0112-KDIL1-3.4012.216.2022.1.MR

📋 Podsumowanie interpretacji

Spółka X prowadzi działalność w zakresie sprzedaży samochodów, akcesoriów samochodowych oraz świadczenia usług serwisowych. W celu zwiększenia sprzedaży planuje wprowadzenie akcji promocyjnych, w ramach których Klienci, dokonujący zakupu większej liczby samochodów, otrzymają świadczenie pieniężne w formie rabatu pośredniego. Rabat ten będzie ustalany jako określony procent od całkowitej ceny sprzedanych samochodów na rzecz Leasingodawcy, z którym Klient zawarł umowę leasingu. Wypłatę rabatu pośredniego Spółka będzie dokumentować notą księgową. Organ podatkowy uznał, że: 1. Świadczenie pieniężne wypłacane przez Spółkę Klientom stanowi podstawę obniżenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego z tytułu dostawy samochodów na rzecz Leasingodawcy. 2. Obniżenie podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego powinno być dokonane w rozliczeniu za okres, w którym Spółka wypłaci świadczenie pieniężne Klientowi. 3. Dokumentowanie świadczenia pieniężnego notą księgową jest prawidłowe.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

1. Czy świadczenie pieniężne, wypłacane przez Spółkę Klientom, będzie stanowiło podstawę obniżenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego z tytułu dostawy towarów (samochodów) dokonanej na rzecz Leasingodawcy? 2. Czy właściwym jest obniżenie podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym Spółka wypłaci Klientowi świadczenie pieniężne? 3. Czy prawidłowym będzie udokumentowanie świadczenia pieniężnego notą księgową?

Stanowisko urzędu

1. Świadczenie pieniężne wypłacane przez Spółkę Klientom będzie stanowiło podstawę obniżenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego z tytułu dostawy samochodów na rzecz Leasingodawcy. Wskazane świadczenie będzie pełniło rolę tzw. rabatu pośredniego, prowadząc w efekcie do przekazania na rzecz Klienta części kwoty uzyskanej z tytułu sprzedaży samochodów na rzecz Leasingodawcy. 2. Obniżenia podstawy opodatkowania, a także kwoty podatku należnego, należy dokonać w rozliczeniu za okres, w którym Spółka wypłaci świadczenie Klientowi (metoda kasowa). 3. Prawidłowym będzie dokumentowanie przekazanego Klientowi świadczenia za pomocą noty księgowej.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

26 maja 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 20 maja 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy:

- określenia czy wypłacane świadczenie pieniężne Klientom będzie stanowiło podstawę obniżenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego z tytułu dostawy towarów (samochodów) na rzecz Leasingodawcy;

- terminu obniżenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego;

- dokumentowania wypłaconego świadczenia pieniężnego na rzecz Klientów.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

X (dalej: Wnioskodawca lub Spółka) jest podmiotem zajmującym się w przeważającym zakresie sprzedażą samochodów, akcesoriów samochodowych oraz świadczeniem usług serwisowych związanych z samochodami. Spółka jest czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

Spółka w celu zwiększenia zainteresowania oferowanymi przez nią produktami oraz wynikowo – w celu zwiększenia generowanych obrotów, zamierza wprowadzić akcje promocyjne dedykowane podmiotom, które zdecydują się zakupić większą liczbę samochodów (dalej jako: Klient, Klienci).

Przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe dotyczy sytuacji, w której Klient w ramach zakupu nie korzysta ze środków własnych, lecz z dostępnych na rynku możliwości finansowania zakupu pojazdów, tj. zawierając umowę leasingu z leasingodawcą (dalej jako: Leasingodawca). Leasingodawca nie jest stroną ustaleń co do rabatów pośrednich. Spółka i Klient będą określać niezależnie szczegółowe zasady przyznawania rabatów pośrednich (np. ich wartość, okresy rozliczeniowe) oraz warunki ich przyznania (np. minimalny wolumen zakupów aktualizujących prawo do uzyskania rabatu pośredniego).

Transakcje, do których zastosowanie będzie miał program promocyjny zakładają zatem zaangażowanie trzech podmiotów – Spółki, Klienta oraz Leasingodawcy. W pierwszej kolejności, Klient wybiera z oferty Spółki samochody, z których chce korzystać w przyszłości. Następnie zwraca się do Leasingodawcy, w celu zawarcia umowy finansowania. Klient zleca Leasingodawcy nabycie konkretnych pojazdów od Spółki. Następnie w ramach realizacji zlecenia zgłoszonego przez Leasingodawcę, Spółka dostarcza wybrane pojazdy i z tego tytułu wystawia Leasingodawcy – jako nabywcy samochodów – fakturę VAT (podatek od towarów i usług), dokumentującą dostawę towarów.

Planowane promocje przybiorą formę świadczenia pieniężnego, przekazywanego na rzecz Klienta, w związku ze spełnieniem wymogów akcji promocyjnej. Wartość świadczenia pieniężnego będzie odpowiadać z góry określonej, procentowej wartości, liczonej od całkowitej ceny sprzedanych na rzecz Leasingodawcy pojazdów, w związku ze zleceniem skierowanym przez Klienta do Leasingodawcy.

Wskazane świadczenie pieniężne zostanie wypłacone na podstawie wystawionej przez Spółkę noty księgowej (uznaniowej), w której zostanie wskazana:

- kwota świadczenia pieniężnego brutto (z informacją o kwocie VAT w niej zawartego);

- nr VIN sprzedanych na rzecz Leasingodawcy pojazdów, których zakup zaktualizował prawo Klienta do uzyskania świadczenia pieniężnego w ramach akcji promocyjnej (w przypadku dużej liczby aut będzie to odrębny załącznik).

Spółka nie planuje uzależniać wypłaty świadczenia pieniężnego od rozróżnienia między faktem zawarcia przez Klienta leasingu finansowego czy leasingu operacyjnego, a także od pozostałych ustaleń między Leasingodawcą oraz Klientem, dotyczących warunków zakończenia okresu umowy leasingu (np. co do wykupu pojazdu przez Klienta bądź braku takiego wykupu).

Pytania

  1. Czy w opisanym zdarzeniu przyszłym świadczenie pieniężne, wypłacane przez Spółkę Klientom, będzie stanowiło podstawę obniżenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego z tytułu dostawy towarów (samochodów) dokonanej na rzecz Leasingodawcy?

  2. Czy właściwym jest obniżenie podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym Spółka wypłaci Klientowi świadczenie pieniężne?

  3. Czy prawidłowym będzie udokumentowanie świadczenia pieniężnego notą księgową?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy:

Ad 1

Świadczenie pieniężne wypłacane przez Spółkę Klientom będzie stanowiło podstawę do obniżenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego z tytułu dostawy samochodów na rzecz Leasingodawcy. Wskazane świadczenie będzie pełniło rolę tzw. rabatu pośredniego, prowadząc w efekcie do przekazania na rzecz Klienta części kwoty uzyskanej z tytułu sprzedaży samochodów na rzecz Leasingodawcy.

Ad 2

Obniżenia podstawy opodatkowania, a także kwoty podatku należnego, należy dokonać w rozliczeniu za okres, w którym Spółka wypłaci świadczenie Klientowi (metoda kasowa).

Ad 3

Prawidłowym będzie dokumentowanie przekazanego Klientowi świadczenia za pomocą noty księgowej.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Ad 1

Zgodnie z art. 29a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług z 11 marca 2004 r. (Dz. U. z 2021 r. poz. 685 – dalej jako „Ustawa VAT”), podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2-5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Jednocześnie, ustawa VAT wskazuje na katalog kwot niezaliczanych do podstawy opodatkowania oraz na katalog zdarzeń, powodujących obowiązek obniżenia podstawy opodatkowania.

W myśl art. 29a ust. 7 Ustawy VAT, podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

  1. stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

  2. udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;

  3. otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Zgodnie z art. 29a ust. 10 Ustawy VAT, podstawę opodatkowania obniża się o:

  1. kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;

  2. wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;

  3. zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;

  4. wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.

Wskazane przepisy muszą być interpretowane zgodnie z zasadą proporcjonalności.

Art. 29 ust. 10 pkt 1 Ustawy VAT wskazuje, iż podstawę opodatkowania obniża się o kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen.

Obniżka ceny w stosunku do Klienta, który nie jest bezpośrednim nabywcą towarów (od Wnioskodawcy) powinna być zatem – w kontekście jej wpływu na wysokość podstawy opodatkowania – traktowana w ten sam sposób, jakby była udzielona Leasingodawcy, który dokonuje bezpośredniego nabycia towarów. W przedmiotowym zdarzeniu przyszłym, w ocenie Wnioskodawcy, rabat pośredni będzie mógł zostać zakwalifikowany jako obniżka ceny, mimo iż nie będzie udzielany Leasingodawcy, lecz Klientowi.

Powyższe stanowisko, w tym sposób stosowania zasady proporcjonalności, potwierdza Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 24 października 1996 r., sygn. C-317/94, który był wielokrotnie przywoływany w ramach ugruntowanej linii orzeczniczej.

TSUE wskazywał m.in., że: „podstawa opodatkowania służąca za podstawę naliczenia podatku pobieranego przez organy skarbowe nie może przekroczyć wynagrodzenia rzeczywiście zapłaconego przez konsumenta ostatecznego, stanowiącego podstawę do obliczenia obciążenia podatkiem VAT, które konsument ten ostatecznie ponosi (vide Wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 24 października 1996 r., sygn. C-317/94).

Nie ulega także wątpliwości, że „podstawa opodatkowania powinna być równa kwocie efektywnie zapłaconej przez konsumenta finalnego. Jeśli zatem podatnik zwrócił konsumentowi finalnemu część wynagrodzenia za towar, uprawniony jest on do zmniejszenia podstawy opodatkowania. Wysokość opodatkowania nie może zależeć od sposobu dystrybucji towaru”. (por. „VAT w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości” Jerzy Martini i Łukasz Karpiesiuk, Wydawnictwo C.H. Beck, Warszawa, 2007 r.).

System rabatów pośrednich funkcjonuje w bardzo zróżnicowanych stanach faktycznych – co do zasady jednak dotyczy sytuacji, w której zwrot części ceny z tytułu spełnienia wymagań rabatowych nie następuje na rzecz podmiotu, który jest bezpośrednim nabywcą towaru lub usługi, lecz na rzecz dalszego (w ramach „łańcucha” transakcyjnego) podmiotu. Takie rozwiązanie zostało dobrze rozpoznane w praktyce gospodarczej, a także stanowiło przedmiot wielu interpretacji indywidualnych, wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Na przykład w piśmie z 9 grudnia 2021 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.626.2021.1.MPE wskazano iż:

„Biorąc pod uwagę potencjalnie istotny wolumen i wartość usług wykonywanych przez Wnioskodawcę na pojazdach Wynajmującej, Wnioskodawca jest zainteresowany wprowadzeniem zachęt do zwiększania tych wolumenów i wartości. Wynajmująca jest natomiast zainteresowana otrzymywaniem usług serwisowych od sprawdzonego wykonawcy, posiadającego rozwiniętą sieć punktów serwisowych, a Wnioskodawca spełnia te warunki. Wnioskodawca będzie zatem udzielać Wynajmującej rabatów pośrednich naliczanych od wartości usług wykonanych na pojazdach Wynajmującej. Kwota tych rabatów będzie wypłacana przez Wnioskodawcę bezpośrednio do Wynajmującej, mimo, że Wynajmująca płaci wynagrodzenie (określone ryczałtowo) do Serwisującego, a Wnioskodawca uzyskuje za wykonane naprawy wynagrodzenie od Serwisującego – usługi te są świadczone przez Wnioskodawcę na rzecz Serwisującego”.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w tej samej interpretacji zgodził się ze stanowiskiem wnioskodawcy, wskazując m.in, że:

„W tej sytuacji podmiotem uprawnionym do obniżenia kwoty podatku należnego z tytułu sprzedaży nie będzie Serwisujący, który otrzymał od Wynajmującej cenę należną w pełnej wysokości, ale Wnioskodawca, który dokona sprzedaży ostatecznie po obniżonej cenie, tj. udzieli rabatu. Zatem u Wnioskodawcy nastąpi obniżenie podstawy opodatkowania”.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 27 kwietnia 2018 r., sygn. 0114-KDIP4.4012.134.2018.1.BS, również w pełni przyznał rację wnioskodawcy, który wykazywał iż:

„Planowany przez Spółkę sposób przeprowadzenia transakcji stanowi udzielenie rabatu pośredniego. Zwyczaj taki jest powszechny w obrocie gospodarczym i obejmuje dokonanie zwrotu części ceny nabycia towaru podmiotowi, który nie jest bezpośrednim nabywcą towaru. Wypłacenie takiego świadczenia pieniężnego umożliwia dostawcy obniżenie podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego z tytułu dokonanej dostawy zaś po stronie beneficjenta będącego podatnikiem podatku od towarów i usług powoduje obowiązek skorygowania (zmniejszenia podatku naliczonego odliczonego z tytułu nabycia towaru, jeśli takie odliczenie mu przysługiwało). W takim przypadku nie ma możliwości wystawienia faktury korygującej dla bezpośredniego nabywcy, ale nie stanowi to przeszkody dla zmniejszenia kwoty podatku należnego przez dostawcę i naliczonego przez nabywcę”.

Tym samym również w ramach przedstawionego zdarzenia przyszłego – zdaniem Wnioskodawcy – wypłacenie Klientowi świadczenia pieniężnego będzie stanowić dla Spółki bezsprzecznie przesłankę do obniżenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego z tytułu dokonanej dostawy towarów.

W tym miejscu – jedynie na marginesie – warto przywołać sygnatury innych interpretacji indywidualnych, dotyczących problematyki rabatu pośredniego, w których Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej zgodził się ze stanowiskiem zbieżnym do stanowiska, które Wnioskodawca prezentuje w ramach przedstawionego zdarzenia przyszłego:

- 0114-KDIP4.4012.327.2017.1.AKO;

- 0115-KDIT1-2.4012.347.2017.1.RS;

- 0114-KDIP1-3.4012.179.2018.1.ISK.

W konsekwencji, jeśli Spółka dokonuje zwrotu części ceny otrzymanej od Leasingodawcy, podstawa opodatkowania winna być odpowiednio pomniejszona.

Ad 2

Ustawa VAT nie reguluje wprost okresu, w którym podatnik powinien uwzględnić skutki udzielenia rabatu pośredniego w postaci obniżenia podstawy opodatkowania, a w konsekwencji podatku VAT należnego (w szczególności nie jest nim art. 29a ust. 13 Ustawy VAT – który jest omawiany w ramach stanowiska dotyczącego pyt. nr 3).

Stanowisko Wnioskodawcy, zgodnie z którym obniżenie podstawy opodatkowania, a także kwoty podatku należnego, powinno nastąpić w rozliczeniu za okres, w którym Spółka wypłaci świadczenie Klientowi, zostało dobrze rozpoznane oraz potwierdzone w licznych interpretacjach indywidualnych wydawanych przez Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej.

Wśród wielu rozstrzygnięć warto m.in. wskazać na pismo z 12 marca 2021 r., sygn. 0114-KDIP1-3.4012.783.2020.1.KP, gdzie Dyrektor KIS potwierdził, iż:

„Wnioskodawca będzie miał prawo obniżyć podstawę opodatkowania (i w konsekwencji podatek VAT należny) za okres, w którym rabat został faktycznie udzielony. Innymi słowy zasadnicze znaczenie dla rozliczenia przyznanego rabatu pośredniego dla celów podatku VAT będzie miał moment faktycznej wypłaty udzielonego rabatu. Wystawienie noty księgowej (noty uznaniowej) dokumentującej udzielenie rabatu pośredniego nie jest bowiem warunkiem koniecznym dla celu uzyskania prawa do obniżenia podatku VAT należnego w związku z udzieleniem rabatu. Istotny jest sam fakt fizycznego udzielenia rabatu, czyli np. dokonania transferu środków pieniężnych na konto Uczestnika”.

Podobne rozstrzygnięcie nastąpiło w ramach interpretacji indywidualnej z 6 października 2020 r., sygn. 0114-KDIP4-2.4012.371.2020.1.AA:

„Wnioskodawca nabędzie prawo do obniżenia podstawy opodatkowania i podatku należnego w momencie udzielenia rabatu Pierwszemu Zlecającemu, udokumentowanego wystawioną notą. Tym samym, przedmiotowego obniżenia Wnioskodawca może dokonać za okres rozliczeniowy, w którym dokona wypłaty rabatu na rzecz Pierwszego Zlecającego.

W przypadku, gdyby wystawienie noty dokumentującej udzielenie rabatu pośredniego nastąpiło w innym okresie rozliczeniowym, niż wypłata wynikającej z tej noty kwoty, Wnioskodawca będzie miał prawo obniżyć podstawę opodatkowania (i w konsekwencji podatek należny) za okres, w którym rabat zostanie faktycznie udzielony. Innymi słowy, zasadnicze znaczenie dla rozliczenia przyznanego rabatu pośredniego dla celów podatku VAT ma moment faktycznej wypłaty udzielonego rabatu”.

Podsumowując – Wnioskodawca stoi na stanowisku, zgodnie z którym powinien obniżyć podstawę opodatkowania (oraz podatek VAT należny) w momencie przekazania Klientowi należnego mu świadczenia pieniężnego przez Spółkę czyli dokonania faktycznej obniżki ceny.

Ad 3

W ramach zakreślonego zdarzenia przyszłego, Wnioskodawca nie będzie miał prawa do wystawienia faktury korygującej do faktury wystawionej na rzecz nabywcy samochodów, czyli Leasingodawcy.

W myśl art. 29a ust. 13 Ustawy VAT, w przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem, że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.

Z uwagi na fakt, iż udzielenie rabatu pośredniego nie dotyczy bezpośrednio Leasingodawcy, który zapłaci Spółce pełną cenę określoną w umowie sprzedaży samochodów, fakt przyznania przez Wnioskodawcę rabatu pośredniego nie może być udokumentowany fakturami korygującymi. Rabat udzielany jest bowiem bezpośrednio podatnikowi znajdującemu się na samym końcu „łańcucha dostaw”, nie dotyczy natomiast Leasingodawcy – podatnika pełniącego „pośrednią” rolę w ramach omawianej transakcji. W relacji pomiędzy Leasingodawcą oraz Spółką nie dojdzie do zmiany ceny (zwrotu części wartości ceny).

Zdaniem Wnioskodawcy, między Spółką a Klientem (który jest beneficjentem akcji promocyjnej) nie dochodzi do dostawy towarów (ta ma miejsce w relacjach z Leasingodawcą), w związku z czym nie wystawia się faktury (pierwotnej) na sprzedaż samochodu. W konsekwencji, brak jest również przesłanek dla wystawienia faktury korygującej (nie istnieje faktura wystawiona na Klienta, którą można korygować).

Jednocześnie obecne przepisy krajowe nie określają dokumentu, na podstawie którego podatnik udzielający rabatu pośredniego może ten rabat udokumentować. Nie jest tym dokumentem faktura korygująca, jednak żadne przepisy nie wskazują, że nie może nim być np. nota księgowa (uznaniowa).

Ponownie zasadnym będzie odwołanie się do treści ugruntowanego stanowiska Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej, wyrażonego w treści wydanych interpretacji indywidualnych.

Wśród nich warto zwrócić uwagę na pismo z 28 czerwca 2018 r., sygn. 0111-KDIB3-2. 4012.409.2018.2.AZ, w którym Dyrektor KIS zgodził się ze stanowiskiem Wnioskodawcy, który dowodził, iż:

„Prawidłowym sposobem dokumentowania bonusów pieniężnych udzielanych przez Generalnego dystrybutora na rzecz Wnioskodawcy będzie nota uznaniowa”.

Ponadto, podobne wnioski należy wywodzić z pisma z 23 czerwca 2021 r., sygn. 0114 -KDIP1-1.4012.152.2021.2.RR, gdzie Dyrektor KIS potwierdzał, iż:

„W związku z powyższym należy wskazać, że w przedmiotowej sprawie mamy do czynienia z sytuacją, w której między Wnioskodawcą a dostawcami nie wystąpi dostawa towarów ani świadczenie usług. Jednocześnie przepisy krajowe nie określają dokumentu, na podstawie którego podatnik udzielający rabatu może ten rabat udokumentować. Nie jest tym dokumentem faktura korygująca, jednak żadne przepisy nie wskazują, że nie może nim być, np. nota księgowa, rabatowa, uznaniowa, obciążeniowa (czy to wystawiona samodzielnie przez udzielającego rabatu, czy też sporządzona przez otrzymującego rabat).

Z wniosku wynika, że dostawca nie wystawia faktury dokumentującej dostawę ostatecznemu odbiorcy (Spółce), lecz pośrednikowi (Grupie (`(...)`)). Tym samym nie jest możliwe wystawienie faktury korygującej obrazującej wynegocjowany dodatkowy rabat. A zatem rabat otrzymany od dostawcy, który nie jest uczestnikiem bezpośredniej transakcji pomiędzy Spółką a Grupą (`(...)`), może zostać udokumentowany notą uznaniową wystawioną przez dostawcę, która będzie stanowiła dokument potwierdzający rzeczywistą wartość i zawierała odpowiednie elementy dokumentu księgowego, w myśl ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r. poz. 217 z późn. zm.)”. 

Z uwagi na ogół przedstawionych okoliczności, w ocenie Wnioskodawcy, nie ulega wątpliwości, że również w kontekście zdarzenia przyszłego, opisanego przez Spółkę w niniejszym wniosku, właściwym będzie udokumentowanie udzielonego rabatu pośredniego poprzez wystawienie noty księgowej.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z przepisem art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Na mocy art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

W myśl art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7, w tym również:

  1. przeniesienie praw do wartości niematerialnych i prawnych, bez względu na formę, w jakiej dokonano czynności prawnej;

  2. zobowiązanie do powstrzymania się od dokonania czynności lub do tolerowania czynności lub sytuacji;

  3. świadczenie usług zgodnie z nakazem organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w jego imieniu lub nakazem wynikającym z mocy prawa.

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów.

Z uwagi na powyższe unormowania, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W przytoczonych przepisach została zrealizowana zasada powszechności opodatkowania wyrażona w art. 1 Dyrektywy 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U. UE L Nr 347 s. 1, z późn. zm.), zwanej dalej Dyrektywą 2006/112/WE Rady.

Definicja świadczenia usług stanowi dopełnienie definicji dostawy towarów i tym samym opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają wszystkie czynności odpłatnego obrotu profesjonalnego.

Wskazać należy, że podatnicy podejmują różnorodne działania w zakresie intensyfikacji sprzedaży towarów, w efekcie których wypłacane są tzw. premie pieniężne/rabaty nabywcom. Skutki podatkowe dotyczące wypłacania premii pieniężnych/rabatów nabywcom uzależnione są od wielu czynników, m.in. od ustalenia, za co faktycznie premie pieniężne/rabaty zostały wypłacone, tzn. czy ich przyznanie uwarunkowane jest wykonaniem dodatkowych czynności, czy dotyczą konkretnych dostaw, czy też odnoszą się do wszystkich dostaw w określonym czasie itp.

W praktyce występują również sytuacje, w których w zamian za udzielenie premii/rabatu ma miejsce świadczenie innych usług, w tym usług o charakterze promocyjnym, marketingowym, reklamowym, bądź zobowiązanie się do dokonywania zakupów wyłącznie u wypłacającego premie, czy zobowiązanie się do posiadania pełnego asortymentu towarów kontrahenta itp.

W takiej sytuacji należy uznać, że wypłacona premia pieniężna/rabat związana jest z określonymi zachowaniami nabywcy, a zatem ze świadczeniem usług przez nabywcę otrzymującego taką premię/rabat, które to usługi podlegają opodatkowaniu na ogólnych zasadach.

Stosownie do art. 29a ust. 1 ustawy:

Podstawą opodatkowania, z zastrzeżeniem ust. 2, 3 i 5, art. 30a-30c, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5, jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Zgodnie z art. 29a ust. 6 ustawy:

Podstawa opodatkowania obejmuje:

  1. podatki, cła, opłaty i inne należności o podobnym charakterze, z wyjątkiem kwoty podatku;

  2. koszty dodatkowe, takie jak prowizje, koszty opakowania, transportu i ubezpieczenia, pobierane przez dokonującego dostawy lub usługodawcę od nabywcy lub usługobiorcy.

W myśl art. 29a ust. 7 ustawy:

Podstawa opodatkowania nie obejmuje kwot:

  1. stanowiących obniżkę cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

  2. udzielonych nabywcy lub usługobiorcy opustów i obniżek cen, uwzględnionych w momencie sprzedaży;

  3. otrzymanych od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot udokumentowanych wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy i ujmowanych przejściowo przez podatnika w prowadzonej przez niego ewidencji na potrzeby podatku.

Stosownie do art. 29a ust. 10 ustawy:

Podstawę opodatkowania obniża się o:

  1. kwoty udzielonych po dokonaniu sprzedaży opustów i obniżek cen;

  2. wartość zwróconych towarów i opakowań, z zastrzeżeniem ust. 11 i 12;

  3. zwróconą nabywcy całość lub część zapłaty otrzymaną przed dokonaniem sprzedaży, jeżeli do niej nie doszło;

  4. wartość zwróconych kwot dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, o których mowa w ust. 1.

Na podstawie art. 29a ust. 13 ustawy:

W przypadkach, o których mowa w ust. 10 pkt 1-3, obniżenia podstawy opodatkowania, w stosunku do podstawy określonej w wystawionej fakturze z wykazanym podatkiem, dokonuje się za okres rozliczeniowy, w którym podatnik wystawił fakturę korygującą, pod warunkiem że z posiadanej przez tego podatnika dokumentacji wynika, że uzgodnił on z nabywcą towaru lub usługobiorcą warunki obniżenia podstawy opodatkowania dla dostawy towarów lub świadczenia usług określone w fakturze korygującej oraz warunki te zostały spełnione, a faktura ta jest zgodna z posiadaną dokumentacją. W przypadku gdy w okresie rozliczeniowym, w którym została wystawiona faktura korygująca, podatnik nie posiada dokumentacji, o której mowa w zdaniu pierwszym, obniżenia podstawy opodatkowania dokonuje za okres rozliczeniowy, w którym dokumentację tę uzyskał.

Zgodnie z art. 29a ust. 14 ustawy:

Przepis ust. 13 stosuje się odpowiednio w przypadku stwierdzenia pomyłki w kwocie podatku na fakturze i wystawienia faktury korygującej do faktury, w której wykazano kwotę podatku wyższą niż należna.

Z przytoczonych powyżej przepisów wynika przede wszystkim, że podstawą opodatkowania jest wszystko, co stanowi zapłatę, którą dokonujący dostawy towarów lub usługodawca otrzymał lub ma otrzymać z tytułu sprzedaży od nabywcy, usługobiorcy lub osoby trzeciej, włącznie z otrzymanymi dotacjami, subwencjami i innymi dopłatami o podobnym charakterze mającymi bezpośredni wpływ na cenę towarów dostarczanych lub usług świadczonych przez podatnika.

Celem dokonania prawidłowej kwalifikacji bonusów pieniężnych (rabatów) w świetle przepisów o podatku od towarów i usług, należy przeprowadzić obiektywną analizę całokształtu okoliczności faktycznych konkretnej transakcji, która pozwoli na ocenę skutków takiej transakcji w świetle regulacji dotyczących podatku od towarów i usług.

Przepisy ustawy nie definiują pojęcia „rabat”, w związku z powyższym pojęcie to należy interpretować stosując przede wszystkim wykładnię językową.

Zgodnie ze „Słownikiem języka polskiego” (Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2005, str. 825), „rabat” to „zniżka, opust od sumy należnej za towar przyznawany, np. przy kupnie dużej ilości towarów”. Zatem rabat polega na pomniejszeniu ustalonej wcześniej ceny towaru. Rozróżnia się przy tym rabaty na te przyznane przed ustaleniem ceny oraz udzielane po jej ustaleniu.

Rabat udzielony w momencie wystawienia faktury (rabat transakcyjny) nie ma znaczenia dla ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług, ponieważ kwota należna od nabywcy już go uwzględnia – dane dotyczące rabatu znajdą swoje odzwierciedlenie w wystawionej fakturze stwierdzającej dokonanie sprzedaży.

Natomiast, jeżeli udzielenie rabatu ma miejsce po dokonaniu sprzedaży i wystawieniu faktury, w której dokonano pierwotnego określenia podstawy opodatkowania (rabat potransakcyjny), wówczas czynność ta wymaga wystawienia faktury korygującej zmniejszającej wartość towarów, zgodnie z art. 106j ustawy. Jednakże możliwe jest wystawienie faktury korygującej wyłącznie w sytuacji udzielenia rabatu bezpośredniemu nabywcy towarów i usług.

Uregulowania krajowej ustawy o podatku od towarów i usług mają swoje odzwierciedlenie w przepisach wspólnotowych i są konsekwencją przystąpienia Polski do Unii Europejskiej.

Art. 29a ustawy stanowi odniesienie do przepisu art. 79 Dyrektywy 2006/112/WE, zgodnie z którym:

Podstawa opodatkowania nie obejmuje następujących elementów:

a) obniżek cen w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty;

b) opustów i obniżek cen udzielonych nabywcy lub usługobiorcy i uwzględnionych w momencie transakcji;

c) kwot otrzymanych przez podatnika od nabywcy lub usługobiorcy jako zwrot wydatków poniesionych w imieniu i na rzecz nabywcy lub usługobiorcy, a zaksięgowanych przez podatnika na koncie przejściowym.

Podatnik musi przedstawić dowód na rzeczywistą kwotę kosztów, o których mowa w akapicie pierwszym lit. c), i nie może odliczyć VAT, który w danym przypadku mógł zostać naliczony.

Dyrektywa 2006/112/WE w art. 73 oraz art. 90 ust. 1 określa podstawę opodatkowania, przewidując uprawnienia do jej obniżenia w przypadku każdorazowego, faktycznego zmniejszenia obrotu. Zgodnie z Dyrektywą 2006/112/WE, przesłanką wystarczającą dla ustalenia podstawy opodatkowania jest zaistnienie samego faktu zmniejszenia obrotu, bez konieczności wykazywania go w jeden konkretny sposób. Mając to na uwadze wydaje się, że zarówno wystawienie faktury korygującej, jak również noty stanowi prawidłowy sposób udokumentowania udzielonego rabatu. Przepis ustawy przewiduje jednakże, że kwoty rabatów mają być udokumentowane, prawnie dopuszczone i obowiązkowe.

Konstrukcja podstawy opodatkowania oparta jest bowiem na założeniu proporcjonalności podatku VAT do ceny towarów i usług. W efekcie, każda transakcja podlega podatkowi VAT obliczonemu od rzeczywistej ceny towarów lub usług według stawki, jaka ma zastosowanie do takich towarów i usług. Przepisy Dyrektywy 2006/112/WE wskazują, że zasada proporcjonalności obowiązuje również w przypadku obniżenia podstawy opodatkowania w przypadku rabatów, opustów lub obniżek cen. Ponadto, powyższe dotyczy anulowania, wypowiedzenia, rozwiązania, całkowitego lub częściowego niewywiązania się z płatności lub też w przypadku obniżenia ceny po dokonaniu dostawy. Oznacza to, że podatek VAT należny powinien być, co do zasady, proporcjonalny do ceny faktycznej pobranej przez dany podmiot.

Ponadto, należy mieć na uwadze, że konstrukcja podstawy opodatkowania jest wyrazem zasady neutralności podatku VAT. Oznacza ona, że ekonomicznego ciężaru podatku VAT nie powinny ponosić podmioty niebędące ostatecznymi odbiorcami towarów lub usług. W konsekwencji, po obniżeniu ceny transakcyjnej powinno następować proporcjonalne obniżenie podstawy opodatkowania. W innym przypadku, tj. gdyby podstawa opodatkowania przewyższała kwotę wynagrodzenia należnego podatnikowi, podatnik ponosiłby ekonomiczny ciężar podatku, co naruszałoby wskazaną wyżej zasadę neutralności.

Zasada neutralności była wielokrotnie podkreślana przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej (dalej jako: TSUE). Na szczególną uwagę zasługuje wyrok w sprawie C-317/94 pomiędzy Elida Gibbs Ltd a Commissioners of Customs and Excise, w którym TSUE stwierdził, że: „(`(...)`) producent, który zrefundował wartość kuponu zniżkowego detaliście lub wartość kuponu uprawniającego do zwrotu gotówki klientowi końcowemu, otrzymuje, po zakończeniu transakcji, kwotę odpowiadającą cenie sprzedaży zapłaconej przez hurtowników lub detalistów za jego towary, pomniejszoną o wartość przedmiotowych kuponów. Nie byłoby zatem zgodne z dyrektywą, gdyby podstawa opodatkowania użyta do obliczenia podatku należnego od producenta jako podatnika, przekraczała kwotę ostatecznie przez niego otrzymaną. Gdyby bowiem tak było, zasada neutralności VAT w stosunku do podatników, do których należy przecież także producent, nie byłaby spełniona” (pkt 28).

Ponadto, TSUE wskazuje, że: „(`(...)`) w celu zapewnienia realizacji zasady neutralności należy, obliczając podstawę opodatkowania dla celów VAT, uwzględnić sytuacje, w których podatnik, nie pozostając w stosunkach umownych z konsumentem końcowym, ale będąc pierwszym ogniwem łańcucha transakcji kończącego się na tym konsumencie, udziela takiemu konsumentowi zniżki za pośrednictwem detalistów lub poprzez bezpośredni zwrot wartości kuponów. W przeciwnym razie, organy podatkowe otrzymałyby z tytułu VAT kwotę większą niż rzeczywiście zapłacona przez konsumenta ostatecznego, kosztem podatnika” (pkt 31).

Z opisu sprawy wynika, że zajmują się Państwo w przeważającym zakresie sprzedażą samochodów, akcesoriów samochodowych oraz świadczeniem usług serwisowych związanych z samochodami. Są Państwo czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług.

W celu zwiększenia zainteresowania oferowanymi produktami oraz wynikowo – w celu zwiększenia generowanych obrotów, zamierzają Państwo wprowadzić akcje promocyjne dedykowane Klientom, którzy zdecydują się zakupić większą liczbę samochodów.

Przedmiotem złożonego przez Państwa wniosku jest sytuacja, w której Klient w ramach zakupu nie korzysta ze środków własnych, lecz z dostępnych na rynku możliwości finansowania zakupu pojazdów, tj. zawierając umowę leasingu z Leasingodawcą, który nie jest stroną ustaleń co do rabatów pośrednich. Klient oraz Państwo będą określać niezależnie szczegółowe zasady przyznawania rabatów pośrednich (np. ich wartość, okresy rozliczeniowe) oraz warunki ich przyznania (np. minimalny wolumen zakupów aktualizujących prawo do uzyskania rabatu pośredniego).

Transakcje, do których zastosowanie będzie miał program promocyjny zakładają zaangażowanie trzech podmiotów. W pierwszej kolejności, Klient wybiera z Państwa oferty samochody, z których chce korzystać w przyszłości. Następnie zwraca się do Leasingodawcy, w celu zawarcia umowy finansowania. Klient zleca Leasingodawcy nabycie od Państwa konkretnych pojazdów. Następnie w ramach realizacji zlecenia zgłoszonego przez Leasingodawcę, dostarczą Państwo wybrane pojazdy i z tego tytułu wystawią Leasingodawcy – jako nabywcy samochodów, fakturę VAT, dokumentującą dostawę towarów.

Planowane promocje przybiorą formę świadczenia pieniężnego, przekazywanego na rzecz Klienta, w związku ze spełnieniem wymogów akcji promocyjnej. Wartość świadczenia pieniężnego będzie odpowiadać z góry określonej, procentowej wartości, liczonej od całkowitej ceny sprzedanych na rzecz Leasingodawcy pojazdów, w związku ze zleceniem skierowanym przez Klienta do Leasingodawcy. Świadczenie pieniężne zostanie wypłacone na podstawie wystawionej przez Państwa noty księgowej (uznaniowej), w której zostanie wskazana kwota świadczenia pieniężnego brutto (z informacją o kwocie VAT w niej zawartego) oraz nr VIN sprzedanych na rzecz Leasingodawcy pojazdów, których zakup zaktualizował prawo Klienta do uzyskania świadczenia pieniężnego w ramach akcji promocyjnej (w przypadku dużej liczby aut będzie to odrębny załącznik).

Nie planują Państwo uzależniać wypłaty świadczenia pieniężnego od rozróżnienia między faktem zawarcia przez Klienta leasingu finansowego czy leasingu operacyjnego, a także od pozostałych ustaleń między Leasingodawcą oraz Klientem, dotyczących warunków zakończenia okresu umowy leasingu (np. co do wykupu pojazdu przez Klienta bądź braku takiego wykupu).

Wątpliwości Państwa w pierwszej kolejności dotyczą określenia czy świadczenie pieniężne wypłacane przez Państwa Spółkę Klientom będzie stanowiło podstawę obniżenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego z tytułu dostawy towarów (samochodów) dokonanej na rzecz Leasingodawcy (pytanie oznaczone nr 1).

W świetle powołanej wyżej definicji „rabatu”, „opustu” czy „premii” należy uznać, że w opisanym ww. przypadku, mamy do czynienia z pomniejszeniem, czyli odstępstwem od ustalonej ceny towarów sprzedawanych przez Państwa Spółkę za pośrednictwem Leasingodawcy Klientom. Jak wyjaśniliście Państwo rabat pośredni dla Klientów będzie przybierał formę świadczenia pieniężnego, które przekazywane będzie na rzecz Klienta, w związku ze spełnieniem wymogów akcji promocyjnej.

Wartość przyznanego świadczenia pieniężnego będzie odpowiadać z góry określonej, procentowej wartości, liczonej od całkowitej ceny sprzedanych na rzecz Leasingodawcy pojazdów, w związku ze zleceniem skierowanym przez Klienta do Leasingodawcy.

Ponadto, jak wskazaliście Państwo – Państwa Spółka nie sprzedaje bezpośrednio produktów Klientowi, nie wystawia na rzecz Klienta faktur dokumentujących sprzedaż pojazdów.

Należy podkreślić, że rabat bezpośredni jest przyznawany bezpośrednio pomiędzy sprzedawcą a nabywcą – stronami umowy kupna-sprzedaży. Natomiast rabat pośredni jest przyznawany kolejnemu podmiotowi (innemu niż nabywca) przez podatnika znajdującego się na początku łańcucha dostaw.

W przypadku kiedy Państwa Spółka, przyzna Klientowi rabat, ten otrzyma zwrot części ceny nabywanych towarów (pojazdów), wówczas dla Państwa Spółki oraz Klienta nastąpi rzeczywiste obniżenie ceny. Takie obniżenie ceny nie będzie dotyczyło bezpośredniego Państwa kontrahenta Leasingodawcy, na rzecz którego dokonana zostanie dostawa towarów.

Należy również zauważyć, że wypłacone środki pieniężne – rabat nie będą związane ze świadczeniem wzajemnym (z opisu sprawy nie wynika, że nabywają Państwo od Klientów jakiekolwiek usługi) i otrzymany bonus jest w istocie rabatem obniżającym wartość sprzedaży, na podstawie art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy.

Reasumując, świadczenie pieniężne, wypłacane przez Państwa Spółkę Klientom, będzie stanowiło rabat pośredni, o którym mowa w art. 29a ust. 10 pkt 1 ustawy, i tym samym będzie stanowiło podstawę obniżenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego z tytułu dostawy towarów (samochodów) dokonanej na rzecz Leasingodawcy.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 należy uznać za prawidłowe.

W dalszej kolejności wątpliwości Państwa dotyczą określenia, czy prawidłowym będzie udokumentowanie świadczenia pieniężnego wypłaconego Klientowi notą księgową (pytanie oznaczone nr 3).

Zauważyć należy, że obniżka ceny, upust – rabat udzielony w momencie sprzedaży (rabat transakcyjny), nie ma znaczenia dla ustalenia podstawy opodatkowania podatkiem od towarów i usług, ponieważ kwota zapłaty należna od nabywcy już go uwzględnia – dane dotyczące rabatu znajdą swoje odzwierciedlenie w wystawionej fakturze stwierdzającej dokonanie sprzedaży.

Natomiast, jeżeli obniżenie ceny/udzielenie rabatu ma miejsce po dokonaniu sprzedaży i wystawieniu faktury, w której dokonano pierwotnego określenia obrotu (rabat potransakcyjny), wówczas czynność ta wymaga wystawienia faktury korygującej zmniejszającej wartość towarów i usług, zgodnie z art. 106j ust. 1 ustawy.

Stosownie do art. 106b ust. 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą:

  1. sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem;

  2. wewnątrzwspólnotową sprzedaż towarów na odległość, chyba że podatnik korzysta z procedury szczególnej, o której mowa w dziale XII w rozdziale 6a;

  3. wewnątrzwspólnotową dostawę towarów na rzecz podmiotu innego niż wskazany w pkt 1;

  4. otrzymanie przez niego całości lub części zapłaty przed dokonaniem czynności, o których mowa w pkt 1 i 2, z wyjątkiem przypadku, gdy zapłata dotyczy:

a) wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b) czynności, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 5 pkt 4,

c) dostaw towarów, dla których obowiązek podatkowy powstaje zgodnie z art. 19a ust. 1b.,

Zgodnie z art. 106j ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy po wystawieniu faktury:

  1. podstawa opodatkowania lub kwota podatku wskazana w fakturze uległa zmianie,

  2. (uchylony)

  3. dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,

  4. dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,

  5. stwierdzono pomyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury

– podatnik wystawia fakturę korygującą.

Stosownie do art. 106j ust. 2 ustawy:

Faktura korygująca powinna zawierać:

  1. (uchylony)

  2. numer kolejny oraz datę jej wystawienia;

2a) numer identyfikujący w Krajowym Systemie e-Faktur fakturę, której dotyczy faktura korygująca - w przypadku faktury korygującej w postaci faktury ustrukturyzowanej;

  1. dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:

a) określone w art. 106e ust. 1 pkt 1-5,

b) nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych korektą;

  1. (uchylony)

  2. jeżeli korekta wpływa na zmianę podstawy opodatkowania lub kwoty podatku należnego – odpowiednio kwotę korekty podstawy opodatkowania lub kwotę korekty podatku należnego z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku i sprzedaży zwolnionej;

  3. w przypadkach innych niż wskazane w pkt 5 - prawidłową treść korygowanych pozycji.

Powyższe przepisy dotyczą zatem sytuacji wystawienia faktury korygującej przez kontrahentów bezpośrednio uczestniczących w transakcji udokumentowanej fakturą. Skoro podatnik wystawił na rzecz danego podmiotu fakturę dokumentującą dokonaną transakcję, to późniejsze udzielenie rabatu, skutkujące zmianą ceny przedmiotu transakcji, powinno zostać odzwierciedlone poprzez dokonanie korekty uprzednio wystawionej faktury.

Zatem, wystawienie faktury korygującej w sytuacji udzielenia opustu/obniżki ceny może dotyczyć tylko kontrahentów bezpośrednio uczestniczących w rzeczywistej transakcji potwierdzonej wystawieniem faktury. Wystawienie faktury korygującej jest zatem możliwe wyłącznie w sytuacji opustu/obniżki ceny bezpośredniemu nabywcy towaru lub usługi.

W przypadku udzielenia rabatu kolejnemu nabywcy w łańcuchu dostaw i przy braku bezpośredniej transakcji pomiędzy nimi, czyli w sytuacji, kiedy między kontrahentami nie miała miejsca dostawa lub świadczenie usług i w konsekwencji nie było wystawionej faktury, z uwagi iż nie jest możliwe odwołanie się do faktury pierwotnej przyznanie rabatu pośredniego nie powinno być udokumentowane fakturą korygującą, o której mowa w art. 106j ustawy. Faktura korygująca jest bowiem dokumentem potwierdzającym zmiany w bezpośredniej transakcji pomiędzy podatnikiem a nabywcą, któremu uprzednio podatnik wystawił fakturę z tego tytułu.

W związku z tym uznać należy, że każda forma dokumentacyjna inna niż faktura korygująca będzie dopuszczalna.

Odnosząc się natomiast do Państwa wątpliwości w zakresie dokumentowania notą księgową wypłacanych rabatów pośrednich na rzecz Klientów należy wskazać, że ustawa o podatku od towarów i usług oraz przepisy wykonawcze wydane na podstawie jej upoważnienia w żadnym zakresie nie regulują kwestii wystawiania not księgowych. Noty księgowe stanowią dokumenty księgowe na podstawie ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2021 r., poz. 217 ze zm.), a nie przepisów dotyczących podatku VAT.

Przepisy krajowe nie określają dokumentu, na podstawie którego podatnik udzielający rabatu może ten rabat udokumentować. Nie jest tym dokumentem faktura korygująca, jednak nic nie wskazuje, że nie może nim być np. nota księgowa (uznaniowa). W konsekwencji, wystawiona przez Państwa Spółkę nota księgowa (uznaniowa), będzie pisemnym dokumentem, który w świetle regulacji prawnych umożliwi udokumentowanie udzielonego Klientom rabatu.

Reasumując, wypłacane przez Państwa Spółkę świadczenie pieniężne na rzecz Klientów może być dokumentowane notą księgową.

Tym samym Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3 należy uznać za prawidłowe.

W dalszej kolejności Państwa wątpliwości dotyczą możliwości obniżenia podstawy opodatkowania i kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym Państwa Spółka wypłaci Klientowi świadczenie pieniężne.

Wskazać należy, że w przedmiotowej sprawie nie znajdzie zastosowania wyżej przytoczony art. 29a ust. 13 ustawy, gdyż przepis ten dotyczy rabatów bezpośrednich, czyli takich które dokumentowane są za pomocą faktury korygującej. Jak wskazano powyższej w przypadku przyznania przez Wnioskodawcę rabatów na rzecz podmiotu innego niż bezpośredni kontrahent (tj. Klienta) rolę dokumentu potwierdzającego wypłatę rabatu pełni wystawiona przez Państwa Spółkę nota księgowa.

Wobec braku możliwości zastosowania art. 29a ust. 13 i ust. 14 ustawy, dla obniżenia podstawy opodatkowania, zasadnicze znaczenie powinien mieć moment, w którym wykreowana została podstawa do dokonania przedmiotowej korekty, tj. moment faktycznej wypłaty rabatu pośredniego.

W przypadku, gdy wystawienie noty księgowej (uznaniowej) dokumentującej udzielenie rabatu pośredniego nastąpi w innym okresie rozliczeniowym niż wypłata wynikającej z tej noty kwoty, Państwa Spółka będzie miała prawo obniżyć obrót (i w konsekwencji podatek VAT należny) za okres, w którym rabat został faktycznie udzielony. Innymi słowy, zasadnicze znaczenie dla rozliczenia przyznanego rabatu pośredniego dla celów podatku VAT będzie miał moment faktycznej wypłaty udzielonego rabatu. Wystawienie noty księgowej dokumentującej udzielenie rabatu pośredniego nie jest bowiem warunkiem koniecznym dla celu uzyskania prawa do obniżenia podatku VAT należnego w związku z udzieleniem rabatu opisanego we wniosku. Moment wystawienia noty księgowej nie może być więc decydujący dla momentu rozliczenia przez Państwa Spółkę rabatu dla celów podatku VAT. Istotny jest sam fakt fizycznego udzielenia rabatu.

Mając powyższe na uwadze stwierdzić należy, że Państwa Spółka powinna dokonać obniżenia podstawy opodatkowania oraz kwoty podatku należnego w rozliczeniu za okres, w którym wypłacą Państwo Klientowi środki pieniężne.

Zatem stanowisko Wnioskodawcy w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 2 jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Tutejszy organ wskazuje, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Zainteresowanego. Inne kwestie przedstawione w opisie sprawy oraz we własnym stanowisku, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Należy również zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 Ordynacji podatkowej, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem stanu faktycznego i zdarzenia przyszłego podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r., poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili