0111-KDIB3-1.4012.159.2022.2.IK

📋 Podsumowanie interpretacji

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą i jest czynnym podatnikiem VAT. Współpracuje z dostawcą A, który ma siedzibę poza Polską, lecz jest zarejestrowany jako podatnik VAT w Polsce. Dostawca A klasyfikuje sprzedaż na rzecz wnioskodawcy jako sprzedaż krajową, a nie jako wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, mimo że wnioskodawca działa jako podatnik prowadzący działalność gospodarczą. Towary są dostarczane bezpośrednio z magazynu dostawcy A znajdującego się w Polsce. Wnioskodawca ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przy zakupie towarów od dostawcy A, pod warunkiem otrzymania prawidłowo wystawionej faktury VAT, nawet jeśli dostawca A nie uwzględnia tych transakcji w swoich plikach JPK.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

1. Czy w opisanym stanie faktycznym wnioskodawcy przysługuje odliczenie podatku VAT naliczonego przez dostawcę i występującego przy nabyciu towarów?

Stanowisko urzędu

1. Tak, wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przez dostawcę i występującego przy nabyciu towarów zgodnie z przedstawionym stanem faktycznym. Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT. Zgodnie z tym przepisem, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Prawo do odliczenia podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tj. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Faktura jest dokumentem sformalizowanym, który powinien spełniać szereg wymogów przewidzianych przepisami prawa. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Jedynie braki merytoryczne faktury mogą wywołać skutek materialny, a nie braki formalne. Zgodnie z orzecznictwem TSUE, prawo do odliczenia podatku VAT przysługuje podatnikowi, który nie wiedział i nie mógł wiedzieć, że dana transakcja jest wykorzystywana do celów oszustwa. Natomiast gdy na podstawie obiektywnych okoliczności zostanie ustalone, że podatnik wiedział lub powinien wiedzieć, że nabywając towar, uczestniczył w transakcji wykorzystanej do popełnienia oszustwa w podatku od wartości dodanej, stwierdzenie niemożności skorzystania z prawa do odliczenia należy do sądu krajowego. W niniejszej sprawie wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą, jest czynnym podatnikiem VAT i zakupione towary mają służyć wyłącznie działalności w pełni opodatkowanej podatkiem VAT. Wnioskodawca występuje jako nabywca towarów w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, a dostawca A, mimo że traktuje sprzedaż jako sprzedaż krajową, a nie wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, wystawia faktury z należnym podatkiem VAT, który jest w pełni akceptowany i regulowany przez wnioskodawcę. Zatem na podstawie art. 86 ust. 1 i ust. 2 ustawy o VAT przysługuje wnioskodawcy prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z tytułu nabycia towarów od dostawcy A pod warunkiem otrzymania prawidłowo wystawionej faktury z danymi, o których mowa w art. 106e ust. 1 ustawy o VAT.

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego stanu faktycznego w podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT (podatek od towarów i usług) naliczonego jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

9 marca 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 9 marca 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego.

Uzupełnili go Państwo – w odpowiedzi na wezwanie – pismem z 17 maja 2022 r. (data wpływu 17 maja 2022 r.). Treść wniosku jest następująca:

Opis stanu faktycznego

Wnioskodawca prowadzi działalność gospodarczą od 2020 roku i jest czynnym podatnikiem podatku VAT i prowadzi sprzedaż opodatkowaną podatkiem VAT należnym. Wnioskodawca przede wszystkim zajmuje się sprzedażą butów głównie poza terytorium Polski. Wnioskodawca zajmuje się odsprzedażą obuwia. Wnioskodawca rozpoczął współpracuję handlową z dostawcą butów A posiadającego siedzibę poza terytorium Polski. Dostawca A jest jednakże zarejestrowany do polskiego rejestru podatników VAT i ma wydany polski numer NIP. Podczas dokonywania zakupów u dostawcy A będącego podatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą, Wnioskodawca występuje jako nabywca towarów również w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą - we wszelkich transakcjach handlowych identyfikuje się jako przedsiębiorca, podając m.in. swój numer NIP. Dostawca A sprzedając towary dla wnioskodawcy traktuje jednakże sprzedaż swojego towaru jako sprzedaż dla podmiotów nieprowadzących działalności gospodarczej nieidentyfikując niniejszej sprzedaży jako wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, lecz jako sprzedaż krajową - co według przepisów podatkowych powoduje inne określenie miejsca dostawy towarów i konieczność naliczenia przez dostawcę A podatku VAT według obowiązujących w tym konkretnym państwie członkowskim stawek podatku VAT. Wnioskodawca podczas zawierania transakcji z dostawcą A, bardzo wyraźnie zaznacza chęć uczestnictwa w danej transakcji jako podatnik prowadzący działalność gospodarczą - zamieszczając swój numer NIP podczas procesu składania zamówienia u dostawcy A. Dostawca A jednakże mimo tego faktu, nie identyfikuje dostaw jako wewnątrzwspólnotowe dostawy towarów i wystawia wnioskodawcy faktury z należnym podatkiem VAT, zaś podatek ten jest w pełni akceptowany i regulowany przez wnioskodawcę na rzecz dostawcy. W innym przypadku fakt wystąpienia zaległości handlowych mogłoby negatywnie wpływać na jakość cywilnej współpracy wnioskodawcy z dostawcą A. Dostawca w swoim regulaminie handlowym wskazuje, że zawiera wyłącznie transakcje sprzedaży na rzecz konsumentów nieprowadzących działalności gospodarczej, lecz mimo tego faktu dokonuje sprzedaży na rzecz wnioskodawcy wiedząc, że ten chce wystąpić w transakcji w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą. Dostawca A identyfikując swoje sprzedaże jako sprzedaż konsumencką (nawet, gdy sprzedaje dla przedsiębiorców) nie wykazuje ich w swoich plikach JPK składanych w swoim właściwym urzędzie skarbowym. Jako, że dostawca nie wykazuje faktur sprzedażowych dla wnioskodawcy w swoim pliku JPK identyfikując ją błędnie jako sprzedaż konsumencką, wnioskodawca widzi ryzyko technicznych i formalnych problemów z odliczeniem podatku VAT naliczonego i zawartego w tych transakcjach.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że:

a) zakupione towary mają służyć wyłącznie działalności w pełni opodatkowanej podatkiem VAT

b) towar dla Wnioskodawcy jest dostarczany odrębną techniczną dostawą wyłącznie na terenie Polski, a towar jest wysyłany przez magazyn dostawcy A położony w Polsce. Informacje o tym fakcie Wnioskodawca otrzymuje za pośrednictwem etykiety transportu oraz strony internetowej umożliwiającej śledzenie przesyłki. Sposób zaopatrzenia się przez dostawcę A - które może nastąpić po zawarciu umowy o dostawę towarów przez Wnioskodawcę - zdaniem Wnioskodawcy nie świadczy o tym, by towary te były wysyłane lub transportowane na terytorium kraju z innego terytorium państwa członkowskiego przez dokonującego dostawy, nabywcę towarów lub na ich rzecz, (czyli o wystąpieniu WNT (wewnątrzwspólnotowe nabycie towarów)) - nawet jeżeli dostawca A zaopatrzy się u zagranicznego kontrahenta, bowiem towar ten jest dla Wnioskodawcy wysyłany odrębną dostawą. O tym fakcie świadczy również chociażby odrębność zleceń kurierskich. Dodatkowo Wnioskodawca nie jest w stanie zweryfikować pierwotnego źródła zaopatrzenia dostawcy A oraz tego, czy dostawca zaopatrzył się przed czy po zawarciu umowy o dostawę towarów - z uwagi na tajemnice handlowe i tajemnice przedsiębiorstwa. Zatem zdaniem wnioskodawcy nie zachodzi WNT, a zwyczajna dostawa krajowa na terytorium kraju.

Pytanie

Czy w opisanym stanie faktycznym wnioskodawcy przysługuje odliczenie podatku VAT naliczonego przez dostawcę i występującego przy nabyciu towarów?

Państwa stanowisko w sprawie

Tak, wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przez dostawcę i występującego przy nabyciu towarów zgodnie z przedstawionym stanie faktycznym.

Co do zasady w takim zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Kwotę podatku naliczonego stanowi m.in. suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług. Należy zwrócić szczególną uwagę, że powyższy przepis koncentruje się przede wszystkim na przesłankach materialnych. Zasadniczo najważniejsze w tej kwestii jest istnienie związku między nabywanymi towarami i usługami a transakcjami opodatkowanymi dokonywanymi przez podatnika. Warto zauważyć, że wymogi ustawowe nie odnoszą się do kwestii formalnych, takich jak prawidłowo wystawiona faktura, która nie zawiera żadnych błędów. Pewne braki o charakterze formalnym nie mogą w sposób definitywny przekreślać prawa do odliczenia. Nie ma żadnych wątpliwości, że wnioskodawca chce i jawnie zgłasza chęć wystąpienia w transakcjach handlowych z dostawcą jako podatnik prowadzący działalność gospodarczą.

W tym miejscu warto również wskazać, że oprócz warunków pozytywnych istnieje katalog negatywnych przesłanek wykluczających prawo do odliczenia podatku. Art. 88 u.p.t.u. stanowi ogólny katalog takich przesłanek, lecz analiza powyższego przepisu prowadzi do wniosku, że również wśród negatywnych przesłanek nie określono przeszkody w postaci błędów formalnych typu brak NIP-u na fakturze. Warto wskazać, że ustawa określa w art. 106e ust. 1 u.p.t.u. katalog elementów obligatoryjnych w konkretnej fakturze VAT. W świetle powyższego możemy zatem wskazać, że faktury są dokumentem sformalizowanym z określonymi elementami obowiązkowymi. Zasadniczo zatem prawidłowa faktura daje prawo do odliczenia podatku VAT. Przy czym poprzez prawidłową fakturę należy rozumieć taką, która odzwierciedla prawdziwe zdarzenie gospodarcze, czyli takie, które w rzeczywistości miało miejsce.

Dodatkowo zgodnie z wyrokiem Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 2015-10-22, sygnatura: C-277/14 podatnik, który chce odliczyć VAT nie musi badać, czy wystawca faktury za towary lub usługi, których odliczenie ma dotyczyć prawidłowo wywiązuje się z obowiązku złożenia poprawnie formalnych deklaracji (w tym plików JPK) i zapłaty podatku VAT. TSUE zastrzegł przy tym, że urzędy nie mogą wymagać od odbiorcy, aby dokonywał ustaleń, których nie wymaga od niego prawo. Wnioskodawca dokonując transakcji ma prawo uważać, że dostawca prawidłowo rozlicza swoją deklarację JPK wskazując jako nabywcę swoich towarów właśnie wnioskodawcę.

Ponadto dokonując analizy orzeczenia Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 15 września 2016 r. w sprawie C-518/14 Senatex GmbH należy uznać, że zgodnie z zasadą neutralności VAT, uchybienia formalne faktury, np. brak numeru NIP, nie prowadzą do utraty prawa do odliczenia tego podatku, pod warunkiem, że nie zachodzi ryzyko oszustwa lub świadomego nadużycia prawa. W swoim wyroku TSUE po raz kolejny przypomniał, że prawo do odliczenia jest podstawową zasadą wspólnego systemu VAT. Jednym z głównych założeń tego systemu jest bowiem uwolnienie przedsiębiorcy od ciężaru VAT należnego lub zapłaconego w ramach całej prowadzonej działalności gospodarczej. Trybunał podkreślił również, że prawo do odliczenia podatku naliczonego zostaje przyznane podatnikowi już w momencie spełnienia przez niego tzw. materialnych przesłanek odliczenia, nawet jeżeli nie są spełnione niektóre wymogi formalne, np. podatnik nie posiada (jeszcze) faktury lub zawiera ona błędy. Zdaniem TSUE, w katalogu materialnych przesłanek odliczenia, do których zalicza się posiadanie przez podmiot odliczający VAT statusu podatnika w rozumieniu przepisów Dyrektywy VAT oraz wykorzystywanie przez podatnika towarów i usług stanowiących podstawę do odliczenia do wykonywanej przez niego działalności gospodarczej, nie mieści się okoliczność posiadania przez podatnika prawidłowej faktury. Dysponowanie prawidłową i uwolnioną od błędów czy braków fakturą jest więc wyłącznie wymogiem formalnym wyznaczającym okres realizacji prawa do odliczenia, a nie warunkującym samą możliwość odliczenia. Zgodnie z zasadą neutralności VAT, uchybienia formalne faktury, takie jak brak numeru VAT (numeru NIP), nie prowadzą do utraty prawa do odliczenia tego podatku przez podatnika, pod warunkiem, że nie zachodzi ryzyko oszustwa lub świadomego nadużycia prawa. Zasada neutralności VAT powinna zaś być interpretowana w taki sposób, aby podatek nie był obciążeniem dla przedsiębiorców zarówno w zakresie prawa do odliczenia, jak i odsetek związanych z ewentualną zaległością wynikającą z niedochowania wymogów formalnych odliczenia. Szczególnego podkreślenia w kontekście omawianego wyroku wymaga również rozciągnięcie przez TSUE zasady neutralności VAT na ewentualne odsetki za zwłokę wynikające z przyczyn formalnych, jeżeli materialnoprawne przesłanki odliczenia zostały spełnione. Wynika z tego, że jeżeli podatnik faktycznie nabył towary (usługi) służące mu do wykonywania czynności opodatkowanych i w dodatku dysponuje fakturą, to prawo do odliczenia powinno mu przysługiwać ex tunc. Nie jest dopuszczalne, w świetle przepisów Dyrektywy VAT, odsuwanie tego prawa w czasie i naliczanie odsetek od zaległości z uwagi na np. - będący kanwą przedmiotowego sporu - brak wykazania numeru identyfikacji podatkowej na fakturze. TSUE podkreślił, że państwa członkowskie mają prawo do ustanawiania w swoich wewnętrznych regulacjach sankcji z tytułu niespełnienia wymogów formalnych dotyczących prawa do odliczenia w celu zapewnienia prawidłowego poboru podatku i uniknięciu oszustw. Sankcje te nie mogą jednak wykraczać ponad to, co jest konieczne do osiągnięcia tych celów (zasada proporcjonalności). Nie mogą także podważać zasady neutralności VAT. Zdaniem TSUE, sankcją za naruszenie (niedopełnienie) wymogów formalnych nie może być odmowa (nawet czasowa) prawa do odliczenia VAT. Taka sankcja ma bowiem charakter dysproporcjonalny do skali uchybienia podatnika.

Podobny wydźwięk wynika również z pism wydanych przez polskie organy podatkowej. Jak określił Dyrektor KIS w interpretacji z 18 lipca 2019 roku (nr 011KDIL1-1.4012.303.2019.1.AK), jedynie braki merytoryczne faktury mogą wywołać skutek materialny w postaci zmian w przedmiocie lub podstawie opodatkowania, a także doprowadzić do niewłaściwego określenia wysokości podatku.

W związku z powyższym, wnioskodawca na podstawie art. 14b ust. 1 o.p. wnosi o wydanie w jej sprawie indywidualnej interpretacji przepisów prawa podatkowego (interpretacji indywidualnej).

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawiliście Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Podstawowe zasady dotyczące odliczania podatku naliczonego zostały sformułowane w art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U. z 2022 r., poz. 931 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT. W myśl tego przepisu,

w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15 ustawy, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy,

kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Przedstawiona wyżej zasada wyklucza zatem możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystania do czynności zwolnionych od podatku VAT oraz niepodlegających temu podatkowi.

Należy zauważyć, że formułując w art. 86 ust. 1 ustawy warunek związku ze sprzedażą opodatkowaną, ustawodawca nie uzależnia prawa do odliczenia od związku zakupu z obecnie wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi. Wystarczającym jest, że z okoliczności towarzyszących nabyciu towarów lub usług przy uwzględnieniu rodzaju prowadzonej przez podatnika działalności gospodarczej wynika, że zakupy te dokonane są w celu ich wykorzystania w ramach jego działalności opodatkowanej.

Zgodnie z art. 2 pkt 31 ustawy o VAT,

przez fakturę rozumie się dokument w formie papierowej lub w formie elektronicznej zawierający dane wymagane ustawą i przepisami wydanymi na jej podstawie.

Natomiast zgodnie z art. 106e ust. 1 ustawy, faktura powinna zawierać między innymi:

  1. datę wystawienia;

  2. kolejny numer nadany w ramach jednej lub więcej serii, który w sposób jednoznaczny identyfikuje fakturę;

  3. imiona i nazwiska lub nazwy podatnika i nabywcy towarów lub usług oraz ich adresy;

  4. numer, za pomocą którego podatnik jest zidentyfikowany na potrzeby podatku, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. a;

  5. numer, za pomocą którego nabywca towarów lub usług jest zidentyfikowany na potrzeby podatku lub podatku od wartości dodanej, pod którym otrzymał on towary lub usługi, z zastrzeżeniem pkt 24 lit. b;

  6. datę dokonania lub zakończenia dostawy towarów lub wykonania usługi lub datę otrzymania zapłaty, o której mowa w art. 106b ust. 1 pkt 4, o ile taka data jest określona i różni się od daty wystawienia faktury;

  7. nazwę (rodzaj) towaru lub usługi;

  8. miarę i ilość (liczbę) dostarczonych towarów lub zakres wykonanych usług;

  9. cenę jednostkową towaru lub usługi bez kwoty podatku (cenę jednostkową netto);

  10. kwoty wszelkich opustów lub obniżek cen, w tym w formie rabatu z tytułu wcześniejszej zapłaty, o ile nie zostały one uwzględnione w cenie jednostkowej netto;

  11. wartość dostarczonych towarów lub wykonanych usług, objętych transakcją, bez kwoty podatku (wartość sprzedaży netto);

  12. stawkę podatku albo stawkę podatku od wartości dodanej w przypadku korzystania z procedur szczególnych, o których mowa w dziale XII w rozdziałach 6a, 7 i 9;

  13. sumę wartości sprzedaży netto, z podziałem na sprzedaż objętą poszczególnymi stawkami podatku i sprzedaż zwolnioną od podatku;

  14. kwotę podatku od sumy wartości sprzedaży netto, z podziałem na kwoty dotyczące poszczególnych stawek podatku;

  15. kwotę należności ogółem;

(…).

Faktura jest dokumentem sformalizowanym (potwierdzającym zaistnienie określonego zdarzenia gospodarczego), który powinien spełniać szereg wymogów przewidzianych przepisami prawa.

Z ww. uregulowań wynika, że faktura powinna m. in. jednoznacznie określać imiona i nazwiska lub nazwy podatnika (sprzedawcy) i nabywcy oraz ich adresy. Faktura winna zawierać dane nabywcy towaru lub usługi i tym samym dokumentować rzeczywiste zdarzenia gospodarcze, a jako wystawca i nabywca powinni widnieć faktyczni uczestnicy transakcji. Każdorazowo należy ustalić więc nabywcę towaru lub usługi, który winien wynikać z zawartej umowy.

Należy podkreślić, że celem faktury jest przede wszystkim udokumentowanie rzeczywistego przebiegu zdarzeń gospodarczych, zarówno pod względem przedmiotu transakcji, jak i podmiotów biorących w niej udział.

Faktury są dokumentem o charakterze sformalizowanym. Zatem, co do zasady, faktury muszą być wystawione zgodnie z obowiązującymi w tym zakresie przepisami prawa. Prawidłowość materialnoprawna faktury zachodzi, jeżeli odzwierciedla ona prawdziwe zdarzenie gospodarcze. Oznacza to, że nie można uznać za prawidłową fakturę, gdy sprzecznie z jej treścią wskazuje ona zdarzenie gospodarcze, które w ogóle nie zaistniało bądź zaistniało w innych rozmiarach albo między innymi podmiotami. Faktura potwierdza zaistniałe zdarzenia gospodarcze, a jej elementy formalne wymagane przez art. 106e ust. 1 ustawy mają wyłącznie znaczenie dowodowe. Jedynie braki merytoryczne faktury mogą wywołać skutek materialny w postaci zmian w przedmiocie lub podstawie opodatkowania, a także doprowadzić do niewłaściwego określenia wysokości podatku.

Z powyższego wynika, że o prawidłowości faktur wystawianych i otrzymywanych przez podatników powinny decydować przede wszystkim ustalenia, czy dokumenty te potwierdzają rzeczywiste transakcje handlowe.

Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości lub w części, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, wynikających z art. 86 ust. 1 ustawy oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego.

Jedno z takich ograniczeń zostało wskazane w art. 88 ust. 3a pkt 2 ustawy, zgodnie z którym

nie stanowią podstawy do obniżenia podatku należnego oraz zwrotu różnicy podatku lub zwrotu podatku naliczonego faktury w przypadku gdy transakcja udokumentowana fakturą nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Oznacza to, że podatnik nie może skorzystać z prawa do odliczenia w odniesieniu do podatku, który jest należny wyłącznie z tego względu, że został wykazany na fakturze w sytuacji, gdy transakcja nie podlega opodatkowaniu albo jest zwolniona od podatku.

Natomiast na podstawie art. 88 ust. 4 ustawy,

obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się również do podatników, którzy nie są zarejestrowani jako podatnicy VAT czynni, zgodnie z art. 96, z wyłączeniem przypadków, o których mowa w art. 86 ust. 2 pkt 7.

Biorąc pod uwagę powyższe, należy zwrócić uwagę, że prawo do odliczenia podatku naliczonego jest podstawowym i fundamentalnym prawem podatnika, wynikającym z konstrukcji podatku od towarów i usług jako podatku od wartości dodanej. Unormowanie to jest implementacją wcześniej obowiązującego art. 17 ust. 2 lit. a VI Dyrektywy Rady z dnia 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych – wspólny system podatku od wartości dodanej. To samo wynika z art. 168 lit. a Dyrektywy 2006/112/WE z dnia 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.U. UE. L. 347, s. 1 ze zm.). Przepis ten jednoznacznie wskazuje, że odliczenie przysługuje jedynie w odniesieniu do podatku powstałego w wyniku czynności wykonanej przez innego podatnika, a dla realizacji tego prawa - stosownie do art. 178 lit. a tej Dyrektywy - konieczne jest posiadanie faktury wystawionej zgodnie z art. 220, art. 236, art. 238, art. 239 i art. 240 Dyrektywy. Sama faktura nie tworzy prawa do odliczenia podatku w niej wykazanego. Prawo do odliczenia przysługuje zatem wówczas, gdy podatek naliczony związany jest z faktycznie dokonanymi czynnościami opodatkowanymi. Potwierdzeniem tego może być wyrok Trybunału Sprawiedliwości z 13 grudnia 1989 r. w sprawie Genius Holding BV v. Staatssecretaris van Financien, C-342/87, w którym stwierdzono, że zgodnie z artykułem 17 (2) podatnik może korzystać z prawa do odliczenia podatku VAT przewidzianego w VI Dyrektywie z tytułu dostaw towarów lub świadczenia usług przez innego podatnika wyłącznie w odniesieniu do podatków faktycznie należnych, tj. podatków przypadających do zapłaty z tytułu działalności podlegającej opodatkowaniu lub zapłaconych, o ile były one należne. Zasada ta nie dotyczy podatku, który jest należny tylko z tego powodu, że został wykazany na fakturze. Dysponowanie przez nabywcę fakturą wystawioną przez zbywcę stanowi jedynie formalny warunek skorzystania z tego uprawnienia. Prawo do odliczenia podatku jest następstwem powstania obowiązku podatkowego powstałego na poprzednim etapie obrotu.

Zatem sam fakt otrzymania faktury z wykazanym podatkiem VAT nie jest wystarczającą przesłanką do realizacji prawa do dokonania obniżenia podatku należnego.

Aby powstało prawo do odliczenia, u wystawcy faktury podatek VAT musi być wymagalny, co oznacza, że powstał obowiązek podatkowy z tytułu czynności podlegających opodatkowaniu tym podatkiem oraz powstała także podstawa opodatkowania z tytułu zrealizowania jednej z czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

W niniejszej sprawie należy również przytoczyć wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE w sprawie C-439/04 z dnia 6 lipca 2006 r., z którego wynika, że w przypadku gdy dostawa jest realizowana na rzecz podatnika, który nie wiedział i nie mógł wiedzieć o tym, że dana transakcja jest wykorzystywana do celów oszustwa, które zostało popełnione przez sprzedawcę, art. 17 szóstej dyrektywy 77/388 w sprawie harmonizacji ustawodawstw państw członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych, zmienionej przez dyrektywę 95/7, należy interpretować w ten sposób, że sprzeciwia się on temu, aby przepis prawa krajowego, zgodnie z którym stwierdzenie nieważności umowy sprzedaży na mocy przepisu prawa cywilnego, który powoduje bezwzględną nieważność umowy jako sprzecznej z zasadami porządku publicznego, powodował utratę prawa do odliczenia podatku od wartości dodanej zapłaconego przez podatnika.

Natomiast gdy na podstawie obiektywnych okoliczności zostanie ustalone, że dostawa została zrealizowana na rzecz podatnika, który wiedział lub powinien wiedzieć, że nabywając towar, uczestniczył w transakcji wykorzystanej do popełnienia oszustwa w podatku od wartości dodanej, stwierdzenie niemożności skorzystania z prawa do odliczenia należy do sądu krajowego.

Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z 21 lutego 2017 r. sygn. akt I FSK 1679/16 wyraźnie podkreślił, powołując się m.in. na wyrok TSUE z dnia 22 października 2015 r. w sprawie C-277/14 PPUH Stehcemp, że jeżeli istnieją przesłanki, by podejrzewać nieprawidłowości lub naruszenie prawa, przezorny przedsiębiorca powinien, zależnie od okoliczności konkretnego przypadku, zasięgnąć informacji na temat podmiotu, u którego zamierza nabyć towary lub usługi, w celu upewnienia się co do jego wiarygodności. Jednakże organy podatkowe nie mogą w sposób generalny wymagać, by podatnik zamierzający skorzystać z prawa do odliczenia podatku VAT badał, czy wystawca faktury za towary lub usługi, których odliczenie ma dotyczyć, jest podatnikiem, czy dysponuje towarami będącymi przedmiotem transakcji i jest w stanie je dostarczyć oraz czy wywiązuje się z obowiązku złożenia deklaracji i zapłaty podatku VAT, w celu upewnienia się, że podmioty działające na wcześniejszych etapach obrotu nie dopuszczają się nieprawidłowości lub przestępstwa albo żeby podatnik ten posiadał potwierdzające to dokumenty.

Mając na uwadze powyższe należy stwierdzić, że w przedmiotowej sprawie mają Państwo prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego przez dostawcę i występującego przy nabyciu towarów pod warunkiem, że dostawa towarów została udokumentowana prawidłowo wystawioną przez dostawcę fakturą VAT.

Prowadzicie Państwo działalność gospodarczą od 2020 roku i jesteście czynnym podatnikiem podatku VAT. Rozpoczęliście Państwo współpracę handlową z dostawcą butów A posiadającego siedzibę poza terytorium Polski. Dostawca A jest jednakże zarejestrowany do polskiego rejestru podatników VAT i ma wydany polski numer NIP. Podczas dokonywania zakupów u dostawcy A będącego podatnikiem prowadzącym działalność gospodarczą, występujecie jako nabywca towarów również w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą - we wszelkich transakcjach handlowych identyfikuje się jako przedsiębiorca, podając m.in. swój numer NIP. Dostawca A sprzedając towary dla Państwa traktuje tą sprzedaż jako sprzedaż dla podmiotów nieprowadzących działalności gospodarczej nie identyfikując niniejszej sprzedaży jako wewnątrzwspólnotową dostawę towarów, lecz jako sprzedaż krajową. Towar jest dostarczany odrębną techniczną dostawą wyłącznie na terenie Polski, a towar jest wysyłany przez magazyn dostawcy A położony w Polsce. Informacje o tym fakcie otrzymują Państwo za pośrednictwem etykiety transportu oraz strony internetowej umożliwiającej śledzenie przesyłki. Państwa zdaniem nie zachodzi WNT, a zwyczajna dostawa krajowa na terytorium kraju. Dostawca A wystawia Państwu faktury z należnym podatkiem VAT, zaś podatek ten jest w pełni akceptowany i regulowany przez Państwa na rzecz dostawcy. Dostawca w swoim regulaminie handlowym wskazuje, że zawiera wyłącznie transakcje sprzedaży na rzecz konsumentów nieprowadzących działalności gospodarczej, lecz mimo tego faktu dokonuje sprzedaży na Państwa rzecz wiedząc, że ten chce wystąpić w transakcji w charakterze podatnika prowadzącego działalność gospodarczą. Dostawca A identyfikując swoje sprzedaże jako sprzedaż konsumencką (nawet, gdy sprzedaje dla przedsiębiorców) nie wykazuje ich w swoich plikach JPK .

Zakupione przez Państwa towary mają służyć wyłącznie działalności w pełni opodatkowanej podatkiem VAT.

Konieczność posiadania faktury w kwestii prawa do odliczenia podatku naliczonego potwierdzają wyroki TSUE. Przykładowo w wyroku z dnia 14 lipca 1988 r. w sprawie C-123/87, Jeunehomme TSUE wskazał, że artykuły 18 ust. 1 lit. a), 22 ust. 3 lit. a) i (b) oraz 22 ust. 8 VI Dyrektywy zezwalają Państwom Członkowskim na wprowadzenie wymogu, zgodnie z którym prawo do odliczenia VAT uzależnione jest od posiadania faktury, która, oprócz spełnienia minimalnych warunków wymienionych w VI Dyrektywie, musi zawierać określone dane niezbędne do tego, by zapewnić stosowanie VAT i umożliwić organom skarbowym sprawowanie nadzoru. Liczba tych danych ani ich rodzaj nie może uniemożliwiać lub nadmiernie utrudniać korzystanie z prawa do odliczenia. Tożsamo w orzeczeniu z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie C-152/02 Terra Baubedarf-Handel GmbH, Trybunał orzekł, że art. 17 ust. 2 lit. a) i pierwszy akapit art. 18 ust. 2 VI Dyrektywy należy interpretować w ten sposób, że prawo do odliczenia przysługuje w okresie rozliczeniowym, w którym są spełnione dwa warunki wymagane przez te przepisy, tj. towary powinny być dostarczone lub usługi wykonane, a podatnik powinien być w posiadaniu faktury lub innego dokumentu, który według kryteriów danego państwa członkowskiego jest uznawany za odpowiednik faktury.

Zatem podstawę do dokonania odliczenia podatku naliczonego może stanowić wyłącznie faktura odzwierciedlająca faktyczne zdarzenie gospodarcze w aspekcie podmiotowym, przedmiotowym oraz ilościowym. Tym samym faktura musi potwierdzać, że w rzeczywistości doszło do dostawy towarów lub świadczenia usług pomiędzy konkretnymi podmiotami, w zakresie ściśle określonego towaru lub usługi oraz w zakresie ilości danego towaru lub usługi. Niezgodność któregokolwiek z tych aspektów eliminuje możliwość odliczenia podatku naliczonego, zawartego w fakturze, która nie odzwierciedla rzeczywistego zdarzenia gospodarczego.

Biorąc powyższe pod uwagę należy stwierdzić, że na podstawie art. 86 ust. 1 i ust. 2 ustawy przysługuje Państwu prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z tytułu nabycia towarów od dostawcy A pod warunkiem otrzymania prawidłowo wystawionej faktury z danymi, o których mowa w art. 106e ust. 1 ustawy o VAT.

Wobec powyższego Państwa stanowisko jest prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego, który Państwo przedstawiliście i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia.

Zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, gdy rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Państwa w złożonym wniosku. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego w opisie sprawy, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Pełna weryfikacja przedstawionych we wniosku okoliczności możliwa jest jedynie w toku postępowania podatkowego lub kontrolnego, prowadzonego przez uprawnione do tego organy, będącego poza zakresem instytucji interpretacji indywidualnej. Postępowanie w sprawie dotyczącej wydania interpretacji indywidualnej jest postępowaniem szczególnym, mającym charakter uproszczony, odrębny od postępowania podatkowego, uregulowanego w dziale IV Ordynacji podatkowej. Wydając bowiem interpretację indywidualną Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej przedstawia jedynie swój pogląd dotyczący wykładni treści analizowanych przepisów i sposobu ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego we wniosku stanu faktycznego bądź zdarzenia przyszłego (którego elementy przyjmuje, jako podstawę rozstrzygnięcia bez weryfikacji).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

- Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Aby interpretacja mogła pełnić funkcję ochronną: Państwa sytuacja musi być zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i muszą się Państwo zastosować do interpretacji.

- Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

- w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

- w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili