Interpretacja indywidualna – stanowisko nieprawidłowe

Szanowna Pani,

stwierdzam, że Pani stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie pytania nr 1 wniosku jest nieprawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

6 maja 2022 r. wpłynął Pani wniosek z 6 maja 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy braku obowiązku wystawienia przez Komornika faktur korygujących do faktur dokumentujących sprzedaż ruchomości w drodze licytacji komorniczej z powodu wykreślenia Dłużnika z rejestru podatników VAT (podatek od towarów i usług). Uzupełniła go Pani – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 3 czerwca 2022 r. (wpływ 9 czerwca 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Komornik Sądowy (…) informuje, że 28 kwietnia 2022 r. podczas licytacji komorniczej dokonano sprzedaży ruchomości należących do Dłużnika - (…). W wyniku dokonanej sprzedaży oraz uzyskanego od Dłużnika oświadczenia co do bycia czynnym podatnikiem VAT wystawiono 28 kwietnia 2022 r. faktury VAT, które zostały przekazane nabywcom. W toku dalszych czynności sprawdzających ustalono jednak, że Dłużnik został przez Urząd Skarbowy wykreślony z rejestru VAT i jeden z nabywców zgłosił się do kancelarii komorniczej o wystawienie korekty faktury co do podatku VAT od sprzedaży.

Mając powyższe na uwadze, Komornik zwraca się o udzielenie informacji czy można dokonać korekty faktur, które znajdują się już w obrocie prawnym. Jeżeli tak, to w jakiej formie? Czy też jest zobowiązany do zapłaty podatku VAT na podstawie tych faktur z 28 kwietnia 2022 r.

Uzupełnienie i doprecyzowanie opisu stanu faktycznego

Tutejsza kancelaria przeciwko Dłużnikowi (…), prowadzi postępowanie egzekucyjne (…).

W ww. postępowaniu 28 kwietnia 2022 r. dokonano sprzedaży ruchomości należących do ww. Dłużnika, które zajęte były 9 listopada 2018 r. Wykaz sprzedanych ruchomości wraz z kwotami sprzedaży zgodny z protokołem sprzedaży.

Z chwilą dokonania sprzedaży i uiszczenia przez nabywców reszty ceny nabycia Komornik wystawił faktury VAT 1, 2, które zostały przesłane do stron, a naliczony od sprzedaży podatek VAT w wysokości (…) zł, został przesłany na konto sum depozytowych Sądu Rejonowego (…).

W toku dalszych czynności sprawdzających, w tym na podstawie informacji od jednego z nabywców, Komornik powziął wiadomość o fakcie wykreślenia przez Urząd Skarbowy Dłużnika (…), z rejestru VAT.

Dłużnik podczas licytacji komorniczej nie poinformował o wykreśleniu z rejestru VAT, a do protokołu z czynności złożył jedynie oświadczenie, że przy zakupie ruchomości korzystał z odliczenia podatku VAT.

W związku z powyższym, mając na uwadze, że wystawione faktury znajdują się już w obrocie prawnym i został naliczony podatek VAT, Komornik 6 maja 2022 r. wystąpił do organu podatkowego z wnioskiem o zajęcie stanowiska w ww. sprawie, czy mają zostać wystawione korekty do faktur, a jeżeli tak, to w jakiej formie, czy też na podstawie faktur ma zostać przekazany podatek VAT.

Ponadto, pismem z 24 maja 2022 r. (wpływ 30 maja 2022 r.) Dłużnik złożył wniosek o wystawienie korekt do faktur, gdyż nie był już w dniu licytacji czynnym płatnikiem VAT o czym jak podnosi w piśmie dowiedział się dopiero 2 maja 2022 r.

Pytanie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

Czy wystawione faktury VAT od sprzedaży powinny zostać w obrocie prawnym czy należy wydać korekty?

Pani stanowisko w sprawie (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku)

W ocenie Wnioskodawczyni, do wystawionych faktur powinny zostać wydane korekty, ponieważ z chwilą sprzedaży ruchomości Dłużnik nie był już czynnym płatnikiem podatku VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiła Pani we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Na wstępie należy wskazać, że niniejsza interpretacja rozstrzyga przedmiotowy wniosek w opisanym stanie faktycznym wyłącznie w zakresie obowiązku wystawienia faktur korygujących do znajdujących się w obrocie gospodarczym faktur dokumentujących sprzedaż w drodze licytacji komorniczej, natomiast nie odnosi się do kwestii dotyczących opodatkowania towarów (ruchomości) wykazanych na wystawionych przez Komornika fakturach.

Na podstawie uregulowania zawartego w art. 18 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.), zwanej dalej „ustawą”::

Organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (Dz. U. z 2022 r. poz. 479) oraz komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego są płatnikami podatku od dostawy, dokonywanej w trybie egzekucji, towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego z naruszeniem obowiązujących przepisów.

Definicja płatnika została zawarta w art. 8 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Zgodnie z tym przepisem:

Płatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, zobowiązana na podstawie przepisów prawa podatkowego do obliczenia i pobrania od podatnika podatku i wpłacenia go we właściwym terminie organowi podatkowemu.

Stosownie natomiast do art. 7 § 1 ww. Ordynacji podatkowej:

Podatnikiem jest osoba fizyczna, osoba prawna lub jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej, podlegająca na mocy ustaw podatkowych obowiązkowi podatkowemu.

Powołany wyżej przepis art. 18 ustawy wprowadza szczególną na gruncie przepisów ustawy regulację, kiedy to należny podatek pobierany jest i odprowadzany do urzędu skarbowego przez płatnika, a nie przez podatnika. Płatnik pełni w tym przypadku rolę pośrednika pomiędzy podatnikiem organem podatkowym, przekazując organowi środki pieniężne podatnika.

Uzasadnione jest to charakterem odpłatnej dostawy następującej w ramach wykonywania czynności egzekucyjnych. Jeżeli bowiem dłużnik niesolidnie spłaca swoje zobowiązania i w celu wyegzekwowania należności wszczęto przeciwko niemu postępowanie egzekucyjne, to istnieją podstawy do uznania, że nie uiści również podatku należnego w związku z dostawą mającą miejsce w ramach egzekucji.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że komornik sądowy jest płatnikiem podatku od dostawy towarów dokonywanej w trybie egzekucji w przypadku, gdy wykonuje on czynności egzekucyjne. Komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. W przypadku, gdy powyższa czynność nie podlegałaby opodatkowaniu tym podatkiem lub byłaby od niego zwolniona, komornik sądowy nie będzie zobowiązany do odprowadzenia podatku. Jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy związany ze sprzedażą towarów, to komornik jest zobowiązany do wystawienia faktury w imieniu i na rzecz dłużnika.

Tym samym, komornik sądowy zobowiązany jest do przestrzegania przepisów ustawy o podatku od towarów i usług oraz do uwzględnienia w trakcie sprzedaży licytacyjnej towarów okoliczności decydujących o jej opodatkowaniu podatkiem VAT.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy:

Opodatkowaniu ww. podatkiem podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Według przepisu art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Jak stanowi art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Odnosząc regulacje zawarte w art. 15 ust. 1 i ust. 2 ustawy do art. 18 ustawy, wskazać należy, że w przypadku, gdy dłużnik – właściciel danej nieruchomości – jest podatnikiem podatku od towarów i usług, wówczas komornik jest płatnikiem podatku VAT z tytułu dostawy składników majątkowych dłużnika.

W związku z powyższym, w przypadku, gdy dłużnik nabył towary (w tym ruchomości) w celu ich wykorzystywania w prowadzonej działalności gospodarczej jako czynny podatnik podatku VAT, to dostawa takich towarów, stanowiących majątek przedsiębiorstwa dłużnika, dokonywana przez komornika, będzie podlegała opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, na podstawie art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy.

Zgodnie natomiast z art. 19a ust. 1 ustawy:

Obowiązek podatkowy powstaje z chwilą dokonania dostawy towarów lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 1a, 1b, 5 i 7-11, art. 14 ust. 6, art. 20, art. 21 ust. 1 i art. 138f.

Z opisu sprawy wynika, że Komornik, w ramach prowadzonego postępowanie egzekucyjnego (…), dokonał 28 kwietnia 2022 r. sprzedaży zajętych od Dłużnika ruchomości. Z chwilą dokonania sprzedaży i uiszczenia przez nabywców reszty ceny nabycia, Komornik wystawił faktury VAT nr 1 i nr 2, które zostały przesłane do stron, a naliczony od sprzedaży podatek VAT, został przesłany na konto sum depozytowych Sądu Rejonowego.

W toku dalszych czynności sprawdzających, w tym na podstawie informacji od jednego z nabywców, Komornik powziął wiadomość o fakcie wykreślenia przez Urząd Skarbowy Dłużnika z rejestru VAT. Dłużnik podczas licytacji komorniczej nie poinformował o wykreśleniu z rejestru VAT, a do protokołu z czynności złożył jedynie oświadczenie, że przy zakupie ruchomości korzystał z odliczenia podatku VAT. Dłużnik złożył do Komornika wniosek o wystawienie korekt do faktur, ponieważ w dniu licytacji nie był już czynnym płatnikiem VAT, o czym dowiedział się dopiero 2 maja 2022 r.

W związku z powyższym, mając na uwadze, że wystawione faktury nr 1 i nr 2 znajdują się już w obrocie prawnym i został naliczony podatek VAT, Wnioskodawca ma wątpliwości dotyczące obowiązku wystawienia faktur korygujących do ww. faktur z powodu pojawienia się informacji, że Dłużnik w dniu dokonania ww. sprzedaży i wystawienia ww. faktur nie figurował już w rejestrze podatników VAT.

W tym miejscu wskazać należy, że na podstawie art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy:

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Przepis art. 106b ust. 2 stanowi, że:

Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

W przypadku realizacji transakcji sprzedaży w drodze licytacji komorniczej, stosownie do dyspozycji art. 106c ustawy:

Faktury dokumentujące dostawę towarów, o której mowa w art. 18, z tytułu której na dłużniku ciąży obowiązek podatkowy, wystawiają w imieniu i na rzecz dłużnika:

1. organy egzekucyjne określone w ustawie z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji;

2. komornicy sądowi wykonujący czynności egzekucyjne w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania cywilnego.

Jak wskazano na wstępie komornik sądowy dokonuje transakcji w imieniu podatnika – dłużnika. Prowadzona przez niego sprzedaż towarów będących własnością dłużnika, będzie opodatkowana podatkiem od towarów i usług, gdy do rozliczenia tego podatku byłby zobowiązany dłużnik. Komornik pełni rolę płatnika w odniesieniu do podatku należnego z tytułu sprzedanych (zlicytowanych) towarów należących do podatnika, w stosunku do którego toczy się postępowanie egzekucyjne. Zatem nie ma znaczenia, że podatnik (dłużnik) nie figuruje w rejestrze podatników, bowiem co do zasady zobowiązanym do wystawienia faktury jest komornik.

W pod warunkiem, że opisana we wniosku odpłatna dostawa należących wcześniej do Dłużnika ruchomości nie była czynnością zwolnioną od podatku VAT, Komornik – na podstawie art. 106c ustawy – był zobowiązany do wystawienia faktur nr 1 i nr 2, dokumentujących faktyczne zdarzenie gospodarcze (sprzedaż w drodze licytacji komorniczej).

W praktyce zdarzają się jednak sytuacje, gdy po wystawieniu faktury następują zdarzenia gospodarcze mające wpływ na treść pierwotnej faktury lub faktura zawiera błędy. W takim przypadku ustawodawca wskazuje na obowiązek skorygowania takiej faktury przez wystawienie faktury korygującej.

W myśl art. 106j ust. 1 ustawy:

W przypadku gdy po wystawieniu faktury:

1. podstawa opodatkowania lub kwota podatku wskazana w fakturze uległa zmianie,

2. (uchylony),

3. dokonano zwrotu podatnikowi towarów i opakowań,

4. dokonano zwrotu nabywcy całości lub części zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4,

5. stwierdzono pomyłkę w jakiejkolwiek pozycji faktury,

- podatnik wystawia fakturę korygującą.

Zatem faktura korygująca wystawiana jest w celu podania właściwych, prawidłowych i zgodnych z rzeczywistością kwot i innych danych, decydujących o rzetelności wystawionego dokumentu. Przy czym podkreślić należy zasadę, zgodnie z którą fakturę korygującą wystawić może jedynie ten kto sporządził fakturę pierwotną.

O prawidłowości faktur wystawianych i otrzymywanych przez podatników powinny decydować przede wszystkim ustalenia, czy dokumenty te potwierdzają rzeczywiste transakcje handlowe. Faktura powinna zostać sporządzona w sposób bezbłędny i rzetelny tak, żeby odzwierciedlała faktycznie dokonaną transakcję pomiędzy prawidłowo oznaczonymi podmiotami gospodarczymi.

Analiza przedstawionego opisu stanu faktycznego oraz brzmienia powołanych przepisów prawa prowadzi do stwierdzenia, że Wnioskodawczyni (Komornik) nie ma obowiązku wystawić faktur korygujących do faktur nr 1 i nr 2 dokumentujących faktycznie zaistniałe zdarzenie gospodarcze z powodu pojawienia się informacji o braku rejestracji Dłużnika jako czynnego podatnika podatku VAT w dniu dokonania opisanych we wniosku transakcji. Powód wskazany przez Wnioskodawczynię, jako przyczyna dokonania korekt ww. faktur, nie stanowi żadnej z przesłanek, wykazanych art. 106j ust. 1 ustawy, powodujących obowiązek wystawienia faktury korygującej.

Jak już wyżej wskazano, to Komornik, zgodnie z art. 106c ustawy, w sytuacji, gdy na Dłużniku ciąży obowiązek podatkowy, wystawia faktury w imieniu i na rzecz Dłużnika.

Tym samym, stanowisko Wnioskodawczyni należało uznać za nieprawidłowe.

Dodatkowe informacje

Wskazać należy, że niniejsza interpretacja rozstrzyga przedmiotowy wniosek w opisanym stanie faktycznym wyłącznie w zakresie pytania nr 1 wniosku i odnosi się wyłącznie do obowiązku wystawienia faktur korygujących znajdujące się w obrocie gospodarczym faktury, nie odnosi się natomiast do kwestii dotyczących opodatkowania towarów (ruchomości) wykazanych na wystawionych przez Komornika w ramach sprzedaży w drodze licytacji komorniczej fakturach.

W zakresie pytania nr 2 i nr 3 wniosku wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Zaznaczenia wymaga, że Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem stanu faktycznego. Wnioskodawca ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego oraz zdarzenia przyszłego. Podkreślenia wymaga, że interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie z opisem podanym przez Panią w złożonym wniosku. W związku z tym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Pani przedstawiła i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pani sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego i zastosuje się Pani do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Ma Pani prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).