0113-KDIPT1-2.4012.272.2022.1.AM

📋 Podsumowanie interpretacji

Gmina planuje zrealizować inwestycję polegającą na budowie kanalizacji sanitarnej, która będzie finansowana ze środków unijnych oraz własnych Gminy. Po zakończeniu inwestycja zostanie nieodpłatnie przekazana do Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej, który wykorzysta ją zarówno w działalności gospodarczej (opodatkowanej VAT), jak i w działalności niegospodarczej (niepodlegającej VAT). Gmina nie będzie mogła przyporządkować wydatków na inwestycję wyłącznie do działalności gospodarczej. W związku z tym Gmina ma prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego z faktur dokumentujących wydatki na inwestycję, stosując prewspółczynnik właściwy dla Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej, zgodnie z § 3 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów dotyczącego sposobu określania proporcji.

Pytania i stanowisko urzędu

Pytania podatnika

["Czy Gmina będzie miała prawo do odliczania kwot podatku VAT naliczonego wynikających z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją zadania inwestycyjnego polegającego na rozbudowie i modernizacji oczyszczalni ścieków poprzez jednostkę budżetową – Urząd Miasta i Gminy ..., ale przy zastosowaniu prewspółczynnika VAT obliczonego dla zakładu budżetowego tj. Gminnego Zakładu Gospodarki Komunalnej „..." w ... zgodnie z § 3 ust. 4 Rozporządzenia MF w zw. z art. 86 ust. 2h ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.2021.685 tj. z dnia 2021.04.14, dalej: ustawa o VAT)?"]

Stanowisko urzędu

["Zdaniem Wnioskodawcy, skoro Gmina poniesie wydatki dotyczące zadania inwestycyjnego polegającego na rozbudowie i modernizacji oczyszczalni ścieków, którą następnie przekaże zakładowi budżetowemu, tj. Gminnemu Zakładowi Gospodarki Komunalnej „..." w ..., w następstwie czego jednostka ta będzie tę inwestycję wykorzystywać do swojej działalności (gospodarczej oraz pozostającej poza regulacjami ustawy o VAT), to Gmina będzie miała prawo do odliczania kwoty podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją przedmiotowej inwestycji poprzez jednostkę budżetową – Urząd Miasta i Gminy ..., ale przy zastosowaniu prewspółczynnika VAT obliczonego dla zakładu budżetowego zgodnie z § 3 ust. 4 Rozporządzenia MF w zw. z art. 86 ust. 2h ustawy o VAT."]

Masz dosyć przekopywania się przez dziesiątki interpretacji?

Dołącz do doradców podatkowych korzystających z Fiscalex

Uzyskaj dostęp do największej bazy interpretacji podatkowych w Polsce. Zaawansowane wyszukiwanie, analiza AI i podsumowania interpretacji w jednym miejscu.

Rozpocznij bezpłatny okres próbny

📖 Pełna treść interpretacji

Interpretacja indywidualna – stanowisko prawidłowe

Szanowni Państwo,

stwierdzam, że Państwa stanowisko w sprawie oceny skutków podatkowych opisanego zdarzenia przyszłego w podatku od towarów i usług jest prawidłowe.

Zakres wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej

11 kwietnia 2022 r. wpłynął Państwa wniosek z 11 kwietnia 2022 r. o wydanie interpretacji indywidualnej, który dotyczy prawa do odliczenia podatku VAT (podatek od towarów i usług) w związku z realizacją inwestycji polegającej na budowie kanalizacji sanitarnej w … przy zastosowaniu prewspółczynnika VAT obliczonego dla zakładu budżetowego.

Treść wniosku jest następująca:

Opis zdarzenia przyszłego

Gmina … (dalej jako: Gmina bądź Wnioskodawca) realizuje zadania publiczne na podstawie ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r. poz. 559 ze zm.; dalej: ustawa).

Wnioskodawca jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług oraz posiada osobowość prawną i pełną zdolność do czynności prawnych. Na mocy ustawy z dnia 5 września 2016 r. o szczególnych zasadach rozliczeń podatku od towarów i usług oraz dokonywania zwrotu środków publicznych przeznaczonych na realizację projektów finansowych z udziałem środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej lub od państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2018 r. poz. 280), w dniu 1 stycznia 2017 r. doszło do scentralizowania rozliczeń VAT Gminy i jej jednostek budżetowych. Jednostki organizacyjne nie stanowią odrębnych od Gminy podatników VAT. Bowiem obroty osiągane przez jednostki są wykazywane w łącznych rozliczeniach podatku VAT Wnioskodawcy. Gmina realizuje zadania własne określone w art. 7 ustawy samodzielnie lub poprzez powołane gminne jednostki organizacyjne, które objęte są centralizacją rozliczeń VAT i wraz z Gminą dokonują rozliczenia w sposób skonsolidowany. Bowiem na Wnioskodawcy ciąży obowiązek składania do Urzędu Skarbowego plików JPK_V7M, zawierających zarówno część ewidencyjną i deklaracyjną, w których wykazuje m.in. podatek należny z tytułu dostawy wody oraz odprowadzenia ścieków. W strukturze organizacyjnej Gminy funkcjonują następujące jednostki organizacyjne scentralizowane do VAT, posiadające status:

a) jednostek budżetowych (scentralizowane do VAT): Urząd Miasta i Gminy `(...)`, Ośrodek Pomocy Społecznej w `(...)`, Zespół Szkolno-Przedszkolny im. … w `(...)`, Szkoła Podstawowa Nr 2 im. … w `(...)`, Zespół Szkolno-Przedszkolny im. … w …, Zespół Szkolno-Przedszkolny w …, Przedszkole nr 1,

b) zakładu budżetowego (scentralizowane do VAT): Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej „`(...)`” (dalej jako: Zakład).

Zakład działa na podstawie uregulowań ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. z 2022 r. poz. 583 ze zm.). Zakład utworzono z dniem 1 lipca 2012 r. na mocy Uchwały Rady Miejskiej w `(...)` nr … z dnia … 2012 r. Jednakże, w związku ze zmianą statutu z dnia … 2020 r. Zakład funkcjonuje na mocy Uchwały Rady Miejskiej w `(...)` nr … (dalej jako: Uchwała).

Gmina za pomocą Zakładu prowadzi działalność gospodarczą w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków (§ 2 ust. 2 Załącznika nr 1 do Uchwały), tj.:

a) eksploatacja urządzeń wodociągowych oraz produkcja, uzdatnianie, przesyłanie, dystrybucja i sprzedaż wody,

b) eksploatacja urządzeń kanalizacyjnych, odprowadzanie ścieków komunalnych do Oczyszczalni Ścieków,

c) eksploatacja Oczyszczalni Ścieków, w tym odbieranie i oczyszczanie ścieków komunalnych metodą mechaniczno-biologiczną,

d) wykonywania – siłami własnymi i systemem zleconym – budowy, rozbudowy, konserwacji, remontów bieżących, modernizacji i utrzymania urządzeń wodociągowych i kanalizacyjnych oraz przyłączy,

e) bieżącego usuwania awarii sieci wodociągowej, kanalizacyjnej i przyłączy na terenie gminy,

f) prowadzenia ewidencji użytkowników gminnej sieci wodociągowej i kanalizacyjnej,

g) pobierania opłat, rozliczania i monitorowania stanów liczników wody oraz ilości dokonywanego zrzutu ścieków do gminnej sieci kanalizacyjnej,

h) zawierania umów indywidualnych i zbiorowych na zaopatrzenie w wodę i odprowadzanie ścieków,

i) prowadzenia ewidencji zbiorników bezodpływowych w celu kontroli częstotliwości ich opróżniania oraz w celu opracowania planu rozwoju sieci kanalizacyjnej,

j) prowadzenia ewidencji przydomowych oczyszczalni ścieków w celu kontroli częstotliwości i sposobu pozbywania się komunalnych osadów ściekowych oraz w celu opracowania planu rozwoju sieci kanalizacyjnej,

k) wydawanie warunków technicznych przyłączenia do sieci wodociągowej i kanalizacji sanitarnej budynków oraz kanalizacji deszczowej,

l) dokonywanie odbiorów przyłączy i wystawianie zaświadczeń.

Gmina jest właścicielem infrastruktury wodociągowo – kanalizacyjnej (w tym stacji uzdatniania wody oraz studni głębinowych), która jest wykorzystywana przede wszystkim w prowadzonej działalności gospodarczej w zakresie odpłatnego dostarczania wody oraz odprowadzania i oczyszczania ścieków. Usługi te świadczone są na rzecz odbiorców zewnętrznych (mieszkańców, przedsiębiorców oraz innych podmiotów pozostających poza strukturą Gminy) oraz odbiorców wewnętrznych (ww. jednostek organizacyjnych Gminy). Przy czym Zakład przy pomocy infrastruktury wodno – kanalizacyjnej w marginalnym zakresie wykonuje czynności niepodlegające VAT, polegające na dostarczaniu wody i odbioru ścieków na potrzeby wewnętrzne.

Podkreślenia wymaga fakt, że Wnioskodawca za pośrednictwem jednostek organizacyjnych dokonuje zarówno transakcji opodatkowanych VAT według właściwych stawek, jak także podlegających opodatkowaniu VAT i jednocześnie korzystających ze zwolnienia z VAT.

Ponadto, Gmina za pośrednictwem jednostek może dokonywać innych czynności w tym niepodlegających ustawie o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 poz. 196 ze zm.; dalej jako: ustawa o VAT), wynikających z zadań własnych wynikających z ustawy o samorządzie gminnym.

Stąd w Gminie wyróżnia się 5 przypadków transakcji zakupowych:

  1. zakupy towarów i usług wykorzystywanych do sprzedaży zwolnionej z opodatkowania lub niepodlegającej opodatkowaniu – brak możliwości odliczenia podatku VAT naliczonego;

  2. zakupy towarów i usług wykorzystywanych łącznie do sprzedaży zwolnionej z opodatkowania i opodatkowanej – odliczenie części kwoty podatku VAT naliczonego przy zastosowaniu tzw. wskaźnika proporcji;

  3. zakupy towarów i usług wykorzystywanych łącznie do sprzedaży zwolnionej z opodatkowania, opodatkowanej oraz niepodlegającej opodatkowaniu – odliczenie części kwoty podatku VAT naliczonego przy zastosowaniu tzw. wskaźnika proporcji oraz prewspółczynnika;

  4. zakupy towarów i usług wykorzystywanych łącznie do sprzedaży opodatkowanej oraz niepodlegającej opodatkowaniu – odliczenie części kwoty podatku VAT naliczonego przy zastosowaniu prewspółczynnika;

  5. zakupy towarów i usług wykorzystywanych wyłącznie do sprzedaży opodatkowanej – odliczenie pełnej kwoty podatku VAT naliczonego.

Gmina realizuje swoje ustawowe zadania wynikające z art. 2 ust. 1 ustawy, który stanowi, że gminy wykonują zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność, natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 tej ustawy, do zakresu działania gmin należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów. Do zadań własnych Gminy, wskazanych w ww. art. 7 ust. 1 ustawy należą m.in. zadania dotyczące wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz (art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy).

Gmina planuje zrealizować inwestycję polegającą na budowie kanalizacji sanitarnej w `(...)`. Budowa sieci kanalizacyjnej wraz z doposażeniem współpracującej infrastruktury w gminie `(...)` rozpocznie się w `(...)`2023 r. Planowany termin zakończenia realizacji zadania to `(...)`2025 r. W tym celu Gmina będzie dokonywać zakupów towarów i usług od podmiotów zajmujących się profesjonalnie tego typu pracami budowlanymi. Transakcje te dokumentowane będą fakturami, z których będzie wynikał podatek VAT. Na fakturach, jako nabywca wskazane zostaną dane Gminy, w tym numer NIP Gminy. Nie jest obecnie znany łączny koszt realizacji zadania. Inwestycja będzie finansowana zarówno ze środków unijnych Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (dalej jako: PROW) oraz ze środków własnych. Gmina realizuje swoje ustawowe obowiązki zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków poprzez świadczenie usług, których wykonywanie powierzyła własnemu zakładowi budżetowemu tj. Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej „`(...)`”. Dlatego też, w celu umożliwienia Zakładowi realizacji powyższych zadań Gmina, po zakończonej inwestycji, nieodpłatnie przekaże mu przedmiotową infrastrukturę do używania i pobierania z niej pożytków. Zadaniem statutowym Zakładu jest bowiem zaspokajanie zbiorowych potrzeb mieszkańców, w szczególności w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i zbiorowego odbioru ścieków. Infrastruktura, której dotyczy inwestycja będzie wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT (odbiorcy zewnętrzni). Z tytułu wykonywania usług na rzecz odbiorców zewnętrznych, Zakład będzie wystawiał faktury VAT z danymi Gminy jako sprzedawcy. Ponadto, za pośrednictwem zmodernizowanej infrastruktury usługi świadczone będą także na rzecz innych jednostek gminnych (odbiorcy wewnętrzni). Działalność ta stanowi dla Gminy działalność inną niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, niepodlegającą opodatkowaniu tym podatkiem. Zatem dokumentowanie i rozliczanie tych usług będzie następować w drodze innych niż faktura VAT dokumentów, tj. wystawianych przez Zakład not księgowych. Wnioskodawca wskazuje także, że powstała infrastruktura nie będzie wykorzystywana do czynności zwolnionych z podatku VAT.

Zauważyć należy, że Gmina nie będzie w stanie przyporządkować wydatków poniesionych na poczet realizacji przedmiotowej inwestycji w całości do celów prowadzonej działalności gospodarczej. Wnioskodawca wskazuje także, że wartość prewspółczynnika obliczonego dla Urzędu Gminy, w sposób przewidziany w rozporządzeniu MF z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z dnia 2021 r. poz. 999 ze zm.; dalej jako: Rozporządzenie MF), na podstawie danych za 2021 r., wynosi 30%. Natomiast wartość prewspółczynnika obliczonego dla Zakładu w sposób przewidziany w Rozporządzeniu MF, na podstawie danych za 2021 r., wynosi 73%.

W związku z przedstawionym opisem stanu faktycznego Wnioskodawca powziął wątpliwość, czy będzie miał on prawo dokonywać odliczenia podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją wyżej opisanego zadania inwestycyjnego, przy zastosowaniu prewspółczynnika VAT obliczonego dla zakładu budżetowego, do którego po zakończeniu inwestycji infrastruktura zostanie przekazana, czy też powinien stosować własny prewspółczynnik.

Pytanie

Czy Gmina będzie miała prawo do odliczania kwot podatku VAT naliczonego wynikających z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją zadania inwestycyjnego polegającego na rozbudowie i modernizacji oczyszczalni ścieków poprzez jednostkę budżetową – Urząd Miasta i Gminy `(...)`, ale przy zastosowaniu prewspółczynnika VAT obliczonego dla zakładu budżetowego tj. Gminnego Zakładu Gospodarki Komunalnej „`(...)`” w `(...)` zgodnie z § 3 ust. 4 Rozporządzenia MF w zw. z art. 86 ust. 2h ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz.U.2021.685 tj. z dnia 2021.04.14, dalej: ustawa o VAT)?

Państwa stanowisko w sprawie

Zdaniem Wnioskodawcy, skoro Gmina poniesie wydatki dotyczące zadania inwestycyjnego polegającego na rozbudowie i modernizacji oczyszczalni ścieków, którą następnie przekaże zakładowi budżetowemu, tj. Gminnemu Zakładowi Gospodarki Komunalnej „`(...)`” w `(...)`, w następstwie czego jednostka ta będzie tę inwestycję wykorzystywać do swojej działalności (gospodarczej oraz pozostającej poza regulacjami ustawy o VAT), to Gmina będzie miała prawo do odliczania kwoty podatku VAT naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących wydatki związane z realizacją przedmiotowej inwestycji poprzez jednostkę budżetową – Urząd Miasta i Gminy `(...)`, ale przy zastosowaniu prewspółczynnika VAT obliczonego dla zakładu budżetowego zgodnie z § 3 ust. 4 Rozporządzenia MF w zw. z art. 86 ust. 2h ustawy o VAT.

Uzasadnienie stanowiska Wnioskodawcy

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Z powyższego wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje tylko wówczas, gdy powyższe warunki są spełnione łącznie, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych VAT.

Stosownie do art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Działalność gospodarcza – w myśl art. 15 ust. 2 ustawy – obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Ponadto, należy zauważyć, że na mocy art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych. Jednakże w przypadku, gdy podejmują one takie działania lub dokonują takich transakcji, są uważane za podatników w odniesieniu do tych działań, lub transakcji, gdyby wykluczenie ich z kategorii podatników prowadziło do znaczących zakłóceń konkurencji. Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku VAT w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Z przedstawionego opisu stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca rozpoczął prace związane z rozbudową i modernizacją oczyszczalni ścieków. Po zakończeniu inwestycji infrastruktura zostanie przekazana do Zakładu. Infrastruktura, której dotyczy inwestycja będzie wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu ww. art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT (odbiorcy zewnętrzni) i do realizacji zadań własnych Gminy w rozumieniu art. 7 ust. 1 pkt 3 ustawy (odbiorcy wewnętrzni). W związku z powyższym, zdaniem Wnioskodawcy, wszystkie wymienione w art. 86 ust. 1 ustawy o VAT przesłanki w odniesieniu do planowanej Inwestycji zostaną spełnione, a tym samym Gmina będzie miała możliwość odliczenia VAT naliczonego z tytułu wydatków poniesionych na realizację Inwestycji. Jednakże, Wnioskodawca pragnie podkreślić, iż będzie mu przysługiwało wyłącznie częściowe prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego od powyższych nabyć, ponieważ Inwestycje będą przez Gminę wykorzystywane zarówno do czynności podlegających opodatkowaniu VAT oraz czynności pozostających poza zakresem regulacji ustawy VAT. Jednocześnie, Gmina nie będzie w stanie dokonać tzw. alokacji bezpośredniej, tj. przyporządkowania ponoszonych wydatków do poszczególnych rodzajów wykonywanej działalności, tj. osobno do czynności opodatkowanych VAT oraz osobno do niepodlegających ustawie o VAT. Mając na uwadze powyższe Wnioskodawca wskazuje, że jak stanowi art. 86 ust. 2a ustawy o VAT, w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Zgodnie natomiast z ust. 2b tego przepisu, sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

  1. zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

  2. obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

W art. 86 ust. 2c ustawy o VAT wskazano zaś, przykładowe sposoby określenia proporcji. Z powyższych przepisów wynika, że w przypadku, gdy nabywane towary i usługi, wykorzystywane są zarówno do celów wykonywanej działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, w sytuacji gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe (a z taką sytuacją mamy do czynienia w analizowanej sprawie), podatnik zobowiązany jest do wydzielenia podatku naliczonego przy zastosowaniu współczynnika (proporcji) umożliwiającego odliczenie podatku naliczonego w prawidłowej wysokości, zgodnie z zasadami określonymi w art. 86 ust. 2a-2c ustawy o VAT.

Jednocześnie w art. 86 ust. 22 ustawy o VAT zamieszczono możliwość dla ministra właściwego do spraw finansów publicznych do wydania rozporządzenia określającego w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć. Korzystając z ustawowej możliwości, Minister Finansów w rozporządzeniu MF, określił stosowne wzory pozwalające przyjąć proporcje odliczenia dla wybranych podatników.

Zgodnie z § 3 ust. 1 rozporządzenia MF w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników – w przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego.

W związku z powyższym, w powołanym rozporządzeniu Minister Finansów wskazał urzędom obsługującym jednostkę samorządu terytorialnego, jednostkom budżetowym oraz zakładom budżetowym najbardziej odpowiadające ich specyfice metody określenia proporcji, uwzględniając charakter prowadzonej działalności gospodarczej oraz działalności statutowej takich instytucji. Oznacza to, że w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, nie jest ustalany jeden „całościowy” sposób określenia proporcji dla jednostek samorządu terytorialnego, jako osoby prawnej, tylko ustalane są odrębnie sposoby określenia proporcji dla wyżej wymienionych jego poszczególnych jednostek organizacyjnych. Zaproponowane metody mają charakter „obrotowy”, polegający na ustaleniu „udziałów” z tytułu działalności gospodarczej w całkowitym „obrocie” z tytułu działalności gospodarczej oraz działalności pozostającej poza sferą ustawy VAT.

Sposób określenia proporcji w przypadku zakładu budżetowego sprecyzowany został w § 3 ust. 4 rozporządzenia MF. Wzór ten zakłada porównanie wielkości rocznego obrotu z działalności gospodarczej zakładu z całokształtem rocznych obrotów urzędu (metoda „obrotowa”), przy czym kategoria obrotu całkowitego oparta została tu na kryterium przychodów wykonanych zakładu budżetowego (zdefiniowanych w rozporządzeniu w § 2 pkt 11).

Zdaniem Wnioskodawcy, Gminie przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego na zasadach określonych w art. 86 ust. 2a ustawy o podatku od towarów i usług (VAT). Przy czym ze względu na to, że rozliczaniem i odbiorem ścieków zajmuje się Zakład i to do niego zostanie przekazana infrastruktura po zakończeniu inwestycji, to Gmina może dokonać odliczenia podatku naliczonego z faktur zakupowych związanych z realizowanym zadaniem inwestycyjnym, przy wykorzystaniu prewspółczynnika Zakładu skalkulowanego w oparciu o § 3 ust. 4 rozporządzenia MF.

Wnioskodawca wskazuje, że takie stanowisko znajduje potwierdzenie także w broszurze informacyjnej wydanej przez Ministerstwo Finansów w dniu 24 listopada 2016 r., w której stwierdzono, że „Wyliczony dla jednostki organizacyjnej prewspółczynnik znajdzie zasadniczo zastosowanie do zakupów towarów i usług zarówno dokonywanych przez tą jednostkę organizacyjną, jak i JST (jednostka samorządu terytorialnego), wykorzystywanych jednak przez tą jednostkę organizacyjną do ww. celów, tj. celów „mieszanych”.

Końcowo, Wnioskodawca zauważa, że także organy podatkowe potwierdzają w licznych interpretacjach podatkowych wydawanych w ostatnim czasie w analogicznych sprawach, że jeżeli jednostka samorządu terytorialnego realizuje inwestycje, które zamierza bezpłatnie przekazać swoim jednostkom organizacyjnym, które z kolei będą wykorzystywały te inwestycje zarówno dla celów realizacji działalności gospodarczej, jak i niegospodarczej, to w odniesieniu do tych wydatków związanych z tą inwestycją będzie mogła zastosować prewspółczynnik właściwy dla jednostki organizacyjnej, której zostanie przekazana inwestycja. Taki pogląd wyraził przykładowo Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w interpretacji indywidualnej z 12 listopada 2019 r., sygn. 0112- KDIL1-2.4012.469.2019.2.PG, w której organ stwierdził, że „Biorąc zatem pod uwagę powyższe należy stwierdzić, że Gmina ponosząc wydatki na zakup ww. urządzeń, które będą wykorzystywane za pośrednictwem Zakładu zarówno do celów działalności gospodarczej, jak i do celów pozostających poza taką działalnością i nie będąc w stanie – jak wskazał sam Zainteresowany – bezpośrednio przypisać ww. wydatków wyłącznie i w całości do działalności gospodarczej, będzie miała prawo do odliczenia podatku naliczonego przy zastosowaniu proporcji, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy, obliczonej dla Zakładu, tj. jednostki faktycznie wykorzystującej zakupione towary.”

Wnioskodawca pragnie również zwrócić uwagę na interpretację z dnia 21 lutego 2018 r., o sygn. 0113-KDIPT1-2.4012.892.2017.2.JS, w której Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej wskazał, że „w przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego. (`(...)`) w sytuacji, gdy Wnioskodawca w przedmiotowej sprawie efekty przedmiotowych inwestycji (`(...)`) przekaże Gminnemu Zakładowi Komunalnemu (`(...)`) w przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych przez Wnioskodawcę zarówno do działalności gospodarczej, jak również do celów innych niż działalność gospodarcza i w sytuacji gdy Wnioskodawca nie będzie miał możliwości przypisania tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej, do wyliczenia kwoty podatku naliczonego przyporządkowanej do działalności gospodarczej, Zainteresowany będzie zobowiązany zastosować proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a i następne ustawy oraz rozporządzenia w sprawie proporcji z wykorzystaniem sposobu ustalonego dla zakładu budżetowego.”

Powyższe stanowisko zostało zaprezentowane również w innych indywidualnych interpretacjach prawa podatkowego, m.in. w interpretacji indywidualnej Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dnia 4 lipca 2018 r., sygn. 0112-KDIL2-1.4012.232.2018.1.SS, z 8 listopada 2019 r., sygn. 0112-KDIL1-2.4012.467.2019.2.AW, oraz z dnia 14 lutego 2020 r., sygn. 0113-KDIPT1-1.4012.859.2019.1.MH. Reasumując, w ocenie Wnioskodawcy w sytuacji, gdy Gmina poniesie wydatki dotyczące Inwestycji, która zostanie przekazana na rzecz Zakładu, tj. Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej „`(...)`”, to Gmina dokonując odliczenia VAT od tego typu wydatków powinna zastosować prewspółczynnik jednostki organizacyjnej Gminy, której zostaną przekazane Inwestycje i która będzie zarządzała tymi Inwestycjami, tj. prewspółczynnik Zakładu.

Wnioskodawca wnosi o potwierdzenie przedstawionego powyżej stanowiska.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawili Państwo we wniosku jest prawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej

Zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2022 r., poz. 931) – zwanej dalej „ustawą”:

W zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.

Na podstawie art. 86 ust. 2 pkt 1 ustawy,

Kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu:

a) nabycia towarów i usług,

b) dokonania całości lub części zapłaty przed nabyciem towaru lub wykonaniem usługi.

Z powyższego wynika, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, tzn. takich, których następstwem jest określenie podatku należnego (powstanie zobowiązania podatkowego).

Odliczyć zatem można w całości podatek naliczony, który jest związany z transakcjami opodatkowanymi podatnika. Wskazana zasada wyłącza tym samym możliwość dokonywania odliczeń podatku naliczonego związanego z towarami i usługami, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku lub niepodlegających opodatkowaniu VAT. Jednocześnie z zasady tej wynika, że odliczenie podatku naliczonego może być częściowe, tzn. w tej części, w jakiej dane towary lub usługi, z którymi związany jest podatek naliczony są wykorzystywane do realizacji czynności opodatkowanych, z pominięciem tej części podatku od tych towarów i usług, w jakiej towary te (usługi) są wykorzystywane do wykonywania czynności nieopodatkowanych podatkiem VAT.

Podatnik w celu odliczenia podatku naliczonego, w pierwszej kolejności ma obowiązek odrębnego określenia, z jakim rodzajem działalności będzie związany podatek wynikający z otrzymanych faktur zakupu, czyli dokonania tzw. bezpośredniej alokacji. Jeżeli takie wyodrębnienie jest możliwe, podatnikowi przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego w całości przy nabyciu towarów i usług związanych ze sprzedażą opodatkowaną.

W myśl art. 86 ust. 2a ustawy:

W przypadku nabycia towarów i usług wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych towarów i usług w całości do działalności gospodarczej podatnika nie jest możliwe, kwotę podatku naliczonego, o której mowa w ust. 2, oblicza się zgodnie ze sposobem określenia zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej, zwanym dalej „sposobem określenia proporcji”. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć.

Stosownie do treści art. 86 ust. 2b ustawy:

Sposób określenia proporcji najbardziej odpowiada specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć, jeżeli:

1. zapewnia dokonanie obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wyłącznie w odniesieniu do części kwoty podatku naliczonego proporcjonalnie przypadającej na wykonywane w ramach działalności gospodarczej czynności opodatkowane oraz

2. obiektywnie odzwierciedla część wydatków przypadającą odpowiednio na działalność gospodarczą oraz na cele inne niż działalność gospodarcza, z wyjątkiem celów osobistych, do których ma zastosowanie art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2, oraz celów, o których mowa w art. 8 ust. 5 – w przypadku, o którym mowa w tym przepisie, gdy przypisanie tych wydatków w całości do działalności gospodarczej nie jest możliwe.

Zgodnie z art. 86 ust. 2c ustawy:

Przy wyborze sposobu określenia proporcji można wykorzystać w szczególności następujące dane:

1. średnioroczną liczbę osób wykonujących wyłącznie prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie osób wykonujących prace w ramach działalności gospodarczej i poza tą działalnością;

2. średnioroczną liczbę godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą w ogólnej średniorocznej liczbie godzin roboczych przeznaczonych na prace związane z działalnością gospodarczą i poza tą działalnością;

3. roczny obrót z działalności gospodarczej w rocznym obrocie podatnika z działalności gospodarczej powiększonym o otrzymane przychody z innej działalności, w tym wartość dotacji, subwencji i innych dopłat o podobnym charakterze, otrzymanych na sfinansowanie wykonywanej przez tego podatnika działalności innej niż gospodarcza;

4. średnioroczną powierzchnię wykorzystywaną do działalności gospodarczej w ogólnej średniorocznej powierzchni wykorzystywanej do działalności gospodarczej i poza tą działalnością.

Według art. 86 ust. 2d ustawy:

W celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje się dane za poprzedni rok podatkowy.

Na mocy art. 86 ust. 2e ustawy:

Podatnik rozpoczynający w danym roku podatkowym wykonywanie działalności gospodarczej i działalności innej niż działalność gospodarcza, w celu obliczenia kwoty podatku naliczonego w przypadku, o którym mowa w ust. 2a, przyjmuje dane wyliczone szacunkowo, według prognozy uzgodnionej z naczelnikiem urzędu skarbowego w formie protokołu.

W myśl art. 86 ust. 2f ustawy:

Przepis ust. 2e stosuje się również, gdy podatnik uzna, że w odniesieniu do wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć dane za poprzedni rok podatkowy byłyby niereprezentatywne.

Na podstawie art. 86 ust. 2g ustawy:

Proporcję określa się procentowo w stosunku rocznym. Proporcję tę zaokrągla się w górę do najbliższej liczby całkowitej. Przepisy art. 90 ust. 5, 6, 9a i 10 stosuje się odpowiednio.

Zgodnie z art. 86 ust. 2h ustawy:

W przypadku, gdy podatnik, dla którego sposób określenia proporcji wskazują przepisy wydane na podstawie ust. 22, uzna, że wskazany zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ust. 22 sposób określenia proporcji nie będzie najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez niego działalności i dokonywanych przez niego nabyć, może zastosować inny bardziej reprezentatywny sposób określenia proporcji.

Jak stanowi art. 86 ust. 22 ustawy:

Minister właściwy do spraw finansów publicznych może, w drodze rozporządzenia, określić w przypadku niektórych podatników sposób określenia proporcji uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć oraz wskazać dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem tego sposobu określenia proporcji, uwzględniając specyfikę prowadzenia działalności przez niektórych podatników i uwarunkowania obrotu gospodarczego.

Na podstawie powyższej delegacji, zostało wydane rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 17 grudnia 2015 r. w sprawie sposobu określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej w przypadku niektórych podatników (Dz. U. z 2021 r., poz. 999), zwane dalej rozporządzeniem.

Rozporządzenie to określa w przypadku niektórych podatników sposób określania zakresu wykorzystywania nabywanych towarów i usług do celów działalności gospodarczej uznany za najbardziej odpowiadający specyfice wykonywanej przez tych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć, zwany dalej „sposobem określenia proporcji” oraz wskazuje dane, na podstawie których jest obliczana kwota podatku naliczonego z wykorzystaniem sposobu określenia proporcji (§ 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia).

W rozporządzeniu tym zostali wskazani podatnicy, do których przepisy w nim zawarte się odnoszą. Są to: jednostki samorządu terytorialnego, samorządowe instytucje kultury, państwowe instytucje kultury, uczelnie publiczne, instytuty badawcze.

Stosownie z § 2 pkt 8 ww. rozporządzenia:

Ilekroć w rozporządzeniu jest mowa o jednostkach organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego – rozumie się przez to: urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, jednostkę budżetową, zakład budżetowy.

W myśl § 2 pkt 5 rozporządzenia:

Urzędem obsługującym jednostkę samorządu terytorialnego jest urząd obsługujący jednostkę samorządu terytorialnego, działający w formie samorządowej jednostki budżetowej.

W świetle § 2 pkt 6 rozporządzenia:

Przez jednostkę budżetową rozumie się utworzoną przez jednostkę samorządu terytorialnego, samorządową jednostkę budżetową.

Według § 2 pkt 7 rozporządzenia:

Zakładem budżetowym jest, utworzony przez jednostkę samorządu terytorialnego, samorządowy zakład budżetowy.

W myśl § 3 ust. 1 ww. rozporządzenia:

W przypadku jednostki samorządu terytorialnego sposób określenia proporcji ustala się odrębnie dla każdej z jednostek organizacyjnych jednostki samorządu terytorialnego.

Oznacza to, że w przypadku jednostek samorządu terytorialnego, nie będzie ustalany jeden „całościowy” sposób określenia proporcji dla jednostek samorządu terytorialnego jako osoby prawnej, tylko będą ustalane odrębnie sposoby określenia proporcji dla wymienionych wyżej jego poszczególnych jednostek organizacyjnych.

Ww. rozporządzenie wprowadza wzory, według których są wyznaczane sposoby określenia proporcji, uznane za najbardziej odpowiadające specyfice wykonywanej przez określonych podatników działalności i dokonywanych przez nich nabyć.

Zaproponowane metody mają charakter „obrotowy”, polegający na ustaleniu „udziałów” z tytułu działalności gospodarczej w całkowitym „obrocie” z tytułu działalności gospodarczej oraz działalności pozostającej poza sferą VAT.

Jak już wcześniej wspomniano, wśród wymienionych w rozporządzeniu podmiotów, Minister Finansów wskazał m.in. jednostki samorządu terytorialnego, jednostki budżetowe oraz zakłady budżetowe.

Według § 3 ust. 4 rozporządzenia:

Jako sposób określenia proporcji uznaje się w przypadku zakładu budżetowego sposób ustalony według wzoru:

X=Ax100P

gdzie poszczególne symbole oznaczają:

X – proporcję określoną procentowo, zaokrągloną w górę do najbliższej liczby całkowitej,

A – roczny obrót z działalności gospodarczej zrealizowany przez zakład budżetowy, stanowiący część rocznego obrotu jednostki samorządu terytorialnego z działalności gospodarczej,

P – przychody wykonane zakładu budżetowego.

Zgodnie z § 2 pkt 4 rozporządzenia:

Przez obrót rozumie się podstawę opodatkowania, o której mowa w art. 29a, art. 32, art. 119 oraz art. 120 ust. 4 i 5 ustawy, w zakresie:

a. dokonywanych przez podatników:

· odpłatnych dostaw towarów na terytorium kraju,

· odpłatnego świadczenia usług na terytorium kraju,

· eksportu towarów,

· wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów,

b. odpłatnych dostaw towarów lub świadczenia usług poza terytorium kraju, które podlegałby opodatkowaniu podatkiem gdyby były wykonywane na terytorium kraju.

W świetle § 2 pkt 11 rozporządzenia:

Przez przychody wykonane zakładu budżetowego – rozumie się przychody zakładu budżetowego w rozumieniu ustawy o finansach publicznych, w tym dotacje przekazane temu zakładowi z budżetu jednostki samorządu terytorialnego, pomniejszone o kwoty dotacji, które zostały zwrócone, wynikające ze sprawozdania z wykonania planu finansowego, z których zakład ten pokrywał koszty swojej działalności wykonując przypisane mu zadania jednostki samorządu terytorialnego, z wyjątkiem odsetek od środków na rachunkach bankowych zaliczonych do przychodów z mienia tego zakładu budżetowego oraz odszkodowań należnych temu zakładowi innych niż odszkodowania stanowiące zapłatę, o której mowa w art. 29a ust. 1 ustawy.

Zgodnie z § 3 ust. 5 rozporządzenia:

Dochody wykonane urzędu obsługującego jednostkę samorządu terytorialnego, dochody wykonane jednostki budżetowej oraz przychody wykonane zakładu budżetowego nie obejmują odpowiednio dochodów lub przychodów uzyskanych z tytułu:

1. dostawy towarów i usług, które na podstawie przepisów o podatku dochodowym są zaliczane odpowiednio przez jednostkę samorządu terytorialnego lub jednostkę organizacyjną jednostki samorządu terytorialnego do środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych podlegających amortyzacji, oraz gruntów i praw wieczystego użytkowania gruntów, jeżeli są zaliczane odpowiednio do środków trwałych jednostki samorządu terytorialnego lub jednostki organizacyjnej jednostki samorządu terytorialnego – używanych na potrzeby prowadzonej przez te jednostki działalności;

2. transakcji dotyczących:

a. pomocniczych transakcji w zakresie nieruchomości i pomocniczych transakcji finansowych,

b. usług wymienionych w art. 43 ust. 1 pkt 7, 12 i 38–41 ustawy, w zakresie, w jakim transakcje te mają charakter pomocniczy.

Powołany wyżej przepis art. 86 ust. 2a ustawy wprost określa, co stanowi kwotę podatku naliczonego w przypadku nabycia towarów i usług, wykorzystywanych zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych.

Cele prowadzonej działalności gospodarczej należy rozpatrywać w kontekście definicji działalności gospodarczej, określonej w art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy. W związku z prowadzeniem działalności gospodarczej u podatnika mogą wystąpić działania czy sytuacje, które nie generują opodatkowania podatkiem VAT. „Towarzyszą” one działalności gospodarczej i nie stanowią obok niej odrębnego przedmiotu działalności podatnika. Nie podlegają one opodatkowaniu podatkiem VAT, jednakże ich występowanie nie oznacza, że u podatnika występują czynności wykonywane poza działalnością gospodarczą. Za czynności zrównane z czynnościami wykonywanymi w ramach działalności gospodarczej uznaje się także nieodpłatną dostawę towarów lub nieodpłatne świadczenie usług na cele osobiste, w przypadkach, o których mowa w art. 7 ust. 2 i art. 8 ust. 2 ustawy. Uzasadnia to fakt, że chociaż czynności te z definicji nie mają związku z działalnością gospodarczą, w przypadkach określonych w tych przepisach następuje obowiązek naliczenia VAT. Natomiast przez cele inne rozumie się sferę działalności danego podmiotu niebędącą działalnością gospodarczą w rozumieniu art. 15 ust. 2 i ust. 3 ustawy (przykładowo działalność podmiotu w charakterze organu władzy, czy nieodpłatną działalność statutową).

Na zakres prawa do odliczeń w sposób bezpośredni wpływa również pojmowanie statusu danego podmiotu jako podatnika podatku od towarów i usług wykonującego czynności opodatkowane. Tylko podatnik w rozumieniu art. 15 ustawy, ma prawo do odliczenia podatku naliczonego. Co do zasady status podatnika związany jest z prowadzeniem przez dany podmiot działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy.

W myśl art. 15 ust. 1 ustawy:

Podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Na mocy art. 15 ust. 2 ustawy:

Działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Należy zauważyć, że zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy:

Nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Oznacza to, że organ będzie uznany za podatnika podatku od towarów i usług w dwóch przypadkach, tj. gdy wykonuje czynności inne niż te, które mieszczą się w ramach jego zadań oraz, gdy wykonuje czynności mieszczące się w ramach jego zadań, ale czyni to na podstawie umów cywilnoprawnych.

Z powołanych wyżej przepisów wynika, że jednostki samorządu terytorialnego są podatnikami podatku od towarów i usług jedynie w zakresie wszelkich czynności, które mają charakter cywilnoprawny, tzn. są przez nie realizowane na podstawie umów cywilnoprawnych. Będą to zatem wszystkie realizowane przez te jednostki (urzędy) czynności w sferze ich aktywności cywilnoprawnej, np. czynności sprzedaży, zamiany (nieruchomości i ruchomości), wynajmu, dzierżawy itp., umów prawa cywilnego (nazwanych i nienazwanych).

Stosownie do art. 2 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2022 r., poz. 559 z późn. zm.):

Gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność.

Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym:

Do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

W myśl art. 7 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym:

Do zadań własnych gminy należy zaspokajanie zbiorowych potrzeb wspólnoty, w szczególności zadania własne obejmują sprawy wodociągów i zaopatrzenia w wodę, kanalizacji, usuwania i oczyszczania ścieków komunalnych, utrzymania czystości i porządku oraz urządzeń sanitarnych, wysypisk i unieszkodliwiania odpadów komunalnych, zaopatrzenia w energię elektryczną i cieplną oraz gaz, o czym mowa w pkt 3.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ww. ustawy o samorządzie gminnym:

W celu wykonywania zadań gmina może tworzyć jednostki organizacyjne, a także zawierać umowy z innymi podmiotami, w tym z organizacjami pozarządowymi.

Stosownie do treści art. 9 ust. 2 ww. ustawy o samorządzie gminnym:

Gmina oraz inna gminna osoba prawna może prowadzić działalność gospodarczą wykraczającą poza zadania o charakterze użyteczności publicznej wyłącznie w przypadkach określonych w odrębnej ustawie.

Z okoliczności sprawy wynika, że są Państwo zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i za pomocą Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej „`(...)`” prowadzą Państwo działalność gospodarczą w zakresie zbiorowego zaopatrzenia w wodę i odprowadzania ścieków. Planują Państwo zrealizować inwestycję polegającą na budowie kanalizacji sanitarnej w `(...)`. Na fakturach, jako nabywca wskazane zostaną dane Gminy. Inwestycja będzie finansowana zarówno ze środków unijnych Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich (dalej jako: PROW) oraz ze środków własnych. Po zakończonej inwestycji nieodpłatnie przekażą Państwo przedmiotową infrastrukturę do używania i pobierania z niej pożytków ww. Zakładowi. Infrastruktura, której dotyczy inwestycja będzie wykorzystywana do prowadzenia działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, podlegającej opodatkowaniu podatkiem VAT (odbiorcy zewnętrzni). Ponadto, za pośrednictwem zmodernizowanej infrastruktury usługi świadczone będą także na rzecz innych jednostek gminnych (odbiorcy wewnętrzni), stanowiące działalność inną niż działalność gospodarcza w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy, niepodlegającą opodatkowaniu tym podatkiem. Powstała infrastruktura nie będzie wykorzystywana do czynności zwolnionych z podatku VAT. Nie będą Państwo w stanie przyporządkować wydatków poniesionych na poczet realizacji przedmiotowej inwestycji w całości do celów prowadzonej działalności gospodarczej.

Z powołanych powyżej przepisów wynika, że w celu odliczenia podatku naliczonego w pierwszej kolejności podatnik winien przyporządkować ponoszone wydatki do poszczególnych rodzajów działalności (opodatkowanej podatkiem VAT, zwolnionej i niepodlegającej opodatkowaniu tym podatkiem). W przypadku zakupów bezpośrednio związanych z działalnością opodatkowaną, podatnik, na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy, odlicza podatek naliczony w całości. Natomiast w sytuacji, gdy takie przyporządkowanie nie jest możliwe, a wydatki służą zarówno do celów wykonywanej przez podatnika działalności gospodarczej, jak i do celów innych niż działalność gospodarcza, podatnik winien ustalić proporcję, o której mowa w art. 86 ust. 2a ustawy. Sposób określenia proporcji powinien najbardziej odpowiadać specyfice wykonywanej przez podatnika działalności i dokonywanych przez niego nabyć. Oznacza to, że wnioskodawca zobowiązany jest do wyodrębnienia takiej części podatku naliczonego, którą można przypisać prowadzonej działalności gospodarczej.

Analiza okoliczności niniejszej sprawy wskazuje, że w związku z realizacją inwestycji będą Państwo nabywać towary i usługi, które będą wykorzystywane zarówno do wykonywania działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy (czynności opodatkowanych podatkiem VAT) oraz do celów innych niż działalność gospodarcza (czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT). Jak wskazano we wniosku, nie mają Państwo możliwości bezpośredniego przyporządkowania wydatków związanych z Inwestycją w całości do celów prowadzonej działalności gospodarczej.

W świetle powyższego, skoro towary i usługi nabywane w związku z planowaną Inwestycją będą wykorzystywane przez Państwa (za pośrednictwem Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej) wraz z jednostkami budżetowymi do działalności gospodarczej w rozumieniu art. 15 ust. 2 ustawy (czynności opodatkowanych podatkiem VAT) oraz działalności innej niż gospodarcza (czynności niepodlegających opodatkowaniu podatkiem VAT) oraz nie będzie istniała możliwość przyporządkowania ww. wydatków w całości do celów działalności gospodarczej, to w celu realizacji prawa do odliczenia podatku naliczonego będą Państwo zobligowani do stosowania przepisów o sposobie określania proporcji, o których mowa w art. 86 ust. 2a i następne ustawy oraz przepisów rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie sposobu określania proporcji.

Przy czym z uwagi na okoliczność, że obrót uzyskiwany przez Państwa w ramach prowadzonej działalności gospodarczej będzie realizowany bezpośrednio przez jednostkę organizacyjną Gminy (tj. Zakład Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej), to odliczenie podatku naliczonego od wydatków poniesionych na realizację przedmiotowej inwestycji, służących działalności gospodarczej i do działalności innej niż gospodarcza, powinno nastąpić według proporcji ustalonej dla jednostki wykorzystującej przedmiotową inwestycję, tj. w niniejszej sprawie dla zakładu budżetowego.

Reasumując, w przypadku wydatków dotyczących planowanej Inwestycji polegającej na budowie kanalizacji sanitarnej w `(...)`, które za pośrednictwem Zakładu będą wykorzystywane jednocześnie do działalności gospodarczej (opodatkowanej podatkiem VAT) oraz do działalności innej niż gospodarcza (czynności niepodlegających VAT), to przy odliczeniu VAT naliczonego z tytułu tych wydatków dotyczących przedstawionej inwestycji powinni Państwo zastosować sposób określenia proporcji właściwy dla jednostki organizacyjnej – zakładu budżetowego (tj. Zakładu Gospodarki Komunalnej i Mieszkaniowej) wykorzystującego inwestycję, zgodnie z § 3 ust. 4 rozporządzenia Ministra Finansów w sprawie sposobu określania proporcji.

Przy czym prawo to będzie przysługiwało, o ile nie wystąpią przesłanki negatywne wymienione w art. 88 ustawy.

Tym samym Państwa stanowisko należało uznać za prawidłowe.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego, które Państwo przedstawili i stanu prawnego, który obowiązuje w dniu wydania interpretacji.

Podkreślić należy, iż Organ wydając interpretację przepisów prawa podatkowego nie prowadzi postępowania podatkowego w rozumieniu tej ustawy. Niniejsza interpretacja indywidualna ogranicza się wyłącznie do udzielenia pisemnej informacji co do zakresu i sposobu zastosowania prawa podatkowego w okolicznościach przedstawionego przez Państwa opisu sprawy. Organ jest ściśle związany przedstawionym we wniosku opisem sprawy. W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu sprawy, wydana interpretacja traci swą aktualność.

Jednocześnie informuję, że w niniejszej interpretacji Organ nie dokonywał oceny poprawności wyliczenia „prewspółczynnika” proporcji.

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji

· Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli Państwa sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem zdarzenia przyszłego i zastosują się Państwo do interpretacji.

· Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

  1. z zastosowaniem art. 119a;

  2. w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

  3. z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację

Mają Państwo prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2022 r. poz. 329, z późn. zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

· w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA),

albo

· w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Przestań wyszukiwać interpretacje ręcznie!

Fiscalex • Automatyczne wyszukiwanie interpretacji • Anuluj w każdej chwili