Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług w zakresie:

─ ustalenia czy wpłaty otrzymane od mieszkańców stanowią wynagrodzenie za czynności podlegające opodatkowaniu (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) – jest prawidłowe;

─ prawa do odliczenia podatku VAT (podatek od towarów i usług) w całości lub zwrotu podatku wynikającego z faktur zakupu związanych z realizacją projektu (pytanie oznaczone we wniosku nr 3) – jest prawidłowe;

─ uznania otrzymanych wpłat za zaliczki podlegające opodatkowaniu w momencie ich otrzymania (pytanie oznaczone we wniosku nr 4) – jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 maja 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 12 maja 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy podatku od towarów i usług w zakresie:

─ ustalenia czy wpłaty otrzymane od mieszkańców stanowią wynagrodzenie za czynności podlegające opodatkowaniu (pytanie oznaczone we wniosku nr 1);

─ ustalenia stawki podatku dla usług instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii świadczonych przez Gminę na rzecz mieszkańców (pytanie oznaczone we wniosku nr 2);

─ prawa do odliczenia podatku VAT w całości lub zwrotu podatku wynikającego z faktur zakupu związanych z realizacją projektu (pytanie oznaczone we wniosku nr 3);

─ uznania otrzymanych wpłat za zaliczki podlegające opodatkowaniu w momencie ich otrzymania (pytanie oznaczone we wniosku nr 4).

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina (`(...)`) (dalej: Gmina, Wnioskodawca) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, dokonuje sprzedaży opodatkowanej VAT i zwolnionej z VAT oraz sprzedaży niepodlegającej VAT.

Gmina zamierza przystąpić do realizacji projektu pn. ,,(`(...)`)”. Przedmiotem projektu jest montaż instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii – kotły na biomasę, pompy ciepła, instalacje solarne oraz instalacje fotowoltaiczne – na obiektach mieszkalnych na terenie Gminy. Celem projektu jest oszczędność energii oraz zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do powietrza. Budynki objęte inwestycją będą budynkami mieszkalnymi stałego zamieszkania sklasyfikowanymi w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale budynki mieszkalne jednorodzinne lub budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe. Powierzchnia użytkowa budynków nie będzie przekraczała 300 m2. W budynkach tych nie będzie lokali użytkowych. Inwestycja w instalację będzie obejmowała wyłącznie nieruchomości należące do mieszkańców, w których nie będzie prowadzona działalność gospodarcza. Kolektory słoneczne oraz instalacje fotowoltaiczne będą co do zasady montowane na dachach budynków mieszkalnych. W nieuzasadnionych przypadkach, dopuszcza się techniczną możliwość zainstalowania instalacji zakotwiczonych do ścian budynków mieszkalnych. Urządzenia znajdujące się na dachach oraz ścianach budynków mieszkalnych będą znajdowały się zatem w obrysie budynku mieszkalnego. Będą mogły zdarzyć się przypadki, w których instalacje będą zamontowane na gruncie lub budynkach gospodarczych znajdujących się na nieruchomościach należących do mieszkańców. Kotły na biomasę oraz pompy ciepła zostaną zainstalowane wewnątrz budynków mieszkalnych lub na ścianach tych budynków (w ich obrysie). Realizacja projektu będzie wykonywana z dofinansowania ze środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (`(...)`) na lata 2014-2020. Umowa i przepisy regulujące zasady dofinansowania będą zobowiązywały gminę m.in. do osiągnięcia tzw. efektu rzeczowego oraz do tego, aby w tzw. okresie trwałości projektu (5 lat) Gmina pozostała właścicielem instalacji. Inwestycja będzie realizowana na podstawie umowy zawartej z wyłonionym przez Gminę wykonawcą, u którego Gmina zakupi usługę montażu i uruchomienia instalacji. Faktury z tytułu realizacji projektu wystawione będą na Gminę z podaniem Jej numeru NIP. W momencie realizacji inwestycji Gmina będzie podpisywała z mieszkańcami umowy, których celem będzie ustalenie wzajemnych zobowiązań organizacyjno-finansowych. Umowy zostaną zawarte na czas określony od dnia ich podpisania do upływu 5 lat od dnia dokonania ostatniej płatności przez instytucję finansującą na rzecz Gminy. Wraz z upływem okresu trwania umowy całość instalacji stanie się własnością mieszkańców. Z tytułu inwestycji mieszkańcy będą zobowiązani do zapłaty wynagrodzenia na rzecz Gminy. Wynagrodzenie należne gminie z tytułu świadczonej przez Gminę usługi będzie obejmowało minimum 20% wartości instalacji, nadzoru inwestorskiego oraz podatek VAT. Zapłata wynagrodzenia w wysokości określonej w umowie będzie warunkiem koniecznym do realizacji umowy przez Gminę. Gmina nie przewiduje na ten moment pobierania jakichkolwiek innych opłat od mieszkańców z tytułu realizacji przez Gminę usługi termomodernizacji/modernizacji. Należy także podkreślić, iż korzystanie przez mieszkańców z instalacji oraz przeniesienie na mieszkańców własności instalacji wraz z upływem okresu trwania umowy nie będzie tworzyło żadnych dodatkowych kosztów, oprócz wynagrodzenia od mieszkańców określonego w umowie.

Pytania

1. Czy wpłaty od mieszkańców, które Gmina otrzyma, będą stanowiły wynagrodzenie za świadczenie przez Gminę na ich rzecz usługi i jak takie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT? (pytanie oznaczone we wniosku nr 1).

2. Czy Gmina będzie miała prawo do odliczenia lub uzyskania zwrot podatku VAT w całości wynikającego z faktur zakupu związanych z realizacją projektu? (pytanie oznaczone we wniosku nr 3).

3. Czy wpłaty, które Gmina otrzyma od Mieszkańców przed wykonaniem usługi należy uznać za zaliczki podlegające opodatkowaniu w momencie ich otrzymania? (pytanie oznaczone we wniosku nr 4).

Państwa stanowisko w sprawie

1. Wpłaty, które Gmina otrzyma od mieszkańców będą stanowiły wynagrodzenie za świadczoną przez Gminę na ich rzecz usługę i jak takie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT (stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1).

2. Gmina (`(...)`) będzie miała prawo do odliczenia lub odzyskania zwrotu podatku naliczonego VAT w całości (stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 3).

3. Wpłaty od mieszkańców należy uznać za zaliczki, które będą podlegały opodatkowaniu VAT w momencie ich otrzymania przez Gminę (`(...)`) (stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 4).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku w zakresie:

─ ustalenia czy wpłaty otrzymane od mieszkańców stanowią wynagrodzenie za czynności podlegające opodatkowaniu (pytanie oznaczone we wniosku nr 1) – jest prawidłowe;

─ prawa do odliczenia podatku VAT w całości lub zwrotu podatku wynikającego z faktur zakupu związanych z realizacją projektu (pytanie oznaczone we wniosku nr 3) – jest prawidłowe;

─ uznania otrzymanych wpłat za zaliczki podlegające opodatkowaniu w momencie ich otrzymania (pytanie oznaczone we wniosku nr 4) – jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług (…) podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 2 pkt 22 ustawy:

Przez sprzedaż rozumie się odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W rozumieniu art. 2 pkt 6 ustawy:

Towarami są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.

Jak stanowi art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Na mocy art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Zgodnie z art. 8 ust. 2a ustawy:

W przypadku gdy podatnik, działając we własnym imieniu, ale na rzecz osoby trzeciej, bierze udział w świadczeniu usług, przyjmuje się, że ten podatnik sam otrzymał i wyświadczył te usługi.

Zauważyć należy, że pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie bądź też tolerowanie). Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie, które nie jest dostawą w rozumieniu art. 7 ustawy. Zauważyć również należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

Zatem, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na podstawie art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Stosownie do art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z powołanych przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego nie są podatnikami podatku od towarów i usług w związku z realizacją zadań, które podejmują jako podmioty prawa publicznego, nawet jeśli pobierają z tego tytułu należności, opłaty lub składki. Podmioty te są natomiast podatnikami podatku od towarów i usług w przypadku wykonywanych przez nie czynności na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Jak wynika z powyższego, wyłączenie organów władzy publicznej z kategorii podatnika ma charakter podmiotowo-przedmiotowy.

W świetle wskazanych unormowań jednostki samorządu terytorialnego na gruncie podatku od towarów i usług występować mogą w dwoistym charakterze:

- podmiotów niebędących podatnikami, gdy realizują zadania nałożone na nich odrębnymi przepisami prawa, oraz

- podatników podatku od towarów i usług, gdy wykonują czynności na podstawie umów cywilnoprawnych.

Kryterium podziału stanowi charakter wykonywanych czynności: czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają te podmioty z kategorii podatników, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem tych podmiotów za podatników podatku od towarów i usług, a realizowane przez nie odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

W myśl art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o samorządzie gminnym:

Zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty należy do zadań własnych gminy. W szczególności zadania własne obejmują sprawy ładu przestrzennego, gospodarki nieruchomościami, ochrony środowiska i przyrody oraz gospodarki wodnej.

Z opisu sprawy wynika, że Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT, dokonuje sprzedaży opodatkowanej VAT i zwolnionej z VAT oraz sprzedaży niepodlegającej VAT. Gmina zamierza przystąpić do realizacji projektu pn. ,,(`(...)`)”. Przedmiotem projektu jest montaż instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii – kotły na biomasę, pompy ciepła, instalacje solarne oraz instalacje fotowoltaiczne – na obiektach mieszkalnych na terenie Gminy. Celem projektu jest oszczędność energii oraz zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do powietrza. Budynki objęte inwestycją będą budynkami mieszkalnymi stałego zamieszkania sklasyfikowanymi w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale budynki mieszkalne jednorodzinne lub budynki o dwóch mieszkaniach i wielomieszkaniowe. Powierzchnia użytkowa budynków nie będzie przekraczała 300 m2. W budynkach tych nie będzie lokali użytkowych. Inwestycja w instalację będzie obejmowała wyłącznie nieruchomości należące do mieszkańców, w których nie będzie prowadzona działalność gospodarcza. Realizacja projektu będzie wykonywana z dofinansowania ze środków Unii Europejskiej w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa (`(...)`) na lata 2014-2020. Umowa i przepisy regulujące zasady dofinansowania będą zobowiązywały Gminę m.in. do osiągnięcia tzw. efektu rzeczowego oraz do tego, aby w tzw. okresie trwałości projektu (5 lat) Gmina pozostała właścicielem instalacji. Inwestycja będzie realizowana na podstawie umowy zawartej z wyłonionym przez Gminę wykonawcą, u którego Gmina zakupi usługę montażu i uruchomienia instalacji. Faktury z tytułu realizacji projektu wystawione będą na Gminę z podaniem numeru NIP gminy. Ponadto w momencie realizacji inwestycji Gmina będzie podpisywała z mieszkańcami umowy, których celem będzie ustalenie wzajemnych zobowiązań organizacyjno-finansowych. Umowy zostaną zawarte na czas określony od dnia ich podpisania do upływu 5 lat od dnia dokonania ostatniej płatności przez instytucję finansującą na rzecz Gminy. Wraz z upływem okresu trwania umowy całość instalacji stanie się własnością mieszkańców. Z tytułu inwestycji mieszkańcy będą zobowiązani do zapłaty wynagrodzenia na rzecz Gminy. Wynagrodzenie należne Gminie z tytułu świadczonej przez Gminę usługi będzie obejmowało minimum 20% wartości instalacji, nadzoru inwestorskiego oraz podatek VAT. Zapłata wynagrodzenia w wysokości określonej w umowie będzie warunkiem koniecznym do realizacji umowy przez Gminę. Gmina nie przewiduje na ten moment pobierania jakichkolwiek innych opłat od mieszkańców z tytułu realizacji przez Gminę usługi termomodernizacji/modernizacji. Należy podkreślić, iż korzystanie przez mieszkańców z instalacji oraz przeniesienie na mieszkańców własności instalacji wraz z upływem okresu trwania umowy nie będzie tworzyło żadnych dodatkowych kosztów, oprócz wynagrodzenia od mieszkańców określonego w umowie.

W pierwszej kolejności Państwa wątpliwości dotyczą kwestii, czy wpłaty od mieszkańców, które Gmina otrzyma, będą stanowiły wynagrodzenie za świadczenie przez Gminę na ich rzecz usługi i jak takie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem VAT.

W tym miejscu należy wskazać, że opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlega konkretna czynność, tj. dostawa towaru bądź usługa, a nie zapłata. Wyjątkiem jest uiszczenie zaliczki na poczet przyszłej dostawy towarów czy świadczenia usług.

W niniejszej sprawie czynnością, jakiej Gmina dokona na rzecz mieszkańca – właściciela nieruchomości, biorącego udział w projekcie, będzie wykonanie usługi polegającej na montażu instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii – kotły na biomasę, pompy ciepła, instalacje solarne oraz instalacje fotowoltaiczne, z tytułu realizacji której mieszkaniec ten będzie zobowiązany do zapłaty wynagrodzenia na rzecz Gminy.

Wpłaty wnoszone przez mieszkańców – właścicieli nieruchomości biorących udział w projekcie nie pozostają „w oderwaniu” od czynności, które zostaną wykonane przez Gminę na ich rzecz – zachodzi bowiem związek pomiędzy wnoszonymi wpłatami, a zobowiązaniem się Gminy do wykonania określonych czynności na rzecz Mieszkańców, tj. montażu instalacji w/na/przy budynku będącym własnością mieszkańca, przekazaniu jej mieszkańcowi do korzystania, a następnie na własność. Należy zauważyć, że we wskazanej sytuacji istnieje bezpośredni związek pomiędzy wnoszonymi wpłatami, a zindywidualizowanym świadczeniem na rzecz uczestnika programu, które ma zostać wykonane przez Gminę. Należy również zauważyć, że stosownie do art. 8 ust. 2a ustawy, Gmina zawierając umowę z wykonawcą na wykonanie i montaż Instalacji oraz umowy z uczestnikami projektu (mieszkańcami), wchodzi w rolę świadczącego usługę. Tym samym, wpłaty otrzymywane przez Gminę od poszczególnych mieszkańców będą stanowiły wynagrodzenie z tytułu świadczonych przez nią usług na ich rzecz.

W konsekwencji, dokonywane przez mieszkańców wpłaty z tytułu uczestnictwa w projekcie dotyczyć będą świadczenia usługi montażu instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii – kotły na biomasę, pompy ciepła, instalacje solarne oraz instalacje fotowoltaiczne, co wskazuje, że świadczenia, co do których Gmina zobowiązała się w ramach podpisanych z mieszkańcami umów, stanowić będą odpłatne świadczenie usług, które zgodnie z przywołanym art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy będzie podlegać opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, a Gmina w związku z ww. czynnościami będzie występować w charakterze podatnika podatku VAT.

Podsumowując, otrzymane przez Gminę wpłaty mieszkańców, w związku z realizacją zadań w ramach projektu, będą stanowiły wynagrodzenie za świadczenie usług przez Gminę na rzecz mieszkańców, a czynności te będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.

Tym samym, Państwa stanowisko w zakresie pytania oznaczonego we wniosku nr 1 należało uznać za prawidłowe.

Wątpliwości Państwa dotyczą również prawa Gminy do odliczenia w całości i zwrotu podatku VAT wynikajacego z faktur zakupu związanych z realizacja projektu.

Odnosząc się do ww. kwestii należy zauważyć, że zgodnie z przepisem art. 86 ust. 1 ustawy:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

W myśl art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy:

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.

Przepis art. 87 ust. 1 ustawy stanowi:

W przypadku gdy kwota podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, jest w okresie rozliczeniowym wyższa od kwoty podatku należnego, podatnik ma prawo do obniżenia o tę różnicę kwoty podatku należnego za następne okresy lub do zwrotu różnicy na rachunek bankowy.

Zasady dokonywania zwrotu różnicy podatku na rachunek bankowy podatnika określone zostały w art. 87 ust. 2-6 ustawy.

Jak wynika z powołanych przepisów, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług, oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi, tzn. których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.

Podkreślić należy, że ustawodawca przyznał podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym:

Nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury i dokumenty celne w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

W świetle art. 88 ust. 4 ustawy:

Obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Zgodnie z powyższą regulacją, z prawa do odliczenia podatku skorzystać mogą wyłącznie podatnicy, którzy są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni.

Zatem, aby podmiot mógł skorzystać z prawa do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony związany z dokonanym nabyciem towarów i usług, w pierwszej kolejności winien spełnić przesłanki umożliwiające uznanie go – dla tej czynności – za podatnika podatku od towarów i usług, działającego w ramach prowadzonej działalności gospodarczej.

Jak wynika z opisu sprawy, Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku VAT. Inwestycja będzie realizowana na podstawie umowy zawartej z wyłonionym przez Gminę wykonawcą, u którego Gmina zakupi usługę montażu i uruchomienia instalacji. Faktury z tytułu realizacji projektu wystawione będą na Gminę z podaniem Jej numeru NIP. Ponadto z tytułu inwestycji mieszkańcy będą zobowiązani do zapłaty wynagrodzenia na rzecz Gminy. Wynagrodzenie należne Gminie z tytułu świadczonej przez Gminę usługi będzie obejmowało minimum 20% wartości instalacji, nadzoru inwestorskiego oraz podatek VAT. Zapłata wynagrodzenia w wysokości określonej w umowie będzie warunkiem koniecznym do realizacji umowy przez Gminę.

Ponadto jak rozstrzygnięto powyżej otrzymane przez Gminę wpłaty mieszkańców, w związku z realizacją zadań w ramach projektu, będą stanowiły wynagrodzenie za świadczenie usług przez Gminę na rzecz mieszkańców, a czynności te będą podlegać opodatkowaniu podatkiem VAT na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 w zw. z art. 8 ust. 1 ustawy.

Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług oraz rozporządzenia nie przewidują zwolnienia dla świadczonych przez Gminę usług. Zatem usługi świadczone przez Gminę na rzecz mieszkańców będą opodatkowane podatkiem od towarów i usług.

Zatem z uwagi na fakt, że w przedmiotowej sprawie nabywane towary i usługi związane z realizacją ww. projektu na rzecz mieszkańców Gminy będą służyć do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług, Gmina będzie mieć prawo do odliczenia kwoty podatku naliczonego związanego zakupem i montażem instalacji. W przypadku wyłącznego wykorzystywania nabytych towarów i usług do czynności opodatkowanych Gminie będzie przysługiwało pełne prawo do odliczenia podatku naliczonego. Prawo to będzie przysługiwało pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, o których mowa w art. 88 ustawy.

Ponadto w przypadku, gdy w rozliczeniu za dany okres rozliczeniowy wystąpi nadwyżka podatku naliczonego nad należnym, to Gminie będzie przysługiwało z tego tytułu prawo do zwrotu różnicy podatku, o którym mowa w art. 87 ust. 1 ustawy.

Podsumowując, w przypadku wykorzystywania towarów i usług nabywanych w związku z realizacją projektu wyłącznie do czynności opodatkowanych Gmina będzie miała prawo do odliczenia całości podatku lub uzyskania zwrotu podatku wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją projektu. Prawo to będzie przysługiwać Gminie, pod warunkiem niezaistnienia przesłanek negatywnych, o których mowa w art. 88 ustawy.

Wobec powyższego, stanowisko Państwa w zakresie pytania nr 3 należało uznać za prawidłowe.

Kolejna wątpliwość Państwa dotyczy uznania otrzymywanych przez Gminę wpłat od mieszkańców za zaliczki podlegające opodatkowaniu w momencie ich otrzymania.

Zgodnie z art. 19a ust. 1 ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.

Natomiast w myśl art. 19a ust. 8 ustawy:

Jeżeli przed dokonaniem dostawy towaru lub wykonaniem usługi otrzymano całość lub część zapłaty, w szczególności przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, wkład budowlany lub mieszkaniowy przed ustanowieniem spółdzielczego prawa do lokalu mieszkalnego lub lokalu o innym przeznaczeniu, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w odniesieniu do otrzymanej kwoty, z wyjątkiem:

1. dostaw towarów, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 1b;

2. dostaw towarów i świadczenia usług, w stosunku do których obowiązek podatkowy powstaje w sposób, o którym mowa w ust. 5 pkt 4.

W tym miejscu należy wskazać, że przepisy o podatku od towarów i usług nie zawierają definicji zaliczki. Według „Małego słownika języka polskiego PWN” pod redakcją Elżbiety Sobol, Warszawa 1994, słowo „zaliczka” oznacza „część należności wpłacana lub wypłacana z góry na poczet tej należności”. Z przytoczonej definicji wynika więc, że zaliczka wiąże się z przekazaniem środków pieniężnych do dyspozycji kontrahenta na poczet przyszłego świadczenia.

Zatem, aby zapłatę na poczet przyszłych należności uznać za zaliczkę, muszą zostać spełnione następujące przesłanki:

- zapłata musi zostać dokonana na poczet konkretnej transakcji, tj. przyszłe świadczenie powinno być określone co do rodzaju w sposób jednoznaczny (określone powinny być cechy identyfikujące rodzaj towaru bądź usługi),

- konkretyzacja przyszłego świadczenia powinna być wystarczająco dokładna dla określenia zasad opodatkowania świadczenia, tj. w szczególności należy móc określić miejsce świadczenia i stawkę opodatkowania,

- w momencie dokonania zaliczki strony nie mają intencji zmiany świadczenia w przyszłości.

Jednocześnie należy wskazać, że zaliczka, przedpłata nie tworzą samodzielnego bytu podatkowego, lecz są ściśle związane z konkretnym świadczeniem i nie można rozpatrywać ich jako czynności „oderwanej” od sprzedaży. Nie są one dodatkowymi czynnościami, lecz są integralnie związane z dostawą towarów lub świadczeniem usług, na poczet których zostały uiszczone. W przypadku zaliczek, przedpłat ustawa określa jedynie inny moment powstania obowiązku podatkowego, niż w przypadku sprzedaży dokonywanej bez pobrania zaliczki.

W niniejszej sprawie czynnością, jaką Gmina dokona na rzecz mieszkańców, będzie zgodnie z zawartą umową usługa polegająca na montażu instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii – kotłów na biomasę, pomp ciepła, instalacji solarnych oraz instalacji fotowoltaicznych. W momencie realizacji inwestycji Gmina będzie podpisywała z mieszkańcami umowy, których celem będzie ustalenie wzajemnych zobowiązań organizacyjno-finansowych. Umowy zostaną zawarte na czas określony od dnia ich podpisania do upływu 5 lat od dnia dokonania ostatniej płatności przez instytucję finansującą na rzecz Gminy. Wraz z upływem okresu trwania umowy całość instalacji stanie się własnością mieszkańców.

Należy także podkreślić, iż korzystanie przez mieszkańców z instalacji oraz przeniesienie na mieszkańców własności instalacji wraz z upływem okresu trwania umowy nie będzie tworzyło żadnych dodatkowych kosztów, oprócz wynagrodzenia od mieszkańców określonego w umowie.

W kontekście ww. okoliczności należy stwierdzić, że wpłaty mieszkańców pozostają w bezpośrednim związku ze świadczeniem usług realizowanych na ich rzecz. Tym samym, wpłaty dokonywane przez mieszkańców na poczet wykonania przez Gminę przedmiotowej usługi będą stanowiły wynagrodzenie, w związku z otrzymaniem którego po stronie Gminy powstanie obowiązek podatkowy.

Zatem, wpłaty dokonywane przez mieszkańców związane z montażem instalacji należy uznać za zaliczki na poczet wynagrodzenia za świadczone usługi, których zakończenie nastąpi po upływie okresu trwałości projektu (okresu trwania Umowy).

W związku z powyższym, obowiązek podatkowy z tytułu wniesionych przez mieszkańców wpłat związanych z dostawą i montażem instalacji, zgodnie z art. 19a ust. 8 ustawy, powstanie z chwilą otrzymania wpłaty (zaliczki).

Podsumowując, obowiązek podatkowy w odniesieniu do wpłat od mieszkańców stanowiących zaliczki na poczet wynagrodzenia za świadczone usługi powstanie w momencie ich otrzymania przez Gminę.

W świetle powyższego stanowisko Państwa w zakresie pytania nr 4 należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Jednocześnie należy podkreślić, że niniejsza interpretacja została wydana na podstawie przedstawionego we wniosku opisu sprawy, co oznacza, że w przypadku, gdy w toku postępowania podatkowego, kontroli podatkowej, kontroli celno-skarbowej zostanie określony odmienny stan sprawy, interpretacja nie wywoła w tym zakresie skutków prawnych.

Tut. Organ informuje, iż wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania). Inne kwestie przedstawione we wniosku, które nie zostały objęte pytaniem nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – rozpatrzone.

Końcowo tut. Organ informuje, że w niniejszej interpretacji rozpatrzono wniosek w zakresie ustalenia czy wpłaty otrzymane od mieszkańców stanowią wynagrodzenie za czynności podlegające opodatkowaniu (pytanie oznaczone we wniosku nr 1), prawa do odliczenia podatku VAT w całości lub zwrotu podatku wynikającego z faktur zakupu związanych z realizacją projektu (pytanie oznaczone we wniosku nr 3) oraz uznania otrzymanych wpłat za zaliczki podlegające opodatkowaniu w momencie ich otrzymania (pytanie oznaczone we wniosku nr 4).

Natomiast w zakresie ustalenia stawki podatku dla usług instalacji wykorzystujących odnawialne źródła energii świadczonych przez Gminę na rzecz mieszkańców (pytanie oznaczone we wniosku nr 2) zostało wydane postanowienie o umorzeniu postępowania z 12 lipca 2022 r. nr 0112-KDIL1-1.4012.335.2022.1.MG

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).