Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

24 czerwca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 23 czerwca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. „(…)”. Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego:

Powiat (…) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Po podjęciu przez Zarząd (…) Uchwały z 17 października 2016 r. od 1 stycznia 2017 r. nastąpiła centralizacja w podatku od towarów i usług w Powiecie (…) i jego jednostkach organizacyjnych. W związku z powyższym od 1 stycznia 2017 r. Powiat (…) prowadzi wspólne rozliczenia z tytułu podatku od towarów i usług obejmujące czynności wykonywane zarówno przez Powiat jak i jego jednostki organizacyjne.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie powiatowym wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. W ramach tego Powiat (…) będzie realizował zadanie inwestycyjne pn. „(…)" i będzie się starał o pozyskanie środków na ten cel w ramach opcji typu „Budowa lub modernizacja dróg lokalnych” w ramach poddziałania 7.2 Wsparcie inwestycji związanych z tworzeniem, ulepszaniem lub rozbudową wszystkich rodzajów malej infrastruktury, w tym inwestycji w energię odnawialną i w oszczędzanie energii ” objętego Programem Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020".

Zakres prac planowanych w ramach wyżej wymienionej inwestycji obejmuje przebudowę drogi (…) na długości około 6,119 km, w tym wykonanie nowej nawierzchni, przebudowę istniejących zjazdów, wykonanie zatok autobusowych, budowę chodnika, ustawienie nowych znaków drogowych, utwardzenie poboczy, oczyszczenie rowów. Zadanie przebudowy drogi (…) w imieniu Powiatu (…) będzie realizował (`(...)`) Zarząd Dróg w (…) (…).

(`(...)`) Zarząd Dróg w (…) jest jednostką budżetową Powiatu (…) objętą centralizacją rozliczeń podatku VAT (podatek od towarów i usług) od 1 stycznia 2017 r. w związku z tym, na fakturach dokumentujących wydatki inwestycyjne w związku z realizacją przedmiotowego zadania jako nabywca będzie wskazany Powiat (…) a odbiorcą faktur będzie (`(...)`) Zarząd Dróg w (…).

Po zakończeniu projektu droga będzie ogólnodostępna, publiczna w rozumieniu art. 1 ustawy o drogach publicznych (tj. Dz. U. z 2021 r. poz. 1376 ze zm.) i nieodpłatnie udostępniona wszystkim użytkownikom. Droga ta nie będzie wykorzystywana przez Powiat (…) do czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Powiat (…) może uzyskiwać dochody, w związku z przebudowywanym odcinkiem drogi:

a) z tytułu opłat za zajęcie pasa drogowego, w tym kary pieniężne za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia na przebudowanym odcinku drogi powiatowej określone w art. 40 ustawy o drogach publicznych,

b) z tytułu opłat za korzystanie z przystanków na podstawie art. 16 ust. 4 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie zbiorowym (tj. Dz.U. z 2021 poz. 1371 ze zm.),

c) z tytułu opłat za udostępnienie kanałów technologicznych.

Opłaty za zajęcie pasa drogowego oraz kary pieniężne za zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia zgodnie z art. 40 ust. 11 i ust. 12 ustala, w drodze decyzji administracyjnej, właściwy zarządca drogi. Zgodnie z zapisem art. 60 ust. 7 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (tj. Dz. U. z 2021, poz. 305 ze zm.) opłaty za zajęcie pasa drogowego mieszczą się w katalogu opłat niepodatkowych określonych jako dochody pobierane przez państwowe i samorządowe jednostki budżetowe na podstawie odrębnych ustaw. Wysokość stawek opłat ustalił organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego, tj. Rada Powiatu w oparciu o art. 40 ustawy o drogach publicznych Uchwalą Rady (…) Nr (…) z dnia 27 listopada 2019 r. w sprawie ustalenia wysokości stawek opłat za zajęcie pasa drogowego dróg powiatowych dla których zarządcą jest Zarząd (…) (Dz. U. woj. (…) z 4 grudnia 2019 r. poz. 6811).

Opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych stanowią opłatę publicznoprawną zgodnie z art. 60 ust. 7 ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych.

Przepisy ustawy o transporcie zbiorowym, stanowią, że określenie warunków i zasad, w tym poboru opłat, za korzystanie z przystanków i dworców następuje w drodze uchwały podjętej przez właściwy organ danej jednostki samorządu terytorialnego. Ponadto, Powiat nie ma swobody wydatkowania dochodów uzyskanych z opłat za korzystanie przez operatora i przewoźnika z przystanków komunikacyjnych lub dworców, których właścicielem lub zarządzającym jest jednostka samorządu. Na dzień składania wniosku opłaty za korzystanie z przystanków komunikacyjnych na terenie Powiatu (…) nie są pobierane.

Opłaty za udostępnienie kanałów technologicznych pobierane są na zasadach, które zostały określone rozporządzeniem Ministra Cyfryzacji w sprawie udostępniania kanału technologicznego przez zarządców dróg publicznych oraz wysokości stawek opłat za udostępnienie 1 mb kanału technologicznego (Dz. U. z 2016 r., poz. 957). W przypadku przedmiotowego zadania (`(...)`) Zarząd Dróg w (`(...)`) wystąpi do Ministra Cyfryzacji o zwolnienie z obowiązku budowy kanału technologicznego.

W przypadku uzyskania zwolnienia z obowiązku budowy kanału technologicznego, kanał technologiczny nie zostanie wybudowany.

Opłaty oraz kary za zajęcie pasa drogowego w imieniu Powiatu (…) pobiera (`(...)`) Zarząd Dróg w (…). (…) jako jednostka budżetowa, zobowiązana jest do odprowadzenia całości pobranych dochodów do budżetu jednostki samorządu terytorialnego.

Czynności prawne obejmujące pobór omawianych opłat należą do władztwa uprawnionego organu zarządzającego daną drogą publiczną i infrastrukturą jej towarzyszącą, który wyposażony w kompetencje do orzekania w tych sprawach, realizuje zadania publiczne, wynikające z ustawowego powołania do pełnienia funkcji zarządcy dróg.

Pytanie

Czy Powiat będzie miał prawo do odliczenia w całości lub w części kwoty podatku VAT naliczonego od wydatków, które Powiat planuje ponieść w związku z nabyciem towarów i usług na realizację zadania inwestycyjnego pn. „(…)”?

Państwa stanowisko w sprawie

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych wyżej przepisów ustawy o podatku VAT wynika, że Powiat (…) jest podatnikiem podatku od towarów i usług w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, czyli są realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zadanie „(…)” będzie realizowane w ramach zadań własnych Powiatu w zakresie zaspakajania zbiorowych potrzeb w sprawach dróg powiatowych zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (tj. Dz. U. z 2022 r., poz. 528 ze zm.).

Mając powyższe na względzie Powiat wykonując zadanie przebudowy drogi powiatowej działa jako organ administracji publicznej, zatem zgodnie z zapisami art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT, dokonując zakupów celem realizacji ww. inwestycji, nie będzie nabywał ich do działalności gospodarczej i tym samym nie będzie działał w charakterze podatnika podatku VAT.

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Zgodnie z art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Powyższe zapisy ustawy o VAT wykluczają możliwość dokonania odliczenia podatku naliczonego związanego z nabywanymi przez podatnika towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

W efekcie realizacji inwestycji zostanie przebudowana droga publiczna, z której będzie mógł korzystać każdy, zgodnie z jej przeznaczeniem, z ograniczeniami i wyjątkami określonymi w ustawie z dnia 21 marca 1985 r. o drogach publicznych lub innych przepisach szczególnych. Efekt realizacji inwestycji nie będzie wykorzystywany do jakichkolwiek czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Reasumując Powiat (…) nie będzie miał prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z realizacją inwestycji pn. „(…)" w całości lub części, gdyż w tym zakresie nie działa w charakterze podatnika VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tj. Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) zwanej dalej ustawą o VAT, a tym samym nie spełnia przesłanki z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. W konsekwencji nie posiada prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z faktur dokumentujących nakłady inwestycyjne poniesione na przebudowę przedmiotowej drogi.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na mocy art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z cytowanych wyżej przepisów wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Podkreślić należy, że aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W myśl art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że organy władzy publicznej nie będą podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają należności, opłaty lub składki. Organy te, będą natomiast podatnikami podatku od towarów i usług, w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do przepisu art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie powiatowym (Dz. U. z 2022 r. poz. 528 ze zm.):

Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Zgodnie z art. 4 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy:

Powiat wykonuje określone ustawami zadania publiczne o charakterze ponadgminnym w zakresie transportu zbiorowego i dróg publicznych.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

W omawianej sprawie warunki uprawniające do odliczenia podatku naliczonego nie zostaną spełnione, ponieważ - jak wynika z wniosku – efekty realizacji projektu pn. "(…)" nie będą wykorzystywane do czynności opodatkowanych podatkiem VAT. Ponadto w analizowanym przypadku nie poniesiecie Państwo wydatków w związku z prowadzoną działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, lecz w związku z realizacją zadań własnych nałożonych na Państwa przepisami określonymi w ustawie o samorządzie powiatowym, z tytułu których nie występujecie Państwo jako podatnik podatku VAT.

Mając zatem na uwadze okoliczności sprawy, stwierdzić należy, że w związku z realizacją projektu pn. "(…)" nie będziecie Państwo mieli prawa do odliczenia podatku VAT od towarów i usług zakupionych w celu realizacji ww. inwestycji ponieważ realizując opisany projekt będziecie Państwo wykonywać zadania publiczne i z tego tytułu nie będziecie występować jako podatnik podatku VAT oraz towary i usługi nabyte w ramach ww. projektu nie będą wykorzystywane do czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem VAT.

Podsumowując, w okolicznościach analizowanej sprawy, nie będzie Państwu przysługiwało prawo do odliczenia podatku z tytułu realizowanego projektu pn. "(…)".

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawiliście i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

• Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.
• Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w (…). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

• w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
• w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).