0114-KDIP1-3.4012.254.2022.1.AMA

📋 Podsumowanie interpretacji

Interpretacja dotyczy oceny skutków podatkowych związanych ze sprzedażą wydzielonej części gruntu z działki nr 1 przez Wnioskodawczynię i jej męża. Małżonkowie prowadzą gospodarstwo rolne na nieruchomościach, które otrzymali w darowiźnie do majątku wspólnego. Mąż Wnioskodawczyni pełni rolę reprezentanta gospodarstwa i jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT. Planowana sprzedaż wydzielonej działki o powierzchni 3,0854 ha będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Mimo że obydwoje małżonkowie będą obecni przy akcie notarialnym sprzedaży, obowiązki podatkowe w zakresie VAT związane z tą transakcją będzie mógł wypełnić jedynie mąż Wnioskodawczyni jako reprezentant wspólnego gospodarstwa rolnego. Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do rejestracji jako czynny podatnik VAT, prowadzenia ewidencji sprzedaży ani składania JPK_VAT z deklaracją w związku z tą transakcją.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

Czy przyszła dostawa, wydzielonej z działki gruntu, a oznaczonej nr 1, działki o powierzchni 3,0854 ha, położonej w miejscowości (...), gmina (...), będzie podlegać podatkowi od towarów i usług i nie będzie z niego wyłączona, będzie czynnością objętą zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, będzie przenieseniem majątku, które należy uznać za dokonane w ramach działalności gospodarczej oraz dokonane w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług? Czy w przypadku, w którym Organ uzna, że sprzedaż opisanej wyżej nieruchomości gruntowej podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (co wydaje się być prawie pewne) i nie będzie sprzedażą majątku osobistego, działaniem w sferze prywatnej, czynnością spoza tych objętych zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, to wystarczającym jest, że to mąż Wnioskodawczyni, jako reprezentant gospodarstwa rolnego dokona opodatkowania całego obrotu ze sprzedaży nieruchomości, wykaże tę sprzedaż w całości w prowadzonej ewidencji sprzedaży dla celów podatku od towarów i usług, wykaże tę sprzedaż w JPK_VAT z deklaracją i zapłaci podatek należny od całej transakcji, pomimo, że w akcie notarialnym sprzedającym będzie mąż Wnioskodawczyni i Wnioskodawczyni, bo nieruchomość jest majątkiem wspólnym małżonków?

Stanowisko urzędu

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu, musi być wykonywana przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tej czynności. Dla ustalenia, czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą. W rozpatrywanej sprawie, działka nr 1, z której zostanie wydzielona działka o powierzchni 3,0854 ha, będąca przedmiotem planowanej sprzedaży, stanowi majątek wspólny małżonków w istniejącej małżeńskiej wspólnocie majątkowej, wykorzystywany przez oboje małżonków w prowadzonym wspólnie gospodarstwie rolnym. Mąż Wnioskodawczyni jest reprezentantem tego gospodarstwa rolnego i jest zarejestrowany jako czynny podatnik VAT. Zatem, pomimo że do aktu notarialnego dokumentującego ww. sprzedaż staną obydwoje małżonkowie, Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zarejestrowania się jako czynny podatnik podatku VAT w związku z ww. transakcją, ani do dokonania rozliczenia podatku VAT należnego w związku z tą sprzedażą. Obowiązki te wypełni mąż Wnioskodawczyni jako reprezentant ich wspólnego gospodarstwa rolnego. Reasumując, planowana, przyszła sprzedaż wydzielonej z działki o nr 1, działki gruntu o pow. 3,0854 ha, w całości objętej planem zagospodarowania jako grunty pod budowę, będzie podlegać podatkowi od towarów i usług. Jednak, pomimo że do aktu notarialnego staną małżonkowie, obowiązki podatkowe w zakresie VAT z tytułu tej transakcji będzie mógł wypełnić wyłącznie mąż Wnioskodawczyni jako reprezentant ich wspólnego gospodarstwa rolnego. Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do rejestracji jako czynny podatnik VAT, prowadzenia ewidencji sprzedaży, składania JPK_VAT z deklaracją w związku z tą transakcją.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

1 czerwca 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 30 maja 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy skutków podatkowych sprzedaży wydzielonej części gruntu z działki nr 1.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Aktem notarialnym z 15 października 1998 r. (…), sporządzonym przez notariusza (…) z kancelarii notarialnej (…), rodzice męża Wnioskodawczyni: M.G. i T.G. dokonali darowizny nieruchomości rolnych na rzecz Jej męża Z.G. i Jej do majątku małżonków (łączy ich wspólnota ustawowa małżonków).

Darowizna dotyczyła nieruchomości położonych w miejscowości (…) (dla której Sąd Rejonowy (…) prowadził księgę wieczystą KW nr (…)) a oznaczonych na arkuszu mapy nr (…) o łącznej powierzchni 12,65 ha.

Nieruchomość ta zabudowana była budynkiem mieszkalnym, stodołą i garażem, położonych w miejscowości (…) (dla której Sąd Rejonowy (…) prowadzi księgę wieczystą KW nr (…)) a oznaczonych nr (…), 2 (o powierzchni 5,41 ha), (…) o łącznej powierzchni 12,31 ha.

Nieruchomość ta zabudowana była budynkiem mieszkalno-gospodarczym, stodołą i garażem, położonych w miejscowości (…) (dla której Sąd Rejonowy w (…) prowadzi księgę wieczystą KW nr (…)) a oznaczonych nr (…) o łącznej powierzchni 3,43 ha.

Przedmiot darowizny wszedł do majątku wspólnego obdarowanych. Jednocześnie jako obdarowani Wnioskodawczyni i Jej mąż ustanowili na rzecz darczyńców, na darowanej nieruchomości, objętej KW nr (…), dożywotnią i nieodpłatną służebność osobistą mieszkania, polegającą na prawie wyłącznego korzystania z całego budynku mieszkalno-gospodarczego, znajdującego się na wyżej powołanej nieruchomości z prawem do wspólnego korzystania z garażu i stodoły oraz swobodnego poruszania się po całej niezabudowanej części nieruchomości, a także zapewnili darczyńcom pomoc i opiekę w chorobie. Dodatkowo na nieruchomości tej ustanowili na rzecz darczyńców prawo dożywotniego nieodpłatnego użytkowania 50 arów ziemi, położonej w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowań.

Po otrzymaniu w drodze darowizny opisanych wyżej nieruchomości rolnych Wnioskodawczyni wraz z mężem prowadzą działalność rolniczą na tych terenach, prowadzą gospodarstwo rolne.

Ponieważ nieruchomości rolne opisane wyżej stanowiły ich wspólny majątek, to mąż Wnioskodawczyni był osobą reprezentującą to gospodarstwo i początkowo rolnikiem ryczałtowym.

1 lipca 2014 r., w związku z prowadzeniem na nieruchomościach rolnych (opisanych wyżej) działalności rolniczej, mąż Wnioskodawczyni dokonał zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96 ust. 1 ww. ustawy o podatku od towarów i usług. Stał się On podatnikiem VAT (podatek od towarów i usług) czynnym, reprezentantem gospodarstwa.

Od 1 kwietnia 2020 r. do 31 marca 2022 r. mąż Wnioskodawczyni był rolnikiem ryczałtowym.

Od 1 kwietnia 2022 r. po dokonaniu zmiany zgłoszenia rejestracyjnego ponownie został podatnikiem VAT czynnym. Innej działalności (w rozumieniu art. 15 ww. ustawy o podatku od towarów i usług) niż rolnicza Wnioskodawczyni wraz z mężem nie prowadzi (zarówno Jej mąż jak i Ona).

Zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy (…), zatwierdzonym uchwałą nr (…) z 24 maja 2011 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, dla obszarów położonych w miejscowościach (…), (…), (…) - gmina (…) teren działek (…), (…) i 1, położony w miejscowości (…), przeznaczony jest pod: „6PU” - teren zabudowy produkcyjno-usługowej (obiekty produkcyjne, składy i magazyny).

Działki te położone są w miejscowości (…), gmina (…). Są one częścią nieruchomości położonej w tej miejscowości, dla której w Sądzie Rejonowym (…) prowadzona jest aktualnie księga wieczysta (…).

Działki te powstały w wyniku, zainicjowanego przez Wnioskodawczynię i Jej męża, podziału geodezyjnego działki gruntu 3, wchodzącej w skład nieruchomości rolnych otrzymanych w drodze darowizny. Przy czym, działka 3 powstała w 2007 r. z podziału działki 2, dokonanego przez (…) z powodu wywłaszczenia z części terenu tej działki pod budowę autostrady (…).

Burmistrz (…) decyzją z 19 marca 2018 r., nr (…) orzekł o zatwierdzeniu geodezyjnego projektu podziału nieruchomości, oznaczonej jako działka 3 o pow. 4,6943 ha, położonej w (…), w wyniku którego powstały: działka (…) o pow. 0,0139 ha, przeznaczona na poszerzenie pasa drogowego drogi gminnej oraz działki (…) o pow. 1,0763 ha i 1 o pow. 3,6032 ha. Na mocy art. 98 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2018 r. poz. 121 ze zm.) nastąpiło przeniesienie, z mocy prawa, prawa własności działki gruntu nr (…) na rzecz Gminy (…). Gmina stała się właścicielem przedmiotowej działki gruntu z dniem, w którym ww. decyzja stała się ostateczna, a także zobowiązana była do zapłaty odszkodowania (w wysokości uzgodnionej z właścicielem).

Gmina wywiązała się z tego obowiązku i dokonała wypłaty stosownego odszkodowania. Kwestia opodatkowania tak specyficznej dostawy była przedmiotem wniosku męża Wnioskodawczyni z lipca 2021 r. o wydanie interpretacji. W odpowiedzi na ten wniosek Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej 26 października 2021 r. wydał interpretację indywidualną znak 0112-KDIL1-2.4012.379.2021.1.PG. W przedmiotowej interpretacji Organ orzekł w przedmiocie podlegania opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług przeniesienia z mocy prawa prawa własności działki gruntu nr (…) na rzecz gminy, że stanowisko męża Wnioskodawczyni jest nieprawidłowe zaś w kwestii powstania obowiązku podatkowego, że przedstawione przez Niego stanowisko jest prawidłowe. Uznano, że czynność podlega podatkowi od towarów i usług, ponieważ dostawa dokonana została przez męża Wnioskodawczyni, działającego w charakterze podatnika. Do przedmiotowej interpretacji zastosowano się w pełni.

Wnioskodawczyni nadmieniła, że wydzielona działka nr (…) była niezabudowana.

W roku 2017, do Wnioskodawczyni i Jej męża zgłosiła się (…) Spółka (…), który to podmiot wyraził zainteresowanie i wolę zakupu części gruntu wchodzącego w skład majątku Wnioskodawczyni i Jej męża (otrzymanego w darowiźnie).

Spółka zainteresowana była nabyciem pewnego obszaru, położonego na terenie miejscowości (…), tj. części gruntu działki oznaczonej nr 3. Wnioskodawczyni wraz z mężem podjęli decyzję o sprzedaży. 18 stycznia 2018 r. aktem notarialnym (…) - przedwstępna umowa sprzedaży pod warunkiem i oświadczenia, Wnioskodawczyni wraz z mężem zobowiązali się dokonać podziału geodezyjnego działki gruntu nr 3, położonej w miejscowości (…) i wydzielić działkę (…) o powierzchni 1,0763 ha, zapewniając jej dojazd do drogi publicznej. Wnioskodawczyni wraz z mężem zobowiązali się tak wydzieloną i niezabudowaną oraz wolną od jakichkolwiek obciążeń działkę sprzedać.

Aktem notarialnym z 31 lipca 2018 r., (…), sporządzonym przez notariusza (…) z kancelarii notarialnej (…), Wnioskodawczyni i Jej mąż dokonali sprzedaży opisanej wyżej działki gruntu, położonej w miejscowości (…), a oznaczonej nr (…), o pow. 1,0763 ha, wykonując zobowiązanie wynikające z przedwstępnej umowy.

Tej sprzedaży Wnioskodawczyni i Jej mąż pierwotnie nie opodatkowali podatkiem od towarów i usług, uznali że nie podlegała ona temu podatkowi. Nie była objęta podatkiem, ponieważ nie była ona dokonana w ramach prowadzonej działalności. Stanowiła sprzedaż majątku prywatnego. Następnie jednak sprzedaż została opodatkowana tym podatkiem wskutek zastosowania się do interpretacji indywidualnej z 5 lutego 2019 r., znak 0115-KDIT1-3.4012.842.2018.1.APR, uzyskanej na wniosek męża Wnioskodawczyni z 12 grudnia 2018 r.

Ponadto, aktem notarialnym z 12 lutego 2019 r., (…), sporządzonym przez notariusza (…) z kancelarii notarialnej (…), Wnioskodawczyni wraz z mężem dokonała sprzedaży działki gruntu położonej w miejscowości (…), a oznaczonej nr (…) o powierzchni 2,2156 ha. Sprzedaż tej działki została opodatkowana podatkiem od towarów i usług, z powodu posłużenia się stanowiskiem wyrażonym w wyżej wymienionej interpretacji. Działka gruntu w planie zagospodarowania przestrzennego miała to samo przeznaczenie i stan faktyczny był niemal identyczny jak w sprawie z wniosku o udzielenie interpretacji.

Działalność rolniczą na nieruchomościach rolnych, pozostałych po sprzedaży opisanych wyżej działek Wnioskodawczyni wraz z mężem prowadzi nadal. Mąż od początku jest reprezentantem prowadzonego gospodarstwa. Do chwili sprzedaży, działki będące przedmiotem sprzedaży, czy też działka (…) (przejęta na własność przez gminę) jak również ta, z której zostały one wyodrębnione, były wykorzystywane w działalności rolniczej.

Wnioskodawczyni podkreśliła, że grunty te otrzymała wraz z mężem w drodze darowizny do majątku małżonków. Nieruchomości rolne, otrzymane w darowiźnie, wykorzystywano też do celów prywatnych męża Wnioskodawczyni i Zainteresowanej, jak i najbliższej ich rodziny. Na nieruchomościach rolnych położone były budynki mieszkalne i użytkowe. Na nieruchomościach rolnych, położonych w miejscowości (…), Wnioskodawczyni wybudowała z mężem budynek mieszkalny (gdzie zamieszkują do dziś) i garaż.

Na nieruchomości rolnej położonej w miejscowości (…) (księga wieczysta nr (…)) znajdował się budynek mieszkalny, gdzie mieszkali rodzice męża Wnioskodawczyni. Jako obdarowani Wnioskodawczyni i Jej mąż ustanowili na rzecz darczyńców na darowanej nieruchomości, objętej księgą wieczystą KW (…), dożywotnią i nieodpłatną służebność osobistą mieszkania, polegającą na prawie wyłącznego korzystania z całego budynku mieszkalno-gospodarczego, znajdującego się na wyżej powołanej nieruchomości, z prawem do wspólnego korzystania z garażu i stodoły oraz swobodnego poruszania się po całej niezabudowanej części nieruchomości, a także zapewnili darczyńcom pomoc i opiekę w chorobie. Dodatkowo na nieruchomości tej ustanowiliśmy na rzecz darczyńców, prawo dożywotniego nieodpłatnego użytkowania 50 arów ziemi położonej w bezpośrednim sąsiedztwie zabudowań.

Zatem, jak wynika z faktów, zaspokajane były potrzeby prywatne, w tym mieszkaniowe Wnioskodawczyni i Jej męża, a także najbliższej rodziny. Wnioskodawczyni miała tu na myśli gospodarstwo rolne jako zespół gruntów, a nie poszczególne działki gruntu. Nieruchomości rolne otrzymała Ona wraz z mężem w darowiźnie, a więc bez prawa do odliczenia podatku naliczonego. Nie były one przedmiotem dzierżawy.

Jak nadmieniła Wnioskodawczyni, w skład gospodarstwa rolnego wchodzi działka gruntu oznaczona nr 1 o powierzchni 3,6032 ha, położona w miejscowości (…). Działka ta jest niezabudowana, nieogrodzona, nieuzbrojona i posiada dostęp do drogi publicznej. Działka ta stanowi w części o powierzchni 0,0849 ha nieużytki (N), w części 0,1417 ha grunty orne (RV), zaś w części 3,3766 ha grunty orne (RVI). Ponadto, z księgi wieczystej nr (…) wynika, że w Dziale III wpisane jest prawo osobiste: służebność i prawo użytkowania działki na rzecz teścia Wnioskodawczyni – (…) (służebność opisana wyżej). Przedmiotowa działka gruntu nie jest przedmiotem najmu czy dzierżawy.

Z zaświadczenia nr (…) wydanego 19 stycznia 2022 r. przez Burmistrza (…) wynika, że zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy (…), zatwierdzonym uchwałą nr (…) z 24 maja 2011 r. w sprawie uchwalenia miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego dla obszarów położonych w miejscowościach (…), (…), (…), działka nr ewidencyjny 1 o pow. 3,6032 ha, położona w obrębie ewidencyjnym (…), gmina (…), przeznaczona jest pod: południowa część działki o powierzchni ok. 3,1200 ha – „6PU” - teren zabudowy produkcyjno-usługowej (obiekty produkcyjne, składy i magazyny) natomiast pozostała część działki nie została objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego. W chwili obecnej Gmina (…) nie podjęła uchwały o ustaleniu obszaru rewitalizacji.

Zgodnie z aktem notarialnym - umową (…) sporządzoną 25 marca 2022 r., przez notariusza (…) z kancelarii notarialnej (…) przy ulicy (…), ojciec męża Wnioskodawczyni T.G. zwolnił spod obciążenia przysługującą Mu służebnością osobistą i prawem użytkowania działkę gruntu 1 za wynagrodzeniem oraz wyraził zgodę na bezciężarowe odłączenie tej działki gruntu oraz działek powstałych z ewentualnego podziału tej działki z księgi wieczystej oznaczonej nr (…).

Aktem notarialnym (…) z 25 marca 2022 r., przedwstępną umową sprzedaży, sporządzoną przez ww. notariusza, Wnioskodawczyni zobowiązała się wraz z mężem – Z.G. dokonać podziału geodezyjnego działki gruntu oznaczonej nr 1 o pow. 3,6032 ha w ten sposób, że zostanie z niej wydzielona działka gruntu o pow. 3,0854 ha. Wydzielenie ma być dokonane w taki sposób, aby działka ta była położona w całości na obszarze oznaczonym wg miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jako – „6PU” – teren zabudowy produkcyjno-usługowej (obiekty produkcyjne, składy i magazyny).

Następnie, na mocy tegoż aktu notarialnego, Wnioskodawczyni wraz z mężem zobowiązała się sprzedać nabywcy (Spółka) wolne od wszelkich praw i roszczeń osób trzecich oraz jakichkolwiek ciężarów i obciążeń - prawo własności wydzielonej z działki gruntu. Oznaczonej nr 1, niezabudowanej działki gruntu o powierzchni 3,0854 ha.

Z aktu notarialnego wynika, że umowa sprzedaży zostanie zawarta po otrzymaniu przez Kupującego i Sprzedających podatkowych interpretacji w kwestii opodatkowania transakcji podatkiem od towarów i usług.

Działka gruntu 1 nie jest ogrodzona, Wnioskodawczyni wraz mężem nie poszukiwali nabywcy, przyszły nabywca zgłosił się sam (jak sądzi Wnioskodawczyni i Jej mąż, poprzez informację uzyskaną z Gminy (…)). Wnioskodawczyni i Jej mąż, nie prowadzili żadnych działań marketingowych w celach zbycia.

Zmiany przeznaczenia nieruchomości rolnych (położonych w (…)) w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dokonała z urzędu Gmina w 2011 r., bez inicjatywy Wnioskodawczyni i Jej męża, bez ich udziału i woli w tym zakresie.

Natomiast 25 marca 2022 r. wraz z opisaną wyżej przedwstępną umową sprzedaży nieruchomości położonej w miejscowości (…) (działki wydzielonej z działki gruntu nr 1, księga (…)), Wnioskodawczyni wraz z mężem zawarli z przyszłym nabywcą porozumienie gdzie: Sprzedający udziela Kupującemu prawa dysponowania nieruchomością na cele budowlane (z prawem udzielania tego prawa dowolnej osobie trzeciej), składania i cofania wniosków oraz uzyskiwania pozwoleń, uzgodnień, sprawdzeń, opinii, warunków technicznych przyłączy, a także do wejścia na teren nieruchomości celem wykonania, na koszt Kupującego badań i odwiertów niezbędnych do potwierdzenia, iż nieruchomość wolna jest od zanieczyszczeń, a warunki glebowe umożliwiają realizację na niej inwestycji polegającej na budowie centrum magazynowo-logistyczno-produkcyjnego z częściami socjalno-biurowymi i infrastrukturą towarzyszącą („Inwestycja”), a także prac dotyczących usunięcia kolizji istniejących sieci i projektowanym przebiegiem sieci, prac przygotowawczych i związanych z realizacją inwestycji oraz prawo posadowienia tablic reklamowych.

Sprzedający udziela Kupującemu i osobom przez Niego wskazanym pełnomocnictwa umożliwiającego wykonanie badań i analiz, o których mowa w umowie przedwstępnej oraz zgód na uzyskiwanie przez Kupującego zaświadczeń dotyczących zaległości publicznoprawnych Sprzedającego o treści wskazanej przez Kupującego.

Sprzedający ponadto, na każde wezwanie Kupującego udzieli wszelkich innych stosownych pełnomocnictw, w tym pełnomocnictw szczególnych złożonych na druku PPS-1, niezbędnych do prowadzenia postępowań administracyjnych i innych związanych z uzyskiwaniem pozwoleń, uzgodnień itp. dla celów analizy stanu nieruchomości i przygotowania realizacji inwestycji, zarówno w formie pisemnej, jak i w formie aktu notarialnego, oraz uzyskania zaświadczeń wydawanych przez właściwe: urząd skarbowy, urząd gminy oraz (…) w trybie art. 306g ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa i zaświadczenia wydanego przez (…) i (…) w zakresie zapłaty przez Sprzedającego należnych podatków i innych należności publicznoprawnych.

Na wezwanie Kupującego Sprzedający potwierdzi, czy dane podane przez Sprzedającego na potrzeby uzyskiwania powyższych zaświadczeń pozostają aktualne i w razie ich zmiany niezwłocznie dostarczy skorygowane zgody i oświadczenia.

Sprzedający oświadcza, że znane jest Mu zamierzenie Kupującego, polegające na realizacji inwestycji i oświadcza, że zrzeka się prawa do składania jakichkolwiek odwołań, zażaleń, skarg i innych protestów w toku postępowań administracyjnych dotyczących realizacji inwestycji, oraz zobowiązuje się do niezgłaszania z tego tytułu żadnych roszczeń oraz do nieskładania żadnych powyżej wskazanych odwołań, zażaleń, skarg i protestów, a także do dostarczania niezbędnych dokumentów dotyczących stanu prawnego i faktycznego nieruchomości, które mogą okazać się niezbędne w procesie inwestycyjnym.

Sprzedający wyraża zgodę na przetwarzanie jego/jej danych osobowych jeżeli okaże się to konieczne dla potwierdzenia, że Sprzedający działa zgodnie z wymogami oraz procedurami w zakresie przeciwdziałania praniu brudnych pieniędzy oraz finansowania terroryzmu. Sprzedający na wezwanie Kupującego przedłoży poświadczoną notarialnie kopię dokumentu potwierdzającego tożsamość Sprzedającego (dowodu osobistego bądź paszportu) oraz inne dokumenty i oświadczenia o treści wskazanej przez Kupującego.

Sprzedający wyraża zgodę na cesję (w drodze jednej lub więcej czynności prawnych) całości lub części praw lub obowiązków wynikających z niniejszego porozumienia przez Kupującego na rzecz cesjonariusza w rozumieniu umowy przedwstępnej. Kupujący zawiadomi Sprzedającego o dokonaniu cesji w ciągu 14 dni od zawarcia umowy, w wykonaniu której cesja została dokonana. Po dokonaniu zawiadomienia, Sprzedający będzie zobowiązany do wykonywania obowiązków wynikających z niniejszego Porozumienia na rzecz cesjonariusza i cesjonariusz stanie się Kupującym w rozumieniu postanowień niniejszego porozumienia (z prawem do dokonania dalszych cesji zgodnie z niniejszym punktem).

Wnioskodawczyni wraz z mężem udzielili też pełnomocnictwa wskazanej przez przyszłego Nabywcę osobie do dokonywania w ich imieniu czynności: uzyskania warunków technicznych przyłączenia nieruchomości do infrastruktury technicznej, uzyskania decyzji o wyłączeniu gruntów z produkcji rolnej lub leśnej, zmiany klasyfikacji gruntów, uzyskania decyzji dot. gospodarowania masami ziemi podlegającymi ochronie, uzyskania decyzji o wycince drzew i krzewów oraz uzyskania decyzji o nasadzeniach zastępczych, zawarcia w imieniu mocodawcy umów przyłączenia do sieci oraz umów drogowych określających warunki włączenia do dróg, uzyskania decyzji - pozwolenia wodnoprawnego, decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oddziaływania na środowisko planowanej inwestycji, polegającej na budowie centrum magazynowo-logistyczno-produkcyjnego, uzyskania decyzji zatwierdzającej projekt podziału nieruchomości, uzyskania map do celów projektowych, składania wniosków o wydanie wypisów z ewidencji gruntów i budynków oraz wyrysów z map ewidencyjnych, przeglądania akt księgi wieczystej, uzyskiwania od organów administracji rządowej i samorządowej wszelkich zaświadczeń, informacji, wypisów, wyrysów dotyczących stanu faktycznego i prawnego nieruchomości, uzyskania zaświadczeń i informacji z (…) i (…) w sprawie figurowania w rejestrze płatników składek lub zaległości we wpłatach oraz odbioru zaświadczeń i informacji. Składania w imieniu mocodawcy oświadczeń woli o braku sprzeciwu wobec wydanych decyzji związanych z realizacją inwestycji na nieruchomości.

Wnioskodawczyni nadmieniła, że wartość planowanej transakcji przekroczy sumę (…) złotych.

Pytania

Na tle tak przedstawionego stanu faktycznego powstaje wątpliwość i pytanie:

1. czy przyszła dostawa, wydzielonej z działki gruntu, a oznaczonej nr 1, działki o powierzchni 3,0854 ha, położonej w miejscowości (…), gmina (…), będzie podlegać podatkowi od towarów i usług i nie będzie z niego wyłączona, będzie czynnością objętą zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, będzie przeniesieniem majątku, które należy uznać za dokonane w ramach działalności gospodarczej oraz dokonane w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług?

Grunt był wykorzystywany do prowadzenia działalności rolniczej małżonków, którą reprezentuje mąż Wnioskodawczyni – rolnik, zarejestrowany jako czynny podatnik VAT w okresie od 1 lipca 2014 r. do 31 marca 2020 r. oraz aktualnie od 1 kwietnia 2022 r., zatem, czy trzeba uznać, że przyszłą dostawę Wnioskodawczyni też dokona działając w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ww. ustawy, lecz dokona tego poprzez działającego w Jej imieniu męża, to jest reprezentanta gospodarstwa?

Powyższe wynika z faktu, że nieruchomość miała związek z prowadzeniem działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, jest składnikiem majątku wykorzystywanego w gospodarstwie rolnym, którego mąż Wnioskodawczyni jest reprezentantem (działalność rolnicza prowadzona jest na nieruchomościach rolnych, należących do małżonków). W trakcie dostawy mąż Wnioskodawczyni będzie rolnikiem zarejestrowanym jako czynny podatnik VAT. Działka gruntu była i jest wykorzystywana do prowadzenia działalności rolniczej, opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Zatem, planowana dostawa nie będzie sprzedażą w ramach zarządu majątkiem osobistym. Nie będzie sprzedażą majątku prywatnego. Działaniem w sferze prywatnej. Nieruchomość sprzedawana, zgodnie z ustaleniami prawem, będzie terenem budowlanym, gdyż ma być tak wydzielona, aby w całości, zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego, przeznaczona była pod zabudowę. Sprzedaż nie będzie więc podlegać zwolnieniu na mocy art. 43 ust. 1 pkt 9 ustawy o VAT, bo spełnione jest kryterium z art. 2 ust. 33 ww. ustawy. Dostawa taka nie będzie też podlegać zwolnieniu z art. 43 ust. 1 pkt 2 ww. ustawy, jako że grunt nabyty był bez możliwości odliczenia podatku naliczonego, jednak wykorzystywany do prowadzenia działalności rolniczej opodatkowanej.

Ponadto, powstaje dodatkowe pytanie:

2. czy w przypadku, w którym Organ uzna, że sprzedaż opisanej wyżej nieruchomości gruntowej podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (co wydaje się być prawie pewne) i nie będzie sprzedażą majątku osobistego, działaniem w sferze prywatnej, czynnością spoza tych objętych zakresem ustawy o podatku od towarów i usług, to wystarczającym jest, że to mąż Wnioskodawczyni, jako reprezentant gospodarstwa rolnego dokona opodatkowania całego obrotu ze sprzedaży nieruchomości, wykaże tę sprzedaż w całości w prowadzonej ewidencji sprzedaży dla celów podatku od towarów i usług, wykaże tę sprzedaż w JPK_VAT z deklaracją i zapłaci podatek należny od całej transakcji, pomimo, że w akcie notarialnym sprzedającym będzie mąż Wnioskodawczyni i Wnioskodawczyni, bo nieruchomość jest majątkiem wspólnym małżonków. Mąż Wnioskodawczyni dokona opisanych wyżej (obowiązków związanych z podatkami) czynności z uwagi na fakt, że jest On reprezentantem gospodarstwa rolnego, które stanowi ich majątek, a grunt służył od czasu nabycia celom prowadzenia tego gospodarstwa rolnego (można przyjąć podatnika VAT). Zatem, skoro mąż Wnioskodawczyni jest reprezentantem gospodarstwa, to zasadnym jest takie właśnie zachowanie.

W związku z powyższym Wnioskodawczyni nie musi się rejestrować jako czynny podatnik VAT dla celów opisanej wyżej transakcji, pomimo, że sprzedaż nieruchomości gruntowej wyłącza możliwość zastosowania zwolnienia, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ww. ustawy o podatku od towarów i usług (art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d)) i pomimo art. 113 ust. 5 tej ustawy (wartość transakcji przekroczy kwotę (…) złotych) nie musi też zakładać ewidencji sprzedaży w celu wykazania udziału w obrocie ze sprzedawanej nieruchomości, czy też składać JPK_VAT z deklaracją.

Pani stanowisko w sprawie

Podatkowi od towarów i usług na mocy art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług, podlega odpłatna dostawa towarów. Sprzedaż gruntu jest dostawą.

Aby ocenić czy sprzedaż podlega opodatkowaniu to należy zbadać czy sprzedający, który dokonuje tej sprzedaży działa w charakterze podatnika.

Przyszła sprzedaż niezabudowanej nieruchomości gruntowej o pow. 3,0854 ha (po jej wydzieleniu z działki gruntu oznaczonej nr 1), położonej w miejscowości (…), to jest części nieruchomości, dla której w Sądzie Rejonowym (…), prowadzona jest Księga Wieczysta (…), będzie objęta podatkiem od towarów i usług. Będzie podlegała temu podatkowi. Będzie czynnością objętą zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. Nie będzie dostawą majątku prywatnego. Należy uznać, że sprzedaż odbędzie się w ramach szeroko pojętej działalności gospodarczej (w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług) poprzez fakt, że nieruchomość była wykorzystywana do prowadzenia gospodarstwa rolnego (które poprzez reprezentanta, ale jednak, było czynnym podatnikiem VAT).

Wydaje się zasadnym przyjąć, że sprzedaży dokona gospodarstwo rolne, działając w charakterze podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 i 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług. Grunt był wykorzystywany do prowadzenia działalności rolniczej małżonków w ramach gospodarstwa rolnego, które reprezentuje mąż Wnioskodawczyni – rolnik, który w okresie od 1 lipca 2014 r. do 31 marca 2020 r. był zarejestrowany jako czynny podatnik VAT i od 1 kwietnia 2022 r. jest czynnym podatnikiem VAT.

Przyszłej dostawy nie można uznać za czynność, która ma być dokonana w sferze majątku prywatnego, za czynność w ramach zarządu majątkiem własnym, a zatem będzie to czynność w sferze gospodarczej.

Nieruchomość gruntowa, która ma być sprzedana, jest towarem zgodnie z art. 2 pkt 7 ww. ustawy o podatku od towarów i usług.

Zgodnie z art. 2 pkt 33 ww. ustawy będzie też terenem budowlanym.

Działka, przedmiot przyszłej sprzedaży, ma tak być wydzielona aby, była w całości terenem przeznaczonym pod zabudowę. To jest, ma być w całości przeznaczona pod : „6PU” - teren zabudowy produkcyjno-usługowej (obiekty produkcyjne, składy i magazyny) zgodnie z miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy (…) zatwierdzonym uchwałą nr (…) z 24 maja 2011 r. w sprawie uchwalenia planu zagospodarowania przestrzennego dla obszarów położonych w miejscowościach (…), (…), (…), Gmina (…).

Sprzedaż nieruchomości gruntowej, co do zasady, jest uznawana za dostawę towarów zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy. Nie każda jednak dostawa, nawet jeżeli jej przedmiotem jest towar w rozumieniu ww. ustawy, podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Aby taka czynność podlegała opodatkowaniu należy przeprowadzić ocenę czy sprzedający nieruchomość działał w charakterze podatnika. Zakres transakcji, jej wartość czy też fakt wyodrębnienia nieruchomości w wyniku podziału innej nie może mieć znaczenia dla powyższej oceny. Istotne jest natomiast czy sprzedający podejmuje szereg działań w zakresie obrotu nieruchomościami i prowadzi taką aktywność oraz angażuje środki jak profesjonalny podmiot zajmujący się sprzedażą nieruchomości oraz czy podejmuje również działania marketingowe. Ponadto, niezwykle istotne jest czy składnik majątku, który ma być sprzedawany, służył tylko i wyłącznie celom prywatnym czy też był wykorzystywany na cele prowadzenia działalności zarobkowej. Wykorzystywanie, w szczególności ciągłe, składnika majątku do prowadzenia działalności gospodarczej, opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, powoduje, że sprzedaż tego składnika majątku powinna być uznana za działalność gospodarczą i podlega opodatkowaniu.

W interpretacji Organu z 16 kwietnia 2020 r. znak 0113-KDIPT1-3.4012.98.2020.2.MWJ Organu czytamy „pojęcie „majątku prywatnego” nie występuje na gruncie analizowanych przepisów ustawy, jednakże wynika z wykładni art. 15 ust. 2 ustawy, w której zasadnym jest odwołanie się do treści orzeczenia TSUE w sprawie C-291/92 (Finanzamt Uelzen v. Dieter Armbrecht), które dotyczyło kwestii opodatkowania sprzedaży przez osobę będącą podatnikiem podatku od wartości dodanej, części majątku niewykorzystywanej do prowadzonej działalności gospodarczej, a służącej jej do celów prywatnych. „Majątek prywatny”, to zatem taka część majątku danej osoby fizycznej, która nie jest przez nią przeznaczona ani wykorzystywana dla potrzeb prowadzonej działalności gospodarczej. Ze wskazanego orzeczenia wynika zatem, że podatnik musi w całym okresie posiadania danej nieruchomości wykazywać zamiar wykorzystywania części nieruchomości w ramach majątku osobistego. Przykładem takiego wykorzystania nieruchomości mogłoby być np. wybudowanie domu dla zaspokojenia własnych potrzeb mieszkaniowych. Potwierdzone to zostało również w wyroku TSUE z 21 kwietnia 2005 r. sygn. akt C-25/03 Finanzamt Bergisch Gladbach v. HE, który stwierdził, że majątek prywatny to mienie wykorzystywane dla zaspokojenia potrzeb własnych”.

W rozpatrywanym przypadku zarówno mąż Wnioskodawczyni jak i Wnioskodawczyni nie prowadzili i nie prowadzą innej niż rolnicza działalności. Nie poszukiwali nabywcy działki, która ma być sprzedana. Zgłosił się on sam, bez ich udziału i ich woli, a z urzędu doszło do zmiany planu miejscowego zagospodarowania terenu, gdzie przedmiot sprzedaży już w roku 2011 został ujęty jako grunt pod budowę.

Wnioskodawczyni wraz z mężem dokonają jednak wydzielenia geodezyjnego z działki o nr 1, działki gruntu o pow. 3,0854 ha, tak, aby była ona w całości objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego pod – „6PU” - teren zabudowy produkcyjno-usługowej (obiekty produkcyjne, składy, magazyny). Do powyższego zobowiązali się opisaną wyżej umową przedwstępną sprzedaży.

Zdaniem Wnioskodawczyni, znaczenie w sprawie ma też zawarte z przyszłym nabywcą porozumienie o współpracy z 25 marca 2022 r. opisane wyżej oraz zakres udzielonego pełnomocnictwa przedstawicielowi przyszłego nabywcy.

Treść tych dokumentów wskazuje na przygotowania do realizacji przyszłej inwestycji. Może to być odbierane jako zachowanie sprzedającego nietypowe przy sprzedaży związanej ze zwykłym wykonywaniem prawa własności, wykraczające poza normalne czynności przy sprzedaży w ramach zarządu majątkiem prywatnym, może być uznane za aktywne działanie wykluczające sprzedaż poza działalnością gospodarczą.

Grunty rolne Wnioskodawczyni i Jej mąż otrzymali w darowiźnie, bez prawa do odliczenia podatku.

Grunty z gospodarstwa były wykorzystywane nie tylko na cele działalności rolniczej, ale własne Sprzedających i rodziny (domy mieszkalne, służebność na rzecz rodziców). Jednak grunty służyły do prowadzenia działalności rolniczej, opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, a przedmiot przyszłej sprzedaży tylko tym celom.

Należy przyjąć, że dostawa nie podlega podatkowi od towarów i usług, jest nie objęta zakresem ustawy o tym podatku, jeśli stanowi jedynie czynność związaną ze zwykłym wykonywaniem prawa własności. Jeżeli sprzedaż ta następuje w ramach zarządu majątkiem prywatnym sprzedającego, nie ma podatku.

Natomiast jeżeli sprzedający, w celu dokonania wspomnianej sprzedaży, podejmuje aktywne działania w zakresie obrotu nieruchomościami, angażuje środki podobne do wykorzystywanych przez producentów, handlowców i usługodawców lub też dokonuje dostawy majątku wykorzystywanego do prowadzenia działalności opodatkowanej, to należy uznać, że sprzedający działa jako podmiot prowadzący działalność gospodarczą.

Zakres uprawnień udzielonych pełnomocnictwem i treść porozumienia o współpracy z 25 marca 2022 r. można też odebrać jako aktywne działanie Sprzedającego, wykraczające poza zakres czynności, które trzeba dokonać przy zwykłej sprzedaży nieruchomości w ramach korzystania z prawa właściciela do dysponowania majątkiem, to jest przy sprzedaży poza działalnością gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku od towarów i usług.

Jednak, gdyby nawet uznać, że zawarcie umowy o współpracy oraz zakres udzielonego pełnomocnictwa przyszłemu nabywcy, nie jest zachowaniem wystarczającym dla potwierdzenia działania w sferze działalności gospodarczej, to i tak należy przyjąć, że wykorzystywanie przedmiotu przyszłej sprzedaży do prowadzenia działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, powoduje konieczność opodatkowania tym podatkiem sprzedaży tego przedmiotu.

Stanowisko Wnioskodawczyni, co do podlegania przyszłej sprzedaży podatkowi od towarów i usług i dokonaniu jej w charakterze podatnika potwierdzają udzielone mężowi Wnioskodawczyni dotychczas przez Organ interpretacje, gdzie wskazano, że definicja działalności gospodarczej ma uniwersalny charakter i pozwala na objęcie pojęciem podatnik podmiotów, które prowadzą działalność, występujących w profesjonalnym obrocie gospodarczym, ale też działalność ta, to także wykorzystywanie towarów w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ponieważ, nabyty w drodze darowizny majątek - gospodarstwo rolne - nie był wykorzystywany wyłącznie na potrzeby własne, ale służył do prowadzenia działalności gospodarczej, opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, to dostawa części gruntu z tego gospodarstwa będzie podlegała temu podatkowi.

Nie bez znaczenia w sprawie (co podniósł Organ w uzasadnieniu stanowiska w interpretacji) jest fakt, że w roku 2018 Wnioskodawczyni i Jej mąż dokonali sprzedaży gruntu z gospodarstwa, to jest działki oznaczonej nr (…), która została opodatkowana podatkiem od towarów i usług, przez reprezentanta gospodarstwa - męża Wnioskodawczyni po zastosowaniu się do udzielonej Mu interpretacji.

Ponadto, w roku 2019 Wnioskodawczyni i Jej mąż dokonali sprzedaży działki gruntu z gospodarstwa, która również opodatkowana została podatkiem przez reprezentanta gospodarstwa - męża Wnioskodawczyni (kierowali się oni stanowiskiem Organu, dotyczącym sprzedaży działki (…), podobieństwo spraw).

Dodatkowo, stosując się do wydanej interpretacji z 26 października 2021 r., opodatkowane zostało podatkiem od towarów i usług przeniesienie z mocy prawa własności działki gruntu nr (…) na rzecz gminy.

Reasumując, planowana, przyszła sprzedaż wydzielonej z działki o nr 1, działki gruntu o pow. 3,0854 ha, w całości objętej planem zagospodarowania jako grunty pod budowę, będzie podlegać podatkowi od towarów i usług. Na tle przedstawionego stanu faktycznego trudno uznać, że dostawa nie będzie czynnością w ramach działalności gospodarczej oraz, że nie będzie to sprzedaż w charakterze podatnika.

Według oceny Wnioskodawczyni, fakt, że do aktu notarialnego staną małżonkowie nie stoi temu na przeszkodzie, ponieważ grunt stanowi wspólny majątek małżonków, a reprezentantem gospodarstwa rolnego jest mąż Wnioskodawczyni. Zatem, będzie to czynność opodatkowana podatkiem od towarów i usług i dokonana w imieniu wszystkich właścicieli gospodarstwa, którego mąż Wnioskodawczyni jest reprezentantem jako czynny podatnik VAT.

Trudno przyjąć w takim stanie faktycznym, że współwłaściciel gospodarstwa rolnego, który nie był reprezentantem tego gospodarstwa, przy sprzedaży części gruntu z tego gospodarstwa, działa poza sferą działalności gospodarczej.

Wnioskodawczyni nadmieniła, że kwestia opodatkowania planowanej sprzedaży wydzielonej z działki o nr 1 działki gruntu o pow. 3,0854 ha jest przedmiotem wniosku interpretacyjnego złożonego przez męża Wnioskodawczyni z 21 kwietnia 2022 r.

W kwestii odpowiedzi na drugie pytanie Wnioskodawczyni wraziła następujące stanowisko, że jeżeli zostanie uznane, że czynność będzie podlegać podatkowi od towarów i usług to pomimo, że sprzedaży dokonają obydwoje małżonkowie (grunt stanowi własność męża Wnioskodawczyni i Wnioskodawczyni w ramach wspólnego majątku małżonków), z uwagi na fakt, że majątek - grunt, który ma być sprzedany, wykorzystywany był przez małżonków do prowadzenia gospodarstwa rolnego, w tym do prowadzenia działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, a więc wykorzystywany był przez gospodarstwo rolne – czynnego podatnika VAT, gdzie reprezentantem gospodarstwa jest mąż Wnioskodawczyni, to tenże reprezentant wywiąże się ze wszystkich obowiązków w zakresie podatku od towarów i usług, dokona tego też w imieniu Wnioskodawczyni.

Zatem mąż Wnioskodawczyni, jako reprezentant gospodarstwa rolnego, dokona opodatkowania całego obrotu ze sprzedaży nieruchomości, wykaże w prowadzonej ewidencji sprzedaży dla celów podatku od towarów i usług całą wartość sprzedaży, wykaże tę sprzedaż w JPK_VAT z deklaracją i zapłaci podatek należny od całej transakcji.

Mąż Wnioskodawczyni dokona tego z uwagi na fakt, że jest On osobą reprezentującą gospodarstwo rolne, które stanowi współwłasność męża Wnioskodawczyni i Wnioskodawczyni, a grunt służył od czasu nabycia celom prowadzenia tego gospodarstwa rolnego.

Zatem, skoro mąż Wnioskodawczyni jest reprezentantem gospodarstwa, to zasadnym jest takie właśnie zachowanie.

Na poparcie takiego stanowiska należy przywołać art. 2 pkt 16 ustawy o podatku od towarów i usług, gdzie: przez gospodarstwo rolne - rozumie się przez to gospodarstwo rolne w rozumieniu przepisów o podatku rolnym.

Zgodnie z art. 15 ust. 4 tej ustawy, w przypadku osób fizycznych prowadzących wyłącznie gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie za podatnika uważa się osobę, która złoży zgłoszenie rejestracyjne o którym mowa w art. 96 ust. 1.

Art. 96 ust. 2 ww. ustawy stanowi, że w przypadku osób fizycznych, o których mowa w art. 15 ust. 4 i 5, zgłoszenie rejestracyjne może być dokonane wyłącznie przez jedną z osób, na które będą wystawiane faktury przy zakupie towarów i usług i które będą wystawiały faktury przy sprzedaży produktów rolnych.

Co prawda, sprzedaż nieruchomości nie jest sprzedażą płodów rolnych (gdyby sprawa dotyczyła sprzedaży produktów rolnych nie byłoby problemu interpretacyjnego, ww. przepis reguluje sprawę jasno), skoro jednak sprzedaż składnika majątku, wykorzystywanego do prowadzenia działalności gospodarczej (opodatkowanej VAT), w tym do prowadzenia gospodarstwa rolnego, należy uznać za działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT, to sprzedaż taka powinna być traktowana podobnie jak sprzedaż produktów rolnych z gospodarstwa.

W przeciwnym przypadku sprzedaż jakiegokolwiek, nawet drobnego, składnika majątku gospodarstwa rolnego – czynnego podatnika VAT, czy też składnika majątku wykorzystywanego do prowadzenia tego gospodarstwa (to jest rzeczy np. maszyny, ciągnika, itp.), powodowałaby konieczność rejestracji na VAT wszystkich współwłaścicieli tego gospodarstwa rolnego, których w skrajnym przypadku może być nawet kilkunastu, pomimo, że mają oni zarejestrowanego na VAT reprezentanta gospodarstwa.

Wydaje się, że nie taki był zamysł ustawodawcy, który wprowadzając powyższe przepisy, kierując się rozsądkiem, w przypadku gospodarstw rolnych, stanowiących majątek wielu osób chciał uprościć rozliczenia w podatku VAT, zdając sobie sprawę ze struktury własności gospodarstw rolnych w kraju.

Podobnie zresztą traktowana jest sprzedaż ruchomości czy nieruchomości, stanowiącej majątek wspólny małżonków, a będącej składnikiem majątku wykorzystywanym w przedsiębiorstwie, prowadzonym przez jednego z nich. Przy sprzedaży jakiegokolwiek dobra, rzeczy z majątku przedsiębiorstwa małżonka, to on dokonuje czynności, do których zobowiązują go ustawy podatkowe, w tym ustawa o podatku od towarów i usług (wystawia fakturę, opodatkowuje czynność, składa JPK_VAT z deklaracją, płaci podatek należny), pomimo że formalnie składniki te, to dobra będące współwłasnością obojga małżonków.

W tym miejscu warto wskazać, że zgodnie z art. 15 ust. 2 ww. ustawy o podatku od towarów i usług, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników. W komentarzu (VAT. Komentarz, Tomasz Michalik 2021, Wydawnictwo BECK) do ustawy o podatku od towarów i usług czytamy: „Przepisy wprowadzają szczególną zasadę dotyczącą rodzinnych czy szerzej, wieloosobowych gospodarstw rolnych - otóż w takich przypadkach zgłoszenie rejestracyjne powinno zostać dokonane wyłącznie przez jedną z osób, na którą będą wystawiane faktury przy zakupie towarów i usług i która będzie wystawiać faktury sprzedaży. Z formalnego punktu widzenia ta osoba będzie podatnikiem (`(...)`.). Należy zaznaczyć, iż nie ma przeszkód ku temu, aby inni udziałowcy gospodarstwa rolnego byli odrębnymi podatnikami, ale w odniesieniu do działalności innej niż wykonywana przez to gospodarstwo”, i dalej „rejestracja gospodarstwa przez wytypowaną osobę materialnie jest rejestracją gospodarstwa i jego działalności - natomiast z formalnego punktu widzenia, zarejestrowanym podatnikiem jest wybrana osoba fizyczna, ona też odpowiada za zobowiązania podatkowe gospodarstwa” oraz „ustawa wprowadza przepis szczególny związany z osobami prowadzącymi wyłącznie gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie. Otóż na podstawie art. 15 ust. 4 podatnikiem jest nie tylko rolnik prowadzący działalność rolniczą zdefiniowaną w art. 2 pkt 15, ale także osoba fizyczna, która dokonała zgłoszenia rejestracyjnego na podstawie art. 96 ust. 1, w sytuacji, gdy gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie prowadzone jest przez więcej niż jedną osobę. To przede wszystkim dotyczy rodzinnych gospodarstw, które są prowadzone przez całą grupę osób. Dokonując pewnego uproszczenia, ustawodawca postanowił, iż zważywszy na fakt, że taka grupa osób nie ma osobowości prawnej ani nie jest jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, w celu, jak można sądzić, jak największego uproszczenia zasad rozliczeń stosowanych przez tę grupę osób, wprowadził zasadę, iż podatnikiem jest ta i tylko ta osoba fizyczna, która dokonała wymaganego zgłoszenia rejestracyjnego. To zaś, w powiązaniu z art. 95 ust. 2, oznacza, że wszystkie faktury powinny być wystawiane w imieniu tej osoby i na tę osobę”.

Wielokrotnie też Organ interpretacyjny uznał, że możliwa jest zmiana osoby reprezentującej gospodarstwo rolne – czynnego podatnika VAT, będące współwłasnością wielu osób, bez konieczności dokonywania obowiązku spisu z natury towarów (na dzień zmiany reprezentanta), w tym środków trwałych, nabytych z prawem do odliczenia podatku naliczonego przez osobę, która przestaje być reprezentującym gospodarstwo ani jego następcę a to wobec faktu, że to gospodarstwo należy traktować jako podatnika np. interpretacja z 10 lipca 2018 r. nr 0114-KDIP1-3.4012.296.2018.2.JG.

Reasumując należy przyjąć, ze pomimo faktu, że w akcie notarialnym, dotyczącym przyszłej sprzedaży, będą po stronie zbywcy figurować obydwoje małżonkowie (grunt stanowi współwłasność męża Wnioskodawczyni i Wnioskodawczyni), to mąż Wnioskodawczyni, jako reprezentant gospodarstwa rolnego, wywiąże się ze wszystkich obowiązków w zakresie podatku od towarów i usług, także w imieniu Wnioskodawczyni.

Zatem mąż Wnioskodawczyni, jako reprezentant tego gospodarstwa, dokona opodatkowania całego obrotu ze sprzedaży nieruchomości, wykaże w prowadzonej ewidencji sprzedaży dla celów podatku od towarów i usług całą wartość sprzedaży, wykaże tę sprzedaż w JPK_VAT z deklaracją i zapłaci podatek należny od całej transakcji.

Uczynić tak może ponieważ majątek – grunt, który ma być sprzedany, wykorzystywany był przez małżonków do prowadzenia gospodarstwa rolnego, w tym przez wiele lat do prowadzenia działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług, a więc był wykorzystywany przez gospodarstwo rolne – „niejako” czynnego podatnika VAT, którego mąż Wnioskodawczyni jest osobą reprezentującą.

Wnioskodawczyni natomiast, z uwagi na powyższe, w związku z planowaną transakcją nie musi rejestrować się jako czynny podatnik VAT, zakładać ewidencji sprzedaży, wykazywać w niej udziału w obrocie ze sprzedaży, składać JPK_VAT z deklaracją.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Stosownie do art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach - rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Towarem jest także udział w prawie własności lub użytkowania wieczystego nieruchomości. Jest to zgodne z normami unijnymi, bowiem w myśl art. 15 ust. 2 Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L Nr 347 z 11 grudnia 2006 s. 1 ze zm.), zwanej dalej „Dyrektywą”:

Państwa członkowskie mogą uznać za rzeczy:

  1. określone udziały w nieruchomości,

  2. prawa rzeczowe dające ich posiadaczowi prawo do korzystania z nieruchomości,

  3. udziały i inne równoważne udziałom tytuły prawne dające ich posiadaczowi prawne lub faktyczne prawo własności lub posiadania nieruchomości lub jej części.

Należy więc przyjąć, że w oparciu o definicję zawartą w art. 2 pkt 6 ustawy, zbycie zarówno gruntu jak też udziału w prawie własności gruntu, traktowane jest jako czynność odpłatnej dostawy towarów, o której mowa w art. 7 ust. 1 ustawy. Powyższe potwierdził Naczelny Sąd Administracyjny w Warszawie w uchwale 7 sędziów z 24 października 2011 r., sygn. akt I FPS 2/11.

Należy w tym miejscu zauważyć, że kwestie stosunków majątkowych pomiędzy małżonkami reguluje ustawa z dnia 25 lutego 1964 r. Kodeks rodzinny i opiekuńczy (Dz. U. z 2020 r. poz. 1359).

Stosownie do art. 31 § 1 ww. ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Z chwilą zawarcia małżeństwa powstaje między małżonkami z mocy ustawy wspólność majątkowa (wspólność ustawowa) obejmująca przedmioty majątkowe nabyte w czasie jej trwania przez oboje małżonków lub przez jednego z nich (majątek wspólny). Przedmioty majątkowe nieobjęte wspólnością ustawową należą do majątku osobistego każdego małżonków.

Zatem istotą wspólności majątkowej małżeńskiej, zarówno ustawowej, jak i umownej, jest to, że każdy z małżonków jest współwłaścicielem poszczególnych składników majątku wspólnego (dorobkowego) na zasadach współwłasności łącznej (bezudziałowej).

W myśl art. 36 § 1 ww. ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Oboje małżonkowie są obowiązani współdziałać w zarządzie majątkiem wspólnym, w szczególności udzielać sobie wzajemnie informacji o stanie majątku wspólnego, o wykonywaniu zarządu majątkiem wspólnym i o zobowiązaniach obciążających majątek wspólny.

W myśl art. 36 § 2 ww. ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Każdy z małżonków może samodzielnie zarządzać majątkiem wspólnym, chyba że przepisy poniższe stanowią inaczej. Wykonywanie zarządu obejmuje czynności, które dotyczą przedmiotów majątkowych należących do majątku wspólnego, w tym czynności zmierzające do zachowania tego majątku.

Zgodnie z art. 37 § 1 pkt 1 ww. ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Zgoda drugiego małżonka jest potrzebna m.in. do dokonania czynności prawnej prowadzącej do zbycia, obciążenia, odpłatnego nabycia nieruchomości lub użytkowania wieczystego, jak również prowadzącej do oddania nieruchomości do używania lub pobierania z niej pożytków.

Z uwagi na powyższe regulacje prawne np. w akcie notarialnym dokumentującym nabycie nieruchomości wymieniani są oboje małżonkowie, jeżeli istnieje między nimi ustawowa wspólność majątkowa. Wspólność wynikająca ze stosunku małżeństwa jest współwłasnością łączną uprawniającą do współposiadania rzeczy wchodzących w skład majątku wspólnego, a w czasie jej trwania żaden z małżonków nie może żądać podziału majątku wspólnego.

Na mocy art. 43 § 1 ww. ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy:

Oboje małżonkowie mają równe udziały w majątku wspólnym.

Należy zauważyć, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu musi być wykonywana przez podmiot o statusie podatnika działającego w takim charakterze w odniesieniu do tej czynności.

Według art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Należy wskazać, że małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w cytowanym wyżej art. 15 ust. 1 ustawy. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy o podatku od towarów i usług nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa.

W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu.

Autonomiczność prawa podatkowego wyklucza bowiem możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami ww. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług.

Jeżeli zatem przedmiotem dokonywanej dostawy/lub świadczonej usługi jest majątek wspólny małżonków, to podatnikiem podatku od towarów i usług w okolicznościach wskazanych w art. 15 ustawy będzie ten małżonek, który dokonuje dostawy lub świadczy usługę we własnym imieniu (który jest stroną czynności prawnej) – jako podatnik VAT.

W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą.

W myśl art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

W kontekście powyższego, uwzględniając definicję działalności gospodarczej należy stwierdzić, że dostawa towarów będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług tylko w sytuacji, gdy dokonana zostanie przez podmiot o statusie podatnika, który działa w takim charakterze w odniesieniu do tej konkretnie czynności. Natomiast dla stwierdzenia, że dla danej transakcji podmiot jest podatnikiem podatku od towarów i usług, konieczne jest prowadzenie przez niego działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że działalność rolnicza została zdefiniowana w art. 2 pkt 15 ustawy, zgodnie z którym:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o działalności rolniczej - rozumie się przez to produkcję roślinną i zwierzęcą, w tym również produkcję materiału siewnego, szkółkarskiego, hodowlanego oraz reprodukcyjnego, produkcję warzywniczą, gruntową, szklarniową i pod folią, produkcję roślin ozdobnych, grzybów uprawnych i sadowniczą, chów, hodowlę i produkcję materiału zarodowego zwierząt, ptactwa i owadów użytkowych, produkcję zwierzęcą typu przemysłowego lub fermowego oraz chów i hodowlę ryb i innych organizmów żyjących w wodzie, a także uprawy w szklarniach i ogrzewanych tunelach foliowych, uprawy grzybów i ich grzybni, uprawy roślin "in vitro'', fermową hodowlę i chów drobiu rzeźnego i nieśnego, wylęgarnie drobiu, hodowlę i chów zwierząt futerkowych i laboratoryjnych, chów i hodowlę dżdżownic, entomofagów i jedwabników, prowadzenie pasiek oraz chów i hodowlę innych zwierząt poza gospodarstwem rolnym oraz sprzedaż produktów gospodarki leśnej i łowieckiej, z wyjątkiem drewna okrągłego z drzew tropikalnych (CN 4403 41 00 i 4403 49) oraz bambusa (CN 1401 10 00), a także świadczenie usług rolniczych.

Wobec przywołanej wyżej definicji działalności gospodarczej zawartej w art. 15 ust. 2 ustawy należy uznać, że prowadzenie działalności rolniczej (art. 2 pkt 15 ustawy) stanowi prowadzenie działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy. Zatem rolnik, w świetle przepisów ustawy, posiada status podatnika podatku VAT prowadzącego działalność gospodarczą (działalność rolniczą).

Jak stanowi art. 15 ust. 4 ustawy:

W przypadku osób fizycznych prowadzących wyłącznie gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie za podatnika uważa się osobę, która złoży zgłoszenie rejestracyjne, o którym mowa w art. 96 ust. 1.

Na mocy art. 15 ust. 5 ustawy:

Przepis ust. 4 stosuje się odpowiednio do osób fizycznych prowadzących wyłącznie działalność rolniczą w innych niż wymienione w ust. 4 przypadkach.

Stosownie do art. 96 ust. 1 ustawy:

Podmioty, o których mowa w art. 15, są obowiązane przed dniem wykonania pierwszej czynności określonej w art. 5 złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego zgłoszenie rejestracyjne, z zastrzeżeniem ust. 3.

Z treści art. 96 ust. 2 ustawy wynika, że:

W przypadku osób fizycznych, o których mowa w art. 15 ust. 4 i 5, zgłoszenie rejestracyjne może być dokonane wyłącznie przez jedną z osób, na które będą wystawiane faktury przy zakupie towarów i usług i które będą wystawiały faktury przy sprzedaży produktów rolnych.

W myśl art. 96 ust. 4 ustawy:

Naczelnik urzędu skarbowego po weryfikacji danych podanych w zgłoszeniu rejestracyjnym rejestruje podatnika jako "podatnika VAT czynnego", a w przypadku podatników, o których mowa w ust. 3 - jako "podatnika VAT zwolnionego", i na wniosek podatnika potwierdza to zarejestrowanie.

Należy zauważyć, że przepisy ustawy o podatku od towarów i usług zawierają pewne szczególne rozwiązania dotyczące podatników, którzy prowadzą wyłącznie gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie oraz podatników, którzy prowadzą wyłącznie działalność rolniczą w innych ramach niż gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie. Wówczas za podatnika jest uważana osoba, która złoży zgłoszenie rejestracyjne, o którym stanowi art. 96 ust. 1 ustawy. Przy tym, przepisy ustawy w art. 96 ust. 2 wprowadzają jednocześnie zasadę, że do złożenia zgłoszenia rejestracyjnego uprawniona jest tylko i wyłącznie jedna osoba spośród tych, które prowadzą wspólne gospodarstwo rolne, leśne lub rybackie. Jednocześnie ta sama osoba występować będzie w roli zbywcy przy sprzedaży produktów rolnych i w związku ze świadczeniem usług rolniczych.

W tym miejscu należy także wskazać, że ani przytoczone powyżej przepisy, ani inne regulacje zawarte w ustawie nie wskazują jednoznacznie, która z osób prowadzących gospodarstwo rolne powinna złożyć odpowiednie zgłoszenie rejestracyjne w celu rozliczania podatku VAT związanego z prowadzonym gospodarstwem rolnym.

Powołane przepisy podatkowe wskazują jedynie, że tylko jeden ze współmałżonków może być podatnikiem z tytułu prowadzenia gospodarstwa rolnego i to on będzie miał prawo do rozliczania VAT należnego z tytułu sprzedaży i uprawniony będzie do odliczania podatku naliczonego.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawczyni wraz z mężem prowadzą gospodarstwo rolne na terenach otrzymanych w drodze darowizny do majątku wspólnego małżonków (łączy ich wspólnota ustawowa małżonków). Mąż Wnioskodawczyni jest osobą reprezentującą to gospodarstwo, jako czynny podatnik podatku VAT. 1 lipca 2014 r., w związku z prowadzeniem na nieruchomościach rolnych działalności rolniczej, mąż Wnioskodawczyni dokonał zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96 ust. 1 ustawy i stał się podatnikiem VAT czynnym, reprezentantem gospodarstwa. Od 1 kwietnia 2020 r. do 31 marca 2022 r. mąż Wnioskodawczyni był rolnikiem ryczałtowym, natomiast od 1 kwietnia 2022 r., po dokonaniu zmiany zgłoszenia rejestracyjnego, ponownie został podatnikiem VAT czynnym.

Innej działalności niż rolnicza zarówno Wnioskodawczyni jak też Jej mąż nie prowadzą.

Działka nr 1 o pow. 3,6032 ha, położona w miejscowości (…), której część o pow. 3,0854 ha została przez Wnioskodawczynię i Jej męża przeznaczona do sprzedaży, powstała w wyniku zainicjowanego przez nich, podziału geodezyjnego działki gruntu 3, wchodzącej w skład nieruchomości rolnych otrzymanych w drodze darowizny, dokonanego 19 marca 2018 r.

Działka ta jest niezabudowana, nieogrodzona, nieuzbrojona i posiada dostęp do drogi publicznej. Działka ta stanowi w części o pow. 0,0849 ha nieużytki (N), w części 0,1417 ha grunty orne (RV), w części 3,3766 ha grunty orne (RVI). Działka gruntu nr 1 nie jest przedmiotem najmu czy dzierżawy.

Z obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Miasta i Gminy (…) wynika, że działka nr ewidencyjny 1 przeznaczona jest pod: południowa część działki o pow. ok. 3,1200 ha – „6PU” – teren zabudowy produkcyjno-usługowej (obiekty produkcyjne, składy i magazyny), natomiast pozostała część działki nie została objęta miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego.

Aktem notarialnym (…) z 25 marca 2022 r., przedwstępną umową sprzedaży, Wnioskodawczyni wraz z mężem zobowiązali się dokonać podziału geodezyjnego działki gruntu oznaczonej nr 1 o pow. 3,6032 ha w ten sposób, że zostanie z niej wydzielona działka gruntu o pow. 3,0854 ha.

Wydzielenie ma być dokonane w taki sposób, aby działka ta była położona w całości na obszarze oznaczonym wg miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego jako – „6PU” – teren zabudowy produkcyjno-usługowej (obiekty produkcyjne, składy i magazyny).

Następnie, na mocy tegoż aktu notarialnego, Wnioskodawczyni wraz z mężem zobowiązała się sprzedać nabywcy (Spółka) wolne od wszelkich praw i roszczeń osób trzecich oraz jakichkolwiek ciężarów i obciążeń - prawo własności wydzielonej z działki gruntu oznaczonej nr 1, niezabudowanej działki gruntu o powierzchni 3,0854 ha.

Działka gruntu 1 nie jest ogrodzona. Wnioskodawczyni wraz mężem nie poszukiwali nabywcy, przyszły nabywca zgłosił się sam. Wnioskodawczyni i Jej mąż, nie prowadzili żadnych działań marketingowych w celach zbycia ww. działki.

Zmiany przeznaczenia nieruchomości rolnych (położonych w (…)) w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego dokonała z urzędu Gmina w 2011 roku, bez inicjatywy Wnioskodawczyni i Jej męża, bez ich udziału i woli w tym zakresie.

Dodatkowo, wraz z opisaną wyżej przedwstępną umową sprzedaży działki wydzielonej z działki gruntu nr 1, Wnioskodawczyni wraz z mężem zawarli z przyszłym nabywcą porozumienie, w którym Sprzedający udzielił Kupującemu m.in. prawa dysponowania nieruchomością na cele budowlane (z prawem udzielania tego prawa dowolnej osobie trzeciej oraz Sprzedający udzielili Kupującemu i osobom przez Niego wskazanym pełnomocnictwa umożliwiającego wykonanie badań i analiz, o których mowa w umowie przedwstępnej oraz zgód na uzyskiwanie przez Kupującego zaświadczeń dotyczących zaległości publicznoprawnych Sprzedającego o treści wskazanej przez Kupującego.

Sprzedający wyraził także zgodę na cesję (w drodze jednej lub więcej czynności prawnych) całości lub części praw lub obowiązków wynikających z niniejszego porozumienia przez Kupującego na rzecz cesjonariusza w rozumieniu umowy przedwstępnej.

Wnioskodawczyni wraz z mężem udzielili też pełnomocnictwa wskazanej przez przyszłego Nabywcę osobie do dokonywania w ich imieniu czynności: m.in. uzyskania warunków technicznych przyłączenia nieruchomości do infrastruktury technicznej, uzyskania decyzji o wyłączeniu gruntów z produkcji rolnej lub leśnej, zmiany klasyfikacji gruntów, uzyskania decyzji dot. gospodarowania masami ziemi podlegającymi ochronie, uzyskania decyzji o wycince drzew i krzewów oraz uzyskania decyzji o nasadzeniach zastępczych, zawarcia w imieniu mocodawcy umów przyłączenia do sieci oraz umów drogowych określających warunki włączenia do dróg, uzyskania decyzji - pozwolenia wodnoprawnego, decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach oddziaływania na środowisko planowanej inwestycji, polegającej na budowie centrum magazynowo-logistyczno-produkcyjnego, uzyskania decyzji zatwierdzającej projekt podziału nieruchomości, uzyskania map do celów projektowych, składania wniosków o wydanie wypisów z ewidencji gruntów i budynków oraz wyrysów z map ewidencyjnych, przeglądania akt księgi wieczystej, uzyskiwania od organów administracji rządowej i samorządowej wszelkich zaświadczeń, informacji, wypisów, wyrysów dotyczących stanu faktycznego i prawnego nieruchomości.

W związku z powyższym opisem sprawy, wątpliwości Wnioskodawczyni dotyczą ustalenia, w odniesieniu do sprzedaży wydzielonej z działki gruntu nr 1, działki o powierzchni 3,0854 ha, czy przyszła dostawa powinna nastąpić w trybie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy bez uwzględniania zwolnienia z art. 43 ust. 1 pkt 9 i pkt 2 ustawy tj. z naliczeniem należnego podatku od towarów i usług wyłącznie przez męża Wnioskodawczyni, natomiast Wnioskodawczyni nie będzie miała obowiązku zarejestrowania się jako czynny podatnik VAT dla celów opisanej wyżej transakcji.

Odnosząc się w pierwszej kolejności do kwestii podlegania opodatkowania transakcji sprzedaży wydzielonej z działki nr 1 części gruntu należy wskazać, że dostawa towarów (w tym udziału w prawie własności nieruchomości - gruntu) będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług w sytuacji, gdy działaniom podmiotu dokonującego tej dostawy można przypisać znamiona prowadzenia działalności gospodarczej, co w efekcie przesądza o uzyskaniu przez niego statusu podatnika. Istotnym dla określenia, że w odniesieniu do konkretnej dostawy mamy do czynienia z podatnikiem podatku VAT jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą w rozumieniu przepisów ustawy. Dopiero po zdefiniowaniu podmiotu jako podatnika VAT – co do zasady – mają dla określenia jego praw i obowiązków zastosowanie przepisy ustawy o podatku od towarów i usług.

Należy zatem ustalić, czy w odniesieniu do opisanej czynności sprzedaży działki wydzielonej z działki nr 1, Wnioskodawczyni będzie spełniała przesłanki do uznania Jej za podatnika podatku od towarów i usług.

Na gruncie przepisów ustawy oraz przepisów ww. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, dotyczących stosunków majątkowych między małżonkami, nic nie uprawnia do wniosku, że wykonywanie czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług przez jednego z małżonków (sprzedaż towarów, odpłatne świadczenie usług, import itp.) czyni podatnikiem tego podatku również drugiego małżonka, gdy czynności te dotyczą składników ich majątku wspólnego, a przychód uzyskany z wykonywania tych czynności stanowi ich majątek dorobkowy.

Skoro każdy z małżonków jest uprawniony do samodzielnego zarządzania majątkiem wspólnym, to może on samodzielnie, we własnym imieniu i na własny rachunek dokonywać czynności prawnych będących wykonywaniem tego zarządu, jakkolwiek skuteczność czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu wymaga akceptacji drugiego małżonka.

Jak już wyżej wskazano, ustawa nie wymienia małżonków jako odrębnej kategorii podatników. Powyższe stwarza dla małżonków prowadzących działalność gospodarczą szczególną sytuację prawną. Żaden z przepisów ustawy nie zabrania małżonkom prowadzenia działalności gospodarczej jako odrębnym podatnikom. Nie ma przy tym przeszkód, aby pomiędzy małżonkami prowadzącymi odrębne działalności istniała ustawowa wspólność majątkowa. W konsekwencji, podatnikiem podatku od towarów i usług jest ten z małżonków, który dokonał czynności podlegającej opodatkowaniu.

W tym miejscu należy zaznaczyć, że autonomiczność prawa podatkowego wyklucza możliwość interpretacji przepisów, która zakładałaby, że stosunki majątkowe między małżonkami, regulowane przepisami ww. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, mogą kształtować zakres praw i obowiązków podatników podatku od towarów i usług. Zatem, nie każda czynność, która wywołuje skutki na gruncie prawa cywilnego, będzie takie skutki wywoływała na gruncie prawa podatkowego.

Z powyższego wynika, że małżeństwo nie należy do żadnej kategorii podmiotów wymienionych w cytowanym wyżej art. 15 ust. 1 ustawy. W świetle przytoczonych wyżej przepisów zauważyć należy, że status podatnika podatku od towarów i usług, wynika z okoliczności dokonania czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem. Dla ustalenia, czy podmiot dokonujący transakcji sprzedaży nieruchomości jest podatnikiem podatku VAT, istotnym jest stwierdzenie, że prowadzi on działalność gospodarczą.

W rozpatrywanej sprawie, działka nr 1, z której zostanie wydzielona działka o powierzchni 3,0854 ha, będąca przedmiotem planowanej sprzedaży, stanowi majątek wspólny małżonków w istniejącej małżeńskiej wspólnocie majątkowej, wykorzystywany przez oboje małżonków w prowadzonym wspólnie gospodarstwie rolnym.

Mając na uwadze powyższe oraz obowiązujące w tym zakresie przepisy należy stwierdzić, że ze względu na fakt złożenia zgłoszenia rejestracyjnego, o którym mowa w art. 96 ust. 1 ustawy, stosowanie do art. 15 ust. 4 ustawy, przez męża Wnioskodawczyni, a nie Wnioskodawczynię, to wyłącznie mąż Wnioskodawczyni jest reprezentantem ich wspólnego gospodarstwa rolnego.

Pomimo ustalenia, że omawiana nieruchomość – będącą przedmiotem planowanej sprzedaży – wykorzystywana jest do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy przez oboje małżonków i istnieje między nimi wspólność majątkowa małżeńska, to w związku z ww. sprzedażą na Wnioskodawczyni nie ciążą obowiązki podatkowe, których dokonać powinien reprezentant ich wspólnego gospodarstwa rolnego.

Należy więc zgodzić się z Wnioskodawczynią, że sprzedaży ww. wydzielonej części działki nr 1 dokonają obydwoje małżonkowie (grunt stanowi własność męża Wnioskodawczyni i Wnioskodawczyni w ramach wspólnego majątku małżonków) oraz, że majątek ten, wchodzący w skład majątku przedsiębiorstwa (tj. gospodarstwa rolnego) wykorzystywany był przez oboje małżonków do jego prowadzenia, czyli do prowadzenia działalności opodatkowanej podatkiem od towarów i usług. Ponieważ reprezentantem gospodarstwa jest mąż Wnioskodawczyni, to wyłącznie on wywiąże się ze wszystkich obowiązków w zakresie podatku od towarów i usług, w związku z ww. transakcją.

W związku z powyższym należy stwierdzić, że planowana sprzedaż będzie stanowiła dostawę dokonywaną przez podmiot prowadzący działalność gospodarczą w rozumieniu przepisu art. 15 ust. 2 ustawy, która podlegać będzie opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 7 ust. 1 ustawy. Jednak ww. sprzedaż działki stanowiącej majątek wspólny małżonków, wykorzystywany w ramach wspólnie prowadzonego gospodarstwa rolnego, z tytułu prowadzenia którego wyłącznie małżonek Wnioskodawczyni jest czynnym zarejestrowanym podatnikiem podatku VAT – zdaniem Organu – w tej sytuacji (w przypadku, gdy drugi małżonek formalnie umożliwia zawarcie umowy) czyni podatnikiem podatku od towarów i usług – w rozumieniu art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy – tego małżonka, który dokonuje z tego tytułu czynności podlegających opodatkowaniu, tj. w przedmiotowej sprawie – męża Wnioskodawczyni.

W konsekwencji, Wnioskodawczyni nie będzie uznana za podatnika w rozumieniu art. 15 ust. 1 ustawy z tytułu planowanej transakcji sprzedaży działki o powierzchni 3,0854 ha, wydzielonej z działki gruntu nr 1. Tym samym, nie będzie Ona zobowiązana do dokonania rozliczenia podatku VAT w związku z opisaną sprzedażą.

Odnosząc się więc do wątpliwości Wnioskodawczyni, należy stwierdzić, że pomimo iż do aktu notarialnego dokumentującego ww. sprzedaż staną obydwoje małżonkowie, Wnioskodawczyni nie będzie zobowiązana do zarejestrowania się jako czynny podatnik podatku VAT w związku z ww. transakcją, ani do dokonania rozliczenia podatku VAT należnego w związku z tą sprzedażą.

Jednocześnie należy wskazać, że w odniesieniu do ww. sprzedaży wydzielonej działki gruntu, rozstrzyganie w zakresie możliwości zastosowania przez Wnioskodawczynię zwolnienia z podatku VAT na podstawie art. 43 ust. 1 pkt 9 i pkt 2 ustawy, możliwości korzystania przez Wnioskodawczynię ze zwolnienia z podatku VAT, o którym mowa w art. 113 ust. 1 i 9 ustawy (art. 113 ust. 13 pkt 1 lit. d)), kwestii obowiązku prowadzenia przez Wnioskodawczynię ewidencji sprzedaży, jak również obowiązku złożenia przez Wnioskodawczynię pliku JPK_VAT z deklaracją podatkową, stało się bezzasadne, gdyż jak wskazano powyżej Wnioskodawczyni nie będzie występować jako podatnik w związku z transakcją sprzedaży posiadanego udziału we współwłasności ww. działki.

Dodatkowe informacje

Ponadto, należy wskazać, że niniejsza interpretacja rozstrzyga kwestie skutków podatkowych sprzedaży udziału w nieruchomości opisanej we wniosku wyłącznie dla Wnioskodawczyni, natomiast nie rozstrzyga tych kwestii dla męża Wnioskodawczyni - współwłaściciela tej nieruchomości.

Organ wskazuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanej. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Zaznaczenia wymaga, że Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem zdarzenia przyszłego. Wnioskodawczyni ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

  • Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pani do interpretacji.
  • Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (`(...)`). Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

  • w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo
  • w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili