0112-KDIL3.4012.143.2022.1.AK

Interpretacja indywidualna

– stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

13 kwietnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 8 kwietnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy obowiązku wystawiania faktur VAT (podatek od towarów i usług) na rzecz kontrahenta w sytuacji braku pisemnej umowy.

Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

X Sp. z o.o. (zwany dalej X Sp. z o.o. lub Spółką) prowadzi działalność w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków, a w tym m.in. odbiera hurtowo i oczyszcza ścieki z terenu miasta.

Odbiór i czyszczenie ścieków z (…) do 16 sierpnia 2021 r. odbywały się w oparciu o porozumienie zawarte z tamtejszą Y Sp. z o.o. Porozumienie to uległo rozwiązaniu (stosownie do zawartych w nim postanowień) z dniem uzyskania pozwolenia na użytkowanie zmodernizowanej oczyszczalni ścieków w (…), w której to czyszczone są ścieki z (…). X Sp. z o.o. z dużym wyprzedzeniem, tj. 27 stycznia 2021 r. skierowało do Y Sp. z o.o. pismo z projektem umowy, która miała obowiązywać po modernizacji oczyszczalni.

Jak dotąd strony nie porozumiały się jednak co do jej warunków (Y Sp. z o.o. początkowo kwestionowała fakt, iż pierwotnie obowiązujące porozumienie uległo rozwiązaniu, a obecnie głównym problemem jest wysokość nowej ceny skalkulowanej przez X Sp. z o.o.).

Spółka nadal jednak odbiera i oczyszcza ścieki z (…) stosując nową kalkulację kosztów zmodernizowanej oczyszczalni ścieków i w oparciu o ustalone na jej podstawie ceny fakturuje sprzedaż dla Y Sp. z o.o. Kontrahent reguluje faktury w niepełnej wysokości (w związku z kwestionowaniem zasadności wprowadzenia nowych cen).

Pytanie

Czy Spółka w zaistniałej sytuacji (biorąc pod uwagę brak pisemnej umowy) nadal powinna obciążać kontrahenta (Y Sp. z o.o.) za czyszczenie ścieków z (…) wystawiając fakturę VAT (a nie notę księgową)?

Państwa stanowisko w sprawie

W ocenie Spółki w opisanej sytuacji nadal dochodzi do świadczenia usług w zakresie zbiorowego odprowadzania ścieków (pomimo braku pisemnej umowy), a świadczenie usług co do zasady podlega opodatkowaniu podatkiem VAT. Stronami transakcji są przedsiębiorstwa – podatnicy VAT, co pociąga za sobą obowiązek wystawienia faktury VAT.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r. poz. 931 ze zm.) zwanej dalej „ustawą”:

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, zwanym dalej „podatkiem”, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 2 pkt 22 ustawy:

Ilekroć w dalszych przepisach jest mowa o sprzedaży – rozumie się przez to odpłatną dostawę towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju, eksport towarów oraz wewnątrzwspólnotową dostawę towarów.

W myśl art. 7 ust. 1 ustawy:

Przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (`(...)`).

Według art. 8 ust. 1 ustawy:

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…).

Z cytowanych wyżej przepisów ustawy wynika, że przez usługę należy rozumieć każde świadczenie na rzecz danego podmiotu niebędące dostawą towarów.

Z uwagi na powyższe unormowania, pod pojęciem usługi (świadczenia) należy rozumieć każde zachowanie się na rzecz innej osoby, na które składać się może zarówno działanie (uczynienie, wykonanie czegoś na rzecz innej osoby), jak i zaniechanie (nieczynienie, bądź też tolerowanie, znoszenie określonych stanów rzeczy).

Przy ocenie charakteru świadczenia jako usługi należy mieć na względzie, że ustawa zalicza do grona usług każde świadczenie. Zauważyć jednak należy, że usługą będzie tylko takie świadczenie, w przypadku którego istnieje bezpośredni konsument, odbiorca świadczenia odnoszący korzyść o charakterze majątkowym.

W związku z powyższym, czynność podlega opodatkowaniu jedynie wówczas, gdy wykonywana jest w ramach umowy zobowiązaniowej, a jedna ze stron transakcji może zostać uznana za bezpośredniego beneficjenta tej czynności. Przy czym związek pomiędzy otrzymywaną płatnością a świadczeniem na rzecz dokonującego płatności musi mieć charakter bezpośredni i na tyle wyraźny, aby można powiedzieć, że płatność następuje w zamian za to świadczenie.

Zasady wystawiania faktur regulują przepisy art. 106a–106q ustawy.

W myśl art. 106a pkt 1 lit. a ustawy,

Przepisy niniejszego rozdziału stosuje się do sprzedaży, z wyjątkiem przypadków, o których mowa w art. 17 ust. 1 pkt 4 i 5 oraz ust. 1a, w których usługodawca lub dokonujący dostawy towarów nie rozlicza podatku należnego i faktura dokumentująca te transakcje nie jest wystawiana przez usługobiorcę lub nabywcę towarów w imieniu i na rzecz usługodawcy lub dokonującego dostawy towarów.

Zgodnie z art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy,

Podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, a także dostawę towarów i świadczenie usług, o których mowa w art. 106a pkt 2, dokonywane przez niego na rzecz innego podatnika podatku, podatku od wartości dodanej lub podatku o podobnym charakterze lub na rzecz osoby prawnej niebędącej podatnikiem.

Stosownie do art. 106b ust. 2 ustawy,

Podatnik nie jest obowiązany do wystawienia faktury w odniesieniu do sprzedaży zwolnionej od podatku na podstawie art. 43 ust. 1, art. 113 ust. 1 i 9 lub przepisów wydanych na podstawie art. 82 ust. 3.

W myśl art. 106b ust. 3 ustawy,

Na żądanie nabywcy towaru lub usługi podatnik jest obowiązany wystawić fakturę dokumentującą czynności, o których mowa w ust. 1 pkt 1, jeżeli obowiązek wystawienia faktury nie wynika z ust. 1, z wyjątkiem:

a) czynności, o których mowa w art. 19a ust. 5 pkt 4,

b) czynności, o których mowa w art. 106a pkt 3 i 4.

Zgodnie z art. 106e ust. 1 ustawy,

Faktura powinna zawierać:

1. datę wystawienia;

2. kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;

3. imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;

4. numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;

5. numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;

6. datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;

7. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;

8. miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;

9. cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);

10. kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;

11. wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);

12. stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;

13. sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;

14. kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;

15. kwotę należności ogółem;

(…)

Z powyższych uregulowań wynika, że faktura VAT jest dokumentem potwierdzającym zaistnienie określonej transakcji sprzedaży, a ustawodawca określił, w jakich okolicznościach należy ją wystawić. Przede wszystkim, wystawiane przez podatników podatku od towarów i usług faktury VAT muszą dokumentować wykonanie przez nich czynności podlegających opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług, tj. dostawy towarów lub świadczenia usług.

Faktura jest dokumentem sformalizowanym (potwierdzającym zaistnienie określonego zdarzenia gospodarczego), który powinien spełniać szereg wymogów przewidzianych przepisami prawa. Prawidłowość materialno-prawna faktury zachodzi wówczas, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli w istocie stwierdza fakt dostawy określonych towarów lub świadczenia usług. Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi. Faktura jest więc dokumentem stwierdzającym wystąpienie u podatnika okoliczności powodujących powstanie obowiązku podatkowego.

Zatem, w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku od towarów i usług, dlatego też istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich elementów faktury.

Z opisu sprawy wynika, że Wnioskodawca prowadzi działalność w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odprowadzania ścieków, a w tym m.in. odbiera hurtowo i oczyszcza ścieki z terenu miasta (…). Odbiór i czyszczenie ścieków z (…) do 16 sierpnia 2021 r. odbywały się w oparciu o porozumienie zawarte z tamtejszą Y Sp. z o.o. Porozumienie to uległo rozwiązaniu z dniem uzyskania pozwolenia na użytkowanie zmodernizowanej oczyszczalni ścieków w (…), w której to czyszczone są ścieki z (…). Jak dotąd strony nie porozumiały się jednak co do warunków umowy, która miała obowiązywać po modernizacji oczyszczalni.

Spółka nadal jednak odbiera i oczyszcza ścieki z (…) stosując nową kalkulację kosztów zmodernizowanej oczyszczalni ścieków i w oparciu o ustalone na jej podstawie ceny fakturuje sprzedaż dla Y Sp. z o.o. Kontrahent reguluje faktury w niepełnej wysokości (w związku z kwestionowaniem zasadności wprowadzenia nowych cen).

Wątpliwości Wnioskodawcy dotyczą obowiązku wystawiania faktury VAT na rzecz kontrahenta za czyszczenie ścieków w sytuacji braku pisemnej umowy.

W pierwszej kolejności należy zauważyć, że w myśl art. 3531 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. z 2020 r. poz. 1740 ze zm.):

Strony zawierające umowę mogą ułożyć stosunek prawny według swego uznania, byleby jego treść lub cel nie sprzeciwiały się właściwości (naturze) stosunku, ustawie ani zasadom współżycia społecznego.

Powyższy przepis wyraża więc zasadę swobody wyboru formy oświadczeń woli, które – jeśli są zgodne – powodują zawarcie umowy. W związku z tym przyjąć należy, że wola podmiotów prawa cywilnego (osób fizycznych, osób prawnych i jednostek organizacyjnych mających zdolność prawną) może być wyrażona przez dowolne działanie i w dowolnej formie, jeżeli jest ona dostatecznie zrozumiała, a przepisy ustawowe nie przewidują w danym wypadku od tego wyjątków.

Pomimo, że z opisu sprawy wynika, że porozumienie zawarte między Wnioskodawcą a kontrahentem uległo rozwiązaniu i jak dotąd strony nie porozumiały się co do warunków umowy, która ma obowiązywać po modernizacji oczyszczalni, to w świetle przedstawionych okoliczności należy przyjąć, że pomiędzy Wnioskodawcą a kontrahentem nadal trwa stosunek zobowiązaniowy, ponieważ Wnioskodawca nadal odbiera i oczyszcza ścieki z (…), co było przedmiotem rozwiązanego porozumienia. Ponadto kontrahent reguluje faktury. Co prawda kontrahent płaci za faktury w niepełnej wysokości, co jest wynikiem kwestionowania przez niego cen za usługę, ale ta płatność potwierdza, że nabywca nie kwestionuje wykonania w ogóle usługi.

Odnosząc się do wątpliwości Wnioskodawcy w zakresie obowiązku wystawienia faktury VAT należy wskazać, że z powołanego powyżej przepisu art. 106b ust. 1 pkt 1 ustawy wynika, że podatnik jest zobowiązany wystawić fakturę dokumentującą sprzedaż, na rzecz innego podatnika podatku VAT.

W przedmiotowej sprawie Wnioskodawca świadczy usługi na rzecz Y Sp. z o.o., czyli podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą. Stronami transakcji są przedsiębiorstwa będące podatnikami VAT.

Zatem odnosząc powołane wyżej przepisy do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, należy stwierdzić, że skoro Wnioskodawca, pomimo braku zawarcia z kontrahentem porozumienia co do warunków umowy, cały czas świadczy na jego rzecz usługi odbierania i oczyszczania ścieków, zobowiązany jest przepisami prawa do wystawienia na rzecz tego kontrahenta (będącego podatnikiem podatku VAT) faktury dokumentującej wynagrodzenie z tytułu świadczenia usług w zakresie odbierania i oczyszczania ścieków.

Podsumowując, w zaistniałej sytuacji Wnioskodawca nadal powinien wystawiać fakturę VAT na rzecz kontrahenta za świadczoną przez niego usługę czyszczenia ścieków.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego, który Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązywał w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zwrócić należy uwagę, że wydana interpretacja dotyczy tylko sprawy będącej przedmiotem wniosku (zapytania) Wnioskodawcy. Inne kwestie wynikające z opisu sprawy, które nie zostały objęte pytaniem, nie mogą być – zgodnie z art. 14b § 1 Ordynacji podatkowej – w wydanej interpretacji rozpatrzone.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

1. z zastosowaniem art. 119a;

2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”.

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).