do autoryzacji w bankomacie, zmiany pin, wypłaty gotówki z bankomatów), opłat na rzecz operatora kart, obsługi wyciągów, wysyłki sms-ów do konsumentów, koszty zabezpieczania kart w usłudze (…), itp.

Zwyczajowo Spółka wystawia dwie faktury, na każdy z dwóch elementów wynagrodzenia.

Umowa o Współpracy w Zakresie Dostarczenia Danych do Przeprowadzania Analiz Statystycznych

Przedmiotem tej umowy jest udostępnienie ASI przez Spółkę zbioru danych, niebędących danymi osobowymi, w celu przeprowadzania przez ASI analiz statystycznych tych danych. Dane są przekazywane w sposób uniemożliwiający ich przypisanie do konkretnej Umowy o kartę i mogą w szczególności zawierać informacje odnoszące się do Umów o Kartę, z których wierzytelności zostały przez Spółkę sprzedane ASI. Zakres przekazywanych danych strony określiły w załączniku. Są to m.in. dane dotyczące:

‒ ilości i dat zapytań kierowanych do Krajowego Rejestru Długów czy Biura Informacji Gospodarczej,

‒ sumy spłat,

‒ sumy zaległości,

‒ średniej liczby transakcji,

‒ średniej liczby obciążeń,

‒ średniej liczby uznań,

‒ liczby informacji negatywnych i pozytywnych,

‒ rodzaju wydatków na które są przeznaczane środki z karty (najem, spłata innych kredytów i pożyczek, zdrowie, wydatki na bieżące zakupy, na kulturę, wyjścia do restauracji, transport, elektronika, itp.).

Wynagrodzenie Spółki ustalone jest w oparciu o stawkę przewidzianą odrębnie dla każdego rodzaju dostarczonych danych. Zgodnie z najlepszą wiedzą Spółki dane przekazywane do ASI są przez ASI wykorzystywane do analiz spłacalności portfela, w zależności od profilu ryzyka klienta, co wykorzystywane jest do ustalania akceptowalnego profilu ryzyka klienta przy nabywaniu kolejnych pakietów wierzytelności. Stanowią też istotny element procesu decyzyjnego w zakresie zbycia i nabycia aktywów (wierzytelności z Umów o Kartę).

Państwa wątpliwości w pierwszej kolejności dotyczą możliwości zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy do usług objętych Umową Koordynacyjną.

W odniesieniu do kwestii, objętej zakresem zadanego przez Państwa pytania, należy wskazać, że zwolnienie, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy, uzależnione jest od łącznego spełnienia dwóch warunków:

‒ przedmiotowego – świadczone usługi powinny być kwalifikowane jako usługi zarządzania oraz

‒ podmiotowego – ww. usługi zarządzania powinny być świadczone w odniesieniu m.in. do funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych i zbiorczych portfeli papierów wartościowych - w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, a także portfeli inwestycyjnych funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa wyżej lub ich części.

Przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęcia usług zarządzania. Jednakże przepis art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT stanowi implementację do krajowego porządku prawnego przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2006 r. nr 347/1 ze zm.), zgodnie z którym,

zwolnieniu od podatku VAT podlega zarządzanie specjalnymi funduszami inwestycyjnymi, określonymi przez państwa członkowskie.

W kontekście ww. przepisu art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE, TSUE wielokrotnie wskazywał, że jego wykładnia powinna być dokonywana z uwzględnieniem kontekstu, w jaki się wpisuje, celów oraz układu tej dyrektywy oraz z uwzględnieniem zwłaszcza ratio legis zwolnienia, które przewiduje. TSUE przypominał ponadto, że zwolnienia od podatku stanowią wyjątki od ogólnej zasady, zgodnie z którą, opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają wszystkie usługi świadczone odpłatnie przez podatnika, wobec czego należy dokonywać ich ścisłej wykładni. Ponadto zauważono, że zwolnienia przewidziane w art. 13 Szóstej Dyrektywy stanowią autonomiczne pojęcia prawa wspólnotowego, a zatem powinny zostać zdefiniowane z punktu widzenia prawa wspólnotowego, co ma na celu uniknięcie rozbieżności w stosowaniu systemu podatku VAT w poszczególnych państwach członkowskich.

Z ugruntowanego orzecznictwa TSUE (m.in. w sprawach C-169/04, C-275/11, C-595/13) wynika, że celem zwolnienia z opodatkowania transakcji związanych z zarządzaniem funduszami powierniczymi, przewidzianego w art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy (obecnie art. 135 ust. 1 lit. g) Dyrektywy 2006/112/WE), jest w szczególności ułatwienie małym inwestorom inwestowania w papiery wartościowe za pomocą przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Celem pkt 6 tego przepisu jest zapewnienie neutralności podatkowej wspólnego systemu podatku VAT w kwestii wyboru między inwestowaniem bezpośrednim w papiery wartościowe, a inwestowaniem za pośrednictwem przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania. Z powyższego wynika, że transakcje, których dotyczy to zwolnienie, są typowe dla działalności, jaką wykonują przedsiębiorstwa zbiorowego inwestowania. Zatem art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu zbiorowym portfelem obejmuje czynności, które polegają na zarządzaniu samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe, takie jak te zamieszczone w załączniku II do zmienionej Dyrektywy Rady 85/611/EWG z 20 grudnia 1985 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) (85/611/EWG) w rubryce „Administracja”, które są czynnościami właściwymi przedsiębiorstwom zbiorowego inwestowania. Dyrektywa 85/611/EWG została zastąpiona dyrektywą 2009/65/WE z 13 lipca 2009 r. w sprawie koordynacji przepisów ustawowych, wykonawczych i administracyjnych odnoszących się do przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS).

Zgodnie z art. 6 ust. 2 Dyrektywy 2009/65/WE,

działalność związana z zarządzaniem przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania w zbywalne papiery wartościowe (UCITS) obejmuje obowiązki, o których mowa w załączniku II.

Załącznik II do tej dyrektywy określa funkcje wchodzące w skład zbiorowego zarządzania portfelem. Są to odpowiednio:

‒ zarządzanie inwestycjami,

‒ administracja:

b) obsługa prawna i obsługa rachunkowo-księgowa w zakresie zarządzania funduszem;

c) zapytania klientów;

d) wycena i wyznaczanie ceny (w tym zwroty podatkowe);

e) monitorowanie przestrzegania uregulowań;

f) prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa;

g) wypłata zysków;

h) emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa;

i) rozliczanie umów (w tym wysyłanie potwierdzeń);

j) prowadzenie ksiąg,

‒ wprowadzanie do obrotu.

Wskazana wyżej definicja zarządzania ma zastosowanie również w odniesieniu do specjalnych funduszy inwestycyjnych innych niż objęte dyrektywą UCITS. W pkt 38 wyroku w sprawie C-595/13 TSUE stwierdził, że spółki takie jak będące przedmiotem postępowania głównego, które zostały utworzone przez wielu inwestorów wyłącznie w celu zainwestowania zgromadzonego majątku w nieruchomości, nie mogą zostać uznane za przedsiębiorstwo zbiorowego inwestowania w rozumieniu dyrektywy UCITS. W takich okolicznościach faktycznych, tj. w odniesieniu do funduszy innych niż objętych dyrektywą UCITS, TSUE przytoczył definicję zarządzania funduszami, którą podał w wyroku C-169/04, a więc nawiązującą do dyrektywy UCITS. W ww. wyroku w sprawie C-595/13 TSUE wskazał, że poza czynnościami polegającymi na zarządzaniu portfelem do szczególnych funkcji przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania należą funkcje administrowania samymi przedsiębiorstwami zbiorowego inwestowania, takie jak te wymienione w załączniku II do dyrektywy UCITS w rubryce „Administracja”. Zdaniem TSUE, nie tylko zarządzanie inwestycjami, wiążące się z wyborem i zbywaniem aktywów będących przedmiotem takiego zarządzania, lecz również usługi administracyjne i rachunkowe, takie jak obliczanie kwoty dochodów i ceny jednostek uczestnictwa lub udziałów funduszu, wycena aktywów, rachunkowość, przygotowywanie deklaracji w celu podziału dochodów, dostarczanie informacji i dokumentacji na temat rachunków okresowych i deklaracji podatkowych, statystyk i podatku VAT, a także opracowywanie prognoz przychodów wchodzą w zakres pojęcia „zarządzania” specjalnym funduszem inwestycyjnym w rozumieniu art. 13 część B lit. d) pkt 6 Szóstej Dyrektywy.

Z uwagi na powyższe przepisy oraz przedstawiony opis sprawy, stwierdzam, że opisane we wniosku czynności, które są/będą wykonywane w ramach usług objętych Umową Koordynacyjną, mieszczą się w definicji zarządzania w rozumieniu tego określenia zdefiniowanego przez TSUE. Opisane usługi zawierają się w załączniku II do dyrektywy 2009/65/WE. W konsekwencji, spełniony zostanie warunek przedmiotowy dla zastosowania zwolnienia wynikającego z art. 43 ust. 1 pkt 12 dla ww. usług.

Usługi te będą podlegały zwolnieniu od podatku pod warunkiem, że spełnione będzie również kryterium podmiotowe. Drugim bowiem warunkiem określonym w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy jest warunek podmiotowy. Ww. zwolnieniu podlegają usługi zarządzania świadczone na rzecz funduszy inwestycyjnych, alternatywnych funduszy inwestycyjnych lub zbiorczych portfeli papierów wartościowych w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi, a także usługi zarządzania portfelami inwestycyjnymi funduszy inwestycyjnych i alternatywnych funduszy inwestycyjnych, o których mowa wyżej lub ich częścią.

Pod pojęciem przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi należy rozumieć przepisy ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi (Dz. U. z 2021 r. poz. 605 ze zm.) – dalej jako u.f.i., a także akty wykonawcze wydane na podstawie przepisów tej ustawy.

Zgodnie z art. 1 u.f.i.:

Ustawa określa zasady tworzenia i działania funduszy inwestycyjnych mających siedzibę na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz zasady prowadzenia na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej działalności przez fundusze zagraniczne i spółki zarządzające.

W myśl art. 38 ust. 1 u.f.i.:

Towarzystwem funduszy inwestycyjnych może być wyłącznie spółka akcyjna z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która uzyskała zezwolenie Komisji na wykonywanie działalności określonej w art. 45 ust. 1 (zezwolenie na wykonywanie działalności przez towarzystwo).

Jak stanowi art. 39 ust. 1 u.f.i.:

Siedziba zarządu towarzystwa powinna znajdować się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Natomiast art. 5 u.f.i. stanowi, że:

Siedzibą i adresem funduszu inwestycyjnego jest siedziba i adres towarzystwa będącego jego organem.

Z kolei zgodnie z art. 2 pkt 9 u.f.i.:

Przez „fundusz zagraniczny” rozumie się fundusz inwestycyjny otwarty lub spółkę inwestycyjną, które uzyskały zezwolenie właściwego organu w państwie członkowskim na prowadzenie działalności zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.

Zgodnie natomiast z art. 2 pkt 7 u.f.i.:

Pod pojęciem „państwa członkowskiego” należy rozumieć państwo inne niż Rzeczpospolita Polska, które jest członkiem Unii Europejskiej.

U.f.i. wyraźnie rozróżnia zatem pojęcie „funduszu inwestycyjnego” oraz „funduszu zagranicznego”.

Zagraniczne alternatywne fundusze inwestycyjne zostały zdefiniowane w u.f.i. pod pojęciem „unijnego AFI”. Zgodnie z art. 2 pkt 10b u.f.i.:

przez unijny AFI należy rozumieć alternatywny fundusz inwestycyjny, który został zarejestrowany jako alternatywny fundusz inwestycyjny przez właściwy organ w państwie członkowskim lub uzyskał zezwolenie właściwego organu w państwie członkowskim na prowadzenie działalności jako alternatywny fundusz inwestycyjny, a w przypadku braku wymogu uzyskania zezwolenia lub rejestracji – prowadząc taką działalność, ma siedzibę na terytorium państwa członkowskiego.

Natomiast na potrzeby u.f.i. za alternatywny fundusz inwestycyjny uznaje się fundusze inwestycyjne typu „specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty” oraz „fundusz inwestycyjny zamknięty” (art. 3 ust. 4 pkt 2 u.f.i.) oraz alternatywną spółkę inwestycyjną (art. 8a ust. 1 u.f.i.).

Mając powyższe na uwadze, fundusze zagraniczne oraz unijne AFI nie mieszczą się w zakresie pojęciowym „fundusze inwestycyjne, alternatywne fundusze inwestycyjne (…) w rozumieniu przepisów o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi”, o którym mowa w art. 43 ust. 1 pkt 12 lit. a) i b) ustawy o VAT.

Uwzględniając powyższe, ze zwolnienia od podatku od towarów i usług na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o VAT mogą korzystać czynności zarządzania funduszami z siedzibą w Polsce. W konsekwencji, powyższe zwolnienie nie znajdzie zastosowania do funduszy mających siedzibę za granicą.

Działalność alternatywnych funduszy inwestycyjnych jest regulowana przepisami ww. ustawy z 27 maja 2004 r. o funduszach inwestycyjnych i zarządzaniu alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi.

Zgodnie z art. 2 pkt 10a u.f.i.:

ilekroć w ustawie jest mowa o alternatywnym funduszu inwestycyjnym – rozumie się przez to instytucję wspólnego inwestowania, której przedmiotem działalności, w tym w ramach wydzielonego subfunduszu, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną, niebędącą funduszem działającym zgodnie z prawem wspólnotowym regulującym zasady zbiorowego inwestowania w papiery wartościowe.

W myśl art. 3 ust. 1 u.f.i.:

fundusz inwestycyjny jest osobą prawną, której wyłącznym przedmiotem działalności jest lokowanie środków pieniężnych zebranych w drodze proponowania nabycia jednostek uczestnictwa albo certyfikatów inwestycyjnych w określone w ustawie papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe.

Jak stanowi art. 3 ust. 3 u.f.i.:

fundusz inwestycyjny prowadzi działalność, ze szczególnym uwzględnieniem interesu uczestników, przestrzegając zasad ograniczania ryzyka inwestycyjnego określonych w ustawie.

Zgodnie z art. 3 ust. 4 u.f.i.:

fundusz inwestycyjny może prowadzić działalność jako:

1. fundusz inwestycyjny otwarty;

2. alternatywny fundusz inwestycyjny: specjalistyczny fundusz inwestycyjny otwarty albo fundusz inwestycyjny zamknięty.

Według art. 8a ust. 1 u.f.i.:

alternatywna spółka inwestycyjna jest alternatywnym funduszem inwestycyjnym, innym niż określony w art. 3 ust. 4 pkt 2.

Stosownie do art. 8a ust. 2 u.f.i.:

Alternatywna spółka inwestycyjna może prowadzić działalność w formie:

1. spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, spółki akcyjnej albo spółki europejskiej;

2. spółki komandytowej albo spółki komandytowo-akcyjnej, w których jedynym komplementariuszem jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością, spółka akcyjna albo spółka europejska.

W oparciu o treść art. 8a ust. 3 u.f.i.:

wyłącznym przedmiotem działalności alternatywnej spółki inwestycyjnej, z zastrzeżeniem wyjątków określonych w ustawie, jest zbieranie aktywów od wielu inwestorów w celu ich lokowania w interesie tych inwestorów zgodnie z określoną polityką inwestycyjną.

Na podstawie art. 8b ust. 1 u.f.i.:

zarządzający ASI zarządza alternatywną spółką inwestycyjną, w tym co najmniej portfelem inwestycyjnym tej spółki oraz ryzykiem.

W myśl art. 8b ust. 2 u.f.i.:

zarządzającym ASI może być, wyłącznie:

1. w przypadku określonym w art. 8a ust. 2 pkt 1 – spółka kapitałowa będąca alternatywną spółką inwestycyjną, prowadząca działalność jako wewnętrznie zarządzający ASI;

2. w przypadku określonym w art. 8a ust. 2 pkt 2 – spółka kapitałowa będąca komplementariuszem alternatywnej spółki inwestycyjnej, prowadząca działalność jako zewnętrznie zarządzający ASI.

Zgodnie z art. 70a ust. 1 u.f.i.:

zarządzającym ASI może być wyłącznie spółka kapitałowa, o której mowa w art. 8b ust. 2, z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, która uzyskała zezwolenie Komisji na wykonywanie działalności określonej w art. 70e ust. 1 (zezwolenie na wykonywanie działalności przez zarządzającego ASI).

Stosownie do art. 70a ust. 2 u.f.i.:

na warunkach określonych w rozdziale 3, w przypadku zarządzania portfelami inwestycyjnymi o niskiej wartości, spółka kapitałowa, o której mowa w art. 8b ust. 2, z siedzibą na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może wykonywać działalność określoną w art. 70e ust. 1 jako zarządzający ASI bez zezwolenia Komisji, po uzyskaniu wpisu do rejestru zarządzających ASI.

Ponadto, w myśl art. 70e ust. 1 i 2 u.f.i.:

przedmiotem działalności zarządzającego ASI może być wyłącznie zarządzanie alternatywną spółką inwestycyjną, w tym wprowadzanie tej spółki do obrotu, oraz, z zastrzeżeniem ust. 2, zarządzanie unijnym AFI, w tym wprowadzanie tych AFI do obrotu.

Zarządzanie unijnym AFI może być przedmiotem działalności wyłącznie zewnętrznie zarządzającego ASI, który uzyskał zezwolenie na wykonywanie działalności przez zarządzającego ASI.

Stosownie do art. 70g ust. 1 u.f.i.:

zarządzający ASI może, w drodze umowy zawartej w formie pisemnej, z uwzględnieniem art. 75‑82 rozporządzenia 231/2013, powierzyć przedsiębiorcy lub przedsiębiorcy zagranicznemu wykonywanie czynności związanych z działalnością prowadzoną przez tego zarządzającego.

Z przedstawionego opisu sprawy wynika, że jednym z podmiotów, który nabywa od Podatnika wierzytelności oraz korzysta ze świadczonych po cesji wierzytelności usług jest spółka posiadająca status alternatywnej spółki inwestycyjnej (ASI), działająca w formie spółki komandytowej. Komplementariuszem ASI jest spółka z ograniczoną odpowiedzialnością.

Z uwagi na powołane przepisy ustawy o funduszach inwestycyjnych stwierdzam, że również przesłanka podmiotowa uprawniająca do zastosowania zwolnienia od podatku, dotycząca świadczenia opisanych usług – została spełniona.

Mając na uwadze przedstawione okoliczności sprawy oraz wnioski płynące z powołanych powyżej przepisów jak również orzecznictwa TSUE należy stwierdzić, że świadczone przez Państwa usługi objęte Umową Koordynacyjną świadczone na podstawie umowy zawartej z ASI, mieszczą się w zakresie czynności zarządzania funduszami inwestycyjnymi wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy. W konsekwencji podlegają/będą podlegać zwolnieniu od podatku VAT na podstawie ww. artykułu.

W związku z powyższym, Państwa stanowisko w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy do usług objętych Umową Koordynacyjną jest prawidłowe.

Państwa wątpliwości dotyczą również możliwości zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy do usług objętych Umową w Zakresie Dostarczenia Danych do Przeprowadzania Analiz Statystycznych.

Świadczone przez Państwa usługi, objęte Umową w Zakresie Dostarczenia Danych do Przeprowadzania Analiz Statystycznych, składające się na dane dotyczące m.in. ilości i dat zapytań kierowanych do Krajowego Rejestru Długów czy Biura Informacji Gospodarczej, sumy spłat, sumy zaległości, średniej liczby transakcji, średniej liczby obciążeń, średniej liczby uznań, liczby informacji negatywnych i pozytywnych, rodzaju wydatków na które są przeznaczane środki z karty (najem, spłata innych kredytów i pożyczek, zdrowie, wydatki na bieżące zakupy, na kulturę, wyjścia do restauracji, transport, elektronika, itp.) nie stanowią czynności zwolnionych od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku od towarów i usług. Wskazany przez Państwa zakres czynności wchodzących w skład świadczonych Usług objętych Umową w Zakresie Dostarczenia Danych do Przeprowadzania Analiz Statystycznych ma charakter informacyjny, polega bowiem na dostarczaniu danych wykorzystywanych przez ASI do analiz spłacalności portfela, w zależności od profilu ryzyka klienta, co wykorzystywane jest do ustalania akceptowalnego profilu ryzyka klienta przy nabywaniu kolejnych pakietów wierzytelności. Zakres wymienionych w opisie sprawy czynności składających się na Usługi w Zakresie Dostarczania Danych do Przeprowadzania Analiz Statystycznych nie wskazuje, aby podejmowali Państwo wiążące decyzje dla ASI związane z zarządzaniem. Dostarczają Państwo jedynie informacje, które mogą służyć do podjęcia tychże decyzji przez ASI. Usługi te stanowią więc jedynie narzędzie umożliwiające i wykorzystywane przez ASI do podejmowania decyzji. Trudno więc uznać, że świadczone w ramach ww. Umowy usługi stanowią usługi zarządzania.

Co więcej, sami Państwo wskazali, że udostępnienie ASI zbioru danych służy ASI przeprowadzeniu analiz statystycznych tych danych. Z kolei dane te stanowią u ASI element procesu decyzyjnego w zakresie zbycia i nabycia aktywów (wierzytelności z Umów o Kartę).

W konsekwencji, czynności wykonywane przez Państwa w ramach Umowy w zakresie Dostarczenia Danych do Przeprowadzania Analiz Statystycznych nie mieszczą się w zakresie czynności zarzadzania funduszami inwestycyjnymi wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy o podatku od towarów i usług i nie mogą korzystać ze zwolnienia od podatku na podstawie tego przepisu.

W związku z powyższym Państwa stanowisko w zakresie możliwości zastosowania zwolnienia od podatku na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 12 ustawy, do usług objętych Umową w Zakresie Dostarczenia Danych do Przeprowadzania Analiz Statystycznych jest nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy:

‒ stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia, oraz

‒ zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Odnosząc się do powołanych przez Państwa interpretacji indywidualnych Organ zauważa, że interpretacje wydawane są w indywidualnych sprawach podatników w oparciu o aktualnie obowiązujące przepisy prawa i stan faktyczny/zdarzenie przyszłe przedstawiony przez danego podatnika. Interpretacje nie stanowią źródła powszechnie obowiązującego prawa, więc zawartego w nich stanowiska organu podatkowego nie można wprost przenosić na grunt innej sprawy. Interpretacje wskazane przez Państwa są rozstrzygnięciami odnoszącymi się do indywidualnych spraw przedstawionych przez wnioskodawców, nie rozciągając swojego oddziaływania na inne, choćby podobne lub zbieżne sprawy. Każdą sprawę Organ jest zobowiązany rozpatrywać indywidualnie. Odnosząc się natomiast do przywołanych przez Państwa wyroków sądów należy zaznaczyć, że każdy z wyroków zapada na gruncie unikalnego stanu faktycznego, i w zasadzie wyłącznie do niego się ogranicza. Zatem z uwagi na różnorodność i odmienność okoliczności faktycznych występujących w każdej z indywidualnych spraw, powołane przez Państwa orzeczenia sądowe nie mogą stanowić podstawy do rozstrzygnięcia w niniejszej sprawie.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

‒ Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (`(...)`). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).