Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

2 czerwca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 30 maja 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

• niepodlegania opodatkowaniu nieodpłatnego udostępnienia przez Gminę na rzecz Spółki infrastruktury powstałej/wybudowanej w ramach projektu,

• braku prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. „(…)”.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Gmina X (dalej także jako Gmina lub Wnioskodawca) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług (dalej: VAT (podatek od towarów i usług)). Do zadań własnych Gminy, zgodnie z przepisami ustawy o samorządzie gminnym, należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty (art. 7 ustawy o samorządzie gminnym).

W szczególności zadania własne obejmują zagadnienie dotyczące ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej, lokalnego transportu zbiorowego, między innymi gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego.

Gmina X, jako jednostka samorządu terytorialnego wykonuje czynności, które mieszczą się w ramach jej zadań własnych. Czynności te wykonuje jako organ władzy publicznej lub też na podstawie umów cywilnoprawnych. W pierwszym przypadku jej działania są wyłączone z zakresu ustawy o podatku od towarów i usług, natomiast w drugim przypadku czynności te skutkują uznaniem jej za podatnika podatku od towarów i usług. Właśnie w związku z tym drugim rodzajem czynności Gmina X jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W dniu (…)2018 r. Gmina X podpisała umowę o dofinasowanie projektu pn. „(…)” w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Y na lata 2014-2020, Oś Priorytetowa (…) z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (dalej także jako Projekt, inwestycja lub zadanie).

Całkowita wartość projektu wynosi na dzień dzisiejszy zgodnie z umową o dofinasowanie (…) zł. Koszty kwalifikowalne wynoszą (…) zł, dofinasowanie (…) zł.

Zakończenie realizacji projektu zaplanowano na (…)2022 r.

Przedmiotem inwestycji jest wykonanie robót budowlanych związanych z zagospodarowaniem terenów przyległych do (…) na parking w systemie Parkuj i jedź (dalej także jako Park&Ride, P&R) wraz z wyposażeniem i infrastrukturą techniczną w X.

W zakres inwestycji zlokalizowanej na działkach o numerach: 1, 2, 3, 4, 5, 6 wchodzi wykonanie następujących elementów:

a) drogi gminnej do budynku stacji kolejowej oraz do parkingu wraz z pętlą do zawracania w rejonie wejścia na dworzec kolejowy z jednostronnym chodnikiem oraz wyspą oddzielającą od parkingu,

b) parkingu na (…) miejsc postojowych łącznie (w tym z (…) miejscami dla osób niepełnosprawnych),

c) zatok z przystankiem dla busów, zatok Kiss&Ride, miejsc 30 minutowego postoju, postoju TAXI, ciągów pieszych z przejściami dla pieszych i barierami wygradzającymi,

d) miejsc postojowych dla rowerów z zadaszeniem,

e) systemu parkingowego, w skład którego wchodzą: terminal wjazdowy/wyjazdowy, szlabany z pętlami indukcyjnymi do zliczania pojazdów połączonych w system informacyjny o ilości wolnych miejsc na parkingu wraz z tablicą informacyjną, kamery odczytujące pojazdy wraz z tablicami rejestracyjnymi,

f) budynku serwerowni wraz z wyposażeniem,

g) terminali oraz monitoringu parkingu, urządzenia do komunikacji z centralą zlokalizowaną w (…), monitoringu parkingów wraz z miejscami postojowymi dla rowerów i miejscami do ładowania pojazdów z napędem elektrycznym,

h) dystrybutorów elektrycznych dla ładowania ww. pojazdów (4 stanowiska),

i) oświetlenia całego terenu parkingu wraz z zasilaniem,

j) systemu odwodnienia, na który składają się: kanalizacja deszczowa, rurowy zbiornik retencyjny,

k) instalacji zasilających do wszystkich urządzeń systemu parkingowego, sterowania i monitoringu oraz przepompowni wód deszczowych,

l) tablic z regulaminem i obsługą parkingu, tablic z instrukcją obsługi stojaków rowerowych,

m) stacji napraw rowerów,

n) przebudowy sieci uzbrojenia terenu w tym: sieci wodociągowej, energetycznej i teletechnicznej,

o) budowy kanału ciśnieniowego (tłocznego) kanalizacji deszczowej na całej szerokości działki kolejowej, przebiegającego prostopadle do linii kolejowej, pod wszystkimi sieciami uzbrojenia terenu kolejowego,

p) przebudowy istniejących kabli energetycznych zlokalizowanych na terenie planowanego parkingu, polegającej na zmianie przebiegu i umieszczeniu ich na działce kolejowej równolegle do północnej granicy działki ewidencyjnej,

q) budowy kanału ciśnieniowego kanalizacji deszczowej od granicy działki kolejowej do studni rozprężnej zlokalizowanej w pasie drogowym drogi gminnej (ul. (…)),

r) budowy kanału grawitacyjnego kanalizacji deszczowej w ciągu drogi gminnej, od studni rozprężnej do wylotu do rowu melioracyjnego (na działce własności Gminy X) wraz z jego umocnieniem,

s) odtworzenia nawierzchni drogi gminnej (ul. (…)) z kruszywa łamanego,

t) przebudowy lub zabezpieczenia istniejących sieci uzbrojenia terenu.

Planowana do realizacji inwestycja zlokalizowana jest bezpośrednio przy stacji kolejowej w X oraz w odległości x m do dworca autobusowego, z którego odjeżdżają busy/autobusy. W zakresie dotyczącym infrastruktury rowerowej w ramach zadania wybudowane zostaną miejsca postojowe dla rowerów w liczbie (…) szt. z zadaszeniem, będą zlokalizowane w części południowej obiektu. Rowery będą mogły być pozostawione nieodpłatnie. Stanowiska postojowe dla rowerów składać się będą ze słupków w kształcie odwróconej litery U o długości 1.2 m, osadzonych na fundamencie zagłębionym w nawierzchni. Wymiary jednego stanowiska wynoszą 1.2 x 1.8 m. Wiaty będą posiadać przezroczyste osłony tylne i boczne i będą oświetlone.

Stanowiska postojowe dla rowerów będą objęte monitoringiem wizyjnym z kamer np. na słupach oświetleniowych. W ramach realizacji zadania zaplanowano rozwiązania dotyczące organizacji i zarządzania ruchem, tj. tablicę informacyjną informującą o ilości wolnych miejsc postojowych na obiekcie. Ponieważ tematyka transportu oznacza wykorzystywanie technologii teleinformatycznych w zarządzaniu systemami transportowymi, tj. korzystanie z urządzeń, sprzętu komputerowego i telekomunikacyjnego oraz korzystanie z oprogramowania, a wszystkie powyższe elementy występują w rozwiązaniu parkingu, zastosowane rozwiązanie, które można zakwalifikować do zakresu tematycznych systemów zarządzania ruchem, tj. system informacji o ilości wolnych miejsc postojowych na parkingu. Informacja jest wykorzystana do sterowania ruchem poprzez danie kierowcy informacji, na podstawie której dokonuje wyboru wjazdu na parking lub rezygnacji w przypadku braku miejsc. Planowana do wybudowania droga jest elementem niezbędnym dla zapewnienia dostępności komunikacyjnej planowanego P&R (brak jest innych alternatywnych włączeń do dróg publicznych) i bez jej realizacji nie jest możliwe zapewnienie podstawowej funkcjonalności P&R.

Wybudowane w ramach inwestycji dystrybutory energii elektrycznej i zlokalizowane na terenie strefy Parkuj i jedź, to urządzenia o charakterze uzupełniającym inwestycję tak aby jeszcze bardziej zachęcić mieszkańców do korzystania z projektu, a tym samym lepiej wypełnić zadania określone w przepisie art. 7 ustawy o samorządzie gminnym, tj. zaspokajania potrzeb wspólnoty.

Dystrybutory będą dostępne dla wszystkich zainteresowanych przesiadających się na środek komunikacji zbiorowej. Planuje się, że korzystający będą mogli skorzystać z dystrybutorów energii elektrycznej odpłatnie, ale tylko do wysokości zużytej energii elektrycznej. Koszt ładowania pojazdu będzie wyliczony jako stawka obejmująca koszt zużytej energii elektrycznej bez dodatkowej marży.

Inwestycja ma przede wszystkim zaspokajać potrzeby mieszkańców Gminy oraz wypełniać obowiązki nałożone odrębnymi ustawami na Gminę.

Celem bezpośrednim realizacji projektu jest stworzenie warunków na rzecz zwiększenia integracji transportu indywidualnego z niskoemisyjnym transportem kolejowym poprzez budowę parkingu przesiadkowego przy linii kolejowej (…) w miejscowości X.

Celem ogólnym jest zwiększenie roli transportu miejskiego, jako alternatywy dla transportu indywidualnego w Gminie X, poprzez tworzenie warunków dla budowy sprawnych, przyjaznych dla podróżnych, ekologicznych i zintegrowanych systemów transportu zbiorowego w regionie.

Parking wykorzystywany będzie wyłącznie na potrzeby osób parkujących samochód i przesiadających się na środek komunikacji zbiorowej. W widocznym miejscu zainstalowana zostanie tablica informująca, że parking jest przeznaczony tylko i wyłącznie dla osób przesiadających się na komunikację zbiorową (wraz z regulaminem parkingu) oraz wprowadzona zostanie weryfikacja wykorzystania parkingu. Gmina posiada porozumienie z Województwem Y w zakresie (…). Parking będzie dedykowany użytkownikom (…), będzie bezpłatny, a urządzenia (…) zainstalowane będą przez (…). W zakres prac związanych z tymi urządzeniami wchodzi przygotowanie fundamentów lub wysepki do ich zamontowania. Pozostałe elementy systemu zostaną dostarczone przez (…) i zamontowane na przygotowanych fundamentach, wysepkach lub będą umieszczone w budynku serwerowni.

Wydatki ponoszone przez Gminę w ramach Projektu są/będą dokumentowane wystawianymi na Gminę fakturami VAT. Po zakończeniu inwestycji – wytworzona infrastruktura będzie obsługiwana przez pracowników Urzędu Miejskiego w X lub nieodpłatnie udostępniona do administrowania spółce, w której Gmina posiada 100% udziałów i która posiada wszelkie składniki osobowe i bezosobowe do obsługi wytworzonej infrastruktury.

Zaznaczenia wymaga, że infrastruktura wykonana w ramach realizacji Projektu pozostanie własnością Gminy. Gmina – jeśli zdecyduje się na takie rozwiązanie to jedynie użyczy/udostępni przedmiotową infrastrukturę do administrowania/eksploatacji bez pobierania z tego tytułu wynagrodzenia.

Przedmiotowe, nieodpłatne udostępnianie infrastruktury na rzecz Spółki ma charakter stricte służący realizacji zadań Gminy, tj. działania w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty obejmujących sprawy utrzymania gminnych dróg, ulic, placów oraz organizacji ruchu drogowego, ochrony środowiska i przyrody, lokalnego transportu zbiorowego. Nie budzi wątpliwości, że są to zdarzenia z zakresu zadań własnych Gminy i tym samym dotyczą jej działalności w zakresie zadań własnych, określonych w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym.

Należy podkreślić, że czynność przekazania spółce gminnej do administrowania powstałej w ramach Projektu infrastruktury mieści się w zakresie zadań, dla których Spółka została powołana do działania. Gmina, realizując zadania własne w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty, zadania te realizuje zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zasady prowadzenia gospodarki komunalnej reguluje ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 679) – dalej jako ugk. Zgodnie z treścią art. 2 ugk: Gospodarka komunalna może być prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego w szczególności w formach samorządowego zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego. Natomiast zgodnie z treścią art. 4 ust 1 pkt 1 ugk: Jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej, organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego postanawiają o wyborze sposobu prowadzenia i form gospodarki komunalnej.

Urząd Zamówień Publicznych, w komentarzu do art. 214 ustawy z 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych, wskazał na istotną odmienność sytuacji, gdy gmina realizuje zadania, które nie polegają na wykonywaniu przez te jednostki zadań własnych, w celu zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej, tj. takich, które nie są określone w ustawie o gospodarce komunalnej. Wówczas zastosowanie będą miały przepisy pzp, w tym możemy mieć do czynienia z udzieleniem zamówienia typu in house w oparciu o regulacje zawarte w art. 214 ust. 1 pkt 11-13 pzp (Urząd Zamówień Publicznych, Prawo zamówień publicznych. Komentarz (red.) H. Nowaka i M. Winiarza, Warszawa 2021, s. 664).

W tym miejscu warto podkreślić, że zgodnie z przepisami ustawy o gospodarce komunalnej, co do zasady gmina może tworzyć spółki komunalne w celu realizacji zadań własnych gminy, a nie w celu prowadzenia jakiejkolwiek działalności gospodarczej.

W tym miejscu należy podkreślić, że problem dotyczący zawierania umów (porozumień) pomiędzy organami władzy publicznej a podmiotami, w których władza ta ma stuprocentowy lub większościowy udział, ale które w sensie prawnym są̨ podmiotami niezależnymi, był wielokrotnie przedmiotem oceny w orzecznictwie i judykaturze. W orzeczeniu z dnia 18 listopada 1999 r. dotyczącym sprawy Teckal (C-107/98), Trybunał uznał, że umowa odpłatna w przedmiocie objętym regulacją dyrektyw dotyczących koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych zawierana pomiędzy organem lokalnym a osobą (jednostką) z prawnego punktu widzenia inną niż organ lokalny podlega regulacji tychże dyrektyw. Inaczej może być „tylko w wypadku, gdy organ lokalny ma w stosunku do danej osoby uprawnienia podobne do uprawnień przysługujących mu wobec jego własnych wydziałów, oraz, jednocześnie, osoba ta wykonuje istotną część działalności organu, wraz ze sprawującym nad nią taką kontrolę organem lub organami”. Wyrok C-107/98 w sprawie Teckal zapoczątkował rozwój tzw. doktryny Teckal, która ewoluowała wraz z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości, które potwierdzało konieczność spełniania tzw. Teckal Test, a więc wykazania zależności ekonomicznej wykonawcy od instytucji zamawiającej oraz braku lub mocno ograniczonej autonomii wynikającej z podległości wykonawcy wobec zamawiającego. Jeśli oba kryteria (czyli kryterium kontroli oraz kryterium działalności), ustanowione w wyroku C-107/98 Teckal były spełnione, to nie zachodził obowiązek procedowania zgodnie z przepisami o udzielaniu zamówień publicznych, ponieważ w takiej sytuacji umowa pomiędzy zamawiającym i wykonawcą nie była kwalifikowana jako zamówienie publiczne.

W wyroku z dnia 11 sierpnia 2005 r. wydanym pod sygn. akt II GSK 105/05 Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że „wykonywanie przez gminę zadań komunalnych we własnym zakresie – przez utworzoną w tym celu jednostkę organizacyjną nie wymaga zawarcia umowy. Podstawą powierzenia wykonywania tych zadań jest bowiem sam akt organu gminy powołujący do życia tę jednostkę i określający przedmiot jej działania”.

Jeżeli zatem powierzenie Spółce zadania użyteczności publicznej polegającego na administrowaniu infrastrukturą parkingową w strefie „parkuj i jedź” nastąpi w ramach aktu kreacyjnego Spółkę, to do wykonania tych zadań przez Spółkę nie będzie konieczne zawarcie odrębnej umowy o charakterze cywilnoprawnym. Gmina może także już istniejącej spółce komunalnej powierzyć określony zakres zadań, z tym zastrzeżeniem, że muszą to być zadania własne gminy (tak w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 17 marca 2021 r., sygn. akt II SA/Gl 1593/20).

Przekazanie wytworzonej w ramach Projektu infrastruktury nastąpi zatem w związku z realizacją przez Gminę jej zadań własnych nieodpłatnie w ramach powierzenia wykonywania przez Spółkę obowiązków, które leżą w zakresie statutowych obowiązków Spółki z zakresu gospodarki komunalnej, do których realizacji podmiot ten został przez Gminę powołany do działania. Gmina jest jedynym udziałowcem Spółki.

Podsumowując, Infrastruktura będzie wykorzystywana bezpłatnie, tj. korzystać z parkingu będą osoby posiadające bilet komunikacji oraz ewentualnie do czynności odpłatnych – bowiem w zakresie funkcjonowania dystrybutorów energii planuje się pobieranie opłat – nie w celach zarobkowych – ale jedynie do wysokości zużytej przez korzystających energii elektrycznej bez dodatkowej marży. Spółka rozliczy VAT należny z tytułu obciążenia korzystającego kwotą zużytej energii. Inwestycja będzie – przede wszystkim – zaspokajać potrzeby mieszkańców Gminy oraz wypełniać obowiązki nałożone odrębnymi ustawami na Wnioskodawcę.

Gmina w związku z realizacją Projektu wykonuje zadania własne, o których mowa w art. 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym dotyczące utrzymania gminnych dróg, ulic, placów oraz organizacji ruchu drogowego, ochrony środowiska i przyrody, lokalnego transportu zbiorowego.

Gmina nie dokonała dotychczas odliczenia VAT od wydatków ponoszonych w ramach Projektu.

Pytania

1. Czy nieodpłatne udostępnienie przez Gminę na rzecz Spółki infrastruktury powstałej/wybudowanej w ramach zadania podlega/będzie podlegać opodatkowaniu VAT po stronie Gminy?

2. Czy w związku z realizacją Projektu Gmina ma/będzie miała prawo do odliczenia VAT naliczonego?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 1.

Nieodpłatne udostępnienie przez Gminę na rzecz Spółki infrastruktury powstałej/wybudowanej w ramach zadania nie podlega/nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT po stronie Gminy.

Ad 2.

W związku z realizacją Projektu Gmina nie ma/nie będzie miała prawa do odliczenia VAT naliczonego.

Uzasadnienie

Ad 1.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jednocześnie, w świetle art. 15 ust. 6 cyt. ustawy, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z kolei w świetle art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu podlegają:

1. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju;

2. eksport towarów;

3. import towarów na terytorium kraju;

4. wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów za wynagrodzeniem na terytorium kraju;

5. wewnątrzwspólnotowa dostawa towarów.

Przez dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, w tym również:

1. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie;

2. wydanie towarów na podstawie umowy dzierżawy, najmu, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze zawartej na czas określony lub umowy sprzedaży na warunkach odroczonej płatności, jeżeli umowa przewiduje, że w następstwie normalnych zdarzeń przewidzianych tą umową lub z chwilą zapłaty ostatniej raty prawo własności zostanie przeniesione;

3. wydanie towarów na podstawie umowy komisu: między komitentem a komisantem, jak również wydanie towarów przez komisanta osobie trzeciej;

4. wydanie towarów komitentowi przez komisanta na podstawie umowy komisu, jeżeli komisant zobowiązany był do nabycia rzeczy na rachunek komitenta;

5. ustanowienie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego, ustanowienie spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu oraz przekształcenie spółdzielczego lokatorskiego prawa do lokalu mieszkalnego na spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu, a także ustanowienie na rzecz członka spółdzielni mieszkaniowej odrębnej własności lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu oraz przeniesienie na rzecz członka spółdzielni własności lokalu lub własności domu jednorodzinnego;

6. oddanie gruntów w użytkowanie wieczyste;

7. zbycie praw, o których mowa w pkt 5 i 6.

Z kolei, jak stanowi art. 7 ust. 2 ustawy o VAT, przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności:

1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia,

2. wszelkie inne darowizny – jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych.

Ponadto, art. 8 ust. 2 ww. ustawy wskazuje, że za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

W ocenie Gminy, w analizowanej sytuacji nie będzie miał zastosowania art. 7 ust. 2 ustawy o VAT. Gmina nie przeniesie na Spółkę prawa do rozporządzania towarem jak właściciel. Gmina pozostanie właścicielem wytworzonej infrastruktury i udostępni ją w sposób nieodpłatny Spółce do eksploatacji/administrowania.

Gmina wskazuje, że nieodpłatne udostępnienie infrastruktury powstałej/wybudowanej w ramach Projektu będzie, w jej ocenie usługą, jednakże usługą nieodpłatną. Przedmiotowej czynności nie można, zdaniem Gminy, zrównać z odpłatnym świadczeniem usług w myśl art. 8 ust. 2 cyt. ustawy. Nieodpłatne świadczenie usług podlega bowiem opodatkowaniu VAT wówczas, gdy nie ma związku z prowadzoną działalnością gospodarczą podatnika.

W tym miejscu Wnioskodawca zwraca uwagę, że Gmina nieodpłatnie udostępniając infrastrukturę Spółce wykonuje zadania własne, o których mowa w art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym, tj. zadania dotyczące utrzymania gminnych dróg, ulic, placów oraz organizacji ruchu drogowego, ochrony środowiska i przyrody, lokalnego transportu zbiorowego.

W związku zatem z faktem, że nieodpłatne udostępnianie infrastruktury objętej Projektem następuje w związku z prowadzoną przez Wnioskodawcę działalnością i wykonywaniem zadań własnych, o których mowa w ustawie o samorządzie gminnym, należy uznać, że jest to czynność niepodlegająca opodatkowaniu VAT po stronie Gminy.

Stanowisko Gminy znajduje potwierdzenie w licznych interpretacjach indywidualnych. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z dnia 7 lutego 2017 r. sygn. 0461-ITPP2.4512.21. 2017.1.AP, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy zgodził się z podatnikiem, że: „nieodpłatne przekazanie majątku w administrowanie do Z. nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT”.

Ad 2.

Jak stanowi art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z pewnymi zastrzeżeniami.

Z powyższego wynika zatem, że możliwe jest dokonanie odliczenia VAT od dokonywanych wydatków wówczas, gdy łącznie spełnione są następujące przesłanki:

• wydatek ponoszony jest przez podatnika,

• wydatek jest związany z dokonywanymi przez podatnika czynnościami opodatkowanymi VAT,

• nie ma zastosowania art. 88 ustawy o VAT.

Mając powyższe na uwadze, należy stwierdzić, że w analizowanej sytuacji Gmina nie wykorzystuje/nie będzie wykorzystywała majątku powstałego w ramach Projektu do czynności opodatkowanych VAT.

Jak wskazano powyżej, infrastruktura będzie wykorzystywana przez Gminę do nieodpłatnego udostępnienia na rzecz Spółki w ramach wykonywania swoich zadań własnych. Zdaniem Wnioskodawcy, wydatki w ramach Projektu są/będą związane wyłącznie z dokonywanymi przez Gminę czynnościami niepodlegającymi opodatkowaniu VAT (nieodpłatnym użyczeniem). Tym samym Gminie nie powinno przysługiwać prawo do odliczenia VAT od wydatków realizowanych w ramach zadania.

Stanowisko Wnioskodawcy znajduje potwierdzenie w wydawanych interpretacjach indywidualnych. Przykładowo w powoływanej już interpretacji indywidualnej z dnia 7 lutego 2017 r., sygn. 0461-ITPP2.4512.21.2017.1.AP, Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy zgodził się z podatnikiem, że: „nieodpłatne przekazanie majątku w administrowanie do Z. nie będzie stanowiło czynności podlegającej opodatkowaniu VAT. W związku z tym uznać należy, iż Wnioskodawcy nie będzie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, wynikającego z faktur dokumentujących nabycie towarów i usług związanych z realizacją Inwestycji, z uwagi na niespełnienie podstawowej przesłanki warunkującej prawo do odliczenia podatku naliczonego, jaką jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Brak związku nakładów poniesionych na budowę składników majątkowych wybudowanych w ramach Inwestycji z czynnościami podlegającymi VAT powodować będzie z kolei, iż Gminie w odniesieniu do przedmiotowej infrastruktury, która jest użyczona Spółce nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT naliczonego”.

Podsumowując, Gmina jest zdania, iż nieodpłatne udostępnienie przez Gminę na rzecz Spółki infrastruktury powstałej/przebudowanej w ramach Zadania nie podlega/nie będzie podlegać opodatkowaniu VAT po stronie Gminy.

Jednocześnie, w związku z realizacją Projektu Wnioskodawca nie ma/nie będzie miał prawa do odliczenia VAT naliczonego.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na podstawie art. 2 pkt 6 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o towarach rozumie się przez to rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Natomiast w myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z tak szeroko sformułowanej definicji wynika, że przez świadczenie usług należy rozumieć przede wszystkim określone zachowanie się podatnika na rzecz innego podmiotu, które wynika z dwustronnego stosunku zobowiązaniowego, zakładającego istnienie podmiotu będącego odbiorcą (nabywcą usługi), jak również podmiotu świadczącego usługę. Przy czym, o ile dane zachowanie podatnika mieści się w ustawowej definicji świadczenia usług, to – co do zasady – niezbędnym elementem do uznania tego zachowania za czynność podlegającą opodatkowaniu jest spełnienie przesłanki odpłatności (wynagrodzenie za usługę). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Ponadto w myśl art. 8 ust. 2 ustawy:

Za odpłatne świadczenie usług uznaje się również:

1. użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika, w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych;

2. nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, w tym byłych pracowników, wspólników, udziałowców, akcjonariuszy, członków spółdzielni i ich domowników, członków organów stanowiących osób prawnych, członków stowarzyszenia, oraz wszelkie inne nieodpłatne świadczenie usług do celów innych niż działalność gospodarcza podatnika.

Zatem opodatkowaniu podlegać powinno, jako odpłatne świadczenie usług, użycie towarów stanowiących część przedsiębiorstwa podatnika do celów innych niż działalność gospodarcza (w tym w szczególności do celów osobistych podatnika lub jego pracowników), jeżeli przysługiwało mu prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego, w całości lub w części, przy nabyciu tych towarów, ich imporcie lub wytworzeniu tych towarów lub ich części składowych. Tylko łączne zaistnienie ww. przesłanek umożliwia zastosowanie fikcji prawnej i objęcie zakresem opodatkowania VAT usług świadczonych nieodpłatnie. Jeśli jeden z tych warunków nie jest spełniony, Wnioskodawca nie powinien opodatkowywać takiego nieodpłatnego świadczenia usług.

Zauważyć należy, że dla ustalenia, czy konkretne nieodpłatne świadczenie usług podlega opodatkowaniu na mocy cytowanego wyżej przepisu, istotne jest ustalenie celu takiego świadczenia. Jeżeli nieodpłatne świadczenie wpisywało się będzie w cel prowadzonej działalności gospodarczej wtedy przesłanka uznania takiej nieodpłatnej czynności za odpłatne świadczenie usług, podlegające opodatkowaniu nie zostanie spełniona. Stwierdzenie takie uzależnione jednak jest od konkretnych okoliczności, jakie w danej sprawie występują.

Wyjaśnić ponadto należy, że nie każda czynność stanowiąca dostawę towarów lub świadczenie usług w rozumieniu art. 7 ust. 1 oraz art. 8 ust. 1 ustawy podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług. Aby dana czynność podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, musi być wykonana przez podatnika.

Według zapisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Jak stanowi art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Powyższy zapis jest odzwierciedleniem art. 13 obowiązującej od dnia 1 stycznia 2007 r. Dyrektywy 2006/112/WE Rady z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej – (Dz. Urz. UE.L. Nr 347 z 11.12.2006 s. 1 ze zm.), zgodnie z którym:

Krajowe, regionalne i lokalne organy władzy oraz inne podmioty prawa publicznego nie są uważane za podatników w związku z działalnością, którą podejmują lub transakcjami, których dokonują jako organy władzy publicznej, nawet jeśli pobierają należności, opłaty, składki lub płatności w związku z takimi działaniami lub transakcjami.

Jednakże w przypadku gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji.

W każdych okolicznościach podmioty prawa publicznego są uważane za podatników w związku z czynnościami określonymi w załączniku I, chyba że niewielka skala tych działań sprawia, że mogą być one pominięte.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r., poz. 559 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Jak stanowi art. 6 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy.

Zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 1, 2 i 4 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy:

1. ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej;

2. gminnych dróg, ulic, mostów, placów oraz organizacji ruchu drogowego;

3. lokalnego transportu zbiorowego.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zatem, jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych). Tylko w tym zakresie ich czynności mają bowiem charakter działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy.

Z uwagi na swą specyfikę jednostki samorządu terytorialnego nie są podmiotami zrównanymi z komercyjnymi przedsiębiorcami. Powyższe wynika chociażby z racji uprzywilejowania tych jednostek przez treść art. 15 ust. 6 ustawy i nieuznawania ich za podatnika w określonych okolicznościach, tj. w przypadku działania w charakterze organu władzy publicznej, którego przymiotu komercyjny przedsiębiorca nie posiada i którego działalność, co do zasady, jest opodatkowana w całości. Z tego też względu rozpatrując w zakresie podatku VAT kwestie uprawnień i obowiązków podmiotów, takich jak jednostki samorządu terytorialnego, należy mieć na względzie okoliczność, że podmioty te – co do zasady – w odniesieniu do niektórych czynności występują jako organ władzy publicznej i nie są uznawane za podatników stosownie do ww. art. 15 ust. 6 ustawy.

Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług. Gmina, jako jednostka samorządu terytorialnego wykonuje czynności, które mieszczą się w ramach jej zadań własnych. Czynności te wykonuje jako organ władzy publicznej lub też na podstawie umów cywilnoprawnych. W pierwszym przypadku jej działania są wyłączone z zakresu ustawy o podatku od towarów i usług, natomiast w drugim przypadku czynności te skutkują uznaniem jej za podatnika podatku od towarów i usług. Właśnie w związku z tym drugim rodzajem czynności Gmina jest czynnym, zarejestrowanym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W dniu (…)2018 r. Gmina podpisała umowę o dofinasowanie projektu pn. „(…)” w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Y na lata 2014-2020, Oś Priorytetowa (…) z Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego (dalej także jako Projekt, inwestycja lub zadanie).

Całkowita wartość projektu wynosi na dzień dzisiejszy zgodnie z umową o dofinasowanie (…) zł. Koszty kwalifikowalne wynoszą (…) zł, dofinasowanie (…) zł. Zakończenie realizacji projektu zaplanowano na (…)2022 r.

Przedmiotem inwestycji jest wykonanie robót budowlanych związanych z zagospodarowaniem terenów przyległych do (…) na parking w systemie Parkuj i jedź (dalej także jako Park&Ride, P&R) wraz z wyposażeniem i infrastrukturą techniczną w X.

W zakres inwestycji zlokalizowanej na działkach o numerach: 1, 2, 3, 4, 5, 6 wchodzi wykonanie następujących elementów:

a) drogi gminnej do budynku stacji kolejowej oraz do parkingu wraz z pętlą do zawracania w rejonie wejścia na dworzec kolejowy z jednostronnym chodnikiem oraz wyspą oddzielającą od parkingu,

b) parkingu na (…) miejsc postojowych łącznie (w tym z (…) miejscami dla osób niepełnosprawnych),

c) zatok z przystankiem dla busów, zatok Kiss&Ride, miejsc 30 minutowego postoju, postoju TAXI, ciągów pieszych z przejściami dla pieszych i barierami wygradzającymi,

d) miejsc postojowych dla rowerów z zadaszeniem,

e) systemu parkingowego, w skład którego wchodzą: terminal wjazdowy/wyjazdowy, szlabany z pętlami indukcyjnymi do zliczania pojazdów połączonych w system informacyjny o ilości wolnych miejsc na parkingu wraz z tablicą informacyjną, kamery odczytujące pojazdy wraz z tablicami rejestracyjnymi,

f) budynku serwerowni wraz z wyposażeniem,

g) terminali oraz monitoringu parkingu, urządzenia do komunikacji z centralą zlokalizowaną w (…), monitoringu parkingów wraz z miejscami postojowymi dla rowerów i miejscami do ładowania pojazdów z napędem elektrycznym,

h) dystrybutorów elektrycznych dla ładowania ww. pojazdów (4 stanowiska),

i) oświetlenia całego terenu parkingu wraz z zasilaniem,

j) systemu odwodnienia, na który składają się: kanalizacja deszczowa, rurowy zbiornik retencyjny,

k) instalacji zasilających do wszystkich urządzeń systemu parkingowego, sterowania i monitoringu oraz przepompowni wód deszczowych,

l) tablic z regulaminem i obsługą parkingu, tablic z instrukcją obsługi stojaków rowerowych,

m) stacji napraw rowerów,

n) przebudowy sieci uzbrojenia terenu w tym: sieci wodociągowej, energetycznej i teletechnicznej,

o) budowy kanału ciśnieniowego (tłocznego) kanalizacji deszczowej na całej szerokości działki kolejowej, przebiegającego prostopadle do linii kolejowej, pod wszystkimi sieciami uzbrojenia terenu kolejowego,

p) przebudowy istniejących kabli energetycznych zlokalizowanych na terenie planowanego parkingu, polegającej na zmianie przebiegu i umieszczeniu ich na działce kolejowej równolegle do północnej granicy działki ewidencyjnej,

q) budowy kanału ciśnieniowego kanalizacji deszczowej od granicy działki kolejowej do studni rozprężnej zlokalizowanej w pasie drogowym drogi gminnej (ul. (…)),

r) budowy kanału grawitacyjnego kanalizacji deszczowej w ciągu drogi gminnej, od studni rozprężnej do wylotu do rowu melioracyjnego (na działce własności Gminy X) wraz z jego umocnieniem,

s) odtworzenia nawierzchni drogi gminnej (ul. (…)) z kruszywa łamanego,

t) przebudowy lub zabezpieczenia istniejących sieci uzbrojenia terenu.

Planowana do realizacji inwestycja zlokalizowana jest bezpośrednio przy stacji kolejowej (…) oraz w odległości x m do dworca autobusowego, z którego odjeżdżają busy/autobusy. W zakresie dotyczącym infrastruktury rowerowej w ramach zadania wybudowane zostaną miejsca postojowe dla rowerów w liczbie (…) szt. z zadaszeniem, będą zlokalizowane w części południowej obiektu. Rowery będą mogły być pozostawione nieodpłatnie. Stanowiska postojowe dla rowerów składać się będą ze słupków w kształcie odwróconej litery U o długości 1.2 m, osadzonych na fundamencie zagłębionym w nawierzchni. Wymiary jednego stanowiska wynoszą 1.2 x 1.8 m. Wiaty będą posiadać przezroczyste osłony tylne i boczne i będą oświetlone.

Stanowiska postojowe dla rowerów będą objęte monitoringiem wizyjnym z kamer np. na słupach oświetleniowych. W ramach realizacji zadania zaplanowano rozwiązania dotyczące organizacji i zarządzania ruchem, tj. tablicę informacyjną informującą o ilości wolnych miejsc postojowych na obiekcie. Ponieważ tematyka transportu oznacza wykorzystywanie technologii teleinformatycznych w zarządzaniu systemami transportowymi, tj. korzystanie z urządzeń, sprzętu komputerowego i telekomunikacyjnego oraz korzystanie z oprogramowania, a wszystkie powyższe elementy występują w rozwiązaniu parkingu, zastosowane rozwiązanie, które można zakwalifikować do zakresu tematycznych systemów zarządzania ruchem, tj. system informacji o ilości wolnych miejsc postojowych na parkingu. Informacja jest wykorzystana do sterowania ruchem poprzez danie kierowcy informacji, na podstawie której dokonuje wyboru wjazdu na parking lub rezygnacji w przypadku braku miejsc. Planowana do wybudowania droga jest elementem niezbędnym dla zapewnienia dostępności komunikacyjnej planowanego P&R (brak jest innych alternatywnych włączeń do dróg publicznych) i bez jej realizacji nie jest możliwe zapewnienie podstawowej funkcjonalności P&R.

Wybudowane w ramach inwestycji dystrybutory energii elektrycznej i zlokalizowane na terenie strefy Parkuj i jedź, to urządzenia o charakterze uzupełniającym inwestycję tak aby jeszcze bardziej zachęcić mieszkańców do korzystania z projektu, a tym samym lepiej wypełnić zadania określone w przepisie art. 7 ustawy o samorządzie gminnym, tj. zaspokajania potrzeb wspólnoty.

Dystrybutory będą dostępne dla wszystkich zainteresowanych przesiadających się na środek komunikacji zbiorowej. Planuje się, że korzystający będą mogli skorzystać z dystrybutorów energii elektrycznej odpłatnie, ale tylko do wysokości zużytej energii elektrycznej. Koszt ładowania pojazdu będzie wyliczony jako stawka obejmująca koszt zużytej energii elektrycznej bez dodatkowej marży.

Inwestycja ma przede wszystkim zaspokajać potrzeby mieszkańców Gminy oraz wypełniać obowiązki nałożone odrębnymi ustawami na Gminę.

Celem bezpośrednim realizacji projektu jest stworzenie warunków na rzecz zwiększenia integracji transportu indywidualnego z niskoemisyjnym transportem kolejowym poprzez budowę parkingu przesiadkowego przy linii kolejowej (…) w miejscowości X.

Celem ogólnym jest zwiększenie roli transportu miejskiego, jako alternatywy dla transportu indywidualnego w Gminie X, poprzez tworzenie warunków dla budowy sprawnych, przyjaznych dla podróżnych, ekologicznych i zintegrowanych systemów transportu zbiorowego w regionie.

Parking wykorzystywany będzie wyłącznie na potrzeby osób parkujących samochód i przesiadających się na środek komunikacji zbiorowej. W widocznym miejscu zainstalowana zostanie tablica informująca, że parking jest przeznaczony tylko i wyłącznie dla osób przesiadających się na komunikację zbiorową (wraz z regulaminem parkingu) oraz wprowadzona zostanie weryfikacja wykorzystania parkingu. Gmina posiada porozumienie z Województwem Y w zakresie (…). Parking będzie dedykowany użytkownikom (…), będzie bezpłatny, a urządzenia (…) zainstalowane będą przez (…). W zakres prac związanych z tymi urządzeniami wchodzi przygotowanie fundamentów lub wysepki do ich zamontowania. Pozostałe elementy systemu zostaną dostarczone przez (…) i zamontowane na przygotowanych fundamentach, wysepkach lub będą umieszczone w budynku serwerowni.

Wydatki ponoszone przez Gminę w ramach Projektu są/będą dokumentowane wystawianymi na Gminę fakturami VAT. Po zakończeniu inwestycji – wytworzona infrastruktura będzie obsługiwana przez pracowników Urzędu Miejskiego w X lub nieodpłatnie udostępniona do administrowania spółce, w której Gmina posiada 100% udziałów i która posiada wszelkie składniki osobowe i bezosobowe do obsługi wytworzonej infrastruktury.

Zaznaczenia wymaga, że infrastruktura wykonana w ramach realizacji Projektu pozostanie własnością Gminy. Gmina – jeśli zdecyduje się na takie rozwiązanie to jedynie użyczy/udostępni przedmiotową infrastrukturę do administrowania/eksploatacji bez pobierania z tego tytułu wynagrodzenia.

Przedmiotowe, nieodpłatne udostępnianie infrastruktury na rzecz Spółki ma charakter stricte służący realizacji zadań Gminy, tj. działania w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty obejmujących sprawy utrzymania gminnych dróg, ulic, placów oraz organizacji ruchu drogowego, ochrony środowiska i przyrody, lokalnego transportu zbiorowego. Nie budzi wątpliwości, że są to zdarzenia z zakresu zadań własnych Gminy i tym samym dotyczą jej działalności w zakresie zadań własnych, określonych w art. 7 ustawy o samorządzie gminnym.

Należy podkreślić, że czynność przekazania spółce gminnej do administrowania powstałej w ramach Projektu infrastruktury mieści się w zakresie zadań, dla których Spółka została powołana do działania. Gmina, realizując zadania własne w zakresie zaspokajania zbiorowych potrzeb wspólnoty, zadania te realizuje zgodnie z obowiązującymi przepisami. Zasady prowadzenia gospodarki komunalnej reguluje ustawa z dnia 20 grudnia 1996 r. (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 679) – dalej jako ugk. Zgodnie z treścią art. 2 ugk: Gospodarka komunalna może być prowadzona przez jednostki samorządu terytorialnego w szczególności w formach samorządowego zakładu budżetowego lub spółek prawa handlowego. Natomiast zgodnie z treścią art. 4 ust 1 pkt 1 ugk: Jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej, organy stanowiące jednostek samorządu terytorialnego postanawiają o wyborze sposobu prowadzenia i form gospodarki komunalnej.

Urząd Zamówień Publicznych, w komentarzu do art. 214 ustawy z 11 września 2019 r. – Prawo zamówień publicznych, wskazał na istotną odmienność sytuacji, gdy gmina realizuje zadania, które nie polegają na wykonywaniu przez te jednostki zadań własnych, w celu zaspokojenia zbiorowych potrzeb wspólnoty samorządowej, tj. takich, które nie są określone w ustawie o gospodarce komunalnej. Wówczas zastosowanie będą miały przepisy pzp, w tym możemy mieć do czynienia z udzieleniem zamówienia typu in house w oparciu o regulacje zawarte w art. 214 ust. 1 pkt 11-13 pzp (Urząd Zamówień Publicznych, Prawo zamówień publicznych. Komentarz (red.) H. Nowaka i M. Winiarza, Warszawa 2021, s. 664).

W tym miejscu warto podkreślić, że zgodnie z przepisami ustawy o gospodarce komunalnej, co do zasady gmina może tworzyć spółki komunalne w celu realizacji zadań własnych gminy, a nie w celu prowadzenia jakiejkolwiek działalności gospodarczej.

Problem dotyczący zawierania umów (porozumień) pomiędzy organami władzy publicznej a podmiotami, w których władza ta ma stuprocentowy lub większościowy udział, ale które w sensie prawnym są̨ podmiotami niezależnymi, był wielokrotnie przedmiotem oceny w orzecznictwie i judykaturze. W orzeczeniu z dnia 18 listopada 1999 r. dotyczącym sprawy Teckal (C-107/98), Trybunał uznał, że umowa odpłatna w przedmiocie objętym regulacją dyrektyw dotyczących koordynacji procedur udzielania zamówień publicznych zawierana pomiędzy organem lokalnym a osobą (jednostką) z prawnego punktu widzenia inną niż organ lokalny podlega regulacji tychże dyrektyw. Inaczej może być „tylko w wypadku, gdy organ lokalny ma w stosunku do danej osoby uprawnienia podobne do uprawnień przysługujących mu wobec jego własnych wydziałów, oraz, jednocześnie, osoba ta wykonuje istotną część działalności organu, wraz ze sprawującym nad nią taką kontrolę organem lub organami”. Wyrok C-107/98 w sprawie Teckal zapoczątkował rozwój tzw. doktryny Teckal, która ewoluowała wraz z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości, które potwierdzało konieczność spełniania tzw. Teckal Test, a więc wykazania zależności ekonomicznej wykonawcy od instytucji zamawiającej oraz braku lub mocno ograniczonej autonomii wynikającej z podległości wykonawcy wobec zamawiającego. Jeśli oba kryteria (czyli kryterium kontroli oraz kryterium działalności), ustanowione w wyroku C-107/98 Teckal były spełnione, to nie zachodził obowiązek procedowania zgodnie z przepisami o udzielaniu zamówień publicznych, ponieważ w takiej sytuacji umowa pomiędzy zamawiającym i wykonawcą nie była kwalifikowana jako zamówienie publiczne.

W wyroku z dnia 11 sierpnia 2005 r. wydanym pod sygn. akt II GSK 105/05 Naczelny Sąd Administracyjny wskazał, że „wykonywanie przez gminę zadań komunalnych we własnym zakresie – przez utworzoną w tym celu jednostkę organizacyjną nie wymaga zawarcia umowy. Podstawą powierzenia wykonywania tych zadań jest bowiem sam akt organu gminy powołujący do życia tę jednostkę i określający przedmiot jej działania”.

Jeżeli zatem powierzenie Spółce zadania użyteczności publicznej polegającego na administrowaniu infrastrukturą parkingową w strefie „parkuj i jedź” nastąpi w ramach aktu kreacyjnego Spółkę, to do wykonania tych zadań przez Spółkę nie będzie konieczne zawarcie odrębnej umowy o charakterze cywilnoprawnym. Gmina może także już istniejącej spółce komunalnej powierzyć określony zakres zadań, z tym zastrzeżeniem, że muszą to być zadania własne gminy (tak w wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 17 marca 2021 r., sygn. akt II SA/Gl 1593/20).

Przekazanie wytworzonej w ramach Projektu infrastruktury nastąpi zatem w związku z realizacją przez Gminę jej zadań własnych nieodpłatnie w ramach powierzenia wykonywania przez Spółkę obowiązków, które leżą w zakresie statutowych obowiązków Spółki z zakresu gospodarki komunalnej, do których realizacji podmiot ten został przez Gminę powołany do działania. Gmina jest jedynym udziałowcem Spółki.

Podsumowując, Infrastruktura będzie wykorzystywana bezpłatnie, tj. korzystać z parkingu będą osoby posiadające bilet komunikacji oraz ewentualnie do czynności odpłatnych – bowiem w zakresie funkcjonowania dystrybutorów energii planuje się pobieranie opłat – nie w celach zarobkowych – ale jedynie do wysokości zużytej przez korzystających energii elektrycznej bez dodatkowej marży. Spółka rozliczy VAT należny z tytułu obciążenia korzystającego kwotą zużytej energii. Inwestycja będzie – przede wszystkim – zaspokajać potrzeby mieszkańców Gminy oraz wypełniać obowiązki nałożone odrębnymi ustawami na Wnioskodawcę.

Gmina w związku z realizacją Projektu wykonuje zadania własne, o których mowa w art. 7 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym dotyczące utrzymania gminnych dróg, ulic, placów oraz organizacji ruchu drogowego, ochrony środowiska i przyrody, lokalnego transportu zbiorowego.

Gmina nie dokonała dotychczas odliczenia VAT od wydatków ponoszonych w ramach Projektu.

Wątpliwości Wnioskodawcy w pierwszej kolejności dotyczą wskazania, czy nieodpłatne udostępnienie przez Gminę na rzecz Spółki infrastruktury powstałej/wybudowanej w ramach zadania podlega opodatkowaniu VAT po stronie Gminy.

Zakres aktywności podejmowanej przez jednostkę samorządu terytorialnego, w świetle powołanych wyżej przepisów należy interpretować w perspektywie ogólnej zasady, tj. że realizacja infrastruktury objętej wnioskiem ma służyć zaspokajaniu zbiorowych potrzeb mieszkańców gminy. Należy zatem stwierdzić, że każde działanie podejmowane przez jednostki samorządu terytorialnego w imieniu własnym, na własną odpowiedzialność i finansowane z budżetu tych jednostek, a dotyczące mienia gminy, należy uznać za działanie publiczne, służące zaspokajaniu potrzeb wspólnoty samorządowej, które jest wykonywane przez jednostkę samorządu terytorialnego jako zadanie własne.

Zatem czynności wynikające z zadań własnych, nałożonych odrębnymi przepisami, realizowane w ramach reżimu publicznoprawnego, z tytułu których Gmina nie uzyskuje wpływów, pozostają poza zakresem ustawy o podatku od towarów i usług. Są one bowiem realizowane przez Gminę poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Gmina realizując te czynności nie występuje w charakterze podatnika podatku VAT zdefiniowanego w art. 15 ust. 1 ustawy, bowiem w tym zakresie działa jako organ władzy w rozumieniu art. 15 ust. 6 ustawy.

W odniesieniu do sytuacji Wnioskodawcy należy zauważyć, że świadczenie polegające na udostępnieniu Spółce przez Gminę infrastruktury parkingowej w strefie „parkuj i jedź” nie będzie realizowane w celu osiągnięcia zysku, jak bowiem wskazano we wniosku Gmina użyczy/udostępni przedmiotową infrastrukturę do administrowania/eksploatacji bez pobierania z tego tytułu wynagrodzenia.

Zatem ww. czynność, tj. nieodpłatne udostępnienie przez Wnioskodawcę infrastruktury powstałej/wybudowanej w ramach zadania Spółce, realizowane będzie poza zakresem działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, a Gmina realizując tę czynność nie wystąpi w charakterze podatnika podatku VAT, o którym mowa w art. 15 ust. 1 ustawy.

Podsumowując, nieodpłatne udostępnienie przez Wnioskodawcę na rzecz Spółki infrastruktury powstałej/wybudowanej w ramach opisanego zadania nie podlega opodatkowaniu VAT po stronie Gminy.

W związku z powyższym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 1 jest prawidłowe.

W następnej kolejności Gmina wyraziła wątpliwość dotyczącą prawa do odliczenia podatku VAT w związku z realizacją ww. inwestycji.

Zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z treści cytowanego wyżej przepisu art. 86 ust. 1 ustawy wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje zarejestrowany, czynny podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem wiąże się podatek naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, a więc takich, których następstwem jest określenie podatku należnego.

Uprawnienie do dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie przysługuje zatem w przypadku nabycia towarów i usług, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.

Ponadto podkreślić należy, że ustawodawca zapewnił podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Ponadto, warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Jak wynika z powołanych powyżej przepisów prawa, rozliczenie podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ustawy uwarunkowane jest tym, aby nabywane towary i usługi były wykorzystywane przez zarejestrowanego, czynnego podatnika podatku VAT w ramach działalności gospodarczej do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Podstawowym warunkiem, którego spełnienie należy analizować w aspekcie prawa do odliczenia podatku VAT jest związek dokonywanych nabyć towarów i usług ze sprzedażą uprawniającą do dokonywania takiego odliczenia, czyli sprzedażą generującą podatek należny.

W omawianej sprawie warunek uprawniający do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego nie zostanie spełniony, ponieważ – jak rozstrzygnięto wyżej – infrastruktura parkingowa w strefie „parkuj i jedź” powstała/wybudowana w ramach ww. zadania będzie wykorzystywana do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, polegających na nieodpłatnym udostępnieniu tej infrastruktury na rzecz Spółki.

W związku z powyższym, Gmina nie ma prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w związku z wydatkami ponoszonymi z tytułu realizacji ww. projektu.

Podsumowując, Gmina nie ma prawa do odliczenia podatku naliczonego w związku z realizacją projektu pn. „(…)”, ponieważ infrastruktura powstała/wybudowana w ramach ww. zadania będzie wykorzystywana do czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).